ယေရှုသက်တော်ထင်ရှားခဲ့ကြောင်း ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာအထောက်အထားလော

“ယေရှုသက်တော်ထင်ရှားခဲ့ကြောင်း သက်သေပြသည့်ကျောက်စာ။” ကျမ်းဆိုင်ရာရှေးဟောင်းသုတေသနသုံးသပ်ချက် (နိုဝင်ဘာ/ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၂) စာစောင်၏မျက်နှာဖုံးက ထိုသို့ဆိုသည်။ အဆိုပါမျက်နှာဖုံးပေါ်ရှိ ရုပ်ပုံမှာ အစ္စရေးနိုင်ငံတွင်တွေ့ရှိခဲ့သော ထုံးကျောက်အရိုးအိုးတစ်လုံးဖြစ်သည်။ အရိုးအိုးများကို ဘီ.စီ.အီး. ပထမရာစုနှင့် စီ.အီး. ၇၀ အတွင်း ဂျူးတို့ များစွာအသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ဤအရိုးအိုးကို အထူးသဖြင့် ထူးခြားစေသည်မှာ တစ်ဖက်တွင်ပါ အာရမိတ်ကမ္ပည်းအက္ခရာများဖြစ်၏။ ၎င်းက “ဂျိမ်းစ်၊ ဂျိုးဇက်၏သား၊ ဂျီးဇက်စ်၏ညီ” ဖြစ်ကြောင်း ပညာရှင်တို့က ဆိုသည်။

သမ္မာကျမ်းစာအရ နာဇရက်မြို့သားယေရှုတွင် မာရိ၏ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ယောသပ်၏သားဟု ယူမှတ်ထားခဲ့ကြသော ယာကုပ်အမည်ရှိ ညီတစ်ဦးရှိ၏။ ယေရှုသည် သူ၏နေရင်းမြို့တွင် ဟောပြောသွန်သင်သောအခါ အလွန်အံ့အားသင့်စွာဖြင့် ပရိသတ်က “သူသည် လက်သမားသားမဟုတ်ပေလော။ သူ့အမိကား မာရိအမည်ရှိသည်မဟုတ်လော။ သူ့ညီကား၊ ယာကုပ်၊ ယောသေ၊ ရှိမုန်၊ ယုဒဟု ဆိုကြသည်မဟုတ်လော။ သူ့နှမများတို့သည်လည်း ငါတို့နှင့် အနီးအပါးနေကြသည်မဟုတ်လော” ဟုမေးမြန်းခဲ့သည်။—မဿဲ ၁၃:၅၄-၅၆; လုကာ ၄:၂၂; ယောဟန် ၆:၄၂။

မှန်ပါသည်၊ အရိုးအိုးတွင်ပါသော ကမ္ပည်းအက္ခရာသည် နာဇရက်မြို့သားယေရှု၏ ဘဝနောက်ခံနှင့် ကိုက်ညီပုံရှိသည်။ ထိုကမ္ပည်းအက္ခရာ၌ ဖော်ပြထားခဲ့သော ယာကုပ်သည် ယေရှုခရစ်၏ မိတူဖကွဲညီဖြစ်ခဲ့မည်ဆိုလျှင် ယင်းသည် “ယေရှုနှင့်ပတ်သက်၍ ကျမ်းစာပြင်ပ ရှေးအကျဆုံး ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာအထောက်အထား” ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ရှေးကမ္ပည်းအက္ခရာပါရဂူဖြစ်သည့်အပြင် အထက်ဖော်ပြပါ ကျမ်းဆိုင်ရာရှေးဟောင်းသုတေသနသုံးသပ်ချက် တွင်ရှိဆောင်းပါးရှင် အန္ဒြေ လမဲရ်က အခိုင်အမာဆိုသည်။ အဆိုပါမဂ္ဂဇင်း၏အယ်ဒီတာ ဟာရှဲလ် ရှန့်ခ်စ်က ထိုအရိုးအိုးသည် “ကမ္ဘာပေါ် အသက်ရှင်ခဲ့သမျှသူတို့တွင် အရေးပါဆုံးပုဂ္ဂိုလ်နှင့်ပတ်သက်၍ တို့ထိမြင်တွေ့နိုင်သောပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်၏” ဟုဆိုသည်။

သို့သော်လည်း ထိုအရိုးအိုးပေါ် ထိုးထားသောကမ္ပည်းကျောက်စာပါ နာမည်သုံးမျိုးသည် ပထမရာစုမှ လူအတော်များများ ခံယူခဲ့ကြသည့်နာမည်များဖြစ်သည်။ သို့နှင့် ယေရှုခရစ်၏မိသားစုအပြင် ယာကုပ်၊ ယောသပ်နှင့် ယေရှုဟူသောနာမည်များရှိသည့် အခြားမိသားစုတစ်စုလည်း ဖြစ်နိုင်ပေသည်။ လမဲရ်က ဤသို့ခန့်မှန်းလိုက်သည်– “ယေရုရှလင်မြို့တွင် စီ.အီး. ၇၀ မတိုင်မီက လူမျိုးဆက်နှစ်ဆက်တွင် . . . ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရာမှာ ‘ဂျိမ်းစ်/ယာကုပ်၊ ဂျိုးဇက်၏သား၊ ဂျီးဇက်စ်၏ညီ’ ဟုခေါ်ဆိုနိုင်သူ လူပေါင်း ၂၀ ခန့် ရှိသည်။” မည်သို့ပင်ဆိုစေ အရိုးအိုးပေါ်အမည်ပါရှိသူ ယာကုပ်သည် ယေရှုခရစ်၏မိတူဖကွဲညီ ဖြစ်နိုင်ခြေ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိ၏ဟု သူယူဆသည်။

၎င်းကမ္ပည်းစာပါ ယာကုပ်သည် ယေရှုခရစ်၏မိတူဖကွဲညီ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိ၏ဟု အချို့ယူမှတ်သည့်နောက်အကြောင်းတစ်ခုရှိသည်။ ထိုသို့သောကမ္ပည်းကျောက်စာများတွင် သေဆုံးသူ၏ဖခင်အမည်ကို ဖော်ပြလေ့ရှိသော်လည်း ၎င်း၏ညီ/အစ်ကိုတော်သူတစ်ဦးအမည်ကို ဖော်ပြလေ့မရှိချေ။ သို့ဖြစ်၍ ယေရှုအမည်ရှိသူသည် အရေးပါသောပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖြစ်ရမည်၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် ခရစ်ယာန်ဘာသာတရားကိုတည်ထောင်ခဲ့သူ ယေရှုခရစ်ပင်ဖြစ်ရမည်ဟု ပညာရှင်အချို့ယုံကြည်ကြခြင်းဖြစ်၏။

ထိုအရိုးအိုးသည် အစစ်အမှန်ဖြစ်ပါသလော

အရိုးအိုးဟူသည်အဘယ်နည်း။ ၎င်းသည် သေတ္တာတစ်ခုဖြစ်ပြီး သင်္ချိုင်းဂူတွင်မြှုပ်ထားသော ကွယ်လွန်သူတစ်ဦး၏အလောင်း ပုပ်ပျက်သွားပြီးနောက် သူ၏အရိုးများကိုကောက်၍ ထည့်ထားသောပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ယေရုရှလင်မြို့အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ သင်္ချိုင်းများမှ အရိုးအိုးများစွာ အခိုးခံခဲ့ရသည်။ ယာကုပ်၏ကမ္ပည်းစာပါအိုးသည် တရားဝင်တူးဖော်ရာနေရာတစ်ခုမှ ရသည်မဟုတ်ဘဲ ရှေးဟောင်းပစ္စည်းဈေးတစ်ခုမှ ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါရှေးဟောင်းပစ္စည်းပိုင်ရှင်က ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် ၎င်းကို ဒေါ်လာရာကျော်မျှဖြင့်သာ ဝယ်ယူခဲ့သည်ဟုဆို၏။ သို့ဖြင့် ထိုအရိုးအိုး၏အစကို သိသူနည်းသည်။ “ရှေးဟောင်းပစ္စည်းတစ်ခုကို မည်သည့်နေရာမှရသည်၊ အနှစ် ၂,၀၀၀ နီးပါး ၎င်းသည် အဘယ်နေရာတွင်ရှိခဲ့သည်ကို မဖော်ပြနိုင်လျှင် အဆိုပါပစ္စည်းနှင့် ၎င်းကဖော်ပြကောင်းဖော်ပြမည့်သူတို့သည် အဆက်အစပ်ရှိ၏ဟု မဆိုနိုင်ချေ” ဟု နယူးယောက်၊ ဘာ့ဒ်ကောလိပ်မှ ပါမောက္ခ ဘရူစ် ချေလ်တန်က ပြောသည်။

ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာနောက်ခံမရှိခြင်းကို ထေမိရန် အန္ဒြေ လမဲရ်က ထိုအရိုးအိုးကို အစ္စရေးဘူမိဗေဒစိစစ်ရေးဌာနသို့ ပို့လိုက်သည်။ ထိုတွင် သုတေသီတို့က အဆိုပါအရိုးအိုးသည် စီ.အီး. ပထမ သို့မဟုတ် ဒုတိယရာစုနှစ်မှ ထုံးကျောက်ဖြင့်ပြုလုပ်ထားကြောင်း ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ သူတို့က “ခေတ်မီတန်ဆာပလာ သို့မဟုတ် ကိရိယာတို့ကို အသုံးပြု၍ လုပ်ထားသည့်ခြေရာလက်ရာကို မတွေ့ရ” ကြောင်း အစီရင်ခံခဲ့သည်။ သို့တိုင် သည်နယူးယောက်တိုင်းမ်စ် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခဲ့သော ကျမ်းစာပညာရှင်တို့က “ယေရှုနှင့်ကွင်းဆက်ရှိ၏ဟုထောက်ခံသော အခြေအနေဆိုင်ရာအထောက်အထားသည် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော်လည်း ၎င်းသည် အခြေအနေဆိုင်ရာအထောက်အထားမျှသာဖြစ်သည်” ဟုရှင်းလင်းဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

တိုင်းမ်စ်မဂ္ဂဇင်းက “ဤခေတ်ကာလတွင် ပညာတတ်အားလုံးနီးပါး ယေရှုသက်တော်ထင်ရှားရှိခဲ့ကြောင်းကို သံသယမရှိကြချေ” ဟုအစီရင်ခံသည်။ သို့ဖြစ်လျက်ပင် လူအများက ယေရှုသက်တော်ထင်ရှားခဲ့ကြောင်းကို သမ္မာကျမ်းစာအပြင် သက်သေထူသည့် အထောက်အထားရှိရန်လိုသည်ဟု ယူမှတ်ကြသည်။ ယေရှုခရစ်ကိုယုံကြည်ရန် ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာအပေါ် အခြေပြုရမည်လော။ “ကမ္ဘာပေါ် အသက်ရှင်ခဲ့သမျှသူတို့တွင် အရေးပါဆုံးပုဂ္ဂိုလ်” ၏ ရာဇဝင်သမိုင်းဝင်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အဘယ်အထောက်အထားရှိသနည်း။

[Picture Credit Lines on page 3]

Left, James Ossuary: AFP PHOTO/J.P. Moczulski; right, inscription: AFP PHOTO/HO