CILONGESA 46
Vati Yehova ua tu Hana Vusunga ku Tuala ha Cikulaheso Ceni ca ku Neha Citungu?
“Uze a livezikisa ha mavu aka livezikisa muli Njambi ua vusunga.” —ISA. 65:16.
MUASO 3 Ngolo Yange, Lulavelelo Luange, na Vutinino
VI TU LILONGESAMOa
1. Muzimbu uka ua hele kapolofeto Isaya ku vakuavo vaIsaleli?
KAPOLOFETO Isaya ua lombonona Yehova ku pua “Njambi ua vusunga.” Lizi vusunga lia lomboloka mpundu “ame.” (Isaya 65:16. NWT.) Lizi “ame” lia lomboloka “ngoco vene” ni nguetu “mua vusunga.” Mbimbiliya mu ye ku pangesa lizi ame lie ku lekesa ngecize viose vi va kulahesa Yehova na Yesu, vi ka lipuisamo mpundu. Ngeci mukemuo, muzimbu ua Isaya kuli vaIsaleli ua solola ngecize, citava ku kulahela viose via handeka Yehova. Muomu Yehova ua tu hana vusunga vuose ngecize a ka puisamo via likuminia.
2. Omo lia vika tu hasa ku kulahela ngecize viose via kulahesa Yehova tangua vi ka lipuisamo kaha vihula vika tu hilula mu cilongesa cino?
2 Vuno netu citava ku tsiliela ku vikulaheso via Yehova ku tuala ha viuma via ka tu lingila ku lutue ni? Tunde mua handekele Isaya mezi aa, mua hitile miaka 800, mu nima yaco kapostolo Paulu ua lomboluele omo lia vika tua pande ku tsiliela ntsimbu yose mu vikulaheso via Njambi. Omo lia vika mezi aco a pua a vusunga? Ngueni: “Njambi kali ku hasa ku handeka makuli.” (VaHe. 6:18) Ngeci mua ndundzi ya mema ka citava a tuhule mema a cili na mema a sasa ha ntsimbu imo lika, na vuno vene Yehova ua pua ndundzi ya vusunga ke ku handeka makuli. Ngeci mukemo, tu hasa ku tsiliela na mutima uose ku viose via tu kulahesa mu ntsinbu ino na ku lutue. Mu cilongesa cino, tu simutuila ha vihula evi: Vika Yehova ua tu kulahesa ku lutue? Kaha vusunga vuka vua tu hana Yehova ngecize a ka puisamo vikulaheso vieni?
VIKA YEHOVA UA KULAHESA?
3. (a) Cikulaheso cika va lema mua kama vangamba va Njambi? (Ku-Solola 21:3, 4) (b) Vati ve ku linga vamo mu ve ku ivua via cikulaheso caco?
3 Vangamba va Yehova mu mavu ose va lema mua kama cikulaheso ci tu simutuila mu cilongesa cino. (Tandenu Ku-Solola 21:3, 4.) Yehova ua kulahesa ngecize “kutsa ka ci kala naua, cipue ku lila, cipue ku vavala.” Cingi cetu tue ku pangesa aa mezi a ku lembezieka a mu Mbimbiliya, ku tuala ha muono uetu mu mavu aaha mu ku ambuluilako vakuetu. Vuno vati vantu ve ku livua mu tue ku va lekako via cikulaheso caco? Halumo va hasa ku handeka nguavo, “mezi ano akeo a cili a vusunga.” Vangamba va Yehova va lema mua kama cikulaheso ci tu simutuila mu cilongesa cino.
4. (a) Vika Yehova ua livangele ku tantekeya na ku mona? (b) Ku tundisako ku hana cikulaheso caco, vika vikuavo ua lingile Yehova?
4 Ngeci mukemuo, Yehova ua huiminine kapostolo Yoano ku soneka via cikulaheso caco, ku tuala ha muono uetu mu mavu aha ua tantekeyele ngecize ku matangua etu tu ka ambuluilako vakuetu via muzimbu ua vuangana ku tuala ha lulavelelo luaco. Cikuavo naua, Yehova ua lavelela cingi ca vantu va kale na lulavelelo ku tuala ha “viuma via vihia” na ku vitsiliela. (Isaya 42:9; 60:2; 2 Kol. 4:3, 4) Vati tu hasa ku kala na vusunga na ku kuasa vakuetu ngecize vivezikiso vi va tumbula ku Ku-Solola 21:3, 4, vi ka lipuisamo mpundu? Eci cikulaheso ca Yehova ka ca puile ca ku lembezieka lika, vunoni kua kala vusunga vua muesa ngecize omo lia vika tua pande ku tsiliela mu cikulaheso caco. Vusunga vuka?
VUSUNGA VUA VIKULAHESO VIA YEHOVA
5. Vusunga vuka vua pande ku tu lingisa ku kulahela mu cikulaheso ca citungu kaha kulihi tu hsa ku vu uana?
5 Vumo vusunga vua pande ku tu lingisa ku kulahela cikulaheso ca Njambi ca ku neha citungu, tu vu uana ha vinimbu vi na hatako. Nguavio: “Kaha uze na tumama ha citumamo ca vuangana ua handekele, ngueni, Talenu, nji panga viose via viha. Kaha ua handekele ngueni, soneka: muomu mezi ano akeo a cili a vusunga. Kaha ua handekele nange, ngueni, Vi na hu. Yange Alefa na Omenga, cisangumukilo na cisulumuino.”—Ku-So. 21:5, 6a.
6. Omo lia vika vusunga vua ku Ku-Solola 21:5, 6, vue ku kaniamesa lukulahelo luetu mu cikulaheso ca Njambi?
6 Omo lia vika eci cikulaheso ca mu Mbimbiliya ce ku tu kaniamesa? Muomu livulu lia Revelação—Seu Grandioso Clímax lia muesa ngue Yehova na hake mpundu citantekeyeso ha limo lipapelo, mu ku muesa ngecize cili-cili, a ka puisamo cikulaheso caco.b Ku-Solola 21:3,4 ya handeka via cikulaheso caco. Kaha mezi a tu uana ha vinimbu 5 na 6 via handeka mpundu ngecize Yehova na tava mpundu kuminio yaco ngecize a ka puisamo via kulahesa ku lutue. Tu talenu honi vusunga vuka ua tu hana Yehova ngecize tu hasa ku mu kulahela.
7. Omo lia vika citantekeyeso ca tu hana Njambi ca lifuila kaha omo lia vika ca puila ca seho?
7 Mukanda ua Ku-Solola 21:5a, ua putuka na mezi aa: “Kaha uze na tumama ku citumamo ca vuangana ua handekele, ngueni.” Aa mezi a pua a seho ya kama, muomu Yehova ua handeka lutatu lika mu livulu lia Ku-solola. Eci cilekesa ngecize Yehova ka pangesele umo kangelo ua ngolo, ni Yesu, vunoni ikeye mpundu ua handekele! Ci muesa ngecize tu hasa mpundu ku tsiliela ku mezi a na hatako. Omo lia vika? Muomu Yehova “ka hasa ku onga.” (Tito 1:2) Ngeci mukemuo, mezi a ku Ku-Solola 21:5 na 6 a pua mpudu a vusunga.
“TALENU! NJI PANGA VIOSE VIA VIHA”
8. Vati Yehova ua ntsindika ha vusunga vua cikulaheso ceni? (Isaya 46:10)
8 Tu hilulenu honi, ha lizi “Talenu!” (Ku-So. 21:5) Mu ciNgelengu lizi “talenu” va lihilukila mu livulu lia Ku-Solola. Imo disionaliu ya lombolola nguayo lizi liaco ve ku lipangesa, “mu ku kuasa vantu va tuale mana ku mezi a hatako.” Vika naua ua handekele? Ua handekele ngueni: “Talenu, Nji panga viose via viha.” Mua vusunga, Yehova mua handekele aa mezi, ua kele mpundu na ku handeka viuma via ka alulula ku lutue. Vunoni mua handekele mezi aco, ca puile ngue na puisamo laza cikulaheso caco.—Tandenu Isaya 46:10.
9. (a) Mezi “nji panga viose via viha” emanena viuma vika vivali? (b) Vika vi ka solokela “melu na mavu” aliko lelo lino?
9 Tu hilulenu honi mezi a na hatako ku Ku-Solola 21:5 nguayo: “Nji panga viose via viha.” Mu cinimbu eci, Yehova na tumbulaho viuma vivali via a ka linga. Ca ku livanga, ku nongesa mavu ano a Satana. Kaha ca mu civali, ku neha mavu a aha. Ku-Solola 21:1 nguayo: “Lilu lia ku livanga na mavu a ku livanga vi na hiti.” Mezi “lilu lia ku livanga” emanena vanguvulu va ha mavu, va ve ku tuamenena kuli Satana na vandemone veni. (Mat. 4:8, 9; 1 Yoa. 5:19) Kaha Mbimbiliya mu ye ku tumbula, “lizi mavu” li hasa ku lomboloka vantu va kalaho. (Njen. 11:1; Visa. 96:1) Ngeci mukemou, “mavu a ku livanga” emanena vantu vakua vupi. Mua vusunga, Yehova ka ka viukisa viuma via kalako laza, ngeci mua “lilu lia ku livanga” na “mavu a ku livanga.” Vunoni, a ka a nongesa mpundu mu vutuntu na ku tungulula viuma viose. Eci calomboloka ngecize Yehova a ka fumisako “lilu lia kulivanga na mavu a kulivanga” na ku hingisamo “lilu lia liha na mavu a aha” ni nguetu nguvulu ua muha na vantu va vaha.
10. Vika Yehova a ka himpula ku pua via viha?
10 Ku Ku-So. 21:5, tu tandamo viuma via viha via handekele Yehova via a ka linga. Yehova ka handekele ngueni: “Nji panga viuma viha.” Vunoni ngueni: “Nji panga [viuma] viose via viha.” Yehova a ka puisa mavu a aha na vantu va ku tantuluka. Mu njila ika? Ngue mua handekele kapolofeto Isaya, mavu ose va ka a puisa citungu, ngue mu ca puile citungu ca Endene. Kaha netu naua, va ka tu puisa va vaha. Ngeci mua ku kanguisa vilema, tuveveve, tusinda matuitui, na ku sangula vatsi.—Isaya 25:8; 35:1-7.
“MEZI ANO AKEO ACILI, A VUSUNGA. . . . VI NAHU”
11. Cikulaheso cika ua hele Njambi kuli Yoano kaha vusunga vuka ua mu lekele?
11 Vika naua Njambi ua handekele, vi tu hana vusunga ngecize tu hasa ku mu kulahela? Yehova ua lekele Yoano ngueni: “Soneka: muomu mezi ano akeo a cili a vusunga.” (Ku-So. 21:5.) Yehova ka tumine Yoano ku soneka lika aa mezi, vunoni ua mu lekele naua omo lia vika. Ivene ngueni: “Mezi ano akeo a cili a vusunga.” Ni nguetu, Lizi lia Njambi lia pua lia vusunga kaha tu hasa ku likulahela. Tue ku santsela mua kama omo lia Yoano ku ononoka ku lizi “soneka.” Muomu mu tue ku lilongesa Lizi lia Njambi na ku lihilula, ce ku tu kuasa ku mona viveziko via tu lavelela ku lutue.
12. Omo lia vika Yehova ua handekele ngueni: “Vi nahu”?
12 Vika naua ua handekele Njambi? Ngueni: “Vi na hu.” (Ku-So. 21:6) Hano Yehova ali na ku handeka via cikulaheso ca ku neha mavu a aha ngue na a puisamo laza. Kaha ua kele na vusunga vua ku handeka ngoco, muomu na vimo viahi vi hasa ku mu vindika ku puisamo vutumbe vueni. Mu nima yaco, Yehova ua handekele vimo via tu hana naua vusunga ngecize cikulaheso ceni ci ka lipuisamo mpundu. Vika ua handekele?
“YANGE NJI ALEFA NA OMENGA”
13. Omo lia vika Yehvoa ua handekele ngueni: “Yange nji Alefa na Omenga”?
13 Ngue mu tu na tumbula laza ha katete, Yehova ua handekele aa mezi mu vimona via hele kuli Yoano. (Ku-So. 1:8; 21:5, 6; 22:13) Mu vintsimbu viose evi vitatu, Yehova ua handekele ngueni: “Yange nji Alefa na Omenga.” Lizi Alefa, a pua masona a katete mu ciNgelengu kaha Omenga co, masona a ku manusuila. Mu ku pangesa aa mezi “Alefa na Omenga,” Yehova ue ku tu kuasa ku ivuisisa ngecize nga na putuka ku linga vimo, a ka tualelelaho noho ha ka vipuisilamo.
Nga Yehova na putuka vimo ue ku vi tuala na ku ntsongo (Talenu vinanga 14, 17)
14. (a) Hanenu cimueso ca vati Yehova ua handekele ngueni: “Alefa” kaha na ha ntsimbu ika a ka handeka ngueni “Omenga”? (b) Vusunga vuka tu uana ku Njenisisi 2:1-3?
14 Mu nima ya Yehova ku tanga Andama na Eva, ua handekele via vutumbe vueni ku tuala ha vantu na mavu. Mbimbiliya nguayo: “Semenu, na ku lilanesa, kaha sulisenu mavu naua, na ku a ononuesa.” (Njen. 1:28) Tunde ha ntsimbu yaco eyi, Yehova ua lipuisile “Alefa.” Ni nguetu, Yehova a solola vutumbe vua ku tanga viuma viose via ku tantuluka, ku puisa Andama na Eva na mbuto yeni va ku tantuluka na ku puisa mavu citungu. Ku lutue, Yehova tangua a ka lipuisa “Omenga,” omo a ka puisamo vikulaheso vieni viose. Mu nima ya Yehova ku tanga viuma viose ua handekele ngueni “melu na mavu a huile na civunga cao cose. Mu ku handeka evi, ua tu hanene cimo cikulaheso ci tu uana ku Njenisisi 2:1-3. (Tandenu.) Cikuavo naua, Yehova ua tangele viuma viose mu matangua 7. Vika evi via lomboloka? Via lomboloka ngecize vutumbe vua Yehova ku tuala ha vantu na mavu vu ka lipuisamo mpundu ku tsongo ya litangua 7.
15. Omo vika ca solokele ngue Satana na hasa ku tanganesa vutumbe vua Njambi ku tuala ha vantu?
15 Mu nima ya Andama na Eva ku alulukila Njambi, va puile vakua vupi kaha va tambuisile vupi na ku-tsa ku ku mbuto yavo yose. (Loma 5:12) Ngeci mukemuo, ca solokele vene ngue Satana ua tanganesele vutumbe vua Njambi vua ku sulisa mavu na vantu va ku tantuluka kaha va ku ononoka. Ca solokele ngue Satana ua vindikile Njambi ku handeka ngueni “Omenga.” Satana halumo ua singaniekele ngueni Yehova kesi na mueka mua linga muahi. Via hasa ku lingako lika, ku tsiha Andama na Eva kaha na ku tanga vampuevo na yala va ku tantuluka, linga a puisemo vutumbe vua vantu. Vunoni nga Njambi ua lingilemo, Satana kasi ue ku mu vangeyele ngueni mukua makuli. Omo lia vika? Muomu ngue muya muesa Njenisisi 1:28, Yehova ua lekele va Andama na Eva ngueni, mbuto yavo ikeyo i ka sulisa mavu.
16. Omo lia vika halumo Satana ua singaniekele ngueni halumo a hasa ku vangeya Yehova ngecize ke ku puisamo vuntumbe vueni?
16 Kuliya na visinganieka via Satana, vuno vika vikuavo vie ku hasele ku lingako Njambi? Halumo Satana ua singaniekele ngueni, Yehova a ka tavesa va Andama na Eva va sulise mavu na vantu vaze va ku linga ka citava va ka hete ku vutantuluke. (Ekel. 7:20; Loma 3:23) Kaha mu ku lingamo, mua vusunga Satana nga ua vangeyele Yehova ngueni, ke ku puisamo vutumbe vueni. Omo lia vika? Muomu evi nga ka vua puiselemo vutumbe vua Njambi vua ku sulisa citungu na vantu va ku tantuluka va ku mbuto ya Andama na Eva.
17. Vati Yehova ua manusuile cimpande ca mu Endene kaha vika vikezamo? (Talenu naua cikupulo.)
17 Yehova ua tetele cimpande ca mu Endene mu njila ya komouesele mua kama Satana. (Visa. 92:5) Yehova ua lingile cose mu ku honoua ku pua mukua makuli, muomu ua puisilemo mu ku tavesa va Andama na Eva va kale na vana. Kaha naua, ua puisilemo cizango ceni mu ku tumbika vutumbe vuze vue ku lingisile vene vakua mbuto ya Andama na Eva va ka hase ku ovoka, linga cizango ceni ci ka lipuisemo. (Njen. 3:15; 22:18) Mua vusunga, Satana halumo ua komokele mua kama vutumbe vua nkombelo vua nehele Yehova! Omo lia vika? Muomu vua puile vutumbe vuze vua muesa cilemo ca Yehova. (Mat. 20:28; Yoa. 3:16) Kaha Satana ka kele na cilemo. Ngeci mukemuo, vika vi ka lipuisamo omo lia nkombelo? Ku ntsongo ya likulukazi lia miaka, vantu va ku tantuluka kaha va ku ononoka va ku mbuto ya Andama na Eva, va ka suana mavu na ku a puisa citungu ngue muze vene mu ca ile cizango ca katete ca Yehova. Ku ntsimbu yaco, Yehova a ka hasa mpundu ku handeka ngueni, “Omenga.”
MUA KU KANIAMESELA LUKULAHELO LUETU MU CIKULAHESO CA YEHOVA CA KU NEHA CITUNGU
18. Vusunga vuka vutatu ua tu hana Njambi? (Talenu cikasa “Vusunga Vutatu vua Pande ku tu Lingisa ku Kulahela ku Vikulaheso via Yehova.”)
18 Kuliya nevi vi tua simutuila, vikulaheso vika tu hasa ku kaniamesa navio vaze ve ku takania nga Njambi tangua a ka neha citungu ni kuahi? Ca katete, Yehova ikeye mpundu ua linga cikulaheso caco. Livulu lia Ku-Solola ngualio: “Kaha uze na tumama ha citumamo ca vuangana ua handekele, ngueni, Talenu, nji panga viose via viha.” Yehova ua kala na mana na ngolo kaha na cizango ca ku puisamo eci cikulaheso ceni. Ca mu civali, ku lipuisamo ceci cikulaheso caco ca pua ca vusunga mu njila ya ku linga Yehova ue ku ci handeka ngue na ci puisamo laza. Ngueni: “Mezi ano akeo a cili a vusunga. . . . Vi na hu.” Ca mu citatu, nga Yehova na putuka vimo ue ku vi hetesa vene na ku tsongo. Evi tu vi muena ku mezi a handekele ngueni: “Yange nji Alefa na Omega.” Yehova a ka muesa ha toma ngecize Satana ua pua mukua makuli kaha ke ku puisamo vie ku handeka.
19. Nga vantu va takania vikulaheso via Njambi ku tuala ha citungu, vika mu hasa ku linga?
19 Vulukenu ngecize ntsimbu yose i mue ku lekako vakuenu mu liha via vikulaheso via Njambi na lukulahelo luenu mu vikevo, lue ku kaniama. Ngeci mukemuo, tangua liose olio li mu ka tandela muntu via cikulaheso ca citungu, ca ku Ku-Solola 21:4, kaha va ka mi leka nguavo, evi ni ka vi ka lipuisamo. Vati mu ka linga? Ci ka pua ca cili ku va tandela na ku va lomboluela vinimbu 5 na 6. Va lekesenu vati Yehova ua muesa vusunga vua cikulaheso caco mu ku hakaho citantekeyeso.—Isaya 65:16.
MUASO 145 Njambi ua Kulahesa Citungu
a Cino cilongesa ci ka muesa vukaleho vua tu hana Yehova ngecize a ka puisamo vutumebe vueni vua ku puisa mavu citungu. Nkala ntsimbu i tue ku lekako vakuetu eci cikulaheso caco, tue ku kaniamesa lukulahelo luetu mu viose via tu kulahesa Yehova.