Iileshomwa moka mwa za omayamukulo gomapulo ngoka ge li mokafo Onkalamwenyo yopaKriste niilonga yetu yokuuvitha
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
2-8 SEPTEMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 79–81
Ulika kutya owu hole edhina lyaJehova, ndyoka lya simana
Ekulilo “omagano ga gwana ga pwa” ga za kuTate
5 Ongiini tatu vulu okuulika kutya otu hole edhina lyaJehova? Okupitila meihumbato lyetu. Jehova okwa tegelela tu kale aayapuki. (Lesha 1 Petrus 1:15, 16.) Shika otashi ti kutya otu na owala okulongela Jehova nokuvulika kuye nomitima dhetu adhihe. Nonando otatu hepekwa, otatu ka ninga ngaashi tatu vulu tu kale metsokumwe nomakotampango nonoompango dhe dhuuyuuki. Uuna tatu longo uuyuuki, uuyelele wetu otawu yele, naashika otashi ka simanekitha edhina lyaJehova. (Mat. 5:14-16) Tu li aayapuki, otatu ku ulika mokukalamwenyo kwetu kutya oompango dhaJehova oombwanawa nomapopyo gaSatana ogiifundja. Uuna twa ninga epuko, natu iyele ombedhi shili e tatu etha iilonga mbyoka itaayi simanekitha Jehova. — Eps. 79:9.
ijwbv 3-E okat. 4-5
“Ithana edhina lyOmuwa.” — Aaroma 10:13
MOmbiimbeli uutumbulilo “ithana edhina [Jehova]” owa kwatela mo oshindji shi vulithe okutseya edhina lyaKalunga noku li longitha, uuna tatu mu longele. (Episalomi 116:12-14) Owa kwatela mo wo okukala twe mu inekela nokupula ekwatho kuye. — Episalomi 20:7; 99:6.
Edhina lyaKalunga olya li lya simana kuJesus Kristus. Iitya mbyoka a tumbula tango megalikano ndyoka e tu longa otayi shi ulike sho a ti: “Tate yetu, ngu u li megulu: Edhina lyoye nali yapulwe” nenge li kalekwe eyapuki. (Mateus 6:9) Jesus okwa li wo eshi ulike kutya opo tu ka mone omwenyo gwaaluhe, otu na okutseya, okuvulika nokukala tu hole Mwene gwedhina ndyoka. — Johannes 17:3, 6, 26.
Omaliko gomOmbiimbeli
it-2-E ep. 111
Josef
Edhina lyaJosef olya li lya simanekwa. Moyana yaJakob, Josef oye a li e na ondondo ya simana nolundji osha li tashi opalele sho edhina lye lya longithwa tali ulike komazimo agehe gaIsraeli (Eps 80:1) nenge kwaamboka ya ka kwatelwa muukwaniilwa wokuumbugantu. (Eps 78:67; Amos 5:6, 15; 6:6) Edhina lye olya longithwa wo momahunganeko gOmbiimbeli. Memoniko lyaHesekiel lyopahunganeko, Josef okwa li a thigulula iitopolwa iyali (Hes 47:13) shimwe okomiyelo dhoshilando hoka ‘Omuwa e li,’ shoka shi lile po edhina lyaJosef (Hes 48:32, 35) nosha ukithwa wo kokuhanganitha oshigwana shaJehova. Josef okwa popiwa wo e li omukuluntu gwoshitopolwa shimwe shoshigwana omanga Juda e li omukuluntu gwoshitopolwa oshikwawo. (Hes 37:15-26) Ehunganeko lyaObadia otali ulike kutya “Ezimo lyaJosef” otali ka kutha ombinga mokuhanagula po “ezimo lyaEsau” (Oba 18) omanga ehunganeko lyaSakaria tali ulike kutya Jehova ota ka ‘kwathela egumbo lyaJosef.’ (Sak 10:6, OB-1954) Pehala lyaEfraim, ezimo lyaJosef olya popiwa kutya oli li limwe lyo mwaangoka gaIsraeli shopambepo — Eh 7:8.
Uushili mboka kutya Josef okwa tumbulwa mEhololo 7:8, otawu ulike kutya ehunganeko ndyoka Jakob a hunganeke sho a li pokusa oli na ko nasha naIsraeli shopambepo. Onkee ano, shoka oshindhindhilikwedhi osho kutya Omunankondo gwaJakob, Jehova Kalunga okwa gandja Kristus Jesus e li omusita omwaanawa, ngoka a gandjele “oonzi” omwenyo gwe. (Joh 10:11-16) Kristus Jesus oku li wo emanya lyokolonela hoka otempeli yaKalunga yakwatakanithwa naIsraeli shopambepo. (Ef 2:20-22; 1Pet 2:4-6) Omusita nguka nemanya, oyi li kuKalunga Omunankondo. — Joh 1:1-3; Iil 7:56; Heb 10:12; yelekanitha Gen 49:24, 25.
9-15 SEPTEMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 82–84
Kala ho pandula uuthembahenda mboka wu na
Shoka tatu ilongo kiikwamawawa
Aakalimo yomuJerusalem oya li ye shi nawa omavalelanganda, ngoka haga tungile olundji iihandhila yago pombanda momingenge dhomatungo. Gamwe oga li ga tungila motempeli yaSalomo. Otashi vulika ga li ge wete kutya momingenge dhotempeli omu na egameno notaga vulu okutekulila mo uudhilona wago omumvo kehe nopwaa na okupiyaganekwa.
Omunyoli gwEpisalomi 84, gumwe gwomoyanamati yaKora, okwa li a mono iihandhila mbyoka sho ta longo potempeli. Okwa li ha yakula potempeli uule woshiwike shimwe momukokomoko gwoomwedhi hamano. Okwa li a hala okukala a fa evalelanganda ndyoka hali kala aluhe potempeli yaJehova. Okwa nyola a ti: “Otempeli yoye onde yi hokwa ngiini, Omuwa Omunankondoawike! Omwenyo gwandje otagu yuulukwa okuya motempeli yOmuwa. Enza olya tungu oshihandhila, nevalelanganda olya mono egumbo. Omo lya kaleke oyana popepi noshiyambelo shoye, Omuwa Omunankondoawike, omukwaniilwa gwandje naKalunga kandje.” (Episalomi 84:1-3) Mbela tse noyana yetu ohatu kala twa hala okukala potempeli yaKalunga? Mbela otu hole ngaa okugongala aluhe pamwe noshigwana she? — Episalomi 26:8, 12.
w08-E 7/15 ep. 30, okat. 3-4
Kala wu na etaloko li li pandjele no wu kale wa nyanyukwa
Uukokele nosho wo okwaanuukolele, otashi vulika ku tu ngambeke tu longe oshindji miilonga yaJehova. Ngele owu li omuvali, otashi vulika wu kale wu na etaloko ndino kutya iho mono naanaa uuwanawa pakuudha mekonakonombiimbeli lyoye lyopaumwene nenge pomakugongala gopaKriste, oshoka ethimbo noonkondo dhoye odhindji oho yi longitha moku sila oshimpwiyu aanona yoye. Nonando ongawo, mbela omathimbo gamwe otashi vulika ho gandja unene eitulomo komangambeko goye, shoka hashi ku imbi wu gandje eitulomo kwaashoka to vulu okuninga?
Omimvo omayovi dha ka pita, Omulevi gumwe okwa li e na ehalo lyokuninga oshinima shoka itaa vulu okuninga. Okwa li e na uuthembahenda wokulonga kotempeli iiwike iyali omumvo kehe. Nonando ongawo, okwa li a halelela okukala popepi noshiyambelo. (Eps 84:1-3) Oshike sha li sha kwathele omulumentu nguka omudhiginini a kale a gwanenwa? Okwa li a mono kutya okukala owala mehale lyotempeli osha li uuthembahenda wa ikalekelwa. (Eps 84:4, 5, 10) Sha faathana, pehala lyokukala tatu dhiladhila komangambeko getu, natu kale tu na oondunge dhokuyoolola nokukala tu na olupandu lwaashoka tatu vulu okuninga.
Jehova Kalunga koye okwe ku lenga!
12 Ngele owu na uuvu wontumba, kala wu shi kutya Jehova oku shi onkalo yoye. Mu pula e ku kwathele, wu kale wu na etaloko ewanawa li na ko nasha nayo. Lesha Ombiimbeli, opo wu mone etumwalaka tali hekeleke ndyoka li li mo. Gandja eitulomo koovelise ndhoka tadhi popi nkene Jehova a lenga aapiya ye. Uuna to shi ningi, oto ka mona kutya Jehova omwaanawa kwaayehe mboka taye mu longele nuudhiginini. — Eps. 84:11.
Omaliko gomOmbiimbeli
it-1-E ep. 816
Oothigwa
Molwaashi osha li oshidhigu okugandja eitulomo koothigwa nenge kwaamboka itaaya vulu okwiipopila, Jehova okwa li a longitha uutumbulilo “oothigwa” sho ta popi kombinga yuudhiginini waIsraeli nenge shampa ya kala kayee shi aadhiginini. Sho oshigwana sha li shi na ekwatathano ewanawa naJehova, oothigwa odha li hadhi silwa nawa oshimpwiyu. Sho okwaanuuyuuki kwa tameke, oothigwa kadha li we hadhi silwa oshimpwiyu, shoka sha li tashi ulike kutya oshigwana osha li monkalo ombwiinayi. (Eps 82:3; 94:6; Jes 1:17, 23; Jer 7:5-7; 22:3; Hes 22:7; Sak 7:9-11; Mal 3:5) Jehova okwa li a thingi mboka ya li taya thiminike oothigwa. (Deut 27:19; Jes 10:1, 2) Okwi ipopi yemwene kutya Omupopili (Omayel 23:10, 11), Omukwathi (Eps 10:14) noye He (Eps 68:5) yawo. Ohu uthile oothigwa (Deut 10:17, 18), he dhi sile ohenda (Hos 14:3), he dhi tonatele (Eps 146:9) noku dhi tekula. — Jer 49:11.
Shimwe shoka hashi tu ndhindhilikitha mo tu li Aakriste yashili, okukala tu na ko nasha naamboka ya silwa aasamane yawo nenge aavali yawo. Omulongwa Jakob okwa nyolele Aakriste a ti: “Elongelokalunga lya yela nolya yogoka koshipala shaKalunga Tate olyo okusila oshimpwiyu oothigwa naaselekadhi muudhigu wawo nokwiikotokela waa nyatekwe kuuyuni.” — Jak 1:27.
16-22 SEPTEMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 85–87
Egalikano ohali tu kwathele tu idhidhimike
Mbela oho imonikila ngaa eadhimo lyaJehova?
10 Opo twi imonikile eadhimo lyaKalunga, otwa pumbwa wo ‘okudhiginina okugalikana.’ (Rom. 12:12) Otu na okugalikana kuJehova e tu kwathele tu mu longele momukalo ngoka a hokwa. Otatu vulu oku mu pula e tu pe ombepo ye ondjapuki, e tu gwedhele eitaalo, e tu pe oonkondo tu kondjithe omamakelo notu vule ‘okulonga oshili ya yela yoohapu’ dhe. (2 Tim. 2:15; Mat. 6:13; Luk. 11:13; 17:5) Ngaashi owala okanona haka kala ki inekela he, natse otwa pumbwa okukala twi inekela Tate yetu gwomegulu, Jehova. Uuna tatu mu pula ekwatho tu mu longele nomitima dhetu adhihe, natu kale neinekelo kutya ote ke shi ninga. Inatu dhiladhila nando kutya otatu mu piyaganeke. Pehala lyaashono, natu mu tange noku mu pandula megalikano, natu konge ewiliko kuye unene tuu uuna tu li moonkalo oondhigu, noku mu pula ekwatho tu mu longele momukalo ngoka tagu simanekitha edhina lye. — Eps. 86:12; Jak. 1:5-7.
Nkene Jehova ha yamukula omagalikano getu
17 Lesha Episalomi 86:6, 7. Omupisalomi David okwa li e na uushili kutya Jehova oku uva nokwa yamukula omagalikano ge. Nangoye oto vulu okukala wu na uushili mboka. Iiholelwa mbyoka twa kundathana moshitopolwa shika otayi tu shilipaleke kutya Jehova ota vulu oku tu pa uunongo nosho wo oonkondo ndhoka twa pumbwa tu vule okwiidhidhimika. Ota vulu wo okulongitha aamwatate naamwameme nenge nokuli mboka ihaaye mu longele ngashingeyi ye tu kwathele momikalo dhontumba.
18 Nonando Jehova otashi vulika ihaa yamukula omagalikano getu momukalo moka twa tegelela, otu na uushili kutya ote ke ga yamukula. Ohe tu pe shoka twa pumbwa nopethimbo lela mpoka twe shi pumbwa. Onkee tsikila nokugalikana lela wu na eitaalo nuushili kutya Jehova ote ke ku sila oshimpwiyu ngashingeyi nota ka “kutitha iinamwenyo ayihe” muuyuni uupe. — Eps. 145:16.
Omaliko gomOmbiimbeli
“Hanganitha omutima gwandje mokutila edhina lyoye”
17 Kashi shi oshiwanawa nando okukala tu na omitima mbali. Dhiladhila ando kosipana yuudhano, ndjoka yi na aantu ihaaya longele kumwe. Yamwe oyi ihalela owala esimano, yamwe inaya hala okudhana shi ikolelela koompango dhuudhano, noyendji oya dhina omudheuli gwawo. Osipana ya tya ngawo, kayi na esiku yi ka sindane. Mepingathano naashono, ohashi kala oshipu kosipana ndjoka ya hangana, yi sindane. Omutima gwoye otagu vulu okukala gwa fa osipana ndjoka hayi pondola, ngele omadhiladhilo goye, omahalo goye nomaiyuvo goye ohaga kala metsokumwe nehalo lyaJehova. Dhimbulukwa kutya Satana ota ka kala a nyanyukwa ngele otu na omitima mbali. Okwa hala omadhiladhilo goye, omahalo goye nomaiyuvo goye ga kale ge li ompinge nomithikampango dhaJehova. Ihe opo wu longele Jehova, tango omutima gwoye ogwu na okukala gwa hangana. (Mat. 22:36-38) Ino etha nando Satana e ku ningithe wu kale wu na omitima mbali.
18 Galikana kuJehova ngaashi David, ‘a hanganithe omutima gwoye nowu tile edhina lye.’ Shi ninga elalakano esiku kehe wu kale metsokumwe negalikano ndyoka. Shi ulika kehe esiku, okupitila momatokolo goye omanene nomashona, kutya owa simaneka noonkondo Jehova. Ngele osho wa ningi, wu li Onzapo yaJehova, nena oto ka kaleka po edhina ewanawa lyaJehova. (Omayel. 27:11) Kungawo, atuheni, ngaashi omuhunganeki Mika, otatu ka vula okutya: “Otatu ka enda medhina lyaJehova Kalunga ketu, aluhe sigo aluhe.” — Mika 4:5, NW.
23-29 SEPTEMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 88–89
Uunamapangelo waJehova owo dhingi
Ambidhidha uunamapangelo waJehova
5 Etompelo lilwe, Jehova oye e na uuthemba wokukala Omunamapangelo agehe. Oha longitha oonkondopangelo dhe pauyuuki. Okwa ti: “Ohole yandje kayi na ondjele, nohandi longo shoka oshiwanawa noshu uka. Iinima mbika otayi opalele ndje. Ongame Omuwa nda popi.” (Jer. 9:24) Jehova iha tokola shi ikolelela koompango ndhoka dha totwa po kaantu inaaya gwanenena. Pehala lyaashono, okwa tulila po aantu omithikampango dhe dhi li pauyuuki dhaashoka shi li mondjila. Omupisalomi okwa ti: ‘Epangelo Lye olya tungilwa kuuyuuki nokoshili.’ Onkee ano, otatu vulu okukala neinekelo kutya oompango dhe adhihe, omakotampango ge nomatokolo ge oge li pauyuuki. (Eps. 89:14; 119:128) Mepingathano naashoka, nonando Satana okwa popi kutya uunamapangelo waJehova kawu li nawa, ita vulu okweeta po uuyuni moka hamu longwa uuyuuki.
Ambidhidha uunamapangelo waJehova
10 Jehova iha pangele nonyanya. Mboka haya vulika kuye ohaya kala ya manguluka noya nyanyukwa. (2 Kor. 3:17) David okwe shi popi a ti: “Eadhimo nesimano olye mu kunduka, oonkondo nenyanyu olyu udha otempeli ye.” (1 Ondjal. 16:7, 27) Sha faathana, Omupisalomi Etan okwa nyola a ti: “Aanelago oomboka haye ku simaneke noondjimbo; oomboka haa ende muuyelele wesilohenda lyoye. Ongoye enyanyu lyawo esiku alihe, notaye ku hambelelele uuwanawa woye.” — Eps. 89:15, 16.
11 Ngele otwa kala hatu dhiladhila aluhe kuuwanawa waJehova otatu ka kala tu na uushili wa kola kutya epangelo lye olyo dhingi. Otatu ka kala tu uvite ngaashi omupisalomi a li u uvite sho a ti: “Okukala esiku limwe motempeli yoye oku vule okukala omasiku geyuvi palwe.” (Eps. 84:10) E li Omuumbi gwetu nOmushiti gwetu, Jehova oku shi shoka twa pumbwa, opo tu kale twa nyanyukwa shili noha gwanitha po ompumbwe yetu onene. Kehe shimwe shoka Jehova te tu pula oshi na ko nasha nuuwanawa wetu. Nonando otashi tu pula tu ninge omaiyambo, otatu ka kala twa nyanyukwa lela ngele otatu vulika kuJehova. — Lesha Jesaja 48:17.
Kala wu na eitaalo lya kola mUukwaniilwa waKalunga
14 Jehova okwa li u uvanekele omukwaniilwa David gwaIsraeli shonale oshinima shontumba. Euvaneko ndyoka okwe li ningi okupitila mehangano naDavid. (Lesha 2 Samuel 7:12, 16.) Jehova okwa ningi ehangano ndika naDavid pethimbo lyelelo lye muJerusalem, sho e mu uvanekele kutya Mesiasa ota ka za moluvalo lwe. (Luk. 1:30-33) Kungeyi Jehova okwa gandja uuyelele wokondandalunde kombinga yoluvalo nokukoleka kutya omwana gwaDavid oye ‘ngoka a hogololwa’ a ka kuutumbe koshipangelapundi shUukwaniilwa wopaMesiasa. (Hes. 21:25-27) Uukwaniilwa waDavid ‘otawu kala’ sigo aluhe kohi yelelo lyaJesus. David ‘ota ka kala aluhe e na oluvalo, nepangelo lye otali ka kala ko, manga etango li li ko tali minikile.’ (Eps. 89:34-37) Epangelo lyopaMesiasa itali ka longa nando uulingilingi, niilonga yalyo otayi ka kalelela.
Omaliko gomOmbiimbeli
Kalunga ‘oye awike omudhiginini’
4 Oshitya “uudhiginini” shoka sha longithwa mOmanyolo gOshihebeli otashi ulike komuntu ngoka ha kala e na ekwatathano lyopothingo naangoka e hole noha kala te mu kwathele noku mu yambidhidha. Ihe shi ningi kethiminiko, ihe ohe shi ningi omolwohole. Onkee ano, omuntu ngoka omudhiginini oku li wo omunahole. Pashiholelwa, omupisalomi okwa popi omwedhi a ti kutya ogu li “ombangi yi shi kwiinekelwa,” molwaashoka ohagu piti aluhe kongulohi. (Episalomi 89:37) Kungawo, otaku vulu okutiwa kutya omwedhi omudhiginini. Ihe itagu vulu okukala omudhiginini meityo lya faathana naandyoka omuntu ta vulu okukala omudhiginini. Omolwashike mbela? Omolwaashoka uudhiginini womuntu otawu ulike kutya oku na ohole, uukwatya mboka itawu vulu okuulikwa kiinima mbyoka kaayi na omwenyo.
5 Omanyolo otaga popi kutya uudhiginini owa kwatela mo okukala nohole ya hwama. Ngele omuntu omudhiginini komuntu gwontumba, ota ulike kutya oku na ekwatathano naangoka ta ulukile uukwatya mboka. Uudhiginini mboka ihawu ulikwa owala omathimbo gamwe. Inawu fa omakuthikuthi gomefuta ngoka haga telaganithwa kombepo mpoka yu uka. Pehala lyaashono, uudhiginini nenge ohole yi na uudhiginini ohayi kwathele omuntu a pondole nomonkalo ondhigu.
30 SEPTEMBA–6 KOTOBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 90–91
Inekela muJehova, opo wu kale nomwenyo omule
Oonkambadhala dhokulelepeka onkalamwenyo
Aanongononi oyendji otaya ti kutya nonando oku na omapango ogendji gokukeelela aantu kaaya kulupe, aantu itaya vulu okukala nomwenyo ethimbo li vule pwaandyoka haya kala nomwenyo kunena. Oshoshili kutya okuza momumvo 1800 nasha, onkalamwenyo oya lelepala. Shika osha ningwa molwaashoka aantu ohayi ikaleke ya yogoka, nohaya nu omiti yi ikeelele komikithi nohaya longitha wo omiti dhilwe hadhi aludha omauvu galwe. Aanongononi yamwe oyi itaala kutya omuntu ota vulu owala okukala nomwenyo uule womimvo dhontumba.
Omimvo 3 500 dha ka pita, omunyoli gwOmbiimbeli Moses okwe shi koleke a ti: “Oomvula dhokukalamwenyo kwetu omilongo heyali, nongele odhindji, omilongo hetatu, ihe odhi na uudhigu noluhodhi; otadhi piti po mbala twa fa twa tuka.” (Episalomi 90:10) Nonando aantu otaya kambadhala shi thike peni ya lelepeke onkalamwenyo, onkalamwenyo oyi li owala ngaashi Moses e shi popya.
Mepingathano naashoka, iinamwenyo yimwe ohayi vulu okukala nomwenyo omimvo omathele nomiti dhimwe ngaashi omikwa, ohadhi vulu okukala ko omimvo omayovi. Ngele tatu yelekanitha onkalamwenyo yetu niinima mbika, mbela ihatu ipula kutya: ‘Ano okukalamwenyo kwetu oomvula owala omilongo heyali, nenge omilongo hetatu?
wp19.1 ep. 5, oshimpungu
Edhina lyaKalunga olye?
Aantu oyendji oya kala nokwiipula epulo ndyoka. Nangoye otashi vulika we li ipula. Epulo ndyoka otatu vulu ishewe oku li pula ngeyi: Ngele kehe shimwe meshito osha shitwa, mbela Kalunga ye okwa shitwa kulye?
Aanongononi oyendji oya zimina kutya iinima ayihe meshito oyi na etameko. Ombiimbeli nayo otayi tsu kumwe naanongononi mboka, oshoka otayi ti: “Petameko Kalunga okwa shiti egulu nevi.” — Genesis 1:1.
Oonyothi adhihe noopulanete adhihe inayi ya po owala kuyo yene. Opo oshinima shi ye po, opu na okukala ngoka e shi eta po. Ando opwa li kaapu na omushiti, ando iinima ayihe mbyoka ye tu kundukidha, natse twa kwatelwa mo, inayi ya po. Ano osha yela kutya omushiti oko e li. Edhina lye oJehova noku li omuntu gwopambepo e na oonkondo dha shiga ko. — Johannes 4:24.
Ombiimbeli otayi popi Kalunga tayi ti: “Manga inoo shita oondundu nomanga inoo holola po uuyuni, ngoye Kalunga kaaluhe oko wa li noto ka kala aluhe sigo aluhe.” (Episalomi 90:2) Shika otashi ulike kutya Kalunga oko aluhe a kala ‘nopetameko’ okwa li a shiti iinima ayihe meshito. — Ehololo 4:11.
Nkene ohole hayi tu kwathele tu sinde uumbanda
16 Satana oku shi kutya otwa lenga omwenyo. Ihe nonando ongawo, oha ti kutya otatu vulu okweetha po kehe shimwe, nokuli nekwatathano lyetu naJehova, opo tu kale tu na omwenyo. (Job 2:4, 5) Satana ina puka tuu! Ihe molwaashoka oye ha “eta eso,” oha kambadhala okulongitha uumbanda wetu wokutila eso, opo e tu ningithe tu ethe po okulongela Jehova. (Heb. 2:14, 15) Poompito dhimwe, Satana oha longitha aalanduli ye ya tilithe aalongeli yaJehova neso ngele inaya hala okweetha po eitaalo lyawo. Shimwe ishewe, oha vulu okulongitha ompumbwe yepango lyopaunamiti lye endelela e tu ningithe tu ethe po okuvulika kuJehova. Oondohotola dhopaunamiti nenge aakwanezimo yetu mboka kaaye shi Oonzapo otashi vulika ye tu thiminike tu taambe ko okutulwa ombinzi, oshinima shoka shi li lela eyono lya kwata miiti kuKalunga. Nenge gumwe otashi vulika a kambadhale oku tu ladhipika tu taambe ko epango lyopaunamiti ndyoka kaali li metsokumwe nomithikampango dhOmbiimbeli.
17 Nonando ihatu kala twa hala okusa, otu shi kutya Jehova ota tsikile okukala e tu hole nonando otu se. (Lesha Aaroma 8:37-39.) Uuna ookuume kaJehova ya si, ohe ya kaleke momadhiladhilo ya fa ye na omwenyo. (Luk. 20:37, 38) Okwa halelela okuyumudha oonakusa. (Job 14:15) Jehova okwa futa ofuto onene opo tu ka ‘kale nomwenyo gwaaluhe.’ (Joh. 3:16) Otu shi kutya Jehova oku tu hole noonkondo noku na ko nasha natse. Onkee pehala lyoku mu etha po uuna tatu ehama nenge tatu tilithwa neso, ohatu kala twi ikolelela muye e tu hekeleke, e tu pe uunongo noku tu nkondopaleke. Shoka osho naanaa Valérie nomusamane gwe ya ningi. — Eps. 41:3.
Omaliko gomOmbiimbeli
Mbela owu na omuyengeli ngoka he ku gamene?
Ombiimbeli itayi popi nando kutya omuntu kehe oku na omuyengeli ngoka he mu gamene. Odhoshili kutya oshikando shimwe Jesus okwa tile: “Taleni, mwaa dhine nando okamwe kaambuka uushona [aalongwa yaKristus]. Oshoka otandi mu lombwele: Aayengeli yawo megulu oye li aluhe koshipala shaTate megulu.” (Mateus 18:10) Sho Jesus a popi oohapu ndhoka, ka li ta ti kutya omuntu kehe oku na omuyengeli ngoka he mu gamene. Ihe okwa li owala ta ti kutya aayengeli oye na ko nasha nomulongwa kehe. Onkee ano, aalongelikalunga yashili ihaya katuka shaa li pandunge nenge ya tule oomwenyo dhawo moshiponga, taya dhiladhila kutya aayengeli otaye ke ya gamena.
Mbela shika otashi ti kutya aayengeli ihaya kwathele aantu? Hasho nando. (Episalomi 91:11) Aantu yamwe ohaya kala lela yu uvite kutya Kalunga okwe ya tulila po aayengeli ye ya gamene noku ya wilika. Kenneth ngoka a tumbulwa moshitopolwa shotango, naye osho a li u uvite ngawo. Nonando itatu vulu naanaa okutya osho, otashi vulika e li mondjila. Oonzapo dhaJehova ohadhi mono olundji nkene aayengeli taye dhi wilike sho tadhi uvitha. Ihe molwaashoka aayengeli ihaya monika, itatu vulu okutseya kutya Kalunga ohe ya longitha shi thike peni. Nonando ongawo, inashi puka okupandula Omunankondoadhihe, uuna e tu yambidhidha musha. — Aakolossa 3:15; Jakob 1:17, 18.
7-13 KOTOBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 92–95
Okulongela Jehova okwo dhingi!
Aagundjuka, mbela otamu gandja ngaa eitulomo komalalakano gopambepo
5 Etompelo lya simanenena lyokwiitulila po omalalakano gopambepo, olyo okuulukila Jehova kutya otwa pandula sho e tu hole nomolwiinima mbyoka e tu ningila. Omupisalomi okwa ti: “Omuwa, osho opala oku ku hambelela. . . . Omuwa, iilongankondo yoye otayi nyanyudha ndje; otandi imbi nda nyanyukwa molwaashoka we shi longo.” (Eps. 92:1, 4) Wu li omugundjuka, dhiladhila kwaashihe shoka Jehova e ku ningila. Okwe ku pa omwenyo, eitaalo, Ombiimbeli, egongalo nosho wo etegameno lyonakuyiwa. Ngele owa pititha komeho omalalakano gopambepo, kungawo otu ulukile Kalunga kutya owe mu pandula, omolwomayambeko ngoka e ku pa, naashoka ohashi ku hedhitha popepi naye.
Olye ha nwetha mo okudhiladhila kwoye?
8 Ngaashi omuvali omunahole, Jehova okwa hala aanona ye ya kale ye na onkalamwenyo yi na eityo. (Jes. 48:17, 18) Onkee ano, okwe tu pa omakotampango kombinga yankene tu na okwiihumbata nogankene tu na okwiihumbatela yalwe. Kungawo, ote tu kwathele tu kale hatu tala ko iinima ngaashi he yi tala ko notu kale metsokumwe nomithikampango dhe. Shoka inashi tu ngambeka unene, ihe otashi tu kwathele tu hwepopaleke okudhiladhila kwetu notu kale hatu dhiladhila iinima muule. (Eps. 92:5; Omayel. 2:1-5; Jes. 55:9) Ngele otwa ningi ngawo, otatu vulu natango okuninga iinima yetu yopaumwene notashi ke tu kwathela wo tu ninge omatokolo ngoka tage tu etele enyanyu. (Eps. 1:2, 3) Eeno, okudhiladhila ngaashi Jehova ohaku tu etele uuwanawa mboka twa pumbwa.
Jehova Kalunga koye okwe ku lenga!
18 Sho tatu ende tatu kulupa, natu kale nuushili kutya Jehova oku tu nine natango iilonga. (Eps. 92:12-15) Jesus okwe tu longa kutya nonando okuvula kwetu okwa ngambekwa, nenge shoka tatu ningi osha fa kaashi na oshilonga, Jehova okwa lenga kehe shoka tatu vulu okuninga miilonga ye. (Luk. 21:2-4) Onkee ano, gandja eitulomo kwaashoka to vulu okuninga. Pashiholelwa, lombwela aantu kombinga yaJehova, galikanena aamwaho noku ya ladhipika ya kale aadhiginini. Jehova oku wete kutya oto vulu okukala omulongi pamwe naye, molwaashoka owu na ehalo okukala omudhiginini kuye, ihe hamolwiilonga mbyoka to vulu okulonga. — 1 Kor. 3:5-9.
Omaliko gomOmbiimbeli
‘Uuwindji wuunongo waKalunga owu thike peni!’
18 Tala nkene omuyapostoli Paulus a popi uunongo waJehova wi ikalekelwa a ti: “Ano uuwindji wuuyamba waKalunga ou thike peni! Uunongo noondunge dhe odha hulila peni! Olye ta vulu okufatulula omatokolo ge? Olye ta vulu okuuva ko oondjila dhe?” (Aaroma 11:33) Palaka lyopetameko, ovelise ndjoka oya tameka noshityankumwe “O!” shoka tashi ulike kutya Paulus okwa li a kumwa noonkondo. Oshitya shOshigreka shoka sha tolokwa ‘uuwindji,’ osha pambathana noshitya shoka sha tolokwa “olumbogo” mOmbiimbeli. Onkee ano, iitya mbyoka Paulus a longitha otayi tu pe ethano lya tsa momadhiladhilo. Ngele tatu dhiladhila kuunongo waJehova, otwa fa omuntu ta tala molumbogo olule, kaalu na ehulilo. Olumbogo ndoka italu vulu okumetwa, nomuntu ito vulu lela okupopya kutya omwa tya ngiini mulwo. (Episalomi 92:5) Mbela shoka itashi tu inyengitha tu kale aaifupipiki?
14-20 KOTOBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 96–99
‘Hokololeni elaka etoye’
Onkundana ombwanawa oshike?
AAKRISTE ohayu uvitha “elaka ndika etoye” nenge onkundana ombwanawa yUukwaniilwa mokulombwela yalwe kombinga yawo, mokuyelitha kutya Uukwaniilwa owo epangelo lyomonakuyiwa ndyoka tali ka pangela uuyuni pauyuuki. Ihe nonando ongaaka, uutumbulilo “elaka ndika etoye” owa longithwa wo momikalo dhilwe mOmbiimbeli. Pashiholelwa, owa popiwa wu li “onkundana ombwanawa yehupitho” (Episalomi 96:2, NW); ‘elaka etoye lya zi kuKalunga’ (Aaroma 15:16) nosho wo “elaka etoye tali popi Jesus Kristus.” — Markus 1:1.
Oku shi popya paunathangwa, onkundana ombwanawa oya kwatela mo ooshili adhihe ndhoka Jesus a popya naandhoka aalongwa ye ya nyola. Manga inaa londa a ye megulu, okwa li a lombwele aalongwa ye kutya: “Indeni ano, ka ningeni aantu ayehe aalongwa yandje, mu ya [ninginithe, NW] medhina lyaHe nolyOmwana nolyOmbepo Ondjapuki, ne mu ya longe okudhiginina ayihe mbyoka nde yi mú lombwele.” (Mateus 28:19, 20) Onkee ano, iilonga yAakriste yashili kayi shi owala okulombwela yalwe kombinga yUukwaniilwa, ihe ohaya kambadhala wo okuninga aantu aalongwa.
Oshike tashi ka ningwa mEsiku lyEpangulo?
Ngaashi shu ulikwa methano kolulyo, aantu oyendji ohaya dhiladhila kutya mEsiku lyEpangulo aantu omabiliyona otaye ke etwa komeho goshipangelapundi shaKalunga ya pangulwe shi ikolelela kiilonga yawo yonale. Ohaya dhiladhila kutya yamwe otaya ka kala nomwenyo megulu omanga yalwe taya ka pya moheli. Ihe Ombiimbeli otayi holola kutya elalakano lyEsiku lyEpangulo okumangulula aantu monkalo yokwaanuuyuuki. (Episalomi 96:13) Kalunga okwa langeka po Jesus e li Omupanguli ngoka ta ka galulila uuyuuki kombanda yevi. — Lesha Jesaja 11:1-5; Iilonga 17:31.
Kevi otaku ka kala ombili uule woomvula eyuvi, nosigo aluhe
18 Ihe elongelokumwe ndyoka olya li lya teka po, sho Satana a nwetha mo Adam naEva ya tukululile Jehova oshipotha. Ihe okuza mo 1914, Uukwaniilwa wopaMesiasa owa kala nokukatuka oonkatu kashona nakashona wu galulile po elongelokumwe nombili ndjoka. (Ef. 1:9, 10) Pethimbo lyElelo lyOomvula Eyuvi, iinima iikumithi mbyoka “kaayi wetike” ngashingeyi otayi ka monika shili. Opo nduno taku ya ihe “ehulilo,” sha hala okutya, ehulilo lyElelo lyOomvula Eyuvi lyaKristus. Konima yaashono, oshike tashi ka ningwa po? Nonando Jesus okwa pewa “epangelo alihe megulu nokombanda yevi,” ke na nando elalakano lyasha lyokukutha po ondondo yaJehova. Jesus ota ka gandja neifupipiko ‘uukwaniilwa kuHe Kalunga ke.’ Jesus ota ka longitha ondondo ye yi ikalekelwa noonkondopangelo dhe a ‘simanekithe Kalunga.’ — Mat. 28:18; Fil. 2:9-11.
19 Pethimbo ndyoka, aapangelwa yUukwaniilwa ayehe kombanda yevi otaya ka kala ya gwanenena. Otaya ka kala aaifupipiki notaya ka vulika nehalo ewanawa kuunamapangelo waJehova ngaashi Jesus. Otaya ka ulika kutya oya hala shili okuvulika kuunamapangelo waJehova mokukala aadhiginini kuwo, sho taya ka makelwa lwahugunina kuSatana. (Eh. 20:7-10) Konima yaashono, mboka ya tsa ondumbo naJehova otaya ka hanagulwa po sigo aluhe kutya nduno aantu nenge iishitwa yopambepo. Ngele sha ningwa, oondigolo dhenyanyu otadhi ka uvika. Iishitwa ayihe megulu nokombanda yevi otayi ka tanga Jehova nenyanyu ngoka ta ka kala “oye awike omupangeli gwaayihe.” — Lesha Episalomi 99:1-3.
Omaliko gomOmbiimbeli
it-2-E ep. 994
Eimbilo
Uutumbulilo “eimbilo epe” itawu adhika owala mOmapisalomi, ihe owu li wo momanyolo gaJesaja nogomuyapostoli Johannes. (Eps 33:3; 40:3; 96:1; 98:1; 144:9; 149:1; Jes 42:10; Eh 5:9; 14:3) Sho kwa konakonwa shi ikololela kwaashoka tashi kundathanwa, olundji uutumbulilo “eimbilo epe” otawu ulike kutya eimbilo ndyoka olya li hali imbwa, omolwehumokomeho ndyoka lya ningwa muunamapangelo weshito lyaJehova alihe. Ngaashi sha popiwa nenyanyu mEpisalomi 96:10 kutya: “Omuwa oye omukwaniilwa!” Omalunduluko omape ngoka ga ningwa muukwaniilwa waJehova nosho wo shoka taga thaneke megulu nokombanda yevi, otaga ulike geli oshitopolwa ‘sheimbilo epe.’ — Eps 96:11-13; 98:9; Jes 42:10, 13.
21-27 KOTOBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 100–102
Ulika kutya owa pandula ohole yaJehova ihaayi hulu po
Ongiini to vulu okwiilongekidhila eninginitho?
18 Ohole yoye yokuhola Jehova oyo uukwatya uuwanawa, ano uukwatya wa dhenga mbanda mboka wu na. (Lesha Omayeletumbulo 3:3-6.) Ngele ohole yoye yokuhola Kalunga oya kola, otayi vulu oku ku kwathela wu idhidhimikile omashongo nomupondo monkalamwenyo. Nongele owu na uukwatya mbuka, ito ka etha nando okulongela Jehova, uuna pwa holoka omaupyakadhi. Ombiimbeli olundji ohayi popi kutya Jehova oku hole aapiya ye. Shoka otashi ulike kutya ke na esiku a thige po aapiya ye nenge a kale kee ya hole we. (Eps. 100:5) Owa shitwa oshifetha shaKalunga. (Gen. 1:26) Ongiini nduno to vulu okuulika ohole ndjoka?
19 Tameka nolupandu. (1 Tes. 5:18) Esiku kehe ipula ngeyi: ‘Jehova oku ulukila ndje ngiini ohole?’ Opo nduno, pandula Jehova momagalikano goye, to popi iinima yokondandalunde mbyoka e ku ningila. Ndhindhilika kutya Jehova ohe ku ningile iinima iiwanawa paumwene, molwaashoka e ku hole, ngaashi owala omuyapostoli Paulus naye a li a ndhindhilike kutya Jehova oku mu hole. (Lesha Aagalati 2:20.) Ipula ngeyi: ‘Mbela onda hala oku mu ulukila kutya ondi mu hole wo?’ Ohole yokuhola Jehova otayi ke ku kwathela wu tsikile okukondjitha omamakelo nokwiidhidhimikila omashongo nomupondo. Otayi ke ku inyengitha wu tsikile okulongela Jehova pandjigilile, to ulukile Ho kutya owu mu hole esiku kehe.
“Kotokeni ne mu tonate”
10 Iinima yimwe ya nika oshiponga mbyoka twa pumbwa okuyanda, ongaashi okudhana nomaiyuvo gagumwe, uunkolwe, uufukedhi nokupopya oohapu tadhi uvitha nayi yalwe nosho wo okutala omainyanyudho gelongithonkondo, omathano giipala niikwawo ya fa mpoka. (Eps. 101:3) Omutondi gwetu Satana oha kala aluhe ta kongo oompito a yone po uukuume wetu naJehova. (1 Pet. 5:8) Ngele inatu kotoka Satana ota vulu okukuna momadhiladhilo getu nomomitima dhetu efupa, okupopya iifundja, olwiho, uutondwe, uuntsa nokugeelathana. (Gal. 5:19-21) Petameko omaiyuvo ngoka otashi vulika tu kale tu wete inaaga nika oshiponga. Ihe ngele ihatu katu nziya onkatu tu ga vudhe mo, otaga ka tsikila okukoka mutse ga fa oshimeno shi na uuzigo notage ke tu etela uupyakadhi. — Jak. 1:14, 15.
Mbela oto ka pulakena ngaa komalondodho ga yela gaJehova?
7 Oshike sha kwatelwa mokuyanda aalongi aafundja? Inatu ya taamba momagumbo getu nenge tu ya popithe. Natu ikelele wo okulesha omambo gawo, okutala oopolohalama dhawo dhoko-TV nokulesha uuyelele mboka ya tula ko-Internet, nenge tu ninge omatyokosha kombinga yiinima mbyoka ya shanga ko. Mbela omolwashike tu na okukala twa tokola toko okuyanda aashunimonima? Etompelo lya simanenena olyo kutya otu hole “Kalunga omunashili.” Onkee ano, inatu hala nandonando okupulakena komalongo giifundja ngoka ge li ompinge noshili yOohapu dhaKalunga. (Eps. 31:5, NW; Joh. 17:17) Otu hole wo ehangano ndyoka Jehova ta longitha opo e tu longe ooshili dhinyanyudha. Ehangano ndyoka lyaJehova olye tu longa ooshili kombinga yedhina lye neityo lyalyo nosho wo elalakano lye li na ko nasha nevi, shoka hashi tu ningilwa ngele twa si nosho wo etegameno li na ko nasha neyumuko. Mbela ito dhimbulukwa enyanyu ndyoka wa li wu na sho wi ilongo oshikando shotango ooshili ndhoka nosho wo dhilwe ishewe? Ano inatu etha nando tu nwethwe mo komalongo giifundja ngoka tage ke tu gamuna ko kehangano ndyoka lye tu longa ooshili dha tya ngaaka. — Joh. 6:66-69.
8 Inatu hala nando okulandula aalongi aafundja, kashi na nduno mbudhi kutya otaye tu lombwele shike. Inatu pumbwa okupulakena kaalongi aafundja mboka ya fa omithima dha pwina. Mboka haya pulakene komalongo gawo, otaye ki ipa uusama konima yethimbo. Onkee ano, otu na okukala twa tokola toko okukala aadhiginini kuJehova nosho wo kehangano lye. Ehangano lyaJehova kapu na esiku lya li lye tu yemateka nohali tu pe aluhe omeya ogendji ga yogoka goshili yOohapu dhaKalunga. — Jes. 55:1-3; Mat. 24:45-47.
Omaliko gomOmbiimbeli
Shoka tashi tu kwathele kaatu kanithe etaloko ewanawa
20 Ihe omupisalomi okwa li natango ta vulu okulongitha onkalamwenyo ye a tange Jehova. (Lesha Episalomi 102:19-21.) Ngaashi tu shi wete mEpisalomi 102, nokuli naamboka ye li meitaalo otaya vulu okukala yu uvite uuwehame wontumba notaya kondjo ya gandje eitulomo kushilwe. Omupisalomi okwa li u uvite ‘i ikalela a fa okadhila ke li kombanda yondunda,’ a fa owala a li e na uupyakadhi wokukala naantu. (Eps. 102:7) Ngele opu na esiku noka kala wu uvite ngaaka, mbumbulila Jehova omutima gwoye ngaashi omupisalomi. Omagalikano gomuthiminikwa, sha hala okutya goye, otaga vulu oku ku kwathela sho to kondjo nomadhiladhilo omawinayi. Jehova okwa li u uvaneke kutya “ota ka uva omagalikano gomapongo noita ka dhina omaindilo gago.” (Eps. 102:17) Inekela euvaneko ndyoka.
28 KOTOBA–3 NOVOMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA EPISALOMI 103–104
Oku shi kutya ‘tse ontsi yevi’
Holela Jehova mokukala ho tifuka
5 Eifupipiko nolukeno ohalu inyengitha Jehova a tifuke. Pashiholelwa, Jehova okwa li a ulike kutya omwiifupipiki, sho a li e li pokuhanagula po aakolokoshi yomuSodom. Jehova okwa li a lombwele omuyuuki Lot okupitila maayengeli ye, a matukile koshitopolwa shokoondundu. Ihe Lot okwa li a tila okuya ko. Onkee okwe mu indile opo ye noyaandjawo ya ye kuZoar, okandoolopa okashona hoka Jehova a li a tokola okuhanagula po. Jehova okwa li ta vulu okulombwela Lot kutya na ninge owala shoka e mu lombwele. Pehala lyaashono, okwa li a etha Lot a ye ko, noka li a hanagula po okandoolopa hoka. (Gen. 19:18-22) Konima yomathelemimvo, Jehova okwa li a ulukile aakalimo yomuNinive olukeno. Okwa tumu omuhunganeki Jona a ka lombwele aakolokoshi yomoshilando shoka kutya otaya ka hanagulwa po pamwe nasho. Ihe Aaninive sho yi itedhulula, Jehova okwe ya uvile olukeno noina hanagula po we Ninive. — Jona 3:1, 10; 4:10, 11.
Inekela muJehova ngaashi Simson
16 Nando Simson okwa li a mono iilanduliko yi yemateka omolwepuko lye, ina etha po okukambadhala okulonga ehalo lyaJehova. Sha faathana, natse ngele otwa ningi epuko e tatu pukululwa nenge e tatu kuthwa iinakugwanithwa, inatu etha po okulongela Jehova. Dhimbulukwa kutya Jehova oku na aluhe ehalo oku tu dhimina po. (Eps. 103:8-10) Nonando ohatu ningi omapuko, Jehova ota vulu oku tu pa oonkondo tu longe ehalo lye, ngaashi owala Simson.
17 Natu ka taleni koshiholelwa shomumwatate omugundjuka gwedhina Michael. Okwa li omuyakuligongalo ye omukokolindjila. Shinikitha oluhodhi, okwa ningi epuko, naashoka osha li she mu ningitha a kanithe iinakugwanithwa ye megongalo. Okwa ti: “Sigo oompano onda kala nda ipyakidhila noonkondo niilonga yaJehova. Ohaluka, onda li ndi uvite kutya itandi vulu we okuninga sha miilonga yaJehova.”
18 Shoka oshindhindhilikwedhi, Michael ka li a shuna omutse miipeta. Okwa gwedha ko a ti: “Onda li nda gandja eitulomo kokuhedha popepi ishewe naJehova mokukala handi mu mbumbulile omutima gwandje okupitila megalikano, mokulesha Ombiimbeli nomokutedhatedha.” Mokweendela ko kwethimbo, Michael okwa li a galulilwa ishewe iinakugwanithwa megongalo. Ngashingeyi oku li omukuluntugongalo nokuli wo omukokolindjila gwondjigilile. Okwa ti: “Ekwatho netsomukumo ndyoka nda li nda pewa kaakuluntugongalo, olya kwathele ndje ndi mone kutya Jehova oku hole ndje natango. Otandi vulu natango okukala megongalo ndi na eiyuvo lya yela. Oshinima shino osha longo ndje ndi mone kutya Jehova ota vulu okudhimina po kehe gumwe ngoka a iyela ombedhi shili.” Otatu vulu okukala twa tompwa kutya Jehova ote ke tu longitha noku tu yambeka nokuli nonando ohatu ningi omapuko, ngele otwa ningi ngaashi tatu vulu, tu opaleke omapuko getu nokutsikila okukala twe mu inekela. — Eps. 86:5; Omayel. 28:13.
Oto vulu okwaadha omalalakano goye gopambepo
2 Ngele ngashingeyi owi itulila po elalakano ndyoka inoo adha natango, ino teka omukumo. Nokuli naandyoka kaali shi enene, olundji ohali pula ethimbo nokulonga nuudhiginini. Sho wa hala natango okwaadha elalakano lyoye ndyoka, otashi ulike kutya owa lenga ekwatathano lyoye naJehova nowa hala oku mu pa shoka sha dhenga mbanda. Jehova oha pandula oonkambadhala dhoye. Odhoshili kutya ina tegelela wu ninge oshindji shi vulithe pwaashoka to vulu okuninga. (Eps. 103:14; Mika 6:8) Onkee, elalakano lyoye nali kale li li pandjele noto vulu oku li adha. Ngele owi itulile po elalakano lyontumba, oshike to vulu okuninga wu li adhe? Natu ka kundathaneni omaetopo gamwe.
Omaliko gomOmbiimbeli
“Omushiti gwegulu nogwevi” oku na oonkondo dhokushita
18 Oshike tatu ilongo kunkene Jehova ha longitha oonkondo dhe dhokushita? Ohashi tu kumitha okutala kiishitwa yaJehova ya yoolokathana. Omupisalomi gumwe okwa ti: “Omuwa, owa shiti iinima oyindji! . . . Evi olyu udha iishitwa yoye.” (Episalomi 104:24) Oohapu ndhoka odhoshili. Aanongononi yiinima yi na omwenyo yamwe oya ti kutya kevi oku na iishitwa ya konda pomamiliyona ogendjigendji. Aantu mboka ye na uunkulungu wokuthaneka ohashi vulika ya nyengwe okutota po iinima iipe. Mepingathano naashoka, Jehova oku na oonkondo okutota po nokushita iinima iipe ya yoolokathana.