Efalomo

“Ngame onda putukila momukunda omushona gu li koshitopolwa shokuumbangalantu,” Dauda gwokuSierra Leone osho ta ti. “Oshikando shimwe, sho nda li okamati, opwa li pu na oontamanana dhepya pokati kezimo lyetu nezimo lilwe. Agehe oga li ga pula epya olyo tuu ndyoka. Opo uupyakadhi u kandulwe po, opwe ki ithanwa onganga. Oya pe omulumentu gulwe oshiitalelo e tayi mu siikile nelapi etokele. Mbalambala omulumentu nguka a siikilwa nelapi okwa tameke okukakama nokupusha. Sho a tala moshiitalelo, okwi igidha: ‘Ondi wete omulumentu omukulupe ta hedha popepi! Okwa zala oonguwo oontokele. Oye omule nokwa kulupa, e na oonkwakutoka, note ende a andalala kashona.’

“Okwa li ta hokolola Kuku gwomusamane! Opo nduno okwa yaluluka e ta ti: ‘Ngele itamu itaale shoka te popi, ileni mu tale ne yene!’ Dhoshili, kapwa li nando ogumwe gwomutse a li ta vulu oku shi ninga! Onganga oye mu ngungumaneke moku mu shashamina niigwanga yuumpulile yomafo ge li mumwe nomeya, mbyoka yo ya li yi na mokayupa.

“‘Kuku’ okwa popi okupitila momulumentu gwomoshiitalelo e ta ti kutya epya olyezimo lyetu. Ye okwa lombwela kuku gwomukulukadhi kutya oku na okulonga epya nokee na omaipulo gasha. Ezimo ndiyaka lilwe olya zimine ko etokolo ndyoka. Ompata oya li ya kandulwa po.”

Iimoniwa ya tya ngaaka oyi li apuhe mUuninginino waAfrika. Hoka, nosho wo miitopolwa yilwe yuuyuni, omamiliyona ogendji ogi itaala kutya oonakusa ohaa yi moshilongo shoombepo, mono yo haa vulu okukonakona nokunwetha mo onkalamwenyo yaantu kombanda yevi. Eitaalo ndika mbela olyoshili ngaa? Oonakusa oye na shili mbela omwenyo? Ngele hasho, oolye ano hayi iningi oombepo dhoonakusa? Okukala u shi omayamukulo gu uka komapulo ngaka osha simana unene. Osho oshinima tashi ti omwenyo nenge eso.