“¡Nikitak toTekotsin!”

María Magdalena ajkotachixtok uan chokatok porin iTekotsin akin semi kitasojta pilkatok itech kouit. Ajsitokya tajko tonal uan semi takauani sayoj ke, tatayouayantitok (Lucas 23:44, 45). María mopankentia se tasal, motokia iniuan okseki siuamej uan kinnaua. Se kimojkaita maj tatayouayantito eyi hora porin nejin se taman tein amo keman panoua. Kemej tayouayan, xa María uan akin ompa yetokej peua kikakij keniuj kakistij okuiltsitsin tein kisaj youak. Sekin akin kiitstokej tein panotok semi mouij uan kijtouaj: “Yekmelauj katka iKoneuj Dios” (Mateo 27:54). Imomachtijkauan Jesús uan oksekin xa kinemiliaj ke ika tein panotok Jehová kinextijtok ke tayokoya uan kualani porin semi kitajyouiltijkej iKonetsin.

Maski María Magdalena semi kiyolkokojtok tein panotok, amo kineki yas (Juan 19:25, 26). Kemej Jesús semi tajyouijtok uan imomaj kiitstok, moneki maj aksa iuan yeto para kiyolchikauas uan kipaleuis.

Kemej Jesús semi kipaleuij María Magdalena, yejua no kineki kipaleuis hasta kampa uelis. Achto ke yeskia itekitikauj Jehová kichiuaya tein amo kuali uan yejua ika kiixtopeuayaj uan amo kuali kiitayaj. Nejon kichiuaya maj amo yolpaki, sayoj ke tein Jesús kimachtij kichiuak maj mopata. Axkan kuali momachilia, semi yolpaki uan semi takuaujtamati. ¿Toni kipaleuiani maj semi takuaujtamati? ¿Toni techmachtia tein yejua kichiuak?

“Kinpaleuiayaj ika tein kipiayaj”

Keman itech Biblia peua tajtoua de María Magdalena kijtoua ke Jesús kipaleuij maj kipata kemej nemia uan maj amo tajyouianiok. Itech nejon tonalmej amokuali ejekamej uelia kinchiuiliayaj miak taman akin ijkuak nemiaj, hasta inintech kalakiaj uan kinchiualtiayaj miak taman tein kintajyouiltiaya. Maski amo tikmatij nochi tein kichiuilijkej María, kemaj tikmatij ke kinpiaya chikome amokuali ejekamej tein kichiualtiayaj tein amo kuali uan kitajyouiltiayaj. Sayoj ke Jesús kinkalankixtilij nochin nejin amokuali ejekamej (Lucas 8:2).

María semi yolpakia uan kuali momachiliaya porin oksepa uelia kichiuaya miak taman. ¿Keniuj kinextij ke kitasojkamatiliaya Jesús porin kipaleuijka? Mochiuak imomachtijkauj uan kichiuak nochi tein uelik para no kipaleuis. Kemej Jesús uan itatitaniluan noyampa tanojnotsayaj uan tamachtiayaj monekia maj kinpaleuianij ika tein kikuaskej, tein ika motasaltiskej uan kani kochiskej. Uan kemej amo uelia tekitiaj monekia maj no kinpaleuianij ika tomin.

María uan okseki siuamej kinpaleuijkej ika tein kinpolouaya. Xa sekin nejin siuamej tominpiayaj porin Biblia kijtoua ke “kinpaleuiayaj ika tein kipiayaj” (Lucas 8:1, 3). Biblia amo kijtoua ox yejuan nejin siuamej kinchijchiuiliayaj tein kikuaskiaj, ox yejuan kintapakiayaj oso kintemoliayaj kani mokauaskej noyampa kampa yayaj. Tein kemaj tikmatij yejua ke nejin siuamej kinpaleuiayaj ika nochi ininyolo maski katkaj kemej veintejmej. Uan tein kichiujkej semi kinpaleuij Jesús uan itatitaniluan para maj kisentokanij tanojnotsanij. María kimatia ke amo keman ueliskia kiixtauilis Jesús nochi tein kichiujka por yejua, maski ijkon kichiuak nochi tein uelik para kipaleuis Jesús. ¡Uan nejon semi kiyolpaktiaya!

Axkan miakej amo kuali kinitaj akin kichiuaj seki taman tein amo semi ouij para kinpaleuiskej oksekin. Sayoj ke Dios amo ijkon kinita. Yejua ika, maj tiknemilikan keniuj Jehová semi yolpakia kiitas ke María semi mochikauaya kipaleuis Jesús uan itatitaniluan. Ijkon kemej María, miakej tokniuan kichiuaj miak taman para kinpaleuiskej oksekin. Kemansa uelis titapaleuiskej ika se taman tein amo semi ouij oso sayoj ika seki tajtolmej. Jehová semi kiuelita maj tikchiuakan nejon (Proverbios 19:17; Hebreos 13:16).

Yetoya “inakastan kouit kampa kitajyouiltijkej Jesús”

María Magdalena no yajki iniuan okseki siuamej tein yajkaj iuan Jesús ompa Jerusalén itech Pascua tein mochiuak xiuit 33 (Mateo 27:55, 56). Xa semi kimojkaitak keman kimatik ke nejon youak Jesús kitsakkej uan kiuikakej ininixpan jueces. Uan xa amo no kiuelitak keman kimatik ke Poncio Pilato kiixtalij maj kitajyouiltianij uan maj kimiktianij Jesús, porin taixyekananij judíos uan akin ompa nemiaj kichiualtijkej. Xa María kiitstoya iTamachtijkauj keman kimamaya kouit tein ika kikoujpampiloskiaj, sioujtok uan semi takojkokol (Juan 19:6, 12, 15-17).

Nepantaj katka uan tatayouayan keman María Magdalena uan okseki siuamej yetoyaj “inakastan kouit kampa kitajyouiltijkej Jesús” uan kimiktijkej (Juan 19:25). María ompa mokauak uan kiitak keniuj Jesús kiluiaya tatitanil Juan maj kiyekpiani imomaj. No kikakik keniuj Jesús chikauak kinotsaya iTajtsin, uan keniuj achto ke momikilis kijtoj: “¡Mochiuakya!”. Maski María Magdalena semi tayokoxtoya ompa mokauak uan ompa kisentokaya keman José kayot Arimatea akin katka tominpixkej kiuikak para kitokas Jesús (Juan 19:30; Mateo 27:45, 46, 57-61).

Tein kichiuak María techmachtia tein uelis tikchiuaskej keman tokniuan kipanotoskej ouijkayomej. Maski amo uelis tikchiuaskej maj amo kipanokan tein amo kuali nion maj tajyouikan, kemaj uelis tikinnextiliskej ke tikinikneliaj uan no tikinyolchikauaskej. Keman tikpanotokej se ouijkayot semi techpaleuiaj akin kuali iniuan timouikaj, porin uelis techpaleuiskej uan no tikinpaleuiskej. Ijkon tiknextiaj ke amo tikinkauaj akin kuali iniuan timouikaj uan amo no tikauaj Jehová (Proverbios 17:17).

“Nejua nikuitiuj”

Satepan ke kitokkej Jesús, María uan okseki siuamej kikoujkej xiujtsitsin uan aceite tein ajuiyak para kitalilitiuij inakayo Jesús (Marcos 16:1, 2; Lucas 23:54-56). Panok tonal sábado uan mostika keman tanestiualaya yajki iniuan okseki siuamej tachiatoj kampa kitokkaj Jesús, uan xa kinemilijtiayaj keniuj kiajchiuaskiaj ueyi tet tein ika tentsaktoya (Mateo 28:1; Marcos 16:1-3). Sayoj ke nejon amo kintsakuilij, ta kichiujkej nochi tein uelkej porin takuaujtamatiaj ke Jehová kinpaleuiskia.

Xa yejua María akin yekinika ajsik kampa kitokkaj Jesús uan kiitak ke kiajchiujkaj tet tein ika tentsaktoya uan ke amo ompa yetoyaok Jesús. Yejua ika tsikuinteuak kinauatito Pedro uan Juan tein kiitaka, kiniluij: “¡Kikixtijkej toTekotsin den miketekoch, uan amo tikmatij kani kitalijkej!”. Keman Pedro uan Juan ajsikej kampa toktoya Jesús, kiitakej ke melauak tein kiniluijka María uan mokepkej ininchan (Juan 20:1-10).a

María mokepak iselti kampa kitokkaj Jesús. Ika nochi tein panotoya semi mochoktijtoya, amo uelia kineltokaya maj Jesús amo yetoni kampa kitokkaj. Moixpiloj naltachiak taijtikkopa, uan kinitak ome ángeles akin istak takentoyaj. Kitajtanijkej “¿keyej tichokatok?”. Kemej amo kiajsikamatia toni panotoya, yejua kinnankilij kemej kiniluijka tatitanilmej: “Porin kiuikakej noTekotsin uan amo nikmati kani kitalijkej” (Juan 20:11-13).

Keman María moixkepak kiitak ke ompa ijkatoya se takat sayoj ke amo kimatik ke katka Jesús, ta kinemilij ke katka akin tajpia kampa tatokaj. Takat kitajtanij: “Siuatsin, ¿keyej tichokatok? ¿Akoni tiktemoua?”. Yejua kinankilij: “Tejuatsin, komo tikuikak, xinechilui kani tiktalij uan nejua nikuitiuj” (Juan 20:14, 15). Sayoj ke maj tiknemilikan tein María kijtojtoya, ¿yekmelauj ueliskia iselti kiuikas Jesús? Xa María nion kinemilij tein kijtoj, ta sayoj kinekia tapaleuis.

Keman tikmachiliskej ke amo tikpiaj chikaualis para tikixnamikiskej ouijkayomej oso tayokol, ¿ueliskia tikchiuaskej kemej María Magdalena? Komo sayoj titanemiliaj itech tein amo ueli tikchiuaj, tonepololuan, tein tikmouiliaj uan timoteltekipachouaj nejon uelis techtsakuilis maj amo tikchiuakan seki taman tein kuali. Sayoj ke komo tikchiuaj nochi tein tiuelij uan titakuaujtamatij iuan Jehová uelis tikchiuaskej okachi ke tein tiknemiliaj (2 Corintios 12:10; Filipenses 4:13). Uan tein okachi kuali yejua ke tikyolpaktiskej Jehová ijkon kemej kichiuak María, uan tikmatij ke Dios semi kitatiochiuij.

“¡Nikitak toTekotsin!”

Nejon takat akin María kiitak amo katka akin tajpiaya kampa tatokaj. Ta achto katka koujxijxinkej, tamachtijkej uan katka iTekotsin, akin María semi kitasojtaya. Kemej María amo kiixmatik yajki, porin amo kiajsikamatia tein mochiujtoya: ke Jesús oksepa nemia sayoj ke axkan kemej se espíritu. Kemej axkan kipiaya chikaualis monextij kemej se takat sayoj ke amo kemej ipa kiixmatiaj. Satepan ke oksepa nemik miakpa monextij ininixpan oksekin, sayoj ke amo ueliaj kiixmatiaj, nion akin achto kuali iuan mouikaya (Lucas 24:13-16; Juan 21:4).

¿Keniuj kimatik María ke katka Jesús? Keman kinotsak ika itokay: “¡María!”. Yejua moixkepak uan kinankilij: “¡Rabbóni!”. Xa achto ipa kikuia nejin tajtol hebreo para kinotsas. ¡Katka iTamachtijkauj! ¡Semi yolpakia!, kikitskij uan amo kinekia kikajkauas (Juan 20:16).

Jesús kimatia tein María kinemilijtoya uan yejua ika kiluij: “Xinechkajkaua”. ¿Ueli tiknemiliaj keniuj Jesús ika miak netasojtalis kiluijtok María maj kikajkaua? “Ayamo nipankisa kampa yetok noTajtsin”, kiluij nejin para kiyolchikauas. Ayamo ajsia tonal para mokepaskia iluikak, porin monekia kichiuasok miak taman nikan taltikpak uan kinekia maj María kipaleuiani. Uan yejua no kinekia kichiuas tein Jesús kinauatiskia, yejua kiluij: “Xiouj kampa yetokej nokniuan uan xikinilui: ‘Nipankisati kampa yetok noTajtsin uan namoTajtsin, kampa yetok noDios uan namoDios’” (Juan 20:17).

¡Se ueyi tekit tein kimakak iTamachtijkauj! ¡Se ueyi tatiochiualis maj yejua nejin siuatsin kiitani ke Jesús oksepa nemia! Axkan ueliskia kintapouis oksekin nejin taman tein kualtsin. Xa semi yolpaktoya keman yajki kiniluito tatitanilmej: “¡Nikitak toTekotsin!”. Tein María kiniluij amo niman kielkaujkej. Porin kintapouij nochi tein Jesús kiluijka (Juan 20:18). Tein kintapouij no yejua tein kijtojkaj siuamej akin iuan yajkaj kampa kitokkaj Jesús (Lucas 24:1-3, 10).

“Amo kinneltokilijkej”

¿Toni kinemilijkej tatitanilmej? Biblia kijtoua ke “yejuan kinemiliayaj ke kuatapolojkaj, uan amo kinneltokilijkej” (Lucas 24:11). Maski nejin takamej kinekiaj kichiuaskej tein kuali, kampa moskaltijkej kinmachtiayaj ke amo monekia kineltokaskej tein siuamej kijtouayaj. Judíos momattoyaj ke se siuat amo monekia tajtos keman yetoskia ininixpan tamelauanij. Xa tatitanilmej kisentokayaj tanemiliayaj kemej kiniskaltijkaj. Sayoj ke Jesús uan iTajtsin amo ijkon tanemiliaj. ¡Se ueyi tatiochiualis kimakakej nejin siuatsin!

María amo kikauak maj tein kiluijkaj nejin takamej kitsakuiliani, ta yolpakia porin kimatia ke Jesús iuan takuaujtamatia. Nochin akin kitojtokaj Jesús no kinmakanij se tekit tein moneki kiteixmatiltiskej, uan itech Biblia moixmati kemej “kuali tanauatilmej tein ika tajtoua iTaixyekanalis Dios” (Lucas 8:1). Jesús ipa kiniluij imomachtijkauan ke amo nochin kipatiuitaskiaj tekit tein kichiuaskiaj uan amo kinneltokiliskiaj (Juan 15:20, 21). Yejua ika semi techpaleuis komo tikelnamikij ke María Magdalena kisentokak kitematiltij ke Jesús oksepa nemia maski seki tokniuan amo kineltokilijkaj.

Tepitsin satepan Jesús monextij ininixpan itatitaniluan uan miakej imomachtijkauan, no ijkon monextij ininixpan panoua 500 tokniuan akin senyetoyaj (1 Corintios 15:3-8). María okachi takuaujtamatia keman kitapouiayaj ke Jesús monextijka ininixpan oksekin uan okachiok keman yejua kiitaya. Xa María katka semej siuamej akin moajsiaj ompa Jerusalén itech iluit tein monotsa Pentecostés keman itatojtokakauan Jesús kiselijkej ichikaualis Dios (Hechos 1:14, 15; 2:1-4).

Onkak miak taman tein kinextia ke María Magdalena nochipa takuaujtamatik. Maj tikixtalikan tikchiuaskej ijkon kemej yejua. No maj timochikauakan tiknextiskej ke tiktasojkamatij nochi tein Jesús kichiuanij por tejuan. Uelis ijkon tikchiuaskej keman tikinpaleuiaj oksekin ika seki taman maski amo semi ouij, uan titakuaujtamatij ke Jehová nochipa techpaleuis.