ONGULUMAMBO MOINTANETA yiileshomwa yopaMbiimbeli
ONGULUMAMBO MOINTANETA
yiileshomwa yopaMbiimbeli
Oshindonga
  • OMBIIMBELI
  • IILESHOMWA
  • OKUGONGALA
  • w12 4/1 ep. 23-28
  • Okwa li omugameni, omusilishimpwiyu nomwiidhidhimiki

Oshitopolwa shika kashi na okavidio.

Opu na epuko lyasha, okavidio itaka yi komeho.

  • Okwa li omugameni, omusilishimpwiyu nomwiidhidhimiki
  • Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2012
  • Uupalanyolo uushona
  • Uuyelele wa faathana
  • Josef okwa li a gamene aanegumbo lye
  • Josef okwa li ha sile aanegumbo lye oshimpwiyu
  • ‘Ya nika uuthigwa’
  • Josef okwa li i idhidhimike tashi zi komutima
  • Okwa li omugameni, omusilishimpwiyu nomudhiginini
    Natu Holeleni Eitaalo Lyawo
  • “Ondi longe ngiini uuwinayi u thike mpono?”
    Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2015
  • Aamwahe yaJosef Oye Mu Tonde
    Embo Lyandje lyOmahokololo gOmbimbeli
  • Mbela owu na ondumbo? Aamwahe yaJosef oya li ye mu sila ondumbo
    Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2008
Tala uuyele wa gwedhwa po
Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2012
w12 4/1 ep. 23-28

Natu holeleni eitaalo lyawo

Okwa li omugameni, omusilishimpwiyu nomwiidhidhimiki

JOSEF okwa tumbile ishewe omutenge omukwawo kombunda yokasino. Kala ando wa fa wu mu wete ongulohi yimwe e li momukunda gwaBetlehem ta lengalenga ye ta thengathenga okasino ke lwomoombati. Osha yela kutya okwa li ta dhiladhila kombinga yolweendo olule lwe ya taalela, oku ka thika kuEgipiti. Mbela ye nomukulukadhi gwe nokanona otaya ka vula ko ngaa koshilongo hoka ku na aantu kaaye ya shi, elaka kaaye li shi, nosho wo omithigululwakalo kaaye dhi shi?

Kasha li oshipu kuJosef okulombwela Maria, omukulukadhi gwe omuholike, onkundana ndjoka ombwinayi, ihe okwiitsu omukumo e te shi ningi. Okwe mu lombwele kombinga yondjodhi ndjoka a yaguma moka omuyengeli e mu lombwele etumwalaka lya za kuKalunga kutya omukwaniilwa Herodes okwa hala okudhipaga okamwanamati kawo. Oya li ye na okutembuka neendelelo. (Mateus 2:13, 14) Maria okwa li e na oshimpwiyu shili. Akwetu omolwashike pu na omuntu a hala a dhipage okamwana hoka kaake na shoka ka ninga ko itaaka vulu okumonitha omuntu oshiponga? Maria naJosef kaya li ye shi uvite ko. Ihe oya li yi inekele ewiliko lyaJehova e ta yi ilongekidhile ondjila.

Ongulohi yimwe manga aantu ayehe muBetlehem ya kotha noinaaya nongela shoka tashi ningwa po, Josef, Maria naJesus oya zi mo momukunda ngoka. Otashi vulika Josef a li ti ipula naashoka ta ka adha hoka ta yi sho taya ende yu uka lwokuumbugantu yo ye wete kuuzilo taku ende taku yele. Ongiini omuhongi gwiipilangi gwanathangwa a li ta ka gamena omukulukadhi gwe nokanona kaantu aanankondo? Mbela ota ka vula ngaa oku ya sila aluhe oshimpwiyu? Mbela ota ka vula ngaa okwiidhidhimikila oshinakugwanithwa shoka a pewa kuJehova Kalunga shokusila oshimpwiyu nokuputudha okanona hoka ki ikalekelwa? Josef okwa li e na oshinakugwanithwa oshinene lela. Sho tatu ka tala kunkene Josef a li e shi gwanitha po, otatu ka mona kutya omolwashike aasamane aavali nosho wo atuhe kunena twa pumbwa okulandula oshiholelwa she.

Josef okwa li a gamene aanegumbo lye

Oomwedhi opo owala dha piti, onkalamwenyo yaJosef oya li ya lunduluka noonkondo sho a yaleke okamwanakadhona kaEli e shi ningile momukunda gwawo Nasareti. Josef okwa li e shi kutya Maria okakadhona okayogoki pamikalo noke shi okwiinekelwa. Ihe e ku uve, anuwa oke na epunda! Okwa li a hala e ka henge po ongumitila opo kaaka sithwe ohoni.a Ihe omuyengeli okwe mu lombwele mondjodhi kutya Maria okwa ningi omusimba kombepo ondjapuki yaJehova. Omuyengeli okwe mu lombwele wo kutya okanona hoka Maria ta ka mona otaka ka “hupitha aantu moondjo dhawo.” Okwa shilipaleke wo Josef a ti: “Ino tila okukutha Maria, a ninge omukiintu gwoye.”—Mateus 1:18-21.

Shaashi Josef okwa li omulumentu omuyuuki nomuvuliki, osho a ningi. Kungeyi okwa taamba ko oshinakugwanithwa oshinene shokuputudha nokusila oshimpwiyu okanona hoka haaye e ka vala, hoka ka li ka simana noonkondo kuKalunga. Konima, Josef okwa ka fala omukulukadhi gwe, ngoka pethimbo mpoka a li e na etegelelo, kuBetlehem ye ki inyolithe, palombwelo lyomukwaniilwa. Okanona oko ka ka valelwa hoka.b

Josef ina shuna we omukulukadhi gwe nokanona kuNasareti. Oya ka kala muBetlehem, shi li popepi naJerusalem. Oya li oohepele shili, ihe Josef okwa li a ningi kehe shoka ta vulu opo Maria naJesus kaaya kale moluhepo nokaaya mone iihuna. Konima yethimbo efupi, oya ka kala haya kala megumbo eshona. Pethimbo sho onkalamwenyo yawo ya ka lunduluka ishewe, Jesus ka li we okahanona, ihe otashi vulika a adhika a gwanitha nale omvula yimwe.

Opwe ya aalumentu, aayanekeli haya tala koonyothi nokiikwagulu yilwe, ya za kUuzilo, tashi vulika ya zi koshilando shokokule kuBabilon. Oye ya ya landula onyothi ndjoka ye ya eta pegumbo lyaJosef naMaria, taya kongo okanona hoka ka li taka ka ninga omukwaniilwa gwAajuda. Aalumentu mbaka oya li taya ulike kutya oye na esimaneko shili.

Aayanekeli mbaka oya li ya tula Jesus moshiponga oshinene, kutya nduno oya li ye shi shi nenge kaya li ye shi shi. Onyothi ndjoka ye ya ya landula oya li ye ya fala tango kuJerusalem pehala lyoku ya fala yuukilila kuBetlehem. Sho ye li muJerusalem oya lombwele omukwaniilwa Herodes kutya otaya kongo okanona hoka kali taka ka ninga omukwaniilwa gwAajuda. Shoka osha li she mu ningitha a kale a sa ondumbo.—Tala oshitopolwa “Aaleshi yetu taya pula . . . Olye a li a tumu ‘onyothi’?” pepandja 29.

Lagwenene, opwa li pu na ngoka e na oonkondo dhi vule dhaHerodes. Momukalo guni? Aalumentu mboka ya li ye ya okutalela po okanona oya matula omagano gawo, nokaya li ya pula ya pewe sha nokuli. Otashi vulika Josef naMaria ya li inaaye shi tegelela sho yi iyadha ye na iilandithomwa yondilo ngaashi “oshingoli, iitsinino nomagadhi ga nika nawa.” Aayanekeli oya li ya hala oku ka lombwela omukwaniilwa Herodes kutya okanona hoka ya li taya kongo oye ke ka adha peni. Ihe Jehova okwa yi mo olunyala. Okupitila mondjodhi, okwe ya lombwele ya shune kegumbo nondjila yilwe.—Mateus 2:1-12.

Okuza owala sho aayanekeli ya yi, Josef okwa londodhwa komuyengeli gwaJehova a ti: “Thikama, kutha okanona nayina, ngu u tembukile kuEgipiti. Kala hoka, sigo tandi ku lombwele, oshoka Herodes ota kongo okanona e ka dhipage.” (Mateus 2:13) Ngaashi twe shi lesha petameko, Josef okwa vulika neendelelo kelombwelo ndyoka. Okwa li unene e na ko nasha negameno lyokanona hoka nomolwaashono a kutha omukulukadhi gwe nokanona e taya yi kuEgipiti. Molwaashoka oya adhika opo ya pewa omagano gondilo kaayanakeli mbeyaka aapagani, oya li ngashingeyi ye na sha shokwiikwatha nasho mondjila.

Omanyolo giifundja inaaga nethwa mo kuKalunga noongano dhilwe konima yethimbo odha ka kala hadhi popi kombinga yolweendo ndoka lwokuya kuEgipiti momukalo haagwo, tadhi ti anuwa okanona Jesus oka li ka ningi ondjila ofupi pashikumithalonga, ke ya gamene koombudhi noka ningitha omilunga dhi lemuke opo yina a vule okutoonona ko iiyimati nuupu.c Ihe oshili oyo ndjika kutya olweendo ndoka lwa li talu ya fala kehala ndyoka ya li kaaye shi olwa li olule nolululu.

Aavali otaya vulu okwiilonga oshindji kuJosef. Okwa li e etha iilonga ye e ta yamba po onkalamwenyo ye opo a gamene yaandjawo koshiponga. Osha yela kutya okwa li e wete kutya omukulukadhi gwe nokanona eliko eyapuki e li inekelelwa kuJehova. Aavali kunena ohaya putudhile oyana muuyuni wa nika oshiponga moka mu na iinima mbyoka tayi vulu okutula moshiponga, okuyona po nenge nokuli okuhanagula po aagundjuka. Oomeme nootate mboka haya ningi ngaashi Josef kaye shi tuu okupandulwa molwashoka haya longo nuudhiginini opo ya gamene oyana kaaya nwethwe mo komanwethemo ngoka omawinayi!

Josef okwa li ha sile aanegumbo lye oshimpwiyu

Osha fa shi li ngeyi kutya inaya ka kala ko ethimbo ele kuEgipiti, molwaashoka nziya omuyengeli okwa li a lombwele Josef kutya Herodes okwa sa. Josef nokwe ya shuna kegumbo. Ehunganeko ndyoka lya hunganekwa nale olya ti kutya Jehova okwa li ta ka ‘ithana omwana muEgipiti.’ (Mateus 2:15) Josef okwa li a dhana onkandangala megwanitho po lyehunganeko ndyoka, ihe pethimbo mpoka omukulukadhi gwe nokanona okwa li te ke ya ukitha peni?

Josef ka li a katuka nuuhasha. Oshi li pandunge sho a li a tila Arkelaus ngoka a pingene po Herodes, molwaashoka naye okwa li omuhahu nomudhipagi. Josef naanegumbo lye oya li ya wilikwa kuKalunga ya ye kuuninginino komukunda gwaandjawo kuNasareti shaGalilea kokule naJerusalem naaniineya yasho. Hoka oko nduno ye naMaria ya ka putudhila oyana.—Mateus 2:19-23.

Kaya li ye na omauyamba ogendji monkalamwenyo yawo nonkalamwenyo kaya li naanaa ompu. Sho Ombiimbeli tayi ti kutya Josef okwa li omuhongi gwiipilangi, oya longitha oshitya shoka sha kwatela mo omikalo odhindji dhokulonga niipilangi, ngaashi okuteta omiti, oku dhi nanena hoka tadhi ka longithwa, nosho wo oku dhi longekidha opo dhi vule okulongithwa okutunga omagumbo, oombautu, oontopa oonshona, omatemba, omagulu gomatemba, oondjoko niikwa niipangitho yilwe mbyoka hayi longithwa mokulonga omapya. (Mateus 13:55) Oya li iilonga tayi pula lela oonkondo. Olundji aahongi yiipilangi yopethimbo lyOmbiimbeli oya li haya longele komeho yomagumbo gawo nenge mokangulu ka dhikwa pooha dhegumbo.

Josef okwa li ha longitha iilongitho yi ili noyi ili, yimwe tashi vulika e yi pewelwe kuhe. Otashi vulika a li ha longitha ombine, ongodhi yoshumbu, ontsa, okakuya, oshisaaha, ekuyakatana, ohamala, ohamala yomutse omunene, oshihokitho, omboola, oonka dhi ili nodhi ili, ngiika noomboha nonando otashi vulika dha li dhi na ondilo.

Kala ando wa fa wu wete Jesus sho okanona natango, a tala he ta longo. Nomeho ge ga pwa mo ota konenene einyengo kehe lyaJosef, nokapu na omalimbililo kutya okwa li a fuuka koonkondo dhahe, kuunongo we wokulonga nomake ge nokoondunge dhe. Otashi vulika Josef a tameke okupa omwana manga omushona natango a longe iilonga iipu ngaashi okuwega iipilangi mbyoka inaayi yelekana nawa ta longitha iipeta yoohi ya kukutikwa. Otashi vulika a li a longo Jesus kombinga yomiti dhiipilangi dhi ili nodhi ili ngaashi omukwiyu, o-oak, nenge omuti gwooholivi.

Jesus okwa li wo e shi tseya kutya iikaha yaJosef mbyoka yi na oonkondo dhokuteta omiti, oku dhi honga noku dhi mbambangela kumwe, oyo a li ha longitha e mu hekeleke nosho wo yina naamwayina. Kakele kaJesus, Josef naMaria oya ka kala ye na aanona ya konda puyahamano. (Mateus 13:55, 56) Josef okwa li e na okulonga a mana mo opo e ya sile oshimpwiyu noku ya palutha ayehe.

Nonando oongaaka, Josef okwa li e shi shi kutya shoka sha simanenena oku ya sila oshimpwiyu pambepo. Nomolwaashono a li ha kutha ethimbo a longe aanona ye kombinga yaJehova Kalunga nosho wo oompango Dhe. Ye naMaria oya li haye ya fala aluhe kosinagoga momukunda gwawo hoka Ompango ya li hayi leshwa mokule nokufatululwa. Otashi vulika Jesus a li ha kala ta pula omapulo ogendji ngele ya zi kosinagoga hoka ngoka Josef a li ha kambadhala okuyamukula opo a gwanithe po ompumbwe yaJesus yopambepo. Josef okwa li wo ha fala yaandjawo kiituthi yopalongelokalunga kuJerusalem. Popaasa otashi vulika Josef noyaandjawo ya li haya kutha iiwike iyali okweenda ookilometa 113 okuya kuJerusalem, taya dhana oshituthi yo taya shuna ishewe kegumbo.

Mboka haya kwatele komeho momagumbo gopakriste ohaya landula oshiholelwa shoka. Ohaya longitha ethimbo lyawo okudheula oyana miinima yopambepo shoka osho ya pititha komeho giinima ayihe mwa kwatelwa niinima yopamaliko. Ohaya ningi oonkambadhala opo oyana ya kale po pokugongala kwopaKriste mwa kwatelwa niigongi. Ngaashi naanaa Josef a li e shi shi, nayo oye shi shi kutya kapu na eliko lilwe lya simana ndyoka taya vulu okupungulila oyana kaali shi owala ndyoka.

‘Ya nika uuthigwa’

Sho Jesus a li e na oomvula 12, Josef okwa li a fala aanegumbo lye kuJerusalem ngaashi he shi ningi shito. Olya li ethimbo lyoshituthi shOpaasa mpoka kehe gumwe noyaandjawo ya li haya ende momikunda dha ziza nawa pethimbo lyoshitemamvula ye li ongundu ya tsa ombongola yu uka kuJerusalem. Sho taya ihilile puJerusalem, oyendji oya li haya tameke okwiimba omapisalomi ngoka ge shiwike nawa noga li haga imbwa sho taya londo ondundu yu uka muJerusalem. (Episalomi 120–134) Oshilando otashi vulika sha li hashi kala shu udha aantu omayuvi omathele. Konima yoshituthi, kehe gumwe noyaandjawo oya li haya ende natango ye li ongundu ya tsa ombongola taya shuna komagumbo gawo. Molwaashoka Josef naMaria oya li yi ipyakidhila niinima oyindji oya li ye shi Jesus ote ende nayalwe, pamwe tashi vulika naakwanezimo. Oye ke shi dhimbulula kutya Jesus nani kemo mosheendo moka sho pwa piti esiku, shoka sha li she ya halutha.—Lukas 2:41-44.

Oya shuna mbalambala kuJerusalem taya kongo Jesus apehe mpoka ya li. Oye ende taya igidha edhina lye moshilando shoka pethimbo mpoka sha li kaashi na we aantu oyendji. Mbela oku li peni? Sho ye mu kongo omasiku gatatu, mbela Josef okwa li u uvite kutya okwa ndopa noonkondo moshinakugunithwa she shoka e shi inekelelwa kuJehova? Hugunina, oya yi kotempeli. Oya kala taye mu kongo sigo ye ya mongulu yimwe moka mwa li mwa gongala aalumentu aalongwantu yompango, nomugundjuka Jesus okwa li a kuutumba mokati kawo. Josef naMaria kaya li tuu ya pepelelwa!—Lukas 2:45, 46.

Jesus okwa li a pulakena kaalongwantu mbaka ye ta pula omapulo, a halelela okuuva omayamukulo. Aalumentu mbaka oya li ya kuminwa omayamukulo ge neuvoko lye. Maria naJosef nayo oya li ya kumwa. Mehokololo moka Josef ina popya sha. Ihe oohapu dhaMaria otadhi ulike sha yela nkene ayehe ya li yu uvite, sho a ti: “Mumwandje, omolwashike we tu ningile ngeyi? Ngame naho otwe ku kongo nokunika uuthigwa.”—Lukas 2:47-48.

Niitya iishona noya popiwa nawa, Oohapu dhaKalunga otadhi ulike shoka sha kwatelwa mo mokuputudha aanona. Okuputudha okanona otaku vulu okukala okudhigu nuuna nokuli okanona ka gwanenena. Okuputudha aanona muuyuni mbuka wa nika oshiponga otaku vulu ku ‘nikithe aavali uuthigwa,’ ihe otaya vulu okuhekelekwa sho ye shi shi kutya Ombiimbeli oya popya kutya otapu ka kala eshongo lya tya ngaaka.

Ihe otashi nyanyudha oshoka Jesus okwa adhika pehala mpoka a li u uvite e li popepi naHe gwomegulu, Jehova, ti ilongo ashihe shoka a li ta vulu okwiilonga kombinga ye. Nomolwaashono a li a yamukula aavali ye ngeyi: “Omwa kongele ndje shike? Kamu shi shi nani kutya ngame ondi na okukala mumbika yaTate?”—Lukas 2:49.

Josef oku na okukala a li ha kala ti ipula noohapu ndhoka. Otashi vulika a ka kala nokuli e dhi uvitile uuntsa, shaashi oye a li a longo nuudhiginini opo a longe omwana a kale u uvite ngaaka kombinga yaJehova Kalunga. Manga a li omushona natango, Jesus okwa li e shi nale kutya oshitya “tate” otashi ti shike, oshitya shoka Josef a li u ulike kutya otashi ti shike meihumbato lye.

Ngele ngoye omusamane, mbela owe shi tseya tuu kutya owu na uuthembahenda okukwathela aamwoye ya kale ye shi kutya otashi ti shike okukala ye na he omunahole nohe ya gamene? Sha faathana, ngele oto putudha aanona mboka haangoye we ya vala, landula oshiholelwa shaJosef mokuungaunga nakehe gumwe gwomuyo momukalo omwaanawa notagu opalele. Ya kwathela ya hedhe popepi naHe gwomegulu, Jehova Kalunga.

Josef okwa li i idhidhimike tashi zi komutima

Ombiimbeli inayi popya we oshindji kombinga yaJosef, ihe onawa ngele tatu konakona shoka ya popya. Otatu lesha kutya Jesus ‘okwa kala ha vulika kuyo,’ ano kaavali ye. Otayi ti wo kutya “Jesus okwa koko palutu nomoondunge, a hokiwa kuKalunga nokaantu.” (Lukas 2:51, 52) Oohapu ndhika otadhi holola shike kombinga yaJosef? Otadhi holola iinima yontumba. Otatu ilongo mo kutya Josef okwa kala ta kwatele komeho megumbo lye, molwaashoka omwana ngoka a gwanenena okwa li a simaneka ewiliko lyahe nokwa kala ha vulika kuye.

Otatu ilongo wo kutya Jesus okwa kala ta koko moondunge. Osha yela kutya Josef okwa kala ta kutha ombinga moshinima shoka. Pethimbo mpoka opwa li pu na eyele limwe ndyoka lya kala li holike kAajuda uule woomvula. Otali ti kutya aalumentu owala mboka kaaye na iilonga iidhigu ya li taya vulu okuninga aanandunge, omanga aantu mboka haya longo iilonga yuungomba ngaashi aahongi yiipilangi, aanafaalama, naahambuli “itaaya vulu okupopya uuyuuki nepangulo; yo itaya vulu okwaadhika mpoka tapu popiwa omayele.” Ihe Jesus okwa li u ulike kutya eyele ndyoka itali popi oshili. Sho a li natango okanona okwa li olundji hu uvu he ta longo kombinga “yuuyuki nepangulo” lyaJehova nonando okwa li owala omuhongi gwiipilangi. Kapu na omalimbililo, Josef oku na okukala a li he shi ningi iikando niikando.

Opu na wo uumbangi kutya Josef okwa kutha ombinga mokukwathela Jesus a koke palutu. Shaashi okwa li ha silwa nawa oshimpwiyu, okwa li a koko e ta ningi omulumentu e na oonkondo nuukolele. Josef okwa li wo a dheula omwana a kale e shi nawa iilonga yokomake. Jesus ka li owala haku tiwa kutya omwana gwomuhongi gwiipilangi, ihe okwa li haku tiwa naye “omuhongi gwiipilangi.” (Markus 6:3) Ano Josef okwa li lela a pondola mokudheula omwana. Mboka haya kwatele komeho momagumbo oye na okuholela Josef opo nayo ya kale haya sile oyana oshimpwiyu nokushilipaleka kutya oye ya longa ya kale ye shi okulonga kuyo yene.

Pethimbo lyeninginitho lyaJesus sho e na oomvula 30, Josef ina popiwa mo we mOmbiimbeli. Uumbangi owa fa tawu shi holola kutya pethimbo sho Jesus a tameke iilonga ye yokuuvitha, Maria okwa adhika omuselekadhi. (Tala okampungu “Josef okwa si uunake?” pepandja 27.) Ihe nonando oongawo, Josef okwa thiga po oshiholelwa shankene omusamane e na okugamena aanegumbo lye, oku ya sila oshimpwiyu nokwiidhidhimika tashi zi komutima sigo okehulilo. Omusamane kehe, omukwatelikomeho gwegumbo kehe, nakehe Omukriste na holele eitaalo lyaJosef.

[Omanyolo gopevi]

a Ngele omuntu okwa yalekwa pethimbo ndiyaka, okwa li ha talika ko a fa a hokanwa.

b Tala oshitopolwa “Imitate Their Faith—She Drew ‘Conclusions in Her Heart’” (“Natu holeleni eitaalo lyawo—‘Oohapu adhihe okwe dhi pungula momwenyo gwe’”) mOshungolangelo yOshiingilisa ye 1 Kotoba 2008.

c Ombiimbeli otayi shi popi sha yela kutya oshikumithalonga shaJesus shotango okwe shi longo konima sho a ninginithwa. (Johannes 2:1-11) Ngele owa hala uuyelele owundji kombinga yomavaangeli giifundja, lesha oshitopolwa “Mbela opu na omavaangeli galwe ga gwedhwa po ge na oshili ya holekwa kombinga yaJesus?” shi li pepandja 18.

[Oshimpungu pepandja 27]

Josef okwa si uunake?

Otu shi shi kutya Josef okwa li e na omwenyo sho Jesus e na oomvula 12. Aagundjuka Aajuda sho ye na oomvula ndhoka oya li haya tameke okwiilonga omaithano goohe, naasho ye na oomvula 15 oya li haya ningi aadheulwalongwa. Josef okwa li a kala ko sigo opoomvula ndhoka a li ta vulu okulonga omwana a ninge omuhongi gwiipilangi. Mbela Josef okwa li natango e na omwenyo sho Jesus a li e na oomvula 30 e ta tameke iilonga ye yokuuvitha? Osha fa haasho. Yina yaJesus, aamwayinamati naamwayinakadhona ayehe oya popiwa kutya oya li natango ye na omwenyo, ihe Josef ina popiwa. Opwa li nokuli pu na ethimbo limwe Jesus ti ithanwa “omuna gwaMaria,” pehala lyokwiithanwa omuna gwaJosef. (Markus 6:3) Maria okwa popiwa ta ningi omatokolo kuye mwene inaa pula omusamane gwe. (Johannes 2:1-5) Shoka a li itaa vulu okuninga pethimbo lyOmbiimbeli, kakele owala shila ngele okwa li omuselekadhi. Pehulilo sho Jesus e li komuti gwomahepeko okwa li a lombwele omuyapostoli Johannes a sile yina oshimpwiyu. (Johannes 19:26, 27) Shoka kasha li sha pumbiwa ngele andola Josef okwa li e na omwenyo natango. Otatu vulu oku shi popya kutya Josef okwa si manga Jesus a li natango omugundjuka. Nopwaahe na omalimbililo, shaashi Jesus oye a li omukuluntu oku na okukala oye a li ha wilike ongeshefa yokuhonga iipalangi nokusila yina naamwayina oshimpwiyu sigo oosho a ninginithwa.

[Ethano pepandja 24]

Josef okwa li a katuka nziya opo a gamene omwana

[Ethano pepandja 25]

Josef okwa li a longo nuudhiginini opo a sile aanegumbo lye oshimpwiyu

[Ethano pepandja 26]

Josef okwa li ha fala aluhe aanegumbo lye ya ka longele Kalunga kotempeli muJerusalem

[Ethano pepandja 28]

Josef okwa li a dheula omwana a ninge omuhongi gwiipilangi

    Ndonga Publications (1987-2025)
    Za mo
    Inda mo
    • Oshindonga
    • Tumina yalwe
    • Hogolola
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ngele to longitha ongulumambo yetu
    • Uuyelele wiinima yopaumwene
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Inda mo
    Tumina yalwe