TEIN KIJKUILOJ SANTIAGO

1 Nejua Santiago, niitakeual Dios uan toTekotsin Jesucristo, namechtajpaloua namejuan akin nanpouij itech 12 uejueyi kalyetonij tein namoyaujtokej noyampa:*

2 Nokniuan, semi xiyolpakikan keman nankiixnamiktoskej* tataman ouijkayomej, 3 porin keman nankiixnamikij nejon ouijkayomej uan nankinextiaj ke yekmelauj nantakuaujtamatij, nankimatijya keniuj nantaxikoskej. 4 Sayoj ke moneki nantaxikoskej itech nochi,* uan ijkon amo teyi namechpolos uan nochi kuali nankichiuaskej.

5 Yejua ika, komo aksa* kinemilia ke amo semi tamatkej, maj kisentoka kitajtani Dios, uan yejua kipaleuis maj tamatkej, porin yejua kintelpaleuia nochin ika nochi iyolo uan amo kualani iniuan akin kitajtaniaj. 6 Sayoj ke maj kisentoka tajtani uan maj takuaujtamati, porin akin amo kiyekneltoka ke kiselis tein tajtani tamati kemej at itech ueyiat tein ejekat kitatamota nikan uan nepa. 7 Tein melauj, akin ijkon kichiua maj amo kinemili ke Jehová* kimakas teisa. 8 Porin sayoj motanemililpapata uan kipapata nochi tein kichiua.

9 Sayoj ke tokniuj akin pobre* maj yolpaki porin kiueyitalijkej, 10 uan akin tominpia maj yolpaki porin kichiujkej kemej se akin amo ueyichiujkej, porin akin tominpia ixpoliuis kemej se xochit tein yetok xiujtaj. 11 Porin keman tonaltsin kisa uan peua chikauak tona, xiuit kuetaui uan uetsi ixochiyo, uan amo kualtsinok moita. No ijkon ixpoliuis akin tominpia porin semi kitemoua tomin.

12 Yolpaki akin kisentoka taxikoua keman kiixnamiktok se ouijkayot,* porin keman kitamixikoua, Jehová* kichiuas maj nemi, nejon yeski itaxtauil* tein motenkauak kinmakas akin kisentokaj kitasojtaj. 13 Maj amo akin kijto keman kiixnamiktos se ouijkayot: “Dios nechyejyekojtok”. Porin amo akin ueli kichiualtia Dios tein amo kuali nion Dios kichiua maj se kipia ouijkayomej. 14 Ta sejse kiixnamiki se ouijkayot keman tein kinejneki kiyoltilana uan kitanejnektia.* 15 Uan keman mochikaua tein kinejneki, kichiua maj tajtako,* uan yejua ika miki.

16 Nokniuantsitsin, amo ximokajkayauakan. 17 Nochi tatiochiualismej tein kuali uan tein amo teyi kinpoloua ualeuaj ne ajko, imako akin kichijchiuak nochi tein tauia ne iluikak. Yejua amo mopata kemej yekauil mopapata. 18 Kiixtalij techyolitis keman tikneltokakej itajtol tein melauak. Uan maski kinchijchiuak miakej, tejuan akin yekinika techijitak.*

19 Nokniuantsitsin, nikneki xikmatikan ke nochin moneki niman nantekakiskej, amo niman nantajtoskej uan nion niman nantelkualaniskej, 20 porin komo se tel kualani amo se kichiua tein Dios kiita ke kuali yetok. 21 Yejua ika, ximokixtilikan nochi tein pitsotik uan tein amo kuali tein namotech yetokok, xiyolnejmachmej uan xikauakan maj kemej yeskia monaluayoti itech namoyolo itajtol Dios tein uelis namechmakixtis.

22 Sayoj ke, xikchiuakan tein kijtoua itajtol Dios uan amo sayoj xikakikan, porin komo amo nankichiuaj sayoj namokajkayaujtoskiaj. 23 Porin komo aksa kikaki itajtol Dios sayoj ke amo kichiua, tamati kemej akin moixita itech se teskat: 24 moixita uan keman youi, niman kielkaua keniuj moitaya. 25 Porin tanauatil amo teyi kipoloua uan techpaleuia maj amo timoajsikan temako. Uan akin kiita ika nejmachkayot nejon tanauatil uan kisentoka kitakamati, amo sayoj kikaki uan kielkaua, ta kichiua tekit tein moneki. Yejua yolpakis itech nochi tein kichiuas.

26 Komo aksa kinemilia ke kiueyichiua Dios* sayoj ke amo kitsakuilia inenepil, moyolkajkayaujtok uan nenkajsan taueyichiua. 27 ToTajtsin Dios kiita ke taueyichiualis* tein chipauak uan amo pitsotik yejua nejin: maj se kinpaleui akin amo kipiaj inintatuan* uan siuatsitsin akin momikilijya inintakatsin keman tajyouijtoskej, uan maj amo tikauakan maj techpitsotili kemej nemij akin amo tatakamatij.

2 Nokniuan, namejuan nantakuaujtamatijya iuan toueyi Tekotsin Jesucristo, ¿keyej nankintakachiuaj* sekin uan nankinixtopeuaj oksekin? 2 Komo kampa namosentiliaj youi se akin kiuika anillos tachijchiuj ika oro uan takentiuj ika tasal tein patiyoj uan no youi se pobre ika itasal tein taloj, 3 nankitakachiuaj* akin kuali takentiuj uan nankiluiaj “Ximotali nikan kampa okachi kualtsin”, sayoj ke akin pobre nankiluiaj “Ompa xiijkato” oso “Ximotaliti ne talpan”. 4 Komo ijkon nankichiuaj, nankintakachiujtokej sekin uan nankinixtopeujtokej oksekin uan namochiujtokej kemej jueces akin kiixtaliaj tein amo kuali.

5 Xinechkakikan nokniuantsitsin. ¿Amo kinijitak* Dios akin nikan taltikpak kinitaj ke pobres para maj semi takuaujtamatikan? Kemaj, yejuan akin Dios kinijitak maj pouikan itech iTaixyekanalis tein yejua motenkauak kinmakas akin kitasojtaj. 6 Sayoj ke namejuan nankinixtopeuaj pobres, maski nankimatij ke tominpianij namechtajyouiltiaj uan namechtitilatsaj hasta ininixpan tekiuanij. 7 Tominpianij no kiuijuikaltiaj* kuali tokayit tein Dios namechmakak. 8 Yejua ika, kuali tein nankichiuaj komo nankitakamatij ueyi tanauatil* kemej kijtoua nejin Tajkuilol “Xiktasojta moknitsin kemej tejua timotasojta”. 9 Sayoj ke, komo nankisentokaj nankintakachiuaj* sekin uan nankinixtopeuaj oksekin, nankichiujtokej se tajtakol uan tanauatil kinextia ke nankitapanauilijtokej.

10 Porin komo aksa* kitakamati nochi iTanauatil Moisés sayoj ke amo kichiua se taman tein ompa kijtoua, kitapanauilijya nochi Tanauatil. 11 Porin akin kijtoj “Amo xiauilnemi” no kijtoj “Amo xitemikti”. Komo amo tiauilnemi sayoj ke titemiktia, tiktapanauilijtok tanauatil. 12 Namejuan amo namoajsij temako uan moixtalis tein namechnamiki nankiseliskej ijkon kemej ixyetok itech tanauatil tein nankipiaj, yejua ika xiksentokakan xitajtokan uan xikchiuakan kemej ompa ixyetok. 13 Porin akin amo teiknelia, amo no kiikneliskej keman moixtalis tein kinamiki kiselis. Okachi tayekantok maj se teikneli ke se kiixtalis tein kinnamiki kiseliskej oksekin.

14 Nokniuan, ¿keniuj kipaleuia akin kijtoua ke takuaujtamati sayoj ke amo kichiua tein kuali? Maj sayoj kijto ke takuaujtamati amo kipaleuis maj momakixti, ¿melauj? 15 Komo se tokniuj amo kipia tein motalilis uan amo kiajsi tein kikuas mojmostaj, 16 uan maski ijkon nankiluiaj “Kualtsin xiouj, ximotakenti uan kuali ximotamaka”, sayoj ke amo nankimakaj tein kipoloua, ¿keniuj tapaleuia nejon? 17 No ijkon, komo aksa kijtoua ke takuaujtamati uan amo kichiua tein kuali, nenkaj takuaujtamati.*

18 Sayoj ke aksa uelis kijtos: “Tejua titakuaujtamati uan nejua nikchiua tein kuali. ¿Keniuj uelis tiknextis ke titakuaujtamati komo amo tikchiua tein kuali? Nejua nimitsnextilis ke nitakuaujtamati ika tein kuali tein nikchiua”. 19 Tejua tikneltoka ke moajsi sayoj se Dios, ¿melauj? Kuali yetok nejon. Sayoj ke hasta amokuali ejekamej kineltokaj nejon uan sesepokaj. 20 Tejua akin amo teyi tikmati, ¿amo tikita ke nenkaj titakuaujtamati komo amo tikchiua tein kuali? 21 ¿Melauj ke Dios kiitak ke yolmelauak touejkaujtat Abrahán porin kichiuak tein kuali? Kemaj, Dios kiitak ke yolmelauak satepan ke kitalij itech altar ikoneuj, Isaac. 22 Tikmati ke yejua takuaujtamatia uan no kichiuaya tein kuali, uan ika tein kichiuaya kiyeknextij ke yekmelauj takuaujtamatia. 23 Ijkon mochiuak tein kijtoua Tajkuilolamatsin: “Abrahán takuaujtamatik iuan Jehová* uan yejua kiitak ke yolmelauak”. Uan moixmatik kemej itasojikniuj Jehová.*

24 Nankimatijya ke Dios kiita ke aksa yolmelauak porin kichiua tein kuali uan amo sayoj porin takuaujtamati. 25 No ijkon, Dios kiitak ke siuaauilnenkej Rahab katka yolmelauak porin kichiuak tein kuali keman kinselij tapijpianij uan kintitanik oksekopa. 26 Komo amo timijyotiaj,* amo tiyoltokej, no ijkon komo tikijtouaj ke titakuaujtamatij uan amo tikchiuaj tein kuali, nenkaj titakuaujtamatij.*

3 Nokniuan, amo nanochin monekiskia nantamachtiskej, porin nankimatij ke Dios okachi kiitas tein tikchiuaj tejuan ke tein kichiuaj oksekin. 2 Porin tinochin miakpa timopolouaj.* Akin amo keman mopoloua ika tein kijtoua, amo kipia tajtakol uan no ueli kitsakuilia nochi inakayo. 3 Keman caballos tikintentaliliaj se tepos* tein ika tikchiuaj maj techtakamatikan, ika nejon no ueli tikinuikaj kampa tiknekij. 4 Xikitakan, maski barcos semi uejueykej uan chikauak ejekat kinuika, aksa* ueli kiuika kampa kineki ika se tsikitsin koujtsin tein kiluiaj timón.

5 No ijkon panoua ika tonenepil: maski tsikitsin, ika semi timoueyimatij.* ¡Uan xikitakan keniuj ika se titsin* uelis motatikuis koujtaj! 6 Tonenepil no kemej yeskia se tit.* Itech tonenepil kisa miak taman tein amo kuali uan kipitsotilia nochi tonakayo. Uelis kijtakos nochi tonemilis uan taixpoloua kemej Gehena.* 7 Porin nochi tataman koujtajtapialmej, totomej, okuilimej tein moxoxolatsaj uan okuilimej tein nemij aijtik ueli se kinmachtia maj tatakamatikan uan miakej ijkon kichiuanijya. 8 Sayoj ke amo akin ueli kichiualtia inenepil maj tatakamati. Semi eliuisti uan teijtakoua; kitelpia veneno tein temiktia. 9 Ika tikueyitaliaj toTajtsin Jehová,* sayoj ke no ika tikinuijuikaltiaj* akin chijchiujtokej “kemej Dios tamati”. 10 Ika totenoj tikueyitaliaj Dios uan no ika titauijuikaltiaj.*

Nokniuan, amo kuali yetok maj se kichiua nejin. 11 Kampa meya* at amo kisa chipauakat uan no chichikat, ¿melauj? 12 Nokniuan, higojkouit amo ueli kitemaka takilot tein kitemaka olivojkouit nion uvajkouit ueli kitemaka higos, ¿melauj? Uan kampa meya* at tein poyek amo no uelis meyas chipauakat.

13 ¿Namouan moajsi aksa akin tamatkej? Komo ijkon, moneki kichiuas tein kuali uan ika nejon maj kinexti ke tamatkej. Porin komo tein kichiua kinextia ke yolnejmach moitas ke yekmelauj tamatkej. 14 Sayoj ke, komo namejuan semi namoyolnenexikoluiaj uan nankinekij namoteuiskej,* amo ximoueyimatikan* nion xitakajkayaujtokan. 15 Nejon amo itamatilis Dios; ta yejua tamatilis tein onkak nikan taltikpak, tein ualeua inintech akin moyekanaj ika tein kinejneki ininnakayo uan tein ualeua inintech amokuali ejekamej. 16 Porin keman aksa tenexikoluia uan kineki tateuis,* nejon kichiua maj onka kuejmolmej uan maj mochiua nochi taman tein amo kuali.

17 Sayoj ke akin kipia itamatilis Dios chipaujkanemi, uan no yolseujkanemi, amo kitemoua maj nochipa mochiua tein kinemilia, niman tatakamati, semi teiknelia uan kichiua tein kuali,* amo techichikotasojta* uan amo taixkajkayaua. 18 Uan no, akin kuali mouikaj iniuan oksekin, kichiuaj maj oksekin yolseujkanemikan uan nejon tapaleuia maj se kichiua tein kuali yetok.*

4 ¿Toni kichiua ximoteuikan uan ximopejpeualtikan? Tein kinejneki namonakayo uan kiixnamiki tein kuali tein nankinekij nankichiuaskej. 2 Namejuan nankinekij miak taman, sayoj ke amo nankipiaj. Nankisentokaj nantemiktiaj uan semi nankiixnejnekij tein teaxka,* sayoj ke amo ueli nankipiaj tein nankinekij. Nankisentokaj namopejpeualtiaj uan namoteuiaj. Amo nankipiaj porin amo nantajtanij. 3 Ijkuak kemaj nantajtanij, amo nankiseliaj, porin nantajtanij para nankichiuaskej tein amo kuali uan tein kinejneki namonakayo.

4 Namejuan akin nankikaujkej Dios,* ¿amo nankimatij ke komo nankiuelitaj* tein amo kuali tein oksekin kichiuaj nankiixnamiktokej Dios? Yejua ika, akin kineki kichiuas tein amo kuali kiixnamiktok Dios. 5 ¿Oso nankinemiliaj ke nenkaj kijtoua Tajkuilolamatsin: “Toyolo* kichiua maj titenexikoluikan* uan maj semi tiknejnekikan miak taman”? 6 Sayoj ke, tatiochiualis tein amo technamiki tein Dios technextilia okachi ueyi ke tein tiknejnekij. Yejua ika Tajkuilolamatsin kijtoua: “Dios kinixtopeua akin moueyimatij,* sayoj ke kinmaka itatiochiualis tein amo technamiki akin yolyemankej”.

7 Yejua ika, ximokauakan maj Dios namechixyekana, sayoj ke xikixnamikikan in Amokuali uan yejua namechcholuis. 8 Ximotokikan iuan Dios uan yejua motokis namouan. Ximomachipauakan namejuan akin nantajtakolchiuaj, uan ximoyolchipauakan namejuan akin amo nankimatij toni nankichiuaskej. 9 Ximotayokoltikan uan xichokakan. Amo xiueuetskakanok ta ximoyolkokokan uan amo xiyolpakikanok ta ximoteltekipachokan. 10 Ximoyolyemanikan iixpan Jehová* uan yejua namechueyitalis.

11 Nokniuan, amo xiksentokakan ximoijijtokan se iuan okse. Akin kijijtoua se tokniuj oso kijtouilia tein amo kuali iikniuj, kijijtoua tanauatil uan kijtoua ke amo kuali yetok tein kijtoua nejon tanauatil. Sayoj ke, komo tikijtoua ke amo kuali yetok tein kijtoua tanauatil, timochiujtok tijuez uan amo se akin kitakamati tanauatil. 12 Sayoj Dios kiixtalia tanauatilmej uan sayoj yejua Juez, akin ueli temakixtia uan teixpoloua. Sayoj ke, ¿toni tichiujkej tejua para tikijijtos mokniuj?

13 Axkan xikakikan namejuan akin nankijtouaj “Axkan oso mosta tiaskej itech ne ueyi xolal uan ompa timokauaskej se xiuit, titanamakaskej uan tiktaniskej tomin”, 14 sayoj ke nion nankimatij toni namechpanos mosta. Porin namejuan kemej yeskia se mixti tein tepitsin monextia uan niman ixpoliui. 15 Okachi kuali monekiskia nankijtoskej “Komo Jehová* kineki, tiyoltoskej uan tikchiuaskej nejin oso ne okse taman”. 16 Sayoj ke axkan namejuan namoueyimatij* uan namoselti namoueyitaliaj. Nejon semi amo kuali yetok. 17 Yejua ika, komo aksa* kimati kichiuas tein kuali sayoj ke amo kichiua, motajtakolmakatok.

5 Axkan xitakakikan namejuan akin nantominpiaj, xichokakan uan xitayokoyakan porin namopan uetsikiuj tein amo kuali. 2 Nochi tein nankipiaj palanikya uan namotasal kikuajkejya okuilimej. 3 Namooro uan namoplata palanikya,* uan nejon kinextis ke amo kuali tein nankichiuaj uan namechixpolos.* Tein namejuan nankisentilianij yeski kemej se tit* itech tonalmej keman tatamitiya.* 4 Xikakikan, takeualmej akin tekitikej namotalpan tsajtsitokej porin amo nankintaxtauijkej, uan Jehová* akin kinixyekana iangeluan ne iluikak kikakik keniuj chikauak tsajtsij para maj kinpaleuikan. 5 Nikan taltikpak nankipiaj miak taman tein patiyoj uan sayoj namoyolpaktijtinemij. Namotomaujkejya kemej yeskia tapialmej uan ejkokya tonal keman namechmiktiskej. 6 Nankitatsakuiltianij uan nankimiktianij akin yolmelauak. Yejua ika, yejua namechixnamiki.

7 Yejua ika nokniuan, ximochiakan hasta keman mokepasya* toTekotsin. Xikitakan, akin tatoka kisentoka kiyolikachia kuali takilot tein kitokak hasta maj ejko tonalmej keman peua mixkioui uan tonalmej keman chikauak kioui. 8 Namejuan no ximochiakan, ximoyolchikauakan porin amo uejkaua mokepasya* toTekotsin.

9 Nokniuan, amo ximokualantijtinemikan para maj toTekotsin amo namechtatsakuilti. Xikitakan, Juez ejkotiya.* 10 Nokniuan, xikchiuakan kemej tanauatianij* akin tajtojkej itokaykopa Jehová.* Yejuan taxikojkej maski tajyouijkej uan amo yolijsiujkej. 11 Tikinitaj ke yolpakij* akin taxikouanij. Namejuan nankikakinij keniuj Job taxikoj uan no nankimatij keniuj Jehová* kipaleuij. Nejon namechpaleuia xikmatikan ke Jehová* semi tetasojta uan teiknelia.

12 Nokniuan, tein namechiluiti motelneki. Amo xikijtokanok “kitstikaj iluikak” oso “kitstikaj taltikpak” uan amo xiksentokakan ximoyektenkauakan ika nion teyi. Ta okachi kuali, keman nankijtoskej “kemaj”, maj kemaj, uan keman nankijtoskej “amo” maj amo, para maj Dios amo namechtatsakuilti.

13 ¿Semej de namejuan tajyouijtok? Maj kisentoka motataujti. ¿Semej de namejuan yolpaki? Maj mokuikati* salmos. 14 ¿Semej de namejuan mokokoua? Maj kinnotsa tayekananij itech nechikol uan maj yejuan kitataujtikan Dios maj kipaleui, uan maj kitalilikan aceite itokaykopa Jehová.* 15 Uan netataujtil tein kichiuaskej porin takuaujtamatij kipaleuis maj nenkenti* akin mokokoua,* uan Jehová* kiajokuis. Uan no, komo tajtakolchiuak, Dios kitapojpoluis.

16 Yejua ika xikiniluikan oksekin namotajtakoluan, uan ininka ximotataujtikan oksekin para ijkon nanpajtiskej. Semi tapaleuia keman chikauak motataujtia akin yolmelauak. 17 Elías katka kemej tejuan, uan keman chikauak motataujtij maj amo kioui, amo kiouik eyi xiuit uan tajko. 18 Uan keman oksepa motataujtij, kiouik uan motachiuak itech nejon tal.

19 Nokniuan, komo nansemej peua nankikauaj ojti tein melauak uan okse namechpaleuia ximokepakan, 20 xikmatikan ke akin kichiua maj okse kikaua itajtakol, kimakixtis uan no kipaleuis maj Dios kitapojpoluili nochi itajtakoluan.