Tsikileni okutungathana

1. Shi ikolelela kAatessalonika yotango 5:11, iilonga yini atuheni hatu kutha ombinga muyo?

MBELA opu na ethimbo limwe egongalo lyeni lya li lya kutha ombinga mokutunga Oshinyanga shUukwaniilwa nenge oku shi opalekulula? Ngele osho, osha yela kutya oho dhimbulukwa nawa okugongala kwotango hoka mwa li mwa ningile moshinyanga shoka oshipe. Owa li wa pandula Jehova noonkondo. Otashi vulika wo wa li wa nyanyukwa ngoye oto hala okulila, nokwa li to vulu okwiimba eimbilo lyopetameko. Iinyanga yetu yUukwaniilwa sho ya tungwa nawa, ohayi simanekitha Jehova. Ihe tse ohatu simanekitha Jehova unene, uuna tatu kutha ombinga miilonga yilwe yokutunga. Iilonga mbyono oya kwatela mo oshinima sha simana shi vule okutunga omatungo go genegene. Oya kwatela mo okutunga mboka haye ya ya gongale momahala gokulongelela mo Jehova. Omuyapostoli Paulus okwa li ta popi kombinga yiilonga yokutunga yopathaneko oohapu ndhoka dhi li mAatessalonika yotango 5:11, ndjoka yi li enenedhiladhilo lyoshitopolwa shetu shika. — Lesha.

2. Oshike tatu ka kundathana moshitopolwa shika?

² Omuyapostoli Paulus oku li oshiholelwa oshiwanawa, molwaashoka okwa li e shi okutunga ooitaali ooyakwawo. Okwa li he ya ulikile olukeno. Moshitopolwa shika, otatu ka tala nkene a li a vulu okukwathela aamwatate naamwameme (1) yi idhidhimikile omaupyakadhi, (2) ya kale ye na ombili nooyakwawo, (3) ya koleke eitaalo lyawo muJehova. Natu ka taleni nkene tatu vulu oku mu holela nankene tatu vulu okutunga aamwatate naamwameme kunena. — 1 Kor. 11:1.

PAULUS OKWA LI A KWATHELE AAMWATATE NAAMWAMEME YI IDHIDHIMIKILE OMAUPYAKADHI

3. Paulus okwa li e na etaloko li li pandjele lini?

³ Paulus okwa li e hole aamwahe noonkondo. Naye okwa li a piti momaudhigu, onkee okwa li a vulu oku ya ulukila olukeno sho nayo ya li ye li momaudhigu. Oshikando shimwe Paulus ka li e na oshimaliwa, onkee okwa li e na okukonga iilonga opo i ikwathele ye mwene nosho wo ookuume ke. (Iil. 20:34) Okwa li ha tungu ootenda. Sho e ya muKorinto, tango okwa li a longo nayamwe mboka nayo ya li haya ningi ootenda, Akula naPriskila. Ihe “mEsabati kehe” okwa li ha uvithile Aajuda nAagreka. Sho Silas naTimoteus ye ke ya kuKorinto, ‘Paulus okwa tameke okuuvithila aantu nuulaadhi oohapu dhaKalunga.’ (Iil. 18:2-5, yelekanitha OB-1954) Paulus ka li a dhimbwa elalakano lye lya simanenena monkalamwenyo, ano okulongela Jehova. Okwa li ha longo nuudhiginini nokwa li a vulu okukwathela aamwatate naamwameme. Okwa li e ya dhimbulukitha kaaya pitike omaudhigu gomonkalamwenyo nosho wo okusila oshimpwiyu omagumbo gawo shi ya ningithe kaaya kale ya pititha komeho “iinima mbyoka yi na oshilonga” unene, ano iinima ayihe mbyoka ya kwatelwa mo mokulongela Jehova. — Fil. 1:10.

4. Paulus naTimoteus oya li ya kwathele ngiini ooitaali yu ungaunge nomahepeko?

⁴ Konima sho egongalo lyomuTessalonika lya totwa po, ooitaali aape oya li ya patanekwa noonkondo. Ongundu yimwe yaakolokoshi sho ya nyengwa okumona Paulus naSilas, oya kookololele ‘ooitaali ooyakwawo koshipala shaaleli yoshilando’ noyi igidha ya ti: “Aalumentu mbaka oya taandelitha epiyagano apehepehe.” (Iil. 17:6, 7) Mbela oshinima shono kasha li tuu sha tilitha Aakriste mboka aape sho ya mono kutya aalumentu yomoshilando shoka oye li ompinge nayo? Oya li nokuli taya vulu okukanitha uulaadhi wokulongela Jehova, ihe Paulus ka li a hala shoka shi ningwe. Nonando Paulus naSilas oya li ye na okuthiga po Tessalonika, oya li ya shilipaleke kutya egongalo ndyoka epe lyomoshilando shoka olya silwa oshimpwiyu. Paulus okwa dhimbulukitha Aatessalonika a ti: ‘Otatu tumu omumwatate Timoteus, e mu tse omukumo ye a koleke eitaalo lyeni, opo kwaa kale nando ogumwe ta shuna monima omolwomatidhagano.’ (1 Tes. 3:2, 3) Timoteus otashi vulika naye a li a hepekwa moshilando moka a valelwa muListra. Okwa li a mono nkene Paulus ta tsu omukumo aamwatate mboka aape moshitopolwa shoka. Molwaashoka Timoteus okwa li a mono nkene Jehova a kwathele ooitaali, naye okwa li ta vulu okushilipaleka aamwatate naamwameme mboka aape kutya Jehova ote ke ya kwathela wo. — Iil. 14:8, 19-22; Heb. 12:2.

5. Omumwatate Bryant okwa li a mono mo ngiini uuwanawa mekwatho ndyoka a li a pewa komukuluntugongalo gumwe?

⁵ Omomukalo gumwe guni ishewe Paulus a li a tsu omukumo ooitaali ooyakwawo? Sho ye naBarnabas ya galukile kuListra, Ikonium nokuAntiokia, “oya li ya hogololele omagongalo agehe aakuluntu.” (Iil. 14:21-23) Nokaapu na omalimbililo, aalumentu mboka ya li ya langekwa po oya li ya hekeleke lela omagongalo ngoka, ngaashi aakuluntugongalo haya ningi kunena. Ndhindhilika shoka Bryant a popi. Okwa ti: “Sho nda gwanitha omimvo 15, tate okwa tembuka mo megumbo nameme okwa li a kondwa. Onda li ndu uvite nde ekelwahi, ngame onda teka omukumo.” Oshike sha kwathele Bryant i idhidhimikile uudhigu mbono? Okwa ti: “Tony, omukuluntugongalo gumwe, okwa li ha popi nangame pokugongala nopoompito dhilwe. Okwa li a lombwele ndje kombinga yaamboka ya li momaudhigu, ihe oya li ya nyanyukwa. Okwa leshele ndje Episalomi 27:10 nolundji okwa li ha popi kombinga yaHesekiel, ngoka a li ha longele Jehova nuudhiginini nonando he ka li oshiholelwa oshiwanawa.” Ekwatho ndyono Bryant a li pewa, olya li lye mu gumu ngiini? Okwa ti: “Molwaashono Tony okwa kala nokutsa ndje omukumo, onda tameke iilonga yethimbo lyu udha.” Aakuluntugongalo, kaleni hamu tala kutya olye a pumbwa “oohapu dhuukuume” mu mu tse omukumo ngaashi Bryant a li a ningilwa. — Omayel. 12:25.

6. Paulus okwa li a longitha ngiini oondjokonona dhayalwe, opo a tse omukumo aamwatate naamwameme?

⁶ Paulus okwa li a dhimbulukitha ooitaali ooyakwawo kutya Jehova okwa li a kwathele “ongundu onene yoonzapo” yi idhidhimikile omaupyakadhi. (Heb. 12:1) Paulus okwa li e shi kutya omahokololo gonkalamwenyo gaamboka yi idhidhimikila omaupyakadhi nomupondo, oga li taga ka tsa omukumo aamwatate naamwameme noya gandje eitulomo “koshilando shaKalunga omunamwenyo.” (Heb. 12:22) Shoka osho wo hashi ningwa kunena. Olye mbela inaa tsuwa omukumo sho a lesha kombinga yankene Jehova a kwathele Gideon, Barak, David, Samuel nosho wo yalwe oyendji? (Heb. 11:32-35) Ongiini shi nasha niiholelwa yAakriste aadhiginini yopethimbo lyetu? Aamwatate koombelewa onene olundji ohaya yakula oontumwafo dha za kaamwatate naamwameme, taya popi nkene eitaalo lyawo lya kolekwa sho ya lesha ondjokonona yagumwe gwomaapiya yaJehova yopethimbo lyetu.

PAULUS OKWA LI A LONGO AAMWATATE NAAMWAMEME NKENE YE NA OKUKALA NAYALWE NOMBILI

7. Otatu ilongo shike momayele gaPaulus ngono ge li mAaroma 14:19-21?

⁷ Ohatu tungu aamwatate naamwameme, ngele ohatu popi nohatu ningi iinima mbyoka tayi humitha komeho ombili megongalo. Ihatu etha omataloko getu ngoka ga yooloka ko kugawo ge tu topole. Ihatu thiminike wo iinima mbyoka tu wete yi li mondjila oyo yi ningwe, ngele kapu na enyolo lyOmbiimbeli tali taagulukwa. Natu taleni koshiholelwa shika. Egongalo lyomuRoma olya li lya thikama po mAakriste Aajuda naamboka kaaye shi Aajuda. Molwaashono pethimbo ndyono Ompango yaMoses kaya li we hayi landulwa, Aakriste mboka oya li ya manguluka okulya iikulya mbyoka ya li yi indikwa. (Mark. 7:19) Onkee okuza pethimbo ndyono, Aakriste yamwe Aajuda oya li yu uvite kutya oya manguluka okulya iikulya yoludhi kehe. Ihe Aakriste yalwe Aajuda oya li yu uvite kutya kashi li mondjila okulya iikulya mbyoka ya li yi indikwa. Onkee, megongalo lyaRoma omwa li mwa holoka etopoko omolwoshinima shoka. Paulus okwa li a tsu omuthindo kutya osha simana okukaleka po ombili megongalo nokwa nyola a ti: “Oshinima shoka oshiwanawa okuninga, okukala ihoo li onyama noihoo nu omaviinu nenge okuninga kehe tuu shoka tashi pundukitha mukweni.” (Lesha Aaroma 14:19-21.) Kungawo, Paulus okwa li a kwathele ooitaali ooyakwawo ya mone kutya oontamanana ndhoka otadhi uvitha nayi oohandimwe nosho wo egongalo alihe. Okwa li wo e na ehalo lyokulundulula eihumbato lye mokuyanda okupundukitha yalwe. (1 Kor. 9:19-22) Natse kunena otatu vulu okutunga yalwe nokukaleka po ombili megongalo, ngele ohatu yanda okunyenyeta kombinga yiinima mbyoka omuntu kehe e na uuthemba okuninga etokolo kuye mwene.

8. Paulus okwa li i inyenge ngiini kombinga yoshinima sha simana shoka sha li sha yono po ombili megongalo?

⁸ Paulus okwe tu tulila po oshiholelwa oshiwanawa sho a li a kaleke po ombili pokati ke naamboka ya li itaaya tsu kumwe niinima ya simana. Pashiholelwa, yamwe yomAakriste yomegongalo lyomethelemumvo lyotango oya li taya ti kutya aantu mboka ya ninga Aakriste ihe kaye shi Aajuda, oye na okufukalekwa, tashi vulika opo kaaya popilwe muuwinayi kAakriste Aajuda. (Gal. 6:12) Paulus ka li nando ta tsu kumwe noshinima shoka, ihe pehala lyokutya shoka e wete shi li mondjila osho nashi landulwe, okwa li a pula neifupipiko omayele kaayapostoli nosho wo kaakuluntugongalo yomuJerusalem. (Iil. 15:1, 2) Onkee ano, sho Paulus a ungaunga noshinima shoka momukalo ngoka, okwa kwathele Aakriste ya kale ye na enyanyu nosho wo ombili megongalo. — Iil. 15:30, 31.

9. Ongiini tatu vulu okulandula omayele gaPaulus?

⁹ Ngele megongalo omwa holoka oontamanana dha kwata miiti, ohatu humitha komeho ombili mokukonga ewiliko kwaamboka Jehova a langeka po ya tonatele egongalo. Olundji, omayele ngono ga kankamena kOmbiimbeli ohatu ga adha miileshomwa yetu nenge momalombwelo ngono ga gandjwa kehangano lyaJehova. Ngele otwa kala hatu landula omayele ngono, pehala lyokuhumitha komeho omataloko getu tse yene, otatu ka humitha komeho ombili megongalo.

10. Oshike ishewe Paulus a li a ningi, opo a humithe komeho ombili megongalo?

¹⁰ Paulus okwa li a humitha komeho ombili sho a li a popi kombinga yomaukwatya omawanawa gaamwatate naamwameme, ihe haangoka omawinayi. Pashiholelwa, pehulilo lyontumwafo ndjoka a nyolele Aaroma, Paulus okwa li a tumbula aantu oyendji komadhina, omaukwatya gawo omawanawa, noyendji yomuyo okwa li e ya popile muuwanawa nenge a popi iinima yilwe kombinga yawo. Natse otatu vulu okuholela Paulus mokukala hatu tumbula omaukwatya omawanawa gaamwatate naamwameme twa manguluka. Ngele otwa ningi ngawo, otatu ka panga uukuume wa kola nayo, naashoka ohashi koleke ohole megongalo.

11. Ongiini tatu vulu okupanga ombili, uuna twa tamanana nayalwe?

¹¹ Omathimbo gamwe, nokuli nAakriste mboka ye na owino ohashi vulika kaaya tse kumwe nenge ya nyenyete. Shoka osho sha li sha ningwa kookuume kopothingo, Paulus naBarnabas. Aalumentu mboka oya li inaaya tsa kumwe thiluthilu kombinga yangele otaya yi naMarkus molweendo lwawo luutumwa. Oya li “ya kuthathana po,” ano kutya pokati kawo opwa li pwa holoka oontamanana dha kwata miiti, noya li ya topoka. (Iil. 15:37-39) Ihe Paulus, Barnabas naMarkus oya ka panga ishewe ombili, shono tashi ulike kutya oya li ya lenga ombili nuukumwe megongalo. Konima yethimbo Paulus okwa ka popila muuwanawa Barnabas naMarkus. (1 Kor. 9:6; Kol. 4:10) Natse otwa pumbwa okukala hatu kandula po oontamanana ndhoka tashi vulika tu na nayalwe megongalo nokutsikila okugandja eitulomo komaukwatya gawo omawanawa. Ngele osho twa ningi, otatu ka humitha komeho ombili nuukumwe. — Ef. 4:3.

PAULUS OKWA LI A KOLEKE EITAALO LYAAMWATATE NAAMWAMEME

12. Omashongo gamwe geni aamwatate naamwameme ye na?

¹² Ohatu tungu aamwatate naamwameme, uuna tatu koleke eitaalo lyawo muJehova. Omolwashike mbela? Omolwaashoka yamwe ohaya shekwa kaakwanezimo mboka kaaye shi oonzapo, kaaniilonga pamwe nayo nosho wo kaanasikola pamwe nayo. Yamwe oye na omikithi dha kwata miiti, yo yamwe otaya kondjo nokweetha po omaiyuvo omawinayi. Yo yamwe oya ninginithwa pwa pita omimvo odhindji noya kala ya tegelela ethimbo ele uuyuni mbuka wu hulithwe po. Oonkalo adhihe ndhono otadhi vulu okumakela eitaalo lyAakriste kunena. Aakriste yomegongalo lyomethelemumvo lyotango nayo oya li ye na omashongo ga faathana. Paulus okwa li a ningi shike, opo a koleke eitaalo lyaamwatate naamwameme mboka?

13. Paulus okwa li a kwathele ngiini Aakriste mboka ya li haya shekwa omolweitaalo lyawo?

¹³ Paulus okwa li ha longitha omanyolo a koleke eitaalo lyaamwatate naamwameme. Pashiholelwa, Aakriste Aajuda otashi vulika ya li haya kala kaaye shi kutya naya yamukule ngiini aakwanezimo yawo mbono ya li kaaye shi Aakriste, mbono ya li haya ti kutya Uujuda owo wa simana wu vule Uukriste. Onkee kapu na omalimbililo kutya ontumwafo ndjoka Paulus a li a nyolele Aahebeli oyi na okukala lela ya li ya tsu omukumo Aakriste mboka. (Heb. 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25) Oya li ya vulu okulongitha omanyolo montumwafo ndjoka ya tompe mboka ya li taye ya pataneke. Kunena, natse otatu vulu okukwathela ooitaali ooyakwetu mbono haya shekwa, ya longithe iileshomwa yopaMbiimbeli, opo ya yelithile aantu mboka haye ya sheke kombinga yaashono ya itaala. Shimwe ishewe, ngele aagundjuka yetu ohaya shekwa sho yi itaala meshito, otatu vulu oku ya kwathela ya mone uuyelele mokambo Was Life Created? Nosho wo okambo Omapulo gatano ga simanenena — nkene iinima yi na omwenyo ye ya po, opo ya ka yelithile mbono haye ya sheke kutya omolwashike yi itaala kutya iinima mbyoka yi na omwenyo oya shitwa.

14. Nonando Paulus okwa li i ipyakidhila nokuuvitha nosho wo nokulonga aantu, okwa li a ningi po shike?

¹⁴ Paulus okwa li a ladhipike aamwatate naamwameme ya kale haya ulukilathana ohole mokupitila “mokulongelathana uuwanawa.” (Heb. 10:24) Ka li owala a kwathele aamwatate naamwameme mboka moohapu, ihe okwa li wo e shi ningi miilonga. Pashiholelwa, sho muJudea mwa li mu na ondjala onene, Paulus okwa li a etele ooitaali ooyakwawo yomoshitopolwa shoka iinima yimwe mbyoka ya li ya pumbwa. (Iil. 11:27-30) Odhoshili kutya nonando Paulus okwa i ipyakidhila nokulonga aantu oohapu dhaKalunga, okwa li ha kongo oompito opo a kwathele painiwe mboka ye na ompumbwe. (Gal. 2:10) Sho a ningi ngawo, okwa li a tsu omukumo ooitaali ooyakwawo ya kale ye na einekelo kutya Jehova ote ke ya sila oshimpwiyu. Kunena, uuna tatu yamba po ethimbo lyetu, oonkondo dhetu nokulongitha uunkulungu wetu tu kwathele miiponga yopaunshitwe, natse wo otatu koleke eitaalo lyaamwatate naamwameme. Otatu vulu wo oku shi ninga, ngele otwa kala hatu gandja omayambidhidho giilonga yomuuyuni awuhe pandjigilile. Momikalo ndhika nosho wo dhilwe, otatu kwathele aamwatate naamwameme ya kale yi inekela muJehova noya kale ye shi kutya ke na esiku e ya ethe.

15-16. Otu na okuungaunga ngiini naamboka ye na eitaalo lya nkundipala?

¹⁵ Paulus okwa li a tsikile okukwathela mboka ye na eitaalo lya nkundipala. Okwa li he ya ulikile olukeno nokwa li ha popi nayo momukalo gwombili nomwaanawa. (Heb. 6:9; 10:39) Pashiholelwa, montumwafo ndjoka a nyolela Aahebeli, olundji okwa longitha iitya “tse” nosho wo “otu,” kungawo okwe shi ulike kutya naye okwa li e na okutula miilonga omayele ngoka a gandja. (Heb. 2:1, 3) Ngaashi Paulus, natse ihatu etha po okukwathela aamwatate naamwameme mboka ye na eitaalo lya nkundipala. Pehala lyaashono, ohatu ya tsu omukumo moku ulika kutya otu na ko lela nasha nayo. Mokuninga ngawo, ohatu ulike kutya otu ya hole. Ngele otwa kala hatu popi nayo momukalo gwombili nogwengungumano, otaya ka kala ya hala okupulakena kutse noohapu dhetu otadhi ke ya tsa omukumo.

¹⁶ Paulus okwa li a shilipaleke aamwatate naamwameme kutya Jehova oku wete iilonga yawo. (Heb. 10:32-34) Natse otatu vulu okuninga sha faathana, uuna tatu kwathele omwiitaali ngoka e na eitaalo lya nkundipala. Otatu vulu tu mu pule e tu lombwele nkene e ya moshili nenge tu mu ladhipike a dhiladhile koonkalo ndhoka a mona kutya Jehova oye a li e mu kwathele. Otatu vulu wo okulongitha ompito ndjoka tu mu shilipaleke kutya Jehova ina dhimbwa iilonga mbyoka a longa monakuziwa nosho wo kutya ke na esiku e ke mu ekelehi monakuyiwa. (Heb. 6:10; 13:5, 6) Oonkundathana ndhono tatu ningi nomumwatate nenge nomumwameme ngono, otashi vulika dhi mu inyengithe a kale a hala okutsikila okulongela Jehova.

“KUMAGIDHATHANENI”

17. Uunkulungu wuni tatu vulu okutsikila okukokeka?

¹⁷ Ngaashi owala omutungi gomatungo ha ende ta tseya nawa okutunga momukokomoko gwethimbo, natse otatu vulu okuhwepopala mokutungathana. Otatu vulu okukwathela yalwe yi idhidhimikile omamakelo, uuna tatu ya hokololele kombinga yiiholelwa yayamwe mboka ya li yi idhidhimike monakuziwa. Otatu vulu okuhumitha komeho ombili mokukala hatu popi kombinga yuuwanawa mboka hatu mono muyalwe, okukaleka po ombili nosho wo okupanga ombili, uuna pwa holoka okwaahauvathana. Shimwe ishewe, otatu vulu okutsikila okukoleka eitaalo lyaamwatate naamwameme mokupopya nayo kombinga yoshili yOmbiimbeli, moku ya kwathela uuna ya pumbwa sha nosho wo okuyambidhidha mboka ye na eitaalo lya nkundipala.

18. Owa tokola toko okuninga shike?

¹⁸ Aamwatate naamwameme mbono haya longo miilonga yokutunga omatungo gehangano, ohaya kala ya nyanyukwa noyu uvite ya gwanenwa. Otatu vulu okumona enyanyu ndyoka nokukala tu uvite twa gwanenwa, ngele otwa kala hatu kutha ombinga miilonga yokutunga eitaalo lyaamwatate naamwameme. Iizemo yiilonga yetu mbyoka otayi vulu okukalelela, ihe hangaashi omatungo ngono haga yonuka po! Onkee ano, natu tsikileni okukala twa tokola toko ‘okukumagidhathana nokutungathana.’ — 1 Tes. 5:11.