သောကရောက်နေသော လက်တင်အမေရိကန်ချာ့ချ်—သန်းပေါင်းများစွာ အဘယ်ကြောင့်စွန့်ခွာနေ
မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းနယ်စပ်မှ ချီလီနိုင်ငံ၏ တောင်ဘက်အဖြားစွန်းတိုင်ရှိ မည်သည့် လက်တင်အမေရိကန်မြို့၊ သို့မဟုတ် ရွာ၌မဆို ယင်းတို့၏အချက်အခြာနေရာများတွင် ရိုမန်ကက်သလစ်ချာ့ချ် ရှိသည်ဟု ဝင့်ကြွားပြောဆိုခဲ့ကြသည်။ သို့ရာတွင် ချာ့ချ်လှုပ်ရှားမှုများကို စီမံပေးသည့်အဖွဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဂျိုစက် အီး၊ ဒေးဗစ္စက “လက်တင်အမေရိကတွင် အကြီးအကျယ်ပြောင်းလဲနေသည်” ဟုဆိုပါသည်။ ချာ့ချ်၏ဩဇာအောက် သုံးရာစုမက ရှိခဲ့သော လက်တင်အမေရိကသည် ယခုအကြီးအကျယ်ပျောင်းလဲလုဆဲဆဲရှိနေကြောင်းကိုလည်း သူဝန်ခံပါသည်။
ချာ့ချ်သည် ချုပ်ကိုင်ထိန်းသိမ်းမနိုင်တော့ကြောင်း လူသိရှင်ကြားဖြစ်နေပြီ။ လက်တင်အမေရိက၏ စုစုပေါင်းလူဦးရေအနက် ဘာသာရေး၌ ပါဝင်လှုပ်ရှားသည့်ဦးရေမှာ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းမျှဖြစ်သည်ဟု မကြာမီက ခန့်မှန်းခဲ့သည်။ 1991 Britannica Book of the Year ကဤသို့ပြန်ကြားသည်။ “သမိုင်းတစ်လျှောက် ဘာသာဝင်ဖြစ်သော လက်တင်အမေရိကသည် ရှေးဟောင်းယုံကြည်ခြင်းမှ သွေဖည်သွားနေဟန်ရှိကြောင်းကို ဂိုဏ်းအုပ်ဓမ္မဆရာများနှင့် ပုပ်ရဟန်းမင်းကိုယ်တိုင် စိုးရိမ်နေပါသည်။” ယင်းသို့အဘယ်ကြောင့်ဖြစ်ပျက်နေရသနည်း။ ယင်းသိုးခြံမှ လူများစွာ အဘယ်ကြောင့်ထွက်နေကြပါသနည်း။ လမ်းလွဲသူများ မည်သို့ဖြစ်ကုန်ပြီနည်း။
ဖြေရှင်းချက်ကို ရှာပုံတော်ဖွင့်
ခေါင်းဆောင်များက သူတို့ပြဿနာရင်ဆိုင်နေရခြင်းသည် “ဂိုဏ်းများ” အလျင်အမြန်တိုးပွားလာခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုပါသည်။ ဘိုလစ်ဗီးယားနိုင်ငံတွင် အမှုထမ်းနေသော ဥရောပဓမ္မဆရာတစ်ဦးက “ချာ့ချ်သည် ပေါင်းပင်များနှင့်တူသော ဂိုဏ်းဂဏများက ၎င်း၏ခွန်အားကို တိတ်တဆိတ်ဖြိုဖျက်ခံနေရသည့် သစ်ပင်နှင့်တူနေပါသည်” ဟုအပြစ်တင်ပါသည်။
အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံတွင် နှစ်စဉ် ဘာသာသစ် ၁၄၀ ပေါ်လာသည်ဟုဆိုသည်။ ယင်းကြောင့် ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်လယ်ပိုင်းကတည်းက အသင်းသား ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၆၀ သို့မဟုတ် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းသို့ လျော့နည်းသွားခြင်းဖြစ်နိုင်သည်။ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ၊ တီယွာနာမြို့လူဦးရေနှစ်သန်းမှ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် ကက်သလစ်မဟုတ်သည့် အခြားဘာသာ ၃၂၇ ခု၏အသင်းဝင်များ ဖြစ်လာချေပြီ။ Time မဂ္ဂဇင်း၏ပြန်ကြားချက်က “အံ့ဩစရာမှာ တနင်္ဂနွေနေ့များတွင် ချာ့ချ်တက်သူ ကက်သလစ်များထက် ပရိုတက်စတင့်ဘာသာဝင် ဘရာဇီးနိုင်ငံသားများ ပိုများနေကြောင်း” ဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့် သတင်းစာတစ်စောင်က “လက်တင်အမေရိကန် ဂိုဏ်းချုပ်များသည် ယနေ့ချာ့ချ်အတွက် အရေးကြီးကိစ္စနှစ်ခုကို ပုပ်ရဟန်းမင်းနှင့်ဆွေးနွေးကြရာတွင်” အကြောင်းတစ်ခုမှာ “ဂိုဏ်းဂဏများခြင်းပြဿနာ” ဖြစ်သည်မှာ အံ့ဩစရာမဟုတ်ပါ။
မက္ကဆီကိုနိုင်ငံမှဂိုဏ်းအုပ်ဓမ္မဆရာနှင့် စည်းဝေးရာတွင် ပုပ်ရဟန်းမင်းက ဘာသာအသစ်များစွာတို့၏အောင်မြင်မှုသည် “ဧဝံဂေလိတာဝန်ကို မကျေပွန်သည့် ချာ့ချ်၏သားတော်များ၏ မပူမအေးဖြစ်ခြင်း၊ ဥပေက္ခာပြုမှုကြောင့်ဖြစ်သည်” ဟုဆိုပါသည်။ လက်တင်အမေရိကန်ပြည်သား အများစုမှာ သမ္မာကျမ်းစာကို တန်ဖိုးထားလေးမြတ်ကြလျက်ပင် သူတို့၏ဝိညာဏလိုအပ်မှုကို “ချာ့ချ်၏သားတော်များ” သည် အဘယ်ကြောင့်ဖြည့်စွက်မပေးကြပါသနည်း။ ဘိုလစ်ဗီးယားနိုင်ငံ၊ လာပါဇ်မြို့၏ Última Hora သတင်းစာပါ အယ်တီတာ့အာဘော်က ဤသို့ရှင်းပြသည်။ “ချာ့ချ်သည် လောကီရေးရာတွင် ဝင်ဆံ့လွန်းလှသဖြင့် နေ့စဉ်ပင် မိမိနယ်ပယ်မှ ဝေးသည်ထက်ဝေးဟန်တူသည်။ ဓမ္မဆရာများသည် တရားဟောဆရာဖြစ်ကြသည်ထက် လူမှုရေးပညာရှင်များ၊ စီးပွားရေးပညာရှင်များ၊ သတင်းစာဆရာများ၊ သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးသမားများ ပိုဖြစ်နေသည်ကိုတွေ့ရှိရ၍ အံ့ဩစရာမဟုတ်သင့်ပေ။”
တရားဟောဆရာများဖြစ်သည်ထက် နိုင်ငံရေးသမားများဖြစ်နေသလော
၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များနှင့် ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း ချာ့ချ်၏နိုင်ငံရေးဝင်စွက်ဖက်မှုကြောင့် လက်တင်အမေရိကန်များစွာ စိတ်ပျက်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်မည်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ်တွင်ထုတ်ဝေခဲ့သော သုံးသပ်ဖော်ပြချက်တစ်ခုက လက်တင်အမေရိကန် သာသနာပြုအဖွဲ့ဝင်များစွာရှိသော အမေရိကန်ပြည် မေရီနောလ်မြို့ရှိ ကက်သလစ်နိုင်ငံခြားသာသနာပြုအဖွဲ့အကြောင်း ဤသို့သတိပြုစေသည်။ “မေရီနောလ်သည် ချာ့ချ်၏ တပ်တစ်တပ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခွင့်ရထားသောကြောင့် မာ့က်စ်-လီနင်ဝါဒ၏ အဓမ္မတော်လှန်ရေးကို လူထုလက်ခံရန် အောင်မြင်စွာသွေးဆောင်နိုင်ခဲ့ပြီ။ ယင်းဝါဒသည် သာမန်ချာ့ချ်တက်သူကိုသာမက ပေါ်လစီရေးဆွဲသူ အမေရိကခေါင်းဆောင်များအထိ ပျံ့နှံ့သွားချေပြီ။”
၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်အကုန်ပိုင်းတွင် အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံသား ၁၀,၀၀၀ မှ ၃၀,၀၀၀ ဖမ်းဆီး၍ ခုံရုံးမတင်ဘဲ အသတ်ခံခဲ့ရသော မသမာသောသတ်ဖြတ်မှုကိုလည်း သုံးသပ်ကြည့်ပါ။ National Catholic Reporter ၏အယ်တီတာ့အာဘော်က “အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံတွင် သွေးစွန်းသောချာ့ချ်” ခေါင်းစဉ်အောက် ဤသို့ဆိုသည်။ “အာဂျင်တီးနားအဖြစ်အပျက်သည် နာဇီဂျာမနီတွင် ချာ့ချ်၏သြဇာနှင့် အလွန်ဆင်တူလှသဖြင့် ချာ့ချ်အတွက် အမှန်တရားဘက် ဧဝံဂေလိသက်သေခံခြင်းထက် အာဏာသည် ပိုမိုအရေးကြီးနေသလောဟု မေးစရာပေါ်လာပါသည်။”
လောကအုပ်ချုပ်မှုတွင် ချာ့ချ်၏အာဏာမက်မှုက ယင်းသည် ဘုရား၏မိတ်ဆွေ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထင်ရှားပါသည်။ သမ္မာကျမ်းစာက “လောကကိုသင့်မိတ်ဆွေဖြစ်စေခြင်းသည် ဘုရားသခင်အား သင့်ရန်သူဖြစ်စေကြောင်း မသိမှတ်သလော။ လောကကို မိတ်ဆွေအဖြစ်ရွေးချယ်သူမည်သူမဆိုသည် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဘုရားသခင်၏ရန်သူ ဖြစ်စေပါသည်။” (ယာကုပ် ၄:၄၊ Jerusalem Bible) ထိုကြောင့် ဝိညာဏလမ်းပြမှုရရှိရေးအတွက် ချာ့ချ်ကို လူအများ အားမကိုးကြခြင်းသည် အံ့ဩစရာမဟုတ်တော့ပါ။ သို့သော် ယင်းသိုးခြံမှ ထွက်ခွာခဲ့သူများ မည်သို့ဖြစ်ကုန်ပြီနည်း။
သိုးထိန်းမရှိသော သိုးများ
သူတို့သည် ပထမရာစုက ယုဒဘာသာ၏ဝိညာဏခေါင်းဆောင်များ လျစ်လျူရှုထားသည့်လူတို့နှင့် အလွန်တူနေကြပါသည်။ “ထိုသူတို့သည် ပင်ပန်းသည်ဖြစ်၍ ထိန်းသူမရှိဘဲ ပစ်ထားသောသိုးကဲ့သို့ဖြစ်ကြ” သောကြောင့် ယေရှုသည် သူတို့အတွက် “သနားခြင်းစိတ်ရှိတော်မူ” ခဲ့သည်ဟု ကျမ်းစာဆိုသည်။ (မဿဲ ၉:၃၆၊ JB) များစွာသောသူတို့သည် ချာ့ချ်မှထွက်၍ ဧဝံဂေလိဆိုင်ရာဘာသာရေးအမည်ရှိ အဖွဲ့များ၏ အသင်းဝင်ဖြစ်လာကြကုန်ပြီ။ လမ်းလွဲသောသိုးများကို ယင်းတို့ပိုဂရုစိုက်ပြုစုနေပါသလော။ စစ်မှန်သောခရစ်ယာန်များနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ယေရှုက “အကျွန်ုပ်သည် ဤလောကနှင့်မဆက်ဆံသကဲ့သို့ ဤသူတို့သည် မဆက်ဆံ” ဟုမိန့်တော်မူခဲ့ရာ ပရိုတက်စတင့်များသည် ထိုသို့ဖြစ်ကြပါသလော။—ယောဟန် ၁၇:၁၄။
ဘာသာရေးထုံးတမ်းများထက် သမ္မာကျမ်းစာကို နာခံသောအသွင်ရယူရန် ကြိုးစားကြသောဘာသာအများရှိသည်။ အများအားဖြင့်ဆိုလျှင် ယင်းသည် အပေါ်ယံမျှဖြစ်သည်။ ပရိုတက်စတင့်အဖွဲ့များ၏ အခြေခံဝါဒများသည် ယင်းချာ့ချ်နှင့် ထပ်တူထပ်မျှပင် ဖြစ်လွန်းလှသဖြင့် အဲန်ဒီစ္စတောင်တန်းမှအဆို “Es la misma cholita con otra pollera” (စကပ်လဲထားသည့် အိန္ဒိယအမျိုးသမီးလေးပင်ဖြစ်သည်) ကိုဤတွင်အသုံးပြုနိုင်ပါ၏။
ဥပမာ၊ ပရိုတက်စတင့်အဖွဲ့အားလုံးနီးပါးက ဘုရားသခင်သည် သုံးပါးတစ်ဆူဖြစ်သည်ဟု သွန်သင်သော်လည်း ယင်းသည် ကျမ်းစာသြဝါဒမဟုတ်ပါ။ The Encyclopedia of Religion ကဤသို့အသိအမှတ်ပြုသည်။ “ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်တွင် သုံးပါးတစ်ဆူဝါဒမပါရှိကြောင်း ကျမ်းချက်ကိုဝေဖန်ရှင်းပြသူများနှင့် ဓမ္မပညာဆရာများက ယနေ့သဘောတူညီကြသည်။ . . . ဓမ္မသစ်ကျမ်း၌လည်း သုံးပါးတစ်ဆူကို အတိအလင်းဖော်ပြထားချက် မရှိပါ။”a
ပရိုတက်စတင့်များလည်း ဤလောကနှင့် ယင်း၏နိုင်ငံရေးတွင် ဝင်စွက်ဖက်နေပါသည်။ Encyclopedia of Latin America ကဤသို့ဆိုသည်။ “လက်တင်အမေရိကရှိ ပရိုတက်စတင့်ဘာသာသည်လည်း နိုင်ငံရေးတွင် ပါဝင်နေပါသည်။ တိုင်းရင်းသားများဖြစ်သော ဓမ္မဆရာများသည် နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များ၏ မှီခိုသူများဖြစ်လာကြပြီး မိမိတို့ချာ့ချ်အတွက် အခွင့်အရေးရခြင်းငှာ မဲပေါင်းများစွာပေးကြပါသည်။” Latin American Research Review ကဤသို့ဆိုသည်။ “ဂွာတီမာလာနိုင်ငံသို့ ပရိုတက်စတင့်ဘာသာပထမဆုံးရောက်ရှိလာကတည်းက နိုင်ငံရေးနှင့်ပူးပေါင်းလျက်ရှိသည်။” ထပ်ဆင့်၍ “ဘာသာရေးတစ်ရပ်ဖြစ်သကဲ့သို့ပင် ယင်းသည် နိုင်ငံရေးနှင့်လူမှုဆက်ဆံရေးအပြုအမူများကို စွမ်းဆောင်နေပါသည်။”
နိုင်ငံရေးတွင် ပရိုတက်စတင့်ဘာသာ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုသည် အများအားဖြင့် စစ်ရေးတွင် ပရိုတက်စတင့်ဘာသာ ပါဝင်ပတ်သက်မှုဖြစ်ပွားလာစေသည်။ အမေရိကန်သမိုင်းတွင် ဩဇာအရှိဆုံး ပရိုတက်စတင့်ဓမ္မဆရာများထဲတွင်တစ်ဦးဟူ၍ သတ်မှတ်ခံရသော ကွယ်လွန်သူ ဟယ်ရီ အဲင်မစင်ဖော့စဒစ် ဤသို့ဝန်ခံထားသည်။ “ကျုပ်တို့ရဲ့အနောက်တိုင်းသမိုင်းဟာ စစ်မှုတစ်ခုပြီးတစ်ခုသာဖြစ်တယ်။ စစ်သားများကို မွေးထုတ်၊ စစ်သားများကို လေ့ကျင့်ပေး၊ စစ်မှုကို အမွှမ်းတင်ကြတယ်။ စစ်သူရဲများကို ခေါင်းဆောင်မြှောက်ရုံမက ကျုပ်တို့ရဲ့ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းထဲမှာတောင် စစ်အောင်လံများကို ကျုပ်တို့စိုက်ထူခဲ့ကြတယ်။ . . . ကျုပ်တို့ရဲ့ပါးစပ်ထောင့်တစ်ခုနဲ့ ငြိမ်သက်ခြင်းမင်းသားကိုချီးမွမ်းပြီး၊ နောက်တစ်ထောင့်နဲ့ စစ်ကိုအမွှမ်းတင်ခဲ့ကြတယ်။”
သင်မည်သို့ပြုသင့်သနည်း
ဗာဗုလုန်ဘာသာကို ကမ္ဘာ့အုပ်စိုးရှင်များနှင့် မတရားမေထုန်ပြုသော ပြည့်တန်ဆာနှင့်ပုံခိုင်းပြီးနောက် သမ္မာကျမ်းစာ၏ ဗျာဒိတ်ကျမ်းက “ငါ၏လူမျိုးတို့၊ သူ၏အပြစ်တို့ကို ဆက်ဆံခြင်းနှင့်လည်းကောင်း၊ သူ၏ဘေးဒဏ်များကိုခံခြင်းနှင့်လည်းကောင်း ကင်းလွတ်အံ့သောငှာ သူ၏အထဲကထွက်ကြလော့” ဟုတိုက်တွန်းထားသည်။—ဗျာဒိတ် ၁၈:၄။
ချာ့ချ်တွင် စာရိတ္တပျက်ပြားမှုများအကြောင်း လူအများအသိအမှတ်ပြုလျက်ပင် ယင်းချာ့ချ်သည် ရှေးအချိန်ကပင်ရှိနှင့်ခဲ့သဖြင့် ယင်းမှထွက်လာရန် တွန့်ဆုတ်နေကြသည်။ သို့ရာတွင် ဂျူးတို့၏ဝတ်ပြုရေးစနစ်သည်လည်း အလွန်ရှေးကျခဲ့ပါသည်။ သို့နှင့်ပင် ဘုရားသခင်၏ စစ်မှန်သောအယူဝါဒမှ ဖောက်ပြန်ကြသောအခါ မိမိရွေးချယ်ခံလူမျိုးအဖြစ် ဂျူးတို့ကို ဘုရားသခင်ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ ဂျူးဘာသာရေးစနစ်အစား ခရစ်ယာန်အသင်းတော်ကို ယခုဘုရားသခင်အသုံးပြုနေကြောင်း ဘုရားသခင်၏သစ္စာရှိကျေးကျွန်များသိရှိကြသောအခါ သူတို့သည် ဂျူးဘာသာရေးစနစ်မှထွက်ခွာခဲ့ကြသည်။ ယနေ့ စစ်မှန်သောခရစ်ယာန်အသင်းတော်ကို မည်သို့သိရှိနိုင်မည်နည်း။
လွန်ခဲ့သောအနှစ်နှစ်ဆယ်အတွင်း လက်တင်အမေရိကန်ပြည်သား တစ်သန်းနီးပါးသည် ယေဟောဝါသက်သေများဖြစ်လာခဲ့ပြီ။ အဘယ်ကြောင့် ပြောင်းလဲခဲ့ကြပါသနည်း။ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ၊ မာတီနက်စ် ဒီ လာ တောရေးမြို့ သတင်းစာတစ်စောင်က ဤမေးခွန်းကို စစ်ဆေးသုံးသပ်ကြည့်ခဲ့သည်။ “ဤကျမ်းစာကျောင်းသားများ ရာနှုန်းပြည့်နီးပါးသည် တစ်ချိန်က အများအားဖြင့်ကက်သလစ်များဖြစ်ကြ၍ အခြားဘာသာများတွင် တက်ကြွလှုပ်ရှားခဲ့သူများဖြစ်ပြီး ဘာသာရေးသည် နိုင်ငံရေးသို့ ယိမ်းယိုင်နေကြောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ယင်းသည် ကျမ်းစာနှင့်မကိုက်ညီသော ယုံကြည်မှုအသီးသီးပေါင်းစပ်ခြင်း၊ စာရိတ္တယိုယွင်းခြင်း၊ အဓမ္မအမှုပြုခြင်းကို လက်ခံအားပေးနေကြောင်းကိုလည်းကောင်း သတိပြုခဲ့သူများဖြစ်ကြသည်။ မှားယွင်းစွာကိုးကွယ်ခြင်း၊ သို့မဟုတ် မသေချာသောအစမူလရှိ ထုံးတမ်းများကိုမလိုက်ဘဲ ကျမ်းစာမူများအတိုင်း ကျင့်ကြံနေထိုင်ရန် သူတို့အားရနှစ်သက်ကြသည်။ ယင်းက အဘယ်အရပ်ဒေသ၌ပင်ရှိစေကာမူ ချီးမွမ်းထိုက်သော ယုံကြည်ခြင်းစည်းလုံးမှုရရှိစေခဲ့ပြီ။”
အခြား“လက်တင်အမေရိကန်သတင်းစာတစ်စောင်က ဤသို့ဆိုသည်။ “ယေဟောဝါသက်သေများသည် ဝီရိယရှိ၊ ရိုးသား၍ ဘုရားကြောက်ရွံ့သူများဖြစ်သည်။ သူတို့သည် ရှေးဆန်သည့် ထုံးတမ်းစဉ်လာကို မြတ်နိုးသူများဖြစ်ကြ၏။ သူတို့ဘာသာတရားသည် သမ္မာကျမ်းစာသြဝါဒကို အခြေခံသည်။” အဘယ်အရပ်ဒေသတွင်ပင် အသင်နေထိုင်စေကာမူ ယေဟောဝါသက်သေများနှင့် ကျမ်းစာလေ့လာရန် သင့်အားဖိတ်ခေါ်ပါသည်။ ထိုအခါ သူတို့၏မျှော်လင့်ချက်၊ သူတို့၏ဘဝပုံစံတစ်ခုလုံးသည် ကျမ်းစာကိုအခြေခံကြောင်း သိရှိလာလိမ့်မည်။ မှန်ပါသည်။ အသင်သည် ဘုရားသခင်ကို “နံဝိညာဉ်နှင့်လည်းကောင်း၊ သစ္စာတရားနှင့်လည်းကောင်း” ကိုးကွယ်တတ်လာပါလိမ့်မည်။—ယောဟန် ၄:၂၃၊ ၂၄။
[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]
a နယူးယောက်မြို့ ကင်းမျှော်စင်သမ္မာကျမ်းစာနှင့်ဝေစာအသင်းထုတ်ဝေသော Should You Believe in the Trinity? စာအုပ်ငယ်ကိုရှု။
[စာမျက်နှာ ၂၁ ပါ ဇယား]
လက်တင်အမေရိကန်နိုင်ငံအချို့ရှိ ယေဟောဝါသက်သေများ
၁၉၇၁ ၁၉၉၂
နိုင်ငံ ကြေညာသူများ ကြေညာသူများ
အာဂျင်တီးနား ၂၀,၇၅၀ ၉၆,၇၈၀
ဘိုလစ်ဗီးယား ၁,၂၇၆ ၈,၈၆၈
ဘရာဇီး ၇၂,၂၆၉ ၃၃၅,၀၃၉
ချီလီ ၈,၂၃၁ ၄၄,၀၆၇
ကိုလံဘီယာ ၈,၂၇၅ ၅၅,၂၁၅
ကော်စတာရီကာ ၃,၂၇၁ ၁၄,၀၁၈
ဒိုမီနီကန်သမ္မတနိုင်ငံ ၄,၁၀၆ ၁၅,၄၁၈
အီကွေဒေါ ၃,၃၂၃ ၂၂,၇၆၃
အယ်လ်စဗေးဒေါ ၂,၁၈၁ ၂၀,၃၇၄
ဂွာဒါလွတ် ၁,၇၀၅ ၆,၈၃၀
ဂွာတီမာလာ ၂,၆၀၄ ၁၃,၄၇၉
ဟွန်ဒူးရပ်စ် ၁,၄၃၂ ၆,၅၈၃
မက္ကဆီကို ၅၄,၃၈၄ ၃၅၄,၀၂၃
ပနားမား ၂,၀၁၃ ၇,၇၃၂
ပါရာဂွေး ၉၀၁ ၄,၁၁၅
ပီရူး ၅,၃၈၄ ၄၃,၄၂၉
ပွက်တိုရီကို ၈,၅၁၁ ၂၅,၃၁၅
ယူရူဂွေး ၃,၃၇၀ ၈,၆၈၃
ဗင်နီဇွဲလား ၈,၁၇၀ ၆၀,၄၄၄
စုစုပေါင်း ၂၁၂,၁၅၆ ၁,၁၄၃,၁၇၅