CILONGESA 37
Kulahelenu Muli Yehova Ngue mua Lingile Samusoni
“A Sukulu Yehova, nji vuluke, nja ku vundila, na ku nji kolesa.”—VANG. 16:28.
MUASO 30 Njambi Yange, Tata na Kavusamba
VI TU LILONGESAMOa
1-2. Omo lia vika ca pua ca seho ku lilongesa muzimbu ua Samusoni?
VIKA mue ku singanieka mu mue ku ivua lizina lia Samusoni? Halumo mue ku mu vuluka ku pua yala ua ndzili ya kama. Kaha mukemuo vene. Vunoni ua lingile vihangula via ku vihia. Vutuhu ngoco, Yehova ua tualele mana ku viuma via cili via kele na ku linga. Ngeci ua tavesa lungano lua Samusoni lu kale mu Mbimbiliya, linga a tu kuase.
2 Yehova ua pangesele Samusoni mu ku puisamo viuma via ku komouesa na ku kuasa vaIsaleli. Mu nima ya miaka ya ingi tunde ha kutsa ca Samusoni, Yehova ua huiminine kapostolo Paulu ku haka lizina lia Samusoni ha mukana ua vantu va muesele lutsilielo lua ku komouesa. (VaHe. 11:32-34) Ngeci mukemuo, lungano lua Samusoni lu hasa ku tu kaniamesa muomu ua kulahelele muli Yehova, ambe vene mu vintsimbu via vikalu. Kaha mu cilongesa cino, tu mona vati lungano lua Samusoni lu hasa ku tu kaniamesa na viuma via seho vi tu hasa ku lilongesaho.
SAMUSONI UA KULAHELELE MULI YEHOVA
3. Cipanga cika ua tambuile Samusoni?
3 Mua semukile Samusoni, vaFilisteo tele va sua laza ku pakesa vaIsaleli. (Vang. 13:1) Vakevo va puile vikenia ngeci vaIsaleli va yandele mu mavoko avo. Kaha Yehova ua hanguile Samusoni mu “ku ohiela vaIsaleli ku livoko lia vaFilisteo.” (Vang. 13:5) Vutuhu ca mu puililile ca cikalu, vunoni na vukuasi vua Yehova ua hasele ku puisamo citeli caco.
Samusoni ua kulahelele muli Yehova kaha ua litombuesele ku ku aluluka ca viuma. Ua pangesele viose-ovio via mu solokelele mu ku puisamo cizango ca Njambi. (Talenu vinanga 4-5)
4. Vati Yehova ua kuasele Samusoni ku zituka ku mavoko a vaFilisteo? (Vangazi 15:14-16)
4 Tu hilulenu ha umo muzimbu ua muesa vati Samusoni ua kulahelele muli Yehova na mu vukuasi vueni. Tangua limo, civunga ca masualale ca vaFilisteo va ka hetele na ku Lehi, ci moneka vene ngue ku Yunda, linga va ka kuate Samusoni. Mu ku linga vamala va mu Yunda va vuile liova lia vitozi vavo, ngeci va hanguile ku kuata Samusoni na ku mu kuta mikole ivali ya iha kaha na ku mu hana kuli vaFilisteo. (Vang. 15:9-13) Vunoni “sipilitu ya Yehova uezile hali ikeye na ku mu hana ngolo ya kama” kaha Samusoni ua hasele ku vatula mikole yaco. Mu nima yaco Samusoni ua uanene ‘cimbange ca ku tontola ca cimulu,’ kaha ua tsihile likulukazi lia vamala naco!—Tandenu Vangazi 15:14-16.
5. Vati ku pangesa cimbange ca cimulu ca muesele ngecize Samusoni ua kulahelele muli Yehova?
5 Omo lia vika honi Samusoni ua pangesele cimbange ca cimulu mu cihela ca ku pangesa citua ca ndzita mpundu? Muomu Samusoni ua tantekeyele ngecize ndzili yeni ya hitukila ha vukuasi vua Yehova kati ku vitua. Ou yala ua lutsilielo ua pangesele cuma ca mu solokelele linga a hase ku puisamo cizango ca Yehova. Mu ku linga Samusoni ua kulahelele mpundu muli Yehova, ngeci ua mu vezikisile na ku hasa ku vula vaze vamala.
6. Vika tu lilongesa ku muzimbu ua Samusoni ku tuala ha ku puisamo viteli vietu?
6 Ngeci mua Samusoni, Yehova neni a hasa ku tu hana ngolo ya ku puisamo cipanga cose-oco, ambe nga ci soloka ngue ka tu ci hasa. Kaha a hasa ku lingamo vene mu njila ka tua lavelele. Ngeci mukemuo, nga tu kulahela muli Yehova na ku tonda vukuasi vueni ngue mua lingile Samusoni, a ka tu kuasa ku puisamo cizango ceni. —Visi. 16:3.
7. Hanenu cimo cimueso ca muesa seho ya kala ha ku tonda ku tuamenena ca Yehova.
7 Vamuanetu na va ndumbuetu vavengi ve ku kuasa ku vipanga via ku tunga via mu lukungulukilo, navo ve ku muesa lukulahelo luavo muli Yehova. Ca ku muenako, ku laza vamuanetu vakevo va kele na ku linga programa ya ku tunga cingi ca Vindzivo via Vuangana na Vindzivo vikuavo via lukungulukilo. Mu ku hita ca ntsimbu, viuma via alulukile omo lia ku lana ca vantu ve kuiza mu vusunga. Ngeci vamuanetu ve kuendesa vipanga viaco va tondele ku tuamenena ca Yehova na ku kueseka vinjila via viha, ngeci mua ku landa vindzivo na ku vi tungulula. Muanetu Robert ue ku pangela ku seketa ya tala via ku tunga na ku tungulula mu mavu ose, ua handekele ngueni: “Ku vuputukilo ka ca puile ca casi kuli vamo ku tava eyi pangesi ya iha. Muomu ya lisezele cikuma na cifua ci tua kele na ku pangelamo mu miaka ya ingi. Vunoni vamuanetu va lihakelele kapandi ka ku litombuesa, kaha tua muene ngecize Yehova ua kele na ku vezikisa ku aluluka caco.” Eci ci na pu lika cimueso ca vati Yehova ali na ku tuamenena vantu veni linga va puisemo cizango ceni. Ngeci mukemuo, ci pua ca cili ku pua na ku lihula nguetu: ‘Vuno nje ku tonda ku tuamenena ca Yehova na ku litombuesa ku viuma linga nji mu pangele vuino ni?’
SAMUSONI UA PANGESELE VUINO VIUMA VIA MU HANENE YEHOVA
8. Vika ua lingile Samusoni mua vuile mpuila ya kama?
8 Halumo mu hasa ku vuluka viuma vikuavo via ku komouesa via lingile Samusoni. Ca ku muenako, tangua limo Samusoni ka kele na vimo viahi mu mavoko, vunoni ua tsihile ndumba kaha mu nima yaco ua tsihile vamala vaFilisteo va ku pua 30 mu mbonge ya Asekelone. (Vang. 14:5, 6, 19) Samusoni ua tantekeyele ngecize ua hasele ku puisamo lika evi na vukuasi vua Yehova. Kaha evi via solokelele ha toma omo Samusoni ua vuile mpuila mu nima ya ku tsiha 1.000 lia vamala vaFilisteo. Vika ua lingile Samusoni linga a hase ku tsiha mpuila yeni? Mu cihela ca ku litondela mema, ua vundilile vukuasi vua Yehova.—Vang. 15:18.
9. Vati Yehova ua kumbuluile omo Samusoni ua mu vundilile vukuasi? (Vangazi 15:19)
9 Ku hitila mu cikomoueso, Yehova ua tavuile ndundzi ya mema mu Lehi, kaha Samusoni mua nuine mema aco ‘ndzili yeni ya hilukile, ua hindukile.’ (Tandenu Vangazi 15:19.) Kaha ci soloka ngecize ndundzi yaco ku ya kele omo kapolofeto Samuele va mu huiminine ku soneka livulu lia Vangazi. VaIsaleli vose va muene ndundzi yaco va vulukile ngecize nga va kulahela muli Yehova, kaha a ka va kuasa mu visoti viose.
Samusoni ua kaniamene mu nima ya ku nua mema a mu hele Yehova. Netu tu hasa ku kaniamesa lutsilielo nga tu ku pangesa vuino via-kulia via mu lutsilielo vie ku tu hana Yehova (Talenu cinanga 10)
10. Vika tu hasa ku linga tu tambule vukuasi vua Yehova? (Talenu naua cikupulo.)
10 Ambe nga tua kala na vutongue ni tua puisamo via vingi, tu vose tua tondeka vukuasi vua Yehova. Ngeci mukemuo, na ku konkama cose tua pande ku litavela ngecize viose vi tu linga, vi hasa lika kuenda vuino mpundu nga tu kulahela muli Yehova. Cikuavo naua, ngeci mua Samusoni, mu nima ya ku nua mema ndzili yeni ya hilukile, netu tu ka hasa ku kaniamesa lutsilielo luetu nga tu pangesa vuino viuma viose vie ku tu hana Yehova.—Mat. 11:28.
11. Vati tu hasa ku pangesa vuino vukuasi vue ku tu hana Yehova? Hanenu cimueso.
11 Halakanenu muzimbu ua muanetu Aleksey ua ku Russia u ve ku luisa mua kama. Vika vie ku va kuasa ku kolesa? Ikeye na mpueyeni ve ku lihakela kapandi ka ku linga viuma via mu lutsilielo. Ivene ngueni: “Nje ku seteka ku lihakela kapandi ka ku lilongesa mu vulika na ku tanda Mbimbiliya ntsimbu yose. Kaha nkala litangua ku cimene nange na mpueyange tue ku simutuila ha mukanda ua litangua na ku vundila kuli Yehova hamo lika.” Vika tu lilongesa ku lungano lua va Aleksey? Mu cihela ca ku likulahela etu vavene, tua pande ku kulahela mpundu muli Yehova. Vati tu hasa ku lingamo? Imo njila ya pua ku uana ntsimbu ya ku lilongesa mu vulika na ku linga viuma vikuavo vi hasa ku kaniamesa lutsilielo luetu. Nga tu lingamo, Yehova a ka vezikisa kapandi ketu ka ku mu pangela, kaha ngue mua lingile na Samusoni, netu a ka tu kolesa.
SAMUSONI KA HILUKILILE MU NIMA
12. (a) Cihangula cika ca ku vihia ua lingile Samusoni? (b) Omo lia vika vutumbe vua mu lingisile ku handekeya Ndelila vua lisile na vukuavo va handekeyele ku nima?
12 Samusoni ua puile yala ua ku hona ku tantuluka ngeci muetu. Neni ua lingile vimo vihangula via ku vihia. Ca ku muenako, cimo cihangula ca lingile ca mu kokelele luvinda. Samusoni ua puile ngazi, kaha mu nima ya ntsimbu ua lemene umo mpuevo ua ku cimbongo ca Soleke, lizina lieni Ndelila. (Vang. 16:4) Vunoni tele Samusoni kanda a handekeye Ndelila, ua handekeyele umo mpuevo kaFilisteo. Vutumbe vuaco vua “fumine kuli Yehova muomu ikeye ua lengeyele kasuilo kuli vaFilisteo.” Mu nima ya ntsimbu, Samusoni ua ka kele ku ndzivo ya umo mpuevo ua puile cikoyi mu mbonge ya vaFilisteo mu Ngaza. Kaha ku vutsiki Njambi, ua hele ngolo kuli Samusoni, ngeci ua papuile mapito a mbonge. (Vang. 14:1-4; 16:1-3) Vunoni Ndelila ua puile kaIsaleli, ngeci mukemuo Samusoni ka mu handekeyele na vutumbe vua ku sangumuka vaFilisteo.
13. Vati Ndelila ua kovesele Samusoni mu visoti?
13 VaFilisteo va fuetele vimbongo via vingi kuli Ndelila linga a hase kuenda Samusoni vungungu. Muomu Samusoni ua lemene Ndelila mu cifua ca ku linga ka hasele ku nongonona vutumbe vua Ndelila. Vunoni Ndelila ua tualeleho ku kakateya Samusoni linga a mu leke haka lia kele lihungu lia ndzili yeni. Ca vusiua ku handeka nguetu mu nima ya ntsimbu Samusoni ua mu lekele. Kaha ku lingamo ca puile ngue likukumuina niondzi. Muomu omo lia cisevuka caco, ua zimbaleseleho ndzili ya kele nayo kaha Yehova ua mu talekesele nima mu imo ntsimbu.—Vang. 16:16-20.
14. Luvinda luka ua likokelele Samusoni mu ku kulahela muli Ndelila?
14 Samusoni ua fuetele ndando ya kama omo lia ku kulahela cikuma muli Ndelila ku hiana Yehova. VaFilisteo va mu kuatele na ku tuva meso. Kaha va ka mu hakele mu kamenga ku Ngaza, ize ya vulile na ku sahuisa imo ntsimbu ku nima, vunoni hano honi ikeye i va puisile ndungo ua ku va tuila vimbuto. Kaha va mu sahuisile naua ha litangua li va likunguluile vaFilisteo mu ku linga cimo cilika. Va hele cikombelo ca kama kuli njambi yavo Ndangone, muomu va singaniekele nguavo ikeye ua va kuasele ku kuata Samusoni. Ngeci va ka mu hiangele mu kamenga linga “a ku va zolese.”—Vang. 16:21-25.
Yehova ua pangesele Samusoni mu ku puisamo cihiso ceni ca ku nongesa vaFilisteo (Talenu cinanga 15)
15. Vati Samusoni ua muesele ngecize ua kulahelele naua muli Yehova? (Vangazi 16:28-30) (Talenu cikupulo ca helu lia Vutala.)
15 Vutuhu Samusoni ua lingile cisevuka ca kama, vunoni ka hilukilile mu nima. Ua tondele vukovelelo vueka vua ku puisamo cizango ca Yehova ca ku vula vaFilisteo. (Tandenu Vangazi 16:28-30.) Ngeci Samusoni ua lambelele kuli Yehova ngueni: “Nji tave nji tse hamo na vaFilisteo.” Kaha Yehova ua kumbuluile civundilo ceni na ku mu hiluisila ndzili ya ku komouesa. Ngeci ha ntsimbu eyi, Samusoni ua hasele ku tsiha vaFilisteo vavengi ku hiana na muze mua lingile ku nima.
16. Vika tu hasa ku lilongesa ku cisevuka ca Samusoni?
16 Cili vene, Samusoni ua hitile mu visoti via kama omo lia cisevuka ca lingile, vunoni ka likelele ku lihakela kapandi ka ku puisamo cizango ca Yehova. Mumo lika netu, nga tu na sevuka kaha va tu sungamesa ni tu zimbalesa cimo citeli mu cikungulukilo, ka tua pandele ku likela ku pangela Yehova. Vulukenu ngecize Yehova na limo litangua liahi a ka tu mbila kuti. (Visa. 103:8-10) Kaha ambe nga tu sevuka, vunoni Yehova kasi a hasa ku tu pangesa ngue mua lingile na Samusoni.
Samusoni ua livuile mua ku vihia omo lia cisevuka ceni vunoni ka hilukilile mu nima—netu ka tua pandele ku hilukila mu nima (Talenu vinanga 17-18)
17-18. Vika mua lilongesa ku muzimbu ua muanetu Michael? (Talenu naua cikupulo.)
17 Talenu via solokelele Micheal, umo muanetu ua mukuendze. Ua kele na via vingi via ku linga mu cikungulukilo omo lia ku pua mukua ku kuasa vipanga kaha na pioneiro ua ntsimbu yose. Vunoni ua zimbalesele viteli vieni omo lia cimo cisevuka. Ivene ngueni: “Viuma via kele na kuenda vuino kaha nja kele na via vingi via ku linga mu cipanga ca Yehova. Vunoni nji ka linge heyi, nja tompela. Vutuhu nja tantekeyele ngecize Yehova na limo litangua liahi a ka nji mbila kuti, vunoni nja kele na ku lisosomua nga tangua nji ka kala naua na vusamba vua cili na Yehova kaha na ku kala na viteli vi nja kele navio laza.”
18 Michael ka hilukilile mu nima. Mu ku hita ca ntsimbu, ua kaniamene naua mu lutsilielo na ku pua mukuluntu mu cikungulukilo na pioneiro ua ntsimbu yose. Ivene ngueni: “Nja lihakelele kapandi ka ku hiluisa vusamba vuange na Yehova mu ku handeka neni na mutima uose, ku lilongesa mu vulika na ku hilula. Kaha vukuasi vu nja tambuile, cikuma-kuma ku vakuluntu, vua nji lingisile ku nongonona ngecize Yehova nkuma kasi ua nji lema. Hano honi nje ku pangela Yehova ca ku hona citaku-taku. Kaha nja lilongesaho ngecize Yehova kasi ue ku konekela vaze ve ku liveya na mutima uose.” Vika tua lilongesa ku muzimbu ou? Tua lilongesaho ngecize ambe nga tua sevuka Yehova kasi a hasa ku tu pangesa na ku tu vezikisa.—Visa. 86:5; Visi. 28:13.
19. Vati muzimbu ua Samusoni u na mi kaniamesa?
19 Mu cilongesa cino, tu na hilula ha viuma via ku komouesa via solokele mu muono ua Samusoni. Ikeye ka puile ua ku tantuluka, vunoni ua lihakelele kapandi ka ku pangela Yehova ambe vene mua sevukile omo lia ku handekeya Ndelila. Ngeci mukemuo, Yehova ka mu mbilile kuti. Ua mu pangesele naua mu njila ya ku komouesa. Kaha Yehova kasi ua mu hakele seho, na ku mu haka ha mukana ua vakua lutsilielo va va tumbula ku vaHevelu kapitulu 11. Mua vusunga, ku tantekeya ngecize tue ku pangela Tatetu ua muilu, uze ua tonda ku tu kaniamesa, cikuma-kuma ha vintsimbu via vikalu, ce ku tu vuisa ndzolela ya kama. Kaha ngeci mua Samusoni, tu hasa ku lambelela kuli Yehova nguetu: “Nji vuluke, nja ku vundila na ku nji kolesa.”—Vang. 16:28.
MUASO 3 Ngolo Yange, Lulavelelo Luange na Vutinino
a Samusoni—vantu vavengi va tantekeya mua cili ou muzimbu ambe nga ka va tantekeya via vingi mu Mbimbiliya. Muzimbu ueni ua tuhukaho laza mu vueho, miaso na mu vifilme. Vunoni muzimbu uaco ka ua puile visimo via ngoco. Kaha kuli via vingi vi tu hasa ku lilongesa kuli ou yala ua lutsilielo.