TEIN KIJKUILOJ MARCOS

1 Ijkon peua moteixmatiltia kuali tanauatilmej* tein ika tajtoua Jesucristo, iKoneuj Dios. 2 Mochiuak ijkon kemej ijkuiliujtok itech iamatajkuilol tanauatijkej* Isaías: “(¡Xikita! Niktitaniti notanauatijkauj maj youi moixpan, uan yejua mitsyekchijchiuilis ojti). 3 Itech taluakyan se takat chikauak kijtojtok: ‘¡Xikyekchijchiuakan iojtsin Jehová* uan xikchipauakan!’”. 4 Juan akin teauia yetoya taluakyan kinmatiltijtoya nochin ke monekia moauiskej para kinextiskej ke moyolpatakejya uan ijkon Dios kintapojpoluilis inintajtakoluan. 5 Yejua ika yayaj kiitatij nochin akin nemiaj Judea uan Jerusalén. Yejua kinauiaya* itech ueyiat Jordán uan yejuan kijtouayaj sentaixpan inintajtakoluan. 6 Juan takentoya ika tasal tachijchiuj ika camellojtojmit* uan tajkoilpitoya* ika se kuetax uan kikuaya chapolimej uan koujtajnekti. 7 Uan kiteixmatiltiaya nejin: “Akin ualas satepan kipia okachi tanauatil ke nejua, uan nejua nion nechnamiki nimoixpilos para niktojtomilis itekakuan. 8 Nejua namechauij ika at, sayoj ke yejua namechauis ika ichikaualis Dios”.

9 Itech nejon tonalmej, Jesús ualaj de Nazaret tein poui Galilea uan Juan kiauij itech ueyiat Jordán. 10 Niman keman kisak den at, kiitak ke iluikak motapouaya uan ke ichikaualis Dios ualpantemouaya itech kemej se paloma. 11 Uan Dios kiualijtoj ne iluikak: “Tejua tinoKonetsin akin niktasojta, tejua semi tinechyolpaktia”.

12 Nimantsin, Dios ika ichikaualis kichiuak maj youi taluakyan. 13 Ompa yetoya 40 tonalmej uan in Amokuali kitemoj maj motajtakolmakani.* Onkayaj koujtajtapialmej, sayoj ke ángeles kipaleuiayaj.

14 Satepan ke kitsakkej Juan, Jesús yajki Galilea kiteixmatiltito ikuali tajtoluan Dios. 15 Kijtouaya: “Ejkokya tonal tein moixtalijka, uan iTaixyekanalis Dios moualtokijya. Ximoyolpatakan uan xitakuaujtamatikan itech kuali tanauatilmej”.

16 Keman nejnentoya ueyiatenoj Galilea kinitak ome iknimej, Simón uan Andrés, akin kinkitskiayaj pescados.* Yejuan kitamottoyaj ininatarrayas* itech ueyiat. 17 Jesús kiniluij: “Xinechtojtokakan uan nejua namechnextilis keniuj nankintemoskej akin nechtojtokaskej ijkon kemej nankintemouaj pescados”. 18 Uan yejuan nimantsin kikaujkej ininatarrayas uan kitojtokakej. 19 Keman nejnemik tepitsin nepaka, kinitak Santiago uan Juan, ikoneuan Zebedeo. Yejuan yetoyaj itech ininbarco kiyekchijchiujtoyaj atarrayas, 20 uan nimantsin kinnotsak. Yejua ika kikaujteujkej inintat Zebedeo itech barco iniuan itakeualuan uan kitojtokakej. 21 Uan ajsikej* Capernaúm.

Itech tonal sábado keman moseuiaj,* yejua kalakik kampa taueyichiuaj judíos uan peuak tamachtia. 22 Nochin semi kimojkaitakej kemej tamachtiaya, porin kinmachtiaya kemej akin kipia tanauatil, uan amo kemej tajkuilouanij. 23 Itech nejon hora, kampa taueyichiuaj judíos yetoya se takat akin kipiaya se amokuali ejekat, akin chikauak tsajtsik: 24 “¿Keyej titechkuejmoloua, Jesús akin tikayot Nazaret? ¿Titechixpoloko? ¡Kuali nikmati ke tejua Dios mitsualtitanik!”.* 25 Sayoj ke Jesús kitakaualtij amokuali ejekat uan kiluij: “¡Ximotentsakua* uan xikisa!”. 26 Uan amokuali ejekat kichiuak maj takat chikauak motsetselo uan maj eliuis tsajtsi, uan kisak. 27 Nochin semi kimojkaitakej uan peujkej ika monojnotsaj nejon. Kijtouayaj: “¿Toni nejin? ¡Semi taman kemej tamachtia! Hasta kipia tanauatil para kinkalankixtis amokuali ejekamej uan yejuan kitakamatij”. 28 Yejua ika Jesús niman kiixmatkej itech nochi xolalmej tein pouij Galilea.

29 Jesús, Santiago uan Juan kiskej kampa taueyichiuaj judíos uan yajkej ichan Simón uan Andrés. 30 Uan imonan Simón uetstoya porin kikuik totonik,* uan niman kiluijkej Jesús. 31 Yejua motokij, kimakitskij uan kipaleuij maj meua. Totonik kikauak uan yejua peuak kintakualchiuia.

32 Keman peuak tapoyaui, keman pankalakkaya tonaltsin, peujkej kiualkuiliaj nochin akin mokokouayaj uan kipiayaj amokuali ejekamej. 33 Nochin akin nemiaj itech ueyi xolal mosentilijkej ompa kaltenoj. 34 Yejua ika kinpajtij miakej akin kipiayaj tataman kokolis.* No kinkalankixtij miak amokuali ejekamej, sayoj ke amo kinkauaya maj tajtokan, porin yejuan kimatiaj ke yejua katka Cristo.*

35 Semi kualkan, keman tayouayanok* katka, meuak uan yajki kampa taseltijkan uan ompa peuak kichiua netataujtil. 36 Sayoj ke Simón uan akin iuan yetoyaj semi kitemojtinenkej, 37 uan keman kiajsikej, kiluijkej: “Nochin mitstemojtokej”. 38 Sayoj ke yejua kiniluij: “Tiouij okseko, itech xolalmej tein moajsij nepaka para maj ompa no nitanojnotsa, porin yejua ika niualaj”. 39 Yejua ika, Jesús tanojnotstinemik kampa taueyichiuaj judíos uan kinkalankixtijtinemik amokuali ejekamej itech nochi Galilea.

40 Se takat akin kipiaya se pitsotik kokolis* tein monotsa lepra kiajsito, kitataujtij uan hasta motankuaketsak. Kiluij: “Nejua nikmati ke komo tikneki uelis tinechpajtis”.* 41 Jesús semi kiyoliknelij, kitalij imay itech takat uan kiluij: “Kemaj, nikneki. Xipajti”.* 42 Uan nimantsin chipauayak uan pajtik. 43 Achto ke Jesús kiluiskia maj youi, kinajnauatij: 44 “Amo akin xikilui. Sayoj ke xikitati tiopixkat uan xiktemaktiti tein Moisés tanauatij, para maj kiitakan ke tipajtikya”.* 45 Sayoj ke satepan ke yajki, takat peuak kitematiltijtinemi uan kitetapouijtinemi tein panoka. Yejua ika Jesús amo ueliaok kalakia itech nion se ueyi xolal. Mokauaya kalampakopa, kampa amo akin nemia, uan maski ijkon, akin nemiaj itech nochi xolalmej uaualayaj kiitakij.

2 Sayoj ke seki tonalmej satepan, Jesús mokepak Capernaúm uan niman momatik ke yetoya kalijtik. 2 Uan semi miakej ompa mosentilitoj, uan amo akiaok nion se, nion kaltenoj. Uan Jesús peuak kinixmatiltia itajtol Dios. 3 Uan kiualkuilijkej se takat akin amo uelia nejnemia, kimamajtiualayaj naui takamej. 4 Sayoj ke, kemej semi miakej ompa yetoyaj, amo uelkej kikalakijkej hasta kampa yetoya Jesús. Yejua ika kikuatapojkej kali kampa yetoya Jesús, uan ompaka kitemouijkej in kokoxkej itech ipetauj.* 5 Keman Jesús kiitak ke semi takuaujtamatiaj, kiluij in kokoxkej:* “Nokonetsin, nejua nimitsintapojpoluilia motajtakoluan”. 6 Uan seki tajkuilouanij akin ompa tokotsyetoyaj kiyolnemiliayaj: 7 “¿Keyej ijkon tajtoua nejin takat? Kiuijuikaltijtok* Dios. Amo akin ueli tetapojpoluilia se itajtakoluan, ta sayoj Dios”. 8 Jesús niman kimatik tein kinemilijtoyaj uan kiniluij: “¿Keyej nankiyolnemilijtokej nejon? 9 ¿Toni okachi amo ouij? ¿Se kiluis in kokoxkej ‘nimitsintapojpoluilia motajtakoluan’, oso se kiluis ‘ximeua, xikajokui mopetauj* uan xinejnemi’? 10 Sayoj ke para nankiitaskej ke nejua akin niyolik kemej takat* nikpia tanauatil para nikintapojpoluilis inintajtakoluan akin nemij nikan taltikpak...”.* Uan kiluij in kokoxkej: 11 “Nimitsiluia: ximeua, xikajokui mopetauj* uan xiouj mochan”. 12 Ininixpan nochin, takat nimantsin meuak, kiajokuik ipetauj uan nejnentiajki. Nochin kimojkaitakej uan kiueyitalijkej Dios. Yejuan kijtouayaj: “Amo keman tikitstoyaj teisa ijkon”.

13 Uan Jesús oksepa yajki ueyiatenoj. Miakej ualayaj kiitakij uan yejua kinmachtiaya. 14 Uan keman nejnentiaya, kiitak Leví* ikoneuj Alfeo tokotsyetoya kampa taxtauaj impuesto, uan kiluij: “Xinechtojtoka”. Leví nimantsin moketsteuak uan kitojtokak. 15 Satepan, Jesús uan imomachtijkauan takuajtoyaj ichan. No iniuan yetoyaj miakej akin kisentiliaj impuesto uan tajtakolchiuanij, porin miakej kemej yejuan kitojtokayaj. 16 Sayoj ke keman tajkuilouanij akin katkaj fariseos kiitakej ke Jesús takuaya iniuan tajtakolchiuanij uan akin kisentiliaj impuesto, peuak kiniluiaj imomachtijkauan Jesús: “¿Keyej yejua takua iniuan akin kisentiliaj impuesto uan iniuan tajtakolchiuanij?”. 17 Keman Jesús kinkakik, kiniluij: “Akin amo teyi kinkokoua amo moneki maj kiitatij tapajtijkej, sayoj ke akin mokokouaj kemaj. Amo nikinnotsako akin yolmelaujkej, ta akin tajtakolejkej”.

18 Itatojtokakauan Juan uan fariseos momattoyaj kiixtaliskej amo takuaskej seki tonalmej. Yejua ika kitajtanikoj* Jesús: “Itatojtokakauan Juan uan inintatojtokakauan fariseos kiixtaliaj amo takuaskej seki tonalmej, ¿keyej akin mitstojtokaj amo ijkon kichiuaj?”. 19 Jesús kinnankilij: “Keman novio yetok iniuan itasojikniuan, amo moneki kiixtaliskej amo takuaskej, ¿melauj? Amo kuali yetoskia maj kiixtalikan amo takuaskej komo iuan yetokej. 20 Sayoj ke ejkos tonal keman kinkuiliskej novio, uan nejon tonal kemaj kiixtaliskej amo takuaskej. 21 Amo akin kijtsoma se tasal tein yankuik itech se tasalsol. Komo ijkon kichiuaskiaj, keman motokotsos tasal tein yankuik, kiixtilanas tein soltik uan okachi tsayanis. 22 Uan no, amo akin kipanteka yankuik vino itech kuetaxbolsa tein soltik. Komo ijkon kichiuaskiaj, vino kitsayanaskia kuetax uan toyauiskia, uan kuetaxbolsa amo ueliskia se kikuisok. Okachi kuali, yankuik vino se kipanteka itech kuetaxbolsa tein yankuik”.

23 Itech tonal sábado keman moseuiaj, Jesús panotiaya kampa toktoya trigo, uan imomachtijkauan kimatektiayaj seki tatok. 24 Yejua ika fariseos kiluijkej: “¡Xikita! ¿Keyej kichiujtokej itech tonal sábado tein amo kuali yetok maj se kichiua?”. 25 Sayoj ke yejua kinnankilij: “¿Amo keman nankiitanij kampa ijkuiliujtok tein kichiuak David keman tamik tein kikuaskia uan yejua uan takamej akin iuan yayaj mayankej? 26 ¿Amo nankiitanij kampa ika motajtoua ueyi tiopixkat Abiatar uan tein kichiuak David keman kalakik ichan Dios? Yejua kikuaj pantsin tein kitalijkaj iixpan Dios uan no kinmakak takamej akin iuan yayaj. Uan nejon pantsin amo akin ueli kikua, sayoj tiopixkamej”. 27 Uan kiniluij: “Dios kiixtalij tonal sábado para maj techpaleui uan amo para maj okachi tayekanto ke tejuan. 28 Kemej nankiitaj, nejua akin niyolik kemej takat nikpia tanauatil hasta itech tonal sábado”.

3 Uan oksepa kalakik kampa taueyichiuaj judíos, uan ompa yetoya se takat akin amo uelia kioliniaya se imay.* 2 Fariseos sayoj kiitstoyaj Jesús porin kinekiaj kiitaskej ox kipajtiskia nejon takat itech tonal sábado keman moseuiaj uan ijkon ueliskiaj kiteluiliskej. 3 Uan Jesús kiluij nejon takat akin amo uelia kioliniaya imay: “Ximoketsa uan xiuiki nikan tatajko”. 4 Uan kiniluij: “¿Kuali yetok maj se kichiua tein kuali oso tein amo kuali itech tonal sábado? ¿Uelis se temakixtis oso se temiktis?”. Sayoj ke yejuan amo teyi kijtojkej. 5 Keman Jesús kiitak ke akin ompa yetoyaj semi yoltakuaujkej katkaj, kualanik uan semi moyolkokoj. Satepan kiluij in takat: “Ximomamelaua”. Keman momamelauak, mapajtik. 6 Uan fariseos kiskej uan nimantsin peujkej mosentiliaj iniuan itatojtokakauan Herodes para kiixtaliskej keniuj kimiktiskej Jesús.

7 Sayoj ke Jesús uan imomachtijkauan yajkej ueyiat uan tel miakej akin nemiaj Galilea uan Judea kitojtokakej. 8 Hasta akin nemiaj Jerusalén, Idumea, akin nemiaj oksekopa den ueyiat Jordán uan itech xolalmej tein pouij Tiro uan Sidón, tel miakej kiajsitoj porin kimatkej nochi tein kichiujtoya. 9 Yejua ika kiniluij imomachtijkauan maj kiualkuilianij se barco tsikitsin kampa ueliskia tejkos* komo kitojtopeuayaj. 10 Uan kemej miakej kinpajtijka, nochin akin semi mokokouayaj moolochtemayaj kampa yetoya para itech kitaliskej ininmauan. 11 Hasta amokuali ejekamej, keman kiitayaj motamotayaj iixpan uan tsajtsiaj: “¡Tejua tiiKoneuj Dios!”. 12 Sayoj ke Jesús miakpa kinnajnauatiaya maj amo akin kiluianij akoni katka yejua.

13 Yejua pankisak itech se tepet uan kinnotsak akin yejua kinekik, uan yejuan iuan mosentilijkej. 14 Uan kinijitak* 12 takamej uan kintokaytij tatitanilmej. Yejuan iuan yajtinemiskiaj uan yejua kintitaniskia maj tanojnotsatij 15 uan kinmakaskia chikaualis tein ika kinkalankixtiskiaj amokuali ejekamej.

16 Yejuan nejin 12 takamej akin kinijitak:* Simón (akin no kitokaytij Pedro), 17 Santiago uan Juan ikoneuan Zebedeo (akin yejua no kintokaytij Boanerges, tein kijtosneki “ikoneuan tatikuinilot”), 18 Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Santiago ikoneuj Alfeo, Tadeo, Simón akin tekiti ika nochi iyolo 19 uan Judas Iscariote (akin kitemaktij).

Uan Jesús kalakik itech se kali, 20 uan oksepa tel miakej mosentilijkej, yejua ika nion ueliaj takuayaj. 21 Keman ichankauan kimatkej tein panotoya, kitemotoj para kiuikaskej, porin kijtouayaj: “Amo yektalnamikiok”. 22 Uan no, tajkuilouanij akin temokaj de Jerusalén kijtouayaj: “Itech kalakik Amokuali Belcebú.* Akin kinixyekana amokuali ejekamej kipaleuia maj kinkalankixti amokuali ejekamej”. 23 Sayoj ke yejua kiniluij maj motokikan uan kintapouij miak taman. Kijtoj: “¿Keniuj uelis Satanás kikalankixtis Satanás? 24 Komo itech se altepet moteuiaj uan moxexelouaj, ixpoliuiskej. 25 Uan komo kalyetonij moteuiaj uan moxexelouaj, amo uelis senyetoskej. 26 No ijkon panoua iuan Satanás, komo iselti moixnamiki uan moxeloua, amo taxikos uan ixpoliuis. 27 Tein melauj, komo aksa* kalaki ichan se takat akin chikauak porin kitachtekisneki, achto moneki kiilpis.* Sayoj ijkon uelis kitachtekis. 28 Namechyekiluia ke akin kichiuas tein yeski tajtakol oso teuijuikaltis,* Dios kitapojpoluis. 29 Sayoj ke akin kiuijuikaltis ichikaualis Dios, amo keman kitapojpoluiskej, porin nejon tajtakol amo keman poliuis”. 30 Nejin kijtoj porin yejuan kijtouayaj: “Itech kalakik se amokuali ejekat”.

31 Uan ualajkej inan uan iikniuan Jesús, sayoj ke mokaujkej kalampa uan kititankej se akin ompa yetoya maj kinotsati. 32 Miakej tokotsyetoyaj uan kiyoualojtoyaj. Uan kiluijkej: “Xikita, momaj uan mokniuan yetokej kalampa uan mitstemouaj”. 33 Sayoj ke yejua kinnankilij: “¿Akoni nomaj uan nokniuan?”. 34 Uan keman kinitstoya akin tokotsyetoyaj uan kiyoualojtoyaj, kijtoj: “¡Yejua nejin nomaj uan yejuan nejin nokniuan! 35 Akin kichiua tein Dios kineki, yejua nokniuj uan nomaj”.

4 Jesús oksepa peuak tamachtia ueyiatenoj. Kemej tel miakej mosentilijkej kampa yetoya, tejkok* itech se barco, motalij uan tepitsin kitsinkixtijkej. Sayoj ke nochin mokaujkej ueyiatenoj. 2 Uan yejua peuak kintapouia miak taman tein ika kinmachtij. Uan kiniluij: 3 “Xikakikan. Se takat tatokato. 4 Uan keman tatoktiaya, seki xinach uetsik ojtenoj uan totomej kikuakoj. 5 Okseki uetskej tepani,* kampa amo semi onkaya tal uan niman ixuakej porin amo uejkatan toktoyaj. 6 Sayoj ke tonaltatakej, uan kemej amo moyeknaluayotijkaj, kuetaujkej. 7 Okseki xinach uetsik uitstsalan, uan uitsti moskaltij uan kintsonpachoj, yejua ika amo takik.* 8 Sayoj ke okseki uetskej itech kuali tal, ixuakej uan moskaltijkej, uan peuak mochiua: seki kitemakayaj 30 okachi ke tein kitokak, okseki 60 uan okseki se ciento”. 9 Uan no kijtoj: “Akin kipia inakas para takakis, maj yektakaki”.

10 Uan keman yejua yetoya iselti, seki imomachtijkauan uan 12 tatitanilmej peujkej kitajtaniaj* toni kijtosnekia tein kintapouij. 11 Yejua kinnankilij: “Namejuan Dios namechpaleuia xikajsikamatikan tein amo kitematiltijtoya* de iTaixyekanalis. Sayoj ke oksekin sayoj kikakij tein nikintapouia 12 uan ijkon, maski tachiaskej, ipa amo teyi kiitaskej, uan maski takakiskej, ipa amo teyi kiajsikamatiskej. Ijkon, yejuan amo keman mokepaskej iuan Dios uan amo kintapojpoluiskej”. 13 Uan no kiniluij: “Komo namejuan amo nankiajsikamatij nejin tein namechtapouij, ¿keniuj nankiajsikamatiskej nochi okseki taman tein namechtapouis?

14 ”Akin tatoka yejua akin kiteixmatiltia itajtol Dios.* 15 Xinach tein uetsik ojtenoj yejuan akin niman keman kikakij itajtol Dios, Satanás kiajchiuaki tajtol tein motokak itech ininyolo. 16 Xinach tein uetsik tepani* yejuan akin kikakij itajtol Dios uan niman kineltokaj ika miak pakilis. 17 Sayoj ke amo moyeknaluayotia itech ininyolo. Yejua ika, kineltokaj sayoj seki tonalmej, sayoj ke keman kipiaj ouijkayomej oso kintajyouiltiaj porin kitakamatij itajtol Dios, nimantsin kikauaj. 18 Uan no, xinach tein uetsik uitstsalan yejuan akin kikakij itajtol Dios 19 sayoj ke semi kintekipachoua tein onkak itech nejin tonalmej,* mokajkayauaj ke tomin uelis kinpaleuis* uan kinejnekij miak taman, nochi nejon kalaki itech ininyolo uan kitsonpachoua itajtol Dios, yejua ika amo taki. 20 Uan no, xinach tein uetsik itech kuali tal yejuan akin kikakij itajtol Dios, kineltokaj ika miak pakilis uan kitemakaj okachi xinach: sekin kitemakaj 30 okachi; okseki 60 uan okseki se ciento”.

21 Uan no kiniluij: “Se candil amo se kipantsakua ika se chikiuit* nion se kitalia camajtampa, ¿melauj? Se kitalia kampa kinketsaj candilmej. 22 Porin nochi tein amo akin kimati momatis, uan nochi tein kuali kitatijtokej,* nochin kimatiskej. 23 Akin kipia inakas para takakis, maj yektakaki”.

24 Uan kiniluij: “Kuali xikakikan tein nikijtojtok. Komo miak nankitemakaj, no miak namechmakaskej,* uan hasta okachi. 25 Porin akin kipia teisa, kimakaskej okachi; sayoj ke akin amo kipia, kikuiliskej hasta tein kipia”.

26 Uan no kijtoj: “ITaixyekanalis Dios tamati kemej ijkuak se takat kitokati xinach. 27 Keman tayoua, kochiti uan keman tanesi meua. Uan xinach ixua uan tatok moskaltia, maski yejua amo kiyekmati keniuj. 28 Tatok iselti mochiua: moskaltia, taki uan chikauaya takilot. 29 Keman chikauaya takilot, yejua kitekiti porin ejkokya tonalmej keman kisentiliskej tatok”.

30 Uan no kijtoj: “¿Toni ika ueliskia tikixnextiskej iTaixyekanalis Dios, oso toni ueliskia namechtapouis tein ika namechmelauilis? 31 Tamati kemej se xinachtsin tein kiluiaj mostaza. Keman se kitoka yejua xinachtsin tein okachi pisiltik tein onkak nikan taltikpak. 32 Sayoj ke keman se kitoka, moskaltia uan mochiua okachi ueyi ke okseki tatokmej. Uan kemej semi maueueyakia, totomej ueli ompa motapajsoltiaj uan mopaleuiaj”.

33 Jesús kintapouiaya miak taman kemej nejin keman kinixmatiltiaya itajtol Dios, ijkon kemej ueliskiaj kiajsikamatiskej. 34 Tein melauj, nochipa kintapouiaya miak taman, uan sayoj imomachtijkauan kinmelauiliaya toni kijtosnekia.

35 Uan nejon tonal, keman peuak tapoyaui, kiniluij imomachtijkauan: “Maj tianalpanokan”. 36 Uan keman yejuan kiniluijkej akin ompa mosentilijkaj maj yakanya, kiuikakej Jesús itech barco, ijkon kemej yejua yetoya. Uan oksekin no tejkokej* itech ininbarcos uan iuan yajkej. 37 Sepasan peuak eliuis chikaujkaejeka. Ueyiat chikauak moajkotamotaya uan kiuitekia barco, uan apexontoyaya.* 38 Sayoj ke Jesús mokuatekak itech ikuatapech uan kochtoya taikampa itech barco. Yejua ika kijxitijkej* uan kiluijkej: “Tamachtijkej, ¿amo tikita ke timikitij?”. 39 Uan yejua meuak, kitakaualtij ejekat uan kiluij ueyiat: “¡Xitamatia! ¡Amo xikakistiok!”. Ejekat motamatilij uan nochi tatamatiak.* 40 Uan kiniluij: “¿Keyej semi namomoujtiaj?* ¿Ayamo nantakuaujtamatij?”. 41 Yejuan semi mojkamikiaj uan moiluiayaj: “¿Akoni yekmelauj nejin takat? Hasta ejekat uan ueyiat kitakamatij”.

5 Uan kipanauijkej ueyiat uan ajsikej oksekopa, itech tal tein poui Gerasa. 2 Uan nimantsin keman Jesús temok den barco, se takat akin kipiaya se amokuali ejekat kinamikito. Nejon takat ualeuak kampa toktokej mikemej. 3 Yejua ompa nemia, uan hasta nejon tonal nochipa keman kiilpiayaj* motojtomaya, maski kiilpiayaj ika cadena. 4 Miakpa kimailpijkaj uan kimetsilpijkaj* ika cadena sayoj ke yejua nochipa kinkokototsaya. Amo akin uelia kitsakuiliaya. 5 Mostajya, nochin tonal uan nochin youal tsajtsitinemia kampa toktokej mikemej uan itech tepemej uan nochipa motejtekia ika tet. 6 Sayoj ke, keman kiuejkaitak Jesús, tsikuinteuak uan motankuaketsato iixpan. 7 Uan chikauak tsajtsik: “¿Toni tikchiujtok nikan, Jesús iKoneuj Dios akin okachi ueyichiujkej? Xikyekijto itokaykopa Dios ke amo tinechtatsakuiltis”. 8 Porin Jesús ipa kiluijtoyaya: “Tejua amokuali ejekat, xikaua nejin takat”. 9 Jesús kitajtanij:* “¿Keniuj timonotsa?”. Yejua kinankilij: “Nimonotsa Legión,* porin timiakej”. 10 Uan semi kitataujtiaya maj amo kintitani uejka.

11 Uan itech tepet takuajtoyaj tel miak pitsomej. 12 Yejua ika amokuali ejekamej kitataujtijkej: “Xitechtitani maj tikalakikan ininijtik pitsomej”. 13 Uan yejua kinkauak. Ompa, amokuali ejekamej kikaujkej nejon takat uan mokalakijkej ininijtik pitsomej, uan pitsomej mopantamotkej* itech ueyiat uan nochin moaeltsimijkej.* Nejon pitsomej katkaj kemej ome mil. 14 Sayoj ke akin kinyekpiayaj pitsomej cholojteujkej uan kitetapouijkej tein panok itech ueyi xolal uan itech xolalmej. Uan nochin kiitatoj tein panoka. 15 Keman ajsikej kampa yetoya Jesús, kiitakej takat akin achto kipiaya tel miak amokuali ejekamej. Tokotsyetoya, takentoya uan yektalnamiktoyaya,* uan semi momoujtijkej. 16 Uan akin kiitakaj tein kipanoka takat akin achto kipiaya amokuali ejekamej uan tein kinpanok pitsomej, kinmelauilijkej keniuj mochiujka nochi. 17 Yejua ika peuak kitataujtiaj Jesús maj youi okseko.

18 Uan keman Jesús tejkotoya* itech barco, takat akin achto kipiaya amokuali ejekamej kitataujtij maj kiuika. 19 Sayoj ke Jesús amo kikauak, ta kiluij: “Xiouj mochan. Xikinajsiti mochankauan uan xikintapoui keniuj Jehová* mitspaleuij uan mitsiknelij”. 20 Takat yajki uan peuak kitematiltia itech Decápolis* keniuj Jesús kipaleuij, uan nochin kimojkakakiaj.

21 Jesús mokepak itech barco uan kipanauij ueyiat hasta oksekopa. Uan keman yetoyaok atenoj, tel miakej kiyoualotoj. 22 Ompa, ajsik semej akin taixyekanaya kampa taueyichiuaj judíos, akin monotsaya Jairo. Keman kiitak Jesús, motankuaketsak iixpan 23 uan miakpa kitataujtij: “Nosiuapiltsin xikaujtok.* ¿Uelis tiualas uan itech tiktalis momauan? Ijkon pajtis uan kisentokas nemis”. 24 Jesús niman iuan yajki. Tel miakej kitojtokayaj uan hasta kitojtopeuayaj.

25 No ompa yetoya se siuatsin akin 12 xiujmejya eskistinemia. 26 Yajka iniuan miakej tapajtianij akin sayoj kitajyouiltijkaj. Motomintamijkaya, sayoj ke amo pajtia, ta okachi tanauia. 27 Kemej kitekakilijka tein kijtouayaj ke kichiuaya Jesús, mokalakij tatsalan, motokij taikankopa uan kinalmatokak* ipantaken, 28 porin kijtouaya: “Maj sayoj tepitsin niknalmatoka itasal uan nipajtis”. 29 Nimantsin amo eskisakok, uan kimachilij ke pajtikaya. Nejon kokolis* semi kitajyouiltijka.

30 Jesús nimantsin kimachilij ke itech kisak chikaualis. Yejua ika, moikankepak kampa yetoyaj akin kitojtokayaj uan tajtanik: “¿Akoni kimatokak* notasal?”. 31 Sayoj ke imomachtijkauan kinankilijkej: “Tikita keniuj nochin mitstojtopeuaj, ¿uan titajtani akoni kimatokak motasal?”. 32 Maski ijkon, yejua kisentokaya kiixtemouaya akoni kimatokak itasal. 33 Siuatsin, akin kimachilij ke pajtikaya, mojkauiuiyokatoya, motankuaketsato iixpan uan kiluij nochi. 34 Yejua kiluij: “Nokonetsin, tipajtik porin titakuaujtamatik. Xiouj uan amo ximotekipacho, xipajti uan maj nejon kokolis* amo mitstajyouiltiok”.

35 Keman yejua tajtojtoyaok, ualajkej seki takamej akin yetoyaj ichan Jairo uan kiluijkej: “Mosiuapiltsin momikilijya. Amo xikuejmolook in Tamachtijkej”. 36 Sayoj ke Jesús kikakik tein kijtojtoyaj uan kiluij Jairo: “Amo ximoui, sayoj xitakuaujtamati”. 37 Uan amo kikauak maj nion akin iuan youi, ta sayoj Pedro, Santiago uan iikniuj, Juan.

38 Keman ajsikej ichan Jairo, Jesús kiitak ke akin ompa yetoyaj semi kakistitoyaj, chokatoyaj uan tayokoltsajtsitoyaj. 39 Yejua ika, keman kalakik, kiniluij: “¿Keyej nanchokaj uan semi nankakistij? Siuapiltsin amo momikilij, ta kochtok”. 40 Keman kikakkej nejin, peujkej kiueuetskiliaj uan kikejkelouaj. Jesús kiniluij nochin maj kisakan. Kiniluij itat uan inan siuapiltsin uan imomachtijkauan maj iuan yakan hasta kampa yetoya siuapiltsin. 41 Yejua kimakitskij siuapiltsin uan kiluij: “Tálitha cúmi”, tein kijtosneki “siuapiltsin, nimitsiluia: ¡ximeua!”. 42 Nimantsin siuapiltsin meuak uan peuak nejnemi. (Kipiaya 12 xiujmej). Yejuan semi kimojkaitakej nejon uan amo kimatiajok keniuj kinextiskej ke semi yolpakiaj. 43 Sayoj ke yejua miakpa kinnajnauatij maj amo akin kiluikan. No kiniluij maj kitamakakan siuapiltsin.

6 Uan kisak de ompa uan yajki itech xolal kampa moskaltij, uan imomachtijkauan iuan yajkej. 2 Itech tonal sábado keman moseuiaj, peuak tamachtia kampa taueyichiuaj judíos uan tel miakej akin kikakkej kimojkaitakej uan kijtojkej: “¿Kani momachtij nejin takat nochi nejin? ¿Keniuj kimati miak taman? ¿Uan akoni kimakak chikaualis para maj kichiua nejin milagros? 3 Yejua koujxijxinkej, ikoneuj María uan iikniuj Santiago, José, Judas uan Simón, ¿melauj? Uan iikniuan siuamej, ¿amo nochin nikan nemij?”. Uan yejua ika amo kinekkej itech taneltokaskej. 4 Sayoj ke Jesús kiniluij: “Tanauatijkej* kampa yeski kitakachiuaj,* sayoj ke kampa kayot, iniuan ichankauan uan ikalijtik amo ijkon kichiuaj”. 5 Yejua ika amo kichiuak nion se milagro ompa, ta sayoj kitalij imauan inintech sekin akin mokokouayaj uan kinpajtij. 6 Tein melauj, semi kimojkaitak porin amo takuaujtamatiaj. Uan tamachtijtinemik itech xolalmej tein moajsiaj ompaka.

7 Uan kinsentilij 12 tatitanilmej uan peuak kintitani ojomen, uan kinmakak chikaualis tein ika ueliskia kinkalankixtiskej amokuali ejekamej. 8 No kinnauatij maj amo teyi kiuikanij, ta sayoj se topil, maj amo kiuikanij pantsin, nion maj kiuikanij ininmorral, nion tomin* itech inintajkoilpikauj.* 9 Kiniluij maj motalilikan inintekakuan sayoj ke maj amo kiuikakan ome* inintasal. 10 Uan no kiniluij: “Keman nankalakiskej itech se kali, ompa ximokauakan hasta keman nanyaskejya”. 11 Sayoj ke komo itech se xolal amo namechseliaj nion namechkakij, keman nanyaskejya ximometstsetselokan para maj uetsi talnex, uan ijkon kiitaskej ke kichiujkej tein amo kuali. 12 Uan peuak ojtokaj uan kinixmatiltiaj nochin ke monekia moyolpataskej; 13 kinkalankixtiayaj miak amokuali ejekamej uan kintaliliayaj aceite miakej akin mokokouayaj uan kinpajtiayaj.

14 Tekiuaj Herodes kitekakilij nejon, porin noyampa* ika tajtouayaj Jesús uan kijtouayaj: “Juan akin teauia oksepa nemik* uan yejua ika ueli kichiua milagros”. 15 Sayoj ke oksekin kijtouayaj: “Yejua Elías”. Uan oksekin kijtouayaj: “Yejua se tanauatijkej, kemej akin nenkej ne uejkauj”. 16 Sayoj ke keman Herodes kikakik ke ika tajtouayaj Jesús, kijtoj: “Oksepa nemi* Juan akin nikechkotonak”. 17 Herodes tanauatijka maj kitsakuakan Juan uan maj kiilpikan* ika cadena para kiyolpaktis Herodías, isiuauj Filipo akin Herodes iuan monamiktijka. Uan Filipo katka iikniuj Herodes. 18 Juan miakpa kiluijka Herodes: “Amo kuali yetok iuan xieto isiuauj mokniuj”. 19 Yejua ika Herodías kitauelitaya uan kinekia kimiktis, sayoj ke amo uelia 20 porin Herodes kimouiliaya Juan. Yejua kimatia ke katka se takat yolmelauak uan ke kiueyichiuaya Dios, uan kiitaya maj amo teyi kipano. Nochipa keman Juan kinojnotsaya semi kitanemililtiaya uan amo kimatia toni kichiuas; maski ijkon kiuelitaya tein kijtouaya.

21 Sayoj ke ejkok tonal keman Herodías kiitak ke ueliskia kichiuas tein kinemiliaya. Se tiotak Herodes kichiuak se tatakualis porin xiuajsik. Kinyoleuak uejueyi chiuanimej, tayekankasoldados* uan akin semi kinixmatiaj ompa Galilea. 22 Uan isiuapil Herodías kalakik uan mijtotij, uan Herodes uan akin iuan takuajtoyaj semi kiuelitakej. Yejua ika tekiuaj kiluij siuapil: “Xinechtajtani tein tiknekis uan nimitsmakas”. 23 Uan hasta moyektenkauak: “Nimitsmakas tein yeski tein tinechtajtanis, hasta tajko talmej kampa nitaixyekana”. 24 Siuapil kisak uan kitajtanito* inan: “¿Toni maj niktajtani?”. Inan kinankilij: “Itsontekon Juan akin teauia”. 25 Nimantsin, siuapil tsikuinteuak uan kiluito tekiuaj: “Nikneki xinechmaka yekintsin itech se plato itsontekon Juan akin teauia”. 26 Maski tekiuaj semi motayokoltij, yejua amo uelik kiluij ke amo, porin akin iniuan takuajtoya kikaktoyaj nochi tein motenkauak. 27 Yejua ika tekiuaj nimantsin kititanik se itajpixkauj maj kikuiti itsontekon Juan. Yejua yajki kampa tsaktoya uan ompa kikechkotonak 28 uan kiualkuik itsontekon Juan itech se plato, kimakak siuapil uan siuapil kimakak inan. 29 Keman itatojtokakauan Juan kimatkej, kikuikoj inakayo uan kitalijkej itech se miketekoch.

30 Tatitanilmej mosentilijkej iuan Jesús uan kitapouijkej nochi tein kichiujkaj uan tein tamachtijkaj. 31 Uan yejua kiniluij: “Xiualakan; tiouij kampa taseltijkan uan ompa ximoseuikan tepitsin”. Porin miakej yayaj uan ualayaj, uan yejuan nion ueliaj takuayaj. 32 Yejua ika yajkej itech barco kampa taseltijkan kampa ueliskiaj yetoskej ininselti. 33 Sayoj ke sekin kinitakej keman yajkej, uan tel miakej no kimatkej. Yejua ika akin nemiaj itech tataman uejueyi xolalmej metsijsiujkej uan ajsikej achto ke yejuan. 34 Keman Jesús temok den barco, kinitak ke tel miakej ompa yetoyaj uan semi kinyoliknelij, porin katkaj kemej ichkamej* tein amo kipiaj inintajpixkauj. Uan peuak kinmachtia miak taman.

35 Kemej tel tiotakya katka, imomachtijkauan kiluitoj: “Uejka tietokej uan tiotakya. 36 Xikinilui maj yakanya uan maj mokouilitij tein kikuaskej kampa tatokaj oso itech xolalmej”. 37 Sayoj ke yejua kinnankilij: “Namejuan xikintamakakan”. Uan yejuan kitajtanijkej: “¿Tikneki maj tikouatij pantsin para tikintamakaskej? Monekiti 200 denarios,* uan nejon tel miak tomin”. 38 Yejua kiniluij: “¿Kanachi pantsin nankipiaj? Xikitatij”. Keman kimatkej kanachi pantsin kipiayaj, kiluikoj: “Makuil pantsin uan ome pescados”.* 39 Uan kiniluij nochin maj mosejsentilikan sakaixko. 40 Yejua ika mosejsentilijkej 100 uan 50. 41 Uan kikuik nejon makuil pantsin uan ome pescados, ajkotachiak uan kichiuak se netataujtil.* Uan kitajtapanak uan peuak kinmajmaka imomachtijkauan para maj kinmajmakakan nochin akin ompa yetoyaj. Uan no kinxejxelouilij ome pescados nochin. 42 Uan nochin tamajseujkej uan ixuikej. 43 Satepan kisentilijkej tein mokauak, uan kipexontijkej* 12 chikiujmej, uan no kisentilijkej pescado tein mokauak. 44 Uan makuil mil takamej kikuajkej pantsin.

45 Nimantsin kinnauatij imomachtijkauan maj tejkokan* itech barco uan maj kipanauijtokanya ueyiat hasta Betsaida, uan yejua monauatijtoyaok iniuan nochin. 46 Satepan ke monauatij iniuan, yajki itech se tepet kichiuato netataujtil. 47 Keman tapoyauik, barco yetoya tatajko itech ueyiat, sayoj ke Jesús yetoya iselti itech tepet. 48 Yejua kiitak ke imomachtijkauan kinouijmakaya kiuikaskej barco porin ejekat kinixnamikia. Uan keman yaya tanesitiya,* nejnentiajki aixko uan kinajsito, sayoj ke kinemiliaya kinpanauijtikisas. 49 Keman kiitakej ke nejnentoya aixko, yejuan kinemilijkej: “¿Toni ne ualajtok?”.* Uan peujkej chikauak ajkotsajtsij, 50 porin nochin kiitakej uan momoujtijkej. Sayoj ke yejua niman kiniluij: “¡Ximoyolchikauakan, nejua niJesús! Amo ximouikan”. 51 Yejua tejkok* iniuan itech barco, uan ejekat tamatiak. Yejuan semi kimojkaitakej nejon, 52 porin ayamo kiajsikamatiaj toni kijtosnekia keman kimiakiltij pantsin. Kinouijmakayaok kiajsikamatiskej nochi.

53 Keman kipanauijkej ueyiat, ajsikej Genesaret uan ompa kitsikojkej barco. 54 Sayoj ke niman keman temokej den barco, akin ompa yetoyaj kiixmatkej Jesús. 55 Uan yejuan motalojkej kitematiltitoj itech nochi xolal uan peujkej kiuikiliaj akin mokokouayaj itech inintapech. Yayaj kampa kimatiaj ke yetoya. 56 Nochipa keman ajsia itech se xolal, itech se ueyi xolal oso kampa amo miakej nemiaj, nochin kinuikayaj itech plazas akin mokokouayaj uan kitataujtiayaj maj kinkauani maj kimatokanij* maski sayoj itasaltenoj. Uan nochin akin ijkon kichiuayaj pajtiaj.

7 Uan fariseos uan seki tajkuilouanij akin ualeujkaj de Jerusalén, kiyoualojkej Jesús. 2 Yejuan kiitakej ke seki imomachtijkauan takuajtoyaj uan amo momajtekijkaj hasta ininmolik.* 3 (Fariseos uan nochin judíos amo takuaj komo amo momajtekiaj hasta ininmolik porin semi kichiuaj tein kinnextilijkej ininuejkaujtatuan. 4 Uan keman mokepaj den plaza, amo takuaj komo amo achto momajtekiaj. No semi kichiuaj okseki taman tein kinnextilijkej ininuejkaujtatuan, kemej kinakalakiskej copas, jarras uan okseki taman tachijchiuj ika cobre). 5 Yejua ika nejon fariseos uan tajkuilouanij kitajtanijkej:* “¿Keyej motatojtokakauan amo kichiuaj tein technextilijkej touejkaujtatuan, uan amo momachipauaj keman takuaj?”. 6 Yejua kiniluij: “Taixkajkayauanij, yejua ika Isaías kijkuiloj nejin tein nankichiuaskiaj: ‘Akin nemij itech nejin xolal kijtouaj ke nechtakachiuaj,* sayoj ke amo nechtasojtaj. 7 Nenkaj nechueyichiujtokej, porin tamachtiaj sayoj tein oksekin kijtouaj’. 8 Namejuan amo nankichiuajok tein Dios tanauatia uan semi nankichiuaj tein namechnextilijkej namouejkaujtatuan”.

9 Uan no kiniluij: “¡Kuali nankimatij keniuj amo nankichiuaskejok tein Dios tanauatia porin okachi nankinekij nankichiuaskej tein namechnextilijkej namouejkaujtatuan! 10 Moisés kijtoj: ‘Xiktakachiua* mopaj uan momaj’ uan ‘Akin kiuijuikaltis* itat oso inan kimiktiskej’. 11 Sayoj ke namejuan nankijtouaj: ‘Aksa* uelis kiluis itat oso inan: “Nochi tein nikpia nikmaktilijya Dios* uan amo uelisok nimitspaleuis”’. 12 Uan ijkon amo nankikauajok maj nion tepitsin kipaleui itat oso inan. 13 Ijkon, keman nankinnextiliaj oksekin tein namechnextilijkej namouejkaujtatuan, nankichiujtokej maj itajtol Dios amo kipia ipatiuj. Uan no nankichiuaj miak taman kemej nejon”. 14 Uan oksepa kinnotsak akin ompa yetoyaj maj motokikan uan kiniluij: “Xinechkakikan nanochin, uan xikajsikamatikan toni kijtosneki tein namechiluia. 15 Tein aksa kikua amo yejua tein uelis kipitsotilis, ta tein itech kisa yejua tein kipitsotilia”. 16 *

17 Keman Jesús kinkauak akin ompa yetoyaj, kalakik itech se kali uan imomachtijkauan peujkej kitajtaniaj toni kijtosnekia tein kintapouij. 18 Uan yejua kinnankilij: “¿Namejuan amo no ueli nankiajsikamatij? ¿Amo nankiitaj ke tein aksa kikua amo yejua tein uelis kipitsotilis? 19 Porin amo panoua itech iyolo, ta ipoxko uan oksepa kikixtia”. Ika nejon, Jesús kijtoj ke nochi tein se kikua chipauak. 20 Uan no kijtoj: “Tein kipitsotilia aksa yejua tein itech kisa. 21 Porin iyolijtik ualeua amo kuali tanemililmej: auilnemis,* tachtekis, temiktis, 22 kikajkayauas inamik, semi kiixnejnekis tein teaxka,* kichiuas tein amo kuali, takajkayauas, kichiuas tein tetajyaltia uan amo ixpinauas,* tenexikoluis,* tauijuikaltis,* moueyimatis* uan amo yektanemilis. 23 Nochi nejin tein amo kuali, kisa iyolijtik aksa uan kipitsotilia”.

24 Yejua kisak de ompa uan yajki Tiro uan Sidón. Kalakik itech se kali porin amo kinekia maj nion akin kimati ke ompa yetoya, uan maski ijkon kimatkej. 25 Niman keman ajsik, se siuatsin akin isiuapiltsin kipiaya se amokuali ejekat kikakik ke ika tajtouayaj Jesús. Yejua ualaj uan motankuaketsak iixpan. 26 Nejon siuatsin tajtouaya griego uan nemia Fenicia tein poui Siria. Yejua miakpa kitataujtij maj kikalankixtiliani isiuapiltsin amokuali ejekat tein kipiaya. 27 Sayoj ke yejua kiluij: “Achto xikaua maj ixuikan konemej, porin amo kuali yetok maj se kinkuili ininpantsin uan maj se kintamotili itskuintsitsin”. 28 Yejua ika siuatsin kinankilij: “Kemaj tejuatsin, sayoj ke hasta itskuintsitsin tein yetokej mesajtampa kikuaj panmomox tein panuetsi keman takuajtokej konetsitsin”. 29 Uan Jesús kiluij: “Uelis tiasya mochan. Kemej tikijtoj nejon, amokuali ejekat kikauakya mosiuapiltsin”. 30 Yejua ika yajki ichan uan kiajsito isiuapiltsin uetstoya itech cama uan amokuali ejekat kikaujkaya.

31 Jesús kisak de Tiro uan yajki ueyiat Galilea, panotiajki Sidón uan itech xolalmej tein pouij Decápolis.* 32 Uan kiualkuilijkej se takat akin amo uelia takakia uan amo no uelia yektajtouaya uan kitataujtijkej maj kipajti.* 33 Yejua kiuikak okseko, kampa amo akin yetoya. Kitalij imajpiluan itech inakasuan takat, chijchak* uan kinenepilmachilij. 34 Uan keman ajkotachiak, chikauak mijyotij uan kiluij “Éffatha”, tein kijtosneki, “Xitapoui”. 35 Nimantsin nakastajtapouik uan peuak yektajtoua. 36 Uan Jesús kinnauatij maj amo akin kiluianij. Sayoj ke maski miakpa kinnauatiaya, yejuan okachi kitematiltiayaj. 37 Tein melauj, semi kiueyimojkaitayaj uan kijtouayaj: “Yejua nochi kuali kichiua. ¡Hasta kichiua maj takakikan akin amo uelij takakij uan maj tajtokan akin amo uelij tajtouaj!”.

8 Itech nejon tonalmej oksepa tel miakej mosentilijkej. Kemej amo kipiayaj toni kikuaskej, Jesús kinnotsak imomachtijkauan uan kiniluij: 2 “Semi nikinyoliknelia akin nikan mosentilikoj, porin eyi tonalya nouan yetokej uan amo kipiaj toni kikuaskej. 3 Komo nikintitani ininchan uan mayantiouij, ixtayouaskej ne ojti. Sekin semi uejka ualeujkej”. 4 Sayoj ke imomachtijkauan kiluijkej: “Sayoj ke, nikan uejka tietokej, ¿kani se kikuis pantsin tein ika ixuiskej nochin akin nikan yetokej?”. 5 Uan yejua kintajtanij:* “¿Kanachi pantsin nankipiaj?”. Yejuan kinankilijkej: “Chikome”. 6 Uan yejua kinnauatij nochin maj motalikan talpan, kikuik nejon chikome pantsin, kitasojkamatilij Dios, kintajtapanak uan peuak kinmajmaka imomachtijkauan, uan yejuan kinmajmakakej akin ompa yetoyaj. 7 No kipiayaj seki pescadojtsitsin,* yejua ika kichiuak se netataujtil* uan kiniluij maj no kitemajmakakan. 8 Uan takuajkej uan ixuikej. Uan kisentilijkej tein mokauak uan kipexontijkej* chikome uejueyi chikiuit. 9 Katkaj kemej naui mil takamej. Satepan Jesús kiniluij maj yakanya.

10 Nimantsin tejkok* itech barco iniuan imomachtijkauan uan ajsik kampa motanotsa Dalmanuta. 11 Uan ualajkej fariseos uan peujkej kiixnamikij Jesús uan kiluiayaj maj kichiua se milagro itokaykopa Dios. Ika nejon kitemouayaj maj kinexti ke Dios kiualtitanka. 12 Yejua chikauak mijyotij ika ueyi tayokol uan kijtoj: “¿Keyej namejuan nochipa nankitemojtinemij nankiitaskej se milagro? Namechyekiluia ke amo nankiitaskej nion se milagro”. 13 Keman kiniluij nejon, kinkaujteuak, oksepa tejkok* itech barco uan nalpanok oksekopa.

14 Sayoj ke imomachtijkauan kielkaujkaj kiuikaskej pantsin. Itech barco sayoj kipiayaj se pantsin. 15 Uan yejua kinyekiluij: “Kuali xiixtajtapotokan. Ximoyekpiakan maj amo namechmajmaua ininlevadura fariseos uan ilevadura Herodes”. 16 Yejua ika peujkej motajtolteuiaj porin amo kipiayaj pantsin. 17 Kemej Jesús kimatik tein moiluijtoyaj, kiniluij: “¿Namotajtolteuiaj porin amo nankipiaj pantsin? ¿Ayamo nankiajsikamatij tein namechiluijtok? ¿Semi namechouijmaka nankiajsikamatiskej? 18 ‘¿Amo nantachiaj maski nankipiaj namoixtololouan?; ¿amo nantakakij maski nankipiaj namonakas?’. ¿Xe amo nankielnamikijok 19 keman niktajtapanak makuil pantsin tein ika takuajkej makuil mil takamej? ¿Kanachi chikiujmej nankipexontijkej* keman nankisentilijkej pantsin tein mokauak?”. Yejuan kinankilijkej: “Doce”. 20 “Uan keman niktajtapanak chikome pantsin tein ika takuajkej naui mil takamej, ¿kanachi uejueyi chikiuit nankipexontijkej keman nankisentilijkej pantsin tein mokauak?”. Yejuan kinankilijkej: “Chikome”. 21 Ompa, kintajtanij: “¿Uan ayamo nankiajsikamatij?”.

22 Uan ajsikej Betsaida, uan ompa kiuikilijkej se takat akin amo tachiaya uan kitataujtijkej maj kipajti. 23 Yejua kimakitskij takat, kikixtij den xolal, uan satepan ke kiixtololojchijchak, kitalij imauan itech uan kitajtanij: “¿Teisa tikita?”. 24 Nejon takat moixajokuik uan kijtoj: “Nikinita takamej, sayoj ke nesij kemej koujmej tein nejnentokej”. 25 Jesús oksepa kitalij imauan itech iixtololouan nejon takat, uan yejua pajtik uan kualtsin yektachiayaya. 26 Uan kititanik ichan uan kiluij: “Amo niman xiouj itech xolal”.

27 Jesús yajki iniuan imomachtijkauan itech xolalmej tein pouij Cesarea-Filipo, uan itech ojti peuak kintajtania: “¿Keniuj nechixmatij oksekin?”. 28 Yejuan kinankilijkej: “Kijtouaj ke tiJuan akin teauia. Sayoj ke oksekin kijtouaj ke tiElías. Uan oksekin kijtouaj ke titanauatijkej”.* 29 Uan yejua kintajtanij nejin: “Uan para namejuan, ¿niakoni?”. Pedro kinankilij: “Tejua tiCristo”. 30 Jesús kinnajnauatij maj amo akin kiluianij. 31 Uan peuak kiniluia* ke akin yolik kemej takat monekia kijyouis miak taman uan kiixtopeuaskej taixyekananij judíos, uejueyi tiopixkamej uan tajkuilouanij. Uan no kiniluij ke monekia kimiktiskej uan eyi tonal satepan oksepa nemis.* 32 Nejin kinyekiluijtoya. Sayoj ke Pedro kiuikak okseko uan peuak kichikaujkailuia maj amo kijto nejon. 33 Yejua moikankepak, kinitak imomachtijkauan uan kichikaujkailuij Pedro: “¡Ximijkuani Satanás! Porin amo titanemilijtok kemej Dios tanemilia, ta kemej tanemiliaj nikan taltikpak”.

34 Uan kinnotsak akin ompa mosentilijkaj, uan no imomachtijkauan, uan kiniluij: “Komo aksa* kineki nechtojtokas, maj moixtopeua, maj taxiko keman tajyouis* uan maj nochipa nechtojtoka. 35 Porin akin kinekis momakixtis, momikilis, sayoj ke akin momikilis porin notech takuaujtamati uan kineltoka kuali tanauatilmej,* momakixtis. 36 Tein melauj, komo aksa motanilia nochi tein onkak nikan taltikpak sayoj ke momikilia, ¿keniuj kipaleuia nejon? 37 Porin ¿toni uelis kitemakas para amo momikilis? 38 Akin nemij axkan amo kitakamatij Dios uan tajtakolchiuaj. Akin mopinaujmati uan amo kineki maj kimatikan ke nechtojtoka uan kineltoka tein nikijtoua, nejua akin niyolik kemej takat no nimopinaujmatis nikijtos ke nomomachtijkauj keman niualas ika iueyi tanauatil noTajtsin iniuan ángeles tein yektikej”.

9 Uan no kiniluij: “Namechyekiluia ke sekin akin nikan nanyetokej amo namikiskej, ta achto nankiitaskej ke Dios taixyekantokya* ika chikaualis”. 2 Panok chikuasen tonal uan Jesús kiuikak Pedro, Santiago uan Juan itech se ueyi tepet, kampa sayoj yejuan yetoyaj. Uan ininixpan, Jesús mopatak kemej moitaya. 3 Itasal peuak mimilika; okachi pochiktiak kemej nion akin ueliskia kipochinaltis maski semi kipakaskia. 4 Uan monextijkej Elías uan Moisés, akin tajtojtoyaj iuan Jesús. 5 Yejua ika Pedro kiluij Jesús: “Tamachtijkej,* ¡tiyolpakij nikan tietoskej! Maj tikchijchiuakan eyi kaltsitsin: se para tejua, se para Moisés uan okse para Elías”. 6 Tein melauj, Pedro amo kimatia toni kichiuas, porin semi moujtoyaj. 7 Uan nesik se mixti tein kinkemik, uan mixtsalan Dios kiualijtoj: “Yejua nejin noKonetsin akin niktasojta. Xiktajtolkakikan”. 8 Uan niman, keman tatachiakej, kiitakej ke amo akaj yetoyaok iniuan, ta sayoj Jesús.

9 Keman pantemotiualayaj itech tepet, yejua kinnajnauatij maj amo akin kitapouianij tein kiitakaj hasta maj akin yolik kemej takat oksepa nemi.* 10 Yejuan kitakamatkej tein kinnauatij,* sayoj ke ika monojnotstiayaj toni kijtosnekia keman kijtoj ke oksepa nemiskia.* 11 Uan peuak kitajtaniaj* Jesús: “¿Keyej tajkuilouanij kijtouaj ke Elías moneki achto ualas?”. 12 Yejua kiniluij: “Melauj nejon, Elías achto ualas uan oksepa kiyektalis nochi. Sayoj ke, komo ijkon, ¿keyej ijkuiliujtok ke akin yolik kemej takat moneki semi tajyouis uan kiixtopeuaskej? 13 Sayoj ke tein melauj, nejua namechiluia ke Elías ualajya uan kichiuilijkej tein kinekkej, ijkon kemej moijkuiloj ke kipanoskia”.

14 Keman ajsikej kampa yetoyaj okseki imomachtijkauan Jesús, kiitakej ke tel miakej kinyoualojtoyaj uan ke seki tajkuilouanij motajtolteuijtoyaj iniuan. 15 Niman keman akin ompa yetoyaj kiitakej Jesús, nochin semi kimojkaitakej uan tsikuinteujkej kitajpalotoj. 16 Uan yejua kintajtanij: “¿Toni ika namotajtolteuijtokej iniuan?”. 17 Se takat kinankilij: “Tamachtijkej, nimitsualkuilij nookichpil porin kipia se amokuali ejekat tein amo kikaua maj tajto. 18 Nochipa keman kikitskia, kitalixuiteki, uan okichpil tenposokkisa, tananatska uan kuetaui. Nikiniluij akin mitstojtokaj maj kikalankixtikan, sayoj ke yejuan amo uelkej”. 19 Jesús tanankilij: “¡Namejuan* amo nantakuaujtamatij! ¿Hasta kemanian monekis namouan nietos? ¿Hasta kemanian monekis namechxikojtos? Xinechualkuilikan”. 20 Yejua ika kiualkuilijkej in okichpil. Niman keman amokuali ejekat kiitak Jesús, chikauak kitsetseloj in okichpil, uetsito talpan, motetekuinojtinemia* uan tenposokkisaya. 21 Uan Jesús kitajtanij itat in okichpil: “¿Kemanian peuak kipanoua nejin?”. Yejua kinankilij: “Keman konetok katka. 22 Miakpa amokuali ejekat kitamota itech tit* oso itech at porin kineki kimiktis. Sayoj ke, komo ueli tikpajtia, xitechikneli uan xitechpaleui”. 23 Jesús kiluij: “¿Keyej tikijtoua ‘komo ueli’? Akin takuaujtamati nochi uelis kichiuas”. 24 Nimantsin itat in okichpil chikauak kijtoj: “¡Nitakuaujtamati! Sayoj ke ¡xinechpaleui maj okachi nitakuaujtamati!”.

25 Keman Jesús kiitak ke miakej ualtsikuintoyaj kinajsikij, kitakaualtij amokuali ejekat, uan kiluij: “Amokuali ejekat tein tikchiua maj okichpil amo ueli tajto nion maj takaki, ¡nimitsnauatia xikisa uan amo oksepa itech xikalaki!”. 26 Satepan ke tsajtsik uan chikauak kitsetseloj in okichpil, amokuali ejekat kisak. Uan okichpil mokauak kemej miket. Tein melauj, miakej kijtouayaj: “¡Mikikya!”. 27 Sayoj ke Jesús kimakitskij uan kiajokuik, uan okichpil moketsak. 28 Satepan ke kalakik itech se kali iniuan imomachtijkauan, yejuan kitajtanijkej keman amo akin kinkaktoya: “¿Keyej tejuan amo uelik tikalankixtilijkej?”. 29 Yejua kinnankilij: “Se amokuali ejekat kemej nejin sayoj ueli se kikalankixtia ika netataujtil”.

30 Uan kiskej de ompa uan yajkej Galilea, sayoj ke yejua amo kinekia maj akaj kimati 31 porin kinmachtijtoya imomachtijkauan. Kiniluiaya: “Nejua akin niyolik kemej takat nechtemaktiskej ininmako akin nechtauelitaj uan nechmiktiskej. Sayoj ke, maski nechmiktiskej, eyi tonal satepan oksepa ninemis”.* 32 Yejuan amo kiajsikamatkej tein kijtoj, uan mouiaj kitajtaniskej.

33 Uan ajsitoj Capernaúm. Keman yejua yetoyaya kalijtik, kintajtanij: “¿Toni ika namotajtolteuiayaj itech ojti?”. 34 Amo teyi kijtojkej, porin itech ojti motajtolteuijtoyaj porin kijtouayaj akoni katka okachi ueyichiujkej. 35 Yejua ika, yejua motalij, kinnotsak 12 tatitanilmej uan kiniluij: “Akin kineki tayekanas, moneki kintojtokatias nochin uan kintekitilis nochin”. 36 Uan kinotsak se konetsin, kiketsak tatajko, kikechnauaj uan kiniluij: 37 “Akin kiselia semej nejin konetsitsin notokaykopa no nechselia nejua, uan akin nechselia, amo sayoj nejua nechselia, ta no akin nechualtitanik”.

38 Juan kiluij: “Tamachtijkej, tikitakej se akin kinkalankixtijtoya amokuali ejekamej motokaykopa; sayoj ke kemej amo pouia touan, tiktakaualtijkej uan tikiluijkej maj amo kichiua nejon”. 39 Sayoj ke Jesús kijtoj: “Amo xiktsakuilikan, porin amo akin ueli kichiua se milagro notokaykopa uan nimantsin maj amo kuali noka tajto. 40 Porin akin amo techixnamiki, techpaleuia. 41 Uan yekmelauj tein namechiluia, akin namechmakas se vaso at porin naniaxkauan Cristo, namechyekiluia ke kiselis itaxtauil. 42 Sayoj ke akin kiuetsiltis* semej nejin akin moitaj ke amo ueyichiuanimej uan notech takuaujtamatij, okachi kuali yeskia maj kikechtalilikan se ueyi tet tein burros kimalakachouaj para takuechoskej, uan maj kipantamotakan itech ueyiat.

43 ”Takan momay kichiua xitajtako,* ximokotonili. Okachi kuali xiyolto timakotoltik, uan amo ika ome momauan xitamiti itech Gehena,* itech tit* tein amo ueli seui. 44 * 45 Uan takan momets kichiua xitajtako, ximokotonili. Okachi kuali xiyolto timetskotoltik uan amo ika ome mometsuan maj mitstamotakan itech Gehena. 46 * 47 Uan komo moixtololo kichiua xitajtako, uejka xiktamota. Okachi kuali xikalaki itech iTaixyekanalis Dios maski sayoj ika se moixtololo uan amo ika ome moixtololouan maj mitstamotakan itech Gehena, 48 kampa ijkochin amo miki uan tit amo seui.

49 ”Porin nochin kinpantepeuiliskej tit* ijkon kemej ijkuak se kiistauia se tapalol. 50 Istat semi kuali. Sayoj ke, komo amo poyekok, ¿toni ika kichiuaskej maj oksepa poyeya? Ximochiuakan kemej istat. Komo ijkon nankichiuaj, uelis kuali namouikaskej iniuan oksekin”.

10 Jesús yajki de ompa uan ajsik itech tal tein monamiki iuan Judea, oksekopa den ueyiat Jordán. Oksepa kiyoualojkej miakej. Uan kemej ipa, peuak kinmachtia. 2 Uan kiajsitoj seki fariseos akin kitemouayaj maj mopolo uan kitajtanijkej* ox kuali yetok maj se takat kikaua isiuatsin. 3 Yejua kinnankilij: “¿Toni namechnauatij Moisés?”. 4 Yejuan kijtojkej: “Moisés kijtoj ke se takat uelis kijkuilos se amat kampa kinextis ke kikauakya isiuatsin uan maj kilui maj youi”. 5 Uan Jesús kiniluij: “Moisés namechijkuilouilij nejon tanauatil porin nanyoltakuaujkej. 6 Sayoj ke keman peuak nochi, Dios ‘kinchijchiuak takat uan siuat’ 7 uan ‘yejua ika takat kikauas itat uan inan, 8 uan nejon omen mochiuaskej sayoj se’. Nejin kinextia ke amo omenok, ta sayoj se. 9 Yejua ika, maj amo akin kixelo tein Dios kisentilij”.* 10 Keman oksepa yetoyaj kalijtik, imomachtijkauan peujkej kitajtaniaj toni kijtosnekia nejon. 11 Yejua kiniluij: “Akin monamiktijya uan kikaua isiuatsin uan monamiktia iuan okse, kikajkayaua yekinika isiuatsin. 12 Uan takan se siuat akin monamiktijya kikaua itakauj uan monamiktia iuan okse, nejon siuat no auilnemi”.

13 Uan peuak kiualkuiliaj seki konemej para maj kitali imauan inintech uan maj kintiochiua, sayoj ke imomachtijkauan kintakaualtijkej. 14 Keman Jesús kiitak nejon, amo kiuelitak uan kiniluij: “Xikinkauakan konemej maj nouan motokikan. Amo xikintsakuilikan, porin iTaixyekanalis Dios yeski ininaxka akin tamatij kemej yejuan. 15 Namechyekiluia ke akin amo kiselia iTaixyekanalis Dios kemej se konetsin, amo keman itech kalakis”. 16 Uan kinnapaloj konemej uan peuak inintech kitalia imauan uan kintiochiuak.

17 Keman ojtokatoya, se takat moualtaloj kiajsiko, motankuaketsak iixpan uan kitajtanij: “Kuali Tamachtijkej, ¿toni moneki nikchiuas uan ijkon uelis ninemis nochipaya?”. 18 Jesús kiluij: “¿Keyej tinechiluia Kuali Tamachtijkej? Amo akin yolkuali, ta sayoj se: Dios. 19 Tejua tikixmati nejin tanauatilmej: amo xitemikti, amo xiauilnemi, amo xitachteki, amo xitetakajkayauili, amo xitakajkayaua para timoaxkatilis tein teaxka, xiktakachiua* mopaj uan momaj”. 20 Takat kiluij: “Tamachtijkej, niktakamati nochi nejin desde keman katka nipiliok”. 21 Jesús kiitak takat, uan kemej kiyoltasojtak, kiluij: “Sayoj mitspoloua se taman: xiknamakati tein tikpia uan nejon tomin xikinmaka pobres; ijkon tikpias tein kipia ipatiuj ne iluikak. Uan xiuiki uan xinechtojtoka”. 22 Sayoj ke takat moyolkokoj keman kikakik nejon, uan semi tayokoxtiajki, porin kipiaya miak taman.

23 Jesús kinitak akin kiyoualojtoyaj uan kiniluij imomachtijkauan: “¡Semi ouij yeski maj kalakikan itech iTaixyekanalis Dios akin tominpiaj!”. 24 Sayoj ke imomachtijkauan kimojkakakkej tein kijtoj. Uan Jesús kiniluij: “Nokoneuan, ¡semi ouij se kalakis itech iTaixyekanalis Dios! 25 Okachi amo ouij maj se camello nalpano kampa koyoktik se aguja ke maj se tominpixkej kalaki itech iTaixyekanalis Dios”. 26 Nejon okachiok kimojkakakkej, uan kiluijkej:* “Komo ijkon, ¿akoni uelis makisas?”. 27 Jesús kinsenitak uan kiniluij: “Nikan taltikpak kiitaj ke nejon amo uelis mochiuas, sayoj ke Dios amo ijkon kiita, porin Dios nochi ueli kichiua”. 28 Pedro peuak kiluia: “Xikita, tejuan tikaujkej nochi tein tikpiayaj uan timitstojtokakej”. 29 Jesús kiniluij: “Namechyekiluia ke akin kikauak ichan, iikniuan takamej, iikniuan siuamej, inan, itat, ikoneuan oso italuan porin notech takuaujtamati uan kineltoka kuali tanauatilmej* 30 axkan kiselis, itech nejin tonalmej, se ciento okachi, kalmej, iikniuan takamej, iikniuan siuamej, imomajuan, ikoneuan uan talmej, maski kitajyouiltiskej, uan satepan* nemis nochipaya. 31 Sayoj ke miakej akin yetokej taixpan yetoskej taikampa, uan miakej akin yetokej taikampa yetoskej taixpan”.

32 Uan nochin pankistiayaj itech ojti tein teuika Jerusalén. Jesús yaya taixpan uan imomachtijkauan kitojtokayaj uan semi kimojkaitayaj porin semi yolchikauak katka, uan akin yayaj taikampa moujkej. Oksepa kinuikak okseko 12 itatitaniluan uan peuak kinelnamiktia tein amo uejkaua kipanoskia. 33 Kiniluij: “Xikitakan, tipankistokej Jerusalén, uan ompa nechtemaktitij nejua akin niyolik kemej takat ininmako uejueyi tiopixkamej uan tajkuilouanij. Yejuan kiixtaliskej maj nechmiktikan uan nechtemaktiskej ininmako akin amo judíos. 34 Yejuan nechpijpinaujtiskej, nechchijchaskej uan nechuijuitekiskej, uan nechmiktiskej, sayoj ke eyi tonal satepan oksepa ninemis”.*

35 Santiago uan Juan, ikoneuan Zebedeo, motokijkej uan kiluijkej: “Tamachtijkej, tikuelitaskiaj xitechmaka tein timitstajtaniskej”. 36 Yejua kintajtanij: “¿Toni uelis namechmakas?”. 37 Yejuan kinankilijkej: “Xitechkaua maj timotalikan mouan keman titaixyekantosya, se moyekmakopa uan okse moopochmakopa”. 38 Sayoj ke Jesús kiniluij: “Namejuan amo nankimatij tein nantajtantokej. ¿Uelis nantayiskej tein nitayitok? ¿Oso uelis namechauiskej kemej nejua nechauijtokej?”. 39 Yejuan kinankilijkej: “Kemaj”. Jesús kiniluij: “Namejuan nantayiskej tein nitayitok uan namechauiskej kemej nejua nechauijtokej. 40 Sayoj ke amo nejua nikijtoua akonimej motaliskej noyekmakopa oso noopochmakopa. Ompa motaliskej akin noTajtsin kiixtalis”.

41 Keman oksekin majtakti kimatkej nejin, kinkualantij tein kichiujkej Santiago uan Juan. 42 Sayoj ke Jesús kinsentilij nochin uan kiniluij: “Nankimatij ke akin kinitaj kemej tekiuanij itech altepemej taixyekanaj kemej kinekij, uan uejueyi chiuanimej kipiaj tanauatil uan kichiuaj maj kintakamatikan. 43 Namejuan amo ijkon xikchiuakan, ta akin kinekis yeski ueyichiujkej moneki kintekitilis oksekin, 44 uan akin kinekis namechyekanas moneki yeski inintakeual nochin. 45 Porin nion akin yolik kemej takat ualaj para maj kitekitilikan, ta para kintekitilis oksekin uan kitemakas inemilis* uan ijkon taxtauas para kinmakixtis miakej”.

46 Uan yejuan ajsikej Jericó. Keman Jesús uan imomachtijkauan kistiayaj de Jericó, tel miakej kintojtokayaj. Uan Bartimeo (ikoneuj Timeo), se takat akin amo tachiaya uan tajtantinemia tomin, tokotsyetoya ojtenoj. 47 Keman kikakik ke ompa panotiaya Jesús akin kayot Nazaret, peuak kitsajtsilia: “¡IKoneuj David, Jesús! ¡Xinechikneli!”. 48 Yejua ika, miakej peujkej kitakaualtiaj uan kiluiayaj maj amo tsajtsito, sayoj ke yejua okachi tsajtsia: “¡IKoneuj David, xinechikneli!”. 49 Yejua ika Jesús moketsak uan kiniluij: “Xiknotsakan, maj uiki nikan”. Yejuan kiluijkej Bartimeo: “¡Ximoyolchikaua! Ximoketsa, mitsnotstok”. 50 Nimantsin mokixtilij ipantaken, moketstikisak uan kiajsito Jesús. 51 Uan Jesús kitajtanij: “¿Toni tikneki maj nimitschiuili?”. Takat kinankilij: “Tamachtijkej,* maj oksepa nitachia”. 52 Jesús kiluij: “Uelis tiasya, tipajtik porin titakuaujtamatik”. Nimantsin takat oksepa tachiak, uan yejua peuak kitojtoka.

11 Keman ajsitiayaj Jerusalén uan yetoyajya itech Olivojtepet, kampa yetok Betfagué uan Betania, Jesús kintitanik ome imomachtijkauan 2 uan kiniluij: “Xiakan itech ne xolal tein nankiitaj. Niman keman nanajsiskej, nankiitaskej ilpitok* se burrito tein hasta axkan amo akin itech mopantalijtok. Xiktojtomakan uan xinechualkuilikan. 3 Uan komo namechtajtaniaj* ‘¿Toni nankichiujtokej?’, namejuan xikiniluikan ‘ToTekotsin kineki maj tikuikilikan, sayoj ke niman kikepas’”. 4 Yejua ika yajkej uan kiajsikej in burrito ilpitoya* kaltenoj kampa panouaya se ojti, uan kitojtonkej. 5 Sayoj ke sekin akin ompaka yetoyaj, kintajtanijkej: “¿Keyej nankitojtontokej in burrito?”. 6 Imomachtijkauan Jesús kinnankilijkej tein yejua kiniluijka, uan yejuan kinkaujkej maj kiuikakan.

7 Uan kiualkuilijkej in burrito uan kipantalilijkej ininpantaken uan Jesús ipanko motalij. 8 Miakej kisouayaj ininpantaken itech ojti uan oksekin ojtenoj kimatejtekiaj ininmakoujyo koujmej. 9 Uan akin kiyekantiayaj uan akin kitojtokatiayaj, chikauak kijtojtiayaj: “¡Timitstataujtiaj, xikmakixti! ¡Tatiochiual akin ualajtok itokaykopa Jehová!* 10 ¡Tatiochiual akin ualajtok taixyekanaki, iKoneuj touejkaujtat David! ¡Xikmakixti, timitstataujtiaj tejua akin tietok ne iluikak!”. 11 Jesús ajsik Jerusalén uan yajki templo kiitato nochi tein onkaya. Sayoj ke, kemej tiotakya katka, yajki Betania iniuan 12 itatitaniluan.

12 Mostika keman kisayaj de Betania, mayanak. 13 Kiuejkaitak se higojkouit tein maxiujyoj uan kiitato ox kiajxiliaya higos. Sayoj ke, keman motokij amo teyi kiajxilij, ta sayoj xiuit, porin ayamo ejkoyaj tonalmej keman takiskiaj higos. 14 Yejua ika kiluij: “Maj amo keman kikuakanok motakilo”. Uan imomachtijkauan kikakkej.

15 Satepan ke Jesús ajsik Jerusalén, kalakik itech templo uan peuak kinkalankixtia akin tanamakayaj uan takouayaj ompa. Kinixkepilij ininmesas akin kipatayaj tomin uan ininbancos akin kinamakayaj palomas, 16 uan amo akin kikauaya maj kipanolti teisa templojkopa. 17 Uan no tamachtiaya uan kijtouaya: “¿Xe amo ijkuiliujtok ‘Nochan kiixmatiskej kemej kali kampa motataujtiaj akin nemij itech nochi xolalmej’? Sayoj ke namejuan nankichiujkej kemej se kali kampa motatiaj* tachtekinij”. 18 Uejueyi tiopixkamej uan tajkuilouanij kimatkej uan peuak kitemouaj keniuj kimiktiskej. Yejuan kimouiliayaj, porin akin kitojtokayaj semi kimojkaitayaj itamachtilis.

19 Keman yaya tayouatiya, Jesús uan imomachtijkauan kiskej Jerusalén. 20 Mostika kualkan, keman panokej kampa yetoya higojkouit, kiitakej ke uakik hasta inaluayo. 21 Pedro kielnamikik tein panoka uan kiluij: “¡Tamachtijkej,* xikita! Higojkouit tein tikiluij maj amo takiok, uakik”. 22 Keman Jesús kikakik nejon, kiniluij: “Xitakuaujtamatikan iuan Dios. 23 Namechyekiluia ke komo aksa* kiluia nejin tepet ‘Ximoajokui uan ximopantamota itech ueyiat’, uan amo kinenemilijtok ox mochiuas, ta kineltoka ke ijkon mochiuas, yekmelauj ijkon panos. 24 Yejua ika namechiluia: nochi tein nantajtaniskej itech namonetataujtiluan, xitakuaujtamatikan ke nankiseliskej, uan nankipiaskej. 25 Keman nanijkatoskej nankichiujtoskej netataujtil, xiktapojpoluikan akin namechchiuilij teisa, uan ijkon namoTajtsin akin yetok ne iluikak no namechtapojpoluis”. 26 *

27 Uan oksepa yajkej Jerusalén, uan keman nejnentoya itech templo, ualajkej uejueyi tiopixkamej, tajkuilouanij uan taixyekananij judíos, 28 uan kitajtanijkej: “¿Kani tikuik tanauatil para tikchiuas nejin? ¿Akoni mitsnauatij xikchiua?”. 29 Jesús kinnankilij: “Nejua no namechtajtaniti teisa. Komo nanechnankiliaj, namechiluis akoni nechnauatij maj nikchiua nejin. 30 ¿Akoni kinauatijka Juan maj teauijtinemi? ¿Dios akin yetok ne iluikak, oso takamej? Xinechnankilikan”. 31 Yejua ika, peujkej moixpantiliaj nejin: “Komo tikiluiaj ke kinauatij Dios, yejua kijtos: ‘¿Keyej amo nankineltokilijkej?’. 32 Sayoj ke komo tikijtouaj ke kinauatijkej takamej, ¿toni techpanos?”. Kinmouiliayaj akin ompa yetoyaj, porin nochin kiitayaj ke Juan yekmelauj katka se tanauatijkej.* 33 Yejua ika kinankilijkej Jesús: “Amo tikmatij”. Uan Jesús kiniluij: “Nejua amo no namechiluis akoni nechnauatij maj nikchiua nejin”.

12 Uan no peuak kintapouia miak taman. Kiniluij: “Se takat kitokak uvas uan kiyoualoj ika se tepamit. Uan no, tachkuak kampa kipatskaskiaj uvas, uan kichijchiuak se uejkapan kali. Satepan kinkauilij ika renta seki tekitinij uan yajki okse altepet. 2 Keman uvas yoksikajya, kititanik se itakeual kampa yetoyaj tekitinij maj kikuiti uvas tein monekia kimakaskej. 3 Sayoj ke yejuan kikitskijkej, kimagakej,* kitokakej uan amo teyi kimakakej. 4 Uan akin iaxka tal kintitanilij okse itakeual, uan yejua kikuakojkokojkej uan kiuijuikaltijkej.* 5 Satepan kititanik okse, uan kimiktijkej. Uan kintitanik miakejok; sekin kinmagakej* uan oksekin kinmiktijkej. 6 Sayoj poliuia kititanis seok: itasojkonetsin. Yejua ika kititanik, porin kijtouaya: ‘Kitakachiuaskej* nokoneuj’. 7 Sayoj ke tekitinij moiluijkej: ‘Yejua nejin akin kimakaskej nochin tal. Maj tikmiktikan; ijkon timokuiliskej nochi tein kimakaskiaj’. 8 Yejua ika kikitskijkej, kimiktijkej uan kikalantamotkej. 9 ¿Toni kichiuas akin iaxka tal? Ualas, kinmiktis tekitinij uan kinmakas italpan oksekin. 10 ¿Xe amo keman nankiitakej kampa ijkuiliujtok nejin: ‘Tet tein kalchiuanij kiixtopeujkej, yejua tein mochiuako ueyi tet tein kichikaua ome tepamit’?* 11 ¿Uan amo no nankiitakej ke ijkuiliujtok: ‘Nejin ualeuak imako Jehová* uan tejuan tikitaj ke semi kualtsin’?”.

12 Uan kemej akin kitauelitayaj kimatkej ke ininka tajtojtoya, kinekkej kikitskiskej, sayoj ke kinmouiliayaj akin ompa yetoyaj. Yejua ika kikaujkej uan yajkej.

13 Uan kititanilijkej seki fariseos uan seki itatojtokakauan Herodes maj kichiuatij maj kijto teisa tein amo kuali. 14 Keman ajsikej, yejuan kiluijkej: “Tamachtijkej, tikmatij ke nochipa tikijtoua tein melauak uan ke amo tiktemoua maj kuali mitsitakan oksekin, porin amo titechikoita, uan amo titakajkayaua keman titamachtia tein Dios kineki. ¿Kuali yetok maj se kiixtauili impuesto Tekiuaj,* oso amo? 15 ¿Moneki tikixtauaskej, oso amo moneki tikixtauaskej?”. Sayoj ke keman kiitak ke amo yekmelauj kinekiaj kimatiskej, kinnankilij: “¿Keyej nanechyejyekouaj? Xinechualkuilikan se denario* para maj nikita”. 16 Yejua ika kiualkuilijkej uan yejua kintajtanij:* “¿Akoni iixko nejin uan akoni itokay nikan ijkuiliujtok?”. Yejuan kinankilijkej: “Tekiuaj”.* 17 Uan Jesús kijtoj: “Xikmakakan Tekiuaj tein iaxka Tekiuaj, sayoj ke xikmakakan Dios tein iaxka Dios”. Uan yejuan semi kimojkakakkej tein kijtoj.

18 Uan ualajkej saduceos, akin kijtouaj ke mikemej amo oksepa nemiskej, uan kitajtanijkej: 19 “Tamachtijkej, Moisés techijkuilouilij ke komo se takat momikilia uan amo kinpiak ipiluan, iikniuj moneki monamiktis iuan icuñada, uan konemej tein kinpiaskej kinitaskej kemej ikoneuan akin momikilij. 20 Moajsiaj chikome iknimej. Akin tayekanaya monamiktij, sayoj ke momikilij uan amo kinpiak ipiluan. 21 Uan ojpatika monamiktij iuan icuñada, sayoj ke no momikilij uan amo kinpiak ipiluan; uan expatika no ijkon kipanok. 22 Uan nion semej nejon chikome iknimej kinpiak ipiluan. Satepan ke nochin momikilijkej, no momikilij siuatsin. 23 Keman mikemej oksepa nemiskej, ¿akoni yeski isiuatsin? Porin nochin chikome iuan monamiktijkaj”. 24 Jesús kinnankilij: “Namejuan namopolojtokej porin amo nankiixmatij Tajkuilolamatsin nion keniuj tekiti ichikaualis Dios. 25 Porin keman mikemej oksepa nemiskej,* takamej uan siuamej amo monamiktiskej, ta yeskij kemej ángeles. 26 Uan nankiitanij kampa ijkuiliujtok ke mikemej oksepa nemiskej. ¿Amo nankiitakej itech iamatajkuilol Moisés tein Dios kiluij itech kouit tein uitsyoj: ‘Nejua niiDios Abrahán, niiDios Isaac uan niiDios Jacob’? 27 Yejua amo ininDios mikemej, ta ininDios akin yoltokej. Namejuan semi namopolojtokej”.

28 Semej tajkuilouanij ompa yetoya uan kikakik tein ika tajtojtoyaj. Yejua ika, keman kikakik ke Jesús kuali kinnankilijka nejon takamej, kitajtanij: “¿Katiyejua tanauatil okachi tayekantok?”. 29 Jesús tanankilij: “Tein okachi tayekantok yejua nejin: ‘Xikakikan israelitas. Jehová* toDios sayoj se Jehová.* 30 Xiktasojta moDios Jehová* ika nochi moyolo, ika nochi monemilis, ika nochi motanemilil uan ika nochi mochikaualis’. 31 Uan ojpatika yejua nejin: ‘Xiktasojta moknitsin kemej tejua timotasojta’. Amo onkak nion se tanauatil tein okachi tayekantok ke nejin ome”. 32 Uan tajkuilojkej kiluij: “Tamachtijkej, kuali titanankilij, tikijtoj tein melauak: ‘Yejua sayoj setsin uan amo onkak okse’. 33 Uan se kitasojtas Dios ika nochi se iyolo, ika nochi se itanemilil* uan ika nochi se ichikaualis, uan se kitasojtas se iiknitsin kemej se motasojta, okachi tayekantok ke tein yeski taman tein se kimaktilia Dios”.* 34 Keman Jesús kiitak ke kuali tanankilijka, kiluij: “Amo uejka tietok para tikalakis itech iTaixyekanalis Dios”. Uan amo akinok moixeuij kitajtanis teisa.

35 Sayoj ke Jesús kisentokak tamachtij itech templo, uan tajtanik: “¿Keyej tajkuilouanij kijtouaj ke Cristo ikoneuj David? 36 Kemej ichikaualis Dios kiyekanak, David kijtoj: ‘Jehová* kiluij noTekotsin: “Ximotali noyekmakopa hasta maj nikintali mometstampa akin mitstauelitaj”’. 37 David kiluij noTekotsin; komo ijkon, ¿keniuj Cristo uelis yeski ikoneuj David?”.

Uan semi miakej kikaktoyaj ika pakilis. 38 Keman tamachtijtoya, kiniluij: “Amo xikchiuakan kemej tajkuilouanij akin kiuelitaj nentinemiskej ika ininueyak tasal uan maj kintajpalojtokan itech plazas, 39 uan kiuelitaj motaliskej hasta taixpan* kampa taueyichiuaj judíos uan itech se tatakualis kiuelitaj motaliskej kampa motaliaj uejueyi chiuanimej. 40 Kinkuiliaj tein ininaxka* siuatsitsin akin momikilijya inintakatsin, uan kemej kinekij maj oksekin kinitakan, uejkauaj kichiujtokej netataujtil. Yejuan okachi kintatsakuiltiskej ke oksekin”.

41 Uan motalij kampa moitayaj kaxomej kampa kipantaliaj tomin itech templo, uan peuak kiita keniuj kipantaliayaj tomin; miakej tominpianij kipantaliayaj miak tomin. 42 Uan ualaj se siuatsin pobre akin momikilijkaya itakatsin uan kipantalij ome centavitos.* 43 Yejua kinnotsak imomachtijkauan uan kiniluij: “Namechyekiluia ke nejin siuatsin pobre kipantalij itech kaxomej okachi ke oksekin. 44 Porin nochin yejuan kitemakaj tein amo kikuijok; sayoj ke siuatsin maski semi pobre, kipantalij nochi, nochi tein ika moixpanoltiskia”.

13 Keman Jesús kistoya den templo, semej imomachtijkauan kiluij: “Tamachtijkej, ¡xikita keniuj semi kualtsitsin uan uejueykej temej uan tepamit!”. 2 Sayoj ke Jesús kiluij: “¿Keyej tikitstok nejin ueyi templo? Nimitsyekiluia ke nikan nion se tet nepaniujtos iuan okse. Nochi tamixitinis”.

3 Keman tokotsyetoya itech Olivojtepet kampa uelia moitaya templo, Pedro, Santiago, Juan uan Andrés kitajtanijkej* keman amo akaj kinkaktoya: 4 “Xitechilui, ¿kemanian panos nejon, uan toni kinextis ke nochi nejon tamitiya?”. 5 Yejua ika Jesús peuak kiniluia: “Ximoyekpiakan. Maj amo akin namechkajkayaua. 6 Miakej ualaskej, kikuiskej notokay uan kijtoskej ‘Nejua niCristo’, uan kinkajkayauaskej miakej. 7 Uan no, keman nankikakiskej ke moteuijtokej uan nankimatiskej ke miakkan no moteuijtokej, amo ximomoujtikan, porin nejin moneki mochiuas, sayoj ke ayamo tatamis.

8 ”Porin akin nemij itech seki xolalmej moteuiskej iniuan akin nemij itech okseki xolalmej uan akin nemij itech se altepet iniuan akin nemij itech okse altepet, uan miakkan talolinis; no onkas mayan. Nejin kinextia ke uejueyi tajyouilis* yekin peujtiuj.

9 ”Uan namejuan, ximoyekpiakan. Namechtemaktiskej iniuan tamelauanij uan namechmagaskej* kampa taueyichiuaj judíos, uan namechuikaskej iniuan tekiuanij uan uejueyi tekiuanij porin notech nantakuaujtamatij. Nejon tapaleuis xikiniluikan tein nankineltokaj. 10 Uan no, achto moneki moteixmatiltis kuali tanauatilmej* itech nochi taltikpak. 11 Sayoj ke, keman namechuikatoskej para namechtemaktiskej iniuan tekiuanij, amo ximotekipachokan nion xiknemilijtokan toni nankijtoskej; xikijtokan tein namechejkos nejon hora, porin amo namejuan nantajtoskej, ta Dios ika ichikaualis namechpaleuis. 12 Uan no, takat kitemaktis iikniuj maj kimiktikan, uan tetat kitemaktis ikoneuj, uan konemej kinixnamikiskej inintatuan uan kichiuaskej maj kinmiktikan. 13 Nochin namechtauelitaskej porin nantakuaujtamatij itech notokay. Sayoj ke akin taxikos hasta keman tatamis, makisas.

14 ”Uan nankiitaskej tein tetajyaltij uan tein taixpoloua ijkatok kampa amo moneki yetos (akin kiitstok tein kijtoua nejin maj kuali kiajsikamati). Keman nankiitaskej nejin, akin yetoskej Judea, maj cholokan itech tepemej. 15 Akin yetos kalkuako, maj amo pantemo nion maj takixtiti ikalijtik, 16 uan akin yetos italpan, maj amo mokepa kikuiti ipantaken kampa takaujteuak. 17 ¡Teikneltijkej siuatsitsin akin kokoxkayetoskej oso tachichitijtoskej itech nejon tonalmej! 18 Miakpa ximotataujtikan maj amo mochiua nejon keman taseseya. 19 Porin itech nejon tonalmej onkas tajyouilis. Keman Dios peuak tachijchiua hasta axkan, amo mochiuani se tajyouilis ijkon, uan amo keman oksepa mochiuas. 20 Tein melauj, komo nejon tonalmej uejkauaskiaj, amo akin makisaskia, sayoj ke para maj Jehová* kinpaleui akin kinijitak,* kichiuas maj nejon tonalmej amo uejkauakan.

21 ”Uan no, takan itech nejon tonalmej namechiluiaj ‘¡Xikitakan, nikan yetok Cristo!’ oso ‘¡Xikitakan, ne yetok!’, amo xikneltokakan. 22 Porin nesiskej cristos akin amo melaujkej uan tanauatianij akin amo melaujkej, uan kichiuaskej milagros uan uejueyi taman tein se kimojkaita para kinchikouikaskej, komo ueli, akin Dios kinijitak.* 23 Yejua ika ximoyekpiakan. Namechiluijtok nochi achto ke mochiuas.

24 ”Sayoj ke itech nejon tonalmej, satepan de nejon tajyouilis, tonaltsin tileuis, metsti amo tauis, 25 sitalimej ualpantepeuiskej uan tein onkak ne iluikak kitsetseloskej. 26 Uan kiitaskej akin yolik kemej takat ualajtok mixtsalan ika ueyi chikaualis uan kualtsinyot. 27 Uan kintitanis ángeles uan kinsentilis taijitalmej* akin moajsiskej noyampa,* desde kampa peua taltikpak hasta kampa tami iluikak.

28 ”Maj ika titajtokan se higojkouit. Nimantsin keman maselia uan maxiujyoua, namejuan nankimatij ke amo uejkaua tatakisya.* 29 No ijkon namejuan, keman nankiitaskej ke mochiua nejin, xikmatikan ke yejua* amo uejka yetok, ejkotokya.* 30 Namechyekiluia ke akin nemij axkan amo mikiskej hasta maj mochiua nochi nejin. 31 Iluikak uan taltikpak ixpoliuiskej, sayoj ke notajtoluan amo keman ixpoliuiskej.

32 ”Nejon tonal oso hora amo akin kimati, nion ángeles akin nemij ne iluikak nion iKoneuj Dios; sayoj noTajtsin. 33 Xitachixtokan, xiijsatokan* porin amo nankimatij kemanian mochiuas nochi nejin. 34 Nejin tamati kemej takat akin yajki okse ueyi altepet, uan keman yajki kinixtalij itakeualuan maj tachiakan ikalijtik uan sejse kinmakak inintekiuj, uan akin tajpia kaltenoj kinauatij maj nochipa tachixto. 35 Yejua ika nochipa xitachixtokan, porin amo nankimatij kemanian ualas akin taixyekana kalijtik, ox tiotakpa oso tajkoyouan oso achto ke tanesis* oso keman tanesitiya. 36 Amokan, keman sepasan ualas, namechajsiki nankochtokej. 37 Tein namechiluia namejuan nikiniluia nochin: nochipa xitachixtokan”.

14 Ome tonal satepan yaya mochiuati iluit tein kiluiaj Pascua uan iluit keman kikuayaj pantsin tein amo kisamaualtiayaj.* Uan uejueyi tiopixkamej uan tajkuilouanij kitemojtoyaj keniuj kikajkayauaskej Jesús para kikitskiskej uan kimiktiskej. 2 Porin kijtouayaj: “Maj amo tikitskikan itech iluit; akin nikan nemij uelis takuejmoloskej”.

3 Keman yetoya Betania takuajtoya ichan Simón, akin achto kipiaya se pitsotik kokolis* tein monotsa lepra, se siuatsin kiajsito. Yejua kiuikaya se istak kontsin tein pexontoya* ika se aceite tein kualtsin ajuiyak uan semi patiyoj, tachijchiuj ika senkis nardo.* Siuatsin kitapanak kontsin uan peuak kikuatekilia Jesús. 4 Keman kiitakej nejin, sekin amo kiuelitakej uan moiluijkej: “¿Keyej ijkon kiauilojtok aceite tein kualtsin ajuiyak? 5 Nejin aceite ueliskia tiknamakaskej uan techmakaskiaj panoua 300 denarios,* ¡uan nejon tomin ueliskia tikinmakaskej pobres!”. Semi kualankej iuan* siuatsin. 6 Sayoj ke Jesús kiniluij: “Xikauakan. ¿Keyej nankikuejmolojtokej? Yejua nechchiuilij se taman tein semi kuali. 7 Porin pobres nochipa namouan yetoskej uan uelis nankinpaleuiskej keman nankinekiskej, sayoj ke nejua amo nochipa namouan nietos. 8 Yejua kichiuak tein uelik; achto nechtekilij aceite tein kualtsin ajuiyak, ijkon kemej kichiuaskej keman nechtokaskej. 9 Namechyekiluia ke kampa moteixmatiltis nejin kuali tanauatilmej,* no motetapouis tein kichiuak nejin siuatsin, uan ijkon kielnamikiskej”.

10 Judas Iscariote, semej 12 tatitanilmej, kinitato uejueyi tiopixkamej para kinmaktilis Jesús. 11 Keman kikakkej nejon, semi kiuelitakej uan motenkaujkej kimakaskej tomin.* Yejua ika peuak kitemoua keniuj ueliskia kitemaktis.

12 Itech tonal keman peuak iluit keman kikuayaj pantsin tein amo kisamaualtiayaj,* keman kimiktiayaj tapialtsin itech Pascua, imomachtijkauan kitajtanijkej:* “¿Kani tikneki maj titachijchiuatij para Pascua?”. 13 Uan kintitanik ome imomachtijkauan uan kinnauatij: “Xiakan Jerusalén. Ompa namechnamikikiuj se takat akin kiualkui se tsotsokol. Xiktojtokakan, 14 uan kampa ajsitiuj, xikiluikan akin taixyekana kalijtik: ‘Tamachtijkej kijtoua: “¿Kani yetok cuarto kampa uelis nikchiuas Pascua iniuan nomomachtijkauan?”’. 15 Uan yejua namechnextilis se ueyi cuarto tein moajsi ajko, tein kipia tein moneki para ompa titakuaskej. Ompa xitachijchiuakan”. 16 Imomachtijkauan Jesús yajkej, ajsikej itech ueyi xolal uan kiajsikej nochi ijkon kemej kiniluijka; ompa, tachijchiujkej para Pascua.

17 Keman peuak tapoyaui, yejua ajsik ompa iniuan 12 itatitaniluan. 18 Uan keman tokotsyetoyaj uan takuajtoyaj, Jesús kiniluij: “Namechyekiluia ke nansemej akin nouan takuajtok nechtemaktiti”. 19 Yejuan semi motayokoltijkej uan sejse kiluijtiajki: “Amo nejua, ¿melauj?”. 20 Yejua kiniluij: “Semej akin nikan nouan yetokej uan nouan kiajakia ipantsin itech kaxit. 21 Nejua akin niyolik kemej takat nimomikiliti, ijkon kemej ijkuiliujtok ke nechpanoskia. Sayoj ke ¡teikneltij akin nechtemaktiti! Okachi kuali maj amo yolini”.

22 Keman takuajtoyajok, kikuik se pantsin, kichiuak se netataujtil,* kitajtapanak, kinmajmakak uan kiniluij: “Xikuikan; nejin kiixnextia nonakayo”. 23 Uan kikuik se copa, kitasojkamatilij Dios uan kinmakak, uan nochin tayikej. 24 Uan kiniluij: “Nejin kiixnextia noesyo, ‘esti tein ika moixtalia tein Dios motenkaua namouan’, tein mimilauis para kinpaleuis miakej. 25 Namechyekiluia ke amo nitayisok vino hasta keman nitayis yankuik vino itech iTaixyekanalis Dios”. 26 Uan satepan ke mokuikatijkej* uan kiueyichiujkej Dios, yajkej Olivojtepet.

27 Uan Jesús kiniluij: “Nanochin nanechkauaskej,* porin ijkuiliujtok: ‘Nikmiktis tajpixkej uan ichkamej* momoyauaskej’.* 28 Sayoj ke keman oksepa ninemis,* nias Galilea achto ke namejuan”. 29 Pedro kinankilij: “Maski nochin mitskauaskej,* nejua amo nimitskauas”. 30 Uan Jesús kiluij: “Nimitsyekiluia ke axkan, nejin youak, achto ke ojpa tsajtsis se pio,* expa tikijtos ke amo tinechixmati”. 31 Sayoj ke yejua kisentokaya kijtouaya: “Maski monekis nimikis mouan, amo keman nikijtos ke amo nimitsixmati”. Uan nochin no peujkej ijkon kijtouaj.

32 Uan ajsikej kampa motanotsa Getsemaní, uan yejua kiniluij imomachtijkauan: “Nikan ximotalikan uan nejua nimotataujtiti”. 33 Uan kinuikak Pedro, Santiago uan Juan, uan peuak semi motekipachoua uan yoltajyouia. 34 Kiniluij: “Semi niyoltajyouijtok, hasta nikmachilia ke nimikiti. Nikan ximokauakan uan xiijsatokan”.* 35 Satepan yajki tepitsin nepaka, motankuaketsak uan peuak motataujtia, uan tajtania ke komo ueliskia maj amo ejkoni nejon hora tein semi ouij. 36 Kijtouaya: “Abba,* noTajtsin, tejua nochi ueli tikchiua; xinechajchiuili nejin copa. Sayoj ke maj amo mochiua tein nejua nikneki, ta tein tejua tikneki”. 37 Yejua mokepak kampa yejuan yetoyaj uan kinajsito kochtokej. Uan kitajtanij Pedro: “Simón, ¿tikochik? ¿Amo titaxikoj tiijsatos* nion se hora? 38 Xiijsatokan uan nochipa ximotataujtijtokan para amo namotajtakolmakaskej. Tein melauj, namejuan nankinekij nankichiuaskej tein kuali, sayoj ke namonakayo tein tajtakolej, amo chikauak”. 39 Uan oksepa motataujtito uan tajtanik tein achto tajtanka. 40 Oksepa mokepak uan kinajsito kochtokej, porin kemej tel kochisnekiaj, ixtsajtsakuiaj.* Uan yejuan amo kimatiaj toni kiluiskej. 41 Uan mokepak ika expa uan kiniluij: “¡Itech se hora kemej nejin namejuan nankochtokej uan namoseuijtokej! ¡Xiijsakanya!* ¡Ejkokya hora! Xikitakan, nejua akin niyolik kemej takat nechtemaktitij ininmako tajtakolchiuanij. 42 Ximoketsakan, tiouij. Xikitakan, ejkotokya akin nechtemaktiti”.

43 Keman yejua tajtojtoyaok, ejkotiuetsik Judas, semej 12 tatitanilmej. Iuan ualayaj miakej uan kiualkuiaj machetes tein ojkan tenej* uan koujmej. Nochin yejuan kintitankaj uejueyi tiopixkamej, tajkuilouanij uan taixyekananij judíos. 44 Akin kitemaktiskia kiniluijka keniuj kinextiskia akoni katka: “Akin nikmakas se beso,* yejua akin nankitemojtokej. Xikitskikan, xikuikakan uan xikitakan maj amo cholo”. 45 Uan nimantsin kiajsito uan kiluij “¡Tamachtijkej!”,* uan kimakak se beso.* 46 Yejua ika kikitskijkej uan kiuikatoyajya. 47 Sayoj ke semej akin ompa yetoya kiualkixtij imachete uan kinakaskotonak itakeual tayekankatiopixkat. 48 Sayoj ke Jesús kiniluij: “¿Nanechkitskikoj ika machetes uan koujmej kemej yeskia nitachtekkej? 49 Mojmostaj namouan nietoya itech templo nitamachtijtoya uan amo nanechkitskijkej. Sayoj ke, nejin panok para maj mochiua tein kijtoua Tajkuilolamatsin”.

50 Uan nochin kikaujteujkej uan cholojkej. 51 Sayoj ke se okichpil akin sayoj aktiaya se linojtasal tein tel kuali chijchiujtoya peuak kitojtoka. Kinekkej kikitskiskej, 52 sayoj ke yejua kikaujteuak itasal uan cholojteuak xipetstik.*

53 Uan Jesús kiuikakej iixpan tayekankatiopixkat, uan nochin uejueyi tiopixkamej, taixyekananij judíos uan tajkuilouanij mosentilijkej. 54 Pedro kiuejkatojtokak uan kalakito ikalixpan tayekankatiopixkat. Ompa motalij iniuan akin tekitiaj kalijtik uan mototonijtoya kampa taxotaltijkaj.* 55 Uejueyi tiopixkamej uan nochin Uejueyi Tamelauanij* kitemouayaj teisa tein kipantiskiaj Jesús para kimiktiskej, sayoj ke amo kiajsiaj nion teyi. 56 Uan tein melauj miakej kipajpantiayaj miak taman, sayoj ke amo sayoj se taman kijtouiliayaj. 57 Uan no, sekin moketskej uan kijtouilijkej nejin: 58 “Tejuan tikakilijkej ke kijtoj: ‘Nejua niktamixitinis nejin templo tein kimachijchiujkej takamej uan itech eyi tonal nikchijchiuas okse tein amo kimachijchiuaskej takamej’”. 59 Sayoj ke hasta itech nejin amo sayoj se taman kijtouiliayaj.

60 Uan tayekankatiopixkat moketsak tatajko uan kitajtanij Jesús: “¿Amo teyi titanankilia? ¿Amo tikaki tein mitsijtouilijtokej nejin takamej?”. 61 Sayoj ke yejua amo tajtoj, amo teyi tanankilij. Oksepa tayekankatiopixkat peuak kitatsintokia uan kiluia: “¿Tejua tiCristo, iKoneuj akin Tatiochiual?”. 62 Uan Jesús kinankilij: “Kemaj, nejua. Uan namejuan nanechitaskej nejua akin niyolik kemej takat nitokotsyetok iyekmakopa Dios akin chikauak uan niualajtok ika mixti ne ejekaixko”. 63 Keman tayekankatiopixkat kikakik nejin, kitsayanak itasal uan kijtoj: “Amo monekiok maj aksa* kijto teisa. 64 Nankikakkejya keniuj kiuijuikaltij* Dios. ¿Toni nankinemiliaj?”. Nochin kijtojkej ke kinamikia mikis. 65 Uan sekin peuak kichijchaj, kiixtsakuaj, kimaytemaj* uan kiluiaj: “¡Xiknexti ke titanauatijkej!”.* Uan satepan ke kiixtajtatsinijkej, akin tajpiayaj kampa yetoyaj tamelauanij, kiuikakej.

66 Keman Pedro yetoya kalixpan, ejkok semej siuapipil akin katka itakeual tayekankatiopixkat. 67 Keman kiitak Pedro mototonijtoya kampa taxotaltijkaj,* kisenixitak uan kiluij: “Tejua no tinentinemia iuan ne Jesús, akin kayot Nazaret”. 68 Sayoj ke yejua kijtoj ke amo. Kijtoj: “Nion nikixmati nion nikajsikamati toni ika titajtojtok”. Uan kisak kaltenoj. 69 Sayoj ke nejon siuapil kiitak uan oksepa peuak kiniluia akin ompa yetoyaj: “Yejua no poui iniuan”. 70 Uan yejua kisentokaya kijtouaya ke amo. Tepitsin satepan, akin ompaka yetoyaj oksepa peuak kiluiaj Pedro: “Yekmelauj tejua no tinentinemia iniuan, porin moyekita ke tikayot Galilea”. 71 Uan yejua peuak tauijuikaltia* uan kijtoua: “¡Kitstikaj Dios, nejua amo nikixmati nejon takat akin ika nantajtouaj!”. 72 Uan nimantsin, oksepa tsajtsik se pio* uan Pedro kielnamikik tein Jesús kiluijka: “Achto ke ojpa tsajtsis se pio, expa tikijtos ke amo tinechixmati”. Uan motelyolkokoj uan peuak semi tayokolchoka.

15 Niman keman tanesik, uejueyi tiopixkamej, taixyekananij judíos uan tajkuilouanij, tein melauj nochin Uejueyi Tamelauanij,* mosentilijkej uan kiitakej toni kichiuaskiaj; yejuan kiilpijkej* Jesús uan kiuikilijkej Pilato. 2 Uan Pilato kitajtanij:* “¿Tejua tiinintekiuaj judíos?”. Yejua kinankilij: “Kemaj, tejua ijkon tikijtojtok”. 3 Sayoj ke uejueyi tiopixkamej kipantiayaj miak taman. 4 Uan Pilato oksepa peuak kitatsintokia uan kiluia: “¿Amo teyi titanankilia? Xikaki nochi tein mitspantijtokej”. 5 Sayoj ke Jesús amo teyi kinankilijok, uan Pilato semi kimojkaitak nejon.

6 Itech sejse iluit, Pilato nochipa kikajkauaya se akin tsaktoya, akin judíos tajtaniskiaj. 7 Itech nejon tonalmej tsaktoya se takat akin motokaytiaya Barrabás. Yejua uan akin iuan tsaktoyaj kinixnamikkaj tekiuanij uan temiktijkaj. 8 Yejua ika akin ompa yetoyaj motokijkej uan peuak kiluiaj Pilato maj kichiuani tein ipa kichiuaya. 9 Yejua kinnankilij: “¿Nankinekij maj nikajkaua inintekiuaj judíos?”. 10 Porin Pilato kiitaya ke uejueyi tiopixkamej kitemaktijkaj porin kinexikoluiayaj. 11 Sayoj ke uejueyi tiopixkamej kintajtolmakakej akin ompa yetoyaj maj kitajtanikan Pilato maj okachi kuali kikajkaua Barrabás. 12 Pilato oksepa kiniluij: “¿Uan toni maj nikchiuili nejin takat akin namejuan nankiluiaj inintekiuaj judíos?”. 13 Yejuan oksepa chikauak tsajtsikej: “¡Xikoujpampilokan!”. 14 Uan Pilato kiniluiaya: “¿Keyej? ¿Toni kichiuak?”. Maski ijkon, yejuan okachi chikauak tsajtsiaj: “¡Xikoujpampilokan!”. 15 Yejua ika kemej Pilato kinekia kichiuas tein kinekiaj akin ompa yetoyaj, kikajkauak Barrabás. Uan tanauatij maj kiuijuitekikan Jesús uan kitemaktij maj kikoujpampilokan.

16 Uan soldados kiuikakej kalixpan, taijtikkopa den palacio, uan kinsentilijkej nochin soldados. 17 Kitalilijkej se moradojtasal, kijilpijkej uitsti uan ika kichijchiujkej se corona uan kikuatalilijkej. 18 Uan peujkej kitsajtsiliaj: “¡Timitstajpalouaj tejuatsin inintekiuaj judíos!”. 19 Uan no, kikuauijuitekiaj ika se akat uan kichijchayaj. No motankuaketsayaj uan moixpilouayaj iixpan.* 20 Keman kitamikejkelojkej, kikixtilijkej moradojtasal uan oksepa kitalilijkej itasal. Uan kikixtijkej para kikoujpampiloskej ika clavos.* 21 Ompaka panouaya se takat akin ejkotiualaya ueyi xolal, uan kichikaujkauijkej maj kimama kouit.* Yejua katka Simón akin kayot Cirene, inintat Alejandro uan Rufo.

22 Uan kiuikakej Jesús kampa motanotsa Gólgota, tein kijtosneki “miketsontekomatan”. 23 Ompa kinekiaj maj tayi vino tamanelol ika se pajti tein monotsa mirra,* sayoj ke amo kinekik tayis. 24 Uan kikoujpampilojkej ika clavos uan kitatamotkej tetsitsin* uan ika motatanilijkej itasal para kiitaskiaj katin tasal mokuiliaya sejse. 25 Katka kemej chiknaui hora kualkan* keman kikoujpampilojkej. 26 Ikuapan kijkuilojkej keyej kimiktijkej: “Inintekiuaj judíos”. 27 Uan no, inajnakastan kinpilojkej itech koujmej ome tachtekinij, se iyekmakopa uan okse iopochmakopa. 28 * 29 Uan akin ompaka panouayaj kiuijuikaltiayaj* uan mokuauiuikayaj, uan kiluiayaj: “Tejua, akin yaya tiktamixitiniti templo uan tikchijchiuaskia itech eyi tonal, 30 xipantemo uan ximomakixti”. 31 Uejueyi tiopixkamej uan tajkuilouanij no ijkon kikejkelouayaj. Moiluiayaj: “¡Kinmakixtij oksekin, sayoj ke yejua amo ueli momakixtia! 32 Maj yekintsin pantemo Cristo, tekiuaj itech xolal Israel. Keman tikitaskej, titaneltokaskej”. Uan hasta akin yetoyaj inajnakastan itech koujmej kiuijuikaltiayaj.

33 Keman ajsik nepantaj,* tatayouayantiak itech nejon talmej uan uejkauak hasta kemej eyi hora tiotak.* 34 Uan kemej eyi hora tiotak, Jesús chikauak tsajtsik: “Éli, Éli, ¿láma sabakhtháni?”, tein kijtosneki, “NoDios, noDios, ¿keyej tinechsenkauak?”. 35 Keman kikakkej nejin, sekin akin ompaka yetoyaj peujkej kijtouaj: “¡Xikakikan, kinotstok Elías!”. 36 Uan se akin ompa yetoya tsikuinteuak kiajakito se esponja itech vino tein xokok, kitalij itech se akat uan kitentokilij para maj tayi. Kijtouaya: “¡Xikauakan! Maj tikitakan ox Elías kitemouiki”. 37 Sayoj ke Jesús chikauak tsajtsik uan momikilij.* 38 Uan ueyi tasal itech templo ixtsayanik, desde ajko hasta tani.* 39 Akin kinixyekanaya 100 soldados ijkatoya iixpan. Keman kiitak nochi tein panoka keman momikilij, kijtoj: “Nejin takat yekmelauj katka iKoneuj Dios”.

40 No yetoyaj seki siuatsitsin uejkatachixtoyaj. Ompa yetoyaj María Magdalena, María ininmomaj Santiago* uan Josés, uan no ompa yetoya Salomé. 41 Nejin siuatsitsin iuan yajtinemiaj uan kipaleuiayaj keman yetoya Galilea. No ompa yetoyaj miakej okseki siuatsitsin akin pankiskaj iuan hasta Jerusalén.

42 Kemej yaya pankalakitiya tonaltsin uan katka tonal keman tachijchiuayaj, tein kijtosneki ke mostika yeskia tonal sábado keman moseuiaj, 43 José akin kayot Arimatea moyolchikauak, kiitato Pilato uan kitajtanij maj kikaua maj kitokati Jesús. José katka se ueyichiujkej akin pouia iniuan Uejueyi Tamelauanij,* uan no kichiaya iTaixyekanalis Dios. 44 Sayoj ke Pilato motajtaniaya ox momikilijkaya Jesús, yejua ika kinotsak akin kinixyekanaya 100 soldados uan kitajtanij. 45 Keman akin kinixyekanaya soldados kiluij ke kemaj, yejua kikauak José maj kiuika inakayo Jesús. 46 José kikouak linojtasal tein tel kuali chijchiujtoya uan kitemouij inakayo Jesús; kitetsiloj* ika nejon tasal uan kitalij itech se miketekoch tein kiichkuakaj itech tepejxit; no kitetekuinoj* se tet tein ika kitentsakuak miketekoch. 47 Sayoj ke María Magdalena uan María inan Josés kisentokayaj kiitstoyaj kampa kitalijkaj.

16 Keman panokaya tonal sábado keman moseuiaj, María Magdalena, María inan Santiago, uan Salomé kikoujkej xiujtsitsin uan aceite tein ajuiyak para kitalilitiuij inakayo Jesús. 2 Uan itech tonal keman peua semana, kualkantsin keman taneskaya yajkej itech miketekoch. 3 Uan moiluiayaj: “¿Akoni techajchiuilis* tet tein ika tentsaktok miketekoch?”. 4 Sayoj ke keman moixajokkej kiitakej ke kiajchiujkajya tet, maski semi ueyi katka. 5 Keman kalakkej itech miketekoch, kiitakej ke ininyekmakopa tokotsyetoya se okichpil akin aktoya se ueyak tasal tein pochiktik. Uan semi kimojkaitakej. 6 Yejua kiniluij: “Amo ximouikan. Namejuan nankitemouaj Jesús akin kayot Nazaret, akin kikoujpampilojkej. Sayoj ke, oksepa nemi.* Amo nikan yetok. Xikitakan, nikan kitalijkaj. 7 Sayoj ke xiakan, xikiniluikan imomachtijkauan uan Pedro: ‘Yejua yajtok Galilea. Uan ompa nankiitaskej, ijkon kemej yejua namechiluij’”. 8 Yejua ika kiskej den miketekoch uan cholojkej. Semi kimojkaitakej nochi tein panoka uan uiuiyokatiayaj. Uan amo akin teyi kiluijkej, porin mouiaj.*