Kala ho hekeleke mboka ya silwa ngaashi Jesus a li a ningi
LASARUS omukalimo gwomuBetania okwa li te ehama te ehamenene. Aamwayina Marta naMaria oya li ya tumine kuume kawo kopothingo, Jesus, etumwalaka kutya Lasarus ote ehama te ehamenene. Ihe lwopokati mpono, Lasarus okwa si. Konima yefumviko lye, ookuume naashinda oya li ye ya okutalela po Marta naMaria, “oku ya hupulutha.” (Johannes 11:19) Lwanima, Jesus okwa li a thiki muBetania e ta yi kegumbo lyookuume ke mboka. Ngele tatu tala kwaashoka a li a popi naashoka a ningi, otatu vulu okwiilonga sha kombinga yankene tatu vulu okuhekeleka mboka ya silwa.
Okukala po kwoye otaku ku ulika kutya owu na ko nasha naamboka ya silwa
Opo Jesus a ka thike kuBetania okuza kuJeriko, okwa li e na okweenda uule womasiku gaali lwaampoka. Okwa li e na okutaaguluka omulonga gwaJordan nokweenda nondjila yi na omagoli noya siluka. Sho Jesus a thiki, Marta okwa yi nziya e ke mu tsakaneke pondje yoshilando. Konima sho Maria u uvu kutya Jesus okwa thika, naye okwa yi nziya kuye. (Johannes 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Okukala po kwaJesus okwa li lela ehekeleko kaamwayinathana mboka ya li ya nika oluhodhi.
Nokunena, natse ngele otwa yi kwaamboka ya silwa, otashi ke ya hekeleka wo. Scott naLydia, mboka ya li ya silwa okamwanamati, Theo, koomvula hamano moshiponga shohauto, oya ti: “Otwa li twa pumbwa eyambidhidho lyaakwanezimo nolyookuume noya li ye ya kutse mokati kuusiku koshipangelo.” Ookuume mboka oya li ya ti shike? Scott naLydia oya ti: “Pethimbo mpoka katwa li tu wete ya pumbwa okupopya sha. Okukala po kwawo okwa li ku ulike kutya oye na ko nasha natse.”
Ombiimbeli otayi ti kutya sho Jesus a mono aantu taya lili omolweso lyaLasarus, okwa “hendwa komutima” nokwa “lili.” (Johannes 11:33-35, 38) Jesus ka li e wete sha nika uukatalume okulila montaneho yayalwe. Okwa li e yu uvitile uukwawo wanankali. Oshike tatu ilongo mwaashoka? Uuna tatu talele po mboka ya silwa, katu na okukala twa sa ohoni okulila naamboka taya lili. (Aaroma 12:15) Ihe ino kala wu uvite kutya owu na oku ya ningitha ya lile. Yamwe otashi vulika ya kale inaaya hala okulila montaneho yayalwe.
Pulakena nolukeno
Otashi vulika Jesus a li e na edhiladhilo lyokuladhipika Marta naMaria, ihe okwa li e etha oyo ya popye tango. (Johannes 11:20, 21, 32) Sho Jesus a li ta popi naMarta, okwe mu pula epulo e ta pulakene nawa sho Marta ta yamukula.—Johannes 11:25-27.
Okukala omupulakeni omwaanawa ongele ho ulike kutya owu na ko nasha shili. Opo tu hekeleke ngoka a silwa, otwa pumbwa okupulakena nawa. Otatu ku ulika kutya otu li aapulakeni aawanawa uuna tatu pula omapulo ngoka taga ka ningitha nakusilwa a holole omaiyuvo ge. Ihe kotoka kuu ya kondjithe wu kundathane nayo ngele oya hala owala okukala ya mwena. Otashi vulika ya kale ya vulwa noya hala owala okuvululukwa po.
Oonakusilwa otashi vulika ya kale ya kwatwa kuukangambungu nomathimbo gamwe otashi vulika ya popye oshinima ye shi popya nale. Yamwe ohayu ulike kutya oyu uvite ngiini. Maria naMarta oya ti kuJesus: “Omuwa, ando owa li po, ando omumwameme ina sa.” (Johannes 11:21, 32) Jesus okwa li a ningi po shike? Okwa li a pulakene nawa nonolukeno. Ina kambadhala oku ya lombwela nkene ye na okukala yu uvite. Osha yela kutya okwa li e shi kutya oya nika oluhodhi noonkondo.
Ngele ku na uushili kutya owu na okupopya shike uuna to talele po ngoka a silwa, oto vulu oku mu pula to ti: “Owa hala okupopya kombinga yaashoka sha ningwa po?” Gandja eitulomo kwaashoka ta yamukula. Pulakena nawa shoka te ku lombwele. Kala wa tala kuye e to kambadhala wu uve ko nkene u uvite.
Kashi shi oshipu okuuva ko lela nkene omuntu ngoka a silwa ha kala u uvite. Lydia okwa ti: “Oompumbwe dhetu ohadhi lunduluka. Omathimbo gamwe otwa li hatu haluka owala tatu lili montaneho yaamboka ye ya oku tu talela po nopwaahe na okwiipangela. Ihe katwa li twa hala yalwe ya kale ya gwililwa po koluhodhi. Ookuume ketu oya li ya ningi ngaashi taya vulu opo yu uve ko nkene tu uvite.”
Jesus naye osho naanaa a li a ningi ngaaka. Okwa li e shi shi kutya kehe gumwe ota “adhika kuudhigu.” (2 Ondjalulo 6:29) Jesus okwa li a yamukula aamwayinathana mbaka yaali momikalo dha yoolokathana sho ya li ya popi naye. Molwaashoka Marta okwa li a tsikile oonkundathana, Jesus okwa li a tsikile okupopya naye. Molwaashoka Maria okwa li ta lili, Jesus ina popya naye ethimbo ele. (Johannes 11:20-28, 32-35) Oshike tatu vulu okwiilonga moshiholelwa she? Oshi li nawa okweetha nakusilwa oye a kale ta popi unene. Okukala wa hala okupulakena nawa sho taya popi nkene yu uvite otashi vulu oku ya hekeleka noonkondo.
Oohapu ndhoka tadhi aludha
Sho Maria naMarta ya lombwele Jesus ya ti: “Omuwa, ando owa li po” ina kambadhala oku ya pa uusama nenge a kale u uvite nayi kwaashoka ya ti. Okwa yamukula Marta e te mu shilipaleke a ti: “Omumwanyoko ota ka yumuka.” (Johannes 11:23) Sho Jesus a popi oohapu ndhoka okwe mu kwathele a tale kutya oshike tashi ka ningwa po noku mu dhimbulukitha kutya oku na etegameno.
Dhimbulukwa kutya uuna to popi nomuntu ngoka a silwa oohapu oombwanawa nonando kadhi shi odhindji, otadhi vulu oku tya sha kuye noonkondo. Oto vulu oku mu hekeleka kutya nduno omokupopya naye nenge omoku mu nyolela ontumwafo. Molwaashoka oontumwafo nenge uukalata otawu vulu okukala hawu leshululwa momukokomoko gwethimbo, otashi vulika wu kale hawu mu hekeleke. Konima yoomwedhi omugoyi okuza sho omusamane gwe, Bob a si, Kath okwa li ha lesha uukalata we mboka a li a pewa. Kath okwa ti: “Onda li nda mono kutya owa li wa kwathele ndje shi vulithe nale nowa hekeleke ndje.”
Oshike to vulu okupopya uuna to nyolele omuntu ngoka a silwa ontumwafo yoku mu hekeleka? Oto vulu okupopya kombinga yanakusa, iimoniwa mbyoka wa li wa nyanyukilwa pamwe naye nenge uukwatya uuwanawa mboka wa li wu hole muye. Kath okwa ti: “Oohapu oombwanawa kombinga yaBob nosho wo uukwatya we uuwanawa owa li wa ningitha ndje ndi kale nda hala okwiimemeha nokulila. Omahokololo omawanawa kombinga ye oga li ga dhimbulukitha ndje onkalamwenyo ombwanawa ndjoka twa li twa nyanyukilwa pamwe. Muukalata owundji mboka handi nyanyukilwa ngashingeyi omwa li mwa nyolwa wo oovelise dhOmbiimbeli.”
Gandja ekwatho tali longo
Jesus okwa li a ningi oshinima shoka itaatu vulu okuninga opo a kwathele aamwayina yaLazarus. Okwa li a yumudha Lazarus. (Johannes 11:43, 44) Ihe tse otatu vulu okuninga iinima mbyoka tatu vulu okuninga, ngaashi okutelekela mboka ya silwa, okugandja ehala lyokukala kwaamboka ye ya koosa, okuyogela mboka ya silwa, okukala naanona, oku ya landela iinima yawo nenge oku ya kwathela niiyenditho. Oonakusilwa otaya ka kala ye na olupandu lwohole ndjoka twe ya ulukila.
Oshi shi okuuviwa ko kutya mboka ya silwa otashi vulika ya kale ya hala okukala oyo awike. Nonando ongawo, oto vulu okuninga oonkambadhala wu kale wu na ekwatathano nayo. Omuvali gumwe a silwa omwana okwa ti: “Ethimbo lyokunika oluhodhi inali ngambekwa nokapu na ongamba kutya sigo uunake wu na okukala wa nika oluhodhi.” Aantu yamwe ohaya dhimbulukwa mboka ya silwa, pethimbo lyiituthidhimbuluko ya simana ngaashi oshituthidhimbuluko shondjokana nenge esiku moka omuntu a silwa. Mokukala pamwe nayo poompito dha tya ngaaka, otashi vulika wu ninge kuume e li nawa methimbo lyuudhigu.—Omayeletumbulo 17:17.
Mehekeleko ndyoka Jesus a li a gandja omwa li mwa kwatelwa etegameno ndyoka ye naalongwa ye ya li ye na. Okwa li e ya lombwele a ti: “Kuume ketu Lasarus okwa kotha, ihe ngame onda hala, ndi ye, ndi ke mu penduthe.” (Johannes 11:11) Jesus okwa li a shilipaleke aalanduli ye kutya otaku ka kala eyumuko. Okwa li a pula Marta a ti: “Owe shi itaala?” Marta okwa yamukula a ti: “Eeno, Omuwa.”—Johannes 11:24-27.
Mbela owi itaala kutya Jesus ota ka yumudha oonakusa? Ngele osho, lombwela mboka ya silwa kombinga yetegameno ndyoka ekumithi. Ya pa ekwatho tali longo. Oohapu niilonga yoye otayi ke ya hekeleka.—1 Johannes 3:18.
[Okaalita pepandja 9]
(Opo wu mone nkene uuyelele wu unganekwa, tala oshileshomwa)
PEREA
Omulonga gwaJordan
Jeriko
Betania
Efuta lyOmongwa
Jerusalem
SAMARIA