Watchtower BIBLIOTECA ITECH TEPOS
Watchtower
BIBLIOTECA ITECH TEPOS
Náhuatl del norte de Puebla
  • BIBLIA
  • AMAIXMEJ
  • NECHIKOLMEJ
  • nwt 1 Samuel 1:1-31:13
  • 1 Samuel

Amo moajsi nion se video ika tein tikonixpejpenak

Xitechontapojpolui, se taman kitsakuilij maj amo moita video.

  • 1 Samuel
  • ITajtol Dios para akin nemiskej keman Dios taixyekantos
ITajtol Dios para akin nemiskej keman Dios taixyekantos
1 Samuel

1 SAMUEL

1 Se takat monotsaya Elcaná uan pouia iniuan ichankauan Efraín. Yejua katka kayot Ramataim-Zofim,* se xolal tein yetok kampa tepeyoj kampa kintaxejxelouilijkej ichankauan Efraín. Itat Elcaná katka Jeroham, itat Jeroham katka Elihú, itat Elihú katka Tohu uan itat Tohu katka Zuf. 2 Elcaná kinpiaya ome siuamej. Se monotsaya Ana uan okse monotsaya Peniná. Peniná kinpiaya konemej sayoj ke Ana amo kipiaya nion se ikoneuj. 3 Elcaná xijxiujtika yaya Siló para kiueyichiuas* Jehová, Dios akin kinixyekana iangeluan. Ompa no kichichinouiliaya tapialmej. Hofní uan Finehás, ikoneuan Elí, kitekitiliayaj Jehová kemej tiopixkamej ompa Siló.

4 Se tonal, Elcaná kichichinouilij Dios se tapial uan kinmajmakak nakat Peniná uan nochin iokichpipiluan uan isiuapipiluan. 5 Kemej Elcaná okachi kitasojtaya Ana, kimakak nakat tein okachi kuali. Sayoj ke Jehová amo kipaleuijtoya Ana para maj kinpia konemej.* 6 Uan Peniná* nochipa kiluiaya miak taman para kiyolkokos, porin Jehová amo kipaleuijtoya maj kinpia konemej. 7 Peniná no ijkon kichiuiliaya xijxiujtika keman yayaj ichan Jehová. Kemej Peniná kiluiaya miak taman, Ana semi chokaya uan amo takuaya. 8 Yejua ika Elcaná kiluij Ana: “¿Keyej tichoka uan amo tikneki titakuas? Amo xitayokoxto. ¿Xe amo okachi kuali maj nejua mouan nieto ke tikinpias majtakti mokoneuan?”.

9 Keman tamitakuajkej ompa Siló, Ana moketsak uan yajki. Kaltenoj den ikaltsin Jehová* yetoya se banco, uan ijkuak ompa tokotsyetoya tiopixkat Elí. 10 Kemej Ana semi tajyouijtoya, peuak kitataujtia Jehová uan tel chokaya. 11 Ana kiluij ke kichiuaskia nejin: “Jehová akin tikinixyekana moangeluan, tejua tikmati ke semi nitajyouijtok. Xinechelnamiki Jehová, uan xinechpaleui maj nikpia se okichpiltsin. Komo tinechmaka, nimitsmaktilis para maj nochipa mitstekitili. Uan amo keman kitekiliskej itson”.

12 Ana uejkauak kitataujtijtoya Jehová uan Elí kiitstoya. 13 Keman Ana kitataujtijtoya Dios amo mokakia, ta sayoj motenoliniaya. Yejua ika Elí kinemilij ke uintitoya. 14 Elí kiluij: “¿Keyej tiuintitok? Xiouj, xiuiki keman amo tiuintitos”. 15 Ana kiluij: “Amo niuinti tejuatsin. Amo nitayik vino nion okse tayil tein teuintij, ta semi nitajyouijtok. Yejua ika nikiluijtok Jehová nochi tein nikmachilia. 16 Amo xiknemili ke eliuis ninemi. Semi nitayokoxtok uan nitajyouijtok, yejua ika ijkon niktataujtijtok Dios”. 17 Uan Elí kiluij: “Kualtsin xiouj. Uan maj toDios* mitsmaka tein tiktajtanij”. 18 Uan Ana kiluij: “Tasojkamatik porin tinechyolchikauak”. Ana yajki, takuaj uan amo tayokoyakok.

19 Mostika, Elcaná uan ichankauan kualkan meujkej uan kiueyichiuatoj Jehová, satepan mokepkej ininchan ompa Ramá. Uan Elcaná motekak iuan Ana. Ijkuak, Jehová kielnamikik Ana uan kimakak tein kitajtanij. 20 Ana mokokoxkatalij uan keman ayamo ajsia se xiuit* kipiak se okichpiltsin. Kitokaytij Samuel,* porin kijtoj: “Jehová niktajtanij maj nechmaka”.

21 Panok in tiempo uan Elcaná yajki Siló iniuan nochin ichankauan kemej xijxiujtika ipa kichiuaya. Ompa kichichinouilito Jehová se tapial uan kimaktilito seki taman porin motenkaujka kichiuas teisa. 22 Sayoj ke Ana amo iniuan pankisak. Yejua kiluij itakatsin: “Nias hasta keman nookichpiltsin amo chichisok. Ijkuak nikauatiuj ichan Jehová para maj ompa nemi”. 23 Elcaná kiluij: “Komo tiknemilijya nejon, ijkon xikchiua.* Ximokaua uan tias hasta keman amo chichisok. Maj Jehová mitspaleui xikchiua ijkon kemej tikixtalijtok”. Ana mokauak kalijtik hasta keman amo kichichitijok iokichpiltsin.

24 Keman Ana amo kichichitijok pankisak Siló iuan iokichpiltsin. Keman yajkej no kiuikak se kuakuejkonet tein kipiaya eyi xiuit, kiuikak 11 kilos* de harina uan itech se ueyi komit kiuikak vino. Ajsik ichan Jehová ompa Siló iuan iokichpiltsin. 25 Keman ompa yetoyajya, kimiktijkej kuakuejkonet uan ininokichpiltsin kiuikilijkej Elí. 26 Ana kiluij Elí: “Tejuatsin. Xa tinechelnamiki, nejua niualajka niktataujtiko Jehová keman nikan tietoya. 27 Niktataujtij Jehová maj nechmaka se okichpiltsin uan nikan yetok. Dios nechmakak tein niktajtanij. 28 Uan axkan nikmaktilia* Jehová. Nejin okichpiltsin iaxka Jehová uan nochipa kitekitilis”.

Uan Elcaná motankuaketsak uan kiueyichiuak Jehová.

2 Ana kitataujtij Dios uan kiluij:

“Niyolpaki porin Jehová nechpaleuia.

Jehová nechpaleuia maj nimochikaua.*

Axkan amo nikmouilia nikinnankilis akin nechtauelitaj.

Niyolpaki porin tinechmakixtiani.

 2 Sayoj tejua tiyektik Jehová.

Amo onkak okse Dios kemej tejua.

ToDios, sayoj tejua tichikauak kemej se tet.

 3 Amo ximoueyimatikan.*

Amo ximoueyitalikan ika tein nankijtouaj,

porin Jehová se Dios akin nochi kimati.

Kiita nochi tein tikchiuaj uan kijtoua ox kuali yetok oso amo.

 4 Takamej akin chikaujkej kinpojpostekilia ininarcos.*

Sayoj ke kinchikaua akin amo chikaujkej.*

 5 Akin kitelpiayaj tein kikuaskej, axkan moneki tekitiskej para kipiaskej tein kikuaskej,

sayoj ke akin amo kipiayaj tein kikuaskej, axkan kipiajya.

Siuatsin akin amo uelia kinpiaya konemej axkan kinpia chikome ikoneuan,

sayoj ke siuatsin akin kinpiaya miakej ikoneuan, axkan mokauak iselti.*

 6 Jehová ueli kiixpoloua aksa* uan ueli kichiua maj nemi.

Yejua ueli kichiua maj aksa moseuiti Miketekoch* uan ueli kichiua maj oksepa nemi.

 7 Jehová kichiua maj amo se kipia nion teyi uan kichiua maj se kipia miak taman.

Kipinaujtia akin moueyimati* uan kiueyitalia akin amo moueyimati.

 8 Kiajokui akin amo moueyitalia

uan kipaleuia pobre para maj amo tajyouijtook.*

Kichiua maj yejuan motalikan iniuan ueyichiuanimej

uan kinmaka se tekit tein kinueyitalia.

Jehová kichijchiuak kampa tsineujtok taltikpak

uan ompa kitalij tal.

 9 Yejua kinyekpia akin kitakamatij.

Sayoj ke akin amo yolkualmej kinixpoloua uan kintalia kampa tayouayan,

porin se takat amo ueli iselti kintani akin kiixnamikij.

10 Jehová kintamiixpolos akin kiixnamikij.*

Kinextis ke iniuan kualantok keman tatikuinis ne iluikak.

Jehová kiixtalis tein kinnamiki kiseliskej nochin akin nemij nikan taltikpak.

Kimakas tanauatil akin kiixtalij maj taixyekana.

Kichikauas* akin kijitak”.*

11 Elcaná mokepak ichan ompa Ramá. Sayoj ke iokichpiltsin mokauak iuan Elí para kitekitilis Jehová.

12 Ikoneuan Elí semi amo yolkualmej katkaj. Yejuan nion tepitsin kimojkatokayaj Jehová. 13 Maski ixyetoyaya tein okseki israelitas monekia kinmakaskej tiopixkamej, yejuan amo kichiuayaj tein Dios kiixtalijka. Keman se israelita kimaktiliaya Dios se tapial, akin kipaleuiaya tiopixkat yaya kampa kiyokxitijtoyaj nakat uan kiuikaya se ueyi tepos tein exkan tenpitstik.* 14 Nejon tepos kipankalakiaya itech tein yeski olla kampa kiyokxitijtoyaj nakat. Uan nochi tein kikixtiaya kiuikiliaya tiopixkat. Ijkon kinchiuiliayaj nochin israelitas akin yayaj Siló. 15 Uan no, akin kipaleuiaya tiopixkat amo kichiaya maj chichinaui imantecayo tapial uan maj popoka, ta yaya kiitati israelita akin kitemakaya tapial uan kiluiaya: “Tiopixkat kineki nakat para kiteuatsas. Amo kineki nakat tein yoksikya, ta xikmaka nakat tein xoxouik”. 16 Israelita kiluiaya: “Maj achto kichichinokan imantecayo tapial para maj popoka. Satepan uelis tikuis tein tiknekis”. Sayoj ke akin kipaleuiaya tiopixkat kiluiaya: “Amo nimochias, ta xinechmakaya. Komo amo tinechmaka, nimitskuilis”. 17 Jehová kiitaya ke akin kinpaleuiayaj tiopixkamej semi tajtakolchiujtoyaj. Maski Jehová kiixtalijka keniuj monekia kimaktiliskej tapialmej, yejuan amo kitakamatiaj.

18 Samuel tekitia ichan Jehová maski piliok katka. Yejua motaliliaya se koton tein kiluiaj efod* tein chijchiujtoya ika lino. 19 Inan xijxiujtika kichijchiuiliaya se tasal* tein ueyak uan makojkotoltik. Uan kiuikiliaya nejon tasal keman xijxiujtika yaya Siló iuan itakatsin para kimaktiliskej Dios se tapial. 20 Uan Elí kitajtanij Dios maj kintatiochiui Elcaná uan isiuatsin. Uan kiluij Elcaná: “Kemej mosiuatsin Ana kimaktilij Jehová namokonetsin, maj Jehová namechmaka okse namokonetsin”. Satepan mokepkej ininchan. 21 Jehová kiiknelij Ana uan kichiuak maj oksepa mokokoxkatali. Kinpiakok eyi okichpipil uan ome siuapipil. Uan okichpiltsin Samuel moskaltijtiajki uan kisentokak kitekitilij Jehová.

22 Maski Elí tatajtsinya katka, kimattoya nochi tein ikoneuan kinchiuiliayaj israelitas. Uan no kimatia ke motekayaj iniuan siuamej akin tapaleuiayaj kaltenoj den kaltsin kampa yayaj kiueyichiuatij Dios.* 23 Elí kiniluiaya ikoneuan: “¿Keyej ijkon nankichiuaj nokoneuan? Nochin israelitas nechtapouikij ke nankichiuaj tein amo kuali. 24 Amo ijkon xikchiuakan nokoneuan. Amo kualtsin tein itekitikauan Jehová nechtapouikij. 25 Komo se takat kichiuilia tein amo kuali okse takat, xa aksa kitataujtis Jehová maj kipaleui. Sayoj ke komo se takat kichiua tein Jehová amo kiyolpaktia, amo akin uelis kitataujtis Dios maj kipaleui”. Sayoj ke yejuan amo kinekkej kikakiskej inintat porin Jehová kiixtalijkaya kinmiktis. 26 Uan okichpiltsin Samuel kisentokaya moskaltiaya, uan Jehová uan nochin israelitas kiteltasojtayaj.

27 Uan Dios kititanik se takat maj kiluiti Elí: “Jehová kijtoua nejin: ‘Keman mouejkaujtat uan ichankauan yetoyaj Egipto uan faraón kinteltekitiltiaya, nikchiuak miak taman para maj nechixmatikan. 28 De nochin uejueyi kalyetonij, nikixtalij mouejkaujtat maj nechtekitili kemej tiopixkat. Yejua nikixtalij maj kinchichino tapialmej itech noaltar uan maj tapopochui.* No nikixtalij maj motalili koton keman nechtekitilis. Uan nikauak maj ichankauan kikuikan tepitsin nakat tein israelitas kiualkuij para nechchichinouiliskej. 29 Nejua nitanauatij maj israelitas ualakan nochan uan maj nechmaktilikij tapialmej uan okseki taman. ¿Keyej nankiauilmatij* tein nitanauatij uan nankichiuaj tein nankinekij? ¿Keyej okachi tikintakachiua* mokoneuan? ¿Keyej namejuan nankikuaj nakat tein okachi kuali tein nechmaktilikij notekitikauan?

30 ”’Yejua ika nikneki nimitsiluis nejin: “Nejua Jehová ininDios israelitas nikijtojka ke mochankauan nochipa nechtekitiliskiaj,* uan ke ichankauan mouejkaujtat no nechtekitiliskiaj nochipa”. Sayoj ke axkan, nejua Jehová nikijtoua: “Amo nikauasok xinechtekitilikan. Nikinueyitalis akin nechueyitaliaj, sayoj ke akin nechixtopeuaj no nikinixtopeuas”. 31 Yejua ika, ejkos tonal keman nimitskuilis tanauatil* tein tikpia uan tanauatil tein kipiaj mochankauan. Nion se takat akin mochankauj tatajtsintias, porin achto mikis. 32 Nejua nikintatiochiuis israelitas, sayoj ke kampa nechueyichiuaj* nochipa moajsis aksa akin mitsixnamikis. Uan nion se takat akin mochankauj tatajtsintias, porin achto mikis. 33 Nikauas maj se takat akin mochankauj kisentoka nechtekitili itech noaltar. Sayoj ke nejon takat kichiuas amo xitachiaok uan semi mitstajyouiltis. Uan miakej mochankauan kinmiktiskej ika machete tein ojkan tenej.* 34 Uan para tikmatis ke yekmelauj tein nikijtojtok nikchiuati nejin: mokoneuan Hofní uan Finehás senmikiskej. 35 Uan nikixtalis se tiopixkat akin nochipa nechtakamatis. Yejua kichiuas tein nejua nikneki. Uan nikchiuas maj ikoneuan no nechtekitilikan kemej tiopixkamej miak xiujmej. Yejua nochipa kitekitilis* taixyekankej akin nikixtalij. 36 Uan mochankauan akin amo mikiskej, motankuaketsaskej iixpan para kitajtaniskej maj kinmaka tekit. Ijkon uelis motaniliskej tomin uan mokouiliskej pantsin. Kiluiskej: “Nimitstataujtia xinechmaka tekit kemej tiopixkat para uelis nikpias tein nikuas”ʼ”.

3 Okichpiltsin Samuel kisentokaya kitekitiliaya Jehová, uan Elí kiluiaya toni monekia kichiuas. Ijkuak, Jehová amo miakejok kinnojnotsaya nion kinitaltiaya teisa.

2 Se youak Elí uetstoya kampa ipa kochia uan amo yektachiayaok. 3 Nejon youak Samuel no uetstoyaya. Yejua kochia itech ikaltsin Jehová kampa yayaj kiueyichiuatij* kampa yetoya tatiochiualkaxon.* Uan candil tein yetoya ichan Dios xotatoyaok. 4 Jehová kinotsak Samuel uan yejua kinankilij: “Nikan nietok”. 5 Samuel nimantsin tsikuinteuak kiitato Elí uan kiluij: “Nikakik ke tinechnotsak, nikan nietokya tejuatsin”. Sayoj ke Elí kiluij: “Amo nimitsnotsak nokonetsin, oksepa ximotekati”. Uan Samuel yajki motekato. 6 Jehová oksepa kinotsak okichpiltsin uan kiluij: “¡Samuel!”. Samuel meuak, kiitato Elí uan kiluij: “Nikakik ke tinechnotsak, nikan nietokya tejuatsin”. Sayoj ke Elí kiluij: “Amo nimitsnotsak nokonetsin, oksepa ximotekati”. 7 (Samuel ayamo senkis kiixmatia Jehová porin Jehová ayamo kinojnotstoya). 8 Uan Jehová oksepa kinotsak Samuel uan kiluij: “¡Samuel!”. Samuel meuak, kiitato Elí uan kiluij: “Nikakik ke tinechnotsak uan nikan nietokya”.

Ijkuak, Elí kimatik ke Jehová kinotstoya okichpiltsin. 9 Yejua ika Elí kiluij Samuel: “Xiouj ximotekati uan komo oksepa mitsnotsaj xikijto ‘Nikan nietok Jehová, ¿toni tikneki tinechiluis noteko?’”. Uan Samuel oksepa motekato.

10 Jehová oksepa kinotsak Samuel uan kiluij: “¡Samuel, Samuel!”. Uan Samuel kinankilij: “Nikan nietok, ¿toni tikneki tinechiluis noteko?”. 11 Uan Jehová kiluij Samuel: “Nikchiuati seki taman tein kintajyouiltis israelitas, uan nochin akin kikakiskej tein mochiuas momoujtiskej.* 12 Keman ejkos nejon tonal, nikchiuas nochi tein nikijtoj ke nikchiuiliskia Elí uan ichankauan. 13 Moneki tikiluis ke senkis nikintatsakuiltiti ichankauan porin ikoneuan tajtakolchiujtokej. Elí kimattok tein kichiujtokej uan amo kintakaualtiani. 14 Uan maski ichankauan Elí nechmaktiliskej tapialmej uan okseki taman nikinyekiluijya ke amo kinpaleuis. Nejon amo uelis kichiuas maj nikintapojpolui”.

15 Samuel oksepa motekak uan meuak hasta keman tanesik. Keman meuak tatapoj ichan Jehová. Uan Samuel mouia kiluis Elí tein Dios kiluijka. 16 Sayoj ke Elí kinotsak Samuel uan kiluij: “¡Nokonetsin Samuel!”. Uan Samuel kinankilij: “Nikan nietok”. 17 Elí kitajtanij:* “¿Toni mitsiluij? Nimitstataujtia xinechilui. Maj Dios semi mitstatsakuilti komo amo nochi tinechiluia”. 18 Uan Samuel kitamiiluij nochi tein Dios kiluijka. Elí kinankilij: “Yejua nejon tein Jehová kiixtalijtok kichiuas. Maj kichiua tein yejua kiitas ke kuali yetok”.

19 Samuel moskaltijtiaya uan Jehová kipaleuiaya, uan kichiuaya nochi tein kiluiaya Samuel maj kitematilti. 20 Nochin israelitas akin nemiaj Dan hasta Beer-Seba kimatkej ke Jehová kiixtalijka Samuel kemej itanauatijkauj.* 21 Uan Jehová kisentokak monextij ompa Siló, porin ompa Jehová yekinika kinojnotska Samuel. Uan Jehová kichiuak maj Samuel kiixmati keman kimatiltij tein kinekia.

4 Samuel kisentokaya kinmatiltiaya nochin israelitas tein Dios kiluiaya.

Ijkuak, israelitas kinteuitoj filisteos. Yejuan kitalijkej ininkaltsitsin* tanakastan de Ebenézer, uan filisteos kitalijkej ininkaltsitsin ompa Afec. 2 Filisteos motejtekpankej para kinteuiskej israelitas uan kintankej. Kinmiktijkej kemej naui mil soldados israelitas. 3 Keman soldados israelitas mokepkej kampa kitalijkaj ininkaltsitsin, taixyekananij israelitas kijtojkej: “¿Keyej Jehová kinkauak filisteos maj techtanikan?* Maj tiakan Siló tikuitij tatiochiualkaxon* tein iaxka Jehová. Komo tikuikaj techpaleuis maj tikintanikan akin techtauelitaj”. 4 Yejua ika kintitankej seki takamej ompa Siló. Kinnauatijkej maj kikuitij tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová, Dios akin kinixyekana iangeluan uan akin tokotsyetok tapani* den querubines. Keman kiuikakej tatiochiualkaxon tein iaxka toTajtsin Dios, Hofní uan Finehás ikoneuan Elí, no yajkej.

5 Tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová kiajxitijkej kampa israelitas kitalijkaj ininkaltsitsin. Niman keman israelitas kiitakej, peuak semi chikauak tsajtsij uan hasta kemej yeskia talolinik. 6 Keman filisteos kikakkej ke israelitas semi chikauak tsajtsiaj, kijtojkej: “¿Keyej hebreos* tsajtsitokej?”. Satepan kimatkej ke tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová yetoya kampa israelitas kitalijkaj ininkaltsitsin. 7 Keman filisteos kimatkej, semi moujkej uan kijtojkej: “¡IninDios hebreos ualaj kampa kitalijkej ininkaltsitsin!”. No kijtouayaj: “¡Axkan kemaj titapolojkejya, porin ininDios amo keman ualajtoya tateuiki! 8 ¡Titeikneltijkej! IninDios semi chikauak, ¿akoni uelis techmakixtis? Yejua Dios akin kichiuak miak taman ompa taluakyan para kinmiktis egipcios. 9 Tejuan tifilisteos, maj timoyolchikauakan uan maj amo tikinmouilikan. Komo tikinmouiliaj hebreos, tejuan tikintekitiliskej uan amo yejuan techtekitiliskejok. ¡Maj tiakan tikinteuitij uan maj amo tikinmouilikan!”. 10 Filisteos kinteuitoj israelitas uan kintankej. Yejua ika israelitas cholojkej ininchan. Nejon tonal mikkej miakej filisteos uan israelitas. Sayoj ke filisteos kinmiktijkej 30 mil soldados israelitas. 11 Uan no, filisteos kiuikakej tatiochiualkaxon tein iaxka Dios. Uan Hofní uan Finehás, ikoneuan Elí, mikkej.

12 Se takat akin pouia iniuan ichankauan Benjamín kisteuak de kampa moteuijtoyaj, uan nejon tonal ajsito Siló. Kitsayanka itasal* uan mokuatemilijka tal. 13 Elí tokotsyetoya ojtenoj keman takat ajsik Siló. Yejua semi motekipachojtoya porin kiuikakaj tatiochiualkaxon tein iaxka toTajtsin Dios. Keman takat ajsik Siló uan kitematiltij tein mochiujka, nochin peujkej tayokoltsajtsij. 14 Keman Elí kikakik ke nochin tayokoltsajtsiaj, kintajtanij:* “¿Keyej nochin tayokoltsajtsitokej?”. Takat niman kiluito Elí tein panoka. 15 (Elí kipiaya 98 xiujmej uan amo tachiayaok). 16 Takat kiluij Elí: “No niajka nitateuito uan yekin niejko. ¡Niualcholojteuak!”. Yejua ika Elí kitajtanij: “¿Toni panok nokoneuj?”. 17 Uan takat kinankilij: “Filisteos techtankej uan yejua ika ticholojkej. Kinmiktijkej miakej israelitas uan mokoneuan Hofní uan Finehás no mikkej. Uan filisteos kiuikakej tatiochiualkaxon tein iaxka toTajtsin Dios”.

18 Elí semi tatajtsinya katka uan semi etik katka. Yejua tokotsyetoya tanakastan den puerta kampa se kalaki ueyi xolal. Keman takat kiluij ke filisteos kiuikakaj tatiochiualkaxon tein iaxka toTajtsin Dios, Elí ajketstiajki,* mokechpostekik uan mikik. Yejua kinixyekanak israelitas 40 xiujmej. 19 Isiuamon Elí, akin katka isiuatsin Finehás kokoxkayetoya. Keman kimatik ke kiuikakaj tatiochiualkaxon uan ke imontat uan itakatsin momikilijkej, niman peuak kimachilia ke yaya yolitia ikonetsin. 20 Keman siuamej akin kipaleuijtoyaj kiitakej ke momikilijtoyaya, kiluijkej: “Amo ximoui, yolikya mokonetsin”. Sayoj ke siuatsin amo tanankilijok. 21 Okichpiltsin kitokaytij Icabod,* porin kijtoj: “Kiuikakej tein kinueyitaliaya israelitas”. Kijtoj nejon porin tatiochiualkaxon tein iaxka toTajtsin Dios kiuikakaj. Uan no porin imontat uan itakatsin mikkej. 22 Siuatsin kijtoj: “Techkuilijkej tatiochiualkaxon tein iaxka toTajtsin Dios. Kiuikakej tein kinueyitaliaya israelitas”.

5 Filisteos kikuiteujkej de Ebenézer tatiochiualkaxon* tein iaxka toTajtsin Dios uan kiuikakej Asdod. 2 Filisteos kikalakitoj tatiochiualkaxon itech kali kampa kiueyichiuayaj inintatadios* Dagón uan kiketskej inakastan. 3 Mostika kualkan, akin nemiaj Asdod meujkej uan kiitatoj inintatadios.* Keman ajsikej, kiitakej ke uetstoya talpan uan ixakatapachiujtoya iixpan tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová. Yejua ika kiajokkej uan kiketsatoj kampa ipa yetoya. 4 Mostika oksepa kualkan meujkej. Keman kiitatoj inintatadios* Dagón, oksepa kiajsitoj ixakatapachiujtok iixpan tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová. Uan itsontekon uan imauan uetstoyaj hasta puertajtenoj uan moitaya kemej yeskia aksa* kintejtekik. Sayoj kampa chijchiujtoya kemej pescado* amo teyi kipanok. 5 Yejua ika, nochin akin kalakij itech kali kampa kiueyichiuaj Dagón amo taksaj* puertajtenoj, nion tiopixkamej akin kitekitiliaj Dagón ompa Asdod. Ijkon kichiuaj hasta axkan.

6 Jehová kintatsakuiltij akin nemiaj Asdod uan xolaltsitsin tein ompa pouij. Kinteltajyouiltij keman kichiuak maj kinkisani kokomej inintsintan.* 7 Keman akin nemiaj Asdod kiitakej tein kinpanotoya, kijtojkej: “Amo uelisok nikan yetos tatiochiualkaxon tein iaxka ininDios israelitas. Yejua semi techtajyouiltijtok uan kitajyouiltijtok todios Dagón”. 8 Yejua ika, kinsentilijkej nochin akin kinixyekanayaj filisteos uan kintajtanijkej:* “¿Toni tikchiuiliaj tatiochiualkaxon tein iaxka ininDios israelitas?”. Yejuan kinnankilijkej: “Maj tikuikakan Gat”. Yejua ika ompa kikauatoj.

9 Keman ompa ajsik, Jehová kintatsakuiltij akin nemiaj Gad. Kinteltajyouiltij keman kichiuak maj nochin kinkisani kokomej inintsintan,* desde konemej hasta akin uejueykej. Nejon kichiuak maj nochin motelmoujtikan. 10 Yejua ika tatiochiualkaxon tein iaxka toTajtsin Dios kikauatoj ompa Ecrón. Sayoj ke keman kiajxitijkej, akin ompa nemiaj peuak tayokoltsajtsij uan kijtouaj: “¡Kinekij techmiktiskej porin techualkuilijkej tatiochiualkaxon tein iaxka ininDios israelitas!”. 11 Yejua ika, kinsentilijkej nochin akin kinixyekanayaj filisteos uan kiniluijkej: “Xikuikakan tatiochiualkaxon tein iaxka ininDios israelitas. Xikauatij kampa moneki yetos para maj amo timikikan”. Nochin akin ompa nemiaj kitelmouiliayaj uan amo kinekiaj mikiskej. Totajtsin Dios semi kintatsakuiltijka. 12 Akin amo mikkej, tajyouijkej porin kinkisak kokomej inintsintan.* Akin ompa nemiaj ajkotachiayaj iluikak uan tsajtsiaj maj kinpaleuikan.

6 Filisteos kipiakej tatiochiualkaxon* tein iaxka Jehová chikome metsti. 2 Yejuan kinsentilijkej tiopixkamej uan adivinos, uan kintajtanijkej:* “¿Toni maj tikchiuilikan tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová? Xitechiluikan keniuj uelis tikinkepiliskej israelitas”. 3 Yejuan kiniluijkej: “Komo nankinkepilitij israelitas tatiochiualkaxon tein iaxka ininDios* Jehová, no moneki teisa nankititaniliskej. Moneki nankimaktiliskej teisa para maj namechtapojpolui. Sayoj ijkon uelis nanpajtiskej uan nankimatiskej keyej kisentoka namechtatsakuiltijtok”. 4 Filisteos kintajtanijkej: “¿Toni tikmaktiliaj para maj techtapojpolui?”. Yejuan kinnankilijkej: “Xikchijchiuakan ika oro makuil kokomej uan makuil kimichimej. Kemej makuilimej filisteos namechixyekanaj xiktitanilikan ininDios nejon makuil kokomej uan kimichimej. Ijkon xikchiuakan porin namejuan uan akin namechixyekanaj sayoj se taman namechtajyouiltijtok. 5 Moneki nankichijchiuaskej ika oro kokomej uan kimichimej tein tatamijtokej nikan kampa tinemij. Uan moneki nankiueyitaliskej ininDios israelitas. Xa ijkon amo namechtatsakuiltisok nion kitatsakuiltisok namodios, uan amo tauejuelosok kampa nantatokkej. 6 Kuali nankimatij tein kipanok faraón uan akin nemiaj Egipto keman amo kinekkej takakiskej. IninDios israelitas kinteltajyouiltij hasta keman kinkaujkej israelitas maj yakan. Yejua ika amo xikchiuakan kemej faraón uan akin nemiaj Egipto. 7 Xikchijchiuakan se carreta, uan no xikinkixtitij ome kuakuejtenamej tein amo keman kinkechtalilianij se kouit para talkaxaniskej. Xikinilpikan* kuakuejtenamej itech carreta para maj kititilatsakan. Uan ininpiluan oksepa xikintsakuatij para maj amo kintojtokakanok.* 8 Xiktejkoltikan* itech carreta tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová. Kokomej uan kimichimej tein nankinchijchiujkej ika oro xikinpankalakikan itech se caja. Xiktalikan nejon caja tanakastan den tatiochiualkaxon, porin yejua tein nankititaniliaj ininDios israelitas para maj namechtapojpolui. Satepan xikauakan maj kuakuejmej yakan. 9 Xikitstokan kanikauin youi tatiochiualkaxon. Komo pankisa uan youi Bet-Semes kampa ualeuak, tikmatiskej ke akin semi techtajyouiltij yejua ininDios israelitas. Sayoj ke komo amo ompa youi, kijtosneki ke amo yejua techtatsakuiltij, ta sayoj kokolis”.*

10 Filisteos kichiujkej tein kiniluijkej. Kintemotoj ome kuakuejtenamej uan kinilpijkej* itech carreta, uan ininpiluan kintsakuatoj. 11 Kitejkoltijkej* itech carreta tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová. No kitejkoltijkej caja kampa kintalijkaj kimichimej uan kokomej tein kinchijchiujkaj ika oro. 12 Kuakuejtenamej kitojtokatiayaj* ojti tein youi Bet-Semes. Kisemelaujkej hasta ompa uan nanalkatiayaj.* Uan taixyekananij filisteos kintojtokatiajkej hasta kampa peua Bet-Semes. 13 Akin nemiaj Bet-Semes kitektoyaj trigo kampa tamanis,* uan keman kiitakej tatiochiualkaxon semi yolpakkej. 14 Kuakuejtenamej kalakitoj ital Josué akin kayot Bet-Semes uan moketsatoj tanakastan de se ueyi tet. Akin ompa yetoyaj kiuejuelojkej carreta, kitejtekkej kouit uan kikuikej para kichichinouiliskej Jehová nejon kuakuejtenamej.

15 Levitas kitemouijkej tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová. No kitemouijkej caja kampa filisteos kitalijkaj kokomej uan kimichimej tein kinchijchiujkaj ika oro uan kintalijkej itech ueyi tet. Nejon tonal, akin nemiaj Bet-Semes kichichinouilijkej Jehová tapialmej uan kimaktilijkej okseki taman.

16 Keman makuil taixyekananij filisteos kiitakej nejon, mokepkej Ecrón nejon tonal. 17 Filisteos kititanilijkej Jehová makuil kokomej tein kinchijchiujkaj ika oro. Kititanilijkej para maj kintapojpolui akin nemiaj Asdod, Gaza, Asquelón, Gat uan akin nemiaj Ecrón. 18 Uan no kititanilijkej kimichimej tein kinchijchiujkaj ika oro. Nejon makuil tekiuanij filisteos taixyekanayaj itech miak uejueyi xolalmej uan xolaltsitsin. Uan akin nemiaj itech sejse ueyi xolal uan sejse xolaltsin kititankej se kimichij.

Tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová ajsik ital Josué akin kayot Bet-Semes, uan kitalijkej itech se ueyi tet. Nejon ueyi tet kinelnamiktia hasta axkan tein panok nejon tonal. 19 Sayoj ke Jehová kinmiktij 50,070* takamej akin nemiaj Bet-Semes porin kiitakej tatiochiualkaxon. Uan akin nemiaj Bet-Semes semi chokayaj, porin Jehová semi miakej kinmiktijka. 20 Yejuan kijtouayaj: “Kemej Jehová se Dios akin yektik, ¿akoni uelis motokis kampa yetok? Semi kuali yeskia maj techkaujteua uan maj okseko youi”. 21 Yejua ika kintitankej seki takamej maj kinitatij akin nemiaj Quiryat-Jearim. Yejuan kiniluijkej: “Filisteos techualkepilijkej tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová. Yejua ika xiualtemokan uan xikuikij”.

7 Takamej akin nemiaj Quiryat-Jearim kikuitoj tatiochiualkaxon* tein iaxka Jehová. Yejuan kiuikakej ichan Abinadab tein yetoya itech se tepetsin. Satepan kiixtalijkej* Eleazar maj kiyekpia tatiochiualkaxon tein iaxka Jehová. Eleazar katka ikoneuj Abinadab.

2 Panok 20 xiujmej desde keman tatiochiualkaxon kiajxitijkej Quiryat-Jearim. Ijkuak, israelitas oksepa peuak kitataujtiaj* Jehová para maj kinpaleui. 3 Samuel kiniluij israelitas: “Komo yekmelauj* nankinekij oksepa nankiueyichiuaskej Jehová, xikixpolokan Astoret uan nochin okseki tatadiosmej.* Xikinixpolokan nejon tatadiosmej tein kinueyichiuaj akin nemij itech okseki altepemej. Uan sayoj* xiktekitilikan Jehová uan sayoj yejua xikueyichiuakan. Komo ijkon nankichiuaj, yejua namechpaleuis maj amo namechtajyouiltikanok filisteos”. 4 Uan israelitas kinixpolojkej tatadiosmej* tein moixmatij kemej Baal uan Astoret. Uan peuak kitekitiliaj sayoj Jehová.

5 Samuel no kiniluij: “Xikinsentilikan nochin israelitas ompa Mizpá, uan nejua niktataujtis Jehová maj namechpaleui”. 6 Yejua ika israelitas mosentilijkej Mizpá. Kikixtitoj at uan kimimilojkej* iixpan Jehová. Nejon tonal amo takuajkej uan kijtojkej: “Tikchiujkej tein Jehová amo kiyolpaktia”. Ijkuak, israelitas peuak kiixpantiliaj Samuel kuejmolmej tein kipiayaj uan yejua kinpaleuiaya maj kiyektalikan. Israelitas yayaj kiitatij Samuel ompa Mizpá.

7 Filisteos kimatkej ke israelitas mosentilijkej Mizpá. Yejua ika taixyekananij filisteos pankiskej para kinteuiskej israelitas. Keman israelitas kimatkej, semi moujkej. 8 Yejua ika kitataujtijkej Samuel: “Xiksentoka xiktajtani toDios Jehová maj techpaleui para maj tikintanikan filisteos”. 9 Yejua ika Samuel kichichinouilij Jehová se ichkatsin.* Uan kitataujtij Jehová maj kinpaleui israelitas uan Jehová kichiuak tein kitajtanij. 10 Keman Samuel kichichinojtoya ichkatsin, filisteos motokijtiayajya para kinteuiskej israelitas. Nejon tonal Jehová kichiuak maj chikauak tatikuini. Yejua ika filisteos momoujtijkej uan amo kimatiajok toni kichiuaskej. Ijkuak, israelitas kintankej filisteos. 11 Uan soldados israelitas akin yetoyaj Mizpá motalojkej uan kintokateujkej filisteos. Kinmiktijtiajkej filisteos itech nochi in ojti tein yaya Bet-Car uan motsakuilitoj tanikopa* de nejon xolal. 12 Satepan Samuel kikuik se ueyi tet uan kitalij tatajko de Mizpá uan Jesaná. Nejon ueyi tet kitokaytij Ebenézer,* uan kijtoj: “Jehová techpaleuij axkan ijkon kemej achto techpaleuiaya”. 13 Kemej israelitas kintankej filisteos, yejuan amo keman kalakkejok itech inintal. Uan keman Samuel yoltoya, Jehová amo kinkauak filisteos maj kinteuikan israelitas. 14 Uan israelitas oksepa mokuilijkej uejueyi xolalmej tein filisteos kinkuilijkaj. Nejon uejueyi xolalmej yetokej desde Ecrón hasta Gat. Uan israelitas no kinkuilijkej talmej tein yetokej itech nejon uejueyi xolalmej.

Uan no, israelitas amo moteuijkejok iniuan amorreos.

15 Samuel kisentokak kinpaleuij israelitas maj kiyektalikan kuejmolmej tein kipiayaj. 16 Xijxiujtika yaya Betel, Guilgal uan Mizpá para kinpaleuis israelitas maj kiyektalikan ininkuejmoluan. 17 Satepan mokepaya Ramá kampa yetoya ichan. Uan ompa no kinpaleuiaya israelitas maj kiyektalikan kuejmolmej tein kipiayaj. Uan Samuel kichijchiuilij Jehová se altar ompa Ramá.

8 Keman Samuel tatajtsinya katka, kinixtalij ikoneuan maj kinpaleuikan israelitas maj kiyektalikan kuejmolmej tein kipiayaj. 2 Iokichpil akin tayekanaya monotsaya Joel, uan xokoyot monotsaya Abías. Yejuan yetoyaj Beer-Seba uan ompa kinpaleuiayaj israelitas maj kiyektalikan ininkuejmoluan. 3 Sayoj ke yejuan amo kichiuayaj kemej inintat, ta sayoj kitemouayaj motomintiskej. Israelitas kintaxtauiayaj para maj kinpaleuianij keman yayaj kiyektalitij se kuejmol tein kipiayaj iuan aksa.* Yejua ika, amo kiyektaliayaj kuejmol kemej monekia.

4 Kemej taixyekananij israelitas kiitayaj nejon, mosentilijkej uan kiitatoj Samuel ompa Ramá. 5 Yejuan kiluijkej Samuel: “Tejua titatajtsinya uan mokoneuan amo kichiuaj kemej tejua. Akin nemij itech okseki altepemej kinixyekana se tekiuaj, yejua ika tejuan no tiknekij xikixtali se tekiuaj para maj techixyekana”.* 6 Sayoj ke Samuel amo kiuelitak keman kiluijkej ke kinekiaj maj kiixtali se tekiuaj para maj kinixyekana.* Yejua ika kitataujtij Jehová. 7 Uan Jehová kiluij: “Xikchiua nochi tein mitsiluijkej porin amo tejua mitsixtopeujtokej, ta nejua. Amo kinekij maj nejua nikinixyekana. 8 Ipa ijkon kichiuanij desde keman nikinkixtij de Egipto. Nochipa nechixtopeuaj uan kinueyichiuaj tatadiosmej.* Uan axkan no ijkon mitschiuilijtokej. 9 Yejua ika, xikchiua tein mitstajtanijtokej. Sayoj ke xikinyekilui nochi tein kijyouiskej keman kipiaskejya inintekiuaj. Xikinilui toni monekis kimakaskej tekiuaj akin kinixyekanas”.

10 Samuel iniuan tajtoj akin kitajtanijkaj maj kiixtali se tekiuaj, uan kinmatiltij nochi tein Jehová kiluijka. 11 Samuel kiniluij: “Tekiuaj akin namechixyekanas namechinkuilis namokoneuan para mochiuaskej isoldados. Kichiuas maj sekin kiuikakan carros tein kikuiskej keman tateuiskej uan oksekin yaskej itech caballos. Uan okseki namokoneuan tsikuintiaskej taixpan de icarros. 12 Oksekin kinixtalis maj kinixyekanakan soldados. Sekin kinixyekanaskej mijmil soldados uan oksekin sijcincuenta. Oksekin kinixtalis maj talkaxanikan uan maj kisentilikan tein kitokas. Oksekin kichijchiuaskej teposmej uan carros tein kikuiskej keman tateuiskej. 13 Kinuikas namoichpochuan para maj kichijchiuakan perfumes, para maj takualchiuakan uan maj kichijchiuakan pantsin. 14 Namechkuilis namotal kampa okachi motachiua, kampa nankitokaj uvas uan olivojkoujmej. Uan nochi tein namechkuilis kinmakas itakeualuan. 15 Namechkuilis tepitsin* de nochi tein nankitokaskej uan uvas tein nankisentiliskej. Nochi nejon kinmakas uejueyi chiuanimej akin iuan tekitiskej uan itakeualuan. 16 Namechinkuilis namotakeualuan, namokuakuejuan tein okachi tojtomaujkej uan namoburros. Uan kinuikas para kintekitiltis. 17 Namechinkuilis seki* namoichkauan* uan namochivos uan namejuan namochiuaskej itakeualuan. 18 Ejkos tonal keman namoyolkokoskej porin namotajtanilijkej se tekiuaj. Uan keman panos nejon, nankitataujtiskej Jehová maj namechpaleui, sayoj ke yejua amo namechnankilis”.

19 Sayoj ke israelitas amo kinekkej kikakiskej Samuel. Yejuan kiluijkej: “¡Maski ijkon kichiuas, tejuan tiknekij se tekiuaj! 20 Ijkon tikpiaskej se tekiuaj kemej akin nemij itech okseki altepemej. Nejon tekiuaj techixyekanas* uan kinteuitiuj akin techixnamikiskej”. 21 Samuel kikakik nochi tein israelitas kijtojkej uan satepan kimatiltito Jehová. 22 Uan Jehová kiluij Samuel: “Xikchiua tein kinekij uan xikixtali se tekiuaj para maj kinixyekana”. Satepan Samuel kiniluij israelitas maj mokepakan ininueyi xolal.

9 Quis katka se takat akin pouia iniuan ichankauan Benjamín. Itat Quis katka Abiel, itat Abiel katka Zeror, itat Zeror katka Becorat uan itat Becorat katka Afías. Quis semi tominpiaya, 2 uan kipiaya se iokichpil akin monotsaya Saúl akin semi kuakualtsin katka. Yejua okachi kuakualtsin katka ke nochin okseki israelitas. Semi uejkapantik katka uan amo akin kikuapanauiaya.

3 Se tonal, Quis akin katka itat Saúl kinpoloj iburros,* yejua ika kiluij ikoneuj: “Xiouj iuan se takeual xikintemotij in burros”. 4 Saúl uan itakeual yajtinenkej kampa tepeyoj kampa kintaxejxelouilijkej ichankauan Efraín. No yajkej itech talmej tein yetokej Salisá uan Saalim sayoj ke amo kinajsikej. Satepan yajkej itech nochi in talmej kampa kintaxejxelouilijkej ichankauan Benjamín, uan amo no kinajsikej.

5 Keman ajsikej itech talmej tein yetokej Zuf, Saúl kiluij itakeual: “Okachi kuali maj timokepakanya. Nopaj motekipachos uan peuas techtemos”. 6 Sayoj ke itakeual kiluij: “Itech ne ueyi xolal nemi se itekitikauj Dios akin semi kitakachiuaj.* Nochi tein kijtoua mochiua. Tiouij tikitatij, xa techiluis kani tikinajsiskej burros”. 7 Saúl kiluij itakeual: “¿Toni tikuikiliskej itekitikauj toTajtsin Dios komo tikitatij? Tiktamijkejya topantsin. Amo tikpiajok toni tikuikiliskej. ¿Xe tikpiajok teisa?”. 8 Takeual kisentokaya kiluiaya Saúl maj kiitatij. Yejua kiluij: “Nikpia tepitsin plata.* Nikmakas itekitikauj toTajtsin Dios para maj techilui kani tikinajsiskej burros”. 9 (Achto, keman se israelita kinekia teisa kitajtanis Dios, kijtouaya: “Tiouij tikitatij takat akin tayolmajxitia”, porin achto ijkon kinixmatiaj tanauatianij).* 10 Saúl kiluij itakeual: “Kuali yetok. Tiouij tikitatij”. Uan yajkej ueyi xolal kampa yetoya itekitikauj toTajtsin Dios.

11 Keman yejuan pankistiayaj para ajsiskej ueyi xolal, kinnamikkej seki ichpochmej akin yayaj atakuitij. Saúl uan itakeual kintajtanijkej:* “¿Nikan nemi takat akin tayolmajxitia?”. 12 Ichpochmej kinnankilijkej: “Kemaj, ximoijsiuilikan. Ne taixpan yajtok porin yekin ejkotiuits. Ualaj porin akin nikan nemij kichichinouilitij Dios se tapial kampa ipa titaueyichiuaj. 13 Niman nankiitaskej keman nanajsiskej ueyi xolal. Ximoijsiuilikan para nankiajsitiuij achto ke pankisas takuatiuj, porin kichixtokej* para maj kitasojkamatili Dios tein kikuaskej. Keman kitasojkamatilis uelisya kikuaskej tein kimaktilijkej Dios. Komo nanpankisteuajya, nankiajsitiuij”. 14 Yejua ika Saúl uan itakeual pankisteujkej. Keman ajsikej ueyi xolal kiitakej Samuel. Yejua ualaya kinnamikiki para senpankisaskej kampa kiueyichiuayaj Dios.

15 Se tonal achto ke Saúl ajsiskia, Jehová kiluijka* Samuel: 16 “Mosta kemej nejin hora nimitsualtitanilis se takat akin poui iniuan ichankauan Benjamín. Moneki tikixtalis maj kinixyekana israelitas akin pouij itech noxolal. Yejua kinpaleuis maj filisteos amo kintajyouiltikanok. Nikitani keniuj semi tajyouianij israelitas uan nikakini keniuj semi tayokoltsajtsij”. 17 Keman Samuel kiitak Saúl, Jehová kiluij: “Yejua nejin takat akin nimitsiluij ke kinixyekanas israelitas akin pouij itech noxolal”.

18 Saúl kiajsito Samuel akin yetoya itech puerta tein kipia ueyi xolal. Saúl kitajtanij Samuel: “Tejuatsin, ¿uelis tinechiluis kani yetok ichan takat akin tayolmajxitia?”. 19 Samuel kiluij Saúl: “Nejua nejon takat akin tiktemoko. Tiouij kampa tikueyichiuaj Dios, tejua xitayekantiuj. Nouan nantakuaskej axkan, uan mosta kualkan nimitsiluis nochi tein tikneki tikmatis* uan satepan uelisya namokepaskej. 20 Amo ximotekipachook, kinajsikejya burros tein poliujkaj eyi tonal achto. Uan no, nochi tein patiyoj tein kipiaj israelitas moaxka yeski uan no yeski ininaxka ichankauan mopaj”. 21 Keman Samuel kiluij nejon, Saúl kinankilij: “Nejua nipoui iniuan ichankauan Benjamín, akin okachi amo miakej den nochin okseki uejueyi kalyetonij. Uan nochankauan amo ueyichiuanimej kemej okseki ichankauan Benjamín. ¿Keyej tinechiluia nejon?”.

22 Samuel kiuikak Saúl uan itakeual kampa takuaskiaj, uan kiniluij maj motalikan kampa motaliayaj uejueyi chiuanimej. Katkaj kemej 30 takamej. 23 Samuel kiluij akin takualchiua: “Xikualkui nakat tein nimitsmakak uan tein nimitsiluij okseko xiktali”. 24 Yejua ika, akin takualchiuak kiualkuik ikes tapial tein kitemaktijkaj uan kimakak Saúl. Uan Samuel kiluij Saúl: “Nikan yetok tein timitsxelouilijkej. Xikua porin timitsxelouilijkej para tikuas axkan. Nejua ipa niteiluijkaya ke nikinyoleuaskia seki takamej”. Uan nejon tonal Saúl uan Samuel sentakuajkej. 25 Keman tamitakuajkej oksepa temokej ueyi xolal. Uan Samuel kisentokak kinojnotsak Saúl keman yetoyaj kalkuako.* 26 Mostika, Saúl uan Samuel kualkan meujkej. Keman tanestiaya, Samuel kinotsak Saúl akin yetoya kalkuako, uan kiluij: “Ximeua, nimitsnalkauatiuj ojti”. Yejua ika Saúl meuak uan kalankiskej. 27 Keman temotiayaj, Samuel kiluij Saúl: “Xikilui motakeual maj tayekana”. Uan takeual tayekanak. Samuel no kiluij: “Tejua ayamo xiouj. Moneki nimitsiluis tein Dios kineki mitsmatiltis”.*

10 Samuel kikuik kontsin tein kipiaya aceite uan kikuatekilij Saúl. Satepan kimakak se beso* uan kiluij: “Jehová mitsixtalij para tikinixyekanas akin pouij itech ixolal. 2 Axkan, keman tikisteuas uan tiajsis Zelzá kampa kintaxejxelouilijkej ichankauan Benjamín, tikinnamikis ome takamej kampa kitokkej Raquel. Nejon takamej mitsiluiskej: ‘Burros tein tikintemoto kinajsikejya. Uan axkan mopaj namechtemojtok namejuan. Yejua kijtojtinemi: “¿Toni kipanok nokoneuj? ¿Keyej ayamo mokepa?”’. 3 Satepan xiksentoka xinejnemi hasta tiajsis Tabor, kampa yetok se ueyi kouit. Ompa tikinnamikis eyi takamej akin youij Betel kiueyichiuatij toTajtsin Dios. Semej nejon takamej kinuika eyi chivos, okse kiuika eyi pantsitsin uan okse kiuika vino itech se ueyi komit. 4 Mitstajtaniskej ox tipaktok uan mitsmakaskej ome pantsitsin. Xikinkuili. 5 Satepan xiksentoka xinejnemi hasta tiajsis tepetsin tein moixmati kemej tepetsin tein iaxka toTajtsin Dios. Ompa yetokej seki soldados filisteos. Keman tiajsis ueyi xolal, tikinitas seki tanauatianij* akin temotiuitsejya de kampa kiueyichiuatoj Dios. Yejuan tajtojtiualaskej kemej tajtouaj tanauatianij. Ininixpan ualajtoskej sekin akin kitsotsontiualaskej cítara,* oksekin kitejtelojtiualaskej* se tambortsin,* oksekin kipitstiualaskej flauta uan oksekin kitsotsontiualaskej arpa. 6 Jehová mitsmakas ichikaualis uan tias iniuan nejon tanauatianij. Ichikaualis mitspaleuis no xitajto kemej tajtouaj tanauatianij. Senkis timopatas. 7 Keman panos nochi tein nimitsiluijtok, tikyekmatis ke toTajtsin Dios mispaleuijtok. Yejua ika ximochikaua tiktamichiuas tekit tein mitsmakakej. 8 Satepan xitemo ueyi xolal Guilgal, uan nejua ompa nimitsajsitiuj. Nias nikchichinouilitiuj Dios tapialmej uan nikmaktilis okseki taman para tisentakuaskej.* Xinechchia Guilgal chikome tonal uan satepan nimitsiluis toni moneki tikchiuas”.

9 Niman keman Saúl kikaujteuak Samuel, Dios peuak kichiua maj Saúl mopata. Nejon tonal mochiuak nochi tein Samuel kiluij. 10 Keman Saúl uan itakeual ajsikej kampa yetok tepetsin, kinnamikkej seki tanauatianij. Uan Dios kimakak ichikaualis uan Saúl iniuan yajki uan peuak tajtoua kemej tajtouaj tanauatianij. 11 Akin kiixmattoyaj Saúl kiitakej ke yaya iniuan tanauatianij uan ke tajtojtiaya kemej yejuan, yejua ika moiluijkej: “¿Toni kipanok ikoneuj Quis? ¿Xe Saúl no se tanauatijkej?”. 12 Uan se takat akin ompa yetoya kijtoj: “¿Kani ualeujkej nejin tanauatianij? ¿Akoni inintat?”. Satepan ke panok nejon, nochin peuak kijtouaj desde ijkuak: “¿Xe Saúl no se tanauatijkej?”.

13 Keman Saúl tamitajtoj kemej tajtouaj tanauatianij, ajsito kampa miakej momattoyaj kiueyichiuaskej Dios. 14 Satepan itío* Saúl kitajtanij* yejua uan itakeual kani yajkaj. Saúl kinankilij: “Tikintemotoj burros tein poliujkaj, sayoj ke amo tikinajsikej yejua ika tikitatoj Samuel”. 15 Itío Saúl kintajtanij: “¿Uan toni namechiluij Samuel?”. 16 Saúl kiluij itío: “Techiluij ke kinajsikajya burros”. Sayoj ke amo kitapouij itío ke Samuel kiluijka ke mochiuaskia tekiuaj.

17 Satepan Samuel kinsentilij israelitas ompa Mizpá para kinmatiltis tein Jehová kijtojka. 18 Samuel kiniluij israelitas: “Jehová namoDios* kijtoua: ‘Keman egipcios namechtajyouiltijtoyaj, nejua namechkixtij de Egipto. Uan no namechpaleuij maj amo namechtajyouiltianijok akin nemiaj itech okseki altepemej. 19 Sayoj ke axkan namejuan nanechixtopeuaj, maski nejua namoDios akin namechmakixtiani. Namechpaleuij keman nantajyouijtoyaj uan namotekipachojtoyaj. Maski ijkon, axkan nankijtouaj: “¡Tiknekij se tekiuaj para maj techixyekana!”. Yejua ika, nochin uejueyi kalyetonij uan sejse familia ximotejtekpanakan para maj nejua Jehová namechilui tein nikixtalij’”.

20 Uan Samuel kinnotstiajki sejse uejueyi kalyetonij, uan kinijitak* ichankauan Benjamín. 21 Satepan kinnotstiajki sejse ifamilia Benjamín uan kinijitak ininfamilia matritas. De nejon familia kijitak* Saúl ikoneuj Quis. Sayoj ke keman kitemojkej, amo kiajsikej. 22 Yejua ika kitajtanijkej Jehová: “¿Ejkokya Saúl?”. Uan Jehová kiniluij: “Kemaj, motatijtok* kampa yetok nochi tein nankiualkuikej”. 23 Niman kitemotoj uan kiualkuikej kampa mosentilijkaj nochin israelitas. Keman moketsak tatajko, kiitakej ke semi uejkapantik katka uan ke amo akin kikuapanauiaya. 24 Samuel kiniluij israelitas: “Yejua nejin takat akin Jehová kiixtalij para maj namechixyekana. Amo moajsi okse takat kemej yejua”. Uan nochin peuak chikauak kijtouaj: “¡Maj Dios nochipa kitiochiua totekiuaj!”.

25 Samuel kiniluij israelitas toni kintajtaniskia tekiuaj maj kimakakan. Nochi nejon kijkuiloj itech se amatajkuilol uan kikauato itech ikaltsin Jehová kampa yayaj kiueyichiuatij.* Satepan kiniluij nochin israelitas maj mokepakan ininchan. 26 Saúl no yajki ichan ompa Guibeá uan iuan yajkej seki takamej. Jehová kichiujka maj nejon takamej kinekikan mochiuaskej isoldados Saúl. 27 Sayoj ke seki takamej akin amo yolkualmej katkaj kijtojkej: “¿Keniuj uelis techmakixtis nejin takat?”. Kiixtopeujkej uan amo kitayokolijkej nion teyi. Sayoj ke Saúl amo teyi kijtoj.

11 Nahás akin kinixyekanaya ammonitas yajki iniuan isoldados kinteuitoj akin nemiaj Jabés ompa Galaad. Nochin takamej akin nemiaj Jabés kiluijkej Nahás: “Ximoyektenkaua ke amo titechmiktis uan timitstekitiliskej”. 2 Tekiuaj Nahás kiniluij: “Nikchiuas tein nankijtouaj komo nanechkauaj maj nanochin namechkixtili namoixtololo tein yetok namoyekmakopa. Ijkon nikinpinaujtis nochin israelitas”. 3 Akin taixyekanayaj Jabés kiluijkej: “Xitechchia chikome tonal. Tikintitanitij seki takamej maj kiniluitij nochin israelitas tein techpanotok, xa aksa* kinekis techpaleuikiuj. Uan komo amo akin techpaleuiki, timokauaskej xitechchiuili tein tikijtoua”. 4 Takamej akin kintitankej ajsikej Guibeá kampa nemia Saúl uan kitematiltijkej tein kinpanotoya akin nemiaj Jabés. Keman kikakkej nejon, nochin peuak semi chokaj.

5 Saúl kinuikaka ixtauat ikuakuejuan uan mokepayaya. Yejua kintajtanij* sekin akin ompa yetoyaj: “¿Toni panok? ¿Keyej nochin chokatokej?”. Yejuan kiluijkej tein kinmatiltijkaj takamej akin ualajkaj de Jabés. 6 Keman Saúl kikakik nejon, Dios kimakak ichikaualis uan tel kualanik. 7 Kinkuik ome kuakuejmej, kintejtekik uan kititanik sejse cacho itech nochi xolalmej kampa nemiaj israelitas. Kiniluij takamej maj kiuikakan uan maj kiniluijtiakan israelitas: “¡Ijkon kinchiuiliskej ikuakuejuan akin amo kinekis kipaleuis Saúl uan Samuel!”. Nejon kichiuak maj israelitas kimojkatokanij Jehová, uan nochin kitojtokakej* Saúl para iuan yaskej tateuitiuij. 8 Saúl kinpouak akin mosentilijkaj ompa Bézec. Mosentilijkaj 30 mil takamej akin pouiaj iniuan ichankauan Judá, uan 300 mil israelitas den okseki uejueyi kalyetonij. 9 Saúl uan isoldados kiniluijkej takamej akin ualeujkaj de Jabés: “Xikiniluikan takamej akin nemij Jabés tein yetok Galaad: ‘Mosta tamechmakixtitiuij kemej tajkotonal’”.* Nejon takamej kiniluitoj akin nemiaj Jabés tein Saúl kijtojka, uan keman yejuan kikakkej semi yolpakkej. 10 Akin nemiaj Jabés kiniluijkej ammonitas: “Mosta uelis nantechchiuiliskej tein namejuan nankinekiskej porin amo titateuiskej”.

11 Mostika, Saúl exkan kinxejxeloj isoldados. Achto ke tanesiskia,* yajkej kampa ammonitas kitalijkaj ininkaltsitsin* uan peuak kinmijmiktiaj hasta tajkotonal. Seki ammonitas momoyaujkej* uan cholojkej ininsejselti. 12 Uan seki israelitas kiluijkej Samuel: “¿Kani yetokej akin amo kinekiaj maj Saúl techixyekana? Maj kinualkuikan para tikinmiktiskej”. 13 Sayoj ke Saúl kiniluij: “Amo akin tikmiktiskej, porin Jehová techpaleuij maj tikintanikan akin techtauelitayaj”.

14 Satepan Samuel kiniluij israelitas: “Maj tiakan Guilgal para oksepa tikixtaliskej Saúl kemej totekiuaj”. 15 Yejua ika nochin israelitas yajkej Guilgal. Ompa kiixtalijkej Saúl kemej tekiuaj keman Jehová kinitstoya. Satepan kichichinouilijkej Jehová tapialmej para sentakuaskej.* Nejon tonal, Saúl uan nochin israelitas iluichiujkej uan semi yolpakkej.

12 Uan Samuel kiniluij nochin israelitas: “Nikchiuak* nochi tein nanechtajtanijkej uan nikixtalij se tekiuaj para maj namechixyekana. 2 ¡Yejua nejin tekiuaj akin namechixyekanati! Nejua namechpaleuiani desde ke katka nipiliok uan axkan nitatajtsinya uan nitamikuapochiniakya. Uan no, nokoneuan namouan yetokej. 3 Nikan nietok namoixpan. Xikijtokan komo aksa* nikuilij ikuakouej oso iburro, komo niktachtekij oso nikchiuilij tein amo kuali. Uan xikijtokan komo aksa nechtaxtauij para nikpaleuis keman kiyektalij se kuejmol tein kipiaya iuan aksa. Komo nikchiuak nejon, xinechteluilikan iuan Jehová uan tekiuaj akin kiixtalij uan nejua nitaxtauas”. 4 Israelitas kiluijkej: “Amo keman titechtachtekiani nion titechchiuiliani tein amo kuali. Uan amo akin tikuiliani itomin para tikpaleuis keman kiyektalia se kuejmol iuan aksa”. 5 Samuel kiniluij: “Jehová uan itekiuaj kikakkej nochi tein nankijtojkej. Kikakkej ke amo teyi nanechpantiaj”.* Uan israelitas kijtojkej: “Kemaj, yejua* kikakik nochi”.

6 Uan Samuel kiniluij israelitas: “Jehová kikakik nochi tein nankijtojkej. Yejua akin kiixtalij Moisés uan Aarón para maj namechpaleuikan uan akin kinkixtij namouejkaujtatuan de Egipto. 7 Uan axkan xiualakan nikan, ximosentilikan para namechiluis iixpan Jehová nochi tein nankichiuanij. Nikchiuati nejin para xikelnamikikan keniuj Jehová semi namechpaleuiani uan kinpaleuiani namouejkaujtatuan.

8 ”Jacob peuak chanchiua Egipto. Panok in tiempo uan ikoneuan peuak kintajyouiltiaj ompa. Yejua ika namouejkaujtatuan peujkej kitataujtiaj Jehová maj kinpaleui. Niman keman kichiujkej nejon, Jehová kititanik Moisés uan Aarón. Yejuan kinpaleuijkej maj kisakan de Egipto uan maj chanchiuakij nikan. 9 Sayoj ke namouejkaujtatuan kielkaujkej toDios Jehová, yejua ika kikauak maj Sísara kintajyouiltiani. Sísara kinixyekanaya soldados akin nemiaj Hazor. Dios no kikauak maj filisteos uan akin taixyekanaya Moab kintajyouiltianij namouejkaujtatuan. Yejuan semi kinixnamikkej. 10 Yejua ika kitataujtijkej Jehová maj kinpaleui. Yejuan kiluijkej: ‘Titajtakolchiujkej Jehová. Timitsixtopeujkej uan peuak tikinueyichiuaj tatadiosmej.* Tikueyichiujkej Baal uan Astoret. Sayoj ke timitstataujtiaj xitechpaleui maj amo techtajyouiltikanok akin techtauelitaj para maj ueli timitstekitilikan’. 11 Uan Jehová kititanik Jerubaal, Bedán, Jefté uan no nechtitanik nejua para maj tamechpaleuikan maj amo namechtajyouiltikanok akin namechtauelitaj. Ijkon ueliskia kualtsin nanemiskej. 12 Sayoj ke keman nankiitakej ke ualaya namechteuiki Nahás, inintekiuaj ammonitas, miakpa nanechiluijkej ‘¡Tiknekij xikixtali se tekiuaj!’. Maski tein melauj toDios Jehová namoTekiuaj. 13 Kemej nantajtankej maj aksa namechixyekana, Jehová kiixtalij se tekiuaj para maj namechixyekana. Uan axkan nikan yetokya. 14 Namejuan kualtsin nanemiskej komo nankimojkatokaj Jehová, nankitekitiliaj, nankitakamatij uan amo nankiixnamikij tein Jehová tanauatia. Uan komo namejuan uan namotekiuaj nankiueyichiuaj toDios Jehová no kualtsin nanemiskej. 15 Sayoj ke Jehová namechtatsakuiltis namejuan uan namotatuan komo amo nankitakamatij Jehová, uan komo nankiixnamikij tein Jehová tanauatia. 16 Uan axkan, ximotejtekpanakan uan xikitakan tein Jehová kichiuati namoixpan. Kichiuati se taman tein amo tikitstoyaj. 17 Kemej nankitektokej trigo itech nejin tonalmej, niktajtaniti Jehová maj kichiua maj tatitikuini uan maj kioui. Ijkon nankimatiskej ke nankichiujkej tein Jehová amo kiyolpaktia porin nantajtankej se tekiuaj”.

18 Keman kitamiijtoj nejon, Samuel kitataujtij Jehová. Uan Jehová kichiuak maj tatitikuini uan maj kioui nejon tonal. Keman israelitas kiitakej nejon, semi kimouilijkej Jehová uan Samuel. 19 Uan nochin israelitas kiluijkej Samuel: “Xiktataujti toDios Jehová para maj amo techtatsakuilti. Amo tiknekij timikiskej. Ipa miakpaya titajtakolchiujkej uan axkan oksepa tikchiujkej tein amo kuali keman titajtankej se tekiuaj”.

20 Yejua ika, Samuel kiniluij israelitas: “Amo ximouikan. Maski nankichiuanij miak taman tein amo kuali, axkan xikixtalikan nankisentokaskej nankitekitiliskej Jehová. Sayoj xikueyichiuakan Jehová.* 21 Amo xikixtopeuakan toTajtsin Dios para nankinueyichiuaskej tatadiosmej* tein nion tepitsin tapaleuiaj. Yejuan amo uelis namechmakixtiskej, porin amo yoltokej uan amo kipiaj chikaualis. 22 Jehová namechijitak* namejuan para xipouikan itech ixolal. Yejua ika, Jehová amo namechkauas para maj nochin kiueyitalikan itokay. 23 Uan nejua niksentokas niktataujtis Jehová maj namechpaleui. Komo amo nikchiua, nitajtakolchiujtoskia iixpan. Niksentokas namechmachtis keniuj nankichiuaskej tein kuali yetok uan keniuj nanemiskej kemej Dios kiyolpaktia. 24 Sayoj ke xikmojkatokakan Jehová uan sayoj yejua xiktekitilikan.* Xikelnamikikan ke kichiuani miak taman tein kualtsin para namechpaleuis. 25 Sayoj ke komo nankisentokaj nankichiuaj tein amo kuali, namejuan uan namotekiuaj nantajyouiskej”.

13 Saúl kipiaya [...]* xiujmej keman peuak taixyekana uan ome xiuit taixyekanak ompa Israel. 2 Uan Saúl kinijitak* eyi mil soldados israelitas. Ome mil yetoyaj iuan Saúl ompa Micmash uan itech tepemej tein yetokej ompa Betel. Uan mil yetoyaj iuan Jonatán ompa Guibeá kampa kintaxejxelouilijkaj ichankauan Benjamín. Uan Saúl kiniluij okseki soldados akin amo kinijitak maj mokepakan ininchan.* 3 Jonatán kinteuij uan kintanik soldados filisteos akin yetoyaj Gueba uan okseki filisteos kimatkej tein panok. Yejua ika, Saúl tanauatij maj kipitsakan kuaomit kampa nemiaj nochin hebreos.* Ijkon kinnotskej uan kiniluijkej maj kikakikan tein panoka. 4 Uan nochin israelitas kiniluijkej nejin: “Saúl kintanik miakej soldados filisteos, uan axkan filisteos kinteltauelitaj israelitas”. Yejua ika kiniluijkej takamej israelitas maj kiajsitij Saúl ompa Guilgal.

5 Filisteos no mosentilijkej para kinteuiskej israelitas. Kipiayaj 30 mil carros tein kikuiaj keman tateuiayaj, uan chikuasen mil soldados akin yayaj itech caballos. No kinpiayaj tel miakej soldados uan moitayaj kemej xal tein onkak martenoj. Filisteos pankiskej Micmash tein yetok tanakastan* de Bet-Aven, uan ompa kitalijkej ininkaltsitsin.* 6 Uan soldados israelitas amo kimatiajok toni kichiuaskej porin filisteos semi miakej katkaj. Yejua ika motatitoj* tepejxitampa, itech tepekoyokmej, ostokmej* uan itech talkoyokmej* tein kichijchiuayaj para kisentiliskej at. 7 Uan seki hebreos hasta kipanauijkej ueyiat Jordán uan yajkej Gad uan Galaad. Sayoj ke Saúl mokauak ompa Guilgal, uan nochin soldados akin iuan mokaujkej semi mouiaj uan hasta uiuiyokayaj. 8 Samuel kiluijka Saúl maj kichia chikome tonal ompa Guilgal, uan yejua mochiak hasta nejon tonal. Sayoj ke Samuel amo ajsia uan seki isoldados Saúl mokeptoyajya ininchan. 9 Yejua ika Saúl kijtoj: “Xinechinualkuilikan tapialmej para nikinchichinouilis Dios uan nikmaktilis okseki taman para tisentakuaskej”.* Uan peuak kinchichinoua tapialmej.

10 Keman Saúl kichichinouilijkaya Dios nochin tapialmej, Samuel ajsik. Uan Saúl kinamikito para kitajpalos.* 11 Samuel kiluij: “¿Keyej tejua tikchichinouilij Dios tapialmej?”. Saúl kinankilij: “Nikchiuak porin nosoldados mokeptoyajya ininchan uan tejua amo tiejkok keman tinechiluijka ke tiejkoskia. Uan nikitak ke filisteos mosentilijtoyaj ompa Micmash. 12 Uan niknemilij: ‘Filisteos ualtemoskej nikan Guilgal para nechteuiskej uan nejua amo niktajtanijtok Jehová maj nechpaleui’. Yejua ika monekik nikchichinouilis tapialmej”.

13 Samuel kiluij Saúl: “Tel amo kuali tein tikchiuak. Amo tikchiuak tein toDios Jehová mitsnauatijka. Komo tiktakamatiskia, Jehová kichiuaskia maj tejua uan mokoneuan nochipaya xikinixyekanakan israelitas. 14 Sayoj ke kemej amo tikchiuak tein Jehová mitsnauatij, amo uejkaua mitsixpatas. Jehová kijitas* okse takat akin kiyolpaktis uan Jehová kichiuas maj kinixyekana israelitas”.

15 Samuel yajki de Guilgal uan pankisak Guibeá. Nejin ueyi xolal yetoya itech talmej kampa kintaxejxelouilijkaj ichankauan Benjamín. Uan Saúl kinpouak soldados akin iuanok yetoyaj uan katkaj kemej 600. 16 Saúl uan soldados akin iuanok yetoyaj mokaujkej Gueba. Nejin ueyi xolal no yetoya itech talmej kampa kintaxejxelouilijkaj ichankauan Benjamín. Jonatán akin katka ikoneuj Saúl no ompa yetoya. Uan filisteos kitalijkaj ininkaltsitsin ompa Micmash. 17 Soldados filisteos exkan moxexelojkaj para kinteuitiuij israelitas. Sekin yayaj itech ojti tein ajsia Ofrá uan tal tein moixmati kemej Sual. 18 Oksekin yayaj itech ojti tein ajsia Bet-Horón. Uan okseki soldados yayaj itech ojti tein ajsia taluakyan. Nejin ojti ajsia itech se tepetsin uan desde ompa uelia se kipanitaya tal tamanis* Zeboím.

19 Kampa nemiaj israelitas amo akin kichijchiuaya teposmej nion kinyektaliaya, porin filisteos kijtojkaj: “Maj amo tikinkauakan hebreos maj mochijchiuilikan machetes tein ojkan tenej* nion lanzas”.* 20 Yejua ika israelitas yayaj kinitatij filisteos para maj kintentilikan ininteposuan. Filisteos kintentiliayaj inintepos tein ika talkaxaniayaj, ininpicos, ininhachas uan teposmej tein ika tauitekiaj. 21 Israelitas monekia kinmakaskej filisteos kemej chikueyi gramo plata.* Yejua nejon tein taxtauayaj keman kintentiliayaj ininteposuan tein ika talkaxaniayaj, ininpicos, ininteposuan tein exkan tenpitstik* uan ininhachas. No ijkon taxtauayaj keman kinyekchijchiuiliayaj teposmej tenpitstikej tein ika kinpeuayaj kuakuejmej. 22 Uan keman isoldados Saúl uan Jonatán yayaj moteuitij iniuan oksekin, amo kipiayaj nion se machete tein ojkan tenej uan nion se lanza. Sayoj Saúl uan Jonatán kipiayaj ininteposuan tein ika tateuiayaj.

23 Uan seki soldados filisteos yajkej Micmash. Ompa semi takes katka uan tepejxiyoj.

14 Se tonal, Jonatán ikoneuj Saúl kiluij takat akin kimamaliaya tein ika tateuiaya: “Tiouij ne oksekopa kampa kitalijkej ininkaltsitsin* soldados filisteos”. Sayoj ke amo kiluij itat tein yaya kichiuati. 2 Saúl kitalijka ikaltsin tanakastan de Guibeá. Kitalijka itampa se kouit tein kitemaka granadas tein yetok Migrón. Uan iuan yetoyaj kemej 600 soldados. 3 (Itech nejon tonalmej Ahíya katka tiopixkat uan yejua motaliliaya se koton tein kiluiaj efod.* Itat Ahíya katka Ahitub uan iikniuj Ahitub katka Icabod. Itat Ahitub katka Finehás uan itat Finehás katka Elí. Elí kitekitilij Jehová kemej tiopixkat ompa Siló). Soldados amo kimatiaj ke Jonatán amo yetoya. 4 Jonatán kinekia ajsis kampa yetoyaj soldados filisteos. Para ajsis monekia kipanauis ome uejueyi tepejxit tein moixnamiktoyaj. Se motokaytiaya Bozez uan okse Sené. Ompa semi takes katka uan tepejxiyoj. 5 Se tepejxit moitaya kemej se kalikxit porin semi ijkatoya. Se yetoya taixpan de Micmash, uan okse yetoya taixpan de Gueba.

6 Uan Jonatán kiluij akin kimamaliaya tein ika tateuiaya: “Tiouij ne oksekopa kampa yetokej soldados filisteos akin amo kitekitiliaj Dios. Xa Jehová techpaleuis maj tikintanikan. Porin komo yejua kineki, uelis techpaleuis maj titatanikan maski timiakej titateuiskej oso amo. Jehová amo teyi kitsakuilia maj techmakixti”. 7 Takat akin kitamamaliaya Jonatán kiluij: “Xikchiua tein tiknemilis ke kuali yetok. Xiouj kampa tikneki tias, uan nejua nimitstojtokatias”.* 8 Uan Jonatán kiluij: “Tiajsiskej kampa yetokej ne takamej uan timonextiskej para maj techitakan. 9 Komo techiluiaj ‘¡Ximoketsakan uan ompa xitechchiakan!’, timoketsaskej uan amo tipankisaskej kampa yetokej. 10 Sayoj tipankisaskej komo techiluiaj ‘¡Xipankisakan uan touan ximoteuikan!’. Ijkon tikmatiskej ke Jehová techpaleuis maj tikintanikan”.

11 Jonatán uan takat akin kitamamaliaya monextijkej para maj kinitakan soldados filisteos. Keman kinitakej, kijtojkej: “¡Xikitakan! Hebreos* kistokejya de kampa motatijkaj”.* 12 Uan soldados filisteos kiluijkej Jonatán uan takat akin kitamamaliaya: “¡Xipankisakan komo nankinemiliaj ke uelis nantechtaniskej!”. Jonatán niman kiluij takat akin kitamamaliaya: “Tiouij, porin Jehová kinpaleuiti israelitas maj kintanikan filisteos”. 13 Jonatán motakitskilijtiajki keman pankisak uan takat akin kitamamaliaya kitojtokatiaya.* Jonatán peuak kinteuia filisteos uan takat akin kitamamaliaya kinyekmiktijtiaya akin ayamo yekmikiaj. 14 Jonatán uan takat akin kitamamaliaya kinmiktijkej kemej 20 filisteos keman yekinika kinixnamikitoj. Uan keman kinmiktijtiajkej amo uejka nejnenkej.*

15 Nejon kichiuak maj nochin soldados filisteos semi momoujtianij. Mouiaj akin yetoyaj kampa kitalijkaj ininkaltsitsin uan akin tajpiayaj itech tepemej. Hasta soldados akin yajkaj kinixnamikitoj israelitas no semi mouiaj. Satepan peuak talolini uan Dios kichiuak maj filisteos okachi motelmoujtianij. 16 Saúl kinkaujka seki soldados maj tajpiakan Guibeá. Ueyi xolal Guibeá yetoya itech talmej kampa kintaxejxelouilijkaj ichankauan Benjamín. Nejon soldados kiitakej ke kampa filisteos kitalijkaj ininkaltsitsin nochin tel moujtoyaj uan tel kuejmoliujtoyaj.

17 Saúl kiniluij soldados akin iuan yetoyaj: “Xikinpouatij nochin soldados uan xikitakan akoni poliui”. Keman kinpoujkej nochin soldados kiitakej ke Jonatán uan takat akin kitamamaliaya amo yetoyaj. 18 Uan Saúl kiluij Ahíya: “¡Xikualkui tatiochiualkaxon* tein iaxka toTajtsin Dios!”. (Itech nejon tonalmej, tatiochiualkaxon kiuikakaj kampa yetoyaj israelitas). 19 Keman Saúl tajtojtoya iuan tiopixkat, okachi takakistia kampa filisteos kitalijkaj ininkaltsitsin. Yejua ika Saúl kiluij tiopixkat: “Xikauaya, amo xikchiuaok tein nimitsiluij”.* 20 Saúl uan nochin isoldados mosentilijkej uan yajkej kinteuitoj filisteos. Keman ajsikej, kiitakej ke filisteos momijmiktijtoyaj ika ininmachete tein ojkan tenej.* Semi motakuejmolchiujtoya. 21 Achto, seki hebreos peujkaj kinpaleuiaj filisteos para kinixnamikiskej israelitas uan yetoyaj kampa filisteos kitalijkaj ininkaltsitsin. Keman nejon hebreos kiitakej ke motakuejmolchiujtoya, oksepa peujkej kinpaleuiaj israelitas akin yetoyaj iuan Saúl uan Jonatán. 22 Uan seki israelitas motatijkaj* kampa tepeyoj kampa kintaxejxelouilijkaj ichankauan Efraín. Keman kikakkej ke filisteos cholojkaj, no motalojkej para kintokatiaskej uan kinteuiskej. 23 Nejon tonal Jehová kinpaleuij israelitas maj kintanikan filisteos. Uan kinmiktijtiajkej hasta Bet-Aven.

24 Saúl kiniluijka soldados israelitas maj motenkauanij nejin: “¡Maj Dios kitatsakuilti takat akin kikuas teisa* achto ke tayouas, uan achto ke nikintanis akin nechtauelitaj!”. Yejua ika soldados semi sioujtoyaj nejon tonal porin amo teyi kikuajkaj.

25 Keman nochin soldados ajsikej koujtaj, kiitakej ke talpan onkaya miak nekti.* 26 Keman panotiayaj koujtaj, kiitakej ke nekti chachalakatoya.* Sayoj ke amo kikuajkej porin motenkaujkaj ke amo kikuaskiaj nion teyi. Yejuan mouiaj porin ueliskia kintatsakuiltiskej. 27 Sayoj ke Jonatán amo kikakik keman itat kiniluijka soldados maj motenkauanij ke amo teyi kikuaskiaj. Yejua ika kikuik tepitsin nekti ika kouit tein maaktoya. Keman kikuaj hasta yektachiak.* 28 Sayoj ke se soldado kiluij: “Mopaj technauatij maj timotenkauanij ke amo teyi tikuaskiaj. Yejua kijtoj: ‘¡Maj Dios kitatsakuilti takat akin kikuas teisa nejin tonal!’. Yejua ika nochin semi sioujtokej”. 29 Jonatán kiluij: “Nopaj semi techtajyouiltiani uan kintajyouiltiani nochin israelitas. Nankiitakej ke hasta niyektachiak* keman nikuaj tepitsin nekti.* 30 Komo soldados israelitas kikuaskiaj tein kinkuilijkej filisteos, okachi miakej filisteos kinmiktiskiaj”.

31 Nejon tonal, soldados israelitas kinmiktijtiajkej filisteos desde Micmash hasta Ayalón, yejua ika soldados amo taxikouayajok. 32 Yejua ika eliuis moinkuilijkej ichkamej* uan kuakuejmej tein kinkuilijkaj filisteos. Kinmiktijkej ompa kampa yetoyaj uan amo kineskixtijkej, ta peujkej kikuaj nochi ika iesyo. 33 Yejua ika kiluitoj Saúl: “Soldados kichiujtokej tein Jehová amo kiyolpaktia. Kikuajtokej nakat iuan iesyo”. Uan Saúl kiniluij: “Semi amo kuali tein kichiujkej. Niman xikualtetekuinokan* se ueyi tet”. 34 Uan Saúl kiniluij: “Xiakan kampa yetokej soldados uan xikiniluikan maj kinualkuikan ininkuakuejuan uan ininichkauan. Nikan maj kinmiktikan uan uelisya kikuaskej. No xikiniluikan: ‘Amo xikchiuakan tein Jehová amo kiyolpaktia. Amo xikuakan nakat iuan iesyo’”. Nejon youak sejse soldado israelita kiuikak ikuakouej uan ompa kimiktij. 35 Uan Saúl kichijchiuilij Jehová se altar. Nejon yejua yekinika altar tein kichijchiuilij Jehová.

36 Satepan, Saúl kiniluij isoldados: “Maj tiakan tikinteuitij filisteos nejin youak uan maj tikinkuilikan tein kipiaj. Tikinteuiskej hasta keman tanesis uan amo akin tikauaskej maj cholo, ta nochin tikinmiktiskej”. Isoldados kiluijkej: “Xikchiua tein tikitas ke kuali yetok”. Tiopixkat no kiluij: “Maj nikan tiktajtanikan* toTajtsin Dios toni tikchiuaskej”. 37 Uan Saúl kitajtanij Dios: “¿Maj tiakan tikinteuitij filisteos? ¿Titechpaleuis maj tikintanikan?”. Sayoj ke Dios amo teyi kinankilij nejon tonal. 38 Yejua ika Saúl kijtoj: “Ximoualtokikan namejuan akin nankinixyekanaj soldados. Xiktemokan akoni tajtakolchiuak uan maj namechilui toni kichiuak. 39 Nimotenkaua itokaykopa Jehová, Dios akin nochipa yoltok uan akin kinmakixtij israelitas ke mikis akin tajtakolchiuak. Hasta komo nesi ke yejua nokoneuj Jonatán tajtakolchiuak, no mikis”. Sayoj ke amo teyi kinankilijkej. 40 Saúl kiniluij nochin soldados israelitas: “Namejuan nepa ximotejtekpanakan, uan nejua uan nokoneuj Jonatán nikan timoketsaskej”. Uan yejuan kinankilijkej: “Kuali yetok, ijkon tikchiuaskej”.

41 Saúl kiluij Jehová: “¡ToDios,* xiknexti ika Tumim* akoni tajtakolchiuak!”. Uan kinextij ke katkaj Jonatán uan Saúl. Oksekin amo nesik ke teisa kichiujkaj. 42 Saúl kijtoj: “Xiktatamotakan tetsitsin* para tikmatiskej ox nejua oso nokoneuj Jonatán”. Uan nesik ke katka Jonatán. 43 Uan Saúl kitajtanij Jonatán: “¿Toni tikchiuak?”. Uan Jonatán kinankilij: “Nikuik tepitsin nekti* ika kouit tein nimaaktoya uan nikuaj. ¡Nikan nietok! ¡Xinechmikti!”.

44 Saúl kijtoj: “Maj Dios semi nechtatsakuilti komo amo timiki Jonatán”. 45 Sayoj ke soldados kiluijkej Saúl: “¿Keyej moneki mikis Jonatán? Amo tikauaskej maj miki, ta yejua techixyekanak para ueliskia tikintaniskej filisteos. Timotenkauaj itokaykopa Jehová, Dios akin nochipa yoltok ke amo tikauaskej maj nion teyi kichiuilikan,* porin Dios kipaleuij maj tatani nejin tonal”. Ijkon soldados israelitas kimakixtijkej Jonatán.

46 Saúl amo kintemotook filisteos uan filisteos yajkej kampa nemiaj.

47 Saúl peuak kintamiixyekana nochin israelitas uan ijkon kinnextilij ke sayoj yejua katka inintekiuaj. Kinteuij moabitas, ammonitas, edomitas, tekiuanij akin taixyekanayaj Zobá uan filisteos. Nochin yejuan kinixnamikiaj israelitas. Saúl nochipa tatania kampa yaya tateuiti. 48 Amo mouik kinteuis amalequitas uan kintanik. Kinpaleuij israelitas para maj amo kintajyouiltianijok akin kintauelitayaj.

49 Ikoneuan Saúl katkaj Jonatán, Isví uan Malki-Súa. Uan no kinpiak ome isiuapipiluan. Akin tayekanaya monotsaya Merab uan xokoyot monotsaya Mical. 50 Isiuatsin Saúl monotsaya Ahinoam. Itat Ahinoam katka Ahimáaz. Akin kinixyekanaya isoldados Saúl monotsaya Abner. Itat Abner katka Ner, itío Saúl. 51 Quis katka itat Saúl uan itat Ner katka Abiel. Ner katka itat Abner.

52 Israelitas uan filisteos nochipa moteuijtoyaj keman Saúl tekiuajtitoya. Yejua ika, keman Saúl kiitaya ke se takat katka chikauak uan amo mouia, kiixtaliaya maj mochiua isoldado.

15 Samuel kiluij Saúl: “Jehová nechnauatij maj nimitsixtali xikinixyekana israelitas. Uan axkan xikaki tein Jehová kineki mitsiluis. 2 Jehová akin kinixyekana iangeluan kijtoua: ‘Nikintatsakuiltiti amalequitas porin kinteuijkej israelitas keman kiskej de Egipto. 3 Yejua ika xikinteuiti amalequitas. Xikintamimikti uan xikixpolo nochi tein kipiaj. Amo xikinikneli. Xikinmikti takamej uan siuamej, konemej uan pilimej. No xikinmikti ininkuakuejuan, ininichkauan,* inincamellos uan ininburros’”. 4 Yejua ika Saúl kinsentilij isoldados ompa Telaim uan kinpouak kanachimej katkaj. Katkaj 10 mil takamej akin pouiaj iniuan ichankauan Judá, uan 200 mil soldados akin pouiaj iniuan okseki uejueyi kalyetonij.

5 Saúl ajsik hasta ueyi xolal Amalec. Satepan kintitanik soldados maj motatitij* atauit* para kinichtakauiskej amalequitas. 6 Uan Saúl kiniluij quenitas: “Xikinkaujteuakan* amalequitas para amo iniuan tamechmiktiskej, porin namejuan nankiniknelijkej israelitas keman kiskej de Egipto”. Yejua ika quenitas kinkaujteujkej amalequitas. 7 Satepan Saúl uan isoldados kinteuitoj amalequitas uan kinmiktijtiajkej desde Havilá hasta Sur, tein yetok tanakastan de Egipto. 8 Yejuan kinmiktijkej nochin amalequitas ika ininmachete tein ojkan tenej,* uan kikitskijkej tekiuaj Agag akin kinixyekanaya amalequitas. 9 Sayoj ke Saúl uan isoldados amo kimiktijkej* Agag. Amo no kinmiktijkej tapialmej tein okachi tojtomaujkej, kemej ichkamej uan kuakuejmej uan mokuilijkej tein okachi pajpatiyoj. Amo kinekkej kiixpoloskej nochi nejon. Sayoj ke kiixpolojkej nochi tein amo kiuelitakej uan tein kiitakej ke amo kualtiaskia.

10 Uan Jehová kinojnotsak Samuel uan kiluij: 11 “Nechyolkokoua maj nikixtaliani Saúl kemej tekiuaj. Yejua nechixtopeuak uan amo kichiuak tein niknauatij”. Samuel moteltekipachoj uan nochi youal kitataujtijtoya Jehová. 12 Mostika, Samuel kualkan meuak para kiitatiuj Saúl, sayoj ke kiluijkej: “Saúl yajki Carmelo uan ompa kiketsak se ueyi tet para maj kiueyitalikan. Satepan temok Guilgal”. 13 Keman Samuel kiajsik Saúl, Saúl kiluij: “Maj Jehová mitstatiochiui. Nikchiuakya tein Jehová nechnauatij”. 14 Sayoj ke Samuel kiluij: “¿Uan keyej mokakij ichkamej uan kuakuejmej?”. 15 Uan Saúl kinankilij: “Nejon tapialmej tikinkuilijkej amalequitas. Nosoldados amo kinmiktijkej* ichkamej uan kuakuejmej tein okachi tojtomaujkej para tikinchichinouiliskej moDios Jehová. Sayoj ke nochi okseki taman tikixpolojkej”. 16 Uan Samuel kiluij Saúl: “¡Amo teyi xikijtook! Nimitsiluiti tein Jehová nechiluij tayouak”.* Uan Saúl kinankilij: “¿Toni kijtoj?”.

17 Samuel kiluij: “¿Tikelnamiki keniuj timomachilij keman Jehová mitsixtalij xikinixyekana israelitas? Tiknemiliaya ke amo teyi tichiujkej keman peuak tikinixyekana uejueyi kalyetonij israelitas. 18 Satepan Jehová mitsnauatij: ‘Xiouj xikinteuiti amalequitas porin tajtakolchiujkej uan xikintamiixpolo’. 19 Yejua ika, ¿keyej amo tiktakamatik Jehová? Timokuilij tein kipiayaj amalequitas uan tikchiuak tein Jehová amo kiyolpaktia”.

20 Sayoj ke Saúl kiluij Samuel: “¡Nejua kemaj niktakamatik Jehová! Niajka nikinixpoloto amalequitas ijkon kemej Jehová nechnauatij uan nikualkuik tekiuaj Agag. 21 Sayoj ke soldados amo kinixpolojkej ichkamej uan kuakuejmej tein okachi tojtomaujkej, ta kinkuikej para kinchichinouiliskej Jehová moDios ompa Guilgal”.

22 Uan Samuel kinankilij Saúl: “¿Toni okachi kiyolpaktia Jehová? ¿Maj se kichichinouili tapialmej oso maj se kitakamati tein kijtoua? Jehová okachi kiyolpaktia maj se kitakamati uan amo sayoj maj se kichichinouili tapialmej. Okachi kiyolpaktia maj se kikaki uan amo sayoj maj se kichichinouili imantecayo se ichkaueuet. 23 Porin keman amo titatakamatij, kemej yeskia tiaskiaj tikitatij se adivino. Uan tikchiuaskej tein amo technamiki, kemej yeskia tikchiujtoskiaj tein kichiuaj naualmej uan kemej yeskia tikinueyichiujtoskiaj tatadiosmej.* Kemej tejua amo tiknekikok tiktakamatis Jehová, yejua amo no kinekiok xikinixyekana israelitas”.

24 Uan Saúl kiluij Samuel: “Nikchiuak tein amo kuali. Amo nikchiuak tein nechnauatij Jehová nion tein tejua tinechiluij porin nikinmouilij nosoldados, yejua ika nikchiuak tein yejuan nechiluijkej. 25 Yejua ika, nimitstataujtia xinechtapojpolui uan xiuiki nouan para nikueyichiuas Jehová”. 26 Sayoj ke Samuel kiluij Saúl: “Amo nias mouan porin amo tiknekikok tiktakamatis Jehová. Uan axkan Jehová amo no kinekiok xikinixyekana israelitas”. 27 Samuel mokepak para kikaujteuas Saúl, sayoj ke Saúl kikitskilij itasal* tein ueyak uan makojkotoltik. Keman kikitskij, itasal Samuel tsayantikisak. 28 Uan Samuel kiluij: “Jehová kichiuas amo xitaixyekanaok.* Uan kiixtalis okse tekiuaj akin okachi kuali taixyekanas. 29 Dios akin okachi ueyichiujkej itech nochi xolal Israel, nochipa kichiuas tein kijtoua uan amo kiixpatas tein kiixtalia, porin yejua amo kipapata tein kinemilia ijkon kemej kichiuaj akin nemij nikan taltikpak”.

30 Uan Saúl kinankilij: “Kemaj, nikchiuak tein amo kuali. Sayoj ke nimitstataujtia xiuiki nouan porin ijkon tinechueyitalis ininixpan nochin israelitas uan taixyekananij. Nikneki nimotankuaketsas uan nikueyichiuas moDios Jehová”. 31 Samuel iuan yajki Saúl uan Saúl motankuaketsak uan kiueyichiuak Jehová. 32 Uan Samuel kijtoj: “Xikualkuikan tekiuaj Agag akin kinixyekana amalequitas”. Agag kinemilijka ke amo kimiktiskiajok, yejua ika moujtiaya* keman kiuikakej. 33 Uan Samuel kijtoj: “Ijkon kemej miakej siuamej amo kinpiajok ininkoneuan porin tikinmiktilij ika momachete tein ojkan tenej,* axkan momaj no ijkon mokauati porin timikiti”. Keman kitamiijtoj nejon, Samuel kitsojtsontekik Agag ompa Guilgal uan Jehová kiitstoya tein kichiuak.

34 Samuel yajki Ramá uan Saúl yajki Guibeá kampa chanchiuaya. 35 Samuel amo sepaok kiitak Saúl, sayoj ke moteltayokoltij porin Saúl amo tatakamatik. Uan Jehová semi moyolkokoj porin kiixtalijka Saúl maj kinixyekana israelitas.

16 Seki tonalmej satepan, Jehová kiluij Samuel: “¿Keyej tiksentoka titayokoxtok porin Saúl amo tatakamatik? Nejua amo niknekiok maj kinixyekana israelitas. Yejua ika, xikpexonti* ika aceite kuaomit tein tikpia uan xiouj Belén. Xikitati Jesé akin ompa nemi porin nikijitak* semej ikoneuan para maj mochiua tekiuaj”. 2 Sayoj ke Samuel kiluij: “Nimoui nias porin komo Saúl kimati toni nikchiuati nechmiktis”. Jehová kinankilij: “Xikuika se kuakuejkonet uan xikijto: ‘Niualaj nikchichinouiliko Jehová nejin tapial’. 3 Xikyoleua Jesé maj youi kampa tikchichinos tapial uan ompa nimitsiluis toni tikchiuas. Monekis tikixtalis para maj tekiuajti akin nejua nimitsiluis”.

4 Samuel kichiuak tein Jehová kiluij. Keman ajsik Belén, taixyekananij israelitas semi moujkej keman kiitakej. Yejuan kitajtanijkej:* “¿Keyej tiualaj? ¿Teisa tikchiujkej?”. 5 Samuel kiniluij: “Amo, ta niualaj nikchichinouiliko Jehová se tapial. Xikchiuakan tein moneki para uelis nankiueyichiuaskej uan xiualakan keman nikchichinos tapial”. Satepan ke Jesé uan ikoneuan kichiujkej tein monekia para kiyolpaktiskej Dios, Samuel kinsentilij keman kichichinoj tapial. 6 Keman nochin ajsikej, uan Samuel kiitak Eliab kijtoj: “Yejua nejin akin Jehová kijitak”.* 7 Sayoj ke Jehová kiluij Samuel: “Amo xikita keniuj moita uan ox uejkapantik, porin amo yejua nikijitak. Dios amo kiita teisa kemej kiitaj akin nemij taltikpak. Nochin sayoj kiitaj tein nesi ininixpan, sayoj ke Jehová kiita tein se kipia se iyolijtik”. 8 Satepan Jesé kinotsak Abinadab uan kiuikilij Samuel. Uan Samuel kijtoj: “Jehová amo no kijitak yejua para maj taixyekana”. 9 Satepan Jesé kiuikilij Samá, sayoj ke Samuel kijtoj: “Jehová amo no yejua kijitak”. 10 Jesé kinuikilij Samuel chikome ikoneuan, sayoj ke Samuel kiluij: “Jehová amo kinijitak nion semej de yejuan”.

11 Samuel kitajtanij Jesé: “¿Nochinya mokoneuan?”. Yejua kijtoj: “Yetokok akin xokoyot sayoj ke kintakualtito ichkamej”.* Samuel kiluij Jesé: “Xitanauati maj kinotsatij, porin peuas titakuaskej hasta maj ejko”. 12 Yejua ika kititankej aksa* maj kikuiti. Nejin okichpil kuakualtsin katka, kualtsitsin iixtololouan uan chikaujtoya. Jehová kiluij Samuel: “¡Yejua nejin okichpil nikijitak* para maj tekiuajti!”. 13 Yejua ika Samuel kikuik kuaomit tein kipiaya aceite uan kikuatekilij David, uan nochin iikniuan kiitstoyaj. Desde ijkuak, Jehová kimakak ichikaualis David. Satepan, Samuel yajki Ramá.

14 Jehová amo kisentokakok kipaleuij Saúl ika ichikaualis. Uan Jehová kichiuak maj Saúl kinemiliani miak taman tein amo kuali tein semi kimojmoujtiaya. 15 Itakeualuan Saúl kiluijkej: “Moyekita ke Dios kichiua xiknemili tein amo kuali para semi timomoujtis. 16 Yejua ika, xitechkaua maj timitstemolikan se takat akin kuali kitsotsona arpa. Uan keman Dios kichiuas xiknemili tein amo kuali, yejua tatsotsonas para timoyolseuis”. 17 Uan Saúl kinnankilij: “Xiktemokan se takat akin kuali kitsotsona arpa uan xinechualkuilikan”.

18 Semej itakeualuan kiluij: “Nikitani ke semej iokichpipiluan Jesé akin nemi Belén kuali kitsotsona arpa. Yejua semi chikauak, amo moui, kualtsin tajtoua uan kuakualtsin. Uan Jehová kipaleuia”. 19 Saúl kintitanik seki takamej maj kiitatij Jesé uan maj kiluikan: “Xinechualtitanili mookichpil David akin kinyekpia ichkamej”. 20 Uan Jesé kikuik se kuetaxbolsa tein kipiaya vino, pantsin uan se chivo. Nochi nejon kimamaltij se burro uan kimakak David para maj kiuikili Saúl. 21 Uan David yajki kampa chanchiuaya Saúl uan peuak kitekitilia. Saúl semi kitasojtaya, uan David kimamaliaya tein ika tateuiaya. 22 Satepan Saúl kititanik aksa maj kiluitij Jesé: “Xikaua maj David nechtekitiliok, porin nikuelitstok maj nouan yeto”. 23 Keman Dios kichiuaya maj Saúl kinemili tein amo kuali, David kikuia iarpa uan tatsotsonaya. Nejon kichiuaya maj Saúl moyolseui, maj kuali momachili uan maj amo kinemiliok tein amo kuali.

17 Filisteos kinsentilijkej nochin ininsoldados para kinteuiskej israelitas. Mosentilijkej ompa Socó tein yetok kampa kintaxejxelouilijkaj ichankauan Judá. Uan kitalijkej ininkaltsitsin* ompa Efes-Damim, tein yetok tatajko de Socó uan Azecá. 2 Uan Saúl uan isoldados no mosentilijkej uan kitalijkej ininkaltsitsin itech tal tamanis* Elá. Uan motejtekpankej para kinteuiskej filisteos. 3 Itech se tepet yetoyaj filisteos uan taixpan itech okse tepet yetoyaj israelitas. Nejon tepemej kinxelouaya tal tamanis* Elá.

4 Se soldado akin semi chikauak katka ualkisak de kampa filisteos kitalijkaj ininkaltsitsin. Monotsaya Goliat uan nemia Gat. Katka uejkapantik kemej eyi metro.* 5 Kuaaktoya se tepos tein chijchiujtoya de cobre. No aktoya se teposkoton* tein chijchiujtoya de cobre tein etik katka kemej 57 kilos.* 6 De itankuay paratani* kipiaya se tepos tein chijchiujtoya de cobre. Uan kimamajtoya se lanza tein amo ueyak katka uan tein ikuapan chijchiujtoya de cobre. 7 Ikoujyo ilanza* semi etik katka kemej kouit tein ika tajkitij. Uan tepos tein kipiaya ikuapan lanza etik katka kemej chikome kilo.* No kiyekantiaya se soldado akin kimamaliaya iteposuan tein ika tateuiaya. 8 Goliat moketsato ininixpan soldados israelitas uan kintsajtsilij: “¿Keyej namotejtekpanakoj para nantateuiskej? ¿Xe amo nankimatij ke de nochin filisteos nejua akin okachi kuali nitateuia? Namejuan sayoj nanitakeualuan Saúl, yejua ika xiktemokan se takat para maj ualtemo uan maj moteuiki nouan. 9 Komo ueli nechteuia uan nechmiktia, tejuan tamechtekitiliskej. Sayoj ke komo nejua niktani uan nikmiktia, namejuan nantechtekitiliskej”. 10 Uan filisteo ininka mokejkeloj soldados israelitas uan kijtoj: “¡Xinechualtitanilikan se takat para maj timoteuikan!”.

11 Keman Saúl uan nochin israelitas kikakkej tein kijtoj filisteo, semi momoujtijkej.

12 David katka semej ikoneuan Jesé. Jesé nemia Efrata, tein no monotsa Belén tein poui Judá uan kinpiaya chikueyi iokichpipiluan. Yejua semi tatajtsinya katka keman Saúl tekiuajtitoya. 13 Eyi ikoneuan Jesé akin tayekanayaj yajkaj tateuitoj iuan Saúl. Akin tayekanaya monotsaya Eliab, akin kitojtokaya monotsaya Abinadab uan okse katka Samá. 14 David katka xokoyot uan eyi iikniuan akin tayekanayaj yajkaj tateuitoj iuan Saúl.

15 Maski David kitekitiliaya Saúl, yayajtoyaok Belén kinyekpiati iichkauan* itat. 16 Uan mojmostaj kualkan uan tiotak, filisteo ualkisaya uan motokiaya kampa yetoyaj soldados israelitas. Ijkon kichiujtoya 40 tonalmej.

17 Se tonal, Jesé kiluij David: “Niman xiouj kampa soldados israelitas kitalijkej ininkaltsitsin, uan xikinuikili mokniuan se koxtaltsin* de trigo tateuats uan majtakti pantsitsin. 18 No xikuikili akin kinixyekana mil soldados nejin majtakti queso. Xikita ox paktokej mokniuan uan xinechualkuili teisa para maj nikmati ke paktokej”. 19 Iikniuan David yetoyaj iuan Saúl uan iniuan nochin soldados israelitas. Yetoyaj ompa tal tamanis* Elá para moteuiskej iniuan filisteos.

20 David kualkan meuak uan kinauatijteuak aksa* maj kinyekpia iichkauan. Yejua kikuik nochi tein kiuikaskia uan yajki kichiuato tein Jesé kinauatij. Keman ajsik kampa israelitas kitalijkej ininkaltsitsin, kinitak ke soldados yajtoyajya kampa moteuiskiaj. Yejuan chikauak tsajtsitiayaj para maj kinkakikan ke yaya moteuitijya. 21 Israelitas motejtekpankej uan moketskej ininixpan filisteos uan filisteos no ijkon kichiujkej. 22 Keman David kiitak nejon, kikauilijteuak tein kiuikaya akin kineuiliaya* inintakual soldados uan motaloj kampa motejtekpankaj soldados. Keman ompa ajsik, kintajtanij* iikniuan ox paktoyaj.

23 Keman David kinnojnotstoya, ualkisak Goliat akin kayot Gat akin semi chikauak katka. Ualkisak de kampa tejtekpantoyaj filisteos uan oksepa peuak ininka mokejkeloua israelitas. Uan David kikakik tein kijtoj. 24 Keman nochin soldados israelitas kiitakej Goliat, semi moujkej uan kicholuijkej.* 25 Soldados israelitas kijtouayaj: “¿Nankiitakejya takat akin techkejkelojtok? Yejua techkejkelojtok tinochin tiisraelitas. Akin kimiktis, tekiuaj kimakas miak taman tein patiyoj uan no kikauas maj monamikti iuan iichpoch. Uan nochin ichankauan itat amo taxtauaskejok impuesto, nion kitekitiliskej tekiuaj”.

26 David peuak kintajtania soldados akin ompa yetoyaj: “¿Toni kimakaskej takat akin kimiktis nejin filisteo para maj amo kinkejkelook israelitas? Nejin filisteo akin amo kitekitilia Dios, amo teyi chiujkej para kinixnamikis isoldados Dios akin nochipa yoltok”. 27 Soldados kiluijkej David tein yejuan moiluijtoyaj. Kiluijkej toni kimakaskiaj akin kitaniskia Goliat. 28 Keman Eliab, iikniuj akin tayekanaya kiitak ke David tajtojtoya iniuan soldados, kualanik uan kiluij: “¿Toni tikchiuako? ¿Akoni tikualkaujteuak ompa taluakyan para maj kinyekpia ichkamej tein ipa amo miakej? Nimitsixmattok, ipa tikchiua tein tikneki uan tiknemilijtinemi tikchiuas tein amo kuali. Tiualaj porin tikneki tikitas keniuj timoteuiaj iniuan filisteos”. 29 David kinankilij: “¿Toni nikchiuak? Nejua sayoj niknekia nikmatis teisa”. 30 David ompa kikaujteuak uan kintatsintokito oksekin tein ipa tajtankaya. Uan yejuan no ijkon kinankilijkej.

31 Sekin kitekakilijkej tein David kijtojtoya uan kiluitoj Saúl. Yejua ika Saúl tanauatij maj kinotsatij. 32 David kiluij Saúl: “Tejuatsin, maj amo akin kimouili nejin filisteo. Nejua nimoteuitiuj iuan”. 33 Sayoj ke Saúl kiluij David: “Tejua amo uelis tiktanis nejin filisteo porin tiokichpilok uan yejua uejkaujya soldado”. 34 David kiluij Saúl: “Tejuatsin, nejua nikinyekpia iichkauan nopaj. Se tonal, se león kiuikak se ichkatsin uan okse tonal se oso no kiuikak okse. 35 Nejua nimotalojteuak para nikintokatias uan nikintenkuilij noichkauan. Keman kinekiaj nechkuaskej, nikinkechkitskij,* nikintsontamotak uan nikinmiktij. 36 Notekiuaj, nejin filisteo kinkejkelojtok isoldados Dios akin nochipa yoltok. Yejua ika, ijkon kemej uelik nikmiktij se oso uan se león, no ijkon nikmiktis nejin filisteo akin amo kitekitilia Dios”. 37 Uan David no kijtoj: “Jehová nechpaleuij maj amo nechkua nejon león uan nejon oso. Yejua ika no nechpaleuis maj amo nechmikti nejin filisteo”. Saúl kiluij David: “Xiouj xikteuiti uan maj Jehová mitspaleui”.

38 Saúl kitalilij David itasal* tein kikuia para tateuis uan kimakak iteposuan tein ika tateuiaya. Kikuatalilij se tepos tein chijchiujtoya de cobre uan kimakak se teposkoton. 39 Satepan David moilpilij* machete tein ojkan tenej* uan kinekia nejnemis, sayoj ke amo uelik porin amo momattoya kikuis nochi nejon. Uan David kiluij Saúl: “Amo nimomattok nikuis nochi nejin uan amo ueli ninejnemi”. Yejua ika mokixtilij. 40 David kikuik takot tein kiuikaya, yajki atauit* kiololoto makuil tet tein ajalaxtik uan kipankalakij itech imorral. Satepan motokijtiajki kampa yetoya filisteo uan maaktiaya iateuitats.*

41 Uan filisteo no motokijtiajki kampa yetoya David uan akin kimamaliaya iteposuan kiyekantiaya. 42 Keman filisteo kiitak David, peuak fiero kikejkeloua porin sayoj katka se okichpil akin semi kuakualtsin uan chikaujtoya. 43 Filisteo kiluij David: “¿Xe timoluia ke niitskuinti para tinechteuikiuj ika se kouit?”. Uan filisteo kintataujtij itatadiosuan* maj kichiuilikan David tein amo kuali. 44 Filisteo no kiluij David: “Ximoualtoki uan tikitas. Nimitsmiktiti uan nikintamotilis totomej monakayo uan okseki tapialmej para maj motamakakan”.

45 David kinankilij filisteo: “Tejua tinechteuiki ika se machete tein ojkan tenej* uan ome lanzas. Sayoj ke nejua, Jehová nechualtitanik maj mouan nimoteuiki. Tejua tikixnamikik* Dios akin kinixyekana iangeluan uan akin kinixyekana soldados israelitas. 46 Yejua ika, nejin tonal Jehová nechpaleuiti maj nimitstani uan maj nimitskechkotona. Nejin tonal mikitij nochin soldados filisteos, uan totomej uan okseki tapialmej kinkuaskej. Uan nochin kimatiskej ke ininDios israelitas yekmelauj yoltok. 47 Nochin akin nikan yetokej kimatiskej ke Jehová ueli temakixtia. Uan amo moneki tateuis ika machetes tein ojkan tenej nion ika lanzas. Jehová kiixtalis akoni tatanis uan yejua techpaleuis maj tamechtanikan”.

48 Uan Goliat motokijtiajki kampa yetoya David uan David tsikuinteuak para kiteuis. 49 David kikixtij itech imorral se tet uan kitamotilij filisteo ika iateuitats.* Nejon tet motokato iixkuako uan filisteo ixakauetsito. 50 David kitanik filisteo maski amo kipiaya imachete tein ojkan tenej.* Kimiktij sayoj ika se ateuitats* uan se tet. 51 David kisentokak motaloj uan moketsato inakastan, kikixtilij filisteo imachete tein ojkan tenej uan kikechkotonak para kiyekmiktis. Keman filisteos kiitakej ke Goliat mikkaya, cholojteujkej.

52 Soldados akin pouiaj iniuan ichankauan Judá uan okseki soldados israelitas kiitakej tein mochiuak. Yejua ika peuak chikauak tsajtsij uan motalojkej para kintokatiaskej filisteos desde tal tamanis* hasta kampa yetoyaj puertas den ueyi xolal Ecrón. Kinmiktijtiajkej miak filisteos itech ojti tein yaya Saaraim. Desde Gat uan Ecrón moitayaj nochin akin kinmiktijkaj. 53 Keman israelitas mokepkej, yajkej kampa filisteos kitalijkaj ininkaltsitsin uan mokuilijkej tein kipiayaj.

54 David kiuikak itsontekon filisteo ompa Jerusalén. Sayoj ke teposmej tein ika tateuiaya filisteo kinkauak kampa kitalijka ikaltsin.

55 Keman Saúl kiitak ke David yaya kiteuiti filisteo, kitajtanij Abner akin kinixyekanaya soldados: “Abner, ¿akoni itat ne okichpil?”. Uan Abner kinankilij: “Amo nikmati notekiuaj”. 56 Tekiuaj Saúl kiluij: “Xitajtani akoni itat ne okichpil”. 57 Satepan ke David kimiktij Goliat, mokepak kampa yetoyaj israelitas. Niman keman ajsik, Abner kiuikak kampa yetoya Saúl uan David maaktiaya itsontekon filisteo. 58 Saúl kitajtanij: “¿Akoni mopaj?”. David kijtoj: “Nopaj yejua motekitikauj Jesé akin nemi Belén”.

18 Jonatán kikakik nochi tein David kiluij Saúl. Uan Jonatán peuak kuali iuan mouika David uan peuak semi kitasojta. 2 Desde ijkuak, David peuak kitekitilia Saúl uan yejua amo kikauakok maj mokepa ichan. 3 Jonatán semi kitasojtaya David, yejua ika nochin omen motenkaujkej ke kuali mouikaskiaj. 4 Uan Jonatán mokixtilij itasal* tein ueyak uan makojkotoltik uan kimakak David. No kimakak itasal tein kikuia keman tateuiaya uan imachete tein ojkan tenej.* Uan no kimakak iarco* uan icinturón. 5 David peuak youi tateuiti. Uan kampa yeski kampa Saúl kititania, nochipa tatania.* Yejua ika Saúl kiixtalij David maj kinixyekana isoldados. Uan itakeualuan Saúl uan nochin israelitas kiuelitakej nejon.

6 David uan soldados yayaj kinteuitij filisteos uan kintaniaj. Keman yejuan mokepayaj, miakej siuamej akin ualeuayaj de nochi uejueyi xolalmej tein pouij Israel yayaj kinamikitij tekiuaj Saúl. Yejuan semi yolpakiaj, cantarojtiayaj uan mijtotijtiayaj. No kitejtelojtiayaj* tambortsitsin* uan kitsotsontiayaj okseki taman. 7 Nejon siuamej iluichiuayaj porin israelitas tataniaj uan cantarouayaj nejin:

“Saúl kintanik mil takamej,

uan David kintanik 10 mil takamej”.

8 Saúl nion tepitsin kiuelitak tein cantarouayaj uan semi kikualantij. Yejua kijtoj: “Kijtouaj ke David kintanik 10 mil takamej uan ke nejua sayoj nikintanik mil. ¡Xa hasta no kinekiskej kiixtaliskej kemej tekiuaj!”. 9 Desde ijkuak, Saúl peuak amo takuaujtamatiok iuan David.

10 Mostika keman Saúl yetoya ichan, Dios kichiuak maj kinemili tein amo kuali uan peuak kuatapoloua. Ijkuak, David kitsotsontoya arpa kemej ipa kichiuaya uan Saúl maaktoya ilanza.* 11 Saúl kikuik nejon lanza uan kitamotilij David. Yejua moluij: “Niktokiliti David para maj miki”. Ojpa kitamotilij nejon lanza sayoj ke David nochipa choloj. 12 Yejua ika Saúl kimouilij David porin Jehová kipaleuiaya uan amo kipaleuiayaok Saúl. 13 Yejua ika Saúl uejka kititanik David uan kiixtalij maj kinixyekana mil soldados. Yejua kinixyekanaya keman yayaj tateuitij. 14 David nochipa tatania keman yaya tateuiti uan Jehová nochipa kipaleuiaya. 15 Saúl kiitaya ke David nochipa tatania, yejua ika peuak okachi kimouilia. 16 David kinixyekanaya soldados israelitas keman yayaj tateuitij. Yejua ika, akin pouiaj iniuan ichankauan Judá uan okseki uejueyi kalyetonij kitasojtayaj David.

17 Se tonal, Saúl kiluij David: “Nimitsmakati noichpoch Merab akin tayekana para iuan ximonamikti. Sayoj nikneki xiksentoka xinechtekitili kemej soldado uan xiyolchikauak. No nikneki xikinteui akin kitauelitaj Jehová”. Saúl moluiaya: “Amo nejua nikmiktis, ta maj kimiktikan filisteos”. 18 Sayoj ke David kiluij Saúl: “Notekiuaj, nejua uan ichankauan nopaj amo teyi tichiuanimej nikan Israel, yejua ika amo nechnamiki nimochiuas nimomontikauj”. 19 Maski Saúl kiluijka David ke kimakaskia Merab para maj iuan monamikti, keman ejkok tonal keman monamiktiskiaj, Saúl ipa kinamiktijkaya Merab iuan Adriel akin nemia Meholá.*

20 Sayoj ke Mical, okse iichpoch Saúl semi kitasojtaya David. Saúl mouelitak keman kimatik nejon. 21 Yejua moluij: “Nejin nechpaleuis maj kimiktikan David. Nikiluiti maj monamikti iuan noichpoch para maj filisteos kimiktikan”. Yejua ika, Saúl oksepa kiluij David: “Tejua timochiuas tinomontikauj”. 22 Uan no, Saúl kinnauatij itakeualuan: “Xikichtakailuikan David: ‘Tekiuaj semi kiyolpaktia tein tikchiua uan nochin itakeualuan mitstasojtaj. Yejua ika ximonamikti iuan iichpoch’”. 23 Keman itakeualuan Saúl kiluijkej nejon, David kinnankilij: “Nejua amo teyi nichiujkej uan semi nipobre, ¿keniuj uelis nimonamiktis iuan iichpoch tekiuaj?”. 24 Uan itakeualuan Saúl kiluijkej tein David kijtoj.

25 Sayoj ke Saúl kinnauatij itakeualuan: “Xikiluikan David: ‘Tekiuaj kijtoua ke amo kineki tomin para uelis timonamiktis iuan iichpoch, ta sayoj kineki xikinmikti 100 filisteos uan xikualkui tein kinextis* ke tikinmiktij. Ijkon tekiuaj uelis kintaxtaualtis akin kitauelitaj’”. Saúl kinemilijtoya kichiuas maj filisteos kimiktikan David. 26 Itakeualuan Saúl kiluitoj David tein Saúl kijtojka. Uan David kinemilij ke kualtsin yeskia maj mochiua imontikauj tekiuaj. Achto ke ajsiskia tonal keman taxtauaskia, 27 David yajki iuan isoldados kinteuito filisteos uan kinmiktij 200. Keman mokepak kiuikilij Saúl tein kinextiaya ke kinmiktijka. Kichiuak nejon para uelis mochiuas imontikauj. Yejua ika, Saúl kimakak Mical para maj iuan monamikti. 28 Saúl kiitak ke Jehová kipaleuiaya David uan no kiitak ke iichpoch Mical kitasojtaya David. 29 Nejon kichiuak maj Saúl okachi kimouili David. Uan Saúl nochipaya kitauelitak David.

30 Keman akin kinixyekanayaj filisteos yayaj kinteuitij israelitas, David okachi miakej kinmiktiaya ke okseki isoldados Saúl. Yejua ika semi kiixmatiaj David uan kiueyitaliayaj.

19 Satepan, Saúl kiluij ikoneuj Jonatán uan nochin itakeualuan ke yaya kimiktiti David. 2 Sayoj ke kemej Jonatán semi kitasojtaya David kiluito nochi tein Saúl kijtojka. Yejua kiluij: “Nopaj Saúl kineki mitsmiktis, yejua ika ximoteltachili. Xiktemoti kani timotatis* mosta kualkan uan amo xikisa. 3 Nejua nias ixtauat iuan nopaj ompaka kampa timotatijtos. Nimitstajtouis uan komo nechiluia teisa, nimitsiluitiuj”.

4 Keman Jonatán kinojnotsak Saúl kuali ika tajtoj David. Jonatán kiluij: “Notekiuaj, amo xikchiuili tein amo kuali motekitikauj David, porin yejua amo teyi mitschiuiliani. Yejua kichiuani miak taman para mitspaleuis. 5 Kimiktij Goliat maski ueliskia mikis, uan nejon tapaleuij maj Jehová kinmakixtiani nochin israelitas. Tejua tikitak tein kichiuak uan semi tiyolpakik. Yejua ika, ¿keyej tikmiktisneki David? Semi titajtakolchiuaskia komo teisa tikchiuiliskia, porin tikmiktiskia aksa* akin amo teyi kichiujtok”. 6 Saúl kikakik Jonatán uan kijtoj: “Nimotenkaua itokaykopa Jehová ke amo nikmiktis”. 7 Satepan Jonatán kinotsak David uan kitapouij nochi tein Saúl kiluij. Kiuikak kampa yetoya Saúl uan David kisentokak kitekitilij.

8 Satepan, filisteos oksepa peuak kinteuiaj israelitas uan David yajki kinteuito. Ijkuak, kinmiktij tel miakej filisteos uan oksekin cholojkej.

9 Se tonal keman Saúl tokotsyetoya ichan, Jehová kichiuak maj kinemili tein amo kuali. Saúl maaktoya se lanza* uan David kitsotsontoya arpa. 10 Saúl kitamotilij David nejon lanza porin kinekia kitokilis. Sayoj ke David moajchiuak uan lanza motokato itech tepamit. David kisteuak uan choloj nejon youak. 11 Satepan Saúl kintitanik seki takamej maj tachiatij ichan David uan kinnauatij maj mostika kualkan kimiktianij. Sayoj ke Mical isiuatsin David kinejmachtij: “Komo amo ticholoua nejin youak, mosta mitsmiktiskej”. 12 Mical kipaleuij David maj temo itech ventana para maj cholo. 13 Uan Mical kikuik se tatadios* uan kitekak itech cama. No kitalij itech ikuatapech se tasal* tein kipiaya itojmiyo chivo tein moitaya kemej tsonti. Uan kipankentij se ueyi tasal.

14 Keman ajsitoj takamej akin Saúl kintitanka maj kikitskitij David, Mical kiniluij: “Notakatsin mokokoua”. 15 Saúl oksepa kintitanik maj kiitatij David uan kiniluij: “Xikualkuikan para nikmiktis maski nankiualmamaskej ika icama”. 16 Keman nejon takamej kalakkej, kiitakej ke itech cama uetstoya se tatadios* uan amo David. No kiitakej ke itech ikuatapech yetoya se tasal tein kipiaya itojmiyo chivo tein moitaya kemej tsonti. 17 Saúl kitajtanij* Mical: “¿Keyej tinechkajkayauak? ¿Keyej tikauak maj cholo akin nechixnamiki?”. Mical kinankilij: “Yejua nechiluij: ‘Komo amo tinechkaua maj nicholo, nimitsmiktis’”.

18 David choloj uan kiitato Samuel ompa Ramá. Yejua kitapouij nochi tein kichiuilijka Saúl. Samuel uan David yajkej Nayot uan ompa mokaujkej. 19 Satepan, kiluijkej Saúl ke David yetoya Nayot tein poui Ramá. 20 Saúl niman kintitanik seki takamej maj kikitskitij David. Keman ompa ajsitoj, kiitakej ke seki tanauatianij* akin okachi xiuejkejya, kitematiltijtoyaj tein Dios kiniluiaya uan Samuel kinixyekantoya. Ijkuak, Dios kinmakak ichikaualis takamej akin Saúl kintitanik para maj tajtokan kemej tajtouaj tanauatianij.

21 Keman Saúl kimatik, kintitanik okseki takamej uan yejuan no peujkej tajtouaj kemej tajtouaj tanauatianij. Yejua ika, Saúl oksepa kintitanik okseki takamej uan yejuan no peuak tajtouaj kemej tanauatianij. 22 Satepan, yejuaya yajki Ramá. Keman Saúl ajsik Secú kampa yetok ueyi talkoyok* tein kichijchiujkej para kisentiliskej at, kintajtanij akin ompa yetoyaj: “¿Kani yetokej Samuel uan David?”. Yejuan kiluijkej: “Yetokej Nayot tein poui Ramá”. 23 Keman yajtoya Nayot tein poui Ramá, Dios no kimakak ichikaualis. Yejua no peuak tajtoua kemej tajtouaj tanauatianij. Uan ijkon kichiuak nochi in ojti hasta keman ajsik Nayot. 24 Saúl no motasalkixtij uan no peuak kichiua tein kichiuaj tanauatianij iixpan Samuel. Uan nochi nejon tonal uan nochi nejon youal uetstoya talpan xipetstik.* Yejua ika miakej peuak kijtouaj: “¿Xe Saúl no se tanauatijkej?”.

20 David cholojteuak keman yetoya Nayot tein poui Ramá. Kiitato Jonatán uan kitajtanij:* “¿Toni tein amo kuali nikchiuak? ¿Toni nikchiuilij mopaj para maj kineki nechmiktis?”. 2 Jonatán kiluij: “¡Amo mitsmiktis! ¡Amo kichiuas nejon! Achto ke nopaj kichiuas teisa ipa nechiluia. Yejua amo nechtatilis* komo teisa kineki mitschiuilis. Tejua amo timikis”. 3 Sayoj ke David kisentokak kiluij: “Kemej mopaj kimattok ke kualtsin timouikaj, kinemilis: ‘Okachi kuali amo nikiluis Jonatán para maj amo tajyoui’. Nimitsyekiluia ke amo uejkaua nechmiktiskej. Ijkon kemej nikmati ke Jehová yoltok uan ke tejua no tiyoltok, nikyekmati ke ijkon panos”.

4 Uan Jonatán kiluij David: “Nikchiuas tein tinechtajtanis”. 5 David kiluij Jonatán: “Mosta mochiuati iluit porin peua selik metsti, uan monekiskia nitakuatiuj iuan tekiuaj. Tikchiuatij nejin: xinechkaua maj niouj uan nejua nimotatitiuj* ixtauat. Ompa nimokauas hasta uiptika tiotak. 6 Komo mopaj kiita ke amo nietok, xikilui: ‘David nechtataujtij maj nikaua maj yajtiuetsi Belén, kampa kayot. Yejua uan ichankauan kichichinouilitij Dios se tapial kemej ipa kichiuaj xijxiujtika’. 7 Komo mopaj kijtoua ke kuali yetok, kijtosneki ke amo teyi nechchiuilis.* Sayoj ke komo kualani, xikyekmati ke kiixtalijtok nechmiktis. 8 Kemej timotenkauak iixpan Jehová ke kuali timouikaskia nouan, xinechnextili ke tinechtasojta. Sayoj ke komo yekmelauj teisa nikchiuak, okachi kuali tejua xinechmikti uan amo mopaj”.

9 Uan Jonatán kinankilij: “¡Amo xikijto nejon! Ta komo nikmatiskia ke nopaj kineki mitsmiktis, ipa nimitsiluiskia”. 10 Uan David kitajtanij: “¿Uan akoni nechnauatis komo mopaj kualani?”. 11 Jonatán kinankilij David: “Xiuiki, tiouij kalampa”. Uan David uan Jonatán kiskej uan yajkej ixtauat. 12 Jonatán kiluij David: “Jehová, ininDios israelitas kikaktok tein nimotenkaujtok: mosta oso uipta kemej nejin hora niktemos nikmatis toni kinemilijtok kichiuas nopaj. Komo nikita ke amo mouan kualantok,* nikualtitanis aksa* maj mitsnauatiki. 13 Maj Jehová semi nechtatsakuilti* komo nikmati ke nopaj mitsmiktisneki uan amo nimitsnauatia para uelis ticholos. Maj Jehová mitspaleui ijkon kemej kipaleuij nopaj. 14 Nikyekmattok ke tinechnextilis ke tinechtasojta axkan ke niyoltok uan satepan ke nimikis, ijkon kemej Jehová technextilia ke techtasojta. 15 Nochipa xikinnextili nochankauan ke tikintasojta. Maski Jehová kintamiixpolosya nochin akin mitsixnamikij,* tejua xiksentoka xikinnextili nochankauan ke tikintasojta”. 16 Jonatán motenkauak iuan David ke kipaleuiskia uan David motenkauak ke yejua uan ichankauan kipaleuiskiaj Jonatán. Jonatán no kijtoj: “Jehová kintatsakuiltis akin kitauelitaj David”. 17 Uan Jonatán kiluij David maj oksepa motenkauani ke kuali mouikaskiaj, porin David semi kitasojtaya Jonatán. Uan Jonatán no semi kitasojtaya David.

18 Jonatán kiluij David: “Mosta mochiuati iluit porin peua selik metsti, uan niman kimatiskej ke amo tietok porin takaujtos kampa timotalia. 19 Uan uipta okachi motajtaniskej keyej amo tietok. Yejua ika xiuiki nikan kampa timotatijka* okse tonal* uan ximoketsa inakastan nejin tet. 20 Inakastan tet niktamotas eyi flecha kemej yeskia teisa nikuiltisneki.* 21 Keman niktitanis notakeual maj kinkuiti, nikiluis: ‘Xiouj kampa uetsitoj flechas uan xikinualkui’. Komo nikiluia ‘flechas uetsitoj monakastan, ompa xikinajokui’, kijtosneki ke uelis timokepas. Nimitsyekiluia itokaykopa Jehová, Dios akin nochipa yoltok, ke ijkon nimitsmatiltis ke amo teyi mitspanos uan ke amo mitsmiktiskej. 22 Sayoj ke komo nikiluia notakeual ‘flechas uetsitoj nepakaj, hasta ompa xikinajokuiti’, kijtosneki ke moneki ticholos porin Jehová kineki xicholo. 23 Jehová kiitstok tein timotenkaujkej tiomen uan nochipa kielnamikis tein tikijtojkej”.

24 David motatito* ompa ixtauat. Uan keman iluichiujkej porin peuak selik metsti, tekiuaj Saúl motalito para takuas. 25 Yejua motalito tanakastan den tepamit kampa ipa motaliaya. Iixpan tokotsyetoya Jonatán uan inakastan Saúl tokotsyetoya Abner. Sayoj takaujtoya kampa motaliaya David. 26 Nejon tonal Saúl amo teyi kijtoj porin kinemiliaya ke David xa teisa kipanoka uan amo mochipaujka kemej Dios tanauatiaya. 27 Sayoj ke mostika,* David oksepa amo takuato. Yejua ika Saúl kitajtanij Jonatán: “¿Keyej amo ualajtok takuaki ikoneuj Jesé? Amo ualaj yalua nion axkan”. 28 Jonatán kinankilij Saúl: “David nechtataujtij maj nikaua maj youi Belén. 29 Yejua nechiluij: ‘Nimitstataujtia xinechkaua maj niouj nochan, porin nochankauan kichichinouilitij Dios se tapial ompa Belén. Uan se nokniuj nechiluij maj niouj. Nimitstataujtia xinechkaua maj nikinitati nokniuan’. Yejua ika amo ualajtok takuaki mouan notekiuaj”. 30 Saúl semi kualanik iuan Jonatán uan kiluij: “¡Semi timijmikilot!* ¿Timoluia ke amo nikmati ke tikpaleuijtok ikoneuj Jesé? ¡Tepinaujtij tein tikchiujtok uan no tikpinaujtijtok monan! 31 Komo ikoneuj Jesé amo miki, tejua amo uelis titekiuajtis. Yejua ika xiktitani aksa maj kitemoti para maj tikmiktikan”.

32 Sayoj ke Jonatán kitajtanij itat: “¿Toni kichiuak? ¿Keyej tikneki tikmiktis?”. 33 Keman Jonatán kiluij nejon, Saúl kitamotilij ilanza* para kimiktis. Ijkuak, Jonatán kimatik ke itat senkis kiixtalijtoya kimiktis David. 34 Jonatán semi kualanik uan niman moketsteuak. Uan nejon tonal amo takuajok. Semi tayokoxtoya porin itat kipinaujtijka David.

35 Mostika kualkan Jonatán yajki ixtauat iuan se itakeual, ijkon kemej kiluijka David ke kichiuaskia. 36 Keman ompa yetoyajya, kiluij itakeual: “Ximotalo, xikintemoti flechas tein nikintamotati”. Takeual tsikuinteuak, uan Jonatán kitamotak se flecha tein kipanauijtikisak itakeual. 37 Takeual ajsik kampa uetsito flecha tein Jonatán kitamotka, uan Jonatán kitsajtsilij: “Flecha uetsito okachi nepaka”. 38 Uan Jonatán no kitsajtsilij: “¡Xijsiui! ¡Xikajoktiuetsi flechas!”. Takeual kinajokuik uan kiajsito Jonatán. 39 Sayoj ke takeual amo kimatik keyej Jonatán kichiuak nejon. Sayoj Jonatán uan David kimatiaj keyej. 40 Satepan Jonatán kimakak itakeual iarco* uan kiluij: “Ximokepaya ueyi xolal uan xikuika”.

41 David ompaka motatijtoya. Keman takeual yajki, David kisak de kampa motatijtoya. Yejua motankuaketsak uan expa moixpiloj hasta talpan. David kimakak se beso* Jonatán uan yejua no ijkon kichiuak.* Satepan semi chokakej, sayoj ke David okachi chokak. 42 Jonatán kiluij David: “Kualtsin xiouj porin tiomen timotenkaujkejya itokaykopa Jehová ke kuali timouikaskej. Tikijtojkej: ‘Jehová kiitstok tein timotenkaujkej uan nochipa kielnamikis tein tikijtojkej. Uan nejin tein timotenkaujkej no kichiuaskej nokoneuan uan mokoneuan’”.

Satepan David yajki uan Jonatán mokepak ueyi xolal.

21 Satepan, David yajki Nob kampa yetoya tiopixkat Ahimélec. Keman Ahimélec kiitak mojkakalakik uan kitajtanij:* “¿Keyej moselti tiualaj? ¿Keyej amo akin ualaj mouan?”. 2 David kiluij tiopixkat Ahimélec: “Tekiuaj nechnauatij maj nikchiuati se tekit. Sayoj ke nechiluij: ‘Maj amo akin kimati keyej nimitstitanik uan toni nimitsnauatij xikchiua’. Nikiniluij takamej akin nechpaleuiaj kani timoajsiskej. 3 Komo tikpia makuil pantsitsin nimitstataujtia xinechmaka, komo amo, xinechmaka tein tikpias”. 4 Sayoj ke tiopixkat kinankilij David: “Sayoj nikpia pantsin tein tikmaktilijkej Dios, amo nikpia okse. Uelis nimitsmakas nejin pantsin sayoj komo takamej akin mitspaleuiaj amo motekanij iniuan siuamej”. 5 David kiluij tiopixkat: “Ipa amo timotekaj iniuan siuamej achto ke tiaskej titateuitiuij, uan nimitsyekiluia ke axkan no ijkon tikchiujkej. Takamej akin nechpaleuiaj amo kichiuaj tein kinpitsotilis iixpan Dios keman kichiuaj okseki taman tekit. Yejua ika axkan okachi amo kichiuaskiaj tein kinpitsotilis”. 6 Tiopixkat kimakak pantsin tein kimaktilijkaj Dios porin sayoj yejua kipiaya. Nejin pantsin kikixtijkajya den ikaltsin Jehová kampa yayaj kiueyichiuatij.* Itech tonal keman ixyetoya kiixpataskej pantsin kitalijkej tein yankuixtok kichijchiujkej.

7 Doeg akin kayot Edom katka itakeual Saúl. Yejua kinixyekanaya takamej akin kinyekpiayaj iichkauan* Saúl. Nejon tonal, Doeg no yetoya itech kaltsin kampa yayaj kiueyichiuatij Jehová porin monekik ompa mokauas.

8 David no kiluij Ahimélec: “Kemej monekia ijsiujka nikchiuas tein nechnauatij tekiuaj, niualkisteuak uan amo nikualkuik nomachete tein ojkan tenej* nion okseki taman tein ika nitateuia. ¿Xa tikpia nikan se lanza* oso se machete tein ojkan tenej?”. 9 Tiopixkat kiluij: “Nikpia imachete Goliat, filisteo akin tikmiktij ompa tal tamanis* Elá. Yetok taikan den efod* uan tetsiliujtok ika se tasal.* Sayoj yejua nikpia, komo tikuis, xikuika”. David kiluij: “Kemaj nikuikas, tel kuali nejon machete”.

10 Nejon tonal, David kikaujteuak tiopixkat uan kisentokak kicholuij* Saúl. Ajsito Gat kampa taixyekanaya tekiuaj Akís. 11 Uan itakeualuan Akís kiluijkej: “Nejin takat yejua David akin taixyekana Israel. Yejua akin ika tajtouayaj keman mijtotiayaj uan cantarouayaj:

‘Saúl kintanik mil takamej,

uan David kintanik 10 mil takamej’”.

12 Keman David kikakik nejon semi kitanemililtij uan kimouilij tekiuaj Akís akin taixyekanaya Gat. 13 Yejua ika peuak kichiua kemej yeskia kuatapoloj. Uan peuak tenayojkisa uan peuak kemej yeskia eliuis tatajkuiloua itech puertas den ueyi xolal. 14 Yejua ika tekiuaj Akís kiniluij itakeualuan: “¡Nejin takat kuatapolojtok! ¿Keyej nankiualkuikej? 15 Miakej akin kuatapolojtokej nemij nikan, ¿keyej nanechualkuiliaj okse maj tajmatiki* noixpan? ¿Xe nankinekij maj nikalaki nochan?”.

22 David kisak de Gat uan yajki Adulam. Ompa motatito* itech se tepekoyok. Keman iikniuan uan okseki ichankauan kimatkej, kiajsitoj kampa yetoya. 2 Uan no kiajsitoj nochin akin kipiayaj ouijkayomej uan akin tauikayaj. No kiajsitoj akin amo yolpakiaj porin amo kiuelitayaj tein kipanotoyaj, uan David peuak kinixyekana nochin. Iuan mosentilijkej kemej 400 takamej.

3 Satepan David yajki Mizpé tein poui Moab. Keman ompa ajsik, kiluij akin tekiuajtia Moab: “¿Uelis mokauaskej nikan nopaj uan nomaj hasta maj Dios nechmatilti tein nechpanos?”. 4 Akin tekiuajtia Moab kikauak maj itatuan David ompa chanchiuakan, uan David yajki motatito* kampa tepeyoj. Itatuan ompa chanchiujkej hasta keman David amo monekikok cholojtinemis.

5 Satepan, tanauatijkej* Gad kiluij David: “Amo nikan ximokaua. Xiouj kampa kintaxejxelouilijkej ichankauan Judá”. Yejua ika David yajki uan ajsito koujtaj tein moixmati kemej Héret.

6 Saúl kiluitoj kani yetoya David uan takamej akin kipaleuiayaj. Keman kiluitoj, Saúl yetoya itech se tepetsin ompa Guibeá uan tokotsyetoya tatampa de se kouit tein moixmati kemej tamarisco. Maaktoya ilanza* uan nochin takamej akin kinixyekanayaj soldados iuan yetoyaj. 7 Uan Saúl kiniluij: “Xinechkakikan namejuan akin nanpouij iniuan ichankauan Benjamín. Nejua namechmakak talmej kampa nankitekiskej uvas uan talmej kampa uelis nankichiuaskej okseki taman, ¿nankinemiliaj ke ikoneuj Jesé no namechmakas talmej? ¿Nankinemiliaj ke namechixtalis xikinixyekanakan mil soldados oso 100 soldados? 8 Nochin namejuan nanechixnamikij. Amo nanechiluijkej ke nokoneuj motenkauak iuan ikoneuj Jesé ke kuali mouikaskiaj. Amo nanechikneliaj, porin amo nanechiluijkej ke nokoneuj kichiuak maj notakeual nechichtakaui. Uan axkan kitemojtok nechmiktis”.

9 Doeg* akin kinixyekanaya itakeualuan Saúl no ompa yetoya. Yejua kiluij Saúl: “Nikitak ke ikoneuj Jesé ajsito Nob porin kiitato Ahimélec, ikoneuj Ahitub. 10 Uan Ahimélec kitajtanij Jehová maj kiixyekanani David uan kimakak tein kikuas. Hasta kimakak imachete Goliat* tein ojkan tenej”.* 11 Tekiuaj niman tanauatij maj kinotsatij tiopixkat Ahimélec, ikoneuj Ahitub. No tanauatij maj ualakan tiopixkamej akin katkaj ichankauan Ahitub akin yetoyaj Nob. Uan nochin yajkej kampa yetoya tekiuaj.

12 Uan Saúl kijtoj: “¡Xinechkaki ikoneuj Ahitub!”. Yejua kinankilij: “Xinechilui tejuatsin”. 13 Saúl kiluij: “¿Keyej tejua uan ikoneuj Jesé namosenkuikej para nanechixnamikiskej? ¿Keyej tikmakak pantsin uan se machete tein ojkan tenej?* ¿Uan keyej tiktajtanij Dios maj kiixyekana? Yejua nechtauelita uan kineki nechichtakauis. Uan axkan kitemojtok nechmiktis”. 14 Keman Ahimélec kikakik nejon, kiluij tekiuaj: “¿Keyej tikijtoua nejon tejuatsin? David yejua takeual akin okachi iuan titakuaujtamati. Yejua momontikauj, uan kinixyekana soldados akin mitsyekpiaj. Uan nochin akin nemij mochan semi kitakachiuaj.* 15 Uan kuali tikmati ke achto ipa niktajtanijkaya Dios maj kiixyekana. Nejua amo keman nimitsixnamikiskia. Amo xinechpanti ke nikchiujtok tein amo kuali nion xikinpanti nochankauan. Nejua nion tepitsin nikmatia tein panotoya”.

16 Sayoj ke tekiuaj kiluij: “¡Timikiti Ahimélec! Uan no mikitij ichankauan mopaj”. 17 Uan tekiuaj kiniluij isoldados akin iuan yetoyaj: “¡Xikinmiktikan tiopixkamej akin kitekitiliaj Jehová porin kipaleuiaj David! ¡Kimattoyaj ke cholojtoya uan amo nechiluijkej ke kiitakej!”. Sayoj ke isoldados tekiuaj amo kinekkej kinmiktiskej tiopixkamej akin kitekitiliayaj Jehová. 18 Yejua ika, tekiuaj kiluij Doeg akin kayot Edom: “¡Tejua xikinmikti!”. Uan Doeg niman kinmiktij. Nejon tonal kinmiktij 85 tiopixkamej.* 19 No yajki kinmiktito nochin akin nemiaj ueyi xolal Nob kampa tekitiaj tiopixkamej. Kinmiktij takamej, siuamej, konemej uan pilimej ika imachete tein ojkan tenej.* No kinmiktij ininkuakuejuan, ininburros uan ininichkauan.*

20 Sayoj ke Abiatar semej ikoneuan Ahimélec choloj uan yajki kampa yetoya David. Itat Ahimélec katka Ahitub. 21 Keman Abiatar ajsik kampa yetoya David, kiluij: “Saúl kinmiktij tiopixkamej akin kitekitiliaj Jehová”. 22 Keman David kikakik nejon, kiluij Abiatar: “Nejon tonal nikitak ke no ompa yetoya Doeg akin kayot Edom, uan ipa nikmattoyaya ke kiluiskia Saúl. Nejua notajtakol maj kinmiktianij nochin ichankauan mopaj. 23 Nikan ximokaua, amo ximoui. Komo aksa* kineki mitsmiktis, kemej yeskia nejua kinekiskia nechmiktis. Nejua nikitas maj amo teyi mitspano”.

23 Satepan kiluijkej David: “Filisteos kinteuitoj akin nemij Queilá uan kinkuilijtokej tein kitokkej para kikuaskej”. 2 Uan David kitajtanij* Jehová: “¿Maj nikinteuiti filisteos akin yetokej Queilá?”. Jehová kinankilij: “Kemaj, xiouj xikinteuiti uan xikinmakixti akin ompa nemij”. 3 Sayoj ke isoldados David kiluijkej: “Ipa timouijya tietoskej nikan Judá, uan axkan tikneki maj tiakan Queilá para tikinteuiskej filisteos”. 4 Yejua ika David oksepa kinojnotsak Jehová uan Jehová kiluij: “Xiouj Queilá, porin nimitspaleuiti xikintani filisteos”. 5 Uan David uan isoldados yajkej Queilá kinteuitoj filisteos. Kinmiktijkej tel miakej uan kinkuilijkej inintapialuan. David ijkon kinmakixtij akin nemiaj Queilá.

6 Keman Abiatar ikoneuj Ahimélec choloj uan kiajsito David ompa Queilá, kiuikak se koton tein kiluiaj efod.* 7 Saúl kinauatitoj ke David yetoya Queilá. Yejua ika Saúl kijtoj: “Dios nechpaleuijtok maj ueli nikitski porin mokalakito itech se ueyi xolal kampa kuali tatsaktok. Uan axkan amo uelis cholos”. 8 Yejua ika Saúl kinsentilij isoldados para yaskej kiyoualotiuij Queilá, porin kinekiaj kikitskiskej David uan isoldados. 9 Keman David kimatik tein Saúl yaya kichiuati, kiluij tiopixkat Abiatar: “Xikualkui efod”. 10 David kijtoj: “Jehová, ininDios israelitas, niktekakilij ke Saúl kineki kiixpolokiuj Queilá para nechkitskis. 11 ¿Yekmelauj ualati Saúl kemej niktekakilij? ¿Kipaleuiskej akin taixyekanaj Queilá para maj nechkitski? ¿Nechtemaktiskej? Jehová, ininDios israelitas, nimitstataujtia xinechilui”. Jehová kinankilij: “Kemaj ualas”. 12 Uan David no kitajtanij: “¿Toni kichiuaskej akin taixyekanaj Queilá? ¿Kipaleuiskej Saúl para maj nechkitski? ¿No kintemaktiskej nosoldados?”. Jehová kinankilij: “Kemaj, namechtemaktiskej”.

13 David uan isoldados niman cholojteujkej uan yajtinenkej kampa ueliskia motatiskej.* Katkaj kemej 600. Keman Saúl kimatik ke David amo yetoyaok Queilá, amo kinekikok kitemotiuj. 14 David yajki taluakyan tein yetok tanakastan den ueyi xolal Zif. Motatito* kampa tepeyoj kampa semi ouijkan. Maski Saúl semi kitemojtinemia, Jehová kipaleuij David para maj Saúl amo kiajsi. 15 Keman David yetoya Hores kimatiaya ke* Saúl kitemojtinemia para kimiktis. Hores yetok taluakyan tein yetok tanakastan den ueyi xolal Zif.

16 Jonatán ikoneuj Saúl kiitato David ompa Hores, uan kipaleuij maj okachi takuaujtamati ke Jehová kipaleuiskia. 17 Jonatán kiluij: “Amo ximoui, porin nopaj Saúl amo mitsajsis. Tejua timochiuas titekiuaj uan tikinixyekanas israelitas, uan nejua nimitspaleuis. Nopaj kuali kimattok nejon”. 18 Uan nochin omen motenkaujkej ke mopaleuiskiaj, uan Jehová kikaktoya tein kijtojkej. Satepan Jonatán yajki ichan uan David mokauak ompa Hores.

19 Satepan, takamej akin nemiaj Zif yajkej Guibeá kampa yetoya Saúl. Yejuan kiluijkej: “David yetok ompaka kampa tinemij. Motatijtok* kampa semi ouijkan ompa Hores, kampa yetok tepetsin tein moixmati kemej Hakilá, tanikopa* de Jesimón.* 20 Uelis tias keman tiknekis tejuatsin. Uan tejuan timitspaleuiskej xikitski”. 21 Saúl kiniluij: “Maj Jehová namechtatiochiui porin nanechiknelijkej. 22 Xiakan xiktemotij akin kiitak David uan xiktajtanikan kani mero motatijtok, porin niktekakiliani ke semi tamattok uan kimati keniuj nechcholuis.* 23 Kuali xitajtanikan kanika ueliskia motatijtos* uan keman nankimatiskejya kani mero yetok, xinechiluikij. Ijkuak nias namouan uan komo ompa yetokok niktemos maski motatijtos kampa nemij ichankauan Judá”.

24 Takamej akin kiitatoj Saúl mokepkej Zif, uan satepan Saúl no ompa yajki. Ijkuak, David uan isoldados yetoyaj taluakyan tein yetok tanakastan den ueyi xolal Maón. Maón yetok Arabá tanikopa* de Jesimón. 25 Saúl uan isoldados ajsikej Zif para kitemoskej David. Keman David kimatik, motatito* itech tepejxit tein yetok taluakyan. Nejin taluakyan yetok tanakastan den ueyi xolal Maón. Keman Saúl kimatik ke ompa yetoya, motaloj para kitokatias. 26 Keman David uan isoldados yetoyaj sekopa den tepejxit, Saúl ajsito oksekopa. Yejua ika David okachi moijsiuilij, sayoj ke Saúl uan isoldados kinajsitoyajya. 27 Sayoj ke se takat kinauatito Saúl: “¡Moneki niman timokepas porin filisteos techteuikoj!”. 28 Yejua ika Saúl amo motalojok para kitokatias David uan yajki kinteuito filisteos. Uan nejon tepejxit kitokaytijkej Tepejxit kampa Moxelojkej.*

29 Satepan David yajki tanakastan de En-Guedí uan motatito kampa semi ouijkan.

24 Saúl yajka kinteuito filisteos uan keman mokepak kiluijkej: “David yetok taluakyan tanakastan de En-Guedí”.

2 Yejua ika, Saúl kinsentilij eyi mil soldados israelitas akin okachi kuali tateuiayaj uan yajkej kintemotoj David uan isoldados. Kintemojtinenkej kampa tepejxiyoj kampa onkakej chivos. 3 Satepan Saúl ajsito ojtenoj kampa tacorraltijkaj ika tet para kintsakuaskej ichkamej.* Ompa yetoya se tepekoyok uan Saúl ompa yajki baño. Uan David uan isoldados tokotsyetoyaj hasta taijtik. 4 Isoldados David kiluijkej: “Nejin tonal Jehová mitsmaktilijtok akin mitstauelita. Uelis tikchiuilis tein tiknekis”. Yejua ika David moketsak, ichtakayajki kampa yetoya Saúl uan kitekilij itasaltenoj.* 5 Sayoj ke David semi kiyolkuejmoloj keman kitekilij Saúl itasaltenoj. 6 Yejua ika kiniluij isoldados: “Amo uelis teisa nikchiuilis noteko, porin yejua akin Jehová kijitak.* Kuali nikmattok ke Jehová amo kiuelitaskia maj nikchiuili teisa akin Jehová kijitak”. 7 Isoldados David amo teyi kichiuilijkejok Saúl keman kikakkej tein kiniluij, uan David amo no kinkauak maj teisa kichiuilikan. Saúl kisak den tepekoyok uan yajki.

8 Satepan, David no kisak den tepekoyok uan kitsajtsilij Saúl: “¡Tejuatsin tekiuaj!”. Keman Saúl mokepak, David motankuaketsak uan moixpiloj hasta talpan. 9 David kitajtanij* Saúl: “¿Keyej tikinneltokilia akin kijtouaj ke nikneki nimitschiuilis tein amo kuali? 10 Nejin tonal keman tikalakik itech tepekoyok Jehová mitstemaktij porin ueliskia nimitsmiktis. Uan nechiluiayaj maj nimitsmikti, sayoj ke nimitsiknelij uan nimoluij: ‘Amo teyi nikchiuilis noteko porin yejua akin Jehová kijitak’.* Uan tejuatsin uelis tikitas ke melauj tein nimitsiluia. 11 Noteko, nimitstekilij se cacho de motasaltenoj uan xikita nikan nimaaktok. Ueliskia nimitsmiktis keman nimitstekilij, sayoj ke amo nimitsmiktij. Kemej tikita, nejua amo nikneki nimitschiuilis tein amo kuali nion nimitsixnamikis. Sayoj ke tejua tinechtemojtinemi para tinechmiktis, maski nejua amo teyi nimitschiuiliani. 12 Maj Jehová yejua tojuez uan maj kiixtali akoni kichiujtok tein kuali, tejua oso nejua. Nejua amo teyi nimitschiuilis, ta maj Jehová mitstatsakuilti porin tinechchiuilijtok tein amo kuali. 13 Uejkaujya ipa moijtouani nejin: ‘Akin amo yolkualmej kichiuaj tein amo kuali’. Yejua ika nejua amo teyi nimitschiuilis. 14 ¿Keyej tinechtemojtinemi ta nejua amo teyi nichiujkej? Tejuatsin tiinintekiuaj israelitas uan nejua sayoj kemej se itskuinmiket uan kemej se tekpin. 15 Maj Jehová yejua tojuez uan maj kiixtali akoni kichiujtok tein kuali, tejua oso nejua. Yejua kiitas tein mochiujtok uan nechtajtouis. No kiitas ke amo nikchiujtok tein amo kuali uan nechpaleuis para maj amo teyi xinechchiuili”.

16 Keman David tamitajtoj, Saúl kitajtanij: “¿Tejua tinechnojnotstok nokoneuj David?”. Uan Saúl peuak semi choka. 17 Saúl no kiluij David: “Tejua tikchiua tein kuali yetok sayoj ke nejua amo. Maski amo tinechchiuiliani tein amo kuali, nejua semi nimitstajyouiltiani. 18 Ijkon kemej tikijtoj, amo tiknekik teisa tinechchiuilis maski Jehová nechtemaktij. Ueliskia tinechmiktis sayoj ke amo tikchiuak. 19 Keman aksa* kiajsi akin kitauelita amo kikaua maj youi, ta ipa teisa kichiuilia. Jehová mitstatiochiuis porin amo teyi tinechchiuilij axkan. 20 Kuali nikmati ke tejua timochiuas titekiuaj uan ke tikinixyekanas israelitas miak xiujmej. 21 Uan axkan ximotenkaua itokaykopa Jehová ke amo tikinixpolos nokoneuan keman amo ninemisok. Ximotenkaua ke amo tikixpolos notokay para maj no nechelnamikikan keman kinelnamikiskej nochankauan”. 22 David motenkauak ke kichiuaskia tein Saúl kiluij. Satepan Saúl yajki ichan uan David uan isoldados yajkej motatitoj* kampa tepeyoj.

25 Satepan, Samuel mikik uan nochin israelitas mosentilijkej para kichokiliskej. Samuel nemia Ramá uan ompa kitokkej. Satepan David yajki taluakyan tein monotsa Parán.

2 Se takat akin nemia Maón semi tominpiaya. Yaya tekititi Carmelo* porin ompa kinpiaya itapialuan. Kinpiaya eyi mil ichkamej* uan mil chivos. Itech nejon tonalmej kinpanximato iichkauan ompa Carmelo. 3 Nejin takat monotsaya Nabal uan pouia iniuan ichankauan Caleb. Isiuatsin monotsaya Abigaíl. Yejua semi kuakualtsin katka uan semi tamatkej, sayoj ke itakauj kichiuaya tein amo kuali uan semi yoltakuauak katka. 4 Keman David yetoya taluakyan kimatik ke Nabal kinpanxintoya iichkauan. 5 Yejua ika David kiniluij majtakti takamej akin iuan yetoyaj: “Xipankisakan Carmelo, xikitatij Nabal uan xiktajtanikan* ox paktok. Xikiluikan ke nejua namechtitani. 6 No xikiluikan: ‘Nimitsnejnekilia xinemi miak xiujmej, nochipa xipakto uan maj nochipa paktokan mochankauan. No nimitsnejnekilia maj amo keman tami tein tikpia. 7 Niktekakilij ke tikinpanxintok moichkauan. Keman takamej akin kinyekpiaj moichkauan yetoyaj touan ompa Carmelo, amo teyi tikinchiuilijkej uan amo akin kintachtekij. 8 Xikintajtani motakeualuan uan yejuan mitsiluiskej ke melauj tein nikijtojtok. Yejua ika noteko, nimitstataujtia kuali xikinseli takamej akin nikintitanik, porin ajsikej keman tiiluititok uan semi tiyolpaktok.* Uan xa ueliskia titechuantis* teisa tein tikuaskej nejua* uan akin nouan yetokej’”.

9 Takamej akin David kintitanik ajsikej kampa yetoya Nabal uan kiluijkej nochi tein David kijtojka. 10 Keman takamej akin David kintitanik tamitajtojkej, Nabal kiniluij: “¿Toni kinemilijtok ikoneuj Jesé? ¿Xe kinemilia David ke teisa chiujkej para maj niktakamati? Yejua sayoj se takeual akin kicholuijtok* iteko ijkon kemej okseki takeualmej kichiuaj. 11 Amo namechixmati para namechmakatos pantsin, at uan nakat. Tein nikpia nikinchijchiuilij notakeualuan akin kinpanxintokej noichkauan”.

12 Takamej akin David kintitanka mokepkej uan kiluijkej nochi tein Nabal kijtojka. 13 David niman kinnauatij isoldados: “¡Xikuikan namomachete tein ojkan tenej!”.* Yejuan kikuikej ininmachete uan moilpilijkej,* uan David no moilpilij.* Kemej 400 soldados yajkej iuan David uan kemej 200 mokaujkej para tajpiaskej.

14 Sayoj ke semej itakeualuan Nabal kiitato Abigaíl uan kiluij: “Seki takamej akin ualeujkej taluakyan kiitakoj noteko. David kinualtitanik maj kitajtanikij ox paktok, sayoj ke yejua kintsatsajtsilij uan kinuijuikaltij.* 15 Nejon takamej amo keman teisa techchiuilijkej. Uan amo akin techtachtekij keman iniuan tietoyaj kampa tikinyekpixtoyaj ichkamej. 16 Techpaleuijkej para maj amo teyi techpanouani keman tikintakualtijtinemiaj* ichkamej. Mojmostaj ijkon kichiujkej, tonayan uan youak. 17 Axkan xiknemili toni tikchiuati, porin noteko uan nochin akin nikan tinemij techpanoti tein tel amo kuali. Uan amo ueli yejua nikiluiti porin nion tepitsin tekaki. Yejua se takat akin tel amo yolkuali uan amo se kiitstani”.

18 Yejua ika, Abigaíl niman kisentilito tein kinuikiliskia. Kikuito ome ciento pantsitsin, ome uejueyi komit tein kipiaya vino, makuil ichkamej tein kinmiktijkajya, makuil koxtaltsitsin* de trigo tateuats, se ciento taxkaltsitsin* tein chijchiujtoyaj ika pasas uan ome ciento taxkaltsitsin tein chijchiujtoyaj ika higos tein uakik. Uan nochi nejin kinmamaltij seki burros. 19 Satepan kiniluij itakeualuan: “Tiouij, namejuan xitayekanakan”. Sayoj ke amo kiluij Nabal nion teyi.

20 Abigaíl mopantalij itech se burro uan peuak temoua. Yejua yaya sekopa den tepet uan David uan isoldados no temotiayaj oksekopa. Satepan David uan isoldados monamikitoj iuan Abigaíl. 21 David kijtojtiaya: “Nejua nikinpaleuij itakeualuan nejin takat keman touan yetoyaj taluakyan. Amo nikauak maj teisa kinpanouani nion maj kintachtekianij. Uan axkan nion tepitsin kitasojkamati, nenkaj tein nikchiuak. 22 Komo mosta kualkan ayamo nikmiktia Nabal nion nikintamimiktia takamej* akin nemij ichan, maj Dios semi kintatsakuilti akin nechtauelitaj”.*

23 Keman Abigaíl kiitak David, temotikisak de iburro. Motankuaketsato iixpan David uan moixpiloj hasta talpan. 24 Abigaíl oksepa motankuaketsak uan moixpiloj hasta talpan iixpan David. Uan kiluij: “Tejuatsin, nejua xinechtajtakolti tein panok. Noteko, nimitstataujtia xinechkaki. 25 Nimitstataujtia noteko, amo xikaki tein kijtoj notakauj. Yejua monotsa Nabal* uan kichiua ijkon kemej kijtosneki itokay. Amo se kiitstani porin tel amo yolkuali uan tel amo tamati. Nejua amo nietoya keman yajkaj takamej akin tikintitanka. 26 Yejua ika, ijkon kemej nikmati ke Jehová yoltok uan ke tejua no tiyoltok, nikyekmati ke yejua Jehová akin mitstsakuilijtok. Amo kineki tejua ximomakepa* uan xitemikti. Tein kipanos Nabal maj no kinpano akin mitstauelitaj uan akin kinekij mitschiuiliskej tein amo kuali. 27 Nimitsualkuilij tein nankikuaskej noteko. Xikaua maj takamej akin mouan yetokej kikuikan tein nikualkuik.* 28 Nimitstataujtia xinechtapojpolui komo teisa nimitschiuilij. Noteko, kuali nikmati ke Jehová kinkauas mokoneuan maj uejkauak taixyekanakan. Porin tejua tikinteuia akin kitauelitaj Jehová uan amo keman tikchiuani tein amo kuali. 29 Noteko, keman aksa* mitstemojtinemis para mitsmiktis, toDios Jehová mitsyekpias.* Sayoj ke yejua ijsiujka kinixpolos akin mitstauelitaj ijkon kemej se takat ijsiujka kitamota se tet ika ateuitats.* 30 Uan keman Jehová kichiuasya nochi tein mitsiluij, uan keman mitsixtalisya kemej inintekiuaj israelitas, 31 amo teyi mitsyolkuejmolos porin amo timomakepak nion tikinmiktij akin amo teyi kichiujkaj. Noteko, xinechelnamiki keman Jehová mitstatiochiuis”.

32 Keman Abigaíl tamitajtoj, David kiluij: “¡Maj tikueyitalikan Jehová, ininDios israelitas porin mitsualtitanik xinechnamikiki! 33 ¡Maj Dios mitstatiochiui porin semi titamatkej! Maj mitstatiochiui porin tinechtsakuiliko maj amo nimomakepa nion maj nitemikti. 34 Jehová nechtsakuilij para maj amo teyi nimitschiuili. Ijkon kemej nikmati ke toDios* yoltok, no xikmati ke komo amo niman tiualaskia tinechitaki, mosta kualkan nion se takat* akin nemi ichan Nabal yoltoskiaok”. 35 David kikuik tein Abigaíl kiuikilij uan kiluij: “Kualtsin ximokepa mochan uan amo ximotekipachook. Nikchiuati tein tinechiluij”.

36 Abigaíl mokepak ichan, uan keman ajsik, Nabal takuajtoya. Yejua kipiaya miak taman tein kikuas ijkon kemej kipiaj tekiuanij. Nabal semi yolpakia uan semi uintitoya. Yejua ika Abigaíl amo teyi kiluij, ta mochiak hasta mostika. 37 Mostika kualkan keman Nabal amo uintitoyaok, isiuatsin kiluij nochi tein kichiujka. Keman kikakik nejon, iyolo amo yektekitikok uan Nabal amo moolinijok. Mokauak kemej se tet. 38 Kemej majtakti tonalmej satepan, Jehová kichiuak maj Nabal miki.

39 Keman David kimatik ke Nabal mikik, kijtoj: “¡Maj tikueyitalikan Jehová! Nabal nechpinaujtij, sayoj ke Jehová nechpaleuij. Nechtsakuilij para maj amo nikchiua tein amo kuali uan kitatsakuiltij Nabal porin tel amo yolkuali katka”. Satepan David kintitanik seki takamej maj kiitatij Abigaíl uan maj kiluitij ke kinekia iuan monamiktis. 40 Takamej akin David kintitanik ajsikej Carmelo uan kiluijkej Abigaíl: “David techualtitanik maj timitsiluikij ke kineki mouan monamiktis”. 41 Keman Abigaíl kikakik nejon, niman motankuaketsak uan moixpiloj hasta talpan. Yejua kijtoj: “Nias namouan para nimochiuas itakeual noteko uan para nikinmetspajpakas itakeualuan”. 42 Abigaíl niman moketsak, mopantalij itech iburro uan yajki iniuan takamej akin David kintitanka. Makuil siuamej akin kitekitiliayaj iuan yajkej. Keman ajsikej, David monamiktij iuan Abigaíl.

43 David no iuan monamiktijkaya Ahinoam, akin kayot Jezreel. Yejuan mochiujkej isiuauan David.

44 David no monamiktijkaya iuan Mical, iichpoch Saúl. Sayoj ke satepan Saúl kinamiktij Mical iuan Paltí. Paltí katka ikoneuj Lais, akin katka de Galim.

26 Satepan, seki takamej akin nemiaj Zif yajkej Guibeá kiitatoj Saúl uan kiluijkej: “David motatijtok* itech tepetsin Hakilá, taixpan de Jesimón”.* 2 Yejua ika Saúl yajki taluakyan tein yetok tanakastan den ueyi xolal Zif. Kitemoto David iniuan eyi mil soldados israelitas akin okachi kuali tateuiayaj. 3 Saúl uan isoldados ajsikej tepetsin Hakilá, taixpan de Jesimón, uan ininkaltsitsin* kintalijkej ojtenoj. David yetoya taluakyan uan kitekakilij ke Saúl ompa kitemoto. 4 Yejua ika David kintitanik seki takamej maj kiitatij ox yekmelauj ompaka yetoya Saúl. 5 Satepan David yajki kampa Saúl uan isoldados kintalijkaj ininkaltsitsin. Keman ajsik kiitak kani kochtoyaj Saúl uan Abner, ikoneuj Ner. Abner kinixyekanaya isoldados Saúl. Ikaltsin Saúl yetoya tatajko uan isoldados kiyoualojtoyaj porin kitalijkaj ininkaltsitsin tajtanakastan. 6 Uan David kitajtanij* Ahimélec akin pouia iniuan ichankauan Het uan Abisái: “¿Akoni kineki yas nouan kampa kitalijkej ininkaltsitsin Saúl uan isoldados?”. Abisái tanankilij: “Nejua nias mouan”. Abisái katka iikniuj Joab uan ininnan katka Zeruyá. 7 David uan Abisái ajsikej kampa yetoyaj Saúl uan isoldados keman tayouayanok katka. Panotiajkej kampa kochtoyaj Abner uan soldados uan ajsikej kampa Saúl kochtoya. Saúl kitokka ilanza* ikuanakastan.

8 Abisái kiluij David: “Nejin tonal Dios mitsmaktilijtok akin mitstauelita. Xinechkaua maj niktokili ilanza hasta maj nalkisa uan maj motoka talpan. Amo monekis ojpa niktokilis para maj miki, ta sayoj sepa”. 9 Sayoj ke David kiluij Abisái: “Amo teyi xikchiuili, porin akin kinekis* teisa kichiuilis akin Jehová kijitak* motajtakolmakas”. 10 David no kijtoj: “Ijkon kemej nikmati ke Jehová yoltok, no nikmati ke se tonal ipa mikis xa porin Jehová kimiktis, oso kokolispeuas* uan mikis oso mikis porin tatajtsinya oso kimiktiskej keman yas tateuitiuj. 11 Kuali nikmattok ke Jehová amo kiuelitaskia maj nikchiuili teisa akin Jehová kijitak. Okachi kuali tiouijya, sayoj maj tikuiteuakan ilanza uan iakon* tein yetok ikuanakastan”. 12 Uan David kikuik ilanza Saúl uan iakon tein yetoya ikuanakastan. Satepan David uan Abisái yajkej. Kemej nochin kochtoyaj amo kinitakej nion kimatkej ke yajkaj. Amo ijsakej* porin Jehová kichiuak maj kuali kochikan. 13 David yajki oksekopa uan moketsato ikuapan se tepet tein semi uejka yetoya.

14 Uan David kintsajtsilij isoldados Saúl uan Abner ikoneuj Ner. David kijtoj: “¿Tinechkaki Abner?”. Abner kinankilij: “¿Tiakoni? ¿Keyej tiktsajtsilijtok tekiuaj?”. 15 David kiluij Abner: “Tejua semi tiyolchikauak uan nion se israelita semi yolchikauak kemej tejua. Komo ijkon, ¿keyej amo tikyekpiak motekiuaj? Se soldado yajka kampa nanyetokej para kimiktis tekiuaj uan amo tikitak. 16 Amo tikchiuak tein monekia. Ijkon kemej nikmati ke Jehová yoltok, no nikmati ke namejuan monekiskia namikiskej porin amo nankiyekpiakej namoteko akin Jehová kijitak.* Tekiuaj kitalij ikuanakastan ilanza uan iakon.* Xikita ox ompa yetokok”.

17 Saúl kitenixmatik David uan kiluij: “¿Tejua titajtojtok nokoneuj David?”. Uan David kinankilij: “Kemaj noteko, nejua”. 18 David no kijtoj: “¿Keyej tinechtemojtinemi noteko? ¿Toni nikchiuak? 19 Nimitstataujtia xinechkaki notekiuaj. Komo tinechtemojtinemi porin Jehová kineki nechtatsakuiltis, nikmaktilis trigo uan okseki taman para maj nechtapojpolui.* Sayoj ke komo tinechtemojtinemi porin seki takamej nechtakajkayauilijkej, maj Jehová kintatsakuilti. Porin nechtokakej* uan kichiujkej maj amo ninemiok iniuan akin pouij itech ixolal Jehová. Kemej yeskia nechiluijkej: ‘¡Xiouj uan xikinueyichiuati tatadiosmej!’.* 20 Kemej uejka nietok de kampa kiueyichiuaj Jehová, nimitstataujtia amo xikaua maj nikan nimiki. Tinechtemojtinemi maski nejua sayoj kemej se tekpin uan tejuatsin tiinintekiuaj israelitas. Tinechtemojtinemi kemej yeskia tiktemojtinemi se totot* tein nemi kampa tepeyoj”.

21 Saúl kinankilij: “Nikchiuak tein amo kuali. Ximokepa nokoneuj David, porin amo teyi nimitschiuilisok. Maski axkan ueliskia tinechmiktis, tinechiknelij uan amo tinechmiktij. Semi amo nikuatamati. Nikchiuak tein tel amo kuali”. 22 David kiluij: “Nikan yetok molanza notekiuaj. Maj semej mosoldados kikuiki. 23 Maski Jehová mitstemaktij para ueliskia nimitsmiktis, amo niknekik teisa nimitschiuilis porin Jehová mitsijitak.* Yejua ika Jehová nechtaxtauis porin nikchiuak tein kuali yetok uan niktakamatik. 24 Kemej axkan nimitsiknelij uan amo nimitsmiktij, maj Jehová no nechyekpia uan maj nechajchiuili nochi tein nechtajyouiltia”. 25 Saúl kinankilij: “Maj Dios mitstatiochiui nokoneuj David. Tejua tikchiuas miak taman tein tapaleuis uan kuali kisas tein tikchiuas”. Satepan, David yajki uan Saúl no mokepak ichan.

27 Sayoj ke David moluij: “Saúl ipa nechmiktis se tonal. Yejua ika, xa okachi kuali maj niouj kampa nemij filisteos. Ijkon Saúl amo nechtemojtinemisok itech nochi xolal Israel, uan amo nechmiktisok”. 2 Yejua ika David uan 600 takamej akin iuan yayaj, yajkej kiitatoj Akís akin taixyekanaya Gat. Itat Akís katka Maoc. 3 David uan takamej akin iuan yayaj mokaujkej ompa Gat kampa taixyekanaya Akís. Nochin kinuikakej ininchankauan. Uan David kinuikak isiuauan. Se monotsaya Ahinoam akin kayot Jezreel uan okse monotsaya Abigaíl akin kayot Carmelo. Abigaíl katka isiuatsin Nabal, sayoj ke Nabal momikilijkaya. 4 Keman Saúl kimatik ke David motatito* Gat, amo kitemojok.

5 Uan David kiluij tekiuaj Akís: “Komo tikita ke kuali yetok, xa ueliskia tinechmakas semej xolaltsitsin para maj ompa ninemi. Xa okachi kuali maj okseko nimokaltaliti uan amo maj ninemi itech nejin ueyi xolal kampa tejuatsin tinemi”. 6 Ijkuak, tekiuaj Akís kimakak Ziclag. Yejua ika Ziclag ininaxka akin taixyekanaj Judá hasta axkan.

7 David nemik se xiuit uan naui metsti kampa nemiaj filisteos. 8 David yaya iniuan isoldados kinteuitij guesuritas, guirzitas uan amalequitas. Yejuan nemiaj itech talmej tein peuaya Telam hasta Sur uan hasta kampa peuaya Egipto. 9 Keman David yaya kinteuiti, kinmiktiaya nochin. Uan mouikiliaya ichkamej,* kuakuejmej, burros uan camellos. No mouikiliaya inintasal.* Satepan mokepaya kampa yetoya tekiuaj Akís. 10 Uan Akís kitajtaniaya:* “¿Akonimej tikinteuito axkan?”. Uan David kinankiliaya: “Nikinteuito akin nemij tanikopa* de Judá”, uan “akin nemij tanikopa* de Jerahmeel”. Uan no kiluiaya: “Nikinteuito akin nemij tanikopa* de kampa nemij quenitas”. 11 David kinmiktiaya nochin takamej uan siuamej porin amo kinekia kinuikas Gat. Yejua moluiaya: “Amokan techteluilijkej* uan kijtoskej tein yekmelauj tikchiujkej”. (David nochipa ijkon kichiuaya keman yetoya kampa nemiaj filisteos). 12 Tekiuaj Akís kineltokiliaya David uan moluiaya: “Israelitas kitauelitajya David yejua ika nochipa nechtekitilis”.

28 Keman David yetoya ompa Gat, filisteos mosentilijkej para yaskej kinteuitiuij israelitas. Yejua ika tekiuaj Akís kiluij David: “Tikmattokya ke tejua uan mosoldados nouan nantateuitiuij”. 2 Uan David kinankilij: “Kuali tikmattok tein nikchiuas, tejuatsin”. Yejua ika Akís kiluij: “Nikneki nochipa nouan xinentinemi para tinechyekpias”.

3 Samuel mikkaya uan nochin israelitas mosentilijkaj para kichokiliskej. Samuel nemia Ramá uan ompa kitokkej. Saúl kinkixtij de Israel nochin adivinos uan akin kinnojnotsayaj mikemej.

4 Filisteos mosentilijkej uan kitalitoj ininkaltsitsin* ompa Sunem. Yejua ika Saúl kinsentilij isoldados israelitas uan kitalijkej ininkaltsitsin ompa Guilboa. 5 Keman Saúl kiitak ke soldados filisteos semi miakej katkaj, tel mouik uan peuak yoltitikuika.* 6 Maski Saúl kitajtaniaya Jehová maj kiixyekana, Jehová amo teyi kinankiliaya. Amo kichiuaya maj takochita* nion kinankiliaya ika Urim.* Uan amo no kintitania tanauatianij* maj kimatiltitij tein tajtania. 7 Satepan, Saúl kinnauatij itakeualuan: “Xiktemokan se siuat akin kinnojnotsa mikemej porin nikneki niktajtanis teisa”. Itakeualuan kiluijkej: “Ompa En-Dor yetok se”.

8 Yejua ika Saúl motalilij okse taken para maj amo kiixmatikan. Satepan yajki youak iniuan ome itakeualuan kiitatoj siuat akin kinnojnotsaya mikemej. Saúl kiluij siuat: “Nimitstataujtia xikinnotsa mikemej para maj nechiluikan toni nechpanoti. Xiknotsa akin nimitsiluis”. 9 Sayoj ke siuat kinankilij: “¿Xe amo tikmati tein kichiuak Saúl? Yejua kinkixtij de Israel nochin adivinos uan akin kinnojnotsaj mikemej. ¿Keyej tinechitako? ¿Xe tikneki maj nechmiktikan?”. 10 Yejua ika Saúl motenkauak itokaykopa Jehová: “Nimotenkaua itokaykopa Jehová akin nochipa yoltok ke amo mitstatsakuiltiskej komo tikchiua nejin”. 11 Uan siuat kitajtanij:* “¿Akoni tikneki maj niknotsa?”. Saúl kinankilij: “Xiknotsa Samuel”. 12 Keman siuat kiitak aksa* akin moitaya kemej Samuel,* tsajtsik uan kiluij: “Tejua tiSaúl, ¿keyej tinechkajkayauak?”. 13 Tekiuaj Saúl kiluij: “Amo ximoui. Xinechilui toni tikitstok”. Siuat kinankilij: “Nikita aksa akin talpan ualkistok, uan amo moita kemej se takat ta kemej se dios”. 14 Saúl niman kitajtanij: “¿Keniuj tamati?”. Siuat kinankilij: “Akin ualpankisa moita ke tatajtsinya uan aktok se ueyak tasal* tein makojkotoltik”. Kemej Saúl kinemilij ke katka Samuel, motankuaketsak uan moixpiloj hasta talpan.

15 “Samuel” kitajtanij Saúl: “¿Keyej tikchiuak maj nipankisa?”. Saúl kinankilij: “Amo nikmatiok toni nikchiuas porin filisteos nechteuikoj uan Dios nechsenkauak. Amo nechnankiliaok. Amo no kintitani tanauatianij maj nechmatiltikij tein niktajtania nion kichiua maj nitakochita.* Yejua ika nimitsnotsak para xinechilui toni maj nikchiua”.

16 Sayoj ke “Samuel” kiluij: “¿Keyej nejua tinechtajtania? Jehová mitssenkauakya uan mitsixtopeuakya. 17 Uan Jehová kichiuas tein nimitsmatiltij. Amo mitskauasok xitekiuajti uan Jehová kichiuas maj tekiuajti David. 18 Tejua amo tiktakamatik Jehová keman mitsnauatij xikinixpolo amalequitas akin semi kikualantijkaj. Yejua ika Jehová kichiujtok maj mitspano nejin. 19 Uan no, Jehová kichiuas maj filisteos namechtanikan. Mosta mitsmiktiskej uan no kinmiktiskej mokoneuan uan nikan nanechajsikiuij.* Uan Jehová no kichiuas maj filisteos kintanikan soldados israelitas”.

20 Uan Saúl uetsito talpan uan amo moketsak. Semi kimoujtij tein “Samuel” kijtoj. Uan kemej nochin tonal uan nochi youal amo takuaj, amo taxikouayaok. 21 Keman siuat motokij kampa uetstoya Saúl uan kiitak ke tel amo kuali momachiliaya, kiluij: “Noteko, nikchiuak tein tinechnauatij maski ueliskia nechmiktiskej. 22 Axkan nimitstataujtia xikchiua tein nimitsiluiti. Xikua pantsin tein nimitsmakati para timoyolkuis* uan para titaxikos keman timokepas”. 23 Saúl amo kinekik uan kiluij: “Amo teyi nikuas”. Sayoj ke kemej itakeualuan uan siuat kiteliluiayaj maj takua, kijtoj ke takuas. Moketsak uan motalito cama. 24 Siuat kipiaya ichan se kuakuejkonet tein kitomaujkaya. Niman kikuito uan kimiktij. No kikuik harina, kimaneloj uan kichijchiuak pantsin uan amo kitalilij levadura. 25 Satepan kintakualtekij Saúl uan itakeualuan uan yejuan peuak takuaj. Keman tamitakuajkej, moketskej uan yajkej keman tayouayanok katka.

29 Filisteos kinsentilijkej nochin ininsoldados ompa Afec. Uan israelitas kitalijkej ininkaltsitsin* kampa yetok se ameyal.* Nejon ameyal amo uejka yetok de Jezreel. 2 Akin kinixyekanayaj filisteos kinxejxelojkej ininsoldados. Kinxejxelojkej de ciejcien uan mijmil uan kinyekantiayaj. David uan isoldados kitojtokatiayaj* tekiuaj Akís. 3 Sayoj ke akin kinixyekanayaj filisteos kijtojkej: “¿Toni kichiuaj nikan nejin hebreos?”.* Tekiuaj Akís kiniluij: “Nejin takat yejua David, itakeual Saúl akin taixyekana Israel. Panouaya se xiuit nouan yetok desde ke amo kitekitiliaok Saúl. Uan amo nikitstok maj kichiua tein amo kuali”. 4 Sayoj ke akin kinixyekanayaj filisteos amo kiuelitakej tein kijtoj uan kiluijkej: “Xikilui nejon takat maj mokepa kampa tiktakauilij. Maj amo youi touan tateuiti, amokan tejuan peuak techteuia.* Yejua uelis kiualnemilis kinmiktis tosoldados para kitemos oksepa kitekitilis iteko. 5 Nejin takat yejua David akin ika tajtouayaj keman mijtotiayaj uan cantarouayaj:

‘Saúl kintanik mil takamej,

uan David kintanik 10 mil takamej’”.

6 Yejua ika Akís kinotsak David uan kiluij: “Tejua tikchiua tein kuali uan nikuelitaskia no xiouj iniuan nosoldados kampa tateuitij. Desde keman tiejkok, amo nikitstok xikchiua tein amo kuali. Nikyekmati nejin ijkon kemej nikmati ke Jehová yoltok. Sayoj ke okseki taixyekananij amo mouan takuaujtamatij. 7 Yejua ika kualtsin ximokepa uan amo xikchiua tein kinkualantis akin kinixyekanaj filisteos”. 8 Sayoj ke David kiluij Akís: “Noteko, ¿keyej amo uelis nias mouan nikinteuitiuj akin mitstauelitaj? Amo keman nikchiuani tein amo kuali desde keman peuak ninemi kampa titaixyekana”. 9 Tekiuaj Akís kiluij David: “Nikyekmati ke tejua semi tiyolkuali kemej se iángel Dios. Sayoj ke oksekin akin kinixyekanaj filisteos nechiluijkej maj amo nimitskaua touan xitateuiti. 10 Yejua ika mosta, kualkan ximeua uan maj kualkan meuakan mosoldados uan xiakan keman tatanestias”.

11 David uan isoldados kualkan meujkej uan yajkej kampa nemiaj filisteos. Uan soldados filisteos pankiskej Jezreel.

30 Uiptika, David uan takamej akin kipaleuiayaj ajsikej Ziclag. Keman ajsitoj, kimatkej ke amalequitas kinteuijkaj akin nemiaj Négueb uan Ziclag. Uan kitikuiltijkaj Ziclag. 2 Amo kimiktijkej nion akin, ta nochin kinuikakej. Kinuikakej nochin siuamej uan nochin akin yetoyaj itech xolal, desde konemej hasta akin xiuejkejya. 3 Keman David uan takamej akin kipaleuiayaj ajsikej, kiitakej ke kitikuiltijkaj ueyi xolal Ziclag. No kiitakej ke kinuikakaj ininsiuauan, ininokichpipiluan uan ininsiuapipiluan. 4 Uan David uan takamej akin kipaleuiayaj peuak tel chokaj. Semi chokakej hasta sioujkej. 5 Isiuauan David no kinuikakaj. Se monotsaya Ahinoam akin kayot Jezreel uan okse monotsaya Abigaíl akin katka isiuatsin Nabal akin kayot Carmelo. Sayoj ke Nabal momikilijkaya. 6 David semi motekipachojtoya porin takamej akin kipaleuiayaj kinemilijtoyaj kitetemaskej.* Yejuan kinekiaj kitetemaskej porin amalequitas kinuikakaj ininokichpipiluan uan ininsiuapipiluan uan semi kualantoyaj. Sayoj ke David kitemoj iDios Jehová para maj kiyolchikaua.*

7 David kiluij tiopixkat Abiatar ikoneuj Ahimélec: “Xikualkui efod”.* Abiatar kiuikilij. 8 Uan David kitajtanij* Jehová: “¿Maj nimotalo para nikintokatias amalequitas akin tachtekikoj Ziclag? ¿Nikinajsitiuj?”. Yejua kinankilij: “Kemaj, ximotalo uan xikintokatiuj, porin tikinajsitiuj uan tikinkuilis nochi tein kichtekkej”.

9 David uan 600 takamej akin iuan yayaj niman kisteujkej. Ajsitoj atauit* Besor uan seki takamej ompa mokaujkej. 10 David kisentokak kintokatiajki amalequitas iniuan 400 takamej. Sayoj ke 200 takamej mokaujkej ompa atauit Besor porin semi sioujtoyaj uan amo uelikok kipanauijkej atauit.*

11 Takamej kiajsitoj ixtauat se takat akin kayot Egipto uan kiuikakej kampa yetoya David. Yejuan kitamakakej uan kimakakej at. 12 No kimakakej ome taxkaltsitsin tein chijchiujtoyaj ika pasas uan se cacho taxkaltsin tein chijchiujtoya ika higo tein uakik. Keman takuaj, moyolkuik* porin amo teyi kikuajtoya uan amo teyi tayitoya eyi tonal. 13 David kitajtanij: “¿Kani tikayot? ¿Akoni moteko?”. Takat kinankilij: “Nikayot Egipto uan niitakeual se amalequita. Noteko nechkaujteuak porin yauipta nikokolispeuak.* 14 Tejuan tikinteuitoj keretitas akin nemij tanikopa* uan ichankauan Caleb akin nemij tanikopa. No tikinteuitoj akin nemij Judá uan tiktikuiltijkej Ziclag”. 15 David kiluij: “¿Uelis tinechuikas kampa yetokej akin techtachtekitoj?”. Takat kinankilij: “Nimitsuikas komo timotenkaua itokaykopa Dios ke amo tinechmiktis nion tikauas maj noteko nechchiuili teisa”.

16 Nejon takat kiuikak David kampa yetoyaj tachtekinij. Kinajsitoj uejuetstokej ixtauat, takuajtoyaj uan tatayitoyaj. Yejuan iluititoyaj porin tel miak taman kinichtekilijkaj filisteos uan akin nemiaj Judá. 17 Uan David peuak kinteuia desde kualkan hasta youak. Amo akin uelik choloj. Sayoj momakixtijkej 400 takamej porin cholojteujkej itech camellos. 18 David kinmakixtij isiuauan uan kinkuilij amalequitas nochi tein kiichtekkaj. 19 Ompa yetoyaj nochin akin amalequitas kinuikakaj, desde konemej hasta akin xiuejkejya. Ompa yetoyaj ininokichpipiluan uan ininsiuapipiluan uan nochi tein kinkuilijkaj. David kinkuilij nochi tein kinichtekilijkaj. 20 Uan no, David mokuilij ininichkauan* uan ininkuakuejuan amalequitas. Uan takamej akin kipaleuiayaj kinsentilijkej iniuan inintapialuan. Takamej kijtouayaj: “Nochi nejin mokuilij David”.

21 David yajki kampa yetoyaj 200 takamej akin mokaujkaj atauit* Besor porin tel sioujtoyaj. Yejuan kinamikitoj David uan takamej akin iuan yajkaj. Keman David kinajsito kintajtanij ox kuali yetoyaj. 22 Sayoj ke iuan David yajkaj seki takamej akin amo yolkualmej katkaj uan nexikolmej. Yejuan kijtojkej: “Amo tikinmakaskej tein tikinkuilijkej amalequitas porin amo touan yajkaj. Sayoj tikinmakaskej ininsiuauan uan ininkoneuan. Maj kinkuikan uan maj yakan”. 23 Uan David kiniluij: “Amo ijkon xikchiuakan nokniuantsitsin, porin Jehová techmakak nochi tein tikpiaj. Yejua techyekpiak uan techpaleuij maj tikintanikan akin techtachtekijkaj. 24 ¿Xe nankinemiliaj ke aksa* kinekis kichiuas tein nankijtojtokej? Amo, ta nochin tikinxejxelouiliskej tein tikinkuilijkej akin techtachtekijkaj. Tikinmakaskej akin yajkaj tateuitoj uan no tikinmakaskej akin mokaujkej para tajpiaskej. Amo akin tikmakaskej okachi”. 25 Ijkuak, David kiixtalij maj nochipa ijkon mochiua. Uan nochin israelitas peuak kitakamatij nejon tanauatil. Uan ijkon kisentokaj kichiuaj hasta axkan.

26 Keman David mokepak Ziclag, kikuik seki taman tein kinkuilijka amalequitas uan kintitanilij akin taixyekanayaj Judá porin kuali mouikaya iniuan. Kiniluij: “Namechtayokolia nejin* tein tikinkuilijkej akin kiixnamikij Jehová”. 27 David kintitanilij akin taixyekanayaj Betel, akin taixyekanayaj Ramot ompa Négueb uan akin yetoyaj Jatir. 28 No kintitanilij akin taixyekanayaj Aroer, Sifmot, Estemoa 29 uan akin taixyekanayaj Racal. No kintitanilij akin taixyekanayaj itech uejueyi xolalmej kampa nemiaj jerahmeelitas uan kampa nemiaj quenitas. 30 No kintitanilij akin taixyekanayaj Hormá, Borasán, Atac, 31 akin taixyekanayaj Hebrón uan nochin akin taixyekanayaj itech xolalmej kampa yajtinenkej David uan takamej akin kipaleuiayaj.

31 Filisteos moteuijtoyaj iniuan israelitas. Sayoj ke soldados israelitas kincholuijkej* filisteos uan filisteos kinmiktijkej miakej israelitas itech tepet Guilboa. 2 Filisteos motalojkej para kitokatiaskej Saúl uan ikoneuan. Keman kinajsitoj, kimiktijkej Jonatán, Abinadab uan Malki-Súa. Yejuan katkaj ikoneuan Saúl. 3 Filisteos kisenkuikej Saúl. Keman kiajsikej akin kitamotaj flechas, semi kikokojkej. 4 Yejua ika Saúl kiluij takat akin kimamaliaya tein ika tateuiaya: “Xikixti momachete tein ojkan tenej* uan xinechtokili. Amo nikneki maj ne takamej akin amo kitekitiliaj Dios nechtajyouiltikan* uan nechmiktikan”. Sayoj ke takat akin kitamamaliaya amo kinekik kimiktis porin semi mouia. Yejua ika Saúl kiketsak imachete tein ojkan tenej uan itech uetsito. 5 Keman takat akin kitamamaliaya Saúl kiitak ke mikkaya, no kiketsak imachete tein ojkan tenej, itech uetsito uan mikik. 6 Nejon tonal mikik Saúl, eyi ikoneuan, takat akin kimamaliaya tein ika tateuiaya uan soldados akin iuan yetoyaj.* 7 Israelitas akin nemiaj tal tamanis* Jezreel uan akin nemiaj tanakastan den ueyiat Jordán kiitakej ke nochin soldados israelitas cholojkaj uan ke Saúl uan ikoneuan mikkaj. Yejua ika kiskej den uejueyi xolalmej uan cholojkej. Satepan filisteos ompa chanchiuatoj.

8 Mostika, filisteos yajkej kampa uejuetstoyaj soldados israelitas akin kinmiktijkaj para kinkuiliskej nochi tein patiyoj tein kipiayaj. Uan kiitakej ke itech tepet Guilboa uetstoya Saúl uan eyi ikoneuan. 9 Kikechkotonkej Saúl uan kikuilijkej nochi tein motaliliaya para tateuis. Satepan kititankej aksa* maj youi noyan* kampa nemiaj filisteos uan kampa kinueyichiuayaj inintatadiosuan* para maj kitematilti ke tatankaj. 10 Nochi tein Saúl motaliliaya para tateuis kitalitoj itech kali kampa kiueyichiuayaj Astoret, uan kipilojkej inakayo Saúl itech tepamit tein kiyoualouaya ueyi xolal Bet-San. 11 Akin nemiaj Jabés-Galaad kimatkej nochi tein filisteos kichiuilijkaj Saúl. 12 Yejua ika, nochin soldados nejnenkej nochi youal hasta Bet-San uan kitemouitoj inakayo Saúl uan ininnakayo ikoneuan. Satepan mokepkej Jabés uan ompa kinchichinojkej. 13 Uan kitokkej ininomiyouan ompa Jabés, tatampa de se kouit tein moixmati kemej tamarisco. Uan amo takuajkej chikome tonal.

Oso “katka zufita uan kayot Ramá”.

Oso “motankuaketsas iixpan”.

Itech hebreo, “Jehová kitsakka imatriz”.

Oso “okse isiuatsin Elcaná”.

Xikonita ikaltsin Dios.

Oso “ininDios israelitas”.

Oso xa “keman ajsik tiempo”.

Tokayit tein kijtosneki ‘itokay Dios’.

Itech hebreo, “Xikchiua tein tikitas ke kuali yetok”.

Itech hebreo, “se efá”. Xikonita B14.

Itech hebreo, “niktaneujtia”.

Itech hebreo, “Jehová kichiua maj nikajokui kuaomit tein nikpia”. Xikonita kuaomit.

Oso “Amo ximoueyinekikan”.

Oso “tein ika kitamotaj flechas”.

Oso “akin mometskuatelojtiuij”.

Itech hebreo, “kuetauik”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “Seol”, kampa moseuijtokej mikemej. Xikonita miketekoch.

Oso “moueyineki”.

Oso xa “uan kikixtia pobre den tajsolijtik”.

Oso xa “Akin kiixnamikij Jehová motelmoujtiskej”.

Itech hebreo, “Kiajokuis kuaomit tein kipia”. Xikonita kuaomit.

Oso “kiixpejpenak”.

Oso “yekapitstik”. Nejin tepos katka se ueyi tenedor.

Xikonita efod.

Oso “tilmaj”.

Xikonita ikaltsin Dios.

Oso xa “para kichiuas maj pankisa pokti den tapialmej tein kichichinouaj”.

Itech hebreo, “nankiteliksaj”.

Oso “tikinpoujkaita”.

Itech hebreo, “nentinemiskiaj noixpan”.

Oso “chikaualis”.

Itech hebreo, “nochan”.

Oso “espada”.

Itech hebreo, “nentinemis iixpan”.

Xikonita ikaltsin Dios.

Xikonita tatiochiualkaxon.

Itech hebreo, “kinnakaskuejsos”.

Oso “kitajtoltij”.

Xikonita tanauatijkej.

Nejin kaltsitsin chijchiujtoyaj ika tasal (tilmaj).

Itech hebreo, “¿Keyej techtanik Jehová?”.

Xikonita tatiochiualkaxon.

Oso xa “tatajko”.

Xikonita hebreo.

Oso “itilmaj”.

Oso “kintajtoltij”.

Oso “ajkitstiuetsik”.

Tokayit tein kijtosneki ‘¿kani yetok tein techueyitalia?’.

Xikonita tatiochiualkaxon.

Oso “inintiotsin”.

Oso “inintiotsin”.

Oso “inintiotsin”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “amichij”.

Oso “amo moketsaj”.

Oso “hemorroides”.

Oso “kintajtoltijkej”.

Oso “hemorroides”.

Oso “hemorroides”.

Xikonita tatiochiualkaxon.

Oso “kintajtoltijkej”.

Oso “ininDios israelitas”.

Oso “Xikintsikokan”.

Oso “amo kintoktilikanok”.

Oso “Xikpankixtikan”.

Oso “kokoxkayot”.

Oso “kintsikojkej”.

Oso “Kipankixtijkej”.

Oso “kitoktilijtiayaj”.

Oso “tsajtsitiayaj”.

Oso “takomol”.

Oso “cincuenta mil setenta”. Itech hebreo, “70 takamej, 50 mil takamej”.

Xikonita tatiochiualkaxon.

Itech hebreo, “kixelojkej”, “kichipaujkej”.

Oso “peuak kichokiliaj”.

Oso “Komo ika nochi namoyolo”.

Oso “tiotsitsin”.

Oso “Ika nochi namoyolo”.

Oso “tiotsitsin”.

Oso “kitoyaujkej”.

Oso “borrego”.

Oso “ataujkopa”, “tauakalkopa”.

Tokayit tein kijtosneki ‘tet tein tapaleuia’.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “mochiua tojuez”.

Oso “mochiua ininjuez”.

Oso “tiotsitsin”.

Oso “diez por ciento”. Xikonita diezmo.

Oso “diez por ciento”. Xikonita diezmo.

Oso “namoborregos”.

Oso “mochiuas tojuez”.

Itech hebreo, “iburras”.

Oso “kipoujkaitaj”.

Itech hebreo, “se cuarto siclo”. Xikonita B14.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “kintajtoltijkej”.

Oso “kichatokej”.

Itech hebreo, “kinakastapojka”.

Itech hebreo, “nochi tein tikpia itech moyolo”.

Oso “kaltipan”, “kalpani”.

Oso “itajtol Dios”.

Oso “kipitsoj”, “kitenamik”.

Xikonita tanauatijkej.

Nejin tein ika tatsotsonayaj chijchiujtoya ika kouit uan kitaliliayaj cuerdas.

Oso “kiuijuitektiualaskej”.

Oso “pandereta”.

Xikonita tein kimaktiliayaj Dios para iuan sentakuaskej.

Itech hebreo, “iikniuj itat”.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “ininDios israelitas”.

Oso “kinixpejpenak”.

Oso “kiixpejpenak”.

Oso “mocholtijtok”.

Xikonita ikaltsin Dios.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “kintajtoltij”.

Oso “kitoktilijkej”.

Itech hebreo, “keman chikauak tonatos”.

Nejin hora peuaya kemej ome hora kualkan hasta chikuasen hora kualkan.

Nejin kaltsitsin chijchiujtoyaj ika tasal (tilmaj).

Oso “moxinijkej”.

Xikonita tein kimaktiliayaj Dios para iuan sentakuaskej.

Itech hebreo, “Nejua nikakik”.

Oso “akin”, “akaj”.

Itech hebreo, “amo teyi nankiajsinij nomako”.

Oso xa “tekiuaj”.

Oso “tiotsitsin”.

Oso “Xikueyichiuakan Jehová ika nochi namoyolo”.

Oso “tiotsitsin”.

Oso “namechixpejpenak”.

Oso “xiktekitilikan ika nochi namoyolo”.

Itech tajtol hebreo amo ixnesi kanachi xiuit.

Oso “kinixpejpenak”.

Itech hebreo, “kampa yetoyaj ininkaltsitsin”.

Xikonita hebreo.

Itech hebreo, “kampa ualkisa tonaltsin”.

Nejin kaltsitsin chijchiujtoyaj ika tasal (tilmaj).

Oso “mocholtitoj”.

Oso “tekochmej”.

Oso “taltekochmej”.

Xikonita tein kimaktiliayaj Dios para iuan sentakuaskej.

Itech hebreo, “kitiochiuas”.

Oso “kiixpejpenas”.

Oso “takomol”.

Oso “espadas”.

Nejin katka se kouit tein ueyak tein itempan kipiaya se tepos tein tenpitstik (yekapitstik).

Itech hebreo, “se pim”. Xikonita B14.

Oso “yekapitstik”.

Nejin kaltsitsin chijchiujtoyaj ika tasal (tilmaj).

Xikonita efod.

Oso “nimitstoktilijtias”.

Xikonita hebreo.

Oso “mocholtijkaj”.

Oso “kitoktilijtiaya”.

Oso “nejnenkej kemej tajko hectárea”.

Xikonita tatiochiualkaxon.

Itech hebreo, “Xikajchiua momay”. Tiopixkat xa kitataujtijtoya Dios.

Oso “ininespadas”.

Oso “mocholtijkaj”.

Itech hebreo, “pantsin”.

Oso “miel”.

Oso “chichipikatoya”.

Oso “kiyekmatik”. Itech hebreo, “ixtololojmilinik”.

Oso “nikyekmatik”. Itech hebreo, “niixtololojmilinik”.

Oso “miel”.

Oso “borregos”.

Oso “xikualxolkepakan”, “xikualtemimilokan”.

Oso “tiktajtoltikan”.

Oso “IninDios israelitas”.

Xikonita Urim uan Tumim.

Xikonita tetsitsin tein kitatamotayaj.

Oso “miel”.

Itech hebreo, “amo tikauaskej maj kimatokilikan (kimachilikan) nion se itson”.

Oso “ininborregos”.

Oso “mocholtitij”.

Oso “ojpanat”.

Oso “Xikintalkauikan”.

Oso “ininespada”.

Oso “kiiknelijkej”.

Oso “kiniknelijkej”.

Oso “tayoua”.

Oso “tiotsitsin”. Itech hebreo, “terafim”.

Oso “itilmaj”.

Oso “mitsajchiuas”.

Oso xa “amo mouia”.

Oso “moespada”.

Oso “xiktemiti”.

Oso “nikixpejpenak”.

Oso “kitajtoltijkej”.

Oso “kiixpejpenak”.

Oso “borregos”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “nikixpejpenak”.

Nejin kaltsitsin chijchiujtoyaj ika tasal (tilmaj).

Oso “takomol”.

Oso “takomol”.

Itech hebreo, “chikuasen molik uan se cuarta”. Xikonita B14.

Nejin katka kemej se koton tein chijchiujtoya ika tasal (tilmaj) oso kuetax uan tein kipepechouiliayaj miak tepostsitsin.

Itech hebreo, “makuil mil siclos”. Xikonita B14.

Oso “para atauj”, “para tauakal”.

Nejin katka se kouit tein ueyak tein itempan kipiaya se tepos tein tenpitstik (yekapitstik).

Itech hebreo, “600 siclos”. Xikonita B14.

Oso “iborregos”.

Itech hebreo, “se efá”. Xikonita B14.

Oso “takomol”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “kinyektaliliaya”.

Oso “kintajtoltij”.

Oso “kicholouilijkej”.

Itech hebreo, “nikinkitskij de inintenijuiyo”.

Oso “itilmaj”.

Oso “kitsikoj itech itasal (itilmaj)”.

Oso “espada”.

Oso “ojpanat”.

Oso “ihonda”.

Oso “itiotsitsin”.

Oso “espada”.

Oso “tikejkeloj”.

Oso “ihonda”.

Oso “iespada”.

Oso “honda”.

Oso “takomol”.

Oso “itilmaj”.

Oso “iespada”.

Oso “tein ika kitamota flechas”.

Oso “nochipa kuali kichiuaya teisa”.

Oso “kiuijuitektiayaj”.

Oso “panderetas”.

Nejin katka se kouit tein ueyak tein itempan kipiaya se tepos tein tenpitstik (yekapitstik).

Nikan xa ika motajtojtok Abel-Meholá.

Oso “tsikitsin ininnakayo filisteos kampa kinextia ke takamej”.

Oso “timocholtis”.

Oso “akin”, “akaj”.

Nejin katka se kouit tein ueyak tein itempan kipiaya se tepos tein tenpitstik (yekapitstik).

Oso “tiotsin”. Itech hebreo, “terafim”.

Oso “tilmaj”.

Oso “tiotsin”. Itech hebreo, “terafim”.

Oso “kitajtoltij”.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “taltekoch”.

Oso “xitatstik”.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “amo nechcholtilis”.

Oso “nimocholtitiuj”.

Oso “kijtosneki ke kualtsin nietos”.

Itech hebreo, “amo kualantok iuan David”.

Oso “akin”, “akaj”.

Itech hebreo, “semi nechtatsakuilti nejua Jonatán”.

Itech hebreo, “akin kiixnamikij David”.

Oso “timocholtijka”.

Itech hebreo, “tonal keman se tekiti”.

Oso “nikuitekisneki”.

Oso “mocholtito”.

Itech hebreo, “se tonal satepan ke iluichiujkej porin peujka selik metsti”.

Oso “¡Semi amo tikuatamati!”.

Nejin katka se kouit tein ueyak tein itempan kipiaya se tepos tein tenpitstik (yekapitstik).

Oso “tein ika kitamota flechas”.

Oso “kipitsoj”, “kitenamik”.

Keman moijkuilojtoya Biblia, akin kuali mouikayaj momattoyaj momakaskej se beso (mopitsoskej, motenamikiskej).

Oso “kitajtoltij”.

Xikonita ikaltsin Dios.

Oso “iborregos”.

Oso “noespada”.

Nejin katka se kouit tein ueyak tein itempan kipiaya se tepos tein tenpitstik (yekapitstik).

Oso “takomol”.

Xikonita efod.

Oso “tilmaj”.

Oso “kicholouilij”.

Oso “maj kichiuaki miak taman”.

Oso “mocholtito”.

Oso “mocholtito”.

Xikonita tanauatijkej.

Nejin katka se kouit tein ueyak tein itempan kipiaya se tepos tein tenpitstik (yekapitstik).

Itech hebreo, “Doeg akin kayot Edom”.

Oso “Goliat akin katka filisteo”.

Oso “iespada Goliat”.

Oso “espada”.

Oso “kipoujkaitaj”.

Itech hebreo, “takamej akin motalilijkaj efod tein chijchiujtoya ika lino”.

Oso “iespada”.

Oso “ininborregos”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “kitajtoltij”.

Xikonita efod.

Oso “mocholtiskej”.

Oso “Mocholtito”.

Oso xa “mouia porin”.

Oso “Mocholtijtok”.

Oso “ataujkopa”, “tauakalkopa”. Itech hebreo, “sur”.

Oso xa “tanikopa (ataujkopa, tauakalkopa) den taluakyan”.

Oso “nechcholouilis”.

Oso “mocholtijtos”.

Oso “ataujkopa”, “tauakalkopa”.

Oso “mocholtito”.

Nejin tepejxit xa ijkon kitokaytijkej porin Saúl mokepak uan amo motalojok para kitokatias David.

Oso “borregos”.

Oso “itilmajtenoj”.

Oso “kiixpejpenak”.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “kiixpejpenak”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “mocholtitoj”.

Amo yejua tepet Carmelo, ta nejin katka se ueyi xolal tein yetoya kampa kintaxejxelouilijkaj ichankauan Judá.

Oso “borregos”.

Oso “xiktajtoltikan”.

Itech hebreo, “itech se kuali tonal”.

Oso “titechyekoltis”.

Itech hebreo, “nejua mokoneuj David”.

Oso “kicholouilijtok”.

Oso “namoespada”.

Oso “motsikouilijkej”.

Oso “motsikouilij”.

Oso “kintejtelchiuak”, “kinijijtoj”.

Oso “tikinyekpixtoyaj”.

Itech hebreo, “makuil sea”. Xikonita B14.

Itech hebreo, “tortas”.

Itech hebreo, “akin moxixaj (motapiasouaj) tepankespan”. Nejin tajtolmej kikuiaj keman ininka tajtouayaj takamej akin amo kinyekitayaj.

Oso xa “maj Dios semi kitatsakuilti David”.

Tokayit tein kijtosneki ‘amo kuatamati’ oso ‘mijmikilot’.

Oso “ximomakixti”.

Itech hebreo, “nejin tatiochiualis”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “mitsyekpias kemej teisa tein kipia ipatiuj tein tikpankalakiaj itech se bolsa para tikyekpiaskej”.

Oso “honda”.

Oso “ininDios israelitas”.

Itech hebreo, “nion se akin moxixa (motapiasoua) tepankespan”. Nejin tajtolmej kikuiaj keman ininka tajtouayaj takamej akin amo kinyekitayaj.

Oso “mocholtijtok”.

Oso xa “den taluakyan”.

Nejin kaltsitsin chijchiujtoyaj ika tasal (tilmaj).

Oso “kitajtoltij”.

Nejin katka se kouit tein ueyak tein itempan kipiaya se tepos tein tenpitstik (yekapitstik).

Oso “moixeuis”.

Oso “kiixpejpenak”.

Oso “kokoxkakuis”.

Oso “iakuiloni”.

Oso “Amo tachixkej”, “Amo ixpetankej”.

Oso “kiixpejpenak”.

Oso “iakuiloni”.

Itech hebreo, “kijnekui”.

Oso “necheualtijkej”.

Oso “tiotsitsin”.

Oso “perdiz”.

Oso “mitsixpejpenak”.

Oso “mocholtito”.

Oso “borregos”.

Oso “inintilmaj”.

Oso “kitajtoltiaya”.

Oso “Négueb”. Itech hebreo, “sur”.

Oso “ataujkopa”, “tauakalkopa”. Itech hebreo, “sur”.

Itech hebreo, “sur”.

Oso “Yejuan uelis techteluiliskej”.

Nejin kaltsitsin chijchiujtoyaj ika tasal (tilmaj).

Oso “yolkokomoka”, “yolkuetaui”.

Oso “tatejtemiki”.

Xikonita Urim uan Tumim.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “akin”, “akaj”.

Itech hebreo, “siuat kiitak Samuel”. Nikan ika tajtoua se siuat akin se amokuali ejekat kikajkayaua para maj kinemili ke kiitstok Samuel.

Oso “tilmaj”.

Oso “nitatejtemiki”.

Nejin kijtosneki ke no mikiskej kemej Samuel.

Oso “timochikauas”, “timoyoltalis”.

Nejin kaltsitsin chijchiujtoyaj ika tasal (tilmaj).

Oso “amel”.

Oso “kitoktilijtiayaj”.

Xikonita hebreo.

Oso “porin uelis tejuan techteuis”.

Oso “kitepoxoniskej”, “kimojmotaskej ika tet”.

Oso “David moyolchikauak porin takuaujtamatia iuan Jehová iDios”.

Xikonita efod.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “ojpanat”.

Oso “ojpanat”.

Oso “mochikauak”, “moyoltalij”.

Oso “nikokoxkakuik”.

Oso “ataujkopa”, “tauakalkopa”.

Oso “ininborregos”.

Oso “ojpanat”.

Oso “akin”, “akaj”.

Itech hebreo, “Nejin se tatiochiualis”.

Oso “kincholouilijkej”.

Oso “moespada”.

Oso “noka mauiltikan”.

Nejin xa katkaj soldados akin kiyekpiayaj Saúl.

Oso “takomol”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “nochkan”.

Oso “inintiotsitsin”.

    Amaixmej itech Náhuatl (norte de Puebla) (2003-2025)
    Kampa se kisa
    Kampa se kalaki
    • Náhuatl del norte de Puebla
    • Maj se kipanoltili okse
    • Kampa se kipata kemej se kineki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kemej kinamiki motekitiltis
    • Keniuj tikyekpiaj tein tikseliaj
    • Kampa mopata seki taman
    • JW.ORG
    • Kampa se kalaki
    Maj se kipanoltili okse