ရပ်စယ်လ်၏ စာပေများကို တန်ဖိုးထားလေးမြတ်ခဲ့ကြသော တရားဟောဆရာနှစ်ဦး

၁၈၉၁ ခုနှစ်တွင် ယေဟောဝါကိုဝတ်ပြုကြသူ ခရစ်ယာန်စစ်များအလယ်တွင် ထူးခြားထင်ရှားစွာ အမှုဆောင်ခဲ့သူ ချားလ်စ် တေ့ဇ် ရပ်စယ်လ်သည် ဥရောပသို့ ပထမဦးဆုံးအကြိမ် လည်ပတ်ရောက်ရှိခဲ့၏။ သတင်းအချို့အရ အီတလီနိုင်ငံ၊ ပီနဲရော့လိုမြို့တွင် ခရီးတစ်ထောက်ရပ်နားစဉ် ဝေါလ်ဒဲန်းဆီယန်များa ဟုခေါ်သော ဘာသာရေးအဖွဲ့၏ တရားဟောဆရာဖြစ်ခဲ့ဖူးသူ ပါမောက္ခ ဒဲန်ယက်လေး ရီဗ်ဝါရ်နှင့် ရပ်စယ်လ်တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ရီဗ်ဝါရ်သည် ခရစ်ယာန်ဓမ္မအမှုဆောင်ခြင်းမှ နုတ်ထွက်ပြီးနောက် ဝေါလ်ဒဲန်းဆီယန်များနှင့် ဆက်ပေါင်းသင်းနေသော်လည်း သဘောထားကြီးစွာဖြင့် စီ. တီ. ရပ်စယ်လ်ရေးသားခဲ့သော စာပေများစွာကို ဖတ်ရှုလေ့လာခဲ့သည်။

၁၉၀၃ ခုနှစ်တွင် ရီဗ်ဝါရ်သည် ရပ်စယ်လ်၏ ခေတ်များတစ်လျှောက် ဘုရားသခင့်အစီအစဉ် စာအုပ်ကို အီတလီဘာသာစကားသို့ ပြန်ဆိုခဲ့ပြီး ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေရန် အကုန်အကျခံခဲ့သည်။ ယင်းသည် အီတလီဘာသာပြန်စာအုပ်အဖြစ် တရားဝင်မထုတ်ဝေမီကဖြစ်၏။ ထိုစာအုပ်၏နိဒါန်းတွင် ရီဗ်ဝါရ်က ဤသို့ရေးခဲ့သည်– “ပထမဦးဆုံးအကြိမ် ထုတ်ဝေသော ဤအီတလီဘာသာပြန်စာအုပ်ကို သခင်၏ကာကွယ်မှုထဲ အပ်နှံလိုက်၏။ ဤစာအုပ်၌ ချွတ်ယွင်းချက်များရှိသော်လည်း ကိုယ်တော်၏အသန့်ရှင်းဆုံးနာမတော်ကို ချီးမွမ်းရန်နှင့် ကိုယ်တော်၏ အီတလီစကားပြောကလေးများအား ဘုရားသခင်ဝတ်၌မွေ့လျော်ဖို့ တိုက်တွန်းပေးနိုင်စေရန် ၎င်းကို ကိုယ်တော်ကောင်းချီးပေးပါလေစေ။ ဘုရားသခင်၏ကျေးဇူးတော်ကြောင့် ဤစာအုပ်ကိုထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့ရာ ၎င်းကိုဖတ်ရှု၍ ဘုရားသခင်၏အစီအစဉ်နှင့် မေတ္တာတော်ဆိုင်ရာ ကိုယ်တော်၏ပညာနှင့်ဉာဏ်တော် အလွန်ကျယ်ဝန်းနက်နဲလှသည်ကို နားလည်တန်ဖိုးထားကြသူအားလုံး ကိုယ်တော်ကို ကျေးဇူးတင်နိုင်ကြပါစေ။”

ရီဗ်ဝါရ်သည် ဇိအုန်ကင်းမျှော်စင်နှင့် ခရစ်တော်ရောက်ရှိခြင်းသံတော်ဆင့် တို့ကိုလည်း အီတလီဘာသာစကားသို့ ပြန်ဆိုလေတော့သည်။ ကင်းမျှော်စင် ၏ယခင်ပုံစံဖြစ်သော ဤမဂ္ဂဇင်းကို ၁၉၀၃ ခုနှစ်တွင် သုံးလတစ်ကြိမ်ထုတ်ဝေခဲ့၏။ ပါမောက္ခရီဗ်ဝါရ်သည် ထိုအခါက ကျမ်းစာကျောင်းသားများဟုခေါ်သော ယေဟောဝါသက်သေတစ်ဦး ဖြစ်မလာသော်လည်း ကျမ်းစာကျောင်းသားများ၏ စာပေများတွင် ရှင်းပြထားသည့်အတိုင်း ကျမ်းစာသတင်းတရားကြဲဖြန့်ခြင်း၌ အတော်လေးစိတ်ဝင်စားခဲ့သည်။

“အကျွန်ုပ်မျက်လုံးမှ ငါးကြေးကွာကျသကဲ့သို့ဖြစ်”

ရပ်စယ်လ်၏စာပေများကို တန်ဖိုးထားလေးစားသော ဝေါလ်ဒဲန်းဆီယန်တရားဟောဆရာ နောက်တစ်ဦးမှာ ဂျူဇက်ပါ ဘဲန်ချက်တီဖြစ်၏။ ကက်သလစ်ဘာသာမှ ဘာသာပြောင်းဝင်လာသူ ဂျူဇက်ပါ၏ဖခင်သည် သူ့ကို ဝေါလ်ဒဲန်းဆီယန်ပညာ သင်ပေးခဲ့သည်။ ၁၈၉၄ ခုနှစ်တွင် ဂျူဇက်ပါသည် တရားဟောဆရာတစ်ဦးဖြစ်လာပြီး အပူလီအာ၊ အဘရူဇီနှင့် အယ်လ်ဘာကျွန်း၊ စစ္စလီကျွန်းများပေါ်ရှိ ဝေါလ်ဒဲန်းဆီယန်ရပ်ရွာအသီးသီးတွင် အမှုဆောင်ခဲ့သည်။

၁၉၀၅ ခုနှစ်တွင် ရပ်စယ်လ်၏ ခေတ်များတစ်လျှောက် ဘုရားသခင့်အစီအစဉ် စာအုပ်ကို အီတလီဘာသာစကားဖြင့် ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ဘဲန်ချက်တီသည် စာအုပ်နှင့်ပတ်သက်၍ထောက်ခံအားပေးသော ဝေဖန်စာတစ်စောင် ရေးသားခဲ့သည်။ ထိုစာသည် ပရိုတက်စတင့်ဂျာနယ် လာ ရီဗီစ်တာ ခရီစ်တာနာ တွင်ပါလာ၏။ ရပ်စယ်လ်၏စာအုပ်သည် “ကျွန်ုပ်တို့အတွက် အလင်းအများဆုံးပေးပြီး မည်သည့်ခရစ်ယာန်မဆို သမ္မာကျမ်းစာကို အကျိုးရှိရှိလေ့လာရန်ယုံကြည်စိတ်ချရသော လမ်းညွှန်ဖြစ်သည်။ . . . ဤစာအုပ်ကို ဖတ်လိုက်သည်နှင့် အကျွန်ုပ်မျက်လုံးမှ ငါးကြေးကွာကျသကဲ့သို့ဖြစ်သည်၊ ဘုရားသခင်၏လမ်းစဉ်သည် ထင်သည်ထက် ပိုဖြောင့်မတ်လွယ်ကူ၏။ ရှေ့နောက်မညီဟုထင်ရသည့် အကြောင်းအရာများပင် အများအားဖြင့် မရှိတော့ချေ။ ယခင်က နားလည်ရခက်သော အယူဝါဒများသည် ရိုးရိုးလေးဖြစ်သွားပြီး လက်ခံလွယ်ကူလာ၏။ ယခုအချိန်အထိ သဘောမပေါက်သေးသော အကြောင်းအရာများကိုလည်း နားလည်သွားသည်။ ခရစ်တော်အားဖြင့် ကမ္ဘာသားများ ကယ်တင်ခြင်းရရန် အထူးကောင်းမွန်သော အစီအစဉ်သည် ကျွန်တော်ရှေ့ အံ့ဖွယ်ကောင်းလောက်အောင် ရိုးရှင်းစွာ ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်းပေါ်လာရာ တမန်တော်ပြောခဲ့သည့်အတိုင်း ဘုရားသခင်၏ပညာနှင့် ဉာဏ်တော်သည် အလွန်ကျယ်ဝန်းနက်နဲစွတကားဟု အကျွန်ုပ်ပြောဆိုရန် လှုံ့ဆော်ခံရပါသည်” ဟုဘဲန်ချက်တီက ရေးခဲ့၏။—ရောမ ၁၁:၃၃။

၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင် ရီမီဇို ကူမီနက်တီသတိပြုခဲ့သည့်အတိုင်း ဘဲန်ချက်တီသည် ကျမ်းစာကျောင်းသားများ၏စာပေကို “အလွန်သဘောကျ” ၍ သူတို့ရှင်းပြသည့် အယူဝါဒများကို “အပြည့်အဝယုံကြည်လက်ခံ” ခဲ့၏။ ဘဲန်ချက်တီသည် သူ့နည်းသူ့ဟန်ဖြင့် ၎င်းအယူဝါဒများကို လူအများသိလာစေရန် ကြိုးစားပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဘဲန်ချက်တီသည် ယေဟောဝါသက်သေများနည်းတူ ကျမ်းစာတွင်သွန်သင်ထားသည့် မြေကြီးဆိုင်ရာထမြောက်ခြင်းရှိမည်ကို ယုံကြည်ကြောင်း သူ၏အရေးအသားများက ဖော်ပြသည်။ သီတင်း ၇၀ နှင့်ပတ်သက်သည့် ဒံယေလပရောဖက်ပြုချက်တွင် ယေရှုသေဆုံးမည့်နှစ်ကို ဘုရားသခင်သတ်မှတ်ဖော်ပြထားနှင့်ကြောင်း သူရှင်းပြသောအခါ သူသည် ကျမ်းစာကျောင်းသားများနှင့် သဘောချင်းတိုက်ဆိုင်သည်။ (ဒံယေလ ၉:၂၄-၂၇) ယေရှုခရစ်၏သေခြင်း သတိရအောက်မေ့ရာပွဲကို “နှစ်ပတ်လည်နေ့ကျရောက်သည့် ရက်အတိအကျ” တွင်တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ်သာ ကျင်းပသင့်သည်ဟု သူယုံကြည်ကြောင်း တစ်ကြိမ်ထက်မကပြောဆိုခဲ့ရာ သူ၏ချာ့ချ်သွန်သင်ချက်များကို လူသိရှင်ကြားကန့်ကွက်ခဲ့၏။ (လုကာ ၂၂:၁၉၊ ၂၀) ဒါဝင်၏ဆင့်ကဲသီအိုရီကို သူငြင်းပယ်ပြီး လောကစစ်ပွဲတွင် ခရစ်ယာန်စစ်များ မပါဝင်သင့်ဟု သူအခိုင်အမာပြောဆိုခဲ့သည်။—ဟေရှာယ ၂:၄။

တစ်ခါက ဘဲန်ချက်တီသည် ရပ်စယ်လ်၏စာပေများကို ဂျေ၊ ကမ်ဘယ်လ် ဝေါလ်ဆိုသူနှင့် ဆွေးနွေးခဲ့၏။ ဝေါလ်၏ဝေဖန်ချက်များကို အဖြေပေးရာတွင် ဘဲန်ချက်တီက ဤသို့ဆိုသည်– “ရပ်စယ်လ်ရေးတဲ့ စာအုပ်ခြောက်အုပ်ကို ခင်ဗျားဖတ်မယ်ဆိုရင် ပျော်လွန်းလို့ ကျွန်တော့်ကို ကျေးဇူးတင်မှာ ကျိန်းသေတယ်။ အယူဝါဒကို ကျွန်တော်ထုတ်ဖော်ပြနေတာမဟုတ်ဘူး; ဒါပေမဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ဆယ့်တစ်နှစ်က ဒီစာအုပ်တွေကို ကျွန်တော်ဖတ်ခဲ့တယ်၊ သမ္မာကျမ်းစာကို လုံးလုံးလျားလျား အခိုင်အမာအခြေပြုပြီးရေးထားတဲ့ အဲဒီစာအုပ်တွေကရခဲ့တဲ့ ဒီလိုအလင်းမျိုးနဲ့ ဒီလိုအားပေးမှုမျိုးအတွက် ဘုရားသခင်ကို ကျွန်တော်နေ့တိုင်းပဲကျေးဇူးတင်တယ်။”

“နားထောင်ပါ၊ နားထောင်ပါ၊ နားထောင်ပါ”

ဝေါလ်ဒဲန်းဆီယန် တရားဟောဆရာနှစ်ဦးဖြစ်သည့် ဒဲန်ယက်လေး ရီဗ်ဝါရ်နှင့် ဂျူဇက်ပါ ဘဲန်ချက်တီတို့သည် သမ္မာကျမ်းစာကို ရပ်စယ်လ်ရှင်းပြပုံအတွက် ကျေးဇူးတင်လေးမြတ်ကြောင်း ပေါ်လွင်ထင်ရှားပါသည်။ ဘဲန်ချက်တီက ဤသို့ရေးသားခဲ့၏– “ဧဝံဂေလိဆရာတွေမပြောနဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့တရားဟောဆရာတွေ၊ ဘာသာရေးပါမောက္ခတွေတောင် အကုန်အစင်မသိကြဘူး။ သိစရာအကြောင်း အများကြီးရှိသေးတယ်။ . . . ကျွန်ုပ်တို့အသေအချာနားထောင် . . . [သင့်ကြပါတယ်]၊ အားလုံးသိပြီးပြီလို့မထင်ကြဘဲ ကျွန်ုပ်တို့စဉ်းစားဆင်ခြင်ဖို့ ကမ်းလှမ်းပေးတာတွေကို လက်မခံငြင်းပယ်မယ့်အစား နားထောင်ပါ၊ နားထောင်ပါ၊ နားထောင်ပါ။”

နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ထောင်ပေါင်းများစွာသောသူတို့သည် မိမိတို့အိမ်သို့ ယေဟောဝါသက်သေများယူဆောင်လာကြသော ဘုရားသခင့်နိုင်ငံတော်သတင်းတရားကို နားထောင်လျက်ရှိကြ၏။ ကျမ်းစာအမှန်တရားကို ငတ်မွတ်နေကြသော နေရာတကာမှ သဘောထားကြီးသူများသည် “ငါ့နောက်သို့လိုက်လော့” ဟူသည့် ယေရှု၏ဖိတ်ခေါ်ချက်ကို တုံ့ပြန်နေကြသည်။—မာကု ၁၀:၁၇-၂၁; ဗျာဒိတ် ၂၂:၁၇။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်]

[စာမျက်နှာ ၂၈ ပါ ရုပ်ပုံ]

ပါမောက္ခ ဒဲန်ယက်လေး ရီဗ်ဝါရ်

[Credit Line]

Banchetti: La Luce, April 14, 1926

[စာမျက်နှာ ၂၉ ပါ ရုပ်ပုံ]

ဂျူဇက်ပါ ဘဲန်ချက်တီ