Owe shi tseya ngaa?
Mbela aayambi mboka ya li haya yakula motempeli methelemumvo lyotango, oya li haya fala peni ombinzi yomayambo giinamwenyo?
OMUMVO kehe, aayambi yomuIsraeli shonale oya li haya yamba omayambo ogendji giinamwenyo koshiyambelo motempeli. Omunandjokonona Omujuda gwomethelemumvo lyotango, Josephus, okwa ti kutya pOpaasa opwa li hapu dhipagwa oonzi dhi vulithe po 250 000 dhi li omayambo, shono hashi ningitha pu kale pu na ombinzi oyindji yiinamwenyo tayi tika. (Lev. 1:10, 11; Num. 28:16, 19) Mbela ombinzi ndjono oya li hayi falwa peni?
Aalafululi yiikulunima oya li ya mono omukanka omunene motempeli yaHerodes, ngoka gwa li hagu longithwa sigo oosho otempeli ya hanagulwa po mo 70 E.N. Osha yela kutya momukanka moka omo mwa li hamu kungulukile ombinzi ndjoka hayi tilwahi motempeli.
Natu ka taleni kiinima iyali yi na sha nomukanka ngoka:
Oombululu ndhoka dha li kohi yoshiyambelo: Uuyelele kombinga yomukanka moka mwa li hamu kungulukile ombinzi ndjoka ya za moshiyambelo otawu adhika membo Mishnah, moka mu na oompango nomithigululwakalo dhAajuda, ndyoka lya nyolwa methelemumvo etitatu E.N. Olya ti: “Mohuke yokuumbugantuninginino omwa li mu na oombululu mbali . . . moka mwa li hamu kungulukile ombinzi, ndjoka ya li hayi tilwa kuuninginino nosho wo kuumbugantu woshiyambelo, tayi piti nokutsakanena mumwe nomeya momukanka, moka hayi kungulukile yu uka kesilu lyaKidron.”
Omukalo nguka gwonale “gwoombululu” dhi li popepi noshiyambelo otagu tsu kumwe nuuyelele mboka wa monika kaalafululi yiinima yopethimbo lyetu. Embo li nasha nondjokonona yAajuda, olya ti kutya aalafululi yiinima oya mona omikanka popepi notempeli, moka tashi vulika mwali hamu kungulukile ombinzi yiinamwenyo nomeya okuza moshiyambelo.
Oonzo dhomeya dha gwana: Aayambi oya li haya kala ya pumbwa omeya ga gwana, opo ya opaleke kohi yoshiyambelo nosho wo momukanka moka. Opo ya longe oshilonga shika sha simana, aayambi oya li ya pumbwa omeya esiku kehe, okuza moonzo dhomeya dhomoshilando. Oonzo ndhoka odha kwatela mo uukanala, omikanka dhomeya, oondungu noondama. Omulafululi gwiikulunima gwedhina Joseph Patrich okwa ti: “Omukalo ngoka gwa kitakana gwokweeta omeya motempeli, oku yi opaleka noku ga pititha mo okupitila momukanka, ogwa li owala hagu longithwa motempeli ndjoka.”