Mbilenu Cisoti Cenu Cose Kuli Yehova

1, 2. (a) Omo lia vika tue ku uma mutima? (Talenu cikupulo ca ku vuputukilo.) (b) Vika tu lilongesa mu cilongesa eci?

MATANGUA ano, Satana na pu “ngue ndumba ua ku ohia, a li na ku endangana, a lengeya ou ya lia.” (1 Petulu 5:8; Ku-Solola 12:17) Ngeci mukemuo, muono u li na ku kaluua cikuma, kaha cipue vangamba va Njambi navo ve ku uma mitima. Vangamba va Njambi va ku laza navo vintsimbu vimo vomine mitima. Ca ku muenako, Mbimbiliya nguayo Muangana Ndaviti vintsimbu vimo ua kele na ku uma mutima. (Visamo 13:2) Kaha kapostolo Paulu ua kele na “ku uma mutima omo zimbunga ziose [ni vikungulukilo viose].” (2 Kolintu 11:28) Vati tua pande ku linga nga tu nomu cikuma mutima?

² Tatetu ua muilu ua hiana cilemo, ku laza ua kuasele vangamba veni mu ku tulisa mitima yavo, kaha ua likuminia ku lingamo na ku matangua ano. Mbimbiliya ya tu mamuna nguayo: “Mbilenu cisoti cenu cose kuli ikeye, muomu ikeye a mi lela.” (1 Petulu 5:7) Vati mu hasa ku lingamo? Tu ka lilongesa vinjila viuana mua ku lingilamo. Mu hasa ku (1) vundila, (2) ku tanda na ku hilula Lizi lia Njambi, (3)  ku tava vukuasi vua sipilitu santu ya Yehova, kaha na ku (4)  lekako muntu u mua tsiliela visoti vienu. Omo tu hilula ha viuma evi viuana, setekenu ku nongonona hamo ha mu tonda ku pangela.

“MBILA CITELI COVE HALI YEHOVA”

3. Vati mu hasa ku mbila ‘citeli cenu kuli Yehova’?

³ Njila ya ku livanga i tu kuasa ku mbila cisoti cetu kuli Yehova ya pua ku hitila mu civundilo ca ku mutima. Nga mu nomu cikuma mutima, Isuenu ua muilu ua hiana cilemo a tonda mu mu leke visoti vienu ku tundilila mu ntima. Mukua visamo Ndaviti ua lombele kuli Yehova: “Ivuilila civundilo cange, A Njambi.” Kaha ku visamo viaco naua Ndaviti ua handekele ngueni: “Mbila citeli cove hali Yehova, kaha ikeye a ka ku kolesa.” (Visamo 55:1, 22) Mu nima ya ku linga cose, mu ku tonda ku manusula cisoti caco, nga mu vundila Yehova ku tundilila ku mutima ci ka mi kuasa, ku hiana ku uma lika ngoco mutima. Vati ce ku panga civundilo? Vati ci hasa ku tu kuasa ku hona ku uma cikuma mutima?—Visamo 94:18, 19.

4. Omo lia vika civundilo ca kala na seho nga tu nomu mutima?

⁴ Tandenu Filipu 4:6, 7. Vati Yehova ue ku kumbulula vivundilo vietu via ku fuminina ku mutima vi tue ku linga ku sua kumo? A hasa ku tu kuasa ku simpa na ku viana visinganieka via ku pihia na ku livua vungoco. Mu cihela ca ku uma mutima na ku ivua vuoma, Njambi a ka tu kuasa ku ivua ciyulo mpundu ca mu ntima. Cingi ca vamuanetu vevuaho laza ku simpa caco. Mua vusunga, nenu mu hasa ku livua ngoco. “Ciyulo ca Njambi” ci hasa ku mi kuasa ku vula nkala visoti! Mu hasa ku tsiliela na mutima uose mu cikulaheso ca Yehova: “Kati u ivue vuoma, muomu ange nji li nove; Kati u livete cikumba, muomu yange Njambi yove; Nji ka ku kolesa; cili, Nji ka ku kuasa.”​—Isaya 41:10.

CIYULO CA MU NTIMA CI TUNDA MU LIZI LIA NJAMBI

5. Vati Lizi lia Njambi li hasa ku mi kuasa ku uana ciyulo ca mu ntima?

⁵ Njila ya mu civali mua ku uanena ciyulo ca mu ntima, ya pua ku tanda Mbimbiliya na ku hilula ha vimo vinimbu. Omo lia vika ca pua ca seho ku lingamo? Muomu Mbimbiliya ya pua Lizi lia Njambi. Mua kala vimamuna via mana via tunda kuli Sakatanga uetu. Cipue nga mu nomu vati mutima, mu hasa ku hilula vuino ha visinganieka via Njambi na ku mona vati vimamuna vieni vi hasa ku mi kaniamesa. Ku lingamo, ci hasa ku mi kuasa ku vula ku tepulula ni ku likela ku uma mutima. Yehova ua muesele ngecize ku tanda Lizi lieni ci hasa ku lingisa muntu ku “kolesa na ku lisimpitika” kati ku “ivua vuoma cipue ku zuzuka.”​—Yehosua 1:7-9.

6. Vati mezi a Yesu a hasa ku mi kaniamesa?

⁶ Mu Lizi lia Njambi, tue ku tandamo vati Yesu ua handekele na vantu. Vavengi va lemene ku hakalana Yesu muomu ua kele na ku handeka mezi a ku kaniamesa na ku huimisa, cikuma-kuma kuli vaze vakua ku zeya ni va lemuuile. (Tandenu Mateo 11:28-30.) Yesu ua hakele mutima ku vakuavo ntsimbu yose. (Mako 6:30-32) Yesu a hasa ku tu kuasa ntsimbu ino, ngue muze mua kulahesele vaze vapostolo va kele na ku enda neni laza. Ka ci tondeka tu ende hamo na Yesu linga a tu kuase. Yesu a ka tualelelaho ku tu muesa cilemo, muomu ikeye Muangana uetu muilu. Kaha nga mu nomu mutima, mu hasa ku kala na vusunga ngecize ikeye kuali a ka mi kuasa ku ntsimbu i tondeka. Yesu ue ku tu hana lulavelelo na ku simpa ci tu kuasa ku vula ku uma mutima.​—VaHevelu 2:17, 18; 4:16.

VIFUA VIE KU TUNDA KU SIPILITU YA NJAMBI

7. Vati tue ku vezika omo lia sipilitu santu ya Njambi?

⁷ Yesu ua tu kulahesele ngueni, Tatetu a ka tu hana sipilitu santu nga tu i lomba. (Luka 11:10-13) Vati eyi njila ya mu citatu i hasa ku tu kuasa ku tepulula ku ku uma mutima? Sipilitu ya Njambi ni nguetu ngolo yeni, i hasa ku tu kuasa ku kala na vifua via cili via kala navio Njambi yetu mukua ngolo yose. (Kolose 3:10) Vifua viaco, mu Mbimbiliya va vi tumbula ku pua “muhako ua sipilitu.” (Tandenu Ngalata 5:22, 23.) Nga tu lihakela kapandi ka ku muesa evi vifua via cili, vusamba vuetu na va muanetu vu ka ya ku lutue, kaha ka tu ka lihaka mu viuma vi hasa ku tu umisa mutima. Tu ci talenu vati muhako ua sipilitu u hasa ku tu kuasa mu vinjila via ku liseza-seza.

8-12. Vati muhako ua sipilitu ya Njambi u hasa ku mi kuasa?

⁸ “Cilemo, ndzolela, ciyulo.” Nga mu muesa kasingimiko ku vakuenu, ka mu komu cikuma mutima. Vati omuo? Muomu nga mu muesa cilemo ku vamuanoko, cilemo ca civotsi na kasingimiko, ci ka mi asiuila ku seza viuma vi hasa ku mi lingisa ku kala na visinganieka via ku pihia ngeci mua, matoto, vutenu na cisulila. Kaha mu ka hasa ku kala mu ciyulo na vakuenu.​—Loma 12:10.

⁹ “Lukakatela lua ngozi, ngozi, vuhuanga.” Mbimbiliya nguayo: “Puenu umo na mukuavo vakua mitima ya cili, vakua cikeketima, liecelienu milonga umo na mukuavo.” (Efeso 4:32) Nga tu kava vimamuna viaco, tu ka yoya mu ciyulo na vakuetu, kaha tu ka liohiela ku viuma vi hasa ku tu kokela ku uma mutima. Cikuavo naua, tu ka hasa ku manusula nkala cisoti ci keza ha kati ketu omo lia ku hona ku tantuluka.

¹⁰ “Vusunga” ni lutsilielo. Lelo lino, tue ku uma mutima ku via vimbongo na vupite. (Visimo 18:11) Vati tu hasa ku seza ku uma mutima ku viuma evi? Tua pande ku kava cimamuna ca kapostolo Paulu ngueni, “viukililenu na vize vi muli navio.” Lutsilielo lua ku kaniama muli Yehova lu ka tu kuasa ku kala na vusunga ngecize a ka tu hana viose via tu kambela. Muomu ikeye ua likuminia laza ngueni: “Na hamo hahi ha nji ka ku ecela, cipue na hamo hahi ha nji ka ku sila.” Ngeci netu tu hasa ku handeka ngeci mua Paulu ngueni: “Muangana [Yehova] ikeye mukuasi uange; ka nji kevua vuoma: muntu a ka nji linga vikandzo?”—VaHevelu 13:5, 6.

¹¹ “Ku konkama, ku lipokuesa.” Aci singaniekenu ku vuaha ca kalaho na ku vezika cika mu hasa ku uana mu ku muesa ku konkama na ku lipokuesa. Evi vifua viaco vi ka mi ohiela mu ku linga ni ku handeka viuma vi hasa ku mi umisa mutima, kaha mu ka livua vuino nga mu seza ku muesa “nianga yose, na vutenu na matoto.”—Efeso 4:31.

¹² Ca tondeka ku likehesa linga mu tsiliele mu “livoko lia Njambi lia ngolo” linga mu “mbile cisoti cenu cose kuli ikeye.” (1 Petulu 5:6, 7) Nga mu likehesa, Yehova a ka mi kuasa na ku mi niunga. Nga mu tantekeya vi mu hasa ku linga na vize ka mu hasa ku linga, ka mu ka litsiliela enu vavene. Kaha ka mu komu cikuma mutima muomu mu ka tsilela muli Njambi.—Mika 6:8

“KATI MU UME MITIMA”

13. Vika Yesu ua tondele ku handeka mua tumbuile ngueni: “Kati mu ume mitima”?

¹³ Ku Mateo 6:34 (tandenu), Yesu ua mamuine ngueni: “Kati mu ume mitima.” Eci cimamuna ci moneka ngue ca cikalu ku ci niunga. Vuno vika ua tondele ku handeka Yesu? Tua lilongesa laza via Ndaviti na Paulu vomine mitima vintsimbu vimo. Yesu ka muesele ngecize mukua ku pangela Njambi ka komu mutima. Vunoni, Yesu ua kuasele vandongesi veni vevuisise ngecize ku uma ngoco ni ku uma cikuma mutima ka ce ku manusula visoti. Nkala litangua kasi tu ka kala na visoti, ngeci mukemuo Vakua Kilistu ka va pandele naua ku livueza citeli ca ku uma mutima ku via laza na via ku lutue. Vati cimamuna ca Yesu ci hasa ku tu kuasa ku tepulula ku uma mutima?

14. Vati mu hasa ku tepulula ku uma mutima ngue mua lingile Ndaviti?

¹⁴ Vantu ve ku uma mutima vintsimbu vimo omo lia vumo vuhenge vu va lingile laza. Va hasa ku livua mulonga ua kama omo viuma vi va lingile, cipue nga mu hita miaka ya yingi. Muangana Ndaviti neni vintsimbu vimo uomine cikuma mutima omo lia vuhenge vueni vua laza. Ua litavelele ngueni: “Nji na vindzuoka muomu mivindzo ya mutima uange.” (Visamo 38:3, 4, 8, 18) Mu visoti vieni vize, Ndaviti ua lingile vimo via cili. Ua tsilielele mu cikeketima ca Yehova mukua ku konekela. Kaha Ndaviti ua vuile ndzolela mu ku tantekeya ngecize Njambi na mu konekela.—Tandenu Visamo 32:1-3, 5.

15. (a) Vika naua tu hasa ku lilongesa hali Ndaviti? (b) Vika mu hasa ku linga mu ku tepulula ku uma mutima? (Talenu cikasa “Vinjila vimo mua ku tepuluila ku uma mutima.”)

¹⁵ Vintsimbu vimo mu hasa ku uma mutima omo lia vimo vi mu li na ku lihita navio. Ca ku muenako, omo Ndaviti ua sonekele Samo 55, ua kele na vuoma vua ku mu tsiha. (Visamo 55:2-5) Vunoni ka tavesele ku uma mutima ci mu tangule ku tsiliela muli Yehova. Ndaviti ua vundilile Yehova a mu kuase mu visoti vieni, vunoni ua tantekeyele ngecize na pandele ku lingako mumo. (2 Samuele 15:30-34) Netu mu hasa ku lilongesa vimo hali Ndaviti. Mu cihela ca ku vindzuoka lika na ku uma mutima, tua pande ku lingako mumo mu ku manusula cisoti caco, kaha na ku tsiliela ngecize Yehova a ka tu kuasa.

16. Vati ku tantekeya vi lia lumbunuka lizina lia Njambi ci hasa ku kaniamesa lutsilielo luenu?

¹⁶ Ntsimbu imo Mukua Kilistu a hasa ku uma mutima omo lia vimo vi hasa ku ka mu solokela ku lutue. Vunoni ka mua pandele ku lisosomua viuma kanda vi soloke. Omo lia vika? Muomu vintsimbu vimo, viuma ka vie ku lipuisamo mpundu mu ku pihia ngue mu tue ku singanieka. Cikuavo naua, ka kua kele cuma cimo Njambi ka hasa ku tala. Lizina lieni lia lomboloka “Ue ku Lingisa vi Soloke.” (Ezundu 3:14) Ngeci ka tua pandele ku lisosomua via ku lutue, muomu lizina lia Njambi lia muesa ngecize vutumbe vueni vuose ku tuala ha vantu tangua vu ka lipuisamo. Mu hasa ku kala na vusunga ngecize, Njambi a ka vezikisa vangamba veni va vuoloke na ku va kuasa ku tepulula ku uma mutima ha via ku laza, via ntsimbu ino, na via ku lutue.

HANDEKENU NA MUNTU U MUA TSILIELA

17, 18. Vati ku simutuila vuino ci hasa ku mi kuasa nga mu nomu mutima?

¹⁷ Njila ya mu ciuana i hasa ku mi kuasa ku tepulula ku uma mutima ya pua ku simutuila vuino na muntu u mua tsiliela. Mukua ndzivo yenu, kavusamba ua ha mutima, ni umo mukuluntu ua cikungulukilo a hasa ku mi kuasa ku ivuisisa vuino cisoti cenu. Mbimbiliya ya tu leka nguayo: “Ku-zuma ku mutima ci kotamesa yala; vunoni lizi lia cili li u zolesa.” (Visimo 12:25) Mbimbiliya naua nguayo: “Kuze ka kuesi zinguli, ku-likanuuela ci honoua; vunoni mu ku lana ca vakua zinguli ci kaniama.”​—Visimo 15:22.

¹⁸ Mu tue ku ya mu ku likungulula ce ku tu kuasa ku tepulula ku uma mutima. Ku vikungulukilo nkala simano, mue ku kala hamo na vamuanoko mu lutsilielo, vakevo va mi lema kaha va mi haka seho na ku mi kaniamesa. (VaHevelu 10:24, 25) Ku “likolesa umo na mukuavo” ci ka mi kaniamesa na ku mi kuasa ku vula nkala cisoti.​—Loma 1:12.

VUSAMBA VUENU NA NJAMBI VU KA MI HANA NGOLO YA KAMA

19. Omo lia vika mu hasa ku tsiliela ngecize vusamba vuenu na Njambi vu ka mi kaniamesa?

¹⁹ Umo mukuluntu ua cikungulukilo ku Canadá ua lilongesele seho ya kala ha ku mbila citeli ceni kuli Yehova. Ue ku linga cipanga ce ku mu honesa cikuma, ua pua mulongisi ua sikola na mukua ku handekela vandongesi kaha ua kala na vitanga via cihindu vie ku mu umisa cikuma mutima. Vika via mu kuasele ku kaniama? Ue ku linga cose mu ku kaniamesa vusamba vueni na Yehova. Kaha vavusamba va cili va mu kuasele mu vintsimbu via vikalu, cikuavo naua ua kele na ku lekako mpueyeni visoti vieni viose. Kasi naua, vakuavo vakuluntu mu cikungulukilo hamo na kaniungi ua ku zinguluka va mu kuasele a tale ha visoti vieni ngue mue ku vi muenamo Yehova. Kaha umo Ndotolo ua kuasele uze muanetu ku ivuisisa vitanga vieni via cihindu, ngeci ua hasele ku alulula vimo ha vipanga vieni linga a uane ntsimbu ya ku huima na ku hondolola muvila. Kaha kamandende-kamandende, ua hasele ku endesa vuino viuma viose. Mue ku lihita na vimo ka viesi mu ndzili yeni ue ku tsiliela mu vukuasi vua Yehova.

20. (a) Vati tu hasa ku mbila visoti vietu kuli Njambi? (b) Vika tu ka lilongesa mu cilongesa ci na hatako?

²⁰ Mu cilongesa eci, tua lilongesa seho ya kala ha ku mbila visoti vietu kuli Njambi mu ku vundila kuli Yehova na ku tanda Lizi lieni na ku li hilula. Tua lilongesa naua ngecize ca pua ca seho ku tavesa vukuasi vua sipilitu santu ya Yehova, na ku handeka na muntu u tua tsiliela hamo na ku ya mu ku likungulula na vakuetu Vakua Kilistu. Mu cilongesa ci na hatako, tu ka lilongesa vati Yehova ue ku tu kuasa mu ku tu hana lulavelelo lua cilunguiso.​—VaHevelu 11:6.