Watchtower BIBLIOTECA ITECH TEPOS
Watchtower
BIBLIOTECA ITECH TEPOS
Náhuatl del norte de Puebla
  • BIBLIA
  • AMAIXMEJ
  • NECHIKOLMEJ
  • nwt Hechos 1:1-28:31
  • Hechos

Amo moajsi nion se video ika tein tikonixpejpenak

Xitechontapojpolui, se taman kitsakuilij maj amo moita video.

  • Hechos
  • ITajtol Dios para akin nemiskej keman Dios taixyekantos
ITajtol Dios para akin nemiskej keman Dios taixyekantos
Hechos

HECHOS

(TEIN TATITANILMEJ KICHIUJKEJ)

1 Teófilo, itech yekinika amatajkuilol, nimitsiluij nochi tein Jesús kichiuak uan tamachtij 2 hasta tonal keman kiuikakej ne iluikak, satepan ke Dios ika ichikaualis kipaleuij maj kinnauati tatitanilmej akin kinijitaka* toni kichiuaskiaj. 3 Satepan ke tajyouij, kinnextilij miak taman tein kinpaleuij maj kiyekmatinij ke yejua yoltoya. Monextij ininixpan 40 tonalmej, uan ika tajtojtoya iTaixyekanalis Dios. 4 Keman yejua yetoya iniuan, kinnauatij: “Ximokauakan Jerusalén. Xiksentokakan xikchiakan maj mochiua tein noTajtsin motenkauak, tein nejua ika namechnojnotsani. 5 Porin Juan teauij ika at, sayoj ke amo uejkaua namejuan namechauiskej ika ichikaualis Dios”.

6 Yejua ika, keman yejuan mosentilijkej, kitajtanijkej:* “ToTekotsin, ¿tikchiuati itech nejin tonalmej maj taixyekana se tekiuaj itech xolal Israel kemej achto?”. 7 Yejua kiniluij: “Amo moneki nankimatiskej hora oso tonalmej tein toTajtsin kiixtalij, porin sayoj yejua kinamiki kiixtalis. 8 Sayoj ke keman Dios namechmakas ichikaualis, nanyeskij nanchikaujkej. Uan nanechteixmatiltiskej* ompa Jerusalén, itech nochi Judea uan Samaria, uan itech nochi taltikpak”. 9 Keman kitamiijtoj nejin, kiitstoyaj keniuj Dios kiajokuia. Uan ixpoliuik mixtsalan uan amo uelik kiitakejok. 10 Yejuan kisentokayaj ajkotachixtoyaj keman yejua yajtoya, uan ome takamej akin istak takentoyaj sepasan monextijtiuetsikoj ininnakastan 11 uan kiniluijkej: “Takamej kayomej Galilea, ¿keyej nanajkotachixtokej? Nejin Jesús, akin namouan yetoya uan kiuikakej ne iluikak, ualas ijkon kemej nankiitakej ke yajki”.

12 Uan yejuan kiskej den Olivojtepet, uan mokepkej Jerusalén tein amo semi uejka yetok, sayoj kemej mil metros.* 13 Keman ajsikej, tejkokej* itech cuarto kampa mokauayaj. Yetoyaj Pedro, Juan, Santiago uan Andrés, Felipe uan Tomás, Bartolomé uan Mateo, Santiago ikoneuj Alfeo, Simón akin tekiti ika nochi iyolo uan Judas ikoneuj Santiago. 14 Kemej nochin yejuan sayoj se taman kinekiaj, miakpa motataujtiayaj iniuan seki siuamej, iikniuan Jesús uan inan, María.

15 Itech nejon tonalmej, miakej tokniuan mosentilijkej, kemej 120. Pedro moketsak uan kiniluij: 16 “Nokniuan, monekia maj mochiuani tein Dios ika ichikaualis kichiuak maj David kijtouani ke kichiuaskia Judas, akin kinixyekanak akin kikitskitoj Jesús. 17 Yejua pouia touan uan touan tekititinemik. 18 (Nejin takat kikouak se tal ika tomin tein ika kitaxtauijkej keman kichiuak tein amo kuali, uan keman motsonikaketsato, poxpitsinik* uan kuitaxkolkisak.* 19 Nochin akin nemiaj Jerusalén kimatkej uan kinotskej nejon tal Akéldama, tein itech inintajtol kijtosneki ‘tal tein kikoujkej ika esti’). 20 Porin ijkuiliujtok itech amatajkuilol Salmos: ‘Maj ichan taseltijkan uan maj amo akin nemi ompa’, uan ‘Tekit tein kipiaya kemej tayekankej, maj kimakakan okse’. 21 Yejua ika, moneki maj tikixpatakan uan maj tikijitakan semej takamej akin nochipa touan nentinenkej keman toTekotsin Jesús touan yetoya. 22 Nejon takat poui touan desde ke Juan kiauij Jesús hasta tonal keman touan yetoya uan kiuikakej ne iluikak. Yejua moneki kiteixmatiltis touan ke oksepa nemik”.

23 Yejua ika, kinixpejpenkej omen: José, akin kiluiayaj Barsabás uan no kiixmatiaj kemej Justo, uan Matías. 24 Satepan kichiujkej netataujtil uan kijtojkej: “ToDios Jehová,* tejua akin tikinyolixmati nochin, xiknexti katiyejua de nejin ome takamej tikijitak* 25 maj mochiua se tatitanil uan maj mitstekitili. Porin Judas kikauak itekiuj uan kichiuak tein yejua kinekik”. 26 Yejua ika kitemojkej maj Dios kinnextili akoni monekia kijitaskej,* uan monextij ke monekia kijitaskej Matías, uan yejua mopouak iniuan 11 tatitanilmej.

2 Keman mochiujtoya iluit tein monotsa Pentecostés, nochin senyetoyaj kalijtik. 2 Yejuan tokotsyetoyaj, uan sepasan mokakik ke chikauak takakistik ne iluikak, kemej keman chikauak taijkoyoka, uan takomonik kalijtik. 3 Uan kiitakej ke neskej kemej yeskia seki titsitsin* tein moxejxelojtiajkej, uan sejse tit* motalij inintech sejse. 4 Nochin kiselijkej ichikaualis Dios uan nochin peujkej tajtouaj itech tataman tajtolmej, ijkon kemej ichikaualis Dios kichiuaya maj tajtokan.

5 Itech nejon tonalmej, ompa Jerusalén yetoyaj judíos akin semi taneltokayaj akin kayomej itech nochin altepemej. 6 Yejua ika, keman takakistik, mosentilijkej miakej akin amo kimatiaj toni mochiujtoya porin sejse kikakia ke tajtojtoyaj itech inintajtol. 7 Tein melauj, senkis kimojkaitayaj uan kijtouayaj: “Xikinitakan nochin nejin akin tajtojtokej. Yejuan kayomej Galilea, ¿melauj? 8 Komo ijkon, ¿keniuj tisejsemej tikaktokej ke tajtouaj kemej tejuan? 9 Akin touan yetokej kayomej Partia, Media, Elam, Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto uan tal tein poui Asia, 10 Frigia, Panfilia, Egipto uan talmej tein pouij Libia tein yetok Cirenejkopa, takalpanouanij akin ualeuaj Roma, judíos uan akin kiselijkej inintamachtilis judíos, 11 akin kayomej Creta uan Arabia, tinochin tikinkakij itech totajtol ke ika tajtouaj uejueyi taman tein Dios kichiua”. 12 Kemaj, nochin kimojkaitayaj uan amo kimatiaj toni mochiujtoya, uan moiluiayaj: “¿Toni kijtosneki nejin?”. 13 Sayoj ke oksekin kinkejkelouayaj uan kijtouayaj: “Uintitokej”.

14 Sayoj ke Pedro moketsak iniuan 11 tatitanilmej uan chikauak kijtoj: “Akin nanemij Judea uan Jerusalén, kuali xikakikan tein nikijtoua uan xikmatikan nejin. 15 Tein melauj, yejuan amo uintitokej kemej namejuan nankinemiliaj, porin yekin kemej chiknaui hora kualkan,* 16 ta mochiujtok tein kijtoj tanauatijkej* Joel: 17 ‘Dios kijtoua: “Uan itech tonalmej keman tatamitiya* nikinmakas* nochikaualis akin pouij itech nochi tataman xolalmej. Namookichpipiluan uan namosiuapipiluan kitematiltiskej tein nikiniluis, namotelpochuan kinitaltiskej seki taman uan akin xiuejkejya* takochitaskej, 18 uan hasta notakeualuan takamej uan siuamej nikinmakas* nochikaualis nejon tonalmej, uan yejuan kitematiltiskej tein nikiniluis. 19 Nikchiuas uejueyi taman tein se kimojkaita ne iluikak uan milagros itech taltikpak: onkas esti, tit* uan mixpokti. 20 Tonaltsin tileuis uan metsti mokepas esti achto ke ualas iueyi tonal Jehová,* tonal keman kinextis ke ueyichiujkej. 21 Uan akin kitataujtis Jehová* maj kipaleui uan kinotsas ika itokay, makisas”’.

22 ”Israelitas, xikakikan nejin: Kemej nankimatij, Jesús akin kayot Nazaret, Dios kiualtitanik. Uan itechkopa, namoixpan kichiuak milagros uan uejueyi taman tein se kimojkaita. 23 Nejin takat, akin kitemaktijkej ijkon kemej Dios kiixtalij uan kimatiaya achto ke panoskia, namejuan nankikoujpampilojkej keman nankitemaktijkej ininmako takamej akin amo yolkualmej* uan nankimiktijkej. 24 Sayoj ke Dios kichiuak maj oksepa nemi para maj mikilis amo kixijxiko, porin mikilis amo ueliskia kisentokas kipixtos. 25 Porin David ika tajtoj Cristo keman kijtoj: ‘Nochipa nikpia Jehová* noixpan, porin yejua yetok noyekmakopa para maj amo keman nion teyi nechteltekipacho. 26 Yejua ika niyolpakik uan nitajtoj ika miak pakilis. Nejua nitakuaujtamattinemis mouan, 27 porin amo tinechkauas itech Miketekoch,* nion tikauas maj uejueliui inakayo motekitikauj akin amo mitskaua. 28 Tinechixmatiltij ojmej tein teajxitiaj kampa se nemis. Tikchiuas maj semi niyolpaki moixpan’.

29 ”Nokniuan, maj ika namechyeknojnotsa touejkaujtat David, akin momikilij uan kitokkej, uan miketekoch kampa toktok yetok itech toueyi xolal. 30 Yejua katka tanauatijkej uan kimatia ke Dios moyektenkaujka iuan ke semej ikoneuan taixyekanaskia kemej tekiuaj, 31 yejua ika achto kimatik ke Cristo oksepa nemiskia uan ika tajtoj, uan kijtoj ke nion kisenkauaskiaj itech Miketekoch* nion uejueliuiskia inakayo. 32 Dios kichiuak maj oksepa nemi nejin Jesús, uan tinochin tikitakej nejon. 33 Yejua ika, kemej yejua yajki iluikak uan motalito iyekmakopa Dios uan toTajtsin kimakak ichikaualis tein motenkaujka ke kimakaskia, yejua kitemakak* tein namejuan nankiitaj uan nankikakij. 34 Porin David amo pankisak iluikak, sayoj ke yejua kijtoua: ‘Jehová* kiluij noTekotsin: “Ximotali noyekmakopa 35 hasta maj nikintali akin mitstauelitaj kemej mometstapech”’. 36 Yejua ika, maj nochin itech xolal Israel kiyekmatikan ke Dios kiixtalij kemej toTekotsin uan Cristo nejin Jesús akin namejuan nankikoujpampilojkej”.

37 Keman kikakkej nejin, semi moyolkokojkej uan kintajtanijkej* Pedro uan okseki tatitanilmej: “Nokniuan, ¿toni moneki tikchiuaskej?”. 38 Pedro kiniluij: “Ximoyolpatakan, uan nansejsemej ximoauikan itokaykopa Jesucristo para maj namechtapojpoluilikan namotajtakoluan uan Dios namechtayokolis ichikaualis. 39 Porin Dios motenkauak ke namechmakas ichikaualis namejuan uan namokoneuan, uan nochin akin uejka yetokej, nochin akin toDios Jehová* kinnotsas”. 40 Uan kisentokak kinnojnotsak uan kuali* kinixmatiltij itajtol Dios uan kinyolmajxitij: “Amo xipouikan iniuan nejin akin amo yolkualmej para amo nanixpoliuiskej”. 41 Yejua ika akin kiuelkakkej tein Pedro kijtojka, moauijkej. Nejon tonal kemej eyi mil no mochiujkej imomachtijkauan Jesús. 42 Uan kisentokakej kitemojkej momachtiskej tein tamachtiayaj tatitanilmej, mosentiliskej,* sentakuaskej uan kichiuaskej netataujtil.

43 Tein melauj, nochin peujkej kimojkatokaj Dios, uan tatitanilmej peujkej kichiuaj uejueyi taman tein se kimojkaita uan milagros. 44 Nochin akin peuayaj taneltokayaj senyetoyaj uan momamakayaj nochi tein kipiayaj, 45 uan kinamakayaj inintal uan tein kipiayaj, uan tomin tein kisentiliayaj kinmakayaj sejse ijkon kemej kinpolouaya. 46 Mojmostaj mosentiliayaj itech templo. Takuayaj itech tataman kalmej uan mouauantiaj* inintapalol ika miak pakilis uan ika nochi ininyolo, 47 kiueyitalijtiayaj Dios uan nochin kuali kinitayaj. Uan no, mojmostaj Jehová* kichiuaya maj momiakilikan taneltokanij akin momakixtiskiaj.

3 Pedro uan Juan pankistiayaj templo kemej eyi hora tiotak,* itech hora keman mochiua netataujtil, 2 uan se takat akin yolik metskoxoj kimamajtiayaj hasta puerta tein monotsa Kualtsin. Mojmostaj ompa kitaliayaj para maj kintajtani tomin akin kalakiaj templo. 3 Nimantsin keman kiitak ke Pedro uan Juan yaya kalakitij, peuak kintajtania tomin. 4 Sayoj ke Pedro uan Juan sayoj kisenitakej, uan Pedro kiluij: “Xitechita”. 5 Yejua ika, kinsenixitak porin kichiaya maj kimakakan teisa. 6 Sayoj ke Pedro kiluij: “Amo nikpia plata nion oro, sayoj ke nimitsmakati tein nikpia. ¡Itokaykopa Jesucristo akin kayot Nazaret, nimitsiluia xinejnemi!”. 7 Uan kimatilanak ika iyekmay uan kiajokuik. Nimantsin metschijchikauayak, 8 ajkotsikuinik uan moketsak, peuak nejnemi uan kalakik iniuan itech templo. Yejua nejnentiaya, ajkotsikuintiaya uan kiueyitalijtiaya Dios. 9 Uan nochin kiitakej ke nejnentiaya uan kiueyitalijtiaya Dios. 10 Kiitakej ke katka takat akin motaliaya uan tajtania tomin itech puerta tein monotsa Kualtsin, uan kiueyimojkaitakej uan kisenitakej nochi tein mochiujka.

11 Nejon takat inintech mokitskijtoya Pedro uan Juan. Uan nochin semi kimojkaitakej uan tsikuinkej hasta kampa yetoyaj, hasta ikalikxiuan Salomón. 12 Keman kiitak nejin, Pedro kiniluij: “Israelitas, ¿keyej semi nankimojkaitaj nejin? ¿Keyej nantechitaj kemej yeskia tejuan tikchiujkej maj nejnemi nejin takat oso ke tikchiujkej maj nejnemi porin tikueyichiuaj Dios ika nochi toyolo? 13 IDios Abrahán, iDios Isaac uan iDios Jacob, ininDios touejkaujtatuan, kiueyitalij iTekitikauj, Jesús, akin namejuan nankitemaktijkej uan nankiixtopeujkej iixpan Pilato, maski yejua yaya kikajkauatiya. 14 Kemaj, namejuan nankiixtopeujkej nejon takat akin chipauak iixpan Dios uan yolmelauak, nantajtankej maj kikajkauanij se temiktijkej 15 uan nankimiktijkej Taixyekankej akin kiixtalijkej maj kichiua maj se nemi. Sayoj ke Dios kichiuak maj oksepa nemi,* uan tejuan tikitakej nejon uan tikteixmatiltiaj. 16 Itokaykopa Jesús uan porin itech titakuaujtamatij,* metschijchikauayak nejin takat akin namejuan nankiitaj uan nankiixmatij. Kemej titakuaujtamatij iuan Jesús, nejin takat pajtik namoixpan. 17 Nokniuan, nikmati ke nankichiujkej nejon porin amo nankimatiaj tein nankichiujtoyaj, ijkon kemej namotaixyekankauan. 18 Sayoj ke, ijkon Dios kichiuak tein achto kitematiltijka inintenkopa nochin tanauatianij:* ke Cristo tajyouiskia.

19 ”Yejua ika, ximoyolpatakan uan ximokepakan iuan Dios para maj namechtapojpoluili namotajtakoluan, uan ijkon Jehová* namechyolseuis 20 uan namechtitanilis Cristo akin kiixtalij maj namechpaleui: Jesús. 21 Yejua moneki kisentokas ompa iluikak hasta maj ejkokan tonalmej keman nochi motayektalis ijkon kemej Dios tanauatij inintenkopa itanauatijkauan akin nenkej ne uejkauj. 22 Tein melauj, Moisés kijtoj: ‘NamoDios Jehová* kiixtalis semej namokniuan maj mochiua tanauatijkej kemej nejua para maj namechpaleui. Moneki nankikakiskej uan nankichiuaskej nochi tein namechiluis. 23 Tein melauj, akin amo kikakis nejon Tanauatijkej, Dios kiixpolos’. 24 Nochin tanauatianij, desde Samuel uan akin nenkej satepan, no ika tajtojkej nejin tonalmej. 25 Namejuan nanininkoneuan tanauatianij uan akin Dios kinmakas tein motenkauak iuan Abrahán keman kiluij: ‘Uan nochin kalyetonij itech taltikpak kintatiochiuiskej inintechkopa mokoneuan’. 26 Satepan ke kiixtalij iTekitikauj, Dios namechtitanilij achto namejuan para namechtatiochiuis uan namechpaleuis nansejsemej xikauakan tein amo kuali tein nankichiuaj”.

4 Keman Pedro uan Juan kinnojnotstoyaj akin ompa yetoyaj, kinajsitoj tiopixkamej, tayekankatajpixkej itech templo uan saduceos. 2 Kualantoyaj porin yejuan tamachtiayaj uan kiteixmatiltiayaj ke Jesús oksepa nemik. 3 Yejua ika kinkitskijkej uan kintsakkej hasta mostika, porin yaya tayouatiya. 4 Sayoj ke miakej akin kikakkej tein yejuan kijtojkaj, taneltokakej. Uan akin taneltokakej katkaj kemej makuil mil takamej.

5 Mostika, mosentilijkej ompa Jerusalén taixyekananij judíos uan tajkuilouanij, 6 iuan ueyi tiopixkat Anás uan iuan Caifás, Juan, Alejandro uan nochin akin katkaj ichankauan ueyi tiopixkat. 7 Kinualkuikej ininixpan Pedro uan Juan uan peujkej kintajtaniaj:* “¿Akoni itokaykopa nankichiuaj nejin? ¿Akoni namechnauatij xikchiuakan?”. 8 Dios kimakak ichikaualis Pedro, uan yejua kinnankilij:

“Taixyekananij judíos, 9 komo axkan nantechtatsintokiaj porin tikpaleuijkej se takat akin amo uelia nejnemia uan nankinekij nankimatiskej akoni kipajtij, 10 xikmatikan nochin namejuan uan nochin israelitas ke yejua pajtik itokaykopa Jesucristo akin kayot Nazaret, akin namejuan nankikoujpampilojkej sayoj ke Dios kichiuak maj oksepa nemi.* Itechkopa yejua, nejin takat yetok nikan namoixpan uan paktok. 11 Yejua nejin ‘tet tein namejuan akin nankalchiuanij, nankiixtopeujkej uan tein mochiuako ueyi tet tein kichikaua ome tepamit’.* 12 Uan no, amo onkak okse temakixtijkej, ta sayoj yejua, porin amo onkak okse tokayit nikan taltikpak tein ika uelis timakisaskej”.

13 Uan keman kiitakej ke Pedro uan Juan yolchikaujkej katkaj, uan kiajsikamatkej ke amo ueyichiuanimej katkaj uan amo semi taixmatiaj,* semi kinmojkaitakej. Uan kimatkej ke iuan yetoyaj Jesús. 14 Kemej kiitayaj ke iniuan yetoya takat akin pajtikaya, amo ueliajok kiniluiayaj nion teyi. 15 Uan kinnauatijkej maj kisakan de kampa mosentiliaj Uejueyi Tamelauanij* uan peujkej yejuan monojnotsaj. 16 Kijtouayaj: “¿Toni maj tikinchiuilikan nejin takamej? Porin nochin akin nemij Jerusalén kuali kimatij ke kichiujkej se ueyi milagro, uan amo uelis tikijtoskej ke amo melauak. 17 Yejua ika, para maj nejin amo kisentoka moteixmatilti, tikinmojmoujtitij uan tikiniluitij maj amo akin oksepa ika kinojnotsakan itokay nejin takat”.

18 Yejua ika kinnotskej uan kinnauatijkej maj amo tajtokan nion maj tamachtikan nion teyi itokaykopa Jesús. 19 Sayoj ke Pedro uan Juan kinnankilijkej: “Komo kuali yetok iixpan Dios tamechtakamatiskej namejuan uan amo Dios, namejuan xikitakan. 20 Sayoj ke tejuan tiksentokaskej ika titajtoskej tein tikitanij uan tikakinij”. 21 Yejua ika, oksepa kinmojmoujtijkej uan kinkajkaujkej porin amo teyi kinajxilijkej tein ika ueliskia kintatsakuiltiskej uan porin kinmouiliayaj akin ompa yetoyaj, porin nochin kiueyitalijtoyaj Dios ika tein mochiujka. 22 Porin takat akin pajtika ika nejin milagro kipiaya panoua 40 xiujmej.

23 Satepan ke kinkajkaujkej, yajkej kampa yetoyaj okseki imomachtijkauan Jesús uan kintapouijkej tein uejueyi tiopixkamej uan taixyekananij judíos kiniluijkaj. 24 Keman kikakkej nejin, kisentataujtijkej Dios uan kijtojkej:

“ToUeyi Teko, tejua akin tikchijchiuak iluikak, taltikpak, ueyiat, uan nochi tein onkak ompa, 25 uan ika mochikaualis tikijtoj itenkopa touejkaujtat, motekitikauj David, ijkuin: ‘¿Keyej kualankej akin nemij itech altepemej? ¿Uan keyej nochin kinemilijkej tein sayoj nenkaj? 26 Tekiuanij itech taltikpak moketskej uan taixyekananij mosentilijkej kemej yeskia sayoj se para kiixnamikiskej Jehová* uan akin yejua kijitak’.* 27 Uan ijkon mochiuak, porin Herodes uan Poncio Pilato mosentilijkej itech nejin ueyi xolal iniuan akin kayomej itech okseki altepemej uan israelitas para kiixnamikiskej motekitikauj akin yektik, Jesús, akin tejua tikijitak.* 28 Yejuan mosentilijkej para kichiuaskej tein achto tikijtojka. Nejin mochiuak porin tejua tikpia chikaualis uan porin ijkon tikixtalij. 29 Uan axkan, Jehová,* xikaki keniuj techmojmoujtiaj uan xikinpaleui motakeualuan maj amo mouikan uan maj kisentokakan kiteixmatiltikan motajtol. 30 Uan no xiksentoka xitapajti ika mochikaualis, uan itokaykopa motekitikauj Jesús akin yektik maj mochiua milagros uan uejueyi taman tein se kimojkaita”.

31 Keman chikauak motamitataujtijkej, talolinik kampa mosentilijtoyaj, uan nochin kiselijkej ichikaualis Dios uan amo mouiaj kiteixmatiltiskej itajtol Dios.

32 Uan no, nochin akin taneltokakej sayoj se taman kiyolnemiliayaj, uan nion se kijtouaya ke tein kipiaya katka iaxka, ta momamakayaj nochi tein kipiayaj. 33 Uan tatitanilmej kisentokakej kiteixmatiltijkej ke toTekotsin Jesús oksepa nemik, uan nejon semi tapaleuij. Dios semi kintatiochiuij nochin. 34 Tein melauj, amo moajsia nion akin maj amo kipiani tein ika moixpanoltis, porin nochin akin kipiayaj talmej oso kalmej kinnamakayaj uan nejon tomin 35 yayaj kinmakatij tatitanilmej. Uan moxejxelouaya ijkon kemej sejse kipolouaya. 36 Yejua nejon tein kichiuak se takat levita akin yolik Chipre. Monotsaya José, sayoj ke tatitanilmej no kiluiayaj Bernabé (tein kijtosneki “akin teyolseuia”). 37 Yejua kinamakak se ital uan tomin kinmakato tatitanilmej.

5 Se takat akin monotsaya Ananías uan isiuatsin, Safira, kinamakakej se tal. 2 Sayoj ke, yejua amo kinuikilij tatitanilmej nochin tomin uan amo akin kiluij, ta sayoj isiuatsin. 3 Sayoj ke Pedro kiluij: “Ananías, timoichtakakauilij tomin uan amo tiktemakak nochi, ¿keyej tikauak maj Satanás kichiua ximoixeui tikajkayauas ichikaualis Dios? 4 ¿Xe amo katka moaxka tal achto ke tiknamakaskia? Uan keman tiknamakak, ¿melauj ke ueliskia tikchiuas tein tiknekiskia ika tomin? ¿Keyej tikyolnemilij tikchiuas nejon tein amo kuali? Amo tejuan titechkajkayauak, ta tikajkayauak Dios”. 5 Nimantsin keman kikakik nejon, Ananías uetsito talpan uan mikik. Uan nochin akin kimatkej nejin semi tamojkatokakej. 6 Akin okachi telpochmej ualajkej, kitetsilojkej* ika tasal, kikixtijkej uan kitokatoj.

7 Kemej eyi hora satepan kalakik isiuatsin, akin amo kimatia tein panoka. 8 Pedro kiluij: “Xinechilui, ¿ajsitok nejin tomin tein namechmakakej keman nankinamakakej namotal?”. Yejua kijtoj: “Kemaj”. 9 Uan Pedro kiluij: “¿Keyej nanomen nankiixtalijkej nankitemoskej nankikajkayauaskej ichikaualis Jehová?* ¡Xikita! Akin kitokatoj motakatsin yetokejya kaltenoj, uan no mitskixtitij”. 10 Nimantsin, yejua uetsito iixpan uan mikik. Keman telpochmej kalakkej, kiajsitoj ipa momikilijkaya, yejua ika kikixtijkej uan kitokatoj inakastan itakatsin. 11 Yejua ika, nochin itech nechikol uan nochin akin kimatkej nejin, semi tamojkatokakej.

12 Uan tatitanilmej kichiuayaj miak milagros uan uejueyi taman tein se kimojkaita ininixpan nochin uan yejuan mosentiliayaj kampa yetoyaj ikalikxiuan Salomón. 13 Tein melauj, amo akinok moixeuiaya iniuan pouis, sayoj ke nochin kuali ininka tajtouayaj. 14 Amo sayoj nejon, ta kisentokayaj momiakiliayaj akin taneltokayaj itech toTekotsin, tel miakej takamej uan siuamej. 15 Uan miakej hasta kinkixtiayaj akin mokokouayaj itech uejueyi ojmej uan ompa kintaliayaj itech tapechtsitsin uan petat, uan ijkon keman panoskia Pedro kichiayaj maj kinajsi maski sayoj iyekauil* uan maj pajtikan. 16 No ualayaj tel miakej akin kayomej itech xolaltsitsin tein moajsiaj Jerusalénkopa, uan kinuikayaj akin mokokouayaj uan akin amokuali ejekamej kintajyouiltiayaj, uan nochin pajtiaj.

17 Sayoj ke tayekankatiopixkat uan nochin akin iuan yetoyaj, akin kineltokayaj tein tamachtiayaj saduceos, moketskej uan kemej semi kinnexikoluiayaj tatitanilmej, 18 kinkitskijkej uan kintsakkej. 19 Sayoj ke youak, iángel Jehová* tatapoj kampa tsaktoyaj, kinkixtij uan kiniluij: 20 “Xiakan templo, uan ompa xiksentokakan xikinixmatiltikan nochin toni kijtosneki se nemis nochipaya”. 21 Satepan ke kikakkej nejin, keman tanesik kalakkej templo uan peuak tamachtiaj.

Tayekankatiopixkat uan akin iuan yetoyaj ajsitoj uan kinsentilijkej Uejueyi Tamelauanij* uan nochin taixyekananij itech xolal Israel. Uan tanauatijkej maj kinualkuinij tatitanilmej akin tsaktoyaj. 22 Sayoj ke keman tajpianij ajsikej ompa, amo kinajsikejok. Yejua ika mokepkej uan tanauatitoj. 23 Kijtojkej: “Tikitakej ke kuali tatsaktoya uan tajpianij ijkatoyaj kaltenoj, sayoj ke keman titatapojkej amo akin yetoya”. 24 Uan keman tayekankatajpixkej itech templo uan uejueyi tiopixkamej kikakkej nejin, amo kimatiaj toni kichiuaskej, porin amo kimatiaj toni mochiuaskia satepan. 25 Sayoj ke, aksa* ejkok uan kiniluij: “¡Xikitakan! Takamej akin nankintsakkej tamachtijtokej templo”. 26 Uan tayekankatajpixkej yajki iniuan itajpixkauan uan kinkuitoj, sayoj ke amo kinkokojkej porin mouiaj maj kintetemakan* akin ompa yetoyaj.

27 Yejua ika, kinuikakej ininixpan Uejueyi Tamelauanij.* Uan tayekankatiopixkat kintatsintokij. 28 Kiniluij: “Tamechnajnauatijkej amo xitamachtijtinemikanok itokaykopa nejon takat. Sayoj ke nankinmachtijkejya nochin akin nemij Jerusalén uan nankinekij nantechtajtakoltiskej imikilis nejon takat”. 29 Pedro uan okseki tatitanilmej tanankilijkej: “Dios yejua taixyekankej akin moneki tiktakamatiskej uan amo tein oksekin technauatiaj maj tikchiuakan. 30 IninDios touejkaujtatuan kichiuak maj oksepa nemi* Jesús, akin namejuan nankimiktijkej keman nankikoujpampilojkej. 31 Dios kiueyitalij iyekmakopa kemej Taixyekankej uan Temakixtijkej para maj israelitas uelikan moyolpatakan uan maj kintapojpoluilikan inintajtakoluan. 32 Tejuan tikitakej nochi nejin, uan ichikaualis Dios tein yejua kinmakak akin kitakamatij, techpaleuij maj ika titajtokan nejin”.

33 Keman yejuan kikakkej nejin, semi kualankej uan kinekkej kinmiktiskej. 34 Sayoj ke se fariseo akin monotsaya Gamaliel, akin tamachtiaya iTanauatil Moisés uan nochin kitakachiuayaj,* moketsak ininixpan Uejueyi Tamelauanij* uan tanauatij maj kinkixtianij tepitsin nejon takamej. 35 Uan kiniluij oksekin: “Takamej akin nanpouij Israel, kuali xikitakan tein nankiixtaliaj nankinchiuiliskej nejin takamej. 36 Ne kemanian nesiko Teudas kijtojtiualaj ke katka ueyichiujkej, uan kemej naui ciento takamej peujkej kitojtokaj. Sayoj ke, keman kimiktijkej, nochin itatojtokakauan momoyaujkej* uan ompa tatamik. 37 Satepan nesiko Judas akin kayot Galilea itech tonalmej keman kinijkuilojtoyaj akin nemij itech toaltepeuj, uan no miakej kitojtokakej. Nejin takat no kimiktijkej, uan nochin akin kitojtokayaj momoyaujkej.* 38 Yejua ika, namechiluia ke amo ximokalakikan iniuan nejin takamej uan amo xikinkuejmolokan. Porin komo nejin tamachtilis oso tekit poui nikan taltikpak, ixpoliuis. 39 Sayoj ke, komo ualeua imako Dios, namejuan amo uelis nankiixpoloskej. Uan hasta uelis namoteuijtoskej iuan Dios”. 40 Yejua ika, kitajtolkakkej. Kinnotskej tatitanilmej, kinmagakej,* kinnauatijkej maj amo tajtokanok itokaykopa Jesús uan kinkaujkej maj yakan.

41 Yejuan kiskej ininixpan Uejueyi Tamelauanij,* yolpaktiayaj porin Dios kinkaujka maj tajyouikan porin ika tajtouayaj itokay Jesús. 42 Uan amo motsakuiliayaj, ta mojmostaj kisentokayaj tamachtiayaj uan kiteixmatiltiayaj kuali tanauatilmej* itech templo uan kajkalpan, kijtouayaj ke Jesús yejua Cristo.

6 Uan itech nejon tonalmej, keman kisentokayaj momiakiliayaj imomachtijkauan Jesús, judíos akin tajtouayaj griego peujkej kijtouaj ke amo kiuelitayaj tein kichiuayaj judíos akin tajtouayaj hebreo, porin siuatsitsin akin momikilijkaya inintakatsin amo kinmakayaj takual tein moxejxelouaya mojmostaj. 2 Yejua ika, 12 tatitanilmej kinsentilijkej nochin imomachtijkauan Jesús uan kiniluijkej: “Amo kuali yetok maj tejuan tikxejxelokan takual uan maj amo titamachtikanok itajtol Dios. 3 Yejua ika nokniuan, xikinijitakan* chikome takamej akin kuali ininka tajtouaj, kipiaj ichikaualis Dios uan tamattokej para maj tikinkauilikan nejin tekit tein moneki. 4 Sayoj ke tejuan tiksentokaskej tiktataujtiskej Dios uan titamachtiskej itajtol”. 5 Nochin kiuelitakej tein kijtojkej. Yejua ika, kijitakej* Esteban, se takat akin semi takuaujtamatia uan kipiaya ichikaualis Dios, uan no Felipe, Prócoro, Nicanor, Timón, Parmenas, uan Nicolás kayot Antioquía akin kiselijka inintamachtilis judíos. 6 Uan kinuikakej ininixpan tatitanilmej uan satepan ke kichiujkej netataujtil, yejuan kitalijkej ininmauan inintech.

7 Yejua ika, itajtol Dios kisentokak momoyauak uan imomachtijkauan Jesús kisentokakej semi momiakilijkej ompa Jerusalén. Uan tel miakej tiopixkamej peujkej no taneltokaj.

8 Esteban, akin Dios kipaleuiaya uan kimakaya ichikaualis, kichiuaya sentaixpan uejueyi milagros uan uejueyi taman tein se kimojkaita. 9 Sayoj ke seki takamej motajtolteuitoj iuan Esteban. Yejuan pouiaj iniuan akin amo tanamakmejok, sekin katkaj kayomej Cirene uan Alejandría, uan oksekin katkaj kayomej Cilicia uan Asia. 10 Sayoj ke, amo uelia kitentaniaj porin semi tamattoya uan Dios ika ichikaualis kipaleuiaya maj tajto. 11 Uan ichtaka kichiujkej maj seki takamej kijtokan: “Tikakilianij ke kiuijuikaltij* Moisés uan Dios”. 12 Ijkon kichiujkej maj takuejmolchiuakan akin ompa nemiaj, taixyekananij judíos uan tajkuilouanij. Uan ejkotiuetskej kampa yejua yetoya, kichikaujkakitskijkej uan kiuikakej ininixpan Uejueyi Tamelauanij.* 13 Ompa kinualkuikej seki tetakajkayauilianij akin kijtojkej: “Nejin takat kisentoka kijijtoua itemplo Dios uan iTanauatil Moisés. 14 Tikakilijkej ke kijtoj ke nejin Jesús akin kayot Nazaret kitamixitinis nejin templo uan kipatas tanauatilmej tein Moisés techkauilij”.

15 Uan nochin akin tokotsyetoyaj iniuan Uejueyi Tamelauanij* kisenitakej uan kiitakej ke iixko moitaya kemej iixko se ángel.

7 Sayoj ke tayekankatiopixkat kitajtanij:* “¿Melauj nejin tein kijtouaj?”. 2 Esteban tanankilij: “Nokniuan uan akin nantechixyekanaj, xinechkakikan. Toueyi Tajtsin Dios monextij iixpan touejkaujtat Abrahán keman yetoya Mesopotamia, achto ke mokaltaliskia ompa Harán, 3 uan kiluij: ‘Xikaua moaltepeuj, xikinkaua mochankauan uan xiouj itech altepet kampa nejua nimitstanextilis’. 4 Uan yejua kisak de Caldea uan mokaltalito Harán. Uan keman momikilijkaya itat, Dios kichiuak maj kisa de ompa uan maj mokaltaliki itech nejin tal kampa namejuan axkan nanemij. 5 Sayoj ke amo kitalmakak, amo kimakak nion tepitsin tal kampa kitalis se imets. Sayoj ke motenkauak kimakas yejua uan satepan ikoneuan, maski ayamo kipiaya nion se ikonetsin. 6 Uan no, Dios kiluij ke ikoneuan yeskiaj analtekos itech se tal tein amo ininaxka uan ke akin ompa nemiskiaj semi chikauak kintekitiltiskiaj uan kintajyouiltiskiaj 400 xiujmej. 7 Dios kijtoj: ‘Uan nejua niktatsakuiltis altepet kampa kinpiaskej kemej takeualmej’. Uan no kijtoj: ‘Satepan, yejuan kisaskej uan nechueyichiuaskej nikan’.

8 ”Dios no motenkauak iuan Abrahán ke yejua uan nochin iokichpipiluan kintekiskiaj,* uan Abrahán mochiuako itat Isaac uan chikueyi tonal satepan ke yolik, kitekik. Isaac mochiuako itat* Jacob, uan Jacob mochiuako inintat 12 touejkaujtatuan. 9 Uan touejkaujtatuan kitauelitakej José uan kinamakakej Egipto. Sayoj ke Dios iuan yetoya, 10 uan kipaleuij itech nochi tein kijyouij uan kichiuak maj tamatkej uan maj faraón,* akin tekiuajtia Egipto, kuali kiitani. Uan tekiuaj kiixtalij maj taixyekana Egipto uan ichan. 11 Sayoj ke tatasojtik itech nochi Egipto uan Canaán, kemaj, semi tajyouijkej, uan touejkaujtatuan amo kipiayaj nion teyi tein kikuaskej. 12 Sayoj ke Jacob kimatik ke onkaya takual Egipto uan ompa kintitanik touejkaujtatuan. 13 Keman oksepa yajkej, José kiniluij iikniuan akoni katka, uan akin tekiuajtia Egipto kimatik ke José kinpiaya ichankauan. 14 Yejua ika José tanauatij maj itat, Jacob, uan nochin ichankauan kisakan Canaán uan maj yakan Egipto: nochinya katkaj 75. 15 Yejua ika Jacob temok Egipto uan ompa momikilij, uan no touejkaujtatuan. 16 Kinuikakej Siquem uan kintalijkej itech miketekoch tein Abrahán kinkouilijka ikoneuan Hamor ompa Siquem.

17 ”Uan keman ajsitiayaya tonal keman mochiuaskia tein Dios motenkaujka iuan Abrahán, semi momiakilijkej israelitas ompa Egipto 18 hasta ke se tekiuaj akin amo kiixmatia José peuak tekiuajti ompa Egipto. 19 Nejin tekiuaj kinkajkayauak touejkaujtatuan uan tanauatij maj kinkauakan ininkoneuan para maj mikikan. 20 Nejon tonalmej, yolik Moisés, akin senkis kuakualtsin katka.* Uan itatuan kiiskaltijkej ininchan eyi metsti. 21 Sayoj ke, keman kikaujkej, isiuapil akin tekiuajtia Egipto kiajsik uan kiiskaltij kemej ikoneuj. 22 Yejua ika Moisés kimachtijkej nochi tein kimatiaj ompa Egipto. Tein melauj kinextiaya ke tamattoya itech nochi tein kijtouaya uan tein kichiuaya.

23 ”Uan keman kiajxitij 40 xiujmej, kinemilij kinkalpanotiuj israelitas, akin katkaj iikniuan. 24 Keman kiitak ke se takat kayot Egipto kitajyouiltijtoya se israelita, kipaleuij uan kimiktij nejon takat. 25 Yejua kinemilij ke iikniuan kiajsikamatiskiaj ke Dios kinmakixtijtoya itechkopa, sayoj ke yejuan amo kiajsikamatkej. 26 Mostika yajki kampa sekin moteuijtoyaj uan para maj amo moteuikanok, kiniluij: ‘Takamej, namejuan naniknimej. ¿Keyej namoteuijtokej?’. 27 Sayoj ke akin tateuijtoya kitopeuak Moisés uan kiluij: ‘¿Akoni mitsixtalij kemej totaixyekankauj uan tojuez? 28 ¿Tikneki tinechmiktis kemej yalua tikmiktij takat akin nikan kayot?’. 29 Keman kikakik nejin, Moisés choloj uan nemito kemej analtekoj itech tal tein poui Madián, kampa kinpiak ome ipiluan.

30 ”Uan 40 xiujmej satepan, Moisés yetoya taluakyan itech tepet Sinaí uan se ángel monextij iixpan itech kouit tein uitsyoj tein xotatoya. 31 Yejua kimojkaitak nejon. Keman motokij para okachi kuali kiitas, kikakik ke Jehová* kijtoj: 32 ‘Nejua ininDios mouejkaujtatuan, iDios Abrahán, iDios Isaac uan iDios Jacob’. Moisés peuak uiuiyoka uan amo moixeuij kisentokas tachixtos. 33 Jehová* kiluij: ‘Ximokixtili motekakuan porin tiijkatok itech tal tein sayoj nejua noaxka. 34 Yekmelauj nikitani keniuj kintajyouiltiaj nokoneuan israelitas ompa Egipto, uan nikakini keniuj tayokolchokaj uan nitemok nikinmakixtiko. Axkan xiuiki, nimitstitaniti Egipto’. 35 Nejin Moisés kiixtopeujkaj keman kijtojkej: ‘¿Akoni mitsixtalij kemej totaixyekankauj uan tojuez?’. Sayoj ke, Dios itechkopa ángel tein monextij iixpan itech kouit tein uitsyoj kiluij Moisés maj kiixyekana uan maj kimakixti ixolal. 36 Nejin takat kinkixtij ika uejueyi taman tein se kimojkaita uan milagros ompa Egipto, itech mar Rojo uan itech taluakyan 40 xiujmej.

37 ”Yejua nejin Moisés akin kiniluij israelitas: ‘Dios kiixtalis semej namokniuan maj mochiua tanauatijkej* kemej nejua para maj namechpaleui’. 38 Yejua akin yetoya iniuan israelitas itech taluakyan, akin yetoya iuan ángel tein kinojnotsak itech tepet Sinaí uan iniuan touejkaujtatuan. Yejua kikakik itajtoluan Dios tein kemej yeskia yoltokej uan techmatiltij. 39 Touejkaujtatuan amo kinekkej kitakamatiskej, ta kiixtopeujkej uan kinekiaj kichiuaskej kemej kichiuayaj akin kayomej Egipto 40 uan kiluijkej Aarón: ‘Xitechinchijchiuili tatadiosmej* tein techyekantiaskej. Porin amo tikmatij toni kipanok nejin Moisés, akin techkixtij Egipto’. 41 Yejua ika itech nejon tonalmej kichijchiujkej se tatadios* tein tamatia kemej se kuakuejkonet, kimaktilijkej tapialmej uan peujkej moyolpaktiaj ika nejon tein kichiujkaj. 42 Yejua ika Dios kinsenkauak uan kikauak maj kiueyichiuanij tonaltsin, metsti uan sitalimej tein onkakej ne iluikak, ijkon kemej ijkuiliujtok itech ininamatajkuilol Tanauatianij: ‘Namejuan israelitas, ¿melauj ke amo nejua nanechmaktilijkej tapialmej tein nankinmiktijkej uan okseki taman itech 40 xiujmej ompa taluakyan? 43 Nankiuikatinenkej itakenkal Moloc uan tatadios* sitalin tein monotsa Refán, nejin tatadiosmej tein nankinchijchiujkej para nankinueyichiuaskej. Yejua ika, nikchiuas ximoajsikan temako okachi uejka ke Babilonia’.

44 ”Itech taluakyan, touejkaujtatuan kipiayaj takenkal tein kiixnextiaya ke Dios yetoya iniuan, ijkon kemej yejua kinauatij uan kinextilij Moisés maj kichijchiua. 45 Satepan, ininkoneuan touejkaujtatuan kikuikej nejin takenkal uan kiuikakej iuan Josué keman moaxkatilijtiayaj talmej kampa nemiaj akin Dios kinkixtiaya. Ompa mokauak hasta keman nemik David. 46 Yejua semi kiyolpaktij Dios uan kijtoj ke kinekia kichijchiuilis se kali iDios Jacob. 47 Sayoj ke Salomón kichijchiuilij se kali. 48 Sayoj ke Dios akin okachi ueyichiujkej amo nemi itech kalmej tein kichijchiuaj nikan taltikpak. Ijkon kemej kijtoua tanauatijkej: 49 ‘Jehová* kijtoua: Iluikak, yejua noueyi silla, uan taltikpak yejua nometstapech. ¿Toni taman kali nanechchijchiuiliskej? ¿Oso kani yetok kampa nimoseuis? 50 ¿Melauj ke nejua nikchijchiuak nochi nejin?’.

51 ”Takamej akin nanyoltakuaujkej, namonakastsakuaj uan amo nankinekij nankipataskej namotanemilil, namejuan nochipa nankiixnamiktokej ichikaualis Dios. Nankichiuaj tein kichiujkej namouejkaujtatuan. 52 Namouejkaujtatuan kintajyouiltijkej nochin tanauatianij. Kemaj, yejuan kinmiktijkej akin achto kitematiltijkej ke ualaskia akin yolmelauak, akin namejuan nankitemaktijkej uan nankimiktijkej. 53 Inintechkopa ángeles, Dios namechmakak iTanauatil Moisés, sayoj ke amo nankitakamattokej”.

54 Keman kikakkej nejin, yejuan semi kualankej, kisenixitayaj uan peujkej tananatskaj. 55 Sayoj ke Dios kimakak ichikaualis, senajkotachiak ne iluikak uan kiitak ikualtsinyo uan no kiitak Jesús ijkatoya iyekmakopa Dios, 56 uan kijtoj: “¡Xikitakan! Nikita ke ne iluikak tatapotok uan akin yolik kemej takat* ijkatok iyekmakopa Dios”. 57 Uan yejuan semi chikauak tsajtsikej, monakastsajtsakkej uan nochin ipan yajkej. 58 Satepan ke kikixtijkej den ueyi xolal, peujkej kitetemaj.* Ompa yetoya se okichpil akin monotsaya Saulo, uan akin kitakajkayauilijkej Esteban kikauilijteujkej ininpantaken. 59 Keman kitetentoyaj,* Esteban motataujtij: “NoTekotsin Jesús, nimitsmaktilia nonemilis”.* 60 Uan motankuaketsak uan chikauak kijtoj: “Jehová* amo xikintatsakuilti porin kichiujkej nejin tajtakol”. Satepan ke kijtoj nejin, momikilij.*

8 Uan Saulo kiitaya ke kuali yetoya maj kimiktianij.

Nejon tonal peujkej kintajyouiltiaj tokniuan itech nechikol tein yetoya ompa Jerusalén. Nochin momoyaujkej* itech talmej tein pouij Judea uan Samaria, sayoj tatitanilmej amo. 2 Uan seki takamej akin kimojkatokayaj Dios kiuikakej Esteban kitokatoj uan semi kichokilijkej. 3 Sayoj ke Saulo peuak semi kintajyouiltia tokniuan itech nechikol. Kalakia ininchan, kinkalankixtiaya, kintitilatsaya takamej uan siuamej uan kintsakuaya.

4 Sayoj ke akin momoyaujkaj,* yajtinemiaj itech nochi nejon talmej kiteixmatiltijtinemiaj itajtol Dios. 5 Uan Felipe temok itech ueyi xolal* Samaria uan peuak kiteixmatiltia Cristo. 6 Nochin akin mosentiliayaj kuali kikakiaj tein Felipe kijtouaya uan kiitayaj milagros tein kichiuaya. 7 Miakej kipiayaj amokuali ejekamej, uan yejuan chikauak tsajtsiaj keman kistiayaj. Uan no, miakej akin amo ueliaj nejnemiaj uan metskoxojmej, pajtikej. 8 Yejua ika, itech nejon ueyi xolal semi yolpakiaj.

9 Itech ueyi xolal nemia se takat akin monotsaya Simón, uan achto ke mochiuaskia nochi nejin, katka naual uan kichiuaya seki taman tein kimojkaitayaj akin nemiaj Samaria, uan yejua kijtouaya ke katka ueyichiujkej. 10 Uan nochin, akin amo ueyichiuanimej hasta akin ueyichiuanimej, kuali kikakiaj uan kijtouayaj: “Nejin takat kipia iueyi chikaualis Dios”. 11 Yejua ika, kuali kikakiaj porin miak tonalmejya kimojkaitayaj tein kichiuaya ika naualot. 12 Sayoj ke, keman Felipe kinixmatiltij kuali tanauatilmej* tein ika tajtoua iTaixyekanalis Dios uan itokay Jesucristo, kineltokilijkej uan moauijkej takamej uan siuamej. 13 Hasta Simón no peuak taneltoka, uan satepan ke moauij, kiuikatinemik Felipe. Semi kimojkaitaya milagros uan uejueyi taman tein mochiuaya.

14 Keman tatitanilmej, akin yetoyaj Jerusalén, kimatkej ke akin nemiaj Samaria peujkej kineltokaj itajtol Dios, kintitanilijkej Pedro uan Juan. 15 Yejua ika, yejuan temokej uan motataujtijkej para maj Dios kinmakani ichikaualis akin nemiaj Samaria, 16 porin sayoj moauijkaj itokaykopa toTekotsin Jesús uan nion semej kiselijtoya ichikaualis Dios. 17 Yejua ika kitalijkej ininmauan inintech uan Dios peuak kinmaka ichikaualis.

18 Nochin kiseliayaj ichikaualis Dios keman tatitanilmej kitaliayaj ininmauan inintech. Keman Simón kiitak nejon, kinmakasnekik tomin 19 uan kiniluij: “No xinechmakakan nejin tanauatil para maj Dios kimaka ichikaualis akin itech niktalis nomauan”. 20 Sayoj ke Pedro kiluij: “Maj motomin ixpoliui mouan, porin tiknemilij ke ueliskia tikouas tein Dios tetayokolia. 21 Amo mitsnamiki ximokalaki itech nejin, porin amo tiyolmelauak iixpan Dios. 22 Yejua ika ximoyolpata, amo xikchiuaok nejin tajtakol, uan xiktataujti Jehová* maj mitstapojpolui, komo ueli, porin tikyolnemilij nejin tein amo kuali; 23 porin nikita ke tejua titelnexikol* uan nochipa tikneki tikchiuas tein amo kuali”. 24 Uan Simón kinnankilij: “Xiktataujtikan Jehová* para maj amo nechpano nion teyi tein nankijtojkej”.

25 Keman kuali* kitamiteixmatiltijkej itajtol Jehová,* mokepkej Jerusalén uan kiteixmatiltijtiajkej kuali tanauatilmej itech miak xolaltsitsin tein pouij Samaria.

26 Sayoj ke iángel Jehová* kiluij Felipe: “Xiouj tanikopa,* itech ojti tein temoua de Jerusalén hasta Gaza”. (Nejin se ojti tein panoua itech taluakyan). 27 Yejua ika, yajki uan kiitak se ueyichiujkej kayot Etiopía, se takat ika ueyi tanauatil. Yejua kitekitiliaya siuat akin tekiuajtia Etiopía akin kiluiayaj Candace, uan kiyekpiaya nochi itomin. Nejon takat yajka Jerusalén kiueyichiuato Dios, 28 sayoj ke mokepayaya. Tokotsyetiaya itech icarro uan chikauak kiixtajtoltijtiaya* iamatajkuilol Isaías. 29 Yejua ika, Dios ika ichikaualis kiluij Felipe: “Xikajsiti ne carro”. 30 Felipe tsikuinik inakastan carro, uan kikakik ke chikauak kiixtajtoltijtoya* tein kijkuiloj tanauatijkej* Isaías. Uan kitajtanij:* “¿Yekmelauj tikajsikamati tein ompa ijkuiliujtok?”. 31 Yejua kinankilij: “¿Uan keniuj nikajsikamatis komo amo akin nechmachtia?”. Yejua ika kitataujtij Felipe maj tejko* uan maj iuan motali. 32 Tajkuilol tein kiitstiaya katka nejin: “Kemej ichkat* kiuikakej kampa tamiktiaj; uan kemej se ichkatsin tein amo tsajtsi keman kipanximaj, yejua no amo teyi kijtoua. 33 Keman kipinaujtijtoyaj, kitatsakuiltijkej maski amo kinamikia. ¿Akoni kitetapouis akonimej katkaj iuejkaujtatuan? Porin yejua ixpoliuik nikan taltikpak”.

34 Uan nejon takat kiluij Felipe: “Nimitstataujtia xinechilui, ¿akoni ika tajtojtok tanauatijkej? ¿Ika tajtojtok yejua, oso ika tajtojtok okse takat?”. 35 Ika nejin tajkuilol, Felipe peuak kimatiltia kuali tanauatilmej tein ika tajtoua Jesús. 36 Keman yajtoyaj itech ojti, ajsikej kampa onkaya at, uan takat ueyichiujkej kiluij: “¡Xikita! Nikan onkak at. ¿Toni nechtsakuilia maj nimoaui?”. 37 * 38 Yejua ika tanauatij maj kiketsakan carro, uan Felipe uan nejon takat mokalakijkej itech at. Ompa, Felipe kiauij. 39 Keman kiskej den at, nimantsin Jehová* ika ichikaualis kiyekanak Felipe okseko, uan takat ueyichiujkej amo kiitakok. Nejon takat yolpaktiajki. 40 Sayoj ke Felipe yajki Asdod, uan kiteixmatiltijtiajki kuali tanauatilmej itech nochin uejueyi xolalmej hasta keman ajsik Cesarea.

9 Sayoj ke Saulo kisentokaya kinmojmoujtiaya imomachtijkauan toTekotsin uan kinekia kinmiktis. Yejua ika kiitato tayekankatiopixkat 2 uan kitajtanij maj kijkuilo se tanauatil tein kinnextiliskia akin pouij kampa taueyichiuaj judíos ompa Damasco. Nejon tanauatil kikauaya maj kitemo, maj kiilpi* uan maj kiuika Jerusalén akin yeski akin pouiskia itech iOjtsin toTekotsin, yeski takat oso siuat.

3 Uan keman yajtoya Damasco uan ajsitiayaya, se tanex tein ualeuaya iluikak sepasan kiixmiktij, 4 uan yejua uetsito talpan uan kikakik ke kiluiayaj: “Saulo, Saulo, ¿keyej tinechtajyouiltijtok?”. 5 Yejua tajtanik: “¿Tiakoni noTekotsin?”. Uan yejua kinankilij: “Nejua niJesús, akin tejua tiktajyouiltijtok. 6 Sayoj ke axkan ximeua uan xiouj Damasco, uan ompa mitsiluiskej tein moneki tikchiuas”. 7 Takamej akin iuan yayaj amo ueliaj tajtouayaj, porin kikakiaj ke aksa* ualtajtouaya sayoj ke amo akin kiitayaj. 8 Saulo meuak uan maski ixtajtapotoya, amo tachiaya. Yejua ika kimajchantiajkej hasta Damasco. 9 Eyi tonal amo tachiak, uan amo takuaj uan amo teyi tayik.

10 Ompa Damasco yetoya se imomachtijkauj Jesús akin monotsaya Ananías, uan toTekotsin monextij iixpan uan kiluij:* “¡Ananías!”. Yejua kinankilij: “Nikan nietok, noTekotsin”. 11 Uan toTekotsin kiluij: “Ximoketsa, xiouj itech ojti tein monotsa Melauak uan xiktemo ichan Judas se takat kayot Tarso akin monotsa Saulo. Yejua kichiujtok netataujtil 12 uan iixpan monextij* se takat akin monotsa Ananías. Yejua kiitak ke kalakik uan itech kitalij imauan para maj oksepa tachia”. 13 Sayoj ke Ananías kinankilij: “NoTekotsin, nikakini ke miakej ika tajtouaj nejin takat uan keniuj semi kintajyouiltij momomachtijkauan ompa Jerusalén. 14 Uan nikan yetok porin uejueyi tiopixkamej kiualtitankej maj kinkitskiki* nochin akin kiteneuaj motokay”. 15 Sayoj ke toTekotsin kiluij: “Xiouj, porin nejin takat nikijitak* para maj nechteixmatilti iniuan akin amo judíos, uan no iniuan tekiuanij uan israelitas. 16 Nejua nikyeknextilis nochi tein kijyouis porin kiteixmatiltis notokay”.

17 Yejua ika Ananías yajki, kalakik kalijtik, kitalij imauan itech uan kiluij: “Noknitsin Saulo, toTekotsin Jesús akin monextij moixpan itech ojti kampa tiualaya, nechualtitanik para oksepa xitachia uan xikseli ichikaualis Dios”. 18 Nimantsin uejuetskej de iixtololouan tein tamatia kemej ipaneuayo pescado* uan yejua oksepa tachiak. Uan moketsak uan kiauijkej, 19 tepitsin tamajseuak uan moyolkuik.

Uan mokauak seki tonalmej iniuan tokniuan akin yetoyaj Damasco. 20 Uan nimantsin peuak kiteixmatiltia Jesús kampa taueyichiuaj judíos, kijtouaya ke yejua iKoneuj Dios. 21 Sayoj ke nochin akin kikakiaj kimojkaitayaj uan kijtouayaj: “¿Amo yejua nejin takat akin eliuis kintajyouiltiaya ompa Jerusalén akin kiteneuaj nejin tokayit? ¿Amo ualajka nikan para kinkitskis uan kinuikas* ininixpan uejueyi tiopixkamej?”. 22 Sayoj ke Saulo okachi kuali tanojnotsaya, uan judíos akin nemiaj Damasco amo kimatiaj toni kinankiliskej keman kinyeknextiliaya ke Jesús yejua Cristo.

23 Miak tonalmej satepan, judíos kiitakej keniuj kimiktiskej. 24 Sayoj ke Saulo kimatik tein kinekiaj kichiuiliskej. Kemej yejuan no tajpiayaj kaltenoj youalintonal para kimiktiskej, 25 se youak itatojtokakauan kipaleuijkej uan kipantemouijkej itech se chikiuit kampa takoyontoya itech tepamit.

26 Keman ajsik Jerusalén, yejua kitemoj mosentilis iniuan imomachtijkauan Jesús, sayoj ke nochin kimouiliayaj porin amo kineltokayaj ke yejua no katka se imomachtijkauj Jesús. 27 Yejua ika Bernabé kipaleuito uan kiuikak ininixpan tatitanilmej. Uan kintapouij nochi: ke Saulo kiitaka toTekotsin itech ojti, ke yejua kinojnotska uan ke Saulo amo mouik tanojnotsas itokaykopa Jesús ompa Damasco. 28 Saulo mokauak iniuan, uan yejua uelia yajtinemia kampa yeski* ompa Jerusalén uan amo mouia tanojnotsas itokaykopa toTekotsin. 29 Iniuan tajtouaya uan iniuan monanankiliaya judíos akin tajtouayaj griego. Sayoj ke yejuan miakpa kinekkej kimiktiskej. 30 Keman tokniuan kimatkej, kiuikakej hasta Cesarea uan kititankej maj youi Tarso.

31 Tokniuan akin nemiaj Judea, Galilea uan Samaria, yolseujkanemiaj uan okachi takuaujtamatiaj. Uan kemej kimojkatokayaj Jehová* uan ichikaualis Dios kinyolseuiaya, okachi momiakilijtiayaj.

32 Kemej Pedro yajtinemia itech nochi nejon talmej, no temok kinkalpanoto imomachtijkauan Jesús akin nemiaj Lida. 33 Ompa kiitak se takat akin monotsaya Eneas, akin amo uelia nejnemia uan chikueyi xiuitya uetstoya. 34 Pedro kiluij: “Eneas, Jesucristo mitspajtia. Ximeua uan xiktetekuino mopetauj”.* Nimantsin yejua meuak. 35 Keman nochin akin nemiaj Lida uan ompa Sarón kiitakej, takuaujtamatkej iuan toTekotsin.

36 Ompa Jope nemia se imomachtijkauj Jesús akin monotsaya Tabita, tokayit tein kijtosneki Dorcas.* Yejua kichiuaya miak taman tein kuali uan semi kinpaleuiaya pobres. 37 Sayoj ke itech nejon tonalmej, kokolispeuak uan momikilij. Yejua ika kialtijkej* uan kitekatoj itech se cuarto tein moajsia ajko. 38 Uan Lida amo uejka yetoya de Jope, yejua ika keman imomachtijkauan Jesús kimatkej ke Pedro yetoya itech nejon ueyi xolal, kintitankej ome takamej maj kiluitij: “Timitstataujtiaj, nimantsin xiuiki”. 39 Pedro nimantsin moketsteuak uan yajki iniuan. Keman ajsito, kiuikakej itech cuarto tein moajsia ajko. Uan nochin siuatsitsin akin momikilijkaya inintakatsin kiitatoj, chokatoyaj uan kinextiliayaj nochi ininpantaken uan okseki tasal tein Dorcas kichijchiujka keman yoltoya. 40 Uan Pedro kiniluij nochin maj kisakan, motankuaketsak, kichiuak netataujtil, moixkepak kampa uetstoya uan kiluij: “Tabita, ¡ximeua!”. Yejua ixtajtapouik uan nimantsin keman kiitak Pedro, motalij. 41 Pedro kimakitskij uan kipaleuij maj meua. Uan no, kinnotsak imomachtijkauan Jesús uan nejon siuatsitsin, uan nochin kiitakej ke Tabita yoltoya. 42 Itech nochi ueyi xolal Jope momatik nejin, uan miakej taneltokakej iuan toTekotsin. 43 Pedro mokauak ompa Jope miak tonalmej iuan se takat akin monotsaya Simón, akin tekitia ika tapialkuetax.

10 Ompa Cesarea yetoya se takat akin monotsaya Cornelio, akin kinixyekanaya 100 soldados akin ualeuayaj Italia. 2 Nejon takat semi taneltokaya uan kimojkatokaya Dios iniuan nochin akin nemiaj ichan. Semi kinpaleuiaya pobres uan nochipa kitatautiaya Dios. 3 Kemej eyi hora tiotak,* kiyekitak* keniuj se iángel Dios monextij uan kalakik kampa yejua yetoya uan kiluij: “¡Cornelio!”. 4 Cornelio kisenitak, mojkakalakik uan kitajtanij:* “¿Toni panoua noTekotsin?”. Yejua kiluij: “Dios kikaki monetataujtiluan uan kiita keniuj tikinpaleuia pobres. 5 Yejua ika xikintitani seki takamej maj yakan Jope maj kikuitij se takat akin monotsa Simón, akin moixmati kemej Pedro. 6 Mokaujtok ichan Simón, se akin tekiti ika tapialkuetax uan chanchiua ueyiatenoj”. 7 Niman keman ángel akin kinojnotsak yajki, kinnotsak ome itekitikauan uan se soldado akin semi taneltokaya, 8 kintapouij nochi uan kintitanik maj yakan Jope.

9 Mostika, keman yejuan ojtokatoyaj uan ajsitiayajya ueyi xolal, Pedro tejkok* kalkuako, kichiuato netataujtil kemej nepantaj.* 10 Sayoj ke semi mayanak uan takuasnekik. Keman kichijchiujtoyaj takual, sepasan peuak tajtachia 11 uan kiitak ke tatapotoya ne iluikak uan ke ualpantemotiualaya se taman tein tamatia kemej se ueyi linojtasal, tein naujkan ilpitoya.* 12 Itech nejon ueyi tasal yetoyaj nochi tataman tapialmej tein kipiaj naui ininmetsuan uan tapialmej tein moxoxolatsaj uan totomej. 13 Uan kikakik ke kiluijkej: “¡Ximoketsa Pedro, xitamikti uan xitamajseua!”. 14 Sayoj ke Pedro tanankilij: “Amo noTekotsin, amo ueli nikchiua nejon. Amo keman nikuajtok teisa tein amo chipauak oso tein pitsotik”. 15 Oksepa kikakik ke kiluijkej: “Amo xikijtook ke pitsotik tein Dios kichipauakya”. 16 Uan expa kikakik nejon, uan nejon ueyi tasal nimantsin oksepa pankisak iluikak.

17 Pedro amo kimatia toni kichiuas uan kisentokaya kinemiliaya toni kijtosnekia nejon tein kiitak. Uan keman kinemilijtoya nejon, takamej akin Cornelio kintitanik tajtankaj kani yetoya ichan Simón uan yetoyajya kaltenoj. 18 Tanotskej uan tajtankej ox ompa mokauaya Simón, akin moixmatia kemej Pedro. 19 Keman Pedro kisentokaya tanemilijtoyaok itech tein kiitaka, Dios kiluij ika ichikaualis: “¡Xikita! Eyi takamej mitstemouaj. 20 Yejua ika ximoketsa, xitemo uan amo xiknenemilijto ox tias iniuan, porin nejua nikintitanik”. 21 Pedro temok kampa yetoyaj nejon takamej uan kijtoj: “Nikan nietok. Nejua nanechtemouaj. ¿Keyej nanualajkej?”. 22 Yejuan kijtojkej: “Cornelio yejua se akin kinixyekana 100 soldados, se takat yolmelauak akin kimojkatoka Dios uan nochin judíos kuali ika tajtouaj. Itechkopa se ángel, Dios kinauatij maj mitsyoleua ichan uan maj kikaki tein tejua tikijtos”. 23 Yejua ika, Pedro kinyoleuak maj kalakikan uan ompa mokaujkej nejon youak.

Mostika yajki iniuan, uan seki tokniuan akin nemiaj Jope iuan yajkej. 24 Se tonal satepan, ajsik Cesarea. Cornelio kinchixtoya,* uan kinsentilijka ichankauan uan akin semi kuali iniuan mouikaya. 25 Keman Pedro kalakik kalijtik, Cornelio kinamikito, motankuaketsak uan moixpiloj iixpan.* 26 Sayoj ke Pedro kiajokuik uan kiluij: “Ximoketsa. Nejua no nitakat ijkon kemej tejua”. 27 Keman iuan tajtojtoya, kalakik uan kiitak ke miakej ompa mosentilijkaj. 28 Yejua kiniluij: “Namejuan kuali nankimatij ke tanauatil kijtoua ke amo kuali yetok maj se judío mouika iuan se akin amo judío nion maj iuan tajto. Sayoj ke Dios nechnextilij maj amo akin nikita ke amo chipauak oso ke pitsotik. 29 Yejua ika keman nechtemotoj nimantsin niualaj uan amo nikijtoj ke amo niueliskia. Axkan xinechiluikan, ¿keyej nanechnotskej?”.

30 Cornelio kijtoj: “Kichiuakya naui tonal, nikchiujtoya netataujtil nochan nejin hora, kemej eyi hora tiotak,* uan sepasan se takat akin kipiaya itasal tein pepetakaya* monextij noixpan 31 uan nechiluij: ‘Cornelio, Dios kikakik monetataujtil, uan kielnamiktok keniuj tikinpaleuia pobres. 32 Yejua ika, xitatitani ompa Jope maj kinotsatij Simón, akin moixmati kemej Pedro. Yejua mokaujtok ichan Simón, se akin tekiti ika tapialkuetax, uan chanchiua ueyiatenoj’. 33 Nimantsin nitanauatij maj mitstemotij, uan tasojkamatik tiualaj. Axkan tinochin nikan tietokej iixpan Dios para tikakiskej nochi tein Jehová* mitsnauatij xitechilui”.

34 Keman Pedro kikakik nejon, peuak kijtoua: “Axkan yekmelauj nikajsikamati ke Dios amo techichikotasojta,* 35 ta itech tein yeski altepet, akin kimojkatoka uan kichiua tein kuali yetok, kiyolpaktia. 36 Yejua kinmatiltij israelitas kuali tanauatilmej* tein kinextia keniuj kuali se mouikas iuan Dios itechkopa Jesucristo. Yejua ininTeko nochin. 37 Namejuan nankiixmatij toni ika motajtouaya itech nochin tal tein poui Judea, se taman tein peuak ompa Galilea, satepan ke Juan kinmatiltijtinemik nochin ke monekia moauiskej: 38 ika motajtouaya Jesús akin kayot Nazaret. Dios kijitak* ika ichikaualis uan kichikauak, uan ijkon yajtinemik noyampa* kichiujtinemik tein kuali uan kinpajtijtinemik nochin akin Amokuali kintajyouiltiaya, porin Dios iuan yetoya. 39 Tejuan tikitakej nochi tein kichiuak itech ininaltepeuj judíos uan ompa Jerusalén, sayoj ke yejuan kimiktijkej keman kipilojkej itech se kouit. 40 Eyi tonal satepan Dios kichiuak maj oksepa nemi* uan kikauak maj monexti, 41 amo ininixpan nochin, ta toixpan, akin titamajseujkej uan titatayikej iuan satepan ke oksepa nemik.* Dios achto techijitak* maj tikitakan uan maj ika titajtokan. 42 Yejua no technauatij maj titanojnotsakan uan maj kuali* tikteixmatiltikan ke yejua akin Dios kiixtalij kemej ininjuez akin yoltokej uan akin momikilijkejya. 43 Nochin tanauatianij* kiteixmatiltiaj uan kijtouaj ke nochin akin iuan takuaujtamatij kintapojpoluiliaj inintajtakoluan itokaykopa”.

44 Keman Pedro kijtojtoyaok nejin, Dios kinmakak ichikaualis nochin akin ompa takaktoyaj. 45 Uan taneltokanij judíos* akin iuan yajkaj Pedro semi kimojkaitayaj, porin Dios no kintayokolijtoya ichikaualis akin amo judíos, 46 porin yejuan kinkakiaj ke tajtouayaj itech tataman tajtolmej uan kiueyitaliayaj Dios. Satepan, Pedro kijtoj: 47 “Dios kinmakak ichikaualis yejuan, ijkon kemej tejuan. ¿Akoni uelis kijtos maj amo kikuikan at para moauiskej?”. 48 Yejua tanauatij maj kinauianij itokaykopa Jesucristo. Uan kiluijkej maj iniuan mokauani seki tonalmej.

11 Uan tatitanilmej uan tokniuan akin yetoyaj Judea kimatkej ke akin amo katkaj judíos no kineltokayajya itajtol Dios. 2 Yejua ika, keman Pedro pankisak Jerusalén, peujkej iuan motajtolteuiaj akin kinekiaj maj motekikan* takamej akin amo judíos. 3 Kiluiayaj: “Tikalakik ininchan takamej akin amo kintekinij uan iniuan titamajseuak”. 4 Uan Pedro peuak kinmelauilia nochi tein panok. Kiniluij:

5 “Nejua nikchiujtoya netataujtil itech ueyi xolal Jope, uan sepasan nitajtachiak. Nikitak se taman tein tamatia kemej se ueyi linojtasal tein naujkan ilpitiualaya* uan ualpantemouaya, uan motsakuiliko kampa nejua nietoya. 6 Nikyekitak uan itech nejon ueyi tasal nikinitak tapialmej tein kipiaj naui ininmetsuan, koujtajtapialmej, tapialmej tein moxoxolatsaj uan totomej. 7 No nikakik ke nechiluijkej: ‘¡Ximoketsa Pedro, xitamikti uan xitamajseua!’. 8 Sayoj ke nejua niknankilij: ‘Amo noTekotsin, amo ueli nikchiua nejon. Amo keman nimotenakiani teisa tein amo chipauak oso tein pitsotik’. 9 Uan akin ualtajtoj ne iluikak oksepa nechiluij: ‘Amo xikijtook ke pitsotik tein Dios kichipauakya’. 10 Nejin expa mochiuak, uan nochi oksepa kiuikakej ne iluikak. 11 Nejon hora, eyi takamej akin ualeuayaj Cesarea akin kintitankaj maj nechtemotij, ajsikej kampa timokaujtoyaj. 12 Dios ika ichikaualis nechiluij maj iniuan niouj uan maj amo niknenemilijto. No nouan yajkej nejin chikuasen tokniuan, uan tikalakkej ichan nejon takat.

13 ”Yejua techtapouij ke kiitaka se ángel ichan uan kiluijka: ‘Xikintitani seki takamej Jope maj kikuitij Simón, akin moixmati kemej Pedro, 14 uan yejua mitsiluis keniuj timomakixtis tejua uan akin nemij mochan’. 15 Sayoj ke keman nejua peuak nitajtoua, Dios kinmakak ichikaualis, ijkon kemej tejuan yekinika techmakak. 16 Ijkuak, nikelnamikik tein toTekotsin techiluiaya: ‘Juan teauij ika at, sayoj ke namejuan namechauiskej ika ichikaualis Dios’. 17 Yejua ika, komo Dios kintayokolijtoya tein techtayokolij tejuan, akin titaneltokakej itech toTekotsin Jesucristo, ¿toni nichiujkej nejua para nikixnamikis Dios?”.*

18 Keman kikakkej nochi nejin, yejuan amo teyi kijtojkejok uan kiueyitalijkej Dios. Kijtojkej: “¡Takaj Dios no kineki maj akin amo judíos moyolpatakan para maj nemikan!”.

19 Satepan ke kimiktijkej Esteban, no peujkej kintajyouiltiaj okseki tokniuan. Yejua ika akin momoyaujkaj* ajsikej hasta Fenicia, Chipre uan Antioquía. Uan sayoj judíos kinmatiltiayaj itajtol Dios. 20 Sayoj ke, iniuan no moajsiaj seki takamej akin kayomej Chipre uan Cirene akin yajkej Antioquía uan peujkej kinnojnotsaj akin tajtouayaj griego, uan kinmatiltijkej kuali tanauatilmej* tein ika tajtoua toTekotsin Jesús. 21 Tein melauj, Jehová* iniuan yetoya uan tel miakej peujkej taneltokaj uan mochiujkej imomachtijkauan toTekotsin.

22 Nejin kimatkej tokniuan ompa Jerusalén, uan yejuan kititankej Bernabé maj youi Antioquía. 23 Keman yejua ajsik uan kiitak keniuj Dios semi kintatiochiuij, semi yolpakik uan kinyolchikauak nochin maj kisentokakan kitakamatikan toTekotsin ika nochi ininyolo, 24 porin Bernabé katka se takat yolkuali akin kipiaya ichikaualis Dios uan semi takuaujtamatia. Uan tel miakej peuak taneltokaj itech toTekotsin. 25 Uan yejua yajki Tarso kitemoto Saulo hasta ke kiajsik. 26 Keman kiajsik, kiuikak Antioquía. Uan se xiuit mosentilijtoyaj iniuan tokniuan uan kinmachtijkej tel miakej. Ompa Antioquía, imomachtijkauan Jesús peujkej kinixmatij kemej akin kichiuaj kemej Cristo porin Dios ijkon kinekik.

27 Nejon tonalmej, seki tanauatianij* kiskej Jerusalén uan temokej Antioquía. 28 Semej, akin monotsaya Ágabo, ichikaualis Dios kichiuak maj kijto ke amo uejkaua amo onkaskia toni kikuaskej itech nochi taltikpak, uan nejon mochiuak keman Claudio tekiuajtitoya. 29 Yejua ika imomachtijkauan Jesús motenkaujkej kisentiliskej miak taman ijkon kemej ueliskiaj uan kintitaniliskej tokniuan akin nemiaj Judea. 30 Uan ijkon kichiujkej. Kiniluijkej Bernabé uan Saulo maj kinuikilikan tayekananij nochi nejon.

12 Itech nejon tonalmej, tekiuaj Herodes peuak kintajyouiltia seki tokniuan itech nechikol. 2 Kimiktij Santiago, iikniuj Juan, ika machete tein ojkan tenej,* 3 uan keman kiitak ke judíos kiuelitakej nejon, tanauatij maj kikitskikan Pedro. (Nochi nejin mochiuak itech tonalmej keman mochiujtoya iluit keman kikuaj pantsin tein amo kisamaualtiaj).* 4 Yejua ika tanauatij maj kikitskikan, kitsakkej uan kinixtalij naui oloch soldados akin mopapatatiaskiaj para kipixtoskej. Itech sejse oloch soldados moajsiaj nauin. Kichiuak nejon porin kinekia kiuikas ininixpan nochin satepan ke panoskia iluit tein monotsa Pascua. 5 Yejua ika kikaujkej Pedro maj tsakto. Sayoj ke, tokniuan kisentokayaj chikauak kitataujtijtoyaj Dios maj kipaleui.

6 Se youak achto ke Herodes kiuikaskia ininixpan nochin, Pedro kochtoya tatajko de ome soldados akin inintech ilpitoya* ika ome cadena, uan puertajixpan yetoyaj tajpianij akin tajpixtoyaj kampa tsaktoya. 7 Sayoj ke ompa nestiuetsito iángel Jehová,* uan se tanex tauij kampa tsaktoya. Yejua kijxitij* Pedro keman kielchikiujolinij uan kiluij: “¡Nimantsin ximoketsa!”. Uan cadenas uejuetskej de imauan. 8 Ángel kiluij: “Ximotasalti* uan ximotekakti”. Yejua ijkon kichiuak. Ompa, ángel kiluij: “Ximotalili mopantaken uan xinechtojtoka”. 9 Pedro kisak uan kitojtokak, maski amo kimatia ox melauak tein ángel kichiujtoya. Tein melauj, yejua kinemiliaya ke takochitstoya. 10 Keman kinpanauijkej yekinika uan ojpatika oloch tajpianij, ajsikej itech tepospuerta kampa se kisa uan se youi ueyi xolal uan iselti tatapouik. Ompa, kiskej uan kisentokakej nejnenkej itech se ojti. Uan ángel ixpoliujtiuetsik. 11 Nejon hora, Pedro kiajsikamatik tein mochiujka uan kijtoj: “Axkan nikyekmati ke Jehová* kiualtitanik iángel uan nechmakixtij imako Herodes uan no nechmakixtij para maj amo nechpano nochi tein judíos kichiayaj maj nechpano”.

12 Satepan ke kiajsikamatik nejin, yajki ichan María, kampa mosentilijtoyaj miakej imomachtijkauan Jesús uan kichiujtoyaj netataujtil. Uan María katka inan Juan akin kinotsayaj Marcos. 13 Keman takakalatsak, se siuapil akin katka takeual, akin monotsaya Rode, kiitato akoni tanotstoya. 14 Keman kitenixmatik Pedro, semi yolpakik, uan amo kitatapouilij, ta motaloj kalijtik kiniluito oksekin ke Pedro yetoya kaltenoj. 15 Yejuan kiluijkej: “Tikuatapolojtok”. Sayoj ke kemej yejua kisentokaya kijtouaya ke melauak katka, yejuan peuak kijtouaj: “Amo yejua, ta iángel”. 16 Sayoj ke Pedro kisentokaya takakalatstoya. Keman yejuan tatapojkej uan kiitakej, semi kimojkaitakej. 17 Yejua kinnejnextilij ika imay maj amo tajtokan uan kintamitapouij keniuj Jehová* kikixtijka kampa tsaktoya. Uan kiniluij: “Xikinmatiltikan nejin Santiago uan tokniuan”. Keman kijtoj nejin, kisak uan yajki okseko.

18 Keman tanesik, soldados peujkej yolpoliuij porin amo kimatiaj toni mochiujka iuan Pedro. 19 Herodes semi kitemojtinemik; sayoj ke kemej amo kiajsik, kintatsintokij tajpianij, uan tanauatij maj kintatsakuiltikan. Satepan, eujteuak Judea uan temok Cesarea uan mokauak seki tonalmej ompa.

20 Tekiuaj Herodes semi kualantoya iniuan* akin nemiaj Tiro uan Sidón. Sayoj ke kemej yejuan kikouayaj takual tein onkaya itech ialtepeuj Herodes, mosentilijkej para kiitatiuij. Yejuan kitataujtijkej Blasto, akin kiitaya nochi tein monekia ichan* tekiuaj, maj kintanojnochi para maj Herodes amo iniuan kualantook. 21 Keman ejkok tonal tein ixyetoya, Herodes motakentij ika tasal tein motaliliaj tekiuanij, motalij kampa motaliaj tamelauanij uan peuak kitemaka se tanojnots ininixpan nochin. 22 Uan akin ompa mosentilijkaj, peujkej tsajtsij: “¡Tajtojtok se dios, uan amo se takat!”. 23 Nimantsin iángel Jehová* kichiuak maj kokolispeuani, porin amo kiueyitalij Dios. Uan ijkochyouak uan momikilij.

24 Sayoj ke itajtol Jehová* kisentokak moteixmatiltij uan okachi miakej peujkej taneltokaj.

25 Uan keman Bernabé uan Saulo kitamitemakakej nochi tein tokniuan kititankaj ompa Jerusalén, mokepkej uan kiuikakej Juan, akin no kinotsayaj Marcos.

13 Uan ompa Antioquía, yetoyaj tanauatianij* uan tamachtianij itech nechikol: katkaj Bernabé, Symeón akin kiluiayaj Niger, Lucio kayot Cirene, Manaén akin iuan momachtij tekiuaj Herodes, uan Saulo. 2 Keman kiueyichiujtoyaj Jehová* uan kiixtalijtoyaj amo takuaskej seki tonalmej, Dios ika ichikaualis kijtoj: “Xinechinxelouilikan Bernabé uan Saulo. Nikinijitak* para maj kichiuakan se tekit”. 3 Uan satepan ke kiixtalijkej amo takuaskej seki tonalmej uan kichiujkej netataujtil, kitalijkej ininmauan inintech uan iniuan monauatijkej.

4 Yejua ika, nejin takamej akin Dios ika ichikaualis kintitanik, temokej Seleucia uan ompa tejkokej* itech barco uan yajkej Chipre. 5 Keman ajsikej Salamina, peujkej ika tanojnotsaj itajtol Dios kampa taueyichiuaj judíos. Uan Juan iniuan yaya uan kinpaleuiaya.

6 Satepan ke kiskej de Salamina, yajkej hasta Pafos uan monamikilijkej se judío akin monotsaya Bar-Jesús. Yejua katka naual uan kijtouaya ke kitematiltiaya tein Dios kiluiaya. 7 Yetoya iuan tekiuaj Sergio Paulo, se takat akin semi tamatkej. Yejua kinnotsak Bernabé uan Saulo porin semi kinekia kikakis itajtol Dios. 8 Sayoj ke nejon naual, akin no monotsaya Elimas, peuak kinixnamiki uan kitemoua keniuj kichiuas maj amo kitaneltoktikan tekiuaj. (Elimas kijtosneki naual). 9 Uan Saulo, akin no kiluiaj Pablo, kiselij ichikaualis Dios, kisenixitak 10 uan kijtoj: “Tejua semi tixolopij uan tikchiua nochi tein amo kuali, tiikoneuj in Amokuali uan tikixnamiki nochi tein kuali yetok. ¿Keyej tiksentoka tikinchikouika iojuan Jehová* tein melaujkej? 11 ¡Xikita! Jehová* mitstatsakuiltiti, uan seki tonalmej amo titachias uan amo tikitas keman tonaltsin tauis”. Uan nimantsin, kiixtsakuilij miak mixti uan ixpojpoliuik uan peuak kimatemoua akoni ueliskia kimajchantias. 12 Keman kiitak tein mochiuak, tekiuaj Sergio Paulo taneltokak, porin semi kimojkaitak tein Jehová* tamachtia.

13 Pablo uan takamej akin iuan yayaj, kiskej de Pafos uan yajkej itech barco hasta Perga tein poui Panfilia. Sayoj ke Juan kinkauak uan mokepak Jerusalén. 14 Maski ijkon, yejuan kisentokakej ojtokakej desde Perga uan ajsikej Antioquía tein poui Pisidia. Ompa kalakkej kampa taueyichiuaj judíos itech tonal sábado keman moseuiaj uan motalijkej. 15 Satepan ke taixpan moixtajtoltij* iTanauatil Moisés uan tein kijkuilojkej Tanauatianij, akin taixyekanayaj kampa taueyichiuaj judíos kiniluijkej: “Nokniuan, komo nankinekij nantechiluiskej teisa tein techyolchikauas, xikijtokan”. 16 Uan Pablo moketsak, kinnejnextilij ika imay maj tamatiakan uan kijtoj:

“Takamej israelitas uan nanochin akin nankimojkatokaj Dios, xitakakikan. 17 IninDios israelitas kinijitak* touejkaujtatuan. Yejua kinpaleuij keman nemiaj kemej analtekos ompa Egipto uan ika iueyi chikaualis kinkixtij. 18 Uan kemej 40 xiujmej kinxikoj itech taluakyan. 19 Satepan ke kinixpoloj chikome altepemej itech tal tein poui Canaán, kintalxejxelouilij. 20 Nochi nejin mochiuak kemej itech 450 xiujmej.

”Uan kinixtalij jueces maj kinixyekanakan hasta keman ejkok tanauatijkej Samuel. 21 Sayoj ke yejuan tajtankej se tekiuaj, uan Dios kiixtalij Saúl maj kinixyekana 40 xiujmej. Yejua katka ikoneuj Quis, akin pouia iniuan ichankauan Benjamín. 22 Satepan kiixpatak uan kiixtalij David kemej inintekiuaj, akin ika tajtoj ijkuin: ‘David ikoneuj Jesé nechyolpaktia. Yejua kichiuas nochi tein nejua nikneki’. 23 Dios kichiuak maj semej ikoneuan nejin takat, kinmakixti israelitas, ijkon kemej motenkaujka. Nejin yejua Jesús. 24 Achto ke yejua ejkoskia, Juan kiniluijtinemik nochin israelitas maj moauikan para kinextiskej ke moyolpatakaj. 25 Sayoj ke keman kitamichiujtoyaya itekiuj, Juan kijtouaya: ‘¿Akoni nankinemiliaj ke nejua? Nejua amo nejon takat akin nankichiaj. Sayoj ke xikmatikan ke ualasok se akin nion nechnamiki niktojtomilis itekakuan’.

26 ”Nokniuan, nanikoneuan Abrahán uan namejuan akin nankimojkatokaj Dios, tejuan tikakinij keniuj Dios temakixtia. 27 Porin akin nemij Jerusalén uan inintaixyekankauan amo kiselijkej nejin temakixtijkej, sayoj ke keman kiixtalijkej maj kitatsakuiltikan, kichiujkej tein Tanauatianij kijkuilojkaj. Nejin chikauak moixtajtoltia* nochi sábados. 28 Maski amo kiajsikej nion teyi tein kinextiskia ke kinamikia maj kimiktikan, kichikaujkailuijkej Pilato maj kimiktiani. 29 Uan keman kichiujkej nochi tein ijkuiliujtoya ke kipanoskia, kitemouijkej den kouit uan kitalijkej itech se miketekoch. 30 Sayoj ke Dios kichiuak maj oksepa nemi,* 31 uan miak tonalmej monextij ininixpan akin iuan pankiskaj de Galilea hasta Jerusalén. Uan yejuan axkan kinixmatiltiaj oksekin.

32 ”Yejua ika tejuan tamechixmatiltijtokej kuali tanauatilmej* tein Dios motenkauak iniuan touejkaujtatuan. 33 Dios senkis kichiuani nochi tein motenkauak para tejuan tiikoneuan keman kichiuak maj Jesús oksepa nemi, ijkon kemej ijkuiliujtok itech ojpatika salmo: ‘Tejua tinokoneuj; axkan nejua nimochiuako nimopaj’. 34 Dios kijtoj ke kichiuaskia maj oksepa nemi uan ke inakayo amo keman oksepa uejueliuiskia keman kijtoj: ‘Nochipa namechtasojtas kemej nimotenkauak iuan David, uan yekmelauj nikchiuas tein nikijtoj’. 35 No kijtoua itech okse salmo: ‘Amo tikauas maj uejueliui inakayo motekitikauj akin amo mitskaua’. 36 David nochipa kitekitilij Dios,* momikilij,* kitokkej iniuan iuejkaujtatuan uan inakayo uejueliuik, 37 sayoj ke akin Dios kichiuak maj oksepa nemi* amo uejueliuik inakayo.

38 ”Yejua ika nokniuan, xikmatikan ke tamechixmatiltijtokej ke sayoj itechkopa uelis techtapojpoluiliskej totajtakoluan, 39 uan ke itechkopa, Dios kijtos ke yolmelaujkej nochin akin taneltokaj, porin iTanauatil Moisés amo uelik kichiuak xiyolmelaujkej. 40 Yejua ika, ximoyekpiakan para maj amo namechpano tein kijkuilojkej Tanauatianij: 41 ‘Xikitakan namejuan akin nantakejkelouaj, xikmojkaitakan uan ximikikan, porin nikchiujtok teisa tein namejuan amo nankineltokaskej maski kuali namechmelauiliskej’”.

42 Uan keman Pablo uan Bernabé kistiayajya, akin ompa yetoyaj kintataujtijkej maj chikueyitika itech tonal sábado, ika tajtouanij nejin. 43 Keman tamik nechikol, miakej judíos uan akin kiselijkaj inintamachtilis judíos, kitojtokakej Pablo uan Bernabé. Uan Pablo uan Bernabé iniuan tajtojkej uan kinyolchikaujkej maj kisentokakan kitemokan kiseliskej itatiochiualis Dios tein amo technamiki.

44 Keman ajsik tonal sábado, tel miakej akin nemiaj itech ueyi xolal mosentilijkej para kikakiskej itajtol Jehová.* 45 Keman judíos kiitakej ke miakej mosentilijkaj, semi kinexikoluijkej Pablo uan peujkej kitajtolixnamikij uan kiuijuikaltiaj.* 46 Uan Pablo uan Bernabé moyolchikaujkej uan kiniluijkej: “Namejuan achto monekia tamechixmatiltiskej itajtol Dios. Sayoj ke kemej nankiixtopeujkej uan nankinemiliaj ke amo namechnamiki nanemiskej nochipaya, tikinnojnotsatij akin amo judíos. 47 Ijkon technauatij Jehová* keman kijtoj: ‘Nimitsixtalij kemej tanex itech altepemej, para xikteixmatilti keniuj uelis momakixtiskej itech nochi taltikpak’”.

48 Keman akin amo katkaj judíos kikakkej nejin, yolpakkej uan peujkej kijtouaj ke semi kualtsin itajtol Jehová,* uan nochin akin kipiayaj tanemilil tein moneki para nemiskej nochipaya, peujkej taneltokaj. 49 Tein melauj, itajtol Jehová* moteixmatiltij itech nochi nejon talmej. 50 Sayoj ke judíos kichiujkej maj kualanikan siuamej ueyichiuanimej akin semi taneltokayaj uan takamej ueyichiuanimej itech ueyi xolal. Yejuan kichiujkej maj kintajyouiltianij Pablo uan Bernabé, uan kinkalankixtijkej de inintal. 51 Yejua ika Pablo uan Bernabé mometstsetselojkej para maj uetsi talnex uan ijkon maj kiitanij ke kichiujkej tein amo kuali, uan yajkej Iconio. 52 Uan imomachtijkauan Jesús kisentokayaj semi yolpakiaj uan Dios kinmakaya ichikaualis.

14 Uan ompa Iconio senkalakkej kampa taueyichiuaj judíos uan tel kuali kinnojnotskej, yejua ika tel miakej judíos uan griegos peujkej taneltokaj. 2 Sayoj ke judíos akin amo taneltokakej, kichiujkej maj kualanikan akin amo judíos uan maj kinixnamikikan tokniuan. 3 Maski ijkon, kemej Jehová* kinmakak itanauatil para tanojnotsaskej, yejuan ompa mokaujkej miak tonalmej uan amo moujkej kiteixmatiltiskej itatiochiualis Dios tein amo technamiki. Uan Dios kinextiaya ke kiyolpaktiaya nejon keman kinkauaya maj kichiuakan milagros uan uejueyi taman tein se kimojkaita. 4 Sayoj ke akin nemiaj itech ueyi xolal moxexelojkej: sekin yajkej iniuan judíos uan oksekin iniuan tatitanilmej. 5 Akin amo judíos kisenixtalijkej iniuan judíos uan inintaixyekankauan keniuj kintajyouiltiskej uan kintetemaskej* Pablo uan Bernabé. 6 Sayoj ke keman yejuan kimatkej, cholojkej itech uejueyi xolalmej tein pouiaj Licaonia (Listra uan Derbe), uan xolaltsitsin tein moajsiaj ompaka. 7 Uan ompa kisentokakej kiteixmatiltijkej kuali tanauatilmej.*

8 Ompa Listra tokotsyetoya se takat akin amo uelia kinoliniaya imetsuan. Kemej ijkon yolka, amo keman nejnentoya. 9 Yejua kikaktoya tein Pablo kijtojtoya. Uan Pablo kisenixitak uan kemej kiitak ke takuaujtamatia ke ueliskia pajtis, 10 chikauak kiluij: “Ximoketsa”. Nejon takat ajkotsikuinik uan moketsak, uan peuak nejnemi. 11 Keman akin ompa yetoyaj kiitakej tein Pablo kichiujka, tsajtsikej itech inintajtol akin nemij Licaonia: “¡Dioses mochiujkej takamej uan temokej kampa tejuan tietokej!”. 12 Yejua ika Bernabé peuak kiluiaj Zeus, sayoj ke Pablo peuak kiluiaj Hermes porin yejua katka akin okachi tajtouaya. 13 Uan tiopixkat akin yetoya itech templo kampa kiueyichiuayaj Zeus, tein moajsia ueyi xolaltenoj, kinualkuik kuakuejmej uan xochimej, uan iniuan nochin kinekia kinmiktilis para kinueyichiuas.

14 Keman tatitanilmej Bernabé uan Pablo kimatkej, kitsayankej inintasal, tsikuintiajkej kampa nochin yetoyaj uan chikauak kijtojkej: 15 “Takamej, ¿keyej nankichiuaj nejin? Tejuan no titakamej uan no titajyouiaj kemej namejuan. Tamechmatiltijtokej kuali tanauatilmej para xikauakan nejin tein amo tapaleuia uan xikueyichiuakan Dios akin nochipa yoltok, akin kichijchiuak iluikak, taltikpak, ueyiat uan nochi tein itech onkak. 16 Ne uejkauj, yejua kinkauak maj akin amo judíos kichiuanij tein kinekiskiaj. 17 Maski ijkon, kisentokak namechmakak tein kuali uan ijkon moteixmatiltij. Namechualtitanilij kiouit uan kichiuak maj semi motachiua, namechmakak miak takual uan kichiuak semi xiyolpakikan”. 18 Sayoj ke, maski kiniluijkej nochi nejin, tekit kichiujkej maj amo kinueyichiuanij nion maj kinmiktilianij tapialmej.

19 Uan ajsikej seki judíos akin kayomej Antioquía uan Iconio uan kichiujkej maj nochin kiixnamikikan Pablo, yejua ika kitetenkej* uan kititilatskej kalampa den ueyi xolal porin kinemilijkej ke mikkaya. 20 Sayoj ke keman imomachtijkauan Jesús kiyoualotoj, yejua meuak uan kalakik itech ueyi xolal. Mostika yajki Derbe iuan Bernabé. 21 Satepan ke kiteixmatiltij kuali tanauatilmej itech ueyi xolal uan kinpaleuij miakej maj mochiuakan imomachtijkauan Jesús, mokepkej Listra, Iconio uan Antioquía. 22 Ompa kinyolchikaujkej imomachtijkauan Jesús uan kinyolmajxitijkej maj kisentokakan takuaujtamatikan uan kiniluiayaj: “Moneki tikijyouiskej miak taman achto ke tikalakiskej itech iTaixyekanalis Dios”. 23 Uan no, kinixtalijkej tayekananij itech sejse nechikol, kichiuayaj netataujtil uan kiixtaliayaj amo takuaskej seki tonalmej, uan kinkaujkej imako Jehová,* akin itech taneltokakaj.

24 Uan kipanauijkej Pisidia uan ajsitoj Panfilia 25 uan satepan ke kiteixmatiltijkej itajtol Dios ompa Perga, temokej hasta Atalia. 26 Ompa Atalia tejkokej* itech barco uan yajkej hasta Antioquía, kampa achto tokniuan kitajtanijkaj Dios maj kintatiochiuiani Pablo uan Bernabé para maj kichiuakan tekit tein axkan kitamichiujkajya.

27 Keman ajsikej uan kinsentilijkej tokniuan itech nechikol, kintapouijkej nochi tein Dios kinpaleuijka maj kichiuakan. No kintapouijkej ke Dios kinpaleuijka akin amo judíos maj no taneltokakan. 28 Yejua ika, mokaujkej miak tonalmej iniuan tokniuan.

15 Uan seki takamej temokej de Judea uan peujkej kinmachtiaj tokniuan: “Komo amo namotekij* ijkon kemej kijtoua iTanauatil Moisés, amo uelis namakisaskej”. 2 Sayoj ke Pablo uan Bernabé amo tanemiliayaj kemej yejuan, uan satepan ke semi monojnotskej, tokniuan kiixtalijkej maj Pablo, Bernabé uan okseki tokniuan pankisanij Jerusalén kampa yetoyaj tatitanilmej uan tayekananij uan maj ika tajtotij nejin.

3 Yejua ika tokniuan tepitsin kinnalkauatoj uan mokepkej. Uan yejuan kisentokakej ojtokakej uan panotiajkej Fenicia uan Samaria. Uan kintapouijtiajkej tokniuan keniuj akin amo judíos peuayaj kiueyichiuayaj Dios. Keman tokniuan kikakiaj nejon, semi yolpakiaj. 4 Keman ajsikej Jerusalén, tokniuan itech nechikol, tatitanilmej uan tayekananij kuali kinselijkej, uan yejuan kintapouijkej nochi tein Dios kinpaleuij maj kichiuakan. 5 Sayoj ke, sekin akin pouiaj iniuan fariseos uan peujkej taneltokaj, moketskej kampa tokotsyetoyaj uan kijtojkej: “Moneki maj takamej motekikan* uan maj tikinnauatikan maj kitakamatikan iTanauatil Moisés”.

6 Yejua ika, tatitanilmej uan tayekananij mosentilijkej para kiitaskej nejin. 7 Satepan ke semi ika tajtojkej, Pedro moketsak uan kiniluij: “Nokniuan, nankimatijya ke Dios achto nejua nechijitak* para maj nikinixmatilti kuali tanauatilmej* akin amo judíos uan maj taneltokakan. 8 Uan Dios akin kiixmati toyolo, kinextij ke kiyolpaktiayaj keman kinmakak ichikaualis, ijkon kemej kichiuak touan. 9 Yejua amo kinchichikouij yejuan nion tejuan, ta kinyolchipauak porin takuaujtamatkej. 10 Komo ijkon, ¿keyej nankikualantijtokej Dios uan nankinkechmamaltiaj nejin tokniuan se tamamal tein etik? Nejin tamamal nion tejuan nion touejkaujtatuan uelik tikuikakej. 11 Sayoj ke axkan, yejuan uan tejuan titakuaujtamatij ke timomakixtiaj itechkopa itatiochiualis toTekotsin Jesús tein amo technamiki”.

12 Keman kikakkej nejin, nochin amo teyi kijtojkej uan peujkej kinkakij Bernabé uan Pablo. Yejuan kintapouijkej nochi milagros uan uejueyi taman tein se kimojkaita tein Dios kinpaleuijka maj kichiuakan ininixpan akin amo judíos. 13 Keman tamitajtojkej, Santiago kijtoj: “Nokniuan, xinechkakikan. 14 Ijkon kemej tikakkejya, Symeón techtapouij ke Dios kinselijya akin amo judíos uan peuak kinijita* sekin akin no kiuikaskej itokay. 15 Uan nejon no yejua tein kijkuilojkej Tanauatianij.* Ijkuiliujtok: 16 ‘Satepan ke panos nejin, nimokepas uan oksepa nikyekchijchiuas ichan* David, tein uejueliujtok. Nikyekchijchiuas tein xijxitintok uan nikualtsintilis 17 para maj akin mokauaskejok kitemokan Jehová* ika nochi ininyolo iniuan akin kayomej itech nochin altepemej, akin kiuikaj notokay. Ijkon kijtoua Jehová,* akin kichiua nejin, 18 tein ne uejkaujya moixmati’. 19 Yejua ika, niknemilia ke amo kuali yetok maj tikinkuejmolokan akin amo judíos akin kinekij kitekitiliskej Dios. 20 Okachi kuali, moneki se kintajkuilouilis maj kiixtopeuakan tein kinmaktilianij tatadiosmej,* maj amo auilnemikan,* maj amo kikuakan tapialmej tein amo kineskixtiaj uan maj amo kikuikan esti. 21 Porin ne uejkaujya itech sejse ueyi xolal onkanij akin kiteixmatiltiaj iamatajkuiloluan Moisés, porin nochi sábados keman moseuiaj chikauak kiixtajtoltiaj* nejin amatajkuilolmej kampa taueyichiuaj judíos”.

22 Yejua ika, tatitanilmej uan tayekananij, iniuan nochin tokniuan itech nechikol kiixtalijkej kintitaniskej seki takamej akin ompa yetoyaj maj yakan Antioquía iuan Pablo uan Bernabé. Kintitankej Judas akin no kiluiayaj Barsabás, uan Silas, akin taixyekantoyaj itech nechikol. 23 Yejua nejin tein kijkuilojkej uan kinmakakej maj kiuikakan:

“Tejuan, namokniuan, tatitanilmej uan tayekananij, tamechtajpalouaj tokniuan akin amo nanjudíos akin nanemij Antioquía, Siria uan Cilicia. 24 Tikmatkej ke sekin akin touan pouij, maski amo teyi tikinnauatianij, namechkuejmolotoj ika tein namechiluijkej porin kitemouaj namechpojpoloskej. 25 Yejua ika, tiksenixtalijkej tikinijitaskej* seki takamej uan tamechintitaniliskej iniuan tokniuantsitsin Bernabé uan Pablo, 26 akin motemakakej mikiskej porin takuaujtamatij itech itokay toTekotsin Jesucristo. 27 Yejua ika, tamechintitaniliaj Judas uan Silas, para maj yejuan no namechtapouikan nejin. 28 Porin ichikaualis Dios techpaleuij maj tikajsikamatikan maj amo tamechnauatikan okseki taman, ta sayoj nejin tein moneki: 29 xikixtopeuakan tein kinmaktilianij tatadiosmej,* amo xikuikan esti, amo xikuakan tapialmej tein amo kineskixtiaj uan amo xiauilnemikan.* Komo senkis nankiixtopeuaj nejin, kuali nanyetoskej. ¡Xipaktokan!”.*

30 Nejin takamej monauatijkej uan temokej Antioquía. Ompa kinsentilijkej nochin tokniuan uan kinmakakej tein kinijkuilouilijkaj. 31 Keman kiixtajtoltijkej,* yolpakkej porin kinyolchikauak nejon tajtolmej. 32 Uan kemej Judas uan Silas no katkaj tanauatianij, kinpaleuijkej uan kinyolchikaujkej tokniuan ika miak tanojnotsmej. 33 Ompa yetoyaj seki tonalmej, uan satepan tokniuan kiniluijkej maj kualtsin yakan uan yejuan oksepa mokepkej Jerusalén. 34 * 35 Sayoj ke Pablo uan Bernabé mokaujkej Antioquía uan iniuan miakej tokniuan tamachtiayaj uan kiteixmatiltiayaj* itajtol Jehová.*

36 Seki tonalmej satepan, Pablo kiluij Bernabé: “Maj timokepakanya uan maj tikinkalpanotij tokniuan akin nemij itech nochin uejueyi xolalmej kampa tikteixmatiltijkej itajtol Jehová* para tikitaskej keniuj yetokej”. 37 Bernabé kiixtalijkaya maj iniuan youi Juan, akin kiluiayaj Marcos. 38 Sayoj ke Pablo kiitaya ke amo kuali yetoya maj kiuikakan, porin keman yetoyaj ompa Panfilia kinkaujka uan amo iniuan tanojnotstinemiaok. 39 Yejua ika semi mokualantijkej uan motajtolteuijkej, uan moxelojkej. Bernabé kiuikak Marcos uan yajki Chipre itech barco. 40 Pablo kijitak* Silas uan yajki satepan ke tokniuan kitataujtijkej Jehová* maj kiyekpia. 41 Uan panok Siria uan Cilicia kinyolchikaujtiaya tokniuan itech nechikolmej.

16 Uan ajsik Derbe uan satepan Listra. Ompa yetoya se imomachtijkauj Jesús akin monotsaya Timoteo. Yejua katka ikoneuj se siuatsin judía taneltokakej, sayoj ke itat katka griego. 2 Uan tokniuan akin kayomej Listra uan Iconio kuali ika tajtouayaj. 3 Pablo kijtoj ke kinekia maj Timoteo iuan yani, yejua ika kiuikak uan kitekik* porin nochin judíos itech nejon xolalmej kimatiaj ke itat katka griego. 4 Keman yajtinemiaj itech sejse ueyi xolal, kiniluiayaj tokniuan tein kiixtalijkaj tatitanilmej uan tayekananij akin yetoyaj Jerusalén para maj kitakamatikan nejon tein moixtalijka. 5 Yejua ika, tokniuan kisentokakej okachi takuaujtamatkej uan mojmostaj momiakilijtiayaj.

6 No panokej Frigia uan itech tal tein poui Galacia, porin Dios ika ichikaualis amo kinkaujka maj kiteixmatiltikan itajtol itech tal tein poui Asia. 7 Tein melauj, keman ajsikej Misia, kinekkej yaskej Bitinia, sayoj ke Jesús, ika ichikaualis Dios amo kinkauak. 8 Yejua ika, panokej Misia uan temokej hasta Troas. 9 Keman youak katka, iixpan Pablo monextij se takat akin kayot Macedonia ijkatoya uan kitataujtijtoya: “Xiuiki Macedonia uan xitechpaleuiki”. 10 Niman keman kiitak nejon, tiktemojkej tiaskej Macedonia, porin tikajsikamatkej ke Dios technotstoya para tikteixmatiltiskej kuali tanauatilmej* ompa.

11 Yejua ika titejkokej* itech barco ompa Troas uan tiajkej hasta Samotracia uan amo kanaj timotsakuilijkej. Mostika tikiskej uan tiajkej Neápolis, 12 ompa tiajkej hasta Filipos,* tayekankaxolal itech tal tein poui Macedonia. Timokaujkej itech nejon ueyi xolal seki tonalmej. 13 Itech tonal sábado keman moseuiaj, tikiskej den ueyi xolal uan tiajkej kampa motalojtok miak at, kampa tiknemilijkej ke miakej mosentiliayaj uan kichiuayaj netataujtil. Ompa timotalijkej uan peuak iniuan titajtouaj siuatsitsin akin ompa mosentilijkaj. 14 Se siuatsin akin kiueyichiuaya Dios uan monotsaya Lidia, takaktoya. Yejua kinamakaya moradojtasal,* uan katka kayot Tiatira. Uan Jehová* kipaleuij* maj kuali kikaki uan maj kineltoka nochi tein Pablo kijtojtoya. 15 Keman Lidia uan akin nemiaj ichan moauijkej, yejua techtataujtij: “Komo nankinemiliaj ke nikneltoka Jehová,* xiualakan ximokauakij nochan”. Uan kemej semi techtataujtij, iuan tiajkej.

16 Se tonal, keman tiajtoyaj kampa miakej kichiuayaj netataujtil, tiknamikkej se siuapil akin katka takeual uan kipiaya se amokuali ejekat tein kichiuaya maj kijto tein mochiuas satepan, uan ika nejon kintomintijtoya itekouan. 17 Nejon siuapil peuak techtojtoka, uan chikauak kijtouaya: “Nejin takamej itakeualuan Dios akin okachi ueyichiujkej uan namechixmatiltijtokej keniuj namakisaskej”. 18 Ijkon kichiuak miak tonalmej. Uan kemej Pablo kiyolajxitijkaya nejon, moikankepak uan kiluij amokuali ejekat: “Nimitsnauatia itokaykopa Jesucristo xikaua nejon siuapil”. Nejon hora, kisak amokuali ejekat.

19 Sayoj ke, keman itekouan kiitakej ke amo ueliskiajok kitaniskej tomin, kinkitskijkej Pablo uan Silas uan kintitilatskej hasta plaza ininixpan taixyekananij. 20 Keman kinuikakej ininixpan taixyekananij itech ueyi xolal, kijtojkej: “Nejin takamej semi takuejmolchiujtokej. Yejuan judíos 21 uan tamachtijtokej tein amo kuali yetok maj tikchiuakan porin tejuan tipouij Roma”. 22 Uan nochin ininpan yajkej. Taixyekananij itech ueyi xolal kintatsayanijkej uan tanauatijkej maj kinuijuitekikan ika takot. 23 Satepan ke semi kinmagakej,* kintsakkej uan kinauatijkej tajpixkej maj kuali kinita. 24 Keman kinauatijkej nejon, yejua kinkalakito hasta takaltech uan kinmetskalakij koujtsalan.

25 Kemej tajkoyouan, Pablo uan Silas kichiujtoyaj netataujtil uan kiueyichiujtoyaj Dios ika tatsotson, uan akin ompa tsaktoyaj kinkaktoyaj. 26 Sepasan, semi chikauak talolinik uan kali kampa tsaktoyaj motsetseloj. Nimantsin tamitatapouik uan kojkotonkej inincadenas nochin. 27 Keman tajpixkej ijsak* uan kiitak ke tamitatapotoya, kikixtij imachete tein ojkan tenej* uan yaya momiktitiya porin kinemilij ke cholojkaj nochin akin tsaktoyaj. 28 Sayoj ke Pablo kitsajtsilij: “¡Amo ximomikti! ¡Tinochin nikan tietokej!”. 29 Yejua ika, tajpixkej tajtanik maj kitauilikan, tsikuinteuak, kalaktiuetsito uan uiuiyokatiaya motankuaketsak ininixpan Pablo uan Silas. 30 Satepan kinkixtij uan kiniluij: “Namejuantsitsin, ¿toni moneki nikchiuas para nimomakixtis?”. 31 Yejuan tanankilijkej: “Xitaneltoka itech toTekotsin Jesús, uan tejua uan akin nemij mochan, namakisaskej”. 32 Uan kinixmatiltijkej itajtol Jehová* yejua uan nochin akin nemiaj ichan. 33 Nejon youak itech nejon hora, tajpixkej kinuikak uan kinixpakilij kampa kinkojkokojkaj. Nimantsin, yejua uan nochin akin nemiaj ichan moauijkej. 34 Yejua kichiuak maj kalakikan ichan uan kintamakak. Uan yejua semi yolpakik iniuan nochin akin nemiaj ichan porin axkan kineltokayaya Dios.

35 Keman tanesik, taixyekananij itech ueyi xolal kintitankej oloch tajpianij maj kiluitij akin tajpiaya: “Xikinkajkaua nejon takamej”. 36 Akin tajpiaya kiluij Pablo: “Taixyekananij itech ueyi xolal ualtanauatijkej maj nanomen namechkajkauakan. Yejua ika, xikisakan uan kualtsin xiakan”. 37 Sayoj ke Pablo kiniluij: “Techmagakej* sentaixpan uan amo techkaujkej maj timotenpaleuikan, ta techtsakkej, maski tejuan tipouij Roma. ¿Uan axkan techichtakakixtiaj? ¡Amo! Maj yejuan techkixtikij”. 38 Oloch tajpianij kintapouijkej taixyekananij itech ueyi xolal tein Pablo kijtojka. Keman yejuan kimatkej ke nejon takamej pouiaj Roma, moujkej. 39 Yejua ika, kiniluitoj maj kintapojpoluikan, uan satepan ke kinkixtijkej kiniluijkej maj kisakan den ueyi xolal. 40 Sayoj ke, keman Pablo uan Silas kiskej de kampa tsaktoyaj, yajkej ichan Lidia. Ompa kinitakej tokniuan, kinyolchikaujkej uan yajkej.

17 Uan panokej Anfípolis uan Apolonia uan ajsikej Tesalónica, kampa yetoya se kali kampa taueyichiuaj judíos. 2 Uan kemej ipa kichiuaya, Pablo kalakik uan eyi semanas itech tonal sábado keman moseuiaj kinmachtij uan kinpaleuij maj kiajsikamatikan itajtol Dios. 3 Kinmelauiliaya uan kinnextiliaya ika Tajkuilolamatsin ke monekia maj Cristo tajyouiani uan maj oksepa nemi.* Kiniluiaya: “Jesús yejua Cristo akin ika namechnojnotstok”. 4 Yejua ika sekin peujkej taneltokaj uan mosentilijkej iniuan Pablo uan Silas. No ijkon kichiujkej tel miakej griegos akin kiueyichiuayaj Dios, uan no miakej siuamej akin ueyichiuanimej.

5 Sayoj ke judíos, akin semi kualantoyaj, kinsentilijkej seki takamej akin amo yolkualmej akin tatsiujkanentinemiaj itech plaza uan peujkej takuejmolchiuaj itech ueyi xolal. Uan chikaujkakalakitoj ichan Jasón kintemojtiayaj Pablo uan Silas para kintemaktiskej iniuan akin ompa mosentilijkaj. 6 Kemej amo kinajsikej, kintitilatstiajkej Jasón uan seki tokniuan ininixpan tekiuanij itech ueyi xolal, uan chikauak kijtouayaj: “Takamej akin takuejmolchiujtokej itech nochi taltikpak no yetokej nikan, 7 uan Jasón kinpixtok ichan. Nochin nejin takamej kiixnamikij itanauatiluan Tekiuaj* uan kijtojtinemij ke yetok okse tekiuaj: Jesús”. 8 Keman akin ompa yetoyaj uan tekiuanij itech ueyi xolal kikakkej nejin, momoujtijkej, 9 yejua ika kintajtanijkej Jasón uan oksekin maj taxtauakan, uan kinkaujkej maj yakan.

10 Nejon youak, tokniuan kintitankej Pablo uan Silas hasta Berea. Keman ajsikej, yajkej kampa taueyichiuaj judíos. 11 Sayoj ke akin nemiaj Berea okachi kinekiaj momachtiskej ke akin nemiaj Tesalónica, porin kikakkej itajtol Dios ika nochi ininyolo, uan mojmostaj kiyektemouayaj itech Tajkuilolamatsin ox melauak katka tein kiniluijkaj. 12 Yejua ika miakej peujkej taneltokaj. Uan no miakej siuamej griegas akin semi kuali kinitayaj uan seki takamej no taneltokakej. 13 Sayoj ke keman judíos akin nemiaj Tesalónica kimatkej ke Pablo no kiteixmatiltijtoya itajtol Dios ompa Berea, yajkej ompa para kintakualantaliliskej uan kintakuejmolchiuiliskej. 14 Nimantsin, tokniuan kititankej Pablo maj youi ueyiatenojkopa, sayoj ke Silas uan Timoteo ompa mokaujkej. 15 Akin iuan yayaj Pablo, kiuikakej hasta Atenas. Keman mokepkej kinnauatijkej Silas uan Timoteo maj nimantsin kiitatij Pablo.

16 Uan keman Pablo kinchixtoya* ompa Atenas, yejua semi yolkualanik keman kiitak ke itech ueyi xolal onkayaj tel miakej tatadiosmej.* 17 Yejua ika, kampa taueyichiuayaj kinmachtij uan kinpaleuij judíos uan oksekin akin kiueyichiuayaj Dios maj kiajsikamatikan Tajkuilolamatsin. Uan mojmostaj itech plaza kinajsikamatiltiaya akin ompa yetoyaj. 18 Sayoj ke seki tamatinij* peujkej iuan motajtolteuiaj. Sekin tajtaniaj: “¿Toni kijtosneki nejin takat akin sayoj kikinaka?”.* Oksekin kijtouayaj: “Nesi kinteixmatiltijtok dioses akin okseko kayomej”. Kijtouayaj nejin porin kitematiltijtoya kuali tanauatilmej* tein ika tajtoua Jesús uan ke mikemej oksepa nemiskej. 19 Yejua ika kikitskijkej uan kiuikakej Areópago.* Kijtouayaj: “¿Uelis tikmatiskej toni nejon yankuik tamachtilis tein ika titajtoua? 20 Porin ika titajtojtok tein amo keman tikaktoyaj uan tiknekij tikmatiskej toni kijtosneki”. 21 Tein melauj, nochin akin kayomej Atenas uan analtekos akin ompa yetoyaj,* keman amo teyi kichiuayaj, sayoj kitetapouiayaj oso kikakiaj teisa tein yankuik. 22 Uan Pablo moketsak itech Areópago uan kijtoj:

“Takamej akin nankayomej Atenas, nesi ke namejuan okachi nankinmojkatokaj dioses, amo kemej oksekin. 23 Keman ninejnentoya uan nikyekitstiaya tein nankiueyichiuaj, no nikajsik se altar kampa ijkuiliujtok nejin: ‘Ialtar se Dios akin amo tikixmatij’. Nejua ika namechnojnotstok nejon akin namejuan nankiueyichiuaj maski amo nankiixmatij. 24 Dios akin kichijchiuak taltikpak uan nochi tein onkak nikan, amo nemi itech templos tein kimachijchiujkej, ta yejua iaxka iluikak uan taltikpak. 25 Amo no moneki maj tikpaleuikan porin amo teyi kipoloua, porin yejua kichiua maj tinochin tiyoltokan, maj timijyotikan uan techmaka nochi. 26 Itechkopa sayoj se takat techchijchiuak tinochin para maj tinemikan itech nochi taltikpak, uan kiixtalij tonalmej keman mochiuas seki taman uan no kiixtalij kani tinemiskiaj, 27 para maj nochin kitemokan Dios. Komo mochikauaj kitemoskej, uelis kiajsiskej porin tein melauj amo uejka yetok. 28 Porin yejua kichiua maj tiyoltokan, maj timoolinikan uan maj tinemikan. Kemej kijtouanij semej namotajkuilojkauan: ‘Porin tejuan no tiikoneuan’.*

29 ”Yejua ika, kemej tiikoneuan* Dios, maj amo tiknemilikan ke Dios tamati kemej se tatadios* tachijchiuj ika oro, plata oso tet, oso kemej teisa tein aksa* kimachijchiuak kemej kinemilij ke tamati. 30 Tein melauj, Dios kiixpanauij nejon tonalmej keman amo kiixmatiaj, sayoj ke axkan itech nochi xolalmej kiniluijtok nochin maj moyolpatakan. 31 Porin kiixtalijya se tonal keman kiitas tein kinnamiki kiseliskej akin nemij nikan taltikpak kemej monekis. Kichiuas nejon itechkopa se takat akin yejua kiixtalij, uan kemej kichiuak maj oksepa nemi nochin uelis kiyekmatiskej ke nejon tonal yekmelauj ejkos”.

32 Keman kikakilijkej ke kijtojtoya ke mikemej oksepa nemiskej, sekin peujkej kiuetskiliaj uan oksekin kijtojkej: “Timitskakiskej okse tonal”. 33 Yejua ika Pablo yajki, 34 sayoj ke seki takamej yajkej iuan uan peujkej taneltokaj, kemej Dionisio akin katka semej jueces ompa Areópago, uan se siuatsin akin monotsaya Dámaris, uan oksekin.

18 Satepan ke mochiuak nejin, yejua yajki de Atenas uan ajsik hasta Corinto. 2 Ompa kiajsik se judío akin monotsaya Áquila, akin yolik Ponto. Yejua nemia Italia uan yekimpa ajsika iuan isiuatsin, Priscila, porin Claudio tanauatijka maj nochin judíos kisakan de Roma. Yejua ika Pablo yajki kampa yejuan yetoyaj 3 uan kemej sayoj se taman ika tekitiaj, mokauak ininchan uan iniuan tekitik. Yejuan kichijchiuayaj takenkalmej uan ika motekipanouayaj. 4 Nochi semanas, itech tonal sábado keman moseuiaj, Pablo kitemakaya se tanojnots kampa taueyichiuaj judíos uan kintaneltoktiaya judíos uan griegos.

5 Keman Silas uan Timoteo temokej de Macedonia uan yajkej Corinto, Pablo senkis motemakak kiteixmatiltis itajtol Dios. Kinnojnotsaya judíos uan kinnextiliaya ke Jesús yejua Cristo. 6 Sayoj ke kemej yejuan kisentokayaj kiixnamikiaj uan kiuijuikaltiayaj,* kitsetseloj itasal uan kiniluij: “Namejuan namotajtakol komo amo namakisaj, amo nejua notajtakol.* Desde axkan nikinnojnotsati akin amo judíos”. 7 Yejua ika, kisak de ompa* uan kalakito ichan Ticio Justo, se takat akin kiueyichiuaya Dios uan ichan yetoya tanakastan kampa taueyichiuaj judíos. 8 Sayoj ke Crispo, akin taixyekanaya kampa taueyichiuaj judíos, uan nochin akin nemiaj ichan taneltokakej itech toTekotsin. Uan miakej akin kayomej Corinto akin kikakkej kuali tanauatilmej* peujkej taneltokaj uan moauiaj. 9 Uan no, se youak toTekotsin monextij iixpan Pablo uan kiluij: “Amo ximoui. Xiksentoka xitanojnotsa uan amo ximosenkaua, 10 porin nejua nietok mouan uan amo akin mitsteuis nion mitskojkokos. Onkakej miakej itech nejin ueyi xolal akin notech taneltokaskej”. 11 Yejua ika mokauak ompa se xiuit uan tajko kinmachtijtoya itajtol Dios.

12 Keman Galión katka tekiuaj ompa Acaya, judíos moyektenkaujkej kiixnamikiskej Pablo uan kiuikakej kampa motaliaj tamelauanij. 13 Kijtouayaj: “Nejin takat kitemojtok kintaneltoktis nochin para maj kiueyichiuakan Dios kemej amo kijtoua totanauatil”. 14 Keman Pablo yaya tajtotiya, Galión kiniluij judíos: “Komo nejin takat kichiuak teisa tein amo kuali oso kitapanauilij tanauatil, kuali yeskia maj nejua namechkaki. 15 Sayoj ke, komo namokualantijtokej ika tajtolmej, tokaymej uan namotanauatil, namejuan xikitakan. Nejua amo nikneki nikixejekos tein moneki mochiuas”. 16 Uan kintokak de ompa. 17 Yejua ika nochin yejuan kikitskijkej Sóstenes, akin taixyekanaya kampa taueyichiuaj judíos, uan peujkej kimagaj* iixpan Galión. Sayoj ke yejua senkis amo kinekik mokalakis.

18 Pablo mokauak seki tonalmejok. Satepan monauatij iniuan tokniuan uan yajki Siria itech barco iniuan Priscila uan Áquila. Ompa Cencreas kitekik itson para kichiuas tein motenkaujka iuan Dios. 19 Keman ajsikej Éfeso, ompa kinkauak. Sayoj ke yejua kalakik kampa taueyichiuaj judíos uan peuak kinmachtia uan kinpaleuia maj kiajsikamatikan Tajkuilolamatsin. 20 Maski kiluijkej maj mokaua seki tonalmej, amo kinekik, 21 ta iniuan monauatijteuak uan kiniluij: “Komo Jehová* kineki, oksepa namechitas”. Uan ompa Éfeso tejkok* itech barco 22 uan temok Cesarea. Pankisak* uan kintajpaloto tokniuan itech nechikol. Satepan, temok Antioquía.

23 Satepan ke mokauak seki tonalmej ompa, yajki uan takalpanojtinemik itech nochin talmej tein pouij Galacia uan Frigia kinyolchikaujtinemia nochin tokniuan.

24 Uan se judío akin monotsaya Apolos, akin yolik Alejandría, ajsik Éfeso. Yejua katka se takat akin kimatia kuali tanojnotsas uan kuali kiixmatia Tajkuilolamatsin. 25 Kimachtijkej iojtsin Jehová* uan kemej Dios kiixyekanaya ika ichikaualis, tanojnotsaya ika nochi iyolo uan kuali ika tamachtiaya Jesús. Sayoj ke, yejua sayoj kimatia ke monekia se moauis kemej Juan tamachtijka. 26 Yejua amo mouia tanojnotsas kampa taueyichiuaj judíos, uan keman Priscila uan Áquila kikakkej, kiuikakej okseko uan okachi kuali kimelauilijkej iojtsin Dios. 27 Uan no, kemej yejua kinekia yas Acaya, tokniuan kintajkuilouilijkej imomachtijkauan Jesús para kintataujtiskej maj kuali kiselianij. Keman ajsik ompa, semi kinpaleuij akin taneltokayajya porin Dios kinmakak itatiochiualis tein amo technamiki, 28 porin ika miak pakilis ininixpan miakej kiyeknextij ke judíos mopolojtoyaj, uan kinnextilij ika Tajkuilolamatsin ke Jesús yejua Cristo.

19 Keman Apolos yetoya Corinto, Pablo ojtokak itech talmej tein uejka yetoyaj den ueyiat uan temok hasta Éfeso. Ompa kinajsik seki imomachtijkauan Jesús 2 uan kintajtanij:* “¿Dios namechmakak ichikaualis keman peuak nantaneltokaj?”. Yejuan kinankilijkej: “Amo keman tiktekakilianij ke Dios temaka ichikaualis”. 3 Yejua kiniluij: “Komo ijkon, ¿keniuj namechauijkej?”. Yejuan kinankilijkej: “Techauijkej ijkon kemej tamachtij Juan”. 4 Pablo kijtoj: “Juan kinauiaya oksekin porin ijkon kinextiayaj ke moyolpatakajya uan kiniluiaya maj itech taneltokanij akin ualaskia satepan ke yejua: Jesús”. 5 Keman kikakkej nejin, moauijkej itokaykopa toTekotsin Jesús. 6 Keman Pablo kitalij imauan inintech, Dios kinmakak ichikaualis uan peujkej tajtouaj itech tataman tajtolmej uan kitematiltiaj tein Dios kiniluiaya. 7 Katkaj kemej 12 takamej.

8 Yejua kalakik kampa taueyichiuaj judíos uan eyi metsti kitemakak tanojnotsmej tein ika tajtouayaj iTaixyekanalis Dios uan kitemoj kikuis tanemililmej tein ika kintaneltoktis, uan amo mouia. 9 Sayoj ke sekin katkaj yoltakuaujkej uan amo kinekkej taneltokaskej, uan senteixtenoj amo kuali ika tajtouayaj iOjtsin toTekotsin. Yejua ika, kinkaujteuak uan kinuikak imomachtijkauan Jesús. Uan mojmostaj kitemakaya tanojnotsmej itech tamachtiloyan tein iaxka katka Tirano. 10 Ijkon kichiuak ome xiuit, yejua ika nochin akin nemiaj itech tal tein poui Asia, judíos uan griegos kikakkej itajtol toTekotsin.

11 Uan Dios kisentokak kichiuak uejueyi milagros itechkopa Pablo. 12 Hasta kikuiaj tasal tein ika mouajuatsaya uan okseki itasal Pablo uan kinuikiliayaj akin mokokouayaj. Uan yejuan pajtiaj uan amokuali ejekamej kinkauayaj. 13 Sayoj ke seki judíos akin miakkan yajtinemiaj uan kinkalankixtiayaj amokuali ejekamej, no kitemojkej kikuiskej itokay toTekotsin Jesús iniuan akin kipiayaj amokuali ejekamej. Kijtouayaj: “Itokaykopa Jesús, akin Pablo kiteixmatiltia, nejua namechnauatia xikisakan”. 14 Yejua nejin tein kichiuayaj chikome ikoneuan se ueyi tiopixkat judío akin monotsaya Esceva. 15 Sayoj ke, se amokuali ejekat kinnankilij: “Nikixmati Jesús uan nikmati akoni Pablo. Sayoj ke, ¿namejuan nanakonimej?”. 16 Uan se takat akin kipiaya se amokuali ejekat, ininpan yajki uan sejse kintantiajki. Uan yejuan cholojteujkej de nejon kali xipetstikej* uan takojkokolmej. 17 Nochin, judíos uan griegos akin nemiaj Éfeso kimatkej tein mochiujka. Yejua ika nochin peujkej semi tamojkatokaj, uan itokay toTekotsin Jesús kisentokak moueyitalij. 18 Uan miakej akin peujkaj taneltokaj, yayaj uan senteixtenoj kijtouayaj uan kimelauayaj tein kichiujtoyaj. 19 Tein melauj, miakej akin katkaj naualmej kisentilijkej ininamatajkuiloluan uan sentaixpan kintatijkej.* Kiixejekojkej kanachi ipatiuj, uan katka 50 mil platajtomin. 20 Ijkon, itajtol Jehová* kisentokak moteixmatiltij uan amo teyi kitsakuiliaya.

21 Satepan ke mochiuak nochi nejin, Pablo kiixtalij ke satepan ke panoskia Macedonia uan Acaya, yaskia Jerusalén. Uan no kijtoj: “Satepan ke ompa nias, no moneki nias Roma”. 22 Yejua ika, kintitanik maj yakan Macedonia ome itapaleuijkauan: Timoteo uan Erasto. Sayoj ke, yejua mokauak seki tonalmej itech tal tein poui Asia.

23 Itech nejon tonalmej semi kintakuejmolchiuilijkej akin kitojtokayaj iOjtsin toTekotsin. 24 Demetrio, se takat akin tekitia ika plata kichiuaya maj akin iuan tekitiaj kitanikan miak tomin porin kichijchiuayaj tiopantsitsin tein tamatiaj kemej itiopan tiotsin Diana.* 25 Yejua kinsentilij akin iuan tekitiaj uan oksekin akin no tekitiaj ika plata uan kiniluij: “Takamej, namejuan kuali nankimatij ke ika nejin tekit timotataniliaj. 26 Uan axkan nankiitaj uan nankikakij ke amo sayoj nikan Éfeso, ta tel miakkan itech tal tein poui Asia, nejin Pablo kintaneltoktijtok miakej uan kichiua maj motanemililpatakan keman kiniluia ke tatadiosmej* tamachijchiujmej, amo yekmelauj tatadiosmej. 27 Nejon amo kuali yetok, porin nochin uelis amo kuali ika tajtoskej totekiuj uan hasta uelis kiixtopeuaskej itiopan tonantsin Diana. Uan amo kiueyitaliskejok, porin kiueyichiuaj itech nochin tal tein poui Asia uan itech nochi taltikpak”. 28 Keman kikakkej nejin, takamej semi kualankej uan peujkej tsajtsij: “¡Semi ueyi tonantsin Diana nikan Éfeso!”.

29 Yejua ika, miakej peuak semi tsatsajtsij itech ueyi xolal, uan nochin sentsikuinteujkej uan kalakitoj kampa semi miakej moixpetaniayaj uan kintitilatstiajkej Gayo uan Aristarco. Yejuan katkaj kayomej Macedonia uan iuan yajtinemiaj Pablo. 30 Uan Pablo kinekia kalakis kampa yejuan yetoyaj, sayoj ke tokniuan amo kikaujkej. 31 Hasta seki ueyichiuanimej* akin mouikayaj iuan, kitanauatilijkej uan kitataujtijkej maj amo youi kampa takuejmolchiujtoyaj. 32 Sekin eliuis tsajtsitoyaj se taman uan oksekin okse taman, porin amo kimatiaj toni mochiujtoya uan tel miakej amo kimatiaj keyej ompa mosentilijkaj. 33 Yejua ika, sekin kiluijkej Alejandro maj tajto, porin judíos kitojtopeujtoyaj hasta taixpan. Uan Alejandro kinextij ika imauan maj amo kakistikanok porin kinekia motenpaleuis. 34 Sayoj ke keman kiitakej ke katka judío, nochin peujkej olochtsajtsij. Ome hora kijtojtoyaj: “¡Semi ueyi tonantsin Diana nikan Éfeso!”.

35 Keman tayekankachiujkej itech ueyi xolal tekit kintamatilij akin ompa yetoyaj, kijtoj: “Takamej akin nanemij nikan Éfeso, nanochin nankimatij ke tejuan tikyekpiaj itemplo tonantsin Diana uan itaixkopin tein ualpanuetsik. 36 Amo akin kijtoua ke amo, yejua ika ximotamatilikan uan amo teyi xikeliuischiuakan. 37 Nejin takamej akin nankinualkuikej nikan, amo tachtekij itech templos nion kiuijuikaltianij* tonantsin Diana. 38 Yejua ika, komo Demetrio uan akin iuan tekitij kinekij kiteluiliskej aksa,* ixyetok kemanian tekitij tamelauanij uan yejua ika onkakej tekiuanij. Maj moteteluilitij itech nejon tonalmej. 39 Sayoj ke komo namejuan nankinekij nankichiuaskej okse taman, nejin kuejmol moneki moyektalis itech se nechikol kemej ixyetok itech tanauatil. 40 Nejin tein mochiuak semi tamouilil porin uelis techpantiskej ke titaixnamikij, uan amo onkak teisa tein kinextis keyej motakuejmolchiuak”. 41 Keman kitamiijtoj nejin, kiniluij maj yakanya.

20 Keman tatamatiak, Pablo kinnotsak imomachtijkauan Jesús. Satepan ke kinyolchikauak uan iniuan monauatij, yajki Macedonia. 2 Keman panotiaya itech nejon talmej semi kinyolchikauaya tokniuan ompa, uan ajsik Grecia. 3 Ompa mokauak eyi metsti; sayoj ke keman yaya tejkoti* itech barco uan yaskiaya Siria, judíos motenkaujkej kimiktiskej, yejua ika kiixtalij mokepas Macedoniajkopa. 4 Iuan yayaj Sópater ikoneuj Pirro akin kayot Berea, Aristarco uan Segundo akin kayomej Tesalónica, Gayo akin kayot Derbe, Timoteo, uan no Tíquico uan Trófimo, akin kayomej itech tal tein poui Asia. 5 Yejuan techyekankej uan techchiatoj ompa Troas. 6 Satepan ke panok iluit keman kikuaj pantsin tein amo kisamaualtiaj,* titejkokej itech barco ompa Filipos uan makuil tonal satepan tikinajsitoj ompa Troas. Ompa timokaujkej chikome tonal.

7 Itech tonal keman peua semana, timosentilijkaj para titakuaskej. Pablo peuak kinnojnotsa akin ompa yetoyaj porin mostika yaskiaya. Itanojnots uejkauak hasta tajkoyouan. 8 Timosentilijkaj itech se cuarto tein yetoya ajko. Ompa onkayaj miak candilmej. 9 Ventanajtenoj tokotsyetoya se okichpil akin monotsaya Eutico. Yejua kuali kochtiajki* keman Pablo tajtojtoya. Yejua ika, panuetsik* desde eyi piso, uan keman kiajokuitoj ipa momikilijkaya. 10 Sayoj ke Pablo pantemok, itech motekak uan kinauaj. Uan kijtoj: “Amo ximotekipachokan, ta yoltok”. 11 Satepan tejkok,* uan peuak takua. Uejkauak kinnojnotstoya hasta keman tanesik, uan yajki. 12 Uan kiuikakej okichpil uan semi yolpaktiayaj porin oksepa yoltoya.

13 Uan ompa, titejkokej* itech barco uan tiajkej hasta Asón, kampa tikuitikisaskiaj Pablo. Yejua technauatijka nejin porin kinekia metsnejnemis hasta ompa. 14 Yejua ika, keman techajsito ompa Asón, tejkok itech barco uan tiajkej Mitilene. 15 Mostika, desde ompa tikisteujkej itech barco uan timotsakuilijkej itech tal tein monotsa Quíos. Uiptika, tepitsin timotsakuilijkej Samos, uan se tonal satepan tiajsitoj Mileto. 16 Pablo kiixtalij amo motsakuilis Éfeso porin amo kinekia uejkauas itech tal tein poui Asia. Moijsiuilijtoya porin kinekia ajsitiuj Jerusalén, komo uelia, itech tonal keman mochiuaya iluit tein monotsa Pentecostés.

17 Sayoj ke, keman yetoya ompa Mileto tatitanik maj kinnotsakan tayekananij itech nechikol tein yetok Éfeso. 18 Keman iuan moajsikej, kiniluij: “Namejuan kuali nankimatij tein nikchiujtinemik namouan desde keman niejkok itech tal tein poui Asia. 19 Niktekitiliani toTekotsin kemej takeual uan niknextiani ke semi niyolyemanik, uan nichokak uan nitajyouij keman judíos nechmiktisnekiaj. 20 Maski ijkon, amo nimouik namechiluis nochi tein namechpaleuiskia nion nimouik namechmachtis sentaixpan uan kajkalpan, 21 ta kuali* nikinixmatiltij judíos uan griegos ke monekia moyolpataskej uan mokepaskej iuan Dios uan takuaujtamatiskej iuan toTekotsin Jesús. 22 Sayoj ke axkan, ichikaualis Dios kichiuak maj niouj Jerusalén maski amo nikmati toni nechpanos ompa, 23 sayoj nikmati ke itech nochi xolalmej kampa niouj, Dios ika ichikaualis miakpa nechnauatia ke nechtsakuaskej uan nitajyouis. 24 Maski ijkon, amo nechtekipachoua maj nimiki, ta sayoj nikneki niktamichiuas tein moneki nikchiuas uan tekit tein toTekotsin Jesús nechmakak. Yejua nechnauatij maj kuali* nikteixmatilti kuali tanauatilmej* tein ika tajtouaj itatiochiualis Dios tein amo technamiki.

25 ”Nejua namechixmatiltij iTaixyekanalis Dios, sayoj ke axkan nikmati ke amo nanechitaskejok. 26 Yejua ika namechnotsak, para xikitakan axkan ke amo notajtakol komo aksa* ixpoliui, 27 porin amo nimouik namechmatiltis nochi tein Dios kiixtalijtok kichiuas. 28 Ximoyekpiakan namejuan uan xikinyekpiakan ichkamej,* porin Dios ika ichikaualis namechixtalij kemej tayekananij para nankinyekpiaskej akin pouij itech inechikol Dios, kemej kichiua se ichkatajpixkej, uan nejon ichkamej Dios kinkouak ika iesyo iKoneuj. 29 Nikmati ke keman nias kalakiskej namouan koujtajitskuimej tein tamouililmej tein kinauilchiuaskej* ichkamej, 30 uan seki takamej akin namouan pouij kijtoskej tein kejkeptok para kintanejnektiskej tokniuan uan kinuikaskej iniuan.

31 ”Yejua ika, xitachixtokan uan xikelnamikikan ke eyi xiuit, youalintonal, namechyolmajxitij nansejsemej uan hasta nichokak keman namouan nitajtoj. 32 Uan axkan namechkaua imako Dios uan itajtol tein ika tajtoua itatiochiualis tein amo technamiki, tein uelis namechyolchikauas uan namechmakas tein Dios motenkauak iniuan akin moinxelouilij.* 33 Amo akin nikixnekiliani iplata nion ioro nion itasal. 34 Namejuan nankimatij ke nitekitini ika nomauan para nimoixpanoltis nejua uan akin nouan yajtinemij. 35 Itech nochi namechnextiliani keniuj moneki chikauak nantekitiskej para nankinpaleuiskej akin moneki maj kinpaleuikan uan ke moneki nankielnamikiskej nejin tein kijtoj toTekotsin Jesús: ‘Okachi se yolpaki keman se kitemaka ke ijkuak temakaj’”.

36 Keman tamitajtoj, motankuaketsak iniuan nochin uan kichiuak netataujtil. 37 Uan nochin peujkej chokaj uan kinauajkej Pablo uan kimakakej besos* porin kitasojtayaj. 38 Yejuan semi tayokoxtoyaj, okachiok porin kiniluijka ke amo kiitaskiajok. Satepan, kinalkauatoj hasta kampa yetoya barco.

21 Satepan ke iniuan timonauatijkej maski semi techyolkokoj, titejkokej* itech barco uan tiajkej hasta Cos, uan amo kanaj timotsakuilijkej. Mostika tiajkej Rodas uan ompa hasta Pátara. 2 Keman tikajsikej se barco tein yaya Fenicia, titejkokej uan tiajkej. 3 Keman tiajtoyaj itech barco, tikuejkaitakej Chipre, tal tein youaliujtok ika ueyiat, tikpanauijkej toopochmakopa uan tiksentokakej tiajkej hasta Siria. Timoketskej ompa Tiro, kampa monekia kitemouiliskej itamamal barco. 4 Keman ompa tietoyaj, tikintemojkej tokniuan uan iniuan timokaujkej ompa chikome tonalmej. Sayoj ke yejuan miakpa kiluiayaj Pablo maj amo youi Jerusalén porin Dios ika ichikaualis ijkon kinmatiltij. 5 Keman panokej nejon tonalmej, tiksentokakej tiajkej. Nochin, hasta siuamej uan pipiltsitsin, touan yajkej hasta ke tikiskej den ueyi xolal. Uan timotankuaketskej ueyiatenoj, tikchiujkej netataujtil 6 uan iniuan timonauatijkej. Tejuan titejkokej itech barco uan yejuan mokepkej ininkalijtik.

7 Tikiskej Tiro uan tiajsikej hasta Tolemaida. Ompa tikintajpalojkej tokniuan uan iniuan timokaujkej se tonal. 8 Mostika tieujteujkej uan tiajsikej Cesarea. Tiajkej ichan Felipe uan iuan timokaujkej. Yejua kiteixmatiltia kuali tanauatilmej,* uan pouia iniuan chikome takamej akin tatitanilmej kinijitakaj.* 9 Nejin takat kinpiaya naui isiuapipiluan akin ininseltiok katkaj uan kitematiltiayaj tein Dios kiniluiaya. 10 Ompa tikuikayajya miak tonalmej keman temok de Judea se tanauatijkej* akin monotsaya Ágabo. 11 Techajsiko kampa tietoyaj, kikuik itajkoilpikauj* Pablo, mometsilpij uan momailpij* uan kijtoj: “Yejua nejin tein Dios kijtoua ika ichikaualis: ‘Ijkon kiilpiskej judíos ompa Jerusalén akin iaxka nejin tajkoilpikat, uan kitemaktiskej ininmako akin amo judíos’”. 12 Keman tikakkej nejin, tejuan uan oksekin akin ompa no yetoyaj peuak tiktataujtiaj maj amo pankisani Jerusalén. 13 Uan Pablo tanankilij: “¿Keyej nanchokatokej uan nankichiuaj maj nimoyolkoko? Uelis nankiyekmatiskej ke amo sayoj uelisya nechilpiskej,* ta no uelisya nimikis ompa Jerusalén porin nitakuaujtamati itech itokay toTekotsin Jesucristo”. 14 Kemej amo tiuelkej tiktanemililpatakej, amo teyi tikiluijkejok uan tikijtojkej: “Maj mochiua tein Jehová* kineki”.

15 Keman panokej nejin tonalmej, timotakuijkuilijkej uan peujkej tiouij Jerusalén. 16 Seki tokniuan kayomej Cesarea touan yajkej para techuikaskej ichan Mnasón porin yaya ompa timokauatij. Yejua katka kayot Chipre uan semej yekinika imomachtijkauan Jesús. 17 Keman tiajsikej Jerusalén, tokniuan semi yolpakkej uan kuali techselijkej. 18 Mostika, Pablo touan yajki tikitatoj Santiago. Ompa yetoyaj nochin tayekananij. 19 Pablo kintajpaloj uan peuak kintapouia nochi tein Dios kichiujka iniuan akin amo judíos keman ompa tanojnotsak.

20 Uan keman kikakkej nejin, peujkej kiueyitaliaj Dios, sayoj ke no kiluijkej: “Noknitsin, tikmati ke iniuan judíos moajsij miakej miles taneltokanij uan ke nochin semi kitakamatij iTanauatil Moisés. 21 Sayoj ke yejuan kitekakilijkej ke nochin judíos akin nemij itech okseki altepemej tikinmachtijtok maj kikauakan* iTanauatil Moisés. Uan ke tikiniluia maj amo kintekikan* ininokichpipiluan nion maj kisentokakan kichiuakan tein uejkaujya ipa tikchiujtiuitsej. 22 Komo ijkon, ¿toni tikchiuatij? Yejuan kimatiskej ke tiejkok. 23 Yejua ika, xikchiua tein timitsiluitij. Touan yetokej naui takamej akin kichiujtokej tein moyektenkaujkej iuan Dios. 24 Xikinuika, ximochipaua iniuan ijkon kemej kijtoua iTanauatil Moisés uan xikintaxtauili para maj uelikan kitekikan inintson. Ijkon nochin kimatiskej ke tein mitsijtouiliaj amo melauak porin tein tikchiujtok kuali yetok, uan no tiktakamattok iTanauatil Moisés. 25 Uan taneltokanij akin amo judíos tikintajkuilouilijkej ke tikixtalijkej maj kiixtopeuakan tein kinmaktilianij tatadiosmej,* maj amo kikuikan esti, maj amo kikuakan tapialmej tein amo kineskixtiaj uan maj amo auilnemikan”.*

26 Mostika, Pablo kinuikak nejin takamej uan iniuan mochipauak ijkon kemej kijtoua iTanauatil Moisés. Uan kalakik itech templo tanauatito kemanian tamiskiaj tonalmej tein ixyetoya mochipaujtoskej uan kemanian tiopixkat ueliskiaya kimaktilis Dios tein kinpaleuiskia sejse.

27 Keman yaya ajsitiya chikome tonal, judíos akin nemiaj Asia kiitakej itech templo uan takuejmolchiujkej. Yejua ika, kikitskijkej 28 uan tsajtsitiayaj: “¡Takamej israelitas, xitechpaleuikan! Yejua nejin takat akin kampa yeski tamachtijtinemi tein kichiua maj techixnamikikan, maj kiixnamikikan toTanauatil, uan nikan kampa titaueyichiuaj. Hasta kinkalakiani griegos itech templo uan kipitsotilij nejin kali tein yektik”. 29 Kijtouayaj nejin porin achto kiitakaj Pablo itech ueyi xolal iuan Trófimo akin kayot Éfeso uan kinemiliayaj ke Pablo kikalakijka itech templo. 30 Nochin itech ueyi xolal takuejmolchiujkej. Miakej ualtsikuinteujkej, kikitskijkej Pablo uan kititilatskej kalampa den templo. Nimantsin tatsaktiuetskej. 31 Keman kimagatoyaj* para kimiktiskej, kinauatijkej tayekankasoldado* ke nochin takuejmolchiujtoyaj ompa Jerusalén. 32 Nimantsin, yejua kinsentilij soldados uan akin kinixyekanaj 100 soldados uan temok kampa yejuan yetoyaj. Keman kiitakej tayekankasoldado uan soldados, amo kimagakejok* Pablo.

33 Tayekankasoldado motokij, tanauatij maj kikitskikan uan maj kiilpikan* ika ome cadena. Uan tajtanik akoni katka uan toni kichiujka. 34 Sayoj ke sekin akin ompa yetoyaj tsajtsiaj se taman uan oksekin okse taman. Kemej tsatsajtsitoyaj amo uelia kimatia tein yekmelauj mochiujka, yejua ika tanauatij maj kiuikakan Pablo kampa mokauaj soldados. 35 Sayoj ke keman peuak tejko itech escaleras, soldados monekik kimamaskej porin kinekiaj kinmakuiliskej, 36 porin akin kintojtokatiayaj tsajtsitiayaj: “¡Xikmiktikan!”.

37 Keman yaya kikalakitijya kampa mokauaj soldados, Pablo kiluij tayekankasoldado: “¿Uelis nikijtos teisa?”. Yejua kijtoj: “¿Titajtoua griego? 38 ¿Xe amo tejua akin tikayot Egipto akin ne kemanian kichiuak maj kinixnamikikan tekiuanij uan kinuikak taluakyan naui mil temiktianij?”. 39 Pablo kinankilij: “Tein melauj, nejua nijudío, nikayot Tarso, se ueyi xolal tein semi moixmati ompa Cilicia. Yejua ika nimitstataujtia xinechkaua maj nikinnojnotsa akin nikan yetokej”. 40 Pablo ijkatoya itech escaleras. Keman kikaujkej maj tajto, kinnextilij ika imauan maj amo tajtokanok. Keman tatamatiak, kiniluij itech tajtol hebreo:

22 “Nokniuan uan akin nantaixyekanaj, xikakikan tein ika nimotenpaleuiti”.* 2 Keman kikakkej ke kinnojnotstoya itech tajtol hebreo, okachi amo kakistikej. Uan no kijtoj: 3 “Nejua nijudío. Niyolik ompa Tarso tein poui Cilicia, sayoj ke nechmachtij Gamaliel itech nejin ueyi xolal. Nechmachtijkej maj senkis niktakamati iTanauatil Moisés tein kitakamatkej touejkaujtatuan uan semi nikneltoka Dios ijkon kemej namejuan. 4 Nikinilpij* takamej uan siuamej akin pouiaj itech iOjtsin toTekotsin uan nikintemaktij maj kintsakuanij, nikintajyouiltij uan nikchiuak maj kinmiktikan. 5 Tayekankatiopixkat uan nochin taixyekananij judíos uelis namechiluiskej ke melauak nejon. Yejuan nechijkuilouilijkej se tanauatil tein nikinnextiliskia tokniuan ompa Damasco, kampa yaya nikinilpiti* akin ompa yetoyaj uan nikinualkuiti Jerusalén para maj kintatsakuiltikan.

6 ”Sayoj ke itech ojti, keman niajsitiayaya Damasco kemej nepantaj, se chikauak tanex tein ualeuaya iluikak sepasan nechixmiktij. 7 Niuetsito talpan uan nikakik ke nechiluiayaj: ‘Saulo, Saulo, ¿keyej tinechtajyouiltijtok?’. 8 Nejua niknankilij: ‘¿Tiakoni noTekotsin?’. Uan nechiluij: ‘Nejua niJesús akin kayot Nazaret, akin tejua tiktajyouiltijtok’. 9 Uan takamej akin nouan yetoyaj kiitakej tanex, sayoj ke amo kiajsikamatkej tein nechiluijtoyaj. 10 Uan nikiluij: ‘¿Toni moneki nikchiuas noTekotsin?’. ToTekotsin nechnankilij: ‘Ximoketsa, xiouj Damasco uan ompa mitsiluiskej nochi tein moixtalij tikchiuas’. 11 Kemej amo nitachiaya porin nechixpojpolojka nejon tanex, takamej akin yetoyaj nouan nechmajchantiajkej hasta Damasco.

12 ”Satepan nechitako Ananías. Yejua kimojkatokaya Dios uan kitakamatia iTanauatil Moisés, uan nochin judíos akin ompa nemiaj kuali ika tajtouayaj. 13 Ananías moketsak nonakastan uan nechiluij: ‘¡Noknitsin Saulo, oksepa xitachia!’. Uan nejon hora nimoixajokuik uan nikitak. 14 No nechiluij: ‘IninDios touejkaujtatuan mitsijitak* para tikixmatis tein yejua kineki uan para tikitas Jesús akin yolmelauak uan tikakis tein kijtos, 15 porin yejua mitsijitak* para ika titajtos nochi tein tikitak uan tikakik. 16 Komo ijkon, ¿toni tikchia? Ximoketsa, ximoaui uan xikteneua itokay Jesús uan ijkon Dios mitstapojpoluilis motajtakoluan’.

17 ”Uan keman nimokepak Jerusalén uan nikchiujtoya netataujtil itech templo, sepasan peuak nitajtachia 18 uan nikitak toTekotsin akin nechiluij: ‘Ximoijsiuili uan niman xikisa de Jerusalén, porin amo kinekiskej mitskakiskej keman tinechteixmatiltis’. 19 Uan nejua nikijtoj: ‘NoTekotsin, yejuan kuali kimatij ke niaya itech nochi kalmej kampa taueyichiuaj judíos uan nikintsakuaya uan nikinmagaya* akin motech taneltokayaj. 20 Uan keman kimiktijtoyaj motaixpantijkauj Esteban, nejua ompa nietoya, nikitaya ke kuali yetoya tein kichiujtoyaj uan nikinpialijtoya inintasal akin kimiktijtoyaj’. 21 Maski ijkon, yejua nechiluij: ‘Xiouj, porin nimitstitaniti itech altepemej tein uejka yetokej’”.

22 Hasta nejon hora, nochin kikaktoyaj. Sayoj ke peuak tsajtsij: “¡Xikmikti nejon takat! ¡Amo kinamiki maj kisentoka yolto!”. 23 Yejuan tsajtsitoyaj, kitamotayaj ininpantaken uan kiajkopixojtoyaj* talnex, 24 yejua ika tayekankasoldado* tanauatij maj kikalakikan Pablo kampa mokauayaj soldados. No kijtoj maj kiuijuitekinij hasta maj kijto toni kichiujka, porin kinekia kiyekmatis keyej nochin tsajtsiaj maj kimiktikan. 25 Sayoj ke keman kiajkomailpijkej* para kiuijuitekiskej, Pablo kiluij akin kinixyekanaya 100 soldados akin ompa yetoya: “¿Uelis nankiuijuitekiskej se romano maski ayamo kiixejekouani se juez?”. 26 Keman nejon takat kikakik nejin, kinauatito tayekankasoldado, uan kiluij: “¿Toni tiknemilia tikchiuas? Porin nejin takat romano”. 27 Yejua ika tayekankasoldado yajki kampa yetoya Pablo uan kitajtanij:* “Xinechilui, ¿tipoui Roma?”. Yejua kinankilij: “¡Kemaj!”. 28 Tayekankasoldado kiluij: “Nejua nitaxtauak miak tomin para nechpouaskej kemej romano”. Uan Pablo kiluij: “Nejua nipoujtok kemej romano desde ke niyolik”.

29 Nimantsin, takamej akin yaya kitatsintokitij uan kiuijuitekitij, kikaujkej. Tayekankasoldado momoujtij keman kimatik ke poujtoya kemej romano uan ke yejua kiilpijka* ika cadenas.

30 Kemej kinekia senkis kimatis keyej kiteluilijtoyaj judíos, mostika kikajkauak uan tanauatij maj mosentilikan uejueyi tiopixkamej uan nochin Uejueyi Tamelauanij.* Uan kichiuak maj temo Pablo uan kiuikak ininixpan.

23 Pablo kinsenitak Uejueyi Tamelauanij* uan kijtoj: “Nokniuan, hasta nejin tonal iixpan Dios ueli nikijtoua ke amo teyi nechyolkuejmoloua porin amo nikchiuani nion teyi tein amo kuali”. 2 Keman tayekankatiopixkat Ananías kikakik nejon, kinnauatij akin iuan yetoyaj maj kitentatsinikan. 3 Yejua ika Pablo kiluij: “Dios mitsmagas* tejua, taixkajkayaujkej.* Komo tejua tikixejekoua tein nechchiuiliskej ijkon kemej kijtoua iTanauatil Moisés, ¿keyej amo tiktakamati uan titanauatia maj nechixtatsinikan?”. 4 Akin ompa iuan yetoyaj kiluijkej: “¿Timoixeuia tiknajnankilis* itayekankatiopixkauj Dios?”. 5 Pablo kinnankilij: “Nokniuan, nejua amo nikmatia ke yejua tayekankatiopixkat. Porin ijkuiliujtok: ‘Amo xikuijuikalti nion semej taixyekananij itech moxolal’”.

6 Uan kemej Pablo kimatia ke sekin katkaj saduceos uan oksekin fariseos, chikauak kijtoj ininixpan: “Nokniuan, nejua nifariseo uan notatuan fariseos. Axkan nankiixejekojtokej toni nanechchiuiliskej porin nikneltoka ke oksepa nemiskej akin momikilijkejya”. 7 Yejua ika fariseos uan saduceos peujkej motajtolteuiaj uan akin mosentilijkaj moxexelojkej, 8 porin saduceos kijtouaj ke akin momikilijkejya amo oksepa nemiskej uan ke amo onkakej ángeles,* sayoj ke fariseos kineltokaj nochi nejin. 9 Yejua ika peujkej eliuis tsatsajtsij. Uan seki tajkuilouanij akin pouiaj iniuan fariseos moketskej uan peujkej eliuis taixnamikij uan kijtouayaj: “Amo tikajxiliaj nion teyi tein amo kuali nejin takat. ¿Uan takan kinojnotsak se ángel?”.* 10 Keman tayekankasoldado* kiitak ke okachi eliuis motajtolteuijtoyaj, mouik maj kimiktikan Pablo. Yejua ika tanauatij maj soldados temokan para maj kikixtikan uan maj kiuikakan kampa mokauayaj soldados.

11 Sayoj ke nejon youak toTekotsin monextij kampa yetoya Pablo uan kiluij: “¡Ximoyolchikaua! Porin ijkon kemej kuali* tinechteixmatiltiani nikan Jerusalén, no monekis tinechteixmatiltis ompa Roma”.

12 Keman tanesik, judíos ichtaka kisenixtalijkej uan moyektenkaujkej maj kinpano tein amo kuali komo takuaj uan tatayij achto ke kimiktiskej Pablo. 13 Katkaj panoua 40 takamej akin ichtaka kiixtalijkej nejin. 14 Yejua ika kinitatoj uejueyi tiopixkamej uan taixyekananij judíos, uan kiniluijkej: “Timoyektenkaujkej maj techpano tein amo kuali komo titakuaj achto ke tikmiktiskej Pablo. 15 Yejua ika, namejuan uan Uejueyi Tamelauanij* xitajtokan iuan tayekankasoldado para maj kiuika kampa namejuan nanyetokej, kemej yeskia nankinekiskiaj nankiyektatsintokiskej. Uan achto ke yejua ajsis, tejuan tikchixtoskejya* para tikmiktiskej”.

16 Sayoj ke isobrino Pablo kimatik ke kiixtaliayaj kiichtakauiskej, yejua ika yajki kampa mokauayaj soldados uan kinauatij Pablo. 17 Uan Pablo kinotsak se akin kinixyekana 100 soldados uan kiluij: “Xikuika nejin okichpil iixpan tayekankasoldado, porin kineki kimatiltis teisa”. 18 Yejua ika, kiuikak iixpan tayekankasoldado uan kiluij: “Pablo akin tsaktok, nechnotsak uan nechiluij maj nimitsualkuiliani nejin okichpil porin kineki mitsiluis teisa”. 19 Tayekankasoldado kimakitskij, kiuikak okseko, uan kitajtanij:* “¿Toni tikneki tinechmatiltis?”. 20 Yejua kinankilij: “Judíos motenkaujkej mitsiluiskej xikuika Pablo mosta hasta kampa yetokej Uejueyi Tamelauanij,* kemej yeskia kinekiskiaj okachi kitatsintokiskej. 21 Sayoj ke amo xikchiua tein mitsiluiskej, porin kinpiaj panoua 40 takamej akin kichixtokejya* para kiichtakauiskej. Uan yejuan moyektenkaujkej maj kinpano tein amo kuali komo takuaj oso tatayij achto ke kimiktiskej. Sayoj kichixtokej* xikijto maj mochiua tein kinekij”. 22 Tayekankasoldado kikauak maj youi okichpil, sayoj ke achto kinauatij: “Amo akin xikilui ke tinechiluij nejin”.

23 Uan tanauatij maj kinnotsakan omen akin kinixyekanaj 100 soldados uan kiniluij: “Xikisakan iniuan 200 soldados uan xiakan hasta Cesarea kemej chiknaui hora youak.* No xikinuikakan 70 soldados akin youij itech caballos uan 200 akin kiuikaj koujmej tein tenpitstikej.* 24 Xikinualkuikan caballos tein ika nankiuikaskej Pablo para kuali ajsitiuj keman nankiuikiliskej tekiuaj Félix”. 25 Uan kijkuiloj se amat tein kijtouaya ijkuin:

26 “Nejua niClaudio Lisias, ika nejin amatajkuilol nimitstajpaloua tejuatsin tekiuaj Félix: 27 Judíos kikitskijkej nejin takat uan kimiktijtoyajya. Sayoj ke keman nikmatik ke katka romano, nimantsin nikmakixtito iniuan nosoldados. 28 Kemej niknekia nikmatis toni ika kiteluiliayaj, nikinuikilij Uejueyi Tamelauanij* itech ininxolal. 29 Nikmatik ke ika mokuitoyaj ininTanauatil, sayoj ke amo nikita ke kinamiki maj kimiktikan oso maj kitsakuakan. 30 Sayoj ke nechiluijkej ke ichtaka kisenixtalijkej kimiktiskej, yejua ika nimantsin nimitstitanilij uan no nikinnauatij akin kiteluiliaj maj mitsiluitij keyej kiteluiliaj”.

31 Yejua ika, nejin soldados kichiujkej tein kinnauatijkej uan youak kiuikakej Pablo hasta Antípatris. 32 Mostika, yejuan mokepkej kampa mokauayaj uan okseki soldados akin yayaj itech caballos kiuikakej. 33 Keman ajsitoj Cesarea, kitemaktijkej Pablo iuan tekiuaj Félix uan no kimakakej amat. 34 Yejua kiitak tein kijkuilouilijkaj uan tajtanik kani kayot katka Pablo. Uan kimatik ke katka kayot Cilicia. 35 Yejua kijtoj: “Kuali nikakis tein tinechiluis keman ualaskej akin mitsteluiliaj”. Uan tanauatij maj kiyekpixtonij itech ipalacio Herodes.

24 Makuil tonal satepan, tayekankatiopixkat Ananías temok iniuan seki taixyekananij judíos uan se tetajtouijkej akin itokay Tértulo, uan yejuan kiluijkej tekiuaj keyej kiteluiliayaj Pablo. 2 Keman kinotskej Tértulo, yejua peuak kijtoua:

“Tejuatsin Félix, timitstasojkamatiliaj porin tikchiujtok maj kualtsin tinemikan, uan kemej kuali titaixejekoua, tikyekchiujtok tein okachi tapaleuia itech nejin altepet. 3 Nochipa uan kampa yeski, semi tiktasojkamatij nochi nejin. 4 Sayoj ke kemej amo nikneki nimitsyolajxitis, nimitstataujtia xikualtakat uan xitechkaki tepitsin. 5 Tikitakejya ke nejin takat takuejmolchiua. Kichiua maj itech nochi taltikpak judíos taixnamikikan uan kinixyekana akin kitojtokaj Jesús akin kayot Nazaret. 6 No kitemoj kipitsotilis templo, yejua ika tikitskijkej. 7 * 8 Keman tejua tiktatsintokis, tikyekitas ke melauak nochi tein tejuan ika tikteluiliaj”.

9 Uan judíos no peujkej kiteluiliaj uan kijtouayaj ke melauak katka nochi tein Tértulo kijtojtoya. 10 Tekiuaj kiixnextilij Pablo maj tajtouani. Uan yejua tanankilij:

“Nejua kuali nikmati ke miak xiujmejya tijuez itech nejin altepet. Yejua ika, ika miak pakilis nimotenpaleuia. 11 Yekin kichiua 12 tonalmej nipankisak Jerusalén nikueyichiuato Dios. Komo tikneki tikmatis ox melauak, uelis titajtanis. 12 Yejuan amo nechitakej maj nimotajtolteuijto iuan aksa* itech templo, nion maj nikchiua maj takuejmolchiuakan kampa taueyichiuaj judíos oso itech ueyi xolal. 13 Amo no uelis kijtoskej ke melauak tein axkan nechpantijtokej. 14 Sayoj ke, kemaj nimitsyekiluia ke nejua ninemi ijkon kemej tamachtiaj itech tein yejuan kiluiaj yankuik taneltokalis. Niktekitilijtok ininDios nouejkaujtatuan, porin nikneltoka nochi tein ijkuiliujtok itech iTanauatil Moisés uan tein kijkuilojkej Tanauatianij.* 15 Uan no nikchia tein nejin takamej kichiaj, ke Dios kichiuas maj oksepa nemikan akin yolmelaujkej uan akin amo yolmelaujkej. 16 Yejua ika, nochipa nimochikaua maj amo teyi nechyolkuejmolo iixpan Dios uan ininixpan oksekin. 17 Satepan ke panok miak xiujmej nikinualkuilij tomin nojudíosikniuan uan niktemaktiko iixpan Dios tapialmej. 18 Nikchiujtoya nejon itech templo keman nechajsikej. Nejua nimochipaujkaya ijkon kemej kijtoua iTanauatil Moisés uan amo nietoya iniuan miakej nion nitakuejmolchiujtoya. Sayoj ke ompa yetoyaj seki judíos akin kayomej itech tal tein poui Asia. 19 Yejuan monekiskia yetoskej nikan moixpan para nechteluiliskej, komo nikchiuak teisa tein amo kuali. 20 Oso maj nejin takamej kijtokan toni tein amo kuali nikchiuak keman nietoya ininixpan Uejueyi Tamelauanij.* 21 Xa uelis kijtoskej sayoj se taman. Keman nietoya ininixpan chikauak nikijtoj: ‘¡Axkan nankiixejekojtokej tein nanechchiuilitij porin nikneltoka ke oksepa nemiskej akin momikilijkejya!’”.

22 Félix kuali kiixmatia iOjtsin toTekotsin. Yejua kijtoj ke okse tonal mosentokaskia, uan kiniluij nochin: “Nikixejekos tein kinamiki keman temos tayekankasoldado* Lisias”. 23 Uan kinauatij akin kinixyekanaya 100 soldados maj kitsakuani Pablo, sayoj ke maj kikauani maj kichiuani seki taman, uan maj itasojikniuan kipaleuitij.

24 Seki tonalmej satepan ejkok Félix iuan isiuatsin, Drusila akin katka judía, uan tanauatij maj kinotsatij Pablo uan yejua kimelauilij toni moneki se kichiuas para se takuaujtamatis iuan Cristo Jesús. 25 Sayoj ke keman Pablo peuak kijtoua keniuj se yeknemis, keniuj se motsakuilis, uan ika tajtoua tonal keman Dios kiixtalis tein tikseliskej, Félix momoujtij uan kiluij: “Yekintsin uelis tiasya. Oksepa nimitsnotsas keman niuelis”. 26 Uan no kichiaya maj Pablo kimakani tomin. Yejua ika okachi miakpa tanauatiaya maj kinotsatij uan iuan tajtouaya. 27 Panok ome xiuit uan Porcio Festo kiixpatak Félix. Sayoj ke Felix kikauak Pablo maj tsakto porin kinekia maj judíos kuali kiitanij.

25 Eyi tonal satepan ke Festo peuak tekiuajti Judea, pankisak de Cesarea hasta Jerusalén. 2 Uan uejueyi tiopixkamej uan judíos akin okachi ueyichiuanimej kiluijkej toni ika kiteluiliayaj Pablo. Uan peujkej kitataujtiaj Festo 3 maj tanauati maj kiualkuinij Pablo Jerusalén. Sayoj ke yejuan kiixtalijtoyaj kiichtakauiskej Pablo itech ojti para kimiktiskej. 4 Sayoj ke Festo kiniluij ke Pablo tsaktoskia ompa Cesarea uan ke yejua amo uejkaua mokepaskia ompa. 5 Uan no kijtoj: “Nouan xitemokan akin nantaixyekanaj, uan komo nejon takat yekmelauj kichiuak tein amo kuali, ompa xikteluilikan”.

6 Keman iniuan kiuikayaya kemej chikueyi oso majtakti tonal, temok Cesarea. Mostika motalij kampa motaliaj tamelauanij uan tanauatij maj kiualkuilikan Pablo. 7 Keman Pablo kalakik, judíos akin temokaj de Jerusalén kiyoualojkej uan peujkej kipajpantiaj miak taman tein tel amo kuali, sayoj ke amo uelia kinextiayaj ox melauak tein kijtouayaj.

8 Sayoj ke Pablo motenpaleuij uan kijtoj: “Amo nikchiuani nion teyi tein amo kuali, nion nikixnamikini ininTanauatil judíos, nion templo nion Tekiuaj”.* 9 Kemej Festo kinekia maj judíos kuali kiitakan, kinankilij Pablo: “¿Tikneki tipankisas Jerusalén uan maj ompa moixtali tein mitschiuiliskej?”. 10 Sayoj ke Pablo kiluij: “Niijkatokya kampa Tekiuaj motalia uan nikan moneki kiixtaliskej tein nechchiuiliskej. Amo nikinchiuiliani judíos nion teyi tein amo kuali, kemej tejua tikitstok. 11 Komo yekmelauj amo niyolkuali uan moneki nimikis porin nikchiuak tein tel amo kuali, maj nechmiktikan uan amo nimotenpaleuis. Sayoj ke, komo amo melauak nochi tein nechpantiaj nejin takamej, nion akin uelis nechtemaktis ininmako para kinyolpaktis. ¡Nikneki nias iixpan Tekiuaj!”.* 12 Satepan ke kinixejekoltij akin kipaleuiayaj, Festo kinankilij: “Titajtanik tias iixpan Tekiuaj, ompa tias”.

13 Seki tonalmej satepan, tekiuaj Agripa uan Berenice ejkokej Cesarea kitajpalokoj Festo. 14 Kemej yayaj mokauatij seki tonalmej, Festo kitapouij tekiuaj keyej tsaktoya Pablo. Kiluij:

“Nikan nikpia se takat akin Félix tanauatijteuak maj kitsakuakan, 15 uan keman niajka Jerusalén, uejueyi tiopixkamej uan taixyekananij judíos kiteluilijkej nouan uan nechiluijkej maj niktatsakuilti. 16 Sayoj ke nejua nikinnankilij ke itech inintanauatil romanos ixyetok ke amo akin ueli kitemaktiaj komo amo achto motajtouia ininixpan akin kiteluiliaj. 17 Yejua ika, keman ejkokej nikan, nimantsin mostika nimotalij kampa motaliaj tamelauanij uan nitanauatij maj nechualkuilikan nejon takat. 18 Uan akin kiteluiliayaj amo kijtojkej nion teyi tein nejua niknemiliaya ke kichiujka, 19 ta sayoj kipantiayaj ke amo taueyichiuaya kemej yejuan. Uan no kiixnamikiaj Pablo porin kiyekijtouaya ke se takat akin monotsa Jesús yoltoya maski momikilijkaya. 20 Nejua nion tepitsin nikmatia keniuj nikyektalis nejin kuejmol, yejua ika niktajtanij* ox kinekia yas Jerusalén maj ompa kiixtalikan tein kichiuiliskej. 21 Sayoj ke kemej Pablo tajtanik kisentokas tsaktos uan mochias maj Tekiuaj* kiixejeko tein mochiuas, nitanauatij maj kisentoka tsakto hasta keman niktitanis iixpan Tekiuaj”.*

22 Uan Agripa kiluij Festo: “Nejua no nikuelitaskia nikakis nejon takat”. Yejua kinankilij: “Mosta tikakis”. 23 Mostika, ejkokej Agripa uan Berenice chijchiujtiualayaj kemej uejueyi tekiuanij. Yejuan kalakkej auditorio iniuan tayekankasoldados* uan uejueyi chiuanimej itech ueyi xolal. Ompa, Festo tanauatij maj kiualkuilikan Pablo. 24 Uan Festo kijtoj: “Tekiuaj Agripa uan nochin akin nikan touan nanyetokej, xikitakan nejin takat. Ompa Jerusalén uan nikan, nochin judíos semi chikauak nechiluijkej maj kimiktikan. 25 Sayoj ke, nikitak ke amo onkak keyej kimiktiskej porin amo kichiujtok nion teyi tein amo kuali. Yejua ika, keman tajtanik yas iuan Tekiuaj,* nikixtalij niktitanilis. 26 Sayoj ke amo nikmati toni nikijkuilouilis noTeko* para maj kimati tein kichiuak nejin takat. Yejua ika nikualkui namoixpan, uan okachiok moixpan tekiuaj Agripa, para satepan ke tiktatsintokis, nikmatis toni nikijkuilos. 27 Porin nikita ke amo kuali yetok maj niktitani se akin tsaktok uan maj amo nikijto toni kipantiaj”.

26 Agripa kiluij Pablo: “Uelis timotenpaleuis”. Uan Pablo momaajokuik uan peuak motenpaleuia:

2 “Tekiuaj Agripa, niyolpaki maj axkan ueli nimotenpaleui moixpan porin amo nikchiujtok nion teyi tein nechpantiaj judíos, 3 okachiok porin tel kuali tikixmati tein ipa kichiujtiuitsej judíos uan tein ika motajtolteuiaj. Yejua ika, nimitstataujtia kuali xinechkaki.

4 ”Miakej judíos nechixmatij desde keman katka niokichpil hasta keman nietoya Jerusalén. 5 Komo yejuan kinekiskiaj, mitsiluiskiaj ke nejua katka nifariseo. Uan fariseos okachi kitakamatij iTanauatil Moisés ke okseki judíos. 6 Sayoj ke axkan nechteluilijtokej porin nikchia maj mochiua tein Dios motenkauak iniuan touejkaujtatuan. 7 Doce uejueyi kalyetonij israelitas no kichixtokej* kiitaskej maj mochiua nejin uan chikauak kitekitilijtokej Dios youalintonal. Tejuatsin tekiuaj, judíos nechteluilijtokej porin nikchia maj mochiua nejin.

8 ”¿Keyej nankinemiliaj ke Dios amo uelis kichiuas maj oksepa nemikan* akin momikilijkejya? 9 Nejua senkis niknemiliaya ke monekia nikchiuas nochi tein ueliskia para nikixnamikis Jesús akin kayot Nazaret. 10 Yejua nejon tein nikchiuak ompa Jerusalén. Uejueyi tiopixkamej nechmakakej tanauatil para nikintsakuas miakej taneltokanij.* Uan keman yaya kinmiktitij, nejua nikijtouaya ke kuali yetoya. 11 Miakpa nikintatsakuiltiaya itech nochi kalmej kampa taueyichiuaj judíos, porin niknekia nikinchikaujkauis maj kiixtopeuakan Cristo. Kemej semi nikintauelitaya, peuak nikintajyouiltia hasta itech okseki uejueyi xolalmej.

12 ”Se tonal, niajtoya Damasco porin uejueyi tiopixkamej nechtitankej. 13 Tejuatsin tekiuaj, kemej nepantaj, nikitak itech ojti se tanex tein ualeuaya iluikak tein petania okachi ke tonaltsin, uan techixmiktij nejua uan akin nouan yayaj. 14 Keman nochin tiuejuetsitoj talpan, nikakik ke nechiluiayaj itech tajtol hebreo: ‘Saulo, Saulo, ¿keyej tinechtajyouiltijtok? Sayoj tejua timokojkokojtok porin tinechixnamiktok’.* 15 Sayoj ke nejua nikiluij: ‘¿Tiakoni noTekotsin?’. Uan toTekotsin nechnankilij: ‘Nejua niJesús akin tejua tiktajyouiltijtok. 16 Sayoj ke ximeua, ximoketsa. Nimonextij moixpan porin nimitsijitak* para tinechtekitilis uan tikteixmatiltis tein tikitani uan tein nejua nikchiuas xikita. 17 Uan nimitsmakixtis ininmako nejin judíos uan akin amo judíos. Nimitstitaniti iniuan 18 para xikinixtajtapo, para maj amo yetokanok tayouayan uan maj yakan kampa tanestok, uan maj kikauakan itanauatil Satanás uan maj yakan iuan Dios. Komo kichiuaj nejon, Dios kintapojpoluilis inintajtakoluan uan kintayokolis tein motenkauak iniuan akin moinxelouilij* porin nouan takuaujtamatij’.

19 ”Yejua ika, tekiuaj Agripa, nejua nikchiuak tein Jesús nechiluij keman monextij noixpan, 20 uan nitanojnotsato Damasco, Jerusalén, itech nochi altepet Judea uan no kampa nemij akin amo judíos, uan nikinmatiltito ke monekia moyolpataskej, mokepaskej iuan Dios uan kichiuaskej tein kinextiskia ke moyolpatakajya. 21 Yejua ika judíos nechkitskijkej itech templo uan kinekkej nechmiktiskej. 22 Sayoj ke Dios nechpaleuijtok, yejua ika niksentoka hasta nejin tonal nikinnojnotsa akin ueyichiuanimej uan akin amo ueyichiuanimej. Sayoj niktematiltia tein Tanauatianij* uan Moisés kijkuilojkej ke panoskia: 23 ke Cristo tajyouiskia uan yejua akin yekinika oksepa nemiskia, uan kinixmatiltiskia tanex judíos uan akin amo judíos”.

24 Uan keman Pablo motenpaleuijtoya, Festo chikauak kijtoj: “¡Tikuatapolojtok Pablo! ¡Kemej semi timomachtia, tikuatapolojya!”. 25 Sayoj ke Pablo kinankilij: “Amo nikuatapolojtok, tejuatsin Festo, ta tein nikijtojtok melauak uan taixejekol. 26 Tekiuaj akin nochi ueli nikiluia kuali kimattok nochi nejin. Nikyekmati ke kiixmati nochi nejin porin nion teyi moichtakachiuani. 27 Tekiuaj Agripa, ¿tikneltoka tein kijkuilojkej Tanauatianij? Nejua nikmati ke tikneltoka”. 28 Sayoj ke Agripa kiluij Pablo: “Nimantsin tikchiuaskia maj no niktojtoka Cristo”. 29 Yejua ika Pablo kinankilij: “Niktataujtia Dios, maj yekintsin oso satepan, amo sayoj tejua, ta no nochin akin axkan nechkaktokej, maj mochiuakan kemej nejua, sayoj ke maj amo ilpitokan* ika cadenas”.

30 Uan tekiuaj Agripa moketsak uan no moketskej Festo, Berenice uan takamej akin iniuan tokotsyetoyaj. 31 Keman kistiayajya, moiluiayaj: “Amo onkak keyej kimiktiskej oso kitsakuaskej nejin takat”. 32 Uan Agripa kiluij Festo: “Nejin takat ueliskia kikajkauaskej komo amo tajtaniskia yas iixpan Tekiuaj”.*

27 Kemej moixtalij maj tiakan itech barco hasta Italia, Pablo uan oksekin akin tsaktoyaj kintemaktijkej imako Julio, se akin kinixyekanaya 100 soldados. Yejua pouia iniuan oloch soldados tein monotsaya Augusto. 2 Titejkokej* uan tikisteujkej itech se barco tein ualeuaya Adramitio tein yaya kisatia hasta kampa motsakuiliaj barcos itech tal tein poui Asia. Touan ualaya Aristarco, se takat akin kayot Tesalónica tein poui Macedonia. 3 Mostika, tipantemokej ompa Sidón. Julio katka kualtakat iuan Pablo uan kikauak maj kinkalpanoti itasojikniuan uan maj yejuan kipaleuikan.

4 Tikiskej Sidón uan tiajkej itech barco Chiprejkopa, uan nejon tal techpaleuij porin ejekat semi techixnamikia. 5 Tiksentokakej tiajkej itech ueyiat kampa okachi uejkatan uan tipanokej Cilicia uan Panfilia uan timotsakuilijkej ompa Mira tein poui Licia. 6 Keman ompa tietoyaj, taixyekankej Julio kiajsik se barco tein ualeuaya Alejandría uan yaya hasta Italia uan technauatij maj titejkokan* itech nejon barco. 7 Yoliktsin tiajkej itech barco miak tonalmej uan tekit tiajsikej kampa motanotsa Cnido. Kemej ejekat amo techkauaya maj tiksentokakan, tiajkej Cretajkopa uan nejon tal techpaleuij. Uan tipanokej taixpan kampa motanotsa Salmone. 8 Semi ouij tikyoualojkej nejon tal, uan tiajsitoj kampa motanotsa Bellos Puertos, tein amo uejka yetoya den ueyi xolal Lasea.

9 Panokajya tel miak tonalmej uan tamouililya katka se yas itech barco. Hasta no panokaya tonal keman se kiixtaliaya amo se takuas.* Yejua ika Pablo kinnejmachtij: 10 “Takamej, nikita ke amo kuali yetok maj tiakan. Komo tiouij, pankalakis barco uan tamamal, uan tejuan uelis timikiskej”. 11 Sayoj ke, taixyekankej Julio kitajtolkakik akin kiuikaya barco uan akin iaxka katka barco, uan amo tein kijtoj Pablo. 12 Kemej kampa motsakuiliaj barcos amo ueliskia ompa se mokauas itech tonalmej keman taseseya, miakej kijtojkej maj tikisakan de ompa para kiitaskej ox ueliskia tiajsiskej Fenice, uan ompa kemaj ueliskia se mokauas. Fenice moajsia ompa Creta kampa ika ualkisa tonaltsin, uan ompa motsakuiliayaj barcos.

13 Keman ejekat tein ualeuaya tanikopa* amo semi chikauak katka, kinemiliayaj ke ueliskia ajsiskej kampa kiixtalijtoyaj. Yejua ika, kipankixtijkej tepos tein ika motsakuilijtoya barco uan kiyoualojkej Creta tatenojkopa. 14 Sayoj ke tepitsin satepan, peuak se tetsaujkaejekat tein monotsa euroaquilón. 15 Ejekat eliuis kikekepaya uan kititilatsaya barco uan amo tiueliajok tikuikayaj, yejua ika amo titaxikojkejok uan tikaujkej maj ejekat kiuika barco. 16 Uan tipanokej kampa yetok se taltsin tein monotsa Cauda tein tepitsin kitsakuiliaya ejekat. Maski ijkon, semi techouijmakak tiktejkoltiskej barco tsikitsin* tein pilkatiaya taikampa. 17 Keman kitejkoltijkej,* kitajkoilpijkej* barco para maj amo kajkaxaltia. Kemej kimouiliayaj maj motokati itech xal kampa kiluiaj Sirte, kitojtonkej uan kitemouijkej tasal tein ika kiuikayaj barco uan kikaujkej maj ejekat kinuika. 18 Mostika, kemej tetsaujkaejekat eliuis techmajmagaya,* peujkej kipantamotaj aijtik tamamal tein kiuikaya barco para maj amo semi etiya. 19 Uiptika kipantamotkej tein ika taijilpiayaj* uan okseki taman tein ika kiuikayaj barco.

20 Kemej miak tonalmejya amo tikitstoyaj tonaltsin nion sitalimej uan eliuis tetsaujkaejekaya, peuak tiknemiliaj ke amo timomakixtiskiaj. 21 Akin ompa yayaj miak tonalmej amo takuajtoyaj, yejua ika Pablo moketsak tatajko uan kiniluij: “Takamej, monekia nanechtajtolkakiskej keman namechiluij maj amo tikisanij Creta. Ijkon amo titajyouiskiaj uan amo teyi tiktamotaskiaj aijtik. 22 Axkan namechiluia ximoyolchikauakan, porin nion semej namikiskej. Sayoj barco pankalakis. 23 Yalua tayouak, Dios akin niktekitilia uan nikueyichiua kiualtitanik se iángel 24 uan nechiluij: ‘Amo ximoui Pablo, tejua moneki tietos iixpan Tekiuaj;* uan no, Dios kichiuas ximomakixti tejua uan akin mouan youij’. 25 Yejua ika, ximoyolchikauakan, porin nikneltoka ke Dios kichiuas nochi tein nechiluij. 26 Sayoj ke barco mokuatokatiuj amo uejka de se taltsin”.

27 Catorce tonalmejya* ejekat techuiuikaya nikan uan nepa itech mar de Adria. Tajkoyouan, akin tekitiaj itech barco peujkej kiitaj ke majya ajsitiayajya itech se tal. 28 Yejua ika kitamachiujkej ox uejkatan katka, uan kiitakej ke katka kemej 36 metros.* Yajkej tepitsin nepaka uan oksepa tatamachiujkej: axkan katka panoua 27 metros.* 29 Kemej mouiaj maj barco moteloti itech uejueyi temej, kitamotkej taikankopa naui teposmej tein ika motsikoua barco, uan semi kinekiaj maj tanesi. 30 Sayoj ke akin tekitiaj itech barco, kinekkej choloskej uan peujkej kitemouiaj barco tsikitsin itech ueyiat. Kijtouayaj ke yaya kitemouitij taixpankopa tepos tein ika motsikoua barco. 31 Uan Pablo kiluij taixyekankej Julio uan soldados. “Komo nejin takamej amo mokauaj itech barco, namejuan amo uelis namakisaskej”. 32 Yejua ika soldados, kikotonkej tein ika ilpitoya* barco tsikitsin uan kipankajkaujkej.

33 Keman tepitsin poliuia para maj tanesi, Pablo peuak kiniluia nochin maj takuakan. Kiniluij: “Nankiuikajya 14 tonalmej semi namechtekipachojtok toni panos uan amo teyi nankikuajtokej. 34 Yejua ika, namechyoleua xitakuakan para kuali nanyetoskej porin amo poliuis nion se namotson”. 35 Keman kitamiijtoj nejin, kikuik se pantsin, kitasojkamatilij Dios ininixpan nochin, kitajtapanak uan peuak takua. 36 Yejua ika, nochin moyolchikaujkej uan peujkej no takuaj. 37 Tinochin tikatkaj 276 itech barco. 38 Keman takuajkej hasta ixuikej, kipantamotkej aijtik trigo tein kiuikaya barco para maj amo semi etiya.

39 Keman tanesik, amo uelik kiixmatkej nejon tal, sayoj ke kiitakej ke ompa atenoj onkaya miak xal. Kinemilijkej ompa kiuikaskej barco komo ueliaj. 40 Yejua ika kitekilijkej mekat tein ika ilpitoyaj* teposmej tein ika motsakuiliaya barco uan kikajkaujkej aijtik. No kikaxanijkej tein ika ilpitoyaj koujmej tein ika kiyekanayaj barco, uan keman kipankixtijkej tasal ne taixpampa tein ika in ejekat kiuika barco, kiuikakej hasta ueyiatenoj. 41 Keman motokato kampa onkaya xal, ompa kikaujkej barco. Taixpampa den barco motokato uan amo moolinijok, sayoj ke taikampa peuak pojposteki porin at chikauak kimajmagaya.* 42 Uan soldados kinemilijkej kinmiktiskej akin kinpixtoyaj para maj amo akin moatamota uan maj cholo. 43 Sayoj ke taixyekankej Julio kinekia kimakixtis Pablo, yejua ika amo kinkauak maj kichiuakan tein kinemiliayaj. Tanauatij maj mopantamotakan akin ueliaj uan maj achto ajsikan atenoj 44 uan maj oksekin kintojtokatiakan itech seki tablas* oso ika tein xojxolkopinik den barco. Satepan, nochin ajsikej atenoj uan nochin makiskej.

28 Keman tinochin tiajsikej atenoj, tikmatkej ke nejon tal monotsaya Malta. 2 Uan akin nemiaj itech nejon tal katkaj semi kualtakamej touan. Taxotaltijkej* uan kuali techselijkej tinochin porin kioujtoya uan taseseyaya. 3 Sayoj ke, keman Pablo kisentilij seki koujtsitsin tein uakik uan kitikotamotak, ualkisak se kouat uan mopiloto imako Pablo. 4 Keman akin ompa nemiaj kiitakej kouat pilkatok imako, peujkej moiluiaj: “Nejin takat xa se temiktijkej. Uan maski momakixtij itech ueyiat, amo uelis kisentokas nemisok porin kitatsakuiltijkej”.* 5 Sayoj ke Pablo momatsetseloj uan kouat uetsito itech tit,* uan amo teyi kipanok. 6 Yejuan kichixtoyaj* maj tamiposauaya* oso maj miktiuetsi. Sayoj ke kemej uejkauak mochixtoyaj uan amo teyi kipanouaya, motanemililpatakej uan peujkej kijtouaj ke katka se dios.

7 Ompaka nemia se takat akin monotsaya Publio. Yejua katka tekiuaj uan kipiaya miak talmej. Yejua kuali techselij uan ika miak pakilis techmakak kani timokauaskej eyi tonal. 8 Sayoj ke itat Publio uetstoya porin kikuik totonik* uan semi kikokouaya ipox,* yejua ika Pablo kalakik kampa yejua yetoya, kichiuak se netataujtil uan kitalij imauan itech uan pajtik. 9 Satepan, oksekin akin mokokouayaj itech nejon tal peuak youij kiitatij uan kinpajtij. 10 No techtasojkamatilijkej uan techtayokolijkej miak taman, uan keman yaya tikisatijya itech barco techmakakej nochi tein techpolouaya.

11 Ompa timokaujkej eyi metsti uan tiajkej itech se barco tein taixpampa kipiaya se inintaixkopin iKoneuan Zeus. Nejon barco ualeuaya Alejandría uan mokaujka itech nejon tal itech tonalmej keman taseseya. 12 Tiajsitoj Siracusa uan ompa timokaujkej eyi tonal. 13 Ompa tikisteujkej uan tiajsikej Regio. Mostika peuak se chikauak ejekat tein ualeuaya tanikopa* uan uiptika uelik tiajsikej Puteoli. 14 Ompa tikinajsikej tokniuan uan techtataujtijkej maj iniuan timokauakan chikome tonal. Satepan tiajkej Roma. 15 Keman tokniuan akin kayomej Roma kimatkej ke ompa tiayaj, technamikikoj hasta kampa motanotsa Plaza del Mercado de Apio uan Tres tabernas. Keman Pablo kinitak, kitasojkamatilij Dios uan semi moyolchikauak. 16 Keman tiajsikej Roma, Pablo kikaujkej maj iselti kalyeto uan maj se soldado kipixtinemi.

17 Sayoj ke, eyi tonal satepan kinnotsak judíos akin okachi ueyichiuanimej. Uan keman nochin mosentilijkej, kiniluij: “Nokniuan, nejua amo nikixnamikik toxolal nion tein touejkaujtatuan technextilijkej, maski ijkon nechtemaktijkej ininmako romanos ompa Jerusalén. 18 Keman nechtatsintokijkej, yejuan kinekkej nechkajkauaskej porin kiitakej ke amo nechnamikia maj nechmiktikan. 19 Kemej judíos amo kinekiaj maj nechkajkauakan, nikitak ke monekia nitajtanis maj nechuikakan iuan Tekiuaj,* sayoj ke amo porin nikpiaya tein ika nikinteluiliskia nojudíosikniuan. 20 Yejua ika nitajtanik namechitas uan nitajtos namouan. Nikneki xikmatikan ke nikuika nejin cadena porin nikteixmatiltia tein israelitas kichixtokej”.* 21 Uan yejuan kiluijkej: “Amo akin de Judea moka ualtajkuilouani uan nion semej tokniuan akin ompa ualeuani moka technojnotsani nion mitsijijtouani. 22 Sayoj ke tikitaj ke kuali yetok tikakiskej tein tiknemilia, porin tikmatij ke noyampa* amo kuali ika tajtouaj nejin yankuik taneltokalis”.

23 Yejua ika, yejuan kiixejekojkej mosentiliskej se tonal iuan, uan okachi miakej yajkej kampa yejua mokaujtoya. Uan desde kualkan hasta tiotak kinnojnotsak uan kuali* kinixmatiltij iTaixyekanalis Dios, uan ika iTanauatil Moisés uan tein kijkuilojkej Tanauatianij* kitemoj kichiuas maj taneltokakan iuan Jesús. 24 Sekin kineltokakej tein kijtouaya uan oksekin amo. 25 Uan kemej amo moyektenkauayaj, peuak youij. Pablo sayoj kijtoj nejin:

“Takaj yejua ika Dios ika ichikaualis kinnojnotsak namouejkaujtatuan itechkopa tanauatijkej Isaías 26 uan kijtoj: ‘Xiouj itech nejin xolal uan xikijto: “Namejuan nantakakiskej, sayoj ke amo keman nankiajsikamatiskej. Nantachiaskej, sayoj ke amo keman nankiitaskej teisa. 27 Porin akin nemij itech nejin xolal semi yoltakuauayakej. Monakastsakkej para amo keman takakiskej, uan ijkopkej para amo keman tachiaskej nion kiajsikamatiskej toni moneki kichiuaskej nion mokepaskej iuan Dios uan maj nejua nikinpajti”’. 28 Yejua ika, xikmatikan ke nejin tein Dios ika temakixtia no kinixmatiltijtokej akin amo judíos. Yejuan kemaj kikakiskej”. 29 *

30 Uan yejua mokauak ome xiuit itech kali tein taneujtoya ika renta. Kuali kinseliaya nochin akin kikalpanouayaj, 31 uan amo mouia kinixmatiltis iTaixyekanalis Dios uan ika kinmachtis toTekotsin Jesucristo, uan amo teyi kitsakuiliaya.

Oso “kinixpejpenka”.

Oso “kitajtoltijkej”.

Oso “nanyeskij nannotaixpantijkauan”.

Itech griego, “se sábado ojti”. Tein iTanauatil Moisés kinkauaya judíos maj ojtokakan itech tonal keman moseuiayaj.

Oso “pankiskej”.

Oso “tatajko pitsinik”.

Oso “kisak iijtikyo”.

Xikonita Jehová.

Oso “tikixpejpenak”.

Oso “kiixpejpenaskej”. Yejuan kichiujkej se taman tein ika Dios kinextij toni kinekia maj mochiua.

Oso “titsitsin kemej yeskia nenepilmej”.

Oso “tekol”.

Itech griego, “expatika hora”.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “itamian tonalmej”.

Itech griego, “nikintoyauilis”.

Oso “tatajmejya”, “tatotsitsinya”.

Itech griego, “nikintoyauilis”.

Oso “tekol”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Oso “akin amo kitakamatij tanauatil”.

Xikonita Jehová.

Oso “Hades”, kampa moseuijtokej mikemej. Xikonita miketekoch.

Oso “Hades”, kampa moseuijtokej mikemej. Xikonita miketekoch.

Itech griego, “kitoyauak”.

Xikonita Jehová.

Oso “kintajtoltijkej”.

Xikonita Jehová.

Oso “ajsitok”.

Oso “momamakaskej tein kipiayaj”.

Oso “moyekoltiayaj”.

Xikonita Jehová.

Itech griego, “chiknauitika hora”.

Itech griego, “kiajokuik”.

Itech griego, “titakuaujtamatij itech itokay”.

Xikonita tanauatijkej.

Itech griego, “iixko Jehová”. Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Oso “kintajtoltiaj”.

Itech griego, “kiajokuik”.

Oso “tepanchikaualoni”.

Nejin kijtosneki ke amo momachtijkaj kampa tamachtiayaj inintalneltokalis judíos. Amo kijtosneki ke amo taixmatiaj.

Xikonita Sanedrín.

Xikonita Jehová.

Oso “uan iCristo”.

Oso “tikixpejpenak”.

Xikonita Jehová.

Oso “kikemilojkej”.

Xikonita Jehová.

Oso “imeyouj”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Sanedrín.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “kintepoxonikan”, “kinmojmotakan ika tet”.

Xikonita Sanedrín.

Itech griego, “kiajokuik”.

Oso “kipoujkaitayaj”.

Xikonita Sanedrín.

Oso “moxinijkej”.

Oso “moxinijkej”.

Oso “kinuitekkej”.

Xikonita Sanedrín.

Oso “tajtolmej”.

Oso “xikinixpejpenakan”.

Oso “kiixpejpenkej”.

Oso “kitejtelchiuak”.

Xikonita Sanedrín.

Xikonita Sanedrín.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “kinchiuiliskiaj circuncisión”. Xikonita circuncisión.

Oso xa “no ijkon kichiuak iuan”.

Ijkon kintokaytiayaj akin tekiuajtiaj Egipto.

Oso “kuakualtsin katka iixpan Dios”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “tiotsitsin”.

Oso “tiotsin”.

Oso “tiotsin”.

Xikonita Jehová.

Xikonita akin yolik kemej takat.

Oso “kitepoxoniaj”, “kimojmotaj ika tet”.

Oso “kitepoxonijtoyaj”, “kimojmottoyaj ika tet”.

Tajtol griego, pnéuma. Xikonita chikaualis.

Xikonita Jehová.

Itech griego, “kochik”.

Oso “moxinijkej”.

Oso “moxinijkaj”.

Oso xa “se ueyi xolal tein poui”.

Oso “tajtolmej”.

Xikonita Jehová.

Oso “tiveneno tein chichik”.

Xikonita Jehová.

Oso “ajsitok”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Oso “ataujkopa”, “tauakalkopa”.

Oso “kilerojtiaya”.

Oso “kilerojtoya”.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “pankisa”.

Oso “borrego”.

Nejin versículo moajsi itech seki Biblias, sayoj ke itech miak uejkauj amatajkuilolmej itech tajtol griego amo yetok.

Xikonita Jehová.

Oso “kitsiko”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “kiluij keman majya takochitstoya”.

Oso “kiitak keman majya takochitstoya”.

Itech griego, “kinilpiki (kintsikoki)”.

Oso “nikixpejpenak”.

Oso “amichij”.

Itech griego, “kinuikas ilpitokej (tsikaujtokej)”.

Itech griego, “kalakia uan kisaya”.

Xikonita Jehová.

Oso “motapech”.

Tokayit itech tajtol griego Dorcas uan tokayit itech tajtol arameo Tabita kijtosneki ‘masat’.

Oso “kipakkej”.

Itech griego, “chiknauitika hora”.

Oso “kiyekitak keman majya takochitstoya”.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “pankisak”.

Itech griego, “chikuasentika hora”.

Oso “tsikaujtoya”.

Oso “kinchatoya”.

Oso “kitakachiuak”.

Itech griego, “chiknauitika hora”.

Oso “mimilikaya”.

Xikonita Jehová.

Oso “amo techichikouia”.

Oso “tajtolmej”.

Oso “kiixpejpenak”.

Oso “nouian”.

Itech griego, “kiajokuik”.

Itech griego, “moajokuik”.

Oso “techixpejpenak”.

Oso “ajsitok”.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “tokniuan akin kintekkajya”. Xikonita circuncisión.

Oso “maj mochiuilikan circuncisión”. Xikonita circuncisión.

Oso “tsikaujtiualaya”.

Oso “nitatsajtsakuilis itech iojtsin Dios”.

Oso “moxinijkaj”.

Oso “tajtolmej”.

Xikonita Jehová.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “espada”.

Oso “amo kiposonaltiaj”, “amo kisoneuaj”.

Oso “tsikaujtoya”.

Xikonita Jehová.

Oso “kitachialtij”, “kiixpetanij”.

Oso “Ximotajkoilpi”, “Ximotajkotsiko”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Oso “kinteuisnekia”.

Itech griego, “kampa kochia”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Xikonita tanauatijkej.

Xikonita Jehová.

Oso “Nikinixpejpenak”.

Oso “pankiskej”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Oso “moleroj”.

Oso “kinixpejpenak”.

Oso “moleroua”.

Itech griego, “kiajokuik”.

Oso “tajtolmej”.

Oso “kichiuak tein Dios kinekia”.

Itech griego, “kochik”.

Itech griego, “kiajokuik”.

Xikonita Jehová.

Oso “kitejtelchiuaj”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Oso “kintepoxoniskej”, “kinmojmotaskej ika tet”.

Oso “tajtolmej”.

Oso “kitepoxonijkej”, “kimojmotkej ika tet”.

Xikonita Jehová.

Oso “pankiskej”.

Oso “amo namochiuiliaj circuncisión”. Xikonita circuncisión.

Oso “mochiuilikan circuncisión”.

Oso “nechixpejpenak”.

Oso “tajtolmej”.

Oso “kinixpejpena”.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “itakenkal”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Oso “tiotsitsin”.

Tajtol griego, pornéia. Xikonita auilnemilis.

Oso “kilerouaj”.

Oso “tikinixpejpenaskej”.

Oso “tiotsitsin”.

Tajtol griego, pornéia. Xikonita auilnemilis.

Oso “¡Timotaskej!”.

Oso “kilerojkej”.

Nejin versículo moajsi itech seki Biblias, sayoj ke itech miak uejkauj amatajkuilolmej itech tajtol griego amo yetok.

Oso “kiteixmatiltiayaj kuali tanauatilmej tein kipia”.

Xikonita Jehová.

Xikonita Jehová.

Oso “kiixpejpenak”.

Xikonita Jehová.

Oso “kichiuilij circuncisión”. Xikonita circuncisión.

Oso “tajtolmej”.

Oso “tipankiskej”.

Se ueyi xolal tein pouia Italia sayoj ke okseko moajsia. Akin ompa kayomej, nemiaj kemej akin chanchiuayaj Italia.

Oso “tapal tein morado”.

Xikonita Jehová.

Itech griego, “kiyolojtapoj para”.

Xikonita Jehová.

Oso “kinuitekkej”.

Oso “tachiak”, “ixpetanik”.

Oso “iespada”.

Xikonita Jehová.

Oso “Techuitekkej”.

Itech griego, “moajokui”.

Itech griego, “César”.

Oso “kinchatoya”.

Oso “tiotsitsin”.

Akin kitojtokayaj Epicuro uan Zenón.

Oso “eliuis tajtoua”.

Oso “tajtolmej”.

Xikonita Areópago.

Oso “takalpanojtoyaj”.

Oso “itech tiualeuaj”.

Oso “itech tiualeuaj”.

Oso “tiotsin”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “kitejtelchiuayaj”.

Itech griego, “Maj namoesyo yeto itech namotsontekon”.

Nejin kijtosneki de kampa taueyichiuaj judíos.

Oso “tajtolmej”.

Oso “kiuitekij”.

Xikonita Jehová.

Oso “pankisak”.

Nesi ke yajki Jerusalén.

Xikonita Jehová.

Oso “kintajtoltij”.

Oso “xitatstikej”.

Oso “kinchichinojkej”.

Xikonita Jehová.

Oso “Ártemis”.

Oso “tiotsitsin”.

Nejin takamej kiitayaj keniuj mochiuaskiaj iluimej uan tein mochiuaskia kampa moixpetaniayaj miakej.

Oso “nion kitejtelchiuanij”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “pankisati”.

Oso “amo kiposonaltiaj”, “amo kisoneuaj”.

Oso “kochuetsik”.

Oso “meualtij”.

Oso “pankisak”.

Oso “tipankiskej”.

Oso “ajsitok”.

Oso “ajsitok”.

Oso “tajtolmej”.

Oso “akin”, “akaj”.

Oso “borregos”.

Oso “kintajyouiltiskej”.

Oso “chipaujkej iixpan”.

Oso “kipitsojkej”, “kitenamikkej”.

Oso “tipankiskej”.

Oso “tajtolmej”.

Oso “kinixpejpenkaj”.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “ipaxa”, “itajkotsikaujka”.

Oso “mometstsikoj uan momatsikoj”.

Oso “nechtsikoskej”.

Xikonita Jehová.

Oso “maj kiixnamikikan”.

Oso “maj amo kinchiuilikan circuncisión”. Xikonita circuncisión.

Oso “tiotsitsin”.

Tajtol griego, pornéia. Xikonita auilnemilis.

Oso “kiuitektoyaj”.

Nejin takat kinixyekanaya mil soldados.

Oso “amo kiuitekkejok”.

Oso “kitsikokan”.

Oso “nimotajtouiti”.

Oso “Nikintsikoj”.

Oso “nikintsikoti”.

Oso “mitsixpejpenak”.

Oso “mitsixpejpenak”.

Oso “nikinuitekia”.

Oso “kiajkotepeujtoyaj”.

Nejin takat kinixyekanaya mil soldados.

Oso “kiajkomatsikojkej”.

Oso “kitajtoltij”.

Oso “kitsikojka”.

Xikonita Sanedrín.

Xikonita Sanedrín.

Oso “mitsuitekis”.

Oso “tepamit tein pochiktik”.

Oso “tikuijuikaltis (tiktejtelchiuas)”.

Oso “amo onkak nion ángel nion tein amo se kiita”.

Oso “tein amo ueli se kiita oso se ángel”.

Nejin takat kinixyekanaya mil soldados.

Oso “ajsitok”.

Xikonita Sanedrín.

Oso “tikchatoskejya”.

Oso “kitajtoltij”.

Xikonita Sanedrín.

Oso “kichatokejya”.

Oso “kichatokej”.

Itech griego, “expatika hora youak”.

Oso “yekapitstikej”.

Xikonita Sanedrín.

Nejin versículo moajsi itech seki Biblias, sayoj ke itech miak uejkauj amatajkuilolmej itech tajtol griego amo yetok.

Oso “akin”, “akaj”.

Xikonita tanauatijkej.

Xikonita Sanedrín.

Nejin takat kinixyekanaya mil soldados.

Itech griego, “César”.

Itech griego, “César”.

Oso “niktajtoltij”.

Oso “Augusto”. Ijkon kiluiayaj tekiuaj ompa Roma.

Itech griego, “César”.

Sejse takat kinixyekanaya mil soldados.

Oso “Augusto”.

Nikan tajtol noTeko kijtosneki tekiuaj ompa Roma.

Oso “kichatokej”.

Itech griego, “kinajokuis”.

Oso “akin Dios moinxelouilij”.

Itech griego, “tikteliksatok takot tein tenpitstik (yekapitstik)”. Nejin kijtosneki se takot tein ika kinpeuayaj tapialmej.

Oso “nimitsixpejpenak”.

Oso “chipaujkej iixpan”.

Xikonita tanauatijkej.

Oso “amo tsikaujtokan”.

Itech griego, “César”.

Oso “Tipankiskej”.

Oso “maj tipankisakan”.

Nejin katka itech metsti Tisri, tein itech calendario tein axkan tikpiaj uetsi itech septiembre uan octubre.

Oso “ataujkopa”, “tauakalkopa”.

Keman barco kipanouaya teisa itech ueyiat, kikuiaj nejon barco tsikitsin para momakixtiskej.

Oso “kipankixtijkej”.

Oso “kitajkotsikojkej”.

Oso “techuitekia”.

Oso “tatsijtsikouayaj”.

Itech griego, “César”.

Itech griego, “youalya”.

Oso “20 brazas”.

Oso “15 brazas”.

Oso “tsikaujtoya”.

Oso “tsikaujtoyaj”.

Oso “kiuitekia”.

Oso “uapalmej”.

Oso “Tichiujkej”.

Nikan mokuik tajtol griego Díkē, tein xa kijtosneki tiotsin siuat akin tetatsakuiltia.

Oso “tekol”.

Oso “kichatoyaj”.

Oso “tamititika”, “tamitemi”.

Oso “totoniaya”.

Oso “kipiaya disentería”.

Oso “ataujkopa”, “tauakalkopa”.

Itech griego, “César”.

Oso “kichatokej”.

Oso “nouian”.

Oso “ajsitok”.

Xikonita tanauatijkej.

Nejin versículo moajsi itech seki Biblias, sayoj ke itech miak uejkauj amatajkuilolmej itech tajtol griego amo yetok.

    Amaixmej itech Náhuatl (norte de Puebla) (2003-2026)
    Kampa se kisa
    Kampa se kalaki
    • Náhuatl del norte de Puebla
    • Maj se kipanoltili okse
    • Kampa se kipata kemej se kineki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kemej kinamiki motekitiltis
    • Keniuj tikyekpiaj tein tikseliaj
    • Kampa mopata seki taman
    • JW.ORG
    • Kampa se kalaki
    Maj se kipanoltili okse