‘စစ်မှန်၍ တစ်ပါးတည်းဖြစ်သောဘုရားသခင်’ ကား မည်သူနည်း

ယေရှုသည် မိမိ၏ခမည်းတော်ဟုခေါ်ဆိုသော ဘုရားသခင်ထံ မကြာခဏဆုတောင်းခဲ့ပြီး အခြားသူများကိုလည်း ထိုသို့ ဆုတောင်းကြဖို့ သင်ပေးခဲ့သည်။ (မဿဲ ၆:၉-၁၁; လုကာ ၁၁:၁၊ ၂) ယေရှုမသေဆုံးမီ နာရီပိုင်းအလိုတွင် တမန်တော်များနှင့်အတူ ဆုတောင်းသည့်အခါ သူဤသို့အသနားခံခဲ့၏– ‘အိုအဘ၊ အကျွန်ုပ်အချိန်ရောက်ပါပြီ . . . သားတော်သည် ကိုယ်တော်၏ဘုန်းကို ထင်ရှားစေပါမည်အကြောင်း သားတော်၏ဘုန်းကို ထင်ရှားစေတော်မူပါ။ ထာဝရအသက်ဟူမူကား မှန်သောဘုရားသခင် တစ်ပါးတည်းဖြစ်တော်မူသော ကိုယ်တော်ကိုလည်းကောင်း၊ စေလွှတ်တော်မူသော ယေရှုခရစ်ကိုလည်းကောင်း သိကျွမ်းခြင်းတည်း။’—ယောဟန် ၁၇:၁၊ ၃။

‘မှန်သောဘုရားသခင် တစ်ပါးတည်းဖြစ်တော်မူသော’ ဟုခေါ်ဆိုခဲ့သောအရှင်ထံ ယေရှုဆုတောင်းခဲ့ကြောင်း သတိပြုပါ။ ဘုရားသခင်၏သာလွန်မြင့်မားသော အနေအထားကိုညွှန်ပြကာ ကိုယ်တော် ဤသို့ဆက်ဆုတောင်းခဲ့၏– “အိုအဘ၊ ဤကမ္ဘာမပေါ်မတည်မီက ကိုယ်တော်နှင့်အတူ အကျွန်ုပ်ခံစားခဲ့ရသောဘုန်းအသရေကို ယခုအခါ၌ ရှေ့တော်တွင် အကျွန်ုပ်အား ပေးတော်မူပါ။” (ယောဟန် ၁၇:၅၊ သတင်းကောင်း) ယေရှုသည် ဘုရားသခင်နှင့်အတူရှိနေစေဖို့ ဆုတောင်းခဲ့သည်ဖြစ်ရာ တစ်ချိန်တည်းတွင် ‘စစ်မှန်၍တစ်ပါးတည်းသောဘုရားသခင်’ မည်သို့ဖြစ်နိုင်မည်နည်း။ ဤအကြောင်းကို ဆန်းစစ်ကြည့်ကြစို့။

ကောင်းကင်တွင် ယေရှု၏အနေအထား

ထိုသို့ဆုတောင်းပြီးနောက် နာရီအနည်းငယ်အကြာတွင် ယေရှုအသတ်ခံခဲ့ရ၏။ သို့သော် ကာလကြာမြင့်စွာမဟုတ်ဘဲ သောကြာနေ့မွန်းလွဲပိုင်းမှ တနင်္ဂနွေနေ့နံနက်အထိသာ သေဆုံးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ (မဿဲ ၂၇:၅၇–၂၈:၆) “ထိုယေရှုကို ဘုရားသခင်ထမြောက်စေတော်မူသည်ကို ငါတို့ရှိသမျှသည် သက်သေခံဖြစ်ကြ၏” ဟု တမန်တော်ပေတရု ဆိုခဲ့သည်။ (တမန်တော် ၂:၃၁၊ ၃၂) ယေရှုသည် မိမိကိုယ်တိုင်ကို ရှင်ပြန်ထမြောက်စေနိုင်မည်လော။ မဖြစ်နိုင်ပါ၊ သမ္မာကျမ်းစာအရ သေသောသူမူကား “အဘယ်အရာကိုမျှမသိ။” (ဒေ. ၉:၅) ယေရှု၏ကောင်းကင်ခမည်းတော် ‘စစ်မှန်၍တစ်ပါးတည်းသောဘုရားသခင်’ က ထမြောက်စေခဲ့ခြင်းဖြစ်၏။—တမန်တော် ၂:၃၂; ၁၀:၄၀။

ထိုသို့ထမြောက်ပြီးနောက်ပိုင်း မကြာမီတွင် ယေရှု၏တပည့်ဖြစ်သူ သတေဖန်သည် ဘာသာရေးညှဉ်းပန်းသူများလက်ချက်ဖြင့် သေဆုံးခဲ့ရသည်။ သူတို့သည် သတေဖန်အား ကျောက်ခဲနှင့်ပေါက်သတ်ကြစဉ် မြင်ကွင်းတစ်ခုကို သူတွေ့မြင်ခဲ့သည်။ “ကြည့်ပါ။ ကောင်းကင်ဖွင့်လှစ်သည်ကိုလည်းကောင်း၊ လူသားသည် ဘုရားသခင်၏လက်ယာတော်ဘက်၌ ရပ်နေသည်ကိုလည်းကောင်း ငါမြင်သည်” ဟုသူဆို၏။ (တမန်တော် ၇:၅၆) သတေဖန်မြင်တွေ့ခဲ့ရသော “လူသား” ယေရှုသည် ကောင်းကင်တွင် ဘုရားသခင်အား အထောက်အကူပြုသည့် အနေအထားဖြစ်သော “ဘုရားသခင်၏လက်ယာတော်ဘက်” ၌ရှိနေပြီး ကိုယ်တော် မြေကြီးပေါ်မကြွလာမီက ‘ဘုရားသခင်နှင့်အတူ’ ရှိခဲ့သကဲ့သို့ဖြစ်သည်။—ယောဟန် ၁၇:၅။

သတေဖန်အသတ်ခံရပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ပေါလုဟူသည့် ရောမအမည်ဖြင့်လူသိများသူ ရှောလုအား အံ့ဖွယ်နည်းဖြင့် ယေရှု ကိုယ်ယောင်ထင်ရှားပြခဲ့သည်။ (တမန်တော် ၉:၃-၆) ဂရိနိုင်ငံ၊ အေသင်မြို့တွင် ပေါလုရှိနေစဉ် “လောကဓာတ်မှစ၍ လောကဓာတ်၌ရှိလေသမျှသောအရာတို့ကို ဖန်ဆင်းတော်မူသောဘုရားသခင်” အကြောင်း သူပြောဆိုခဲ့သည်။ ‘စစ်မှန်၍တစ်ပါးတည်းသောဘုရားသခင်’ သည် ‘ခန့်ထားတော်မူသောသူ [“လူသား၊” ကဘ] အားဖြင့် လောကသားတို့ကို ဖြောင့်မတ်ခြင်းတရားနှင့်ညီလျော်စွာ စစ်ကြောစီရင်မည့်နေ့ရက်ကို ချိန်းချက်တော်မူပြီ။ ထိုသူကို သေခြင်းမှ ထမြောက်စေတော်မူသောအားဖြင့် ခပ်သိမ်းသောလူတို့အား ယုံလောက်သောသက်သေကိုပြတော်မူပြီ’ ဟု ၎င်းဘုရားသခင်နှင့်ပတ်သက်၍ ဟောပြောခဲ့၏။ (တမန်တော် ၁၇:၂၄၊ ၃၁) ဤတွင် တမန်တော်ပေါလုက ယေရှုအား ကောင်းကင်အသက်တာကို ပြန်ရရှိစေခဲ့သူ ဘုရားသခင်ထက် အဆင့်နိမ့်သော ‘လူသား’ အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယေရှုသည် ဘုရားသခင်ထက် အဆင့်နိမ့်သူဖြစ်ကြောင်း တမန်တော်ယောဟန်ကလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ “ယေရှုသည် ခရစ်တော်တည်းဟူသော ဘုရားသခင်၏သားတော်ဖြစ်တော်မူသည်ကို” စာရှုသူတို့ယုံကြည်စေရန် မိမိ၏ခရစ်ဝင်ကျမ်းကို ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယောဟန်ဆိုခဲ့၏။ (ယောဟန် ၂၀:၃၁) ယောဟန်သည် မိမိ၏ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွင် ယေရှုအဖြစ်ခွဲခြားဖော်ပြသည့် “သိုးသငယ်” ကို ကောင်းကင်မြင်ကွင်းတစ်ခုတွင် တွေ့မြင်ခဲ့သည်။ (ယောဟန် ၁:၂၉) သိုးသငယ်သည် “မြေကြီးမှရွေးနုတ် [သို့မဟုတ် ရှင်ပြန်ထမြောက်] သောသူ” ဟု ယောဟန်ဆိုခဲ့သော ၁၄၄,၀၀၀ နှင့်အတူရပ်နေသည်။ ၁၄၄,၀၀၀ သည် သိုးသငယ်၏ “နာမနှင့် ခမည်းတော်၏နာမကို နဖူး၌အက္ခရာတင်သောသူ” ဖြစ်သည်ဟု ယောဟန်ရှင်းပြခဲ့သည်။—ဗျာ. ၁၄:၁၊ ၃။

“သိုးသငယ်” နှင့် “ခမည်းတော်” သည် တစ်ပါးတည်းဖြစ်နိုင်မည်လော။ လုံးဝမဖြစ်နိုင်ပါ။ သမ္မာကျမ်းစာတွင် ၎င်းတို့အား သီးခြားစီဖော်ပြထား၏။ ၎င်းတို့၌ နာမကိုယ်စီပင်ရှိကြသည်။

သိုးသငယ်နှင့် ခမည်းတော်၏နာမ

ကျွန်ုပ်တို့ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည့်အတိုင်း ဘုရားသခင့်သားတော်ဖြစ်သော သိုးသငယ်၏နာမမှာ ယေရှုဖြစ်၏။ (လုကာ ၁:၃၀-၃၂) သို့ဆိုလျှင် ခမည်းတော်၏နာမကား အဘယ်နည်း။ သမ္မာကျမ်းစာတွင် ထိုနာမတော် အကြိမ်ပေါင်းများစွာပါရှိ၏။ ဥပမာ၊ ယေရမိ ၃၃:၂ တွင် ‘ဤအမှုကိုပြုသောဘုရားသခင်၊ ဤအမှုကို ဖန်ဆင်းစီရင်သောဘုရားသခင်၊ ယေဟောဝါအမည်ရှိသော ထာဝရဘုရားသခင်မိန့်တော်မူသည်ကား’ ဟုဖော်ပြထားသည်။ ဝမ်းနည်းစရာမှာ ဘာသာပြန်ကျမ်းများစွာတွင် ဘုရားသခင့်နာမတော်ဖြစ်သော ယေဟောဝါကို “သခင် (LORD)၊” “ဘုရားသခင် (GOD)” ဟူသောစကားလုံးဖြင့် အစားထိုးခဲ့ကြသည်။ ဤစာလုံးကြီးများက အခြားသူတို့ခေါ်ဆိုကြသော နတ်ဘုရားများ (gods) သို့မဟုတ် အရှင်များ (lords) နှင့်ကွဲပြားခြားနားစေသည်။a သို့တိုင် ဘာသာပြန်ကျမ်းများစွာတွင် ဘုရားသခင့်နာမတော်ကို ရှိသင့်သည့်နေရာများ၌ ပြန်လည်ထည့်သွင်းကြသည်။

အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့် အမေရိကန်စံတင်ဘာသာပြန်ကျမ်း (၁၉၀၁) သည် ဘုရားသခင်၏နာမတော် ယေဟောဝါကို ရှိသင့်သည့်နေရာတွင် ပြန်လည်ထည့်သွင်းသော ထူးခြားသည့် ဘာသာပြန်ကျမ်းတစ်စောင်ဖြစ်၏။ ထိုကျမ်း၏နိဒါန်းတွင် ဤသို့ဖော်ပြထားသည်– “အမေရိကန်စံကျမ်းစာတည်းဖြတ်သူများက ဂရုတစိုက်သုံးသပ်ပြီးနောက် နာမတော်သည် မြတ်လှသဖြင့် မမြွက်အပ်ဟူသော ဂျူးလူတို့၏အယူသီးမှုသည် အင်္ဂလိပ် သို့မဟုတ် အခြားမည်သည့်ဘာသာပြန်ကျမ်းကိုမျှ မစိုးမိုးအပ်တော့ဟု တညီတညွတ်တည်း ခိုင်မာစွာ ခံယူလိုက်ကြသည်၊ ထို့ကြောင့် ခေတ်သစ်ခရစ်ယာန်သာသနာပြုများရေးခဲ့သော ဘာသာပြန်ကျမ်းအမြောက်အမြားတွင် ဂျူးအယူသီးမှု မပါရှိပေ။”b

သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူ—မည်သူ့သွန်သင်ချက်နည်း

ယေဟောဝါနှင့် ယေရှုတို့သည် ဘုရားသခင်တစ်ပါးတည်းဖြစ်သည်ဟုသွန်သင်သော သုံးပါးပေါင်းတစ်ပါးအယူဝါဒနှင့်ပတ်သက်၍ကော။ ၁၉၉၉၊ ဧပြီ-ဇွန်လထုတ် သက်ရှိတရားပလ္လင်မဂ္ဂဇင်းတွင် သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူကို ဤသို့အနက်ဖွင့်ထား၏– “ဘုရားသခင်နှင့် ခမည်းတော်တစ်ပါး၊ သခင်ယေရှုခရစ်တစ်ပါး၊ သန့်ရှင်းသောဝိညာဉ်တော်တစ်ပါး၊ ‘ပုဂ္ဂိုလ်’ သုံးပါးသည် . . . တန်းတူ သို့မဟုတ် တစ်ပါးတည်းဖြစ်၏ . . . ; ပုဂ္ဂိုလ်သုံးပါးသည် ဘုရားသခင်နှင့်တန်းတူဖြစ်ကာ ထပ်တူအရည်အသွေးများကို ပိုင်ဆိုင်ကြသည်၊ သို့တိုင် ၎င်းတို့၏ပင်ကိုလက္ခဏာများအားဖြင့် သီးခြားစီဖြစ်ကြောင်း သိထားကြ၏။c

ဤရှုပ်ထွေးလှသော သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူသွန်သင်ချက်သည် မည်သည့်နေရာမှ အရင်းခံသနည်း။ ၁၉၉၈၊ မေ ၂၀-၂၇ ရက်ထုတ်၊ ခရစ်ယာန်ရာစုနှစ်မဂ္ဂဇင်းတွင် သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူသည် “ယေရှု၏သွန်သင်ချက်မဟုတ်ဘဲ ချာ့ချ်၏သွန်သင်ချက်ဖြစ်သည်” ဟု ဝန်ခံပြောဆိုသော ဓမ္မဆရာတစ်ဦး၏စကားကို ကိုးကားဖော်ပြခဲ့သည်။ သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူသည် ယေရှု၏သွန်သင်ချက်မဟုတ်သည့်တိုင် ယင်းသည် ကိုယ်တော်သွန်သင်ခဲ့ရာနှင့် ကိုက်ညီပါသလော။

ခမည်းတော်—သားတော်ထက် သာလွန်မြင့်မြတ်

“ကောင်းကင်ဘုံ၌ရှိတော်မူသော အကျွန်ုပ်တို့အဘ၊ ကိုယ်တော်၏နာမတော်အား ရိုသေလေးမြတ်ခြင်းရှိပါစေသော” ဟုဆုတောင်းရန် နောက်လိုက်များကို ယေရှုသင်ပေးခဲ့၏။ ယေဟောဝါဟုအမည်ရှိသော ကျွန်ုပ်တို့၏ကောင်းကင်ခမည်းတော်သည် သားတော်ထက် သာလွန်မြင့်မြတ်ကြောင်း သမ္မာကျမ်းစာက ဖော်ပြ၏။ ဥပမာ၊ ယေဟောဝါသည် “ရှေးကမ္ဘာအဆက်ဆက်မှစ၍ နောက်ကမ္ဘာအဆက်ဆက်တိုင်အောင်” ဘုရားသခင်ဖြစ်တော်မူ၏။ ယေရှုကိုမူ ‘သတ္တဝါအပေါင်းတို့တွင် သားဦး’ ဟု ကျမ်းစာဆိုထားသည်။ ယေဟောဝါသည် ယေရှုထက်သာ၍ကြီးမြတ်သောကြောင့် “ငါ့ခမည်းတော်သည် ငါ့ထက်သာ၍ကြီးမြတ်တော်မူ၏” ဟုယေရှုကိုယ်တိုင် မိန့်ဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ (မဿဲ ၆:၉; ဆာလံ ၉၀:၁၊ ၂; ကောလောသဲ ၁:၁၅; ယောဟန် ၁၄:၂၈) သို့တိုင် သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူအယူဝါဒက ခမည်းတော်နှင့်သားတော်သည် “ဘုရားသခင်နှင့်တန်းတူဖြစ်၏” ဟုခံယူထားသည်။

ခမည်းတော်သည် သားတော်ထက် သာလွန်မြင့်မြတ်သည့်အပြင် သီးခြားပုဂ္ဂိုလ်တစ်ပါးဖြစ်ကြောင်း ယေရှုအသတ်မခံရမီက ဆုတောင်းချက်တွင် ဤသို့ရှင်းရှင်းဖော်ပြ၏– “အိုအဘ၊ အလိုတော်ရှိလျှင် ဤခွက် [အရှက်တကွဲသေဆုံးရခြင်း] ကို အကျွန်ုပ်မှလွှဲတော်မူပါ။ သို့သော်လည်း အကျွန်ုပ်အလိုရှိသည်အတိုင်း မဖြစ်ပါစေနှင့်၊ ကိုယ်တော်အလိုရှိသည်အတိုင်း ဖြစ်ပါစေသော်။” (လုကာ ၂၂:၄၂) သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူအယူဝါဒကဆိုသကဲ့သို့ ဘုရားသခင်နှင့်ယေရှုသည် “ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ပါးတည်း” ဖြစ်မည်ဆိုလျှင် ယေရှုနှင့်ခမည်းတော်၏အလိုတော်သည် မည်သို့ကွာခြားနိုင်မည်နည်း။—ဟေဗြဲ ၅:၇၊ ၈; ဟေဗြဲ ၉:၂၄။

ထို့ပြင် ယေဟောဝါနှင့်ယေရှုသည် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ပါးတည်းဖြစ်ပါက တစ်ဦးသိထားရာကို နောက်တစ်ဦးမသိခြင်းမှာ မည်သို့ဖြစ်နိုင်မည်နည်း။ ဥပမာ၊ လောက၏တရားစီရင်ချိန်အကြောင်း ယေရှုပြောသည့်အခါ “ထိုအချိန်နာရီကိုကား ခမည်းတော်မှတစ်ပါး အဘယ်သူမျှမသိ။ ကောင်းကင်တမန်များမသိ။ သားတော်လည်းမသိ” ဟုမိန့်ဆိုခဲ့သည်။—မာကု ၁၃:၃၂။

သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူနှင့် ချာ့ချ်

သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူသည် ယေရှုနှင့် ကနဦးခရစ်ယာန်များ၏သွန်သင်ချက် မဟုတ်ပါ။ အစောပိုင်းတွင်ဖော်ပြခဲ့သကဲ့သို့ ယင်းသည် “ချာ့ချ်၏သွန်သင်ချက်တစ်ခု” ဖြစ်၏။ ၁၉၉၉ ခုနှစ်ထုတ် သက်ရှိတရားပလ္လင်မဂ္ဂဇင်းတွင် သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူနှင့်ပတ်သက်၍ ဤသို့ဖော်ပြထားသည်– “တစ်ခါတစ်ရံ သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူအယူဝါဒသည် ခရစ်ယာန်သွန်သင်ချက်၏စံဖြစ်သည်ဟု လူတိုင်းယူဆပုံရသည်၊” သို့သော် ဤသို့ဆက်ဆို၏၊ ယင်းသည် “ကျမ်းစာသွန်သင်ချက်” မဟုတ်ပါ။

ကက်သလစ်စွယ်စုံကျမ်းသစ် (၁၉၆၇) တွင် သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူအကြောင်း အသေးစိတ်ဆွေးနွေးခန်းကို ဖော်ပြကာ ဤသို့ဝန်ခံ၏– “သုံးပါးပေါင်းတစ်ပါးအယူဝါဒသည် ၄ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ . . . ၄ ရာစုအဆုံးမတိုင်မီ ‘သုံးပါးတစ်ဆူဘုရား’ အယူ၏ တိကျသောပုံဖော်ချက်သည် မတည်မြဲသေး။ ခရစ်ယာန်ဘာသာ၏ဘဝ၊ ယုံကြည်ခံယူချက်တို့နှင့် တစ်သားတည်းမရှိသေးသည်မှာ အသေအချာပင်။”

ဆွစ်ဇလန်၊ ဘန်တက္ကသိုလ်၏ပါမောက္ခ မာတင်ဗာနာက ဤသို့ဆို၏– “ခမည်းတော်ဘုရားသခင်နှင့် ယေရှု၏တော်စပ်ပုံကို ဓမ္မသစ်ကျမ်းတွင်ဆွေးနွေးတိုင်း လူသားအနေဖြင့်ဖြစ်စေ၊ မေရှိယအနေဖြင့်ဖြစ်စေ ကိုယ်တော်ကြွလာခြင်းက လက်အောက်ခံဖြစ်ခြင်းသဘောအဖြစ် လုံးလုံးလက်ခံနားလည်ထားကြ၏။” ယေရှုနှင့် အစောပိုင်းခရစ်ယာန်တို့၏ ယုံကြည်ချက်သည် ယနေ့ ချာ့ချ်၏သုံးပါးပေါင်းတစ်ပါးသွန်သင်ချက်နှင့် တခြားစီပင်။ ဤသွန်သင်ချက်သည် မည်သည့်နေရာမှလာသနည်း။

သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူ၏ ကနဦးရင်းမြစ်

သမ္မာကျမ်းစာတွင် အာရှတရက်၊ မိလကုံ၊ ခေမုရှနှင့် မောလုတ်အပါအဝင် လူတို့ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ကြသော နတ်ဘုရားနှင့်နတ်ဘုရားမများစွာ ဖော်ပြထားသည်။ (၃ ဓမ္မရာဇဝင် ၁၁:၁၊ ၂၊ ၅၊ ၇) တစ်ချိန်က ရှေးဣသရေလလူမျိုးတို့ပင် ဗာလသည် စစ်မှန်သောဘုရားသခင်ဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် ယေဟောဝါရှင်၏ ပရောဖက်ဧလိယက ဘုရားသခင်မှန်ကိုရွေးချယ်ကြရန် ဤသို့တောင်းဆိုခဲ့၏– ‘ယေဟောဝါသည် ဘုရားသခင်မှန်လျှင် ထိုဘုရားသခင်ကို ဆည်းကပ်ကြလော့။ ဗာလသည် ဘုရားသခင်မှန်လျှင် ထိုဘုရားကို ဆည်းကပ်ကြလော့။’—၃ ဓမ္မရာဇဝင် ၁၈:၂၁။

သုံးပါးတွဲဘုရားများကို ကိုးကွယ်ခြင်းသည် ယေရှုမမွေးမီကပင် သမားရိုးကျဖြစ်နေသည်။ သမိုင်းပညာရှင် ဝီလ်ဒူးရန့်က “သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူအယူဝါဒသည် အီဂျစ်နိုင်ငံမှ ဆင်းသက်ခဲ့သည်” ဟုဆို၏။ ဘာသာရေးနှင့်ကျင့်ဝတ်စွယ်စုံကျမ်းတွင် ဂျိမ်းဟတ်စတင်က ဤသို့ရေးခဲ့သည်– “ဥပမာအနေနှင့် အိန္ဒိယဘာသာတရားတွင် ဗြဟ္မာ၊ သီဝ၊ ဗိဿနိုး သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူဝါဒီ၊ အီဂျစ်ဘာသာတရားတွင် အိုစိုက်ရစ္စ၊ အိုက်စ္စ၊ ဟောရပ်စ် သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူဝါဒီတို့နှင့် ကျွန်ုပ်တို့ တွေ့ဆုံခဲ့ရသည်။”

ထို့ကြောင့် ဘုရားပေါင်းများစွာရှိ၏။ ယင်းကို အစောပိုင်းခရစ်ယာန်များ အသိအမှတ်ပြုကြပါသလော။ ယေရှုကို အတိုင်းအဆမဲ့တန်ခိုးရှင် ဘုရားသခင်အဖြစ် သူတို့ရှုမြင်ကြပါသလော။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]

[စာမျက်နှာ ၇ ပါ ရုပ်ပုံ]

အီဂျစ်

ဘီ.စီ.အီး. ဒုတိယထောင်စုနှစ်က အိုစိုက်ရစ္စ၊ အိုက်စ္စ၊ ဟောရပ်စ်တို့သုံးပါးတစ်ဆူ

[စာမျက်နှာ ၇ ပါ ရုပ်ပုံ]

ဆီးရီးယားမြို့တော် ပဲလ်မိုင်ရာမြို့

စီ.အီး ပထမရာစုခန့်က လဘုရား၊ ကောင်းကင်ဘုရား၊ နေဘုရားသုံးပါးတစ်ဆူ

[စာမျက်နှာ ၇ ပါ ရုပ်ပုံ]

အိန္ဒိယ

စီ.အီး ခုနစ်ရာစုခန့်က ဟိန္ဒူသုံးပါးပေါင်းဘုရား

[စာမျက်နှာ ၇ ပါ ရုပ်ပုံ]

နော်ဝေး

စီ.အီး ၁၃ ရာစုခန့်က (ခမည်းတော်၊ သားတော်၊ သန့်ရှင်းသော ဝိညာဉ်တော်) သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူ

[Picture Credit Line on page 7]

Top two photos: Musée du Louvre, Paris