သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုနှင့် လိုက်လျောညီစွာနေခြင်း
ခြောက်နှစ်သား ဒေးဗစ်သည် တစ်နေ့တာတွင် ပုံပြောချိန်ကို အနှစ်သက်ဆုံးဖြစ်၏။ အမေဖြစ်သူ၏ဖတ်ပြခြင်းကို သူနှစ်သက်၍ကြားရသမျှကို မှတ်မိဖို့ရန် မခက်ပါ။ သို့သော် ဒေးဗစ်၌ အခက်အခဲတစ်ခုရှိ၏။ သူ့ဘာသာသူ စာမဖတ်နိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ အမှန်မှာ စက္ခုအာရုံဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်မှုလိုအပ်သည့် အဘယ်အလုပ်မဆိုသည် သူ့အတွက် ဦးနှောက်ခြောက်စရာဖြစ်သည်။
စယ်ရာ၏ ကျောင်းသက်တမ်းမှာ သုံးနှစ်ရှိပြီဖြစ်သော်လည်း သူမ၏လက်ရေးသည် ကပြက်ကချော်နိုင်လွန်း၏။ သူမ၏စာလုံးများမှာ မပီမသဖြစ်နေပြီး အချို့ကို နောက်ပြန်ရေးထားသည်။ သူမ၏မိဘများကို သာ၍စိုးရိမ်စေသည်မှာ စယ်ရာသည်သူမ၏နာမည်ကိုရေးသားရာ၌ပင် အခက်အခဲရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။
ဆယ်ကျော်သက်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဂျော်ရှ်မှာကျောင်းတွင် သင်္ချာကလွဲ၍ ကျန်ဘာသာရပ်အားလုံးကို လိုက်နိုင်၏။ ဂဏန်းတန်ဖိုးသဘောတရားက သူ့ကို လုံးဝစိတ်ရှုပ်ထွေးစေသည်။ ကိန်းဂဏန်းများကို ကြည့်ရုံဖြင့် ဂျော်ရှ်သည်ဒေါသထွက်လာပြီး သင်္ချာအိမ်စာကို ထိုင်၍တွက်စဉ် ချက်ချင်းဆိုသလိုပင် သူ၏စိတ်နောက်ကျိလေ၏။
ဒေးဗစ်၊ စယ်ရာနှင့် ဂျော်ရှ်တို့ ဘာဖြစ်နေကြသနည်း။ သူတို့သည် ပျင်းရိသူ၊ ခေါင်းမာသူ၊ ဉာဏ်ရည် နှေးကွေးနေသူများဖြစ်သလော။ လုံးဝမဟုတ်ပါ။ သူတို့ထဲမှ တစ်ဦးစီမှာ ဉာဏ်ရည်အဆင့် သာမန်မှ အလယ်အလတ်အထက် ရှိသောကလေးများဖြစ်ကြ၏။ သို့တိုင် သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှု တစ်မျိုးစီက တစ်ဦးစီအတွက်ဟန့်တားမှုဖြစ်နေရှာသည်။ ဒေးဗစ်သည် ဒစ်စီလ်စီယား (dyslexia) ခေါ် စာဖတ်ခြင်းအခက်အခဲများကို ကြုံနေရသည်။ စယ်ရာ၏ အရေးအသားဆိုင်ရာ အလွန်အခက်ကြုံနေခြင်းကို ဒစ်ဂရပ်ဖီယား (dysgraphia) ဟုခေါ်၏။ ထို့အပြင် ဂျော်ရှ်၏ သင်္ချာအခြေခံသဘောတရားကို နားမလည်နိုင်ခြင်းကား ဒစ်ကယ်လ်ကရူလီယား (dyscalculia) ဟုသိရှိကြသည်။ ယင်းတို့မှာ သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှု သုံးမျိုးမျှသာဖြစ်သည်။ ထိုထက်မက များစွာရှိသေးပြီး ကျွမ်းကျင်သူအချို့က ယင်းတို့အားလုံးသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ အနည်းဆုံးကလေး ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိခိုက်လျက်ရှိကြောင်း ခန့်မှန်းကြ၏။
သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုများကို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်း
မှန်ပါသည်၊ အခါအားလျော်စွာ လူငယ်အများစုမှာ သင်ယူခြင်းကို စိန်ခေါ်ချက်တစ်ရပ်ဟု ရှုမြင်ကြသည်။ သို့သော် သာမန်အားဖြင့် ယင်းက သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုတစ်မျိုးဖြစ်သည်ဟု ညွှန်ပြနေခြင်းမဟုတ်ချေ။ ယင်းအစား ကလေးအားလုံးသည် သင်ယူကြရာတွင် အားသာချက်များနှင့် အားနည်းချက်များရှိကြကြောင်း ဖော်ပြနေခြင်းမျှသာဖြစ်၏။ အချို့တို့မှာ အလွန်နားပါးသည်; သူတို့သည် နားထောင်ရုံဖြင့် အကြောင်းအချက်ကို ကောင်းမွန်စွာမှတ်ကျုံးနိုင်ကြသည်။ အခြားသူများမှာ စက္ခုအာရုံပိုထက်မြက်ကြ၏; သူတို့သည် ဖတ်ရှုခြင်းဖြင့် ပို၍သင်ယူနိုင်ကြသည်။ သို့သော် ကျောင်းတွင် အတန်းထဲ၌ ကျောင်းသားများကို စုပြုံထားကာ မည်သို့သောသွန်သင်နည်းကို အသုံးပြုပါစေ အားလုံးကိုသင်ယူရန်မျှော်လင့်ထားကြသည်။ သို့ဖြစ်၍ အချို့တို့သည် သင်ယူရန်အခက်အခဲများရှိမည်မှာ မရှောင်မလွှဲနိုင်ပေ။
သို့သော် အခွင့်အာဏာရှိသူအချို့အရ ရိုးရိုးသင်ယူခြင်းအခက်အခဲများ နှင့် သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုသည်ခြားနား၏။ သင်ယူခြင်းအခက်အခဲများကို စိတ်ရှည်ရှည်နှင့် ကြိုးစားအားထုတ်ပြီး ကျော်လွှားနိုင်ကြောင်းရှင်းပြထားသည်။ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်က သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုတို့မှာမူ သာ၍အမြစ်စွဲနေသည်ဟုဆိုကြ၏။ “သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့သော ကလေး၏ဦးနှောက်သည် ဉာဏ်စွမ်းအသုံးပြုရသော လုပ်ငန်းအချို့ကို တလွဲသိမြင်နားလည်လုပ်ဆောင်၊ သို့မဟုတ် မှတ်မိစေသည်” ဟုဒေါက်တာပေါလ်နှင့် အက်စတာ ဝဲန်ဒါတို့က ရေးသားခဲ့သည်။a
သို့တိုင် သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့ခြင်းတစ်မျိုးက ကလေးသည် စိတ်ပိုင်းချို့ယွင်းနေသည်ဟု ဆိုလိုနေခြင်းမဟုတ်ပါ။ ယင်းကိုရှင်းပြရန် ဝဲန်ဒါမောင်နှံစုံက တေးဂီတသံအနိမ့်အမြင့်ကွဲပြားမှုကို ခွဲခြားနိုင်စွမ်းမရှိသည့် တက်ကျသံနားမဝင်သူတို့နှင့် ဆင်တူချက်ကို နှိုင်းယှဉ်ပြထားသည်။ “တက်ကျသံနားမဝင်သူတို့သည် ဦးနှောက်ထိခိုက်နေသူများမဟုတ်ကြပါ၊ သူတို့၏အကြားအာရုံလည်း မချို့ယွင်းပါ။ တက်ကျသံနားမဝင်ခြင်းသည် ပျင်းရိခြင်း၊ သင်ကြားမှုညံ့ခြင်း သို့မဟုတ် ရည်ရွယ်ချက်မရှိခြင်းကြောင့်ဖြစ်ရသည်ဟု မည်သူကမျှဆိုမည်မဟုတ်ချေ” ဟူ၍ဝဲန်ဒါမောင်နှံစုံက ရေးသားပါသည်။ သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့သူများလည်း အလားတူပင်ဖြစ်သည်ဟု သူတို့ကပြော၏။ သင်ယူမှုတစ်စုံတစ်ရာနှင့်ပတ်သက်၍ အခက်အခဲတွေ့လေ့ရှိခြင်းဖြစ်သည်။
ယင်းက သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့သည့်ကလေးများစွာသည် သာမန်ဉာဏ်ရည်မှ သာမန်ထက်မက အဘယ်ကြောင့်ဉာဏ်ကောင်းနေရကြောင်း ရှင်းပြလေ၏; အမှန်မှာ အချို့သည် အလွန်ပင်ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်ပါသည်။ ဤရှေ့နောက်မညီဟန်ရှိခြင်းက သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့နိုင်ခြင်းကို ဆရာဝန်များအား စဉ်းစားစရာဖြစ်စေလေ့ရှိသည်။ ကျွန်ုပ်၏ကလေးသည် ကျောင်း၌ အဘယ်ကြောင့်အလွန်အခက်ကြုံရသနည်း စာအုပ်က ဤသို့ရှင်းပြသည်– “သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့သောကလေးတစ်ဦးသည် သူ၏အသက်နှင့် သတ်မှတ် IQ ထက်နှစ်နှစ် သို့မဟုတ် ယင်းထက်ပိုလျော့၍ လုပ်ဆောင်လေသည်။” တစ်နည်းအားဖြင့်ဆိုလျှင် ပြဿနာမှာ ထိုကလေးသည် သူ့ရွယ်တူများနှင့် မယှဉ်နိုင်ရုံသာမက သူ့ဆောင်ရွက်မှုသည် သူကိုယ်နှိုက်ဖြစ်နိုင်သည့် စွမ်းရည်နှင့်မညီမျှချေ။
လိုအပ်သောအကူအညီကို စီမံပေးခြင်း
သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှု၏ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိခိုက်မှုများသည် ပြဿနာကို မကြာခဏပိုဆိုးရွားစေသည်။ သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့သောကလေးတို့သည် ကျောင်းတွင်ညံ့ဖျင်းလာသောအခါ သူတို့၏ဆရာများနှင့် ရွယ်တူတို့ရှေ့သာမက မိသားစုကပင် သူတို့အား ရှုံးနိမ့်သူများအဖြစ် ယူမှတ်ပေမည်။ ဝမ်းနည်းစရာမှာ ထိုသို့သော ကလေးများစွာသည် ကြီးပြင်းလာကြစဉ် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုအပျက်သဘောဖြင့် ကြည့်မြင်တတ်လာကြလေသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုများသည် မပျောက်ကင်းနိုင်ခြင်းကြောင့် ယင်းသို့ဖြစ်ခြင်းကို စိုးရိမ်ထိုက်ပေ၏။b ဒေါက်တာ လယ်ရီ ဘီ၊ စေးလ်ဗားက “သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုများသည် ဘဝတွင်ချို့ငဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ စာဖတ်ခြင်း၊ ရေးသားခြင်းနှင့် တွက်ချက်ခြင်းကို နှောင့်နှေးစေသော အလားတူစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုများသည် အားကစားနှင့် အခြားဆောင်ရွက်မှုများ၊ မိသားစုဘဝနှင့် မိတ်ဆွေများနှင့်အပေါင်းအသင်းဖွဲ့ရာတွင်လည်း အဟန့်အတားဖြစ်စေလိမ့်မည်” ဟုရေးသားခဲ့၏။
ထို့ကြောင့် သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့လျက်ရှိသောကလေးများသည် မိဘ၏အထောက်အပံ့ရရှိဖို့ အလွန်အရေးကြီးသည်။ “မိဘတို့သည် မိမိတို့ကို အပြည့်အဝအားပေးထောက်ခံသူများဖြစ်ကြောင်း သိထားကြသောကလေးတို့သည် နှလုံးရည်နှင့် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုလေးစားဖို့အတွက် အခြေခံရရှိထားကြ၏” ဟု သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့လျက်ရှိသော ကလေးတစ်ဦးကို အုပ်ထိန်းခြင်း စာအုပ်က ဆိုသည်။
သို့သော် ထောက်ပံ့အားပေးဖို့ရန် မိဘတို့အနေဖြင့် မိမိတို့၏ကိုယ်ပိုင်ခံစားချက်ကို ဦးဆုံးဆန်းစစ်ကြည့်ရမည်။ အချို့မိဘများသည် သူတို့ကလေး၏အခြေအနေမှာ တစ်နည်းနည်းဖြင့် မိမိတို့ကြောင့်ဖြစ်ရမည်ဟုယူမှတ်ပြီး မိမိတို့၌ အပြစ်ရှိသည်ဟုခံစားကြရသည်။ အခြားသူများမှာမူ ရှိနေသောစိန်ခေါ်ချက်များကြောင့် ထိတ်ထိတ်ပျာပျာဖြစ်သည့် ခံစားချက်၏လွှမ်းမိုးမှုခံရကြ၏။ ဤတုံ့ ပြန်မှုနှစ်မျိုးစလုံးမှာ လုံးဝအကူအညီမဖြစ်စေပါ။ ယင်းတို့က မိဘတို့ကို ရှေ့မတိုးသာနောက်မဆုတ်သာဖြစ်စေပြီး ကလေးလိုအပ်သောအကူအညီ မရရှိဖို့အဟန့်အတားဖြစ်စေသည်။
သို့ဖြစ်၍ အထူးကုပါရဂူတစ်ဦးက သင့်ကလေး၌ သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့လျက်ရှိသည်ဟု ဆုံးဖြတ်လျှင် စိတ်မပျက်ပါနှင့်။ သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့သောကလေးများသည် တစ်စုံတစ်ရာကိုတတ်ကျွမ်းဖို့ ပို၍ထောက်ပံ့ပေးဖို့သာလိုကြောင်း သတိရပါ။ သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့သောကလေးများအတွက် သင်၏ဒေသတွင်း အကူအညီရရှိနိုင်မည့် မည်သည့်အစီအစဉ်ကိုမဆို အကျွမ်းတဝင်ရှိလာဖို့ အချိန်ပေးပါ။ ကျောင်းများစွာသည် ဤသို့သောအခြေအနေများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းပေးရန် လွန်ခဲ့သောနှစ်များထက် ယခုသာ၍ ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ကြပြီ။
မည်မျှသေးငယ်သောကိစ္စပင်ဖြစ်ပါစေ သင့်ကလေး၏ဖြစ်မြောက်အောင်မြင်မှု မှန်သမျှကို သင်ချီးကျူးသင့်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူတို့က အလေးအနက်ဖော်ပြကြ၏။ များများချီးမွမ်းပေးပါ။ တစ်ချိန်တည်းတွင် ဆုံးမပဲ့ပြင်ခြင်းကို လျစ်လျူမရှုပါနှင့်။ ကလေးများသည် ပုံသွင်းပေးဖို့လိုအပ်ပြီး ယင်းသည် သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့သူတို့တွင် သာ၍မှန်ကန်နေပေသည်။ သင့်မျှော်လင့်ရာကို သင့်ကလေးအားသိပါစေ၊ ထို့အပြင် သင်ချမှတ်ထားသော စံနှုန်းများကို စွဲကိုင်ထားပါ။
နောက်ဆုံးအနေဖြင့် သင်၏အခြေအနေကို အရှိအတိုင်းရှုမြင်တတ်ရန် ကြိုးစားပါ။ သင်ယူမှုစွမ်းရည်ချို့တဲ့လျက်ရှိသော ကလေးတစ်ဦးကို အုပ်ထိန်းခြင်း စာအုပ်က ယင်းကို ဤနည်းဖြင့် သရုပ်ဖော်ထားသည်– “သင်သည် သင်အလွန်နှစ်သက်သော စားသောက်ဆိုင်သို့သွား၍ တောက်တောက်ကြော်တစ်ပွဲ မှာစားသည်ဆိုပါစို့။ စားပွဲထိုးက ဟင်းလျာကို သင်ရှေ့သို့ချလိုက်သောအခါ နံရိုးကြော်ဖြစ်နေသည်ကို တွေ့လိုက်ရသည်။ နှစ်မျိုးစလုံးမှာ အရသာရှိသောဟင်းလျာများဖြစ်သော်လည်း သင်သည် တောက်တောက်ကြော်စားရန် မျှော်လင့်ထား၏။ မိဘများစွာသည် သူတို့၏စဉ်းစားတွေးခေါ်ပုံကို ပြောင်းလဲလိုက်ရန်လိုသည်။ နံရိုးကြော်စားရန် သင်မမျှော်လင့်ထားသော်လည်း ယင်းသည် အလွန်ကောင်းကြောင်း သင်တွေ့ရှိလေ၏။ အထူးဂရုစိုက်စရာလိုသည့် သင့်သားသမီးများကို မွေးမြူပျိုးထောင်ရာတွင်လည်း ထိုနည်းတူပင်ဖြစ်သည်။”
[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]
a လေ့လာမှုအချို့က သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုသည် မျိုးရိုးဗီဇတွင် တစ်စိတ်တစ်ဒေသပါရှိခြင်း သို့မဟုတ် ခဲဆိပ်သင့်ခြင်း၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်တွင် မူးယစ်ဆေးဝါး သို့မဟုတ် အရက်မှီဝဲခြင်းကဲ့သို့သော ဝန်းကျင်အချက်အလက်များကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်ဟု အကြံပြုကြသည်။ သို့တိုင် တိကျသောအကြောင်း သို့မဟုတ် အကြောင်းရင်းများကိုကား မသိရသေးချေ။
b အချို့ကိစ္စများ၌ ကလေးတို့သည် သူတို့၏ဖွံ့ဖြိုးမှုနယ်ပယ်အချို့တွင် နှောင့်နှေးလျက်ရှိသောကြောင့် သင်ယူခြင်းစွမ်းရည်ချို့တဲ့မှုတစ်မျိုးတစ်မည်ကို ယာယီတင်ပြပေမည်။ အချိန်တန်၍ ထိုသို့သောကလေးများ ကြီးပြင်းလာသော် အဆိုပါလက္ခဏာများ ပျောက်သွားပါသည်။