ISIFUNDO 29
INGOMA 87 Wozani Lizovuselelwa
Ungabacebisa Njani Abanye?
“Ngizakweluleka futhi ngikulinde.”—HUBO. 32:8.
ESIZAKUFUNDA
Sizathola amacebo azasinceda ukuthi sibeluleke kuhle abanye.
1. Kungani kumele ngamunye wethu azimisele ukweluleka abanye?
UYIBONA njani indaba yokweluleka abanye? Abanye abantu kakubathwalisi nzima. Kodwa abanye bayathikaza, bebona angani ngeke bawenze kuhle umsebenzi lowo. Wena ke? Ngamunye wethu ulomlandu wokweluleka abanye. Yindaba sisitsho njalo? Ngoba uJesu wathi abalandeli bakhe beqiniso bazakhanya ngokuthandana. (Joh. 13:35) Eyinye indlela esitshengisa ngayo ukuthi siyabathanda abafowethu labodadewethu yikubeluleka. ILizwi likaNkulunkulu lithi ‘umngane okweluleka ngeqiniso’ ukwenza uthokoze.—Zaga. 27:9.
2. Kuyini okumele kwenziwe ngabadala? (Khangela lebhokisi elithi “Ukweluleka Abanye Emhlanganweni Waphakathi Kweviki.”)
2 Abadala kumele babezingcitshi ekwelulekeni abanye. UJehova loJesu banike abadala umsebenzi wokwelusa ibandla likaNkulunkulu. (1 Phet. 5:2, 3) Eyinye indlela abadala abeluleka ngayo ibandla yikusebenzisa iLizwi likaNkulunkulu nxa befundisa emihlanganweni. Kumele bacebise kumbe beluleke wonke umuntu osebandleni futhi bengabakhohlwa lalabo abangasafezi inkonzo. Kuyini sonke esingakwenza ukuze sicebise abanye ngendlela ezabanceda?
3. (a) Kuyini okungasinceda ukuthi seluleke kuhle abanye? (U-Isaya 9:6; khangela lebhokisi elithi “Ungamlingisela Njani UJesu Nxa Useluleka Abanye?”) (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?
3 Okungasinceda ukuthi sibeluleke kuhle abanye yikulingisela izibonelo zabantu okukhulunywa ngabo eBhayibhilini ikakhulu uJesu. IBhayibhili lithi uJesu “nguMeluleki Omangalisayo.” (Bala u-Isaya 9:6.) Esihlokweni lesi sizaxoxa ngokuthi singenzani nxa umuntu engacela ukuthi simcebise lokuthi singenzani nxa kumele sicebise umuntu ongasicelanga. Sizaxoxa langalokho esingakwenza ukuze seluleke abanye ngendlela eqondileyo langesikhathi esifaneleyo.
NXA OMUNYE ENGACELA UKUCETSHISWA
4-5. Kuyini okumele uqale ukwenze ungakacebisi omunye umuntu? Nika isibonelo.
4 Kumele wenzeni nxa omunye umuntu engakucela ukuthi umcebise? Mhlawumbe ungahle uzitshele ukuthi kumele umcebise. Kodwa nanku umbuzo okumele uzibuze wona, ‘Yimi yini okumele ngimcebise umuntu lo endabeni le?’ Nxa kuyikuthi awulalwazi olutheni ngendaba leyo kuyabe kumele umdingele omunye umuntu ozamcebisa ngcono.
5 Ake sithi umngane wakho ubanjwe umkhuhlane othile, abesekutshela ukuthi useqalisile ukuchwayisisa ngendlela ezitshiyeneyo angafisa ukwelatshwa ngazo. Ubungathini nxa ebengakubuza ukuthi wena yiphi indlela oyibona ingcono? Engxenye ubuzalingeka ukumkhethela indlela okumele elatshwe ngayo. Kodwa nxa kuyikuthi awusodokotela njalo awulalwazi ngezokwelapha kuyabe kungamelanga umcebise. Manje ungamncedisa njani umngane wakho? Into ongayenza yikumlayela komunye umuntu ongabe elolwazi ngendaba yakhona.
6. Kuyini okumele sikwenze singakacebisi omunye umuntu?
6 Lanxa singabe siyazi siyiqeda indaba umuntu afuna ukucetshiswa kuyo, kuhle ukuthi siqale sime kancane singakamcebisi. Yindaba? IZaga 15:28 zithi: “Olungileyo uyacabangisisa enhliziyweni yakhe engakaphenduli.” Manje kumele senzeni nxa kuyikuthi siyayazi impendulo yakhona? Kumele sichwayisise ngendaba yakhona, sithandaze kuJehova, besesicabangisisa ngokuthi singamncedisa njani lowomuntu. Singenza njalo sizenelisa ukumcebisa ngendlela evumelana lalokho okufunwa nguJehova. Ake sixoxe ngesibonelo somphrofethi uNathani.
7. Ufundani kumphrofethi uNathani?
7 INkosi uDavida yatshela umphrofethi uNathani ukuthi yayilesifiso sokwakhela uJehova ithempeli. UNathani watshela uDavida ukuthi wayekhululekile ukwenza njalo. Kodwa lapha wayekhuthe ugatsha. Phela kwakumele aqale abuze uJehova engakacebisi uDavida. UDavida ayisuye owayekhethwe nguJehova ukuthi amakhele ithempeli. (1 Imilan. 17:1-4) Indaba le ikwenza kucace ukuthi nxa omunye umuntu angasicela ukuthi simcebise, kuyabe kumele sicabangisise singakamphenduli.—Jak. 1:19.
8. Kungani kumele sicabangisise singakacebisi loba ngubani?
8 Nanku okunye okumele sikukhumbule nxa sifuna ukucebisa loba ngubani: Nxa singamcebisa ngendlela engayisiyo abeselandela lokho esiyabe simtshele khona angakhala ngathi kusasa. Kuqakathekile sibili ukuthi sicabangisise singakacebisi loba ngubani.
UKWELULEKA UMUNTU ONGAKUCELANGA
9. Kuyini abadala okumele babe leqiniso lakho bengakaniki umuntu iseluleko? (UGalathiya 6:1)
9 Kwezinye izikhathi kungadingeka ukuthi abadala beluleke umfowethu kumbe udadewethu oyabe ‘esephambuka.’ (Bala uGalathiya 6:1.) Umuntu lo uyabe engakenzi isono esikhulu kodwa ubungane bakhe loJehova buyabe sebulenga ngomnxeba. Abadala bayabe belenhloso yokumncedisa ukuthi aqhubeke esendleleni eya ekuphileni. (Jak. 5:19, 20) Kodwa kumele babe leqiniso lokuthi umuntu lo usephambuka sibili ekukhonzeni bengakameluleki. Abadala bayakwazi ukuthi abafowethu labodadewethu bangakhetha izinto ezitshiyene lalezo bona abangazikhetha. Kodwa lokho akutsho ukuthi abafowethu labodadewethu bayabe sebephule umthetho kaNkulunkulu. (Rom. 14:1-4) Manje bangamncedisa njani umuntu osephambuka sibili ekukhonzeni?
10-12. Abadala bangameluleka njani umuntu ongacelanga ukucetshiswa? Nika isibonelo. (Khangela lemifanekiso.)
10 Akulula ukuthi abadala beluleke umuntu ongazange acele ukucetshiswa. Kungani lokhu kunzima? Umphostoli uPhawuli wathi umuntu lo uyabe esephambuka kodwa yena engakunanzeleli. Yikho abadala kuyabe kumele baqale bamncedise abone ukuthi ulahleka ngaphi.
11 Ukweluleka umuntu ongasicelanga singakufanisa lokuzama ukuhlanyela esikwakweni. Umlimi kumele aqale alungise umhlabathi engakahlanyeli. Nxa umhlabathi usulungisiwe wabamuhle usengahlanyela. Ngemva kwalokho uyayithelela inhlanyelo leyo ukuze ikhule. Yikho kanye okumele kwenziwe ngumdala ofuna ukunika umuntu iseluleko, uyamelela isikhathi esifaneleyo. Nxa umdala esaziwa ukuthi uyabathanda abanye lokuthi ulomusa kuzaba lula ukuthi bamlalele nxa esebacebisa.
12 Umeluleki kumele akhumbuze lowo amelulekayo ukuthi sonke siyakudinga ukwelulekwa ngoba silesono njalo siyawenza amaphutha. Nxa engenza njalo kuyabe kungani ulungisa umhlabathi. (Rom. 3:23) Ngemva kwalokho uzasebenzisa iLizwi likaNkulunkulu ukuze amtshengise ukuthi uphambuka ngaphi. Kumele akhulume laye kuhlekuhle angamtshingeli. Nxa owelulekwayo angabona ukuthi uphambanise ngaphi, umdala uzamchasisela ngamazwi alula nje ukuthi kuyini okumele akwenze. Lokhu singakufanisa lokuhlanyela inhlanyelo. Ngemva kwalokho, umdala uzamncoma abesethandaza laye futhi lokhu kuyabe kungani yikuthelela.—Jak. 5:15.
Abadala kumele bamncedise kuhlekuhle umuntu abamcebisa engacelanga (Khangela indima 10-12)
13. Kuyini okunganceda abadala babone ukuthi abamelulekayo uyakwazi okumele akwenze?
13 Kwesinye isikhathi kungenzakala ukuthi lokho okukhulunywa ngumeluleki kungabi yikho owelulekwayo akuzwayo. Manje kuyini okunganceda abadala babone ukuthi owelulekwayo ukuzwile sibili okumele akwenze? Yikumbuza imibuzo etshiyeneyo ukuze aveze okusenhliziyweni yakhe. Lokho kuzanceda abadala babone ukuthi uyakwazi yini okumele akwenze.—Umtshu. 12:11.
YELULEKA ABANYE NGESIKHATHI ESIFANELEYO LANGENDLELA EQONDILEYO
14. Kungani kungamelanga seluleke umuntu sizondile?
14 Akumelanga sikhohlwe ukuthi sonke silesono. Yikho kwesinye isikhathi singakhuluma kumbe senze izinto ezizazwisa abanye abantu ubuhlungu. (Kol. 3:13) IBhayibhili liyatsho ukuthi kwezinye izikhathi abantu bazakhuluma kumbe benze izinto ezizasicaphula. (Efe. 4:26) Kodwa kumele sinanzelele ukuthi asiniki muntu iseluleko sizondile. Yindaba? “Ngoba ukuzonda komuntu akukulethi ukulunga kukaNkulunkulu.” (Jak. 1:20) Ukweluleka umuntu sizondile kungenza izinto zibe zimbi kakhulu. Lokho sekusitsho ukuthi sizithulele yini nxa umuntu esizwise ubuhlungu? Hatshi. Kuyabe kumele sizinike isikhathi sokwehlisa umoya ukuze sikhulume lalowomuntu kuhle singamtshingelanga. Asixoxeni ngo-Elihu, umeluleki oyingcitshi owayengumngane kaJobe.
15. Sifundani ku-Elihu? (Khangela lomfanekiso.)
15 U-Elihu wayethule okwamalanga athile elalele uJobe ephendulana labantu ababemsola futhi wayemzwela kakhulu. Kodwa ngesikhathi uJobe esekhuluma izinto ezingaqondanga ngoJehova futhi ezitshaya yena umuntu olungileyo, u-Elihu wamzondela. Lanxa kunjalo, wamelela elakhe ithuba lokukhuluma futhi wakhuluma loJobe ngendlela eyayitshengisa ukuthi uyamhlonipha. (Jobe 32:2; 33:1-7) Nanku esikufunda kulokho okwenziwa ngu-Elihu: Kumele sibahloniphe futhi sibathande labo esibelulekayo njalo sibeluleke ngendlela eqondileyo.—Umtshu. 3:1, 7.
Lanxa u-Elihu wayecatshulwe ngokwakukhulunywe nguJobe, wameluleka ngomusa langenhlonipho (Khangela indima 15)
QHUBEKA UCEBISA ABANYE LAWE UVUME UKUCETSHISWA
16. Ufundani kuHubo 32:8?
16 Umbhalo okusekelwe kuwo isihloko sethu uthi ‘uJehova uzaseluleka futhi asilinde.’ (Bala iHubo 32:8.) Amazwi la atshengisa ukuthi uJehova uzahlala eseluleka futhi esincedisa ukuthi sikusebenzise lokho asitshela khona. Siyafuna sibili ukumlingisela uJehova nxa sicebisa abanye.
17. Kungani kuqakathekile ukuthi abadala basebenzise iLizwi likaNkulunkulu nxa beseluleka abanye? (U-Isaya 32:1, 2)
17 Njengoba siphila ezinsukwini zokucina, kumele sicebise abanye njalo lathi sivume ukucetshiswa. (2 Thim. 3:1) Abadala abancedisa abanye ukuthi babone khona kanye okumele bakwenze besebenzisa iBhayibhili ‘banjengezifula zamanzi elizweni elingelamanzi.’ (Bala u-Isaya 32:1, 2.) Siyababonga kakhulu abangane bethu abangatshayi inja befihla umphini kodwa abasitshela khona kanye okumele sikwenze hatshi esifuna ukukuzwa. Amazwi abo ‘anjengama-apula egolide asemganwini wesiliva.’ (Zaga. 25:11) Kwangathi sonke singazimisela ukuhlala sicebisa abanye njalo lathi sivume ukucetshiswa.
INGOMA 109 Thanda Ngenhliziyo Yonke