Iileshomwa moka mwa za omayamukulo gomapulo ngoka ge li mokafo Onkalamwenyo yopaKriste niilonga yetu yokuuvitha
4-10 MAALITSA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | AAROMA 12–14
“Okuulika ohole yopaKriste otaku ti shike?”
(Aaroma 12:10) Kaleni mu na ohole yaamwayinathana, ne mu lalakanene okusimanekathana.
it-1-E ep. 55
Ohole
Oshitya shOshigreka (philadelphia otashi ti lelalela ‘ohole yuumwayinatha’) ndjoka yi na okukala mokati kiilyo ayihe yegongalo lyopaKriste. (Rom 12:10; Heb 13:1; tala wo 1Pet 3:8.) Onkee ano, ekwatathano lyetu megongalo oli na okukala lyopothingo, lya kola nolya hwama lya fa lyaamwayinathana yopanyama. Nonando iilyo yegongalo ohayi ulike nale ohole yuumwayinathana, otayi ladhipikwa yi shi ninge shi vulithe shito. — 1Tes 4:9, 10.
Oshitya shOshigreka philostorgos shoka tashi ti “kaleni mu na ohole” ohashi popilwa omuntu ngoka e na ekwatathano lyopothingo nagumwe. Onzo yimwe hoka kwa ziilila oshitya stergo otayi ti olundji ohashi popiwa tashi ulike kohole yashili ndjoka hayi kala pokati kaanegumbo. Omuyapostoli Paulus okwa li a ladhipike Aakriste ya kokeke uukwatya mboka. (Rom 12:10) Paulus oku ulike wo kutya omasiku gahugunina otaga ka ndhindhilikilwa kaantu mboka ‘kaaye na [“ohole”, NW] nohenda’ (mOshigreka astorgoi) otashi ti kutya omuntu ngoka okwi ilongela eso. — 2Tim 3:3; Rom 1:31, 32.
(Aaroma 12:17-19) Ngele ku na ngoka te mu ningile uuwinayi, inamu mu shunithila uuwinayi. Kambadhaleni okuninga shoka aantu ayehe taye shi tala kutya oshiwanawa. 18 Ne yene kombinga yeni ningeni ashihe tamu shi vulu, mu kale nombili naantu ayehe. 19 Aaholike, inamu shunithila omuntu uuwinayi, ihe etheni, ondjahi yaKalunga yi shi ninge. Oshoka enyolo otali ti: “Egeelo olyandje, ongame mwene tandi ka geela, Omuwa osho ta ti.”
‘Kaleni nombili naantu ayehe’
3 Lesha Aaroma 12:17. Paulus okwa yelitha kutya katu na okushunithila aantu uuwinayi mboka taye tu ningile. Osha pumbiwa tu pulakene komayele ge, unene tuu momaukwanegumbo moka iilyo ayihe ihayi longele Jehova. Kuume kopandjokana ngoka Omukriste ke na okushunithila mukwawo omalaka taga tsu nenge e mu longele uuwinayi. ‘Okushunithila uuwinayi’ ihaku eta uuwanawa washa. Pehala lyaashono, ohaku nayipaleke owala onkalo.
“Inamu mu shunithila uuwinayi”
12 Paulus okwe tu kumagidha kombinga yankene tu na okuungaunga nAakriste ooyakwetu nosho wo mboka kaaye shi ooitaali a ti: “Inamu mu shunithila uuwinayi.” Oohapu ndhoka odha pambathana naandhoka a popya nale a ti: “Tondeni shaa shoka oshiwinayi.” Ongiini omuntu ta vulu okutya oku tonde uuwinayi ngele oha galulile yalwe uuwinayi? Ngele osho ha ningi ngaaka, ke na ‘ohole yashili.’ Paulus okwa ti wo: “Kambadhaleni okuninga shoka aantu ayehe taye shi tala kutya oshiwanawa.” (Aaroma 12:9, 17) Ongiini tatu vulu okutula miilonga ekumagidho ndika?
13 Montumwafo yaPaulus ndjoka a li a nyolele Aakorinto, okwa li a nyola kombinga yomahepeko ngoka Aayapostoli ya li ya pita mugo a ti: “Muuyuni otu li mo twa tongololwa kaantu nokaayengeli. . . . Otatu yambeke mboka taye tu thingi. Ngele tatu tidhaganwa, otatu idhidhimike. Ngele tatu popiwa nayi, otatu yamukula noohapu oombwanawa.” (1 Aakorinto 4:9-13.) Sha faathana, Aakriste yashili otaya tongololwa kuuyuni. Ngele aantu oye wete iilonga iiwanawa mbyoka tatu longo, nonando otatu hepekwa kaashi li pauyuuki, otashi vulika ya ka taambe ko nuupu onkundana ombwanawa. — 1 Petrus 2:12.
(Aaroma 12:20, 21) Onkee ano ninga, ngaashi enyolo tali ti: “Omutondi gwoye ngele okwa sa ondjala, mu pa a lye. Ngele okwa sa enota, mu pa a nwe, oshoka moku shi ninga oto gongele omakala ga tema komutse gwe” 21 Inamu sindwa kuuwinayi, ihe sindeni uuwinayi nuuwanawa.
Dhiminathanii po ethimbo kehe
13 Otashi vulika pu kale omathimbo gamwe ngoka to kala wu uvite kutya omuntu ngoka e ku ninga nayi owu na oku mu kwathela a tseye omithikampango dhopaKriste. Omuyapostoli Paulus okwa nyola a ti: “‘Omutondi gwoye ngele okwa sa ondjala, mu pa a lye, ngele okwa sa enota, mu pa a nwe, oshoka moku shi ninga oto gongele omakala ga tema komutse gwe.’ Inamu sindwa kuuwinayi, ihe sindeni uuwinayi nuuwanawa.” (Rom. 12:20, 21) Ngele oho kala wu na ombili uuna to ningwa nayi, oto ka nengeneka mboka ye na eihumbato ewinayi noku ya ningitha ya kale ye na eihumbato ewanawa. Ngele owa kala ho uvu ko oonkalo dhaantu, wu na ohenda nosho wo olukeno naamboka ye ku ninga nayi, otashi vulika wu ke ya kwathele yi ilonge oshili yOmbiimbeli. Kutya nduno onkalo oyi kale yi li ngiini, uuna ho ungaunga naantu nawa ohashi ya pe ompito ya dhiladhile kiikala yoye iiwanawa. — 1 Pet. 2:12; 3:16.
Konga omaliko mOmbiimbeli
(Aaroma 12:1) Onkee ano, one aamwameme, otandi mu kumagidha, mu dhimbulule esilohenda lyaKalunga kutseni mpoka li thike: Igandjeni ne yene kuKalunga eyambo li na omwenyo, mu kale mwe mu iyapulila, ne mu kale mwe mu opalela. Ndika olyo elongelokalunga lyeni lyashili.
Nkene to vulu okuhogolola omainyanyudho
5 Kehe shimwe to ningi monkalamwenyo yoye osha pambathana nokulongela kwoye Jehova. Paulus montumwafo ye ndjoka a nyolela Aaroma, okwa li a longitha uutumbulilo wu na eityo lyomuule, opo a kwathele ooitaali ooyakwawo yu uve ko nawa oshinima shoka. Okwa li e ya kumagidha a ti: “Igandjeni [omalutu geni, OB-1954] kuKalunga eyambo li na omwenyo, mu kale mwe mu iyapulila, ne mu kale mwe mu opalela. Ndika olyo elongelokalunga lyeni lyashili.” (Rom. 12:1) Olutu lwomuntu olwa kwatela mo omadhiladhilo ge, omutima gwe nosho wo oonkondo dhe dhopalutu. Oto longitha iinima ayihe mbika okulongela Kalunga. (Mark. 12:30) Paulus okwa popya kutya okulongela Kalunga nomutima aguhe kwa tya ngawo oku li eyambo. Muutumbulilo “eyambo” omu na eityo lyelondodho tali tu londodha kutya otu na okuyanda okuninga iinima yontumba. Kohi yOmpango yaMoses, Kalunga ka li ha taamba ko eyambo li na oshipo. (Lev. 22:18-20) Sha faathana, ngele omayambo gopambepo gOmukriste inaga yogoka momukalo gwontumba, Kalunga ite ga taamba ko. Ihe shoka ongiini tashi vulu okuningwa?
6 Paulus okwa li a kumagidha Aakriste yokuRoma a ti: “Inamu gandja iilyo yomalutu geni muulunde.” Okwa li wo e ya lombwele ya ‘dhipage iilonga yolutu.’ (Rom. 6:12-14; 8:13, OB-1954) Petameko lyontumwafo ye ndjoka a li a nyolele Aaroma okwa popya po iiholelwa yimwe ‘yiilonga yolutu.’ Okwa li a popi kombinga yaalunde a ti: ‘Omakana gawo ogu udha omatukano omadhigu. Oompadhi dhawo odhu uluma okutilahi ombinzi. Etilokalunga kali li montaneho yomeho gawo.’ (Rom. 3:13-18, yelekanitha OB-1954 nosho wo NW.) Omukriste ota nyateke olutu lwe ngele okwa longitha ‘iilyo yolutu’ iilonga mbyoka yuulunde. Pashiholelwa, ngele Omukriste oha tala owina iinima ya nyata, ngaashi omathano giipala, nenge ha tala iinima ya kwatela mo elongitho lyoonkondo, ota “gandja [omeho ge] muulunde” nokungawo ota nyateke olutu lwe aluhe. Okulongela Kalunga kwe akuhe otaku kala eyambo kaali shi we eyapuki noitaali vulu okutaambwa ko kuKalunga. (Deut. 15:21; 1 Pet. 1:14-16; 2 Pet. 3:11) Iilanduliko mbyoka hayi etithwa kokuhogolola omainyanyudho inaaga yogoka kayi shi tuu yiyemateka!
(Aaroma 13:1) Omuntu kehe na vulike kaapangeli mboka taye mu pangele. Oshoka epangelo kehe itali vulu okukala po, ngele inali pitikwa kuKalunga. Aapangeli mboka tu ya na, oya tulwa po kuKalunga.
Omanenedhiladhilo okuza montumwafo ya nyolelwa Aaroma
13:1 — Omomukalo guni aapangeli ya “tulwa po kuKalunga”? Aapangeli “oya tulwa po kuKalunga” molwaashoka oye e ya pitika ya pangele, nopoompito dhimwe Kalunga okwa hunganeka nale kutya otaya ka ninga aapangeli. Uushili waashika otawu adhika momahunganeko gOmbiimbeli kombinga yaapangeli yontumba.
Elesho lyOmbiimbeli
(Aaroma 13:1-14) Omuntu kehe na vulike kaapangeli mboka taye mu pangele. Oshoka epangelo kehe itali vulu okukala po, ngele inali pitikwa kuKalunga. Aapangeli mboka tu ya na, oya tulwa po kuKalunga. 2 Kehe ngoka ta tindi okuvulika kepangelo, oye okwa tsa ondumbo neutho lyaKalunga, naangoka ta ningi ngaaka, okwi ilongela okugeelwa. 3 Oshoka aapangeli kaye lile po okutilitha mboka taa longo uuwanawa, ihe oomboka taa longo uuwinayi. Opo waa kale wa tila omupangeli, longa uuwanawa, nena ote ku pandula. 4 Oshoka omupangeli oye omuyakuli gwaKalunga e lile po uuwanawa woye mwene. Ihe ngele to longo uuwinayi, kala wa tila, oshoka oku na oonkondo dhoku ku geela. Oye omuyakuli gwaKalunga mokugeela mboka taa longo uuwinayi. 5 Onkee ano ne omu na okuvulika kaapangeli, hamolwokutila ondjahi yaKalulnga ayike, ihe omolweiyuvo lyeni wo. 6 Onkee ano omolwoshinima shika ohamu gandja oompale. Oshoka aapangeli ohaa longele Kalunga, uuna taa gwanitha iinakugwanithwa yawo. 7 Ano ya peni shoka mu na oku shi ya pa: ya peni oompale nomafendelo; vulikeni ne mu ya simaneke ayehe. 8 Inamu kala mu na ongunga yomuntu, kakele kongunga yokuholathana. Oshoka ngoka ehole mukwawo, oye okwa gwanitha ompango ayihe. 9 Iipango oyo mbika: “Ino hondela, Ino dhipaga, Ino yaka, Ino haluka;” iipango mbika ayihe niikwawo ya gwedhwa ko, oya kwatelelwa moshipango shika: “Hola mukweni, ngaashi ngoye wi ihole mwene.” 10 Oshoka ngoka e hole mukwawo, ita vulu oku mu ningila uuwinayi. Onkee ano ohole oyo egwanitho lyompango ayihe. 11 Ningeni shika, oshoka omwa tseya ethimbo ndika kutya olyo ethimbo lyokupenduka moomposi. Ngashingeyi ehupitho lyetu oli li popepi li vule lyuuna ndoka twa tameke okwiitaala. 12 Uusiku owa tya koongulasha, netango oli li pokupita. Natu etheni okulonga iilonga yomomilema. Natu ihomatekeni iikondjitho, tse tu kondjeni tu li muuyelele. 13 Natu endeni pamikalo ndhoka dho opala, ngashika aantu taa ende muuyelele; hamuufukedhi nomuunkolwi, hamuuholume nomuukeeneidhiliko, hamoontamanana nomefupa. 14 Ihe ihomatekeni iikondjitho mbyoka tamu yi pewa kOmuwa Jesus Kristus, ne inamu landula ehalo lyomuntu guulunde.
11-17 MAALITSA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | AAROMA 15–16
“Pula Jehova e ku kwathele wu idhidhimike noku ku hekeleke”
(Aaroma 15:4) Oshoka ashihe shoka sha nyolwa mOmanyolo, osha nyolwa shi tu longe, opo tu kale tu na etegameno tali zi mokwiidhidhimika notu mone omukumo, ngele tatu lesha oohapu dhaKalunga.
“Lileni pamwe naamboka taa lili”
11 Ehokololo kombinga yokunika oluhodhi kwaJesus, omolweso lyaLasarus, olyo limwe lyomomahokololo taga hekeleke, ngoka ga popiwa mOmbiimbeli. Shoka itashi tu kumitha, “oshoka ashihe shoka sha nyolwa mOmanyolo, osha nyolwa, shi tu longe, opo tu kale tu na etegameno tali zi mokwiidhidhimika notu mone omukumo, ngele tatu lesha oohapu dhaKalunga.” (Rom. 15:4) Ngele owa nika oluhodhi, nangoye oto vulu wo okuhekelekwa komanyolo taga landula:
▪ “Omuwa oku li popepi naamboka ya dhengwa pevi; ota hupitha mbo ya kanitha etegameno.” — Eps. 34:18, 19.
▪ “Uuna nda tila nonda sa iimpwiyu, [Jehova] oto hekeleke ndje e to nyanyudha ndje.” — Eps. 94:19.
▪ “Omuwa gwetu Jesus Kristus mwene naKalunga Tate yetu, ngoka e tu hole nokwe tu pa kesilohenda lye omukumo gwaaluhe netegameno ewanawa, ne mu tse omukumo ye ne mu koleke.” — 2 Tes. 2:16, 17.
(Aaroma 15:5) Kalunga, ngoka oluthithiya lweidhidhimiko nolwomukumo, ne mu pe oonkondo, mu kale mu na euvathano mokati keni mokulandula oshiholelwa shaJesus Kristus,
“Eidhidhimiko nali mu endithe ondjila ayihe pwaa na omapunduko”
5 Pula Jehova e ku pe oonkondo. Jehova oye “Kalunga, ngoka oluthithiya lweidhidhimiko nolwomukumo.” (Aaroma 15:5) Oye owala u uvite ko thiluthilu oonkalo dhetu, omaiyuvo getu neputuko lyetu. Oku shi nawa shoka twa pumbwa, opo tu idhidhimike. Ombiimbeli otayi ti: “Mboka haye mu simaneke, ote ya pe ashihe shoka ye shi pumbwa, notu uvu omaindilo gawo e te ya hupitha.” (Episalomi 145:19) Jehova ohe tu pe ngiini oonkondo tu idhidhimike uuna tatu dhi mu pula megalikano?
(Aaroma 15:13) Onkee ano Kalunga, ngoka oluthithiya lwetegameno, ne mu udhithe enyanyu alihe nombili tayi zi meitaalo lyeni, opo mu vule okukoka mokutegamena kweni koonkondo dhOmbepo Ondjapuki.
“Hola Omuwa Kalunga koye”
11 Jehova oye he tu pe ‘etegameno, enyanyu alihe nombili.’ (Rom. 15:13) Etegameno ndyoka Kalunga e tu pa ohali tu kwathele tu idhidhimikile omayeleko. Aagwayekwa mboka tayi ‘idhidhimike sigo okusa, otaya ka pewa oshishani shomwenyo.’ (Eh. 2:10) Aadhiginini mboka ye na etegameno lyokukala kombanda yevi otaya ka nyanyukilwa okukala nomwenyo gwaaluhe mOparadisa kombanda yevi. (Luk. 23:43) Otu uvite ngiini omolwetegameno ndyoka? Omitima dhetu inadhi udha tuu enyanyu, ombili nohole yokuhola Omugandji ‘gwoshipewa kehe oshiwanawa nomagano kehe ga gwana ga pwa’! — Jak. 1:17.
Konga omaliko mOmbiimbeli
(Aaroma 15:27) Oyo oya tokola oku shi ninga pahalo lyawo yene, oshoka oyu uvite kutya oye na oku ya kwatha. Oshoka Aajuda oya topolele aapagani omagano gopambepo, onkee naapagani wo oye na okupa Aajuda momagano gawo gopalutu.
w89-E 12/1 ep. 24, okat. 3
‘Onda hala okutala, ohole yeni ngele oyashili tuu’
Ndhoshili, aamwahe mboka kaaye shi Aajuda oya li yi inyengithwa ya ninge po sha omolwomaupyakadhi ngoka. Kakele kaashono oya li yu uvite ye na “ongunga” yokukwatha Aakriste yomuJerusalem. Mbela onkundana ombwanawa kaya li yu uvithwa okuza muJerusalem sigo okwaamboka kaaye shi Aajuda? Omuyapostoli Paulus okwa nyola a ti: “Oshoka Aajuda oya topolele aapagani omagano gopambepo, onkee naapagani wo oye na okupa Aajuda momagano gawo gopalutu.” — Aaroma 15:27.
(Aaroma 16:25) Kalunga na simanekwe! Oye ngoka e na oonkondo oku mu kaleka mwa kola meitaalo, tashi monika melaka etoye ndyoka tali popi Jesus Kristus. Otashi monika wo mehololo lyoshili ndjoka ya kala ya holekwa nale momathimbo ga pita.
it-1-E-ep 858, okat. 5
Okuhunganeka, Okununa
Mesiasa nenge Kristus oye a li ta ka kala oluvalo ndoka lwu uvanekwa moka aantu ayehe aayuuki ya li taya ka yambekelwa. (Gal 3:8, 14) “Oluvalo” ndoka olwa li lwa popiwa oshikando shotango konima yuunashipotha womuEden, ihe omanga Abel inaa valwa. (Gen 3:15) Ihe opwa li pwa pita oomvula 4 000 manga “oshili ndjoka ya kala ya holekwa” inaayi hololwa. Oya li ya hololwa owala sho kwa monika kutya Mesiasa oye “oluvalo” ndoka lwu uvanekwa. Onkee ano, oshili ndjoka oya kala ya “holekwa momathimbo ga pita.” — Rom 16:25-27; Ef 1:8-10; 3:4-11.
Elesho lyOmbiimbeli
(Aaroma 15:1-16) Tse mboka twa kola meitaalo, otu na okukwatha yakwetu mboka aankundi mokuhumbata omitenge dhawo, tse twaa iyopalele tse yene. 2 Kehe gumwe gwomutse no opalele mukwawo omoluuwanawa wamukwawo ngoka noku mu kokitha meitaalo. 3 Oshoka Kristus ini iyopalela ye mwene, ihe ongaashi enyolo tali ti: “Omasheko gaamboka ye ku sheke, oga gwile ndje.” 4 Oshoka ashihe shoka sha nyolwa mOmanyolo, osha nyolwa shi tu longe, opo tu kale tu na etegameno tali zi mokwiidhidhimika notu mone omukumo, ngele tatu lesha oohapu dhaKalunga. 5 Kalunga, ngoka oluthithiya lweidhidhimiko nolwomukumo, ne mu pe oonkondo, mu kale mu na euvathano mokati keni mokulandula oshiholelwa shaJesus Kristus, 6 opo ne amuhe kumwe mu hambelele Kalunga, He yOmuwa gwetu Jesus Kristus nomawi inaaga topoka. 7 Taambathaneni ano, ngaashi Kristus e mu taamba, opo mu simaneke Kalunga. 8 Onkee ano otandi mu lombwele ngeyi kutya Kristus okwa ningi omuyakuli gwAajuda, shi holole kutya Kalunga oye omwiinekelwa. Oshoka muKristus omwa tsakanithwa omauvaneko ngoka ga pewa ootate. 9 Onkee aapagani kombinga yawo otaa hambelele Kalunga, sho e ya sile ohenda. Ngaashi enyolo tali ti: “Onkee ano otandi ku hambelele mokati kaapagani, ongame otandi imbile edhina lyoye.” 10 Natango enyolo tali ti: “Nyanyukweni, ne aapagani, pamwe naahogololwa yaKalunga!” 11 Natango otaku tiwa: “Hambeleleni Omuwa, ne aapagani amuhe. Iigwana ayihe nayi mu imbile ehambelelo!” 12 Natango Jesaja ota ti: “Otaku ya ngoka ta zi moluvalo lwalsai; Oye ta thikama, a pangele aapagani. Oyo notaa ka kala ye mu inekela.” 13 Onkee ano Kalunga, ngoka oluthithiya lwetegameno, ne mu udhithe enyanyu alihe nombili tayi zi meitaalo lyeni, opo mu vule okukoka mokutegamena kweni koonkondo dhOmbepo Ondjapuki. 14 Aamwameme, ngame mwene ondi shi shi nawa kutya mokati keni omu na uuwanawa owindji, ne omu udha oondunge notamu vulu okulongathana. 15 Ihe montumwafo ndjika ondi na uupenda oku mu nyolela, opo ndi mu dhimbuluthe kombinga yiinima yimwe. Shika onde shi ningi omolwompito ndjoka nde yi pewa kuKalunga molwesilohenda lye, 16 ndi kale omuyakuli gwaJesus Kristus mokati kaapagani. Otandi longele Kalunga mokuuvitha elaka etoye lya zi kuye, opo aapagani ya ninge eyambo lya hokiwa kuKalunga nolya yapulwa kOmbepo Ondjapuki.
18-24 MAALITSA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | 1 AAKORINTO 1–3
“Mbela ngoye omuntu ngoka e na ombepo yaKalunga nenge oongoka kee yi na?”
(1 Aakorinto 2:14) Ihe omuntu ngoka kee na Ombepo yaKalunga, ita vulu okutaamba omagano ga za mOmbepo tuu ngoka. Oye ite ga uvu ko. Otaga kala ge mu nikila uugoya, oshoka iinima yopambepo otayi uviwa ko owala kwaamboka yopambepo.
Okukala omuntu e na uupambepo uuwanawa, osha hala okutya ngiini?
4 Natu ka taleni tango kiikala yomuntu ngoka kee na ombepo yaKalunga. Aantu muuyuni oye na iikala mbyoka yi ikolelela kuuhalu wopantu. Paulus okwa popi iikala mbyoka kutya oyi li “ombepo ndjoka tayi pangele ngashingeyi aantu mboka ihaa vulika kuKalunga.” (Ef. 2:2) Ombepo ndjika oya nwetha mo aantu oyendji ya taambe ko iikala mbyoka yi igalala, taya landula shoka tashi ningwa koyendji. Ohaya gandja eitulomo kuuhalu wopantu. Shoka ohashi eta oshizemo shini? Oyendji ohaya ningi shoka ye wete shi li mondjila momeho gawo yene, noihaya ningi oonkambadhala ya kale metsokumwe nomithikampango dhaKalunga. Omuntu ngoka kee na ombepo yaKalunga nenge tu tye ha dhiladhila panyama, oha kala unene ti ipula netumbalo nokulalakanena iinima yopamaliko nenge kombinga yokupopila shoka u uvite shi li mondjila kuye.
5 Oshike ishewe tashi vulu okundhindhilikitha mo omuntu ngoka kee na ombepo yaKalunga? Aantu mboka haya kutha ombinga ‘miilonga kehe yuuhalu wopantu,’ nayo oya kwatelwa mo mwaamboka yaa na ombepo yaKalunga. (Gal. 5:19-21) Ontumwafo yotango yaPaulus ndjoka a li a nyolele egongalo lyaKorinto, oya popya iikala yilwe yaamboka haya dhiladhila panyama. Iikala mbyoka ongaashi: okuhumitha komeho etopoko, okugama ombinga, omahilathano, okufalathana koompangu, okwaaha simaneka uukwamutse nuufukedhi. Uuna omuntu ngoka ha dhiladhila panyama a taalela omashongo, oha nkundipala nohi igandja kugo. (Omayel. 7:21, 22) Judas okwa li a popi kombinga yaamboka taya ka nayipala sigo nokuli opondondo ndjoka yokukala ‘kaaye na ombepo ondjapuki.’ — Jud. 18, 19.
(1 Aakorinto 2:15, 16) Omuntu ngoka e na Ombepo yaKalunga, ota vulu okukonakona iinima ayihe, ihe aantu yalwe itaa vulu okukonakona omuntu a tya ngaaka. 16 Ongaashi enyolo tali ti: “Olye a tseya omadhiladhilo gOmuwa? Olye ta vulu oku mu tsa omayele?” Ihe tse otu na omadhiladhilo gaKristus.
Okukala omuntu e na uupambepo uuwanawa osha hala okutya ngiini?
6 Mbela ‘omuntu ngoka e na ombepo yaKalunga’ okwa tya ngiini? Oye ngoka ha kala mewiliko lyaKalunga, ihe ina fa ngoka kee na ombepo yaKalunga. Aantu mboka ye na uupambepo uuwanawa, ohaya kambadhala “okuholela Kalunga.” (Ef. 5:1) Shika osha hala okutya, ohaya kambadhala okudhiladhila ngaashi Jehova nokutala ko iinima ngaashi he yi tala ko. Kalunga oku li gwolela kuyo. Mboka haya dhiladhila iinima yopambepo ohaya kambadhala okukala metsokumwe nomithikampango dhaJehova. (Eps. 119:33; 143:10) Pehala lyokugandja eitulomo kiilonga yuuhalu wopantu, ohaya kambadhala okuulika ‘iiyimati yombepo.’ (Gal. 5:22, 23) Opo tu yelithe kutya “okupyokoka pambepo” osha hala okutya shike, dhiladhila kombinga yeyelekanitho ndika: Omuntu ngoka e na owino mokungeshefa oti ithanwa a pyokoka mokungeshefa. Sha faathana, omuntu ngoka a lenga iinima yopambepo oti ithanwa a pyokoka pambepo.
Okukala omuntu e na uupambepo uuwanawa osha hala okutya ngiini?
15 Ongiini tatu vulu okuholela Kristus paumwene? MAakorinto yotango 2:16 otayi popi kombinga yokukala tu na “omadhiladhilo gaKristus.” Aaroma 15:5 otayi popi kombinga ‘yokulandula oshiholelwa shaJesus Kristus.’ Onkee ano, opo tu kale twa fa Kristus, otwa pumbwa okukala tu shi nkene ha dhiladhila nomaukwatya ge. Otwa pumbwa okulandula oshiholelwa she. Jesus okwa li ha gandja eitulomo kekwatathano lye naKalunga. Onkene okukala twa fa Jesus, ohaku tu ningitha lela tu kale twa fa Jehova. Omolwomatompelo ngoka, otashi ulike lela nkene sha simana okwiilonga okudhiladhila ngaashi Jesus.
Konga omaliko mOmbiimbeli
(1 Aakorinto 1:20) Nena ano aanongo oye li peni? Aalongimpango oye li peni? Aanongo mokuludhika yomuuyuni mbuka oye li peni? Kalunga okwe shi holola kutya uunongo wopauyuni mbuka owo uugoya wowala.
it-2-E ep. 1193, okat. 1
Uunongo
Aanongo yuuyuni inaya taamba ko omasiloshimpwiyu ngoka Kalunga a tula po okupitila muKristus, oye ga tala ko kutya ogo uugoya wowala, naashika osha ningitha nokuli naapanguli ya ‘alele Omuwa gweadhimo.’ (1Kor 1:18; 2:7, 8) Ihe Kalunga naye okwe shi holola kutya uunongo wopauyuni mbuka owo uugoya wowala. “Kalunga oha hogolola shoka uuyuni tau shi tala kutya osha nika uugoya,” opo a sithe ohoni aanongo yuuyuni. Oha hogolola wo aantu mboka ya talika ko ‘aagoya, aankundi noya dhinika,’ opo a gwanithe elalakano lye ndyoka lya talika ko itaali vulu okugwanithwa po. (1Kor 1:19-28) Paulus okwa dhimbulukitha Aakriste yokuKorinto kutya ‘uunongo wopauyuni mbuka nenge woonkondo ndhoka tadhi pangele uuyuni mbuka, ndhoka odhi li pokuhula po, nomolwaashono aayapostoli kaya li hayu uvitha kombinga yawo. (1Kor 2:6, 13) Okwa li a londodha Aakriste yokuKolossa kaaya yulwe nando okomuntu ‘nomalongo guunongo wopantu [nenge mOshigreka philosophias, shoka tashi ti lelalela uunongo wopahole] nomafundjaleko gaa fele gi ikwatelela komithigululwakalo dhaantu.’ — Kol 2:8; yelekanitha novelise 20-23.
(1 Aakorinto 2:3-5) Ano sho nde ya kune, onda li nda sa uunkundi nuumbanda, te kakama. 4 Moohapu nomeuvitho lyandje kamwa li mu na iitya yomuheka yopaunongo waantu, ihe omwa li mu na oonkondo dhOmbepo yaKalunga. 5 Onkee ano eitaalo lyeni kali na okukala lyi ikwatelela kuunongo waantu, ihe okoonkondo dhaKalunga.
Omanenedhiladhilo okuza moontumwafo dha nyolelwa Aakorinto
2:3-5 Sho Paulus a li tu uvitha muKorinto, shoka shi li ondingandinga yokwiilonga uufilosofi wOshigreka, okwa li ti ipula ngele ota vulu okutompa aapulakeni ye. Ihe ka li nando e etha uunkundi wontumba nenge uumbanda wu mu imbe a longe oshilonga shuukalele we shoka a pewa kuKalunga. Sha faathana natse katu na nando okweetha oonkalo ndhoka oondhigu dhi tu imbe tu uvithe onkundana ombwanawa yUukwaniilwa waKalunga. Otu na okukala neinekelo kutya Jehova ote ke tu kwathela ngaashi Paulus.
Elesho lyOmbiimbeli
(1 Aakorinto 1:1-17) Ontumwafo ndjika oya zi kuPaulus, ngoka i ithanwa pahalo lyaKalunga, a ninge omuyapostoli gwaJesus Kristus, nokomumwatate Sostenes. 2 Oya nyolelwa kegongalo lyaKalunga lyomuKorinto, kwaayehe mboka yi ithanwa kuKalunga, ya ninge aantu ye aayapuki muukumwe naKristus Jesus, kumwe naayehe mboka ye li akuhe haa ithana edhina lyOmuwa gwetu Jesus Kristus nohaa ti kutya oye Omuwa gwawo nongaashi e li wo Omuwa gwetu. 3 Silweni ohenda, ne mu kale mu na ombili yaKalunga Tate noyOmuwa Jesus Kristus. 4 Otandi hambelele Kalunga kandje aluhe omolweni nomolwomagano gesilohenda ngoka e ge mu pe medhina lyaJesus Kristus. 5 Oshoka mokukala muukumwe naKristus omwa ningi aayamba miinima ayihe ngaashi mokupopya nomokutseya akuhe. 6 Elaka tali popi Kristus olya tsama nawa mune, 7 onkee inamu hunutha eyambeko nando olimwe mokutegelela eholoko lyOmuwa gwetu Jesus Kristus. 8 Kalunga ote mu kankameke sigo okehulilo, opo mu ka adhike mwaa na oshipo sigo okesiku lyOmuwa gwetu Jesus Kristus. 9 Kalunga oye omwiinekelwa. Oye ngoka e mu ithanene muukumwe nOmwana Jesus Kristus, Omuwa gwetu. 10 Aamwameme, otandi mu kumagidha medhina lyOmuwa gwetu Jesus Kristus: Uvathaneni mwaashihe shoka tamu popi, opo mokati keni mwaa kale omatopoko. Kaleni nekwatathano, mu na edhiladhilo limwe nelalakano limwe. 11 Oshoka onda hokololelwa kuyamwe ya zi kaandjaKloe kutya mokati keni omu na oontamanana. 12 Onda hala okutya: Kehe gumwe gwomune ota popi i iyukila. Gumwe ota ti: “Ngame onda gama kuPaulus;” mukwawo ota ti: “Ngame onda gama kuApollos;” mukwawo ota ti: “Ngame onda gama kuPetrus;” mukwawo ota ti: “Ngame onda gama kuKristus.” 13 Kristus okwa topolwa ano moongundu? Nenge ngoka a si komushigakano molweni, oPaulus? Omwa shashwa, mu ninge aalongwa yaPaulus? 14 Otandi pandula Kalunga, sho inaandi shasha nando omuntu gumwe, kakele kaKrispus naGaius. 15 Kaku na nando ogumwe gwomune ta vulu okutya omwa shashwa, mu ninge aalongwa yandje. 16 Eeno, onda shasha wo Stefanas pamwe naanegumbo lye, ihe itandi dhimbulukwa kutya onda shashele omuntu gwontumba gulwe. 17 Kristus ina tuma ndje, ndi ka shashe aantu. Oye okwa tumu ndje ndi ka uvithe elaka etoye, nondi ke li uvithe itaandi longitha uunongo wopantu. Oshoka uunongo wopantu otau ningi eso lyaKristus lyokomushigakano li kale lyaa na oshilonga.
25-31 MAALITSA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | 1 AAKORINTO 4–6
“Okafulika okashona ohaka tumbike ondombo ayihe”
(1 Aakorinto 5:1, 2) Akuhe otaku popiwa kutya mokati keni omu na oluhondelo lwa geya noonkondo, ndele naapagani ihaa yono eyono lya tya ngaaka. Oshoka onda lombwelwa kutya omulumentu gumwe ota kala nomukiintu gwahe. 2 Otamu vulu ngiini okwiitanga? Omwa li mu na okukala mwa sa oluhodhi, nomulumentu ngoka a ningi oshinima sha tya ngeyi, okwa li e na okukondwa mo mokati keni.
(1 Aakorinto 5:5-8) ne omu na okugandja omulumentu a tya ngeyi kuSatana, a dhenge olutu lwe. Pamwe Omwenyo gwe tagu ka hupithwa mesiku lyOmuwa. 6 Okwiitanga itaku mu opalele. Eyele omu li shi ndyoka tali ti: “Okafulika okashona ohaka tumbike ondombo ayihe.” 7 Kuthii mo mokati keni efulika lya tya ngaaka ekulu lyuulunde, opo mu kale mwa yogoka. Nena otamu kala mwa fa ondombo inaayi fulikwa, nondi shi shi kutya osho mu li. Oshituthi shetu shOpaasa osha longekidhwa nale, oshoka onzigona yetu yOpaasa, Kristus, okwa dhipagwa. 8 Tu dhaneni ano oshituthi shetu, ihe haniikwiila ya ningwa nefulika ekulu lyuulunde nolyonyata kehe, ihe oniikwiila inaayi fulikwa, ya yogoka noyashili.
(1 Aakorinto 5:13) Kalunga oye te ke ya pangula. Ne itamu pangula nani mboka yokombinga yeni ongaashi enyolo tali ti: “Umbii mo omuyoni mokati keni.”
it-2-E ep 230
Efulika
Omuyapostoli Paulus naye okwa li a longitha eyele lya faathana sho a lombwele egongalo lyopaKriste muKoritno li umbe mo omuntu ngoka a nyata, sho a ti: “Eyele omu li shi ndyoka tali ti: ‘Okafulika okashona ohaka tumbike ondombo ayihe.’ Kuthii mo mokati keni efulika lya tya ngaaka ekulu lyuulunde, opo mu kale mwa yogoka. Nena otamu kala mwa fa ondombo inaayi fulikwa, nondi shi shi kutya osho mu li. Oshituthi shetu shOpaasa osha longekidhwa nale, oshoka onzigona yetu yOpaasa, Kristus, okwa dhipagwa.” Oku ulike sha yela kutya okwa hala okutya shike sho a popi “efulika.” Okwa ti: “Tu dhaneni ano oshituthi shetu, ihe haniikwiila ya ningwa nefulika ekulu lyuulunde nolyonyata kehe, ihe oniikwiila inaayi fulikwa, ya yogoka noyashili.” (1Kor 5:6-8) Mpaka Paulus okwa li ta popi eityo lyopathaneko lyOshituthi shOshijuda shIikwiila inaayi tulwa efulika shoka sha li hashi landulwa nziya kOshituthi shoPaasa. Ngaashi owala okafulika okashona hake endelele okutumbika ondombo ayihe, osho egongalo ndyoka li li olutu lya li tali ka kala lya talika ko kuJehova lya nyata ngele omulumentu nguka a nyata inu umbwa mo. Oye na okukutha mo “efulika” ndyoka mokati kawo, ngaashi Aaisraeli ya li ihaaya vulu okukala ye na efulika momagumbo gawo pethimbo lyoshituthi shOpaasa.
it-2-E ep. 230, 869-870
Satana
Otashi ti ngiini ‘okugandja omulumentu a tya ngeyi kuSatana, a dhenge olutu lwe’?
Omuyapostoli Paulus okwa li a pukulula egongalo lyokuKorinto shi na ko nasha nokukatukila onkatu oshilyo shalyo shoka sha ya momilalo nomukulukadhi gwahe, sho a nyola a ti: ‘Omulumentu a tya ngawo na gandjwe kuSatana, a dhenge olutu lwe.’ (1Kor 5:5) Shoka osha li oshipango shokukonda mo omuntu megongalo, okuhulitha po omakwatathano agehe naye. (1Kor 5:13) Oku mu gandja kuSatana otashi ti kutya omuntu ngoka oku umbwa mo megongalo nokwa ya muuyuni waSatana ngoka e li kalunga kawo nomupangeli gwawo. Ngaashi “okafulika okashona” haka tumbike “ondombo ayihe,” omulumentu nguno okwa li enwethomo ewinayi megongalo; negongalo ndyoka tali longele Kalunga moshili olya li hali umbu mo “olutu lwe” mokati kalyo. (1Kor 5:6, 7) Sha faathana, Paulus okwa li a gandja Himeneus naAleksander kuSatana, molwaashoka oya li haya sheke Kalunga nokaya li ye na eiyuvo ewanawa neitaalo lyawo olya li lya fa osikepa ya teka. — 1Tim 1:20.
(1 Aakorinto 5:9-11) ‘Montumwafo ndjoka nde mu nyolele, onde mu lombwele; mwaa kwatathane naahondeli. 10 Ano inandi dhiladhila ando aahondeli yomaapagani nenge aanalwiho, aayugi naasimaneki yiimenka, oshoka moku ya yanda omu na okuthiga po uuyuni mbuka. 11 Shoka nda tumbula montumwafo ndjoka, osho shika kutya inamu kwatathana nomuntu ngoka ti iningi a fa omukriste, nonando oye omuhondeli, omunalwiho, omusimaneki gwiimenka, omusheki, onkolwi nomuyugi. Nokuli inamu lya pamwe nomuntu a tya ngaaka.
Okukondwa
Omathimbo gamwe osha pumbiwa tu ethe po okweendathana nagumwe ngoka a li nale megongalo. Onkalo ndjika ohayi holoka po ngele omuntu ngoka a yona ompango yaKalunga nokwaaiyela ombedhi a kondwa nenge ngele gumwe e etha po oshili e ta kala ta longo aantu omalongo giifundja nenge i iteta ko ye mwene kegongalo. Oohapu dhaKalunga otadhi tu lombwele sha yela twaa ‘kwatathane’ nomuntu a tya ngaaka. (Lesha 1 Aakorinto 5:11-13; 2 Joh. 9-11) Otashi vulu shi kale oshidhigu noonkondo okwaaendathana we nagumwe ngoka tashi vulika a li nale kuume koye nenge e li omupambele. Mbela otatu ka katuka onkatu ya tya ngaaka twa tokola toko shoka tashi ulike kutya ohatu simaneke Jehova nuudhiginini nosho wo oompango dhe dhi li pauyuuki komeho gaayihe? Dhimbulukwa kutya Jehova okwa lenga mboka haya vulika kuye nuudhiginini.
Ontopolwa 3, okatendo 19
Konga omaliko mOmbiimbeli
(1 Aakorinto 4:9) Onde shi tala kutya tse aayapostoli otwa pewa kuKalunga ehala lya dhinika. Tse otwa fa aantu ya tokolelwa eso montaneho yaayehe. Muuyuni otu li mo twa tongololwa kaantu nokaayengeli.
Aayengeli oyo “oombepo ndhoka tadhi yakula”
16 Aakriste mboka taya makelwa oye li “ya tongololwa kaantu nokaayengeli.” (1 Kor. 4:9) Aayengeli ohaya kala ya nyanyukwa noonkondo ngele taya tala iilonga yetu yuudhiginini, nohaya kala wo ya nyanyukwa ngele omulunde gumwe i itedhulula. (Luk. 15:10) Aayengeli ohaya ndhindhilike eihumbato lyopakalunga lyaakiintu Aakriste. Ombiimbeli oya popya kutya “omolwaayengeli omukiintu oku na okusiikila omutse gwe.” (1 Kor. 11:3, 10) Aayengeli ohaya kala ya nyanyukwa shili okumona aakiintu Aakriste nosho wo aapiya yaKalunga ayehe kombanda yevi taya vulika kelongekidho lyaKalunga nosho wo lyuukwamutse. Okuvulika kwa tya ngawo oku li edhimbulukitho ewanawa koyana yaKalunga mboka yomegulu.
(1 Aakorinto 6:3) Kamu shi shi kutya otatu ka panguleni aayengeli? Ano okutokola iinima mbika yomokukalamwenyo kwongashingeyi okwe tu nyenge andola?
it-2-E ep. 211
Ompango
Ompango yaayengeli. Aayengeli, mboka ye li aatumwa yaKalunga ye vule aantu, ohaya vulika kompango nokomalombwelo gaKalunga. (Heb 1:7, 14; Eps 104:4) Jehova okwa li nokuli a lombwele nokwi indike omutondi gwe Satana kaa gume olutu nomwenyo gwomupiya gwe. (Job 1:12; 2:6) Omuyengeli omukuluntu, Mikael, sho a li ta tsu oompata nOndiyapoli okwa li u ulike kutya okwa zimina nokwa simaneka ondondo yaJehova, Omupanguli Omunene, sho a ti: “Omuwa ne ku geele!” (Jud 9; yelekanitha Sak 3:2.) Jesus Kristus, omutumbalekwa oku na okusimanekwa kaayengeli ayehe mboka ya tulwa kohi yepangelo lye kuJehova Kalunga. (Heb 1:6; 1Pet 3:22; Mat 13:41; 25:31; Fil 2:9-11) Onkee ano, Jesus okwa li a tumu omuyengeli gwe kuJohannes. (Eh 1:1) Ihe mAakorinto yotango 6:3 omuyapostoli Paulus ota popi kombinga yaamwahe yaKristus mboka ya hogolololwa okupangula aayengeli, noshi iwetikile molwaashoka otaya kutha ombinga momukalo gwontumba okupangula aayengeli aakolokoshi.
Elesho lyOmbiimbeli
(1 Aakorinto 6:1-14) Ngele mokati keni omu na omuntu e na oontamanana nomukriste mukwawo, otashi vulika ngiini, a ye kaapanguli aapagani? Ndishi aantu yaKalunga oye na okwoopaleka oontamanana dhomokati kawo yene? 2 Nenge kamu shi shi kutya aantu yaKalunga otaa ka pangula uuyuni? Ngele ano otamu ka pangula uuyuni, itamu vulu ando okutokola iinima iishona? 3 Kamu shi shi kutya otatu ka panguleni aayengeli? Ano okutokola iinima mbika yomokukalamwenyo kwongashingeyi okwe tu nyenge andola? 4 Ngele ano iinima ya tya ngeyi tayi holoka, otamu ke yi fala, yi ka tokolwe kaantu ya dhinika megongalo? 5 Omu na okukala mwa sa ohoni! Kape na omalimbililo, mokati keni omu na omulumentu omunandunge ta vulu okutokola oohapu dhayakwawo. 6 Ihe ne otamu ningi ngaaka kutya omukwanegongalo ota yi kompangu e na oohapu nomukwanegongalo mukwawo notaa pangulwa kaapanguli kaaye shi ooyitaali. 7 Itashi mu kwatha nando osha, sho mu na oontamanana mokati keni yene. Omolwashike itaamu pitika, mu ningwe nayi? Omolwashike itaamu pitika, mu yugwe? 8 Ihe ne ohamu ningilathana uuwinayi nohamu yugu naangoka wo omukriste mukweni. 9 One omu shi shi kutya aakolokoshi itaa ka ya mOshilongo shaKalunga. Inamu ipukitha. Aantu mboka aaholume, aasimaneki yiimenka, aahondeli, omashenge naalali nomashenge, 10 aafuthi, aanalwiho, oonkolwi, aasheki naayugi, kaku na nando ogumwe gwomaantu ya tya ngeyi ta ka ya mOshilongo shaKalunga. 11 Yamwe yomune osho mwa li mwa tya ngaaka. Ihe omwa yogwa oondjo, omwa yoololelwa Kalunga, omwa ningwa aayuuki koshipala shaKalunga omolwOmuwa Jesus Kristus okOmbepo Ondjapuki yaKalunga. 12 Omuntu gumwe ota vulu okutya: “Ngame onda pitikwa okuninga shaa shoka.” Eeno, ou li mondjila, ihe haayihe ye ku opalela. Ngame otandi vulu okutya onda pitikwa okuninga shaa shoka, ihe itandi etha nando osha, shi ninge ndje omupika. 13 Gulwe ota vulu okutya: “Iikulya oya dhiladhililwa ela, nela olya dhiladhililwa iikulya.” Eeno osho, ihe Kalunga ota ka hulitha po ayihe iyali. Olutu lwomuntu inalu tulilwa po uuholume, aawe, olwo olwOmuwa, nOmuwa oye mwene gwalwo. 14 Kalunga oye a yumudha Omuwa kuusi, onkee ote ke tu yumudha wo noonkondo dhe kuusi.