CILONGESA 25
Vakuluntu—Vika mu Hasa ku Lilongesa ku Lungano lua Ngilione?
“Nji ka honoua ntsimbu ya ku ambulula via Ngilione.”—VAHEV. 11:32.
MUASO 124 Tu Puenu va ku Ononoka
VI TU LILONGESAMOa
1. Kuliya na 1 Petulu 5:2, civezikiso cika va kala naco vakuluntu?
VAKULUNTU Vakua Kilistu va kala na civezikiso ca ku niunga vampanga va Yehova. Ava vamala va ku lihana va haka seho ya kama ku civezikiso caco ca ku pangela vamuanaye na ku fuitangana mu ku pua “tuniungi, vakua ku va lisa.” (Yele. 23:4; tandenu 1 Petulu 5:2.) Mua vusunga, tue ku santsela mua kama ku civezikiso ca ku kala na vakuluntu mu cikungulukilo!
2. Vieseko vika ve ku lihita navio vamo vakuluntu?
2 Vakuluntu ve ku hita mu vitanga via vingi ha ku puisamo viteli viavo. Ca ku muenako, ku niunga cikungulukilo ce ku tondeka ku fuitangana mua kama. Tony umo mukuluntu ua ku Estados Unidos, ua lilongesele ku muesa ku konkama ha ku tava viteli vikuavo. Ua lomboluele ngueni: “Mu ua putukile musongo ua COVID-19, nja pangele mua kama mu ku viukisa viuano via ku tuhuka mu lihia. Vutuhu nja fuitanganene mua kama, vunoni kasi kua solokele naua vikuavo via ku linga. Nji ka linge heyi, ku tanda cange ca Mbimbiliya, ku lilongesa mu vulika na ku vundila via putukile ku tontola.” Ilir, umo mukuluntu ku Kosovo ua pindile na citanga ceka. Omo ndzita ya putukile ku cihela kua kele, ca mu kaluuilile ku ononoka vimamuna via mu lukungulukilo. Ivene ngueni: “Ku simpa cange ca hitile mu ceseko omo Mbetele ya nji pingile ku kuasa vamuanetu va hitile mu vusonde. Mua vusunga, nja vuile liova lia kama na ku mona ngecize vimamuna viaco ku vi nji kuasa.” Tim, umo missionario ua ku Asia ua livuile ngecize muono ua tangua na tangua ua puile ua ukalu. Ivene ngueni: “Vintsimbu vimo, nje ku ivua ku hona ca kama ku muvila na mu visinganieka.” Vika vi hasa ku kuasa vakuluntu ve ku hita mu vitanga ngeci muevi?
3. Lungano luka ua tu sila Ngazi Ngilione?
3 Vakuluntu va hasa ku lilongesa via vingi kuli Ngazi Ngilione. (VaHe. 6:12; 11:32) Ikeye ua niungile na ku tuamenena vantu va Njambi. (Vang. 2:16; 1 Miz. 17:6) Ngeci mua Ngilione, vakuluntu va kala na citeli ca ku niunga vantu va Njambi cikuma-kuma ha vintsimbu via vikalu. (Vili. 20:28; 2 Tim. 3:1) Tu hasa ku lilongesaho vimo ku lungano lua Ngilione, ku tuala ha ku konkama, ku likehesa na ku ononoka. Muomu ua tualelelaho ku kolesa mu ku puisamo cipanga ci va mu kundikile. Mua vusunga, ambe nga tua pua tu vakuluntu mu cikungulukilo ni kuahi, tu hasa ku lingako mutamba uetu na ku kuasa a va vamala va lutsilielo.—VaHe. 13:17.
NGA KU KONKAMA NA KU LIKEHESA CENU VI HITA MU VIESEKO
4. Vati Ngilione ua muesele ku konkama na ku likehesa?
4 Ngilione ua muesele ku konkama na ku likehesa.b Omo kangelo ua Yehova ua lekele Ngilione a kovole Isaleli kuli vakua Mindiane, na ku likehesa cose ua handekele ngueni: “Vusoko vuange vua hiana ku hutua mu Manase, nange nja hiana vundende mu ndzivo ya tata.” (Vang. 6:15) Mua vusunga, Ngilione ua lizivile ngecize ka hasa ku puisamo citeli caco, vunoni Yehova ua tantekeyele ngecize a hasa ku ci puisamo. Cili vene, na vukuasi vua Yehova Ngilione ua hasele ku ci puisamo.
5. Vati ku konkama na ku likehesa ca umo mukuluntu ci hasa ku hita mu ceseko?
5 Vakuluntu ve ku linga cose va muese ku konkama na ku likehesa ku viuma viose. (Mika 6:8; Vili. 20:18, 19) Ka ve ku lihalesa omo lia vuhasi vuavo ni omo lia viuma vi ve ku puisamo, vunoni naua, nga va na sevuka ka ve ku limona ngue vilinge va ngoco. Vunoni vintsimbu vimo, mukuluntu ci hasa ku mu kaluila ku muesa ku likehesa na ku konkama. Ca ku muenako, a hasa ku litavela vipanga via vingi, ku heta haze ci mu kaluuila ku puisamo viose. Ni va hasa ku mu paya omo lia cifua ca na puisilamo cimo citeli ni ku mu sangala omo lia cifua cifua ca na puisilamo citeli cikuavo. Vika vakuluntu va hasa ku lilongesa kuli Ngilione mu vitanga ngeci muevi?
Mu ku tambuluisa Ngilione, mukuluntu ua ku likehesa ua kala na vukatuisi vua ku pinga vukuasi na ku noneka vuino cipanga ca ku ambulula na tuntsandia tua mikanda (Talenu cinanga 6)
6. Vika vakuluntu va hasa ku lilongesa ku ku konkama ca Ngilione? (Talenu naua cikupulo.)
6 Lombenu vukuasi. Mukua ku konkama a tantekeya ha lengela ngolo yeni. Ngilione ua muesele ku konkama mu ku vundila vukuasi ku vakuavo. (Vang. 6:27, 35; 7:24) Vakuluntu navo mukemuo mu ve ku linga. Muanetu Tony u tu na tumbuile ha katete, ua lomboluele ngueni: “Omo lia cifua ci nja kolelamo nje ku tava vipanga viose-ovio, ambe vene vize ka nji hasa ku linga. Ngeci nja hanguile ku haka cimpande caco mu ku lemesa cetu ca mu vusoko na ku vundila mpueyange a handekeko vie ku mona kuli ange. Cikuavo naua, nja talele video Treine, confie e delegue como Jesus fez, mu jw.org.” Ngeci mukemuo, Tony ua putukile ku lania vakuavo va mu kuase ku linga vipanga viaco. Vika viezilemo? Ivene ngueni: “Vipanga via mu cikungulukilo kasi via kele na kuenda vuino kaha ange naua nja kele na ntsimbu ya ku kaniamesa lutsilielo luange.”
7. Vati vakuluntu va hasa ku tambuluisa Ngilione nga va va paya? (Tiango 3:13)
7 Muesenu ku konkama nga va mi paya. Ceseko cikuavo ci ve ku pinda naco vakuluntu ca pua ku va paya. Vunoni lungano lua Ngilione lu hasa ku va kuasa naua. Mu ku linga ua tantekeyele ngecize ka tantulukile, ua kumbuluile na ku konkama mu va mu payele vakua Efalimi. (Vang. 8:1-3) Kaha ka va kumbuluile na matoto, vunoni ua muesele ku likehesa mu ku va halakana na ku vatesa matoto avo. Vakuluntu ve ku tambuluisa Ngilione, mu ku halakana vuino vakuavo na ku kumbulula na civuovuo nga va va paya. (Tandenu Tiango 3:15.) Mua vusunga, evi vie ku kuasa cikungulukilo ku kala mu ciyulo.
8. Vati vakuluntu va hasa ku linga nga va va sangala? Hanenu cimueso.
8 Talekesenu visangala kuli Yehova. Ngilione mu va mu sangalele omo lia ku vula vakua Mindiane, ua talekesele visangala viaco kuli Yehova. (Vang. 8:22, 23) Vati vakuluntu va hasa ku mu temunuina? Mu ku talekesa visangala viose kuli Yehova. (1 Kol. 4:6, 7) Ca ku muenako, nga umo mukuluntu va mu sangala omo lia vutongue vueni vua ku longesa, a hasa ku talekesa visangala viose ku ndundzi ya vilongesa Lizi lia Njambi, ni ku vi talekesa ku lukungulukilo lua Yehova. Vakuluntu vintsimbu vimo va na pande ku lihilula nga va li na ku limuesa. Halakanenu via lihitile navio muanetu Timothy. Mu va mu hanguile ku pua mukuluntu mu cikungulukilo, ua lemene mua kama ku hana vimpande. Ikeye ngueni: “Nja kele na vuhasi vua ku hangula vuputukilo vua cili vua cimpande na ku pangesa vimueso via ku tovala. Evi via lingisile vakuetu ku nji sangala, vunoni mu cihela ca ku tuala mana ku Mbimbiliya ni kuli Yehova, va kele na tuala cikuma mana kuli ange.” Mu ku hita ca ntsimbu, muanetu Timothy ua muene ngecize na pande ku alulula cifua ca kele na ku longeselamo. (Visi. 27:21) Vika viezilemo? Ivene ngueni: “Vamuanetu vavengi ve ku nji leka honi nguavo vimpande viange vie ku va kuasa ku vula vieseko na ku suena mu hiehi na Yehova. Mezi ngeci mua aa, eku nji vuisa ndzolela ya kama ku tuvakana visangala vi nja kele na ku tambula laza.”
NGA KU ONONOKA NI KU SIMPA CENU VI HITA MU VIESEKO
Na ku ononoka cose, Ngilione ua tepuluile ku masualale veni, na ku hangulaho lika 300, vaze ve ku hasele ku vingila (Talenu cinanga 9)
9. Vati ku ononoka na ku simpa via Ngilione via hitile mu vieseko? (Talenu cikupulo ca helu lia Vutala.)
9 Mu nima ya Ngilione ku mu puisa Ngazi, ku ononoka na ku simpa ceni ca hitile mu vieseko. Muomu va mu hanene cipanga ca hakele muono ueni mu vusonde, ca ku nongesa mutula ua Mbale ua ise. (Vang. 6:25, 26) Kaha luvali luose, Yehova ua tumine Ngilione a tepulule ku masualale veni. (Vang. 7:2-7) Mu nima yaco, ua mu tumine ku putuka ndzita mu kati ka vutsiki.—Vang. 7:9-11.
10. Vati ku ononoka ca umo mukuluntu mu cikungulukilo ci hasa ku hita mu vieseko?
10 Vakuluntu va pande ku “liviukisila mu ku ononoka.” (Tia. 3:17, NWT.) Mukuluntu na pande ku ononoka Mbimbiliya na ku kava vimamuna via mu lukungulukilo. Mu ku lingamo, ue ku hana lungano lua cili ku vakuavo. Vutuhu ngoco, ku ononoka ceni ci hasa ku hita mu vieseko. Ca ku muenako, halumo ci hasa ku mu kaluuila kuendela hamo lika na vimamuna viose via mu lukungulukilo. Ni halumo a hasa ku lihula nga ku kava vimamuna viaco ci kuasa vene ni kuahi. Kaha va hasa naua ku mu kundika cipanga ci hasa ku mu tualesa mu kamenga. Vati vakuluntu va hasa ku tambuluisa ku ononoka ca Ngilione mu visoti ngeci muevi?
11. Vika vi hasa ku kuasa vakuluntu va pue va ku ononoka?
11 Halakanenu vuino ku vimamuna na ku vi ononoka. Njambi ua lekele Ngilione mua ku nongesela mutula ua ise, ku tunga mutula ua uha ua Yehova, na kasitu muka ue ku kombeleyele. Ngilione ka lingileko mueni, vunoni muze vene mua sikile Yehova. Na lelo lino, vakuluntu ve ku tambula vimamuna ku lukungulukilo lua Yehova ku hitila mu mikanda, mitambi na mu vinjila vikuavo vie ku tu kuasa ku muvila na mu lutsilielo. Mua vusunga, tua lema mua kama vakuluntu omo lia ku kava vimamuna viaco na lukakatela. Eci ce kuasa cikungulukilo cose.—Visa. 119:112.
12. Vati vakuluntu va hasa ku ononoka VaHevelu 13:17, nga lukungulukilo lu alulula vimo?
12 Litombuesa ku ku aluluka ca viuma. Vulukenu ngecize Ngilione uononokele Yehova na ku hiluisa kampe masualale vose ku vindzivo viavo. (Vang. 7:8) Citava halumo ua singaniekele ngueni: ‘Vuno tondeka ku tepulula masualale vose ava? Vuno vi ka tu vuaha vene evi?’ Vutuhu ngoco, uononokele. Na lelo lino, vakuluntu ve ku kava lungano lua Ngilione mu tava na ku ononoka vimamuna via mu lukungulukilo. (Tandenu VaHevelu 13:17.) Ca ku muenako, mu 2014 Vakua Civunga ca Vantuamena va aluluile cifua ca ku pangeselamo vimbongo via ku tungisa Vindzivo via Vuangana na Mapela a Viuano. (2 Kol. 8:12-14) Laza, nga cimo cikungulukilo ci tonda ku tunga Ndzivo ya Vuangana, lukungulukilo lua kele na ku ci tungila, ka cikeco ci hiluisa lika vimbongo. Vunoni tunde 2014, lukungulukilo lue ku tunga Vindzivo via Vuangana kuose-oko ku vi tondeka, ambe nga cikungulukilo caco ci li na vimbongo ni kuahi. Muanetu José mua vuile via ku aluluka caco, ua singaniekele ngueni: “Ovio ni vi na litimbi ngimbu. Ngeci mua kuno ni, ka va hasa ku tungako na imo Ndzivo ya Vuangana yahi.” Vika via kuasele José ku hakuila ku aluluka caco? Ivene ngueni: “Mezi a ku Visimo 3:5, 6, a nji vuluisile ku kulahela muli Yehova. Omo lia ku aluluka caco, tu hasele ku tunga Vindzivo via vingi via Vuangana. Kaha kati ovio lika, tua lilongesa seho ya ku hana milambu mu vinjila via ku liseza-seza, linga tu kuase vamuanetu vaze va tondeka Vindzivo via Vuangana.”
Ambe tua kala ku cihela kuze ku va vindika vipanga vietu, tu hasa ku kolesa mu ku ambulula (Talenu cinanga 13)
13. (a) Vusunga vuka ua kele navuo Ngilione? (b) Vati vakuluntu va hasa ku mu tambuluisa? (Talenu naua cikupulo.)
13 Lingenu cizango ca Yehova na ku simpa cose. Ngilione uononokele Yehova vutuhu ua kele na liova kaha naua muono ueni ua kele mu vusonde. (Vang. 9:17) Mu nima ya ku mu kaniamesa kuli Yehova, ua kele na vusunga ngecize ue ku mu kuasele na ku niunga vangamba veni. Vakuluntu va kala ku vihela vize ku va vindika vipanga vietu ve ku temunuina Ngilione. Na ku simpa cose ve ku tuamenena viuano, ku ambulula vutuhu ve ku va luisa, ku va sompesa, ku zimbalesa vipanga ni vene ku va muesa vukenia.c Mu ku hita ca lamba ya kama, vakuluntu va ka tondeka ku simpa linga va ka ononoke vimamuna vi va ka tambula, ambe nga muono uavo u kala mu vusonde. Halumo vimamuna viaco, vi ka pua vene muzimbu ua cihiso kaha na vati va hasa ku ovoka ku Ngonge ya Mangonge.—Vang. 9:17; Ezek. 38:18; Ku-So. 16:21.
NGA KU KOLESA CENU CI HITA MU VIESEKO
14. Vati ku kolesa ca Ngilione ca hitile mu vieseko?
14 Ngilione linga a pue Ngazi mu Isaleli ua tondekele ku kala na ndzili. Muomu vakua Mindiane mu va tinine ndzita mu kati ka vutsiki, Ngilione ua va kavele mu nima, ku putukila ku cimbongo ca Yezelele na ku heta ku Ndonga Yondau. Kaha halumo ku mukulo ua ndonga yaco kua kele vimbimbo na vihumbu. (Vang. 7:22) Vunoni evi via lingisile Ngilione ku likela ni? Houe! Vutuhu ikeye na masualale veni va ku pua 300 tele va na hono, vunoni va tualeleho ku va tuntisa. Ngeci va va uanene na ku va vula.—Vang. 8:4-12.
15. Ha vintsimbu vika ku kolesa ca umo mukuluntu ci hasa ku hita mu vieseko?
15 Vintsimbu vimo, vakuluntu ve ku hona ku muvila na mu visinganieka, omo lia ku niunga cikungulukilo na vusoko vuavo. Mu visoti ngeci muevi, vati vakuluntu va hasa ku tambuluisa Ngilione?
Vakuluntu ve ku muesa cilemo mu kaniamesa vose vaze va tondeka vukuasi (Talenu vinanga 16-17)
16-17. Vika via kuasele Ngilione ku kolesa kaha vusunga vuka va hasa ku kala navuo vakuluntu? (Isaya 40:28-31) (Talenu naua cikupulo.)
16 Tsilielenu ngecize Yehova a ka mi kolesa. Ngilione ua tsiliele ngecize Yehova a ka mu hana ngolo kaha ua mu haneneyo vene. (Vang. 6:14, 34) Tangua limo, Ngilione na vamala veni va kele na ku tuntisa vamiangana vavali va ku Mindiane ha mikono kaha vamiangana vaco halumo, va kele na ku endela ha tumelu. (Vang. 8:12, 21) Vunoni na vukuasi vua Yehova va hasele ku va kuata na ku va nongesa. Vakuluntu navo va hasa ku kulahela muli Yehova, ‘uze ke ku katala kaha ke ku lezumuka.’ Mua vusunga, Yehova a ka va hana ndzili i va tondeka.—Tandenu Isaya 40:28-31.
17 Tu talenu muzimbu ua muanetu Matthew, ua pua mukuluntu ua ku Civunga via Tala via Visipitali. Vika via mu kuasele ku kolesa? Ivene ngueni: “Nja muene vusunga vua ku Filipu 4:13. Mu vintsimbu via vingi, nja kele na ku ivua ku hona na ku livua ngecize ka nji hasa ku linga viose-ovio. Ngeci nja kele na ku vundila mua kama kuli Njambi, a nji hane ndzili ya ku muvila na ya mu visinganieka i nja tondekele linga nji kuase vamuanetu. Kaha ha vintsimbu viaco vene nja kele na ku livua ngecize sipilitu ya Yehova ya kele na ku nji hana ndzili na ku nji kuasa ku kolesa.” Ngeci mua Ngilione, vakuluntu mu cikungulukilo ve ku lihondolola mua kama linga va niunge vampanga va Yehova ambe ha vintsimbu via vikalu. Vunoni, va pande ku tantekeya ha ya lengela ndzili yavo. Ngeci mukemuo, vakuluntu va hasa ku tsiliela ngecize Yehova a kevua vivundilo viavo, ku va kuasa kaha na ku va kaniamesa linga va kolese.—Visa. 116:1; Filp. 2:13.
18. Mu ku hilula, vati vakuluntu va hasa ku tambuluisa Ngilione?
18 Kua kala viuma via vingi kaha via seho vi va hasa ku lilongesa vakuluntu kuli Ngilione. Vakuluntu va hasa ku muesa ku konkama na ku likehesa ku tuala ha vipanga vi va hasa ku tambula, cipue nga va va paya ni ku sangala. Kaha naua vakuluntu va tondeka ku ononoka na ku kolesa, cikuma-kuma omo ku kotoka ca mavu ano ci ya na ku suena mu hiehi. Cikuavo naua, va tondeka ku tsiliela ngecize ambe nga va hite ha visoti via ku linga na ha meso vui, Yehova kasi a ka va kaniamesa. Mua vusunga, tue ku santsela mua kama kuli ava tuniungi na ku tualelelaho ku va “singimika.”—Filp. 2:29.
MUASO 120 Tambuluisenu Ku konkama ca Kilistu
a Yehova ua hele Ngilione citeli ca ku niunga na ku tuamenena vantu veni mu Isaleli, mu va hitile mu ntsimbu ya visoti via vikalu cikuma. Kaha Ngilione ua puisilemo cipanga caco mu imo miaka 40. Vutuhu ngoco, ua pindile na vitanga via vingi. Ngeci mukemuo, mu cilongesa cino, tu mona vati lungano lua Ngilione lu hasa ku kuasa vakuluntu mu vieseko vi ve ku lihita navio.
b Ku konkama na ku likehesa vie ku pangela hamo. Ku konkama ca pua ku limona etu vavene mu njila ya cili na ku tantekeya ha lengela ngolo yetu. Kaha ku likehesa ca pua ku singimika vakuetu na ku va mona ngecize va pua va seho ku hiana yetu. (Filp. 2:3) Kaha vintsimbu via vingi, muntu ua ku konkama ua pua naua ua ku likehesa.
c Talenu muzimbu “Kati mu Likele ku Lemesa Yehova nga Nguvulu i Vindika Cipanga Cetu” mu Vutala vua Kaniungi vua Julho ya 2019, mafo 10-11 vinanga 10-13.