“Oheemererye wi Matata aa Evolole”
“Oheemererye wi matata aa evolole.”—SOFONIYA 3:16, Tradução do Novo Mundo.
MACIPO: 81, 32
MWAAHAALA WAAKHULA HAI?
Yehova aalipinhe hai mata a Mose, Asa ni a Nehemiya?
Yehova onalipiha hai mata ahu olelo?
Mmikhalelo taani nnaweryaahu olipiha mata a anna ni arokora ahu?
1, 2. (a) Makacamiho taani ancipale anahoolelaaya olelo, nave ni yookhumelela taani? (b) Ewehereryo taani Isaiya 41:10, 13 onavaheiye?
MUROKORA mmoha ori piyoneero a elukuluku yoothene nave otheliwe ni mutokweene onnaloca: “Naamwi kiyaaka vahoolo omunepani, kinnuukhuwa mu iyaakha sincipale. Ennakaakha ikhove, onnavolowela ekumi aka, mukhalelo wa waakhaliha akina, nave ikwaha ikina ennakeeriha ochuna okookela muculi.”
2 Munnawerya wiiwexexa moonelo wa murokora ola? Moothananiha, woona wi nnakhala mu elapo yeela yoonanara ya Satana, ninnakumanano sookhinyererya sincipale. Nave moolikana ni ankora onamweemesa pophoro, okacamiheya ti wawiiniha murima, naari onnaceecheiha. (Masiposipo 12:25) Ntakhara heeni muniiniwaanyu murima? Akhweya munnathanana ntakhara okhwa wa oosiveliwa anyu naari munnahoolela ereca etokweene naari wiiciwa. Naari akhweya munnawaniha wi mukhapelele emusi anyu mmakupa oomwiilini mu elukuluku yoothowa ikhorowa. Vaavaa elukuluku enaviraaya, moonelo yoowo onanwerya wooceecheihani ophiyerya oyeleela ohakalala. Nyenya munaphwanela ororomela wi Muluku ori ooreheryeya wi ookhaviheryeeni.—Mwaalakhanye Isaiya 41:10, 13.
3, 4. (a) Piipiliya onapharihela hai nsu nawi ntata? (b) Tiheeni enii yeerihe wi mata ahu evolole?
3 Piipiliya wiiliwiili onnapharihela makupa a mwiili wa muchu wi ooniherye saweera naari mikhalelo soohiyanahiyana. Ntoko yootakiherya, ntata, ninnaromoliwa ikwaha sincipale mu ilocelo soopacerya. Olipiha mata a muchu enanwerya wooniwa ntoko, omuceenyerya, omulipiha ni omvaha ikuru wi eerevo echu. (1 Samuwele 23:16; Esdra 1:6, NM) Onnavolowela tho okhalano moonelo waphaama ni ewehereryo yoomwaahiyu.
4 Ikwaha ikina, Piipiliya onnamuthariha muchu yoowo onahiya wi mata awe evolole. Onalociwa muchu yoowo onakhala awooceya naari onayeleela ewehereryo. (2 Matharihelo 15:7; Ahebri 12:12) Vano moona wi mookoma naari munnoona wi waataana wanyu ni Yehova onnaceecheya, munahaala orweela nanceeche. Ti woowi munahaalaanyu ophwanyawo nlipiho? Muni muceenyeryeye hai ni olipiheya wi mvilele ni okhalano ohakalala?
“MUHUPUWELE WI [MATA A] APWIYA ARI ÒTXETXHEYA VOHIWERYA WOVULUSANI”
5. (a) Nnoona hai naakumanaka ni makacamiho, nyenya tiheeni nnaphwanelaahu wuupuwela? (b) Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha yoola?
5 Mwaalakhanye Sofoniya 3:16, 17. Hannaphwanela woova naari oceecheya, naari ohiya wi mata ahu evolole, vaavaa nnakumanaahuno makacamiho. Tiithi ahu oosivela, Yehova, onnaniwopa omukuherya oteteiwa naari wuukhuwa wahu woothene. (1 Pedro 5:7) Yehova onnanikhapelela hiiha ntoko aakhapelenleiye nloko na Isarayeli. Owo aahaaleela wi ntata nawe hanri ‘nótxetxheya vohiwerya wovulusani.’ Mahiku oothene ori ooreheryeya wi aavuluse akapuro awe oororomeleya. (Isaiya 59:1) Mmwaha yoola, nnahaala othokororya sootakiherya saphaama sa Piipiliya seiyo sinooniherya nchuno na Yehova ni owerya wawe waalipiha achu awe wi yeerekeno yookhwela awe naamwi ni makacamiho mancipale. Hankooni noone ti mwawiihai sootakiherya iha inahaalaaya woolipihaani.
6, 7. Tiheeni nnahuseryaahu orweela wa Aisarayeli waavootha Amaleki?
6 Aisarayeli emanle woopoliwa o Yikuputu, mwawaakuveya yaavinyeryiwa ni Amaleki. Mose aamuleela Yosuwa, mulopwana oolipa murima, wi aahoolele Aisarayeli owana ekhoco. Voocharela Mose aamukuxa Aroni ni Huri wi ewele vamwaako vawaacamela. Vaavale, awo yaanawerya woona ekhoco ewaniwaka va mureyareya. Apwanne alopwana yaala araru yaachanwe okhoconi nthowa na woova? Hooye!
7 Mose aapaka marehereryo yaawo yaakhavihenrye Aisarayeli ovootha ekhoco ni Amaleki. Owo aapharela mmatani mwawe ekopo ya Muluku eeparipari nave aaviiherya osulu. Vaavaa Mose enreiyeno yeela, Yehova aahaavaha ikuru Aisarayeli owana ni Amaleki. Nyenya vaavaa miwono sa Mose saavelavelaaya, Amaleki yaanaavootha. Aroni ni Huri yaaheeravo echu mwawaakuveya wi emukhaviherye Mose. “Vaavaa mata a Mose yaapacenryaaya ovelavela, awo yaakusa nluku nave owo aakiraathela. Vanonto Aroni ni Huri, yaapharela miwono sa Mose mmoha o moono woothiyana mukina omoono woolopwana, hiiha mata yaakhala oovinya ophiyerya nsuwa omorelamo.” Mweeparipari, nthowa na ntata noowerya na Muluku, Aisarayeli yaavootha ekhoco.—Mukwaha 17:8-13, NM.
8. (a) Tiheeni Asa eenreiye vaavaa akhoco o Etiyopiya yaawoopopihaaya Ayuta? (b) Nnii nimutakiherye hai Asa?
8 Yehova tho aari ooreheryeya wi apharihele ntata nawe noowerya wi aakhaviherye achu awe mmahiku a Mwene Asa. Mpiipiliyani annaromoliwa akhoco ancipale, nyenya akhoco awaaca yaari a Serabi mwene o Etiyopiya, yoowo aarino akhoco awaakhwana 1.000.000 yaarino mavyakelo. Akhoco o Etiyopiya waaca waya wuuluulela ikwaha piili ni akhoco a Asa. Apwanne Asa aakhala oothanana, awoova naari ooceecheya? Apwanne aaheemererya wi mata awe evolole? Hooye! Mwawaakuveya Asa amveka Yehova wi amukhaviherye. Mmoonelo wa nakhoco, waakhala wi tahi wooweryeya waavootha akhoco o Etiyopiya. “Nto Muluku onnawerya sothene.” (Mateu 19:26) Muluku aapharihela owerya wawe otokotoko nave “aahaavootha akhoco o Etiyopiya vamiithoni va Asa,” yoowo “àkhanle òroromeleya mwa ekumi awe yothene vamithoni v’Apwiya.”—2 Matharihelo 14:8-13, NM; 1 Mamwene 15:14.
9. (a) Tiheeni yaamukhavihenrye Nehemiya ohikookela muculi oteka isiri sa Yerusalemu? (b) Muluku aakhunle hai nivekelo na Nehemiya?
9 Vaavaa Nehemiya aakeleiye o Yerusalemu, tiheeni aaphwannyeiye? Owo aahoona wi amwiicani ilapo sookhopela yaanawoopopiha Ayuta, mwawiihiiha awo yaamaala oteka isiri sa Yerusalemu. Epooma hiyaari yookhapeleleya, nave Ayuta yaari ooceecheya. Nehemiya onne hai? Apwanne owo tho aaceecheya nave ahiya mataawe wi evolole? Hooye! Moolikana ni Mose, Asa, ni akapuro akina oororomeleya a Yehova, Nehemiya mahiku oothene aanamuroromela Yehova. Mmukhalelo yoola tho, Nehemiya aamveka wi Yehova amukhaviherye, nave owo aamwaakhula. Muluku aapharihela “owerya otokotoko” ni “ikuru [naari ntata] sohiweryeya” wi aalipihe Ayuta. (Mwaalakhanye Nehemiya 1:10; 2:17-20; 6:9.) Mano, munneemererya wi Yehova onnapharihela “owerya otokotoko” ni “ikuru [naari ntata] sohiweryeya” wi aalipihe akapuro awe mmahiku ahu?
YEHOVA ONAHAALA OLIPIHA MATA ANYU
10, 11. (a) Satana oneeriha hai wi mata ahu evolole? (b) Tiheeni Yehova onaphariheleiye wi anilipihe ni onivaha ikuru? (c) Munaphura hai mahusiheryo a Yehova?
10 Nnaphwanela ororomela wi Musaserya harwa eemererya wi mata awe evolole. Owo onahaala otitelela onihooxa, eereryaka omaaliha miteko sahu Seekristu. Owo onnapharihela sawootha ni soohooxa orweela wa alamuleli, ahooleli a ikerexa, ni alipa oomwaryeya. Teevi eri yoolakelela awe? Owo onachuna wi nimaale olaleerya michaka yaphaama ya Omwene. Nyenya Yehova onanwerya onikhaviherya, nave owo onnanivaha munepa awe waweela wi onlipihe. (1 Matharihelo 29:12) Ti wookhweleyaxa oveka munepa wa Muluku wi niwerye owaniha ni Satana vamoha ni elapo awe yoonanara. (Salumu 18:40; 1 Korinto 10:13) Hiyaanotho ninnathamalela ntakhara nikhaviheryo nnaphwanyaahu mu Masu a Muluku. Nkuupuwelani tho vooloca sa ichu sincipale nnahuseryaahu orweela wa soolaleeryiwa sahu mweeri ti mweeri. Masu anaphwanyeya va Zakariya 8:9, 13 (mwaalakhanye) yaarepiwe vaavaa empa ya Muluku yaapaceryiwaaya otekiwa wanaawiili, mwawiihiiha masu ala ananwerya tho onikhaviherya olelo.
11 Yehova tho onnanilipiha moorweela wa mahusiheryo nnaakhelaahu mmithukumano sahu Seekristu, sa muceche ni sa ekulucu, hiiha ntoko mu isikola sahu soomuluku. Mahusiheryo yaala ananwerya onikhaviherya omurumeela Muluku moophwanelela, wi nikhaleno soolakelela, ni okhapelela mirici sahu Seekristu. (Salumu 119:32) Nyuwaano muri ooreheryeya wi mphwanye nlipiho nnarweela mmahusiheryo a Yehova?
12. Tiheeni nnaphwanelaahu weera wi nikhale oolipa?
12 Yehova aahaakhaviherya achu awe waavootha Amaleki ni akhoco o Etiyopiya, nave aamvaha Nehemiya ni Ayuta ikuru sa okwaaxa isiri sa Yerusalemu. Moolikana, Muluku onahaala onivaha ikuru wi ntitelele mmuteko ahu woolaleerya naamwi ni sawuukhula, moohipwacha ohoosiwa ni ohipwacha wa akina. (1 Pedro 5:10) Yehova hani apake sootikhiniha wi amalihe makacamiho ahu. Moohiyana, nnaphwanela opaka makupa ahu. Mwawiihai? Nnaphwanela waalakhanyaka Masu a Muluku mahiku oothene, orehererya ni oya mmithukumano isumana soothene, otitelela opaka yoohuserya ya muchu mukhateiye ni malapelo eechoko, ni omuroromela Yehova mu nivekelo. Niheemererye wi echu vyakala eniyeleelihe ichu seiyo Yehova onavaheiye wi anilipihe ni onceenyerya. Wakhala wi munniisoona wi mata anyu aapacerya ovelavela mmakupa yaala, mumveke Muluku wi ookhaviheryeeni. Voocharela moone owerya wa munepa wa Muluku “onalipiha mwa nyuwo otxhuna ni wera ntoko onakhweleiye.” (Filipi 2:13) Nyuwaano mwanwerya olipiha mata a akina?
MULIPIHE MATA OOVELAVELA
13, 14. (a) Munna mmoha aalipihiwe hai vaava mwaariye aakhwileiye? (b) Nnii naalipihe hai akina?
13 Yehova oonivaha onna wa elapo yoothene onaakhapelela anna ni arokora yaawo ananlipiha. Murummwa Paulo aaloca: “Vìhani mata anyu òvelavela ni makutha anyu òtxetxheya. Okololani iphiro wa inani sanyu.” (Ahebri 12:12, 13) Akristu ancipale oopacerya yaakhaviheryiwa ni annaya ni arokora aya. Olelo tho enneereya emohamoha. Muthokororye yootakiherya emoha. Munna mmoha amanle omuyeleela mwaariye mu okhwa ni ovilela mikhalelo mikina sookacamiha, owo aaloca: “Kaahuserya wi hinnathanla yaweeha ahu, vooloca sa elukuluku naari wuuluulela waya. Ovekela ni yoohuserya ya muchu mukhateiye enakhala ntoko nwopo yoowo onakhapelela muru aka ohipwina mmaahini. Nave nikhaviheryo na anna ni arokora aka oomunepani ninnakivaha nihakararyo ntokweene. Kaahuserya ochuneya waya wunnuwiha onthamwene waphaama ni Yehova makacamiho ehaakumve ophiya.”
14 Aroni ni Huri yaakhaviherya olipiha mata a Mose moorweela wa opharelela mata awe variyari va ekhoco ni Amaleki. Olelo, nnanwerya tho woona mikhalelo sa waakhaviherya akina. Annihu akina annahooxeya nthowa na wuuluvala, wiiceliwa, wiikariwa ni amusi, omeekha naari omuyeleela oosiveliwa aya. Nnanwerya tho waalipiha amiravo yaawo wiiliwiili anakhinyereryiwa meecelo oonanara naari okhumelela phaama mu elapo yeela. (1 Tesalónika 3:1-3; 5:11, 14) Mwaavyaavye mikhalelo wi mooniherye waathokororya akina mu Empa ya Omwene, mmuteko woolaleerya, vaavaa munalyaanyu vamoha, naari vaavaa munalocaanyu mu telefoni.
15. Yookhumelela taani masu eeparipari anakhalaayano wa anna ni arokora ahu?
15 Asa amanle waavootha anakhoco o Etiyopiya, mulipa miririmu Asariya aamuceenyerya vamoha ni achu awe moorweela wa oloca: ‘Nto vano, nyuwano atxhu a Yuda mulipe murima nave muhotxeihe [mata anyu], ntakhara wilipiserya wanyu onamukhalano ntxhuwelo naya.’ (2 Matharihelo 15:7) Masu ala yaamuceenyerya Asa opaka matorokelo mancipale wi atikitherye malapelo aweela. Mmukhalelo mmohamoha, masu anyu eeparipari ananwerya waaceenyerya akina ni waakhaviherya otitelela omurumeela Yehova. (Masiposipo 15:23) Nave muhicuwale wi anna ni arokora anyu anahaala olipiheya vaavaa munavahaanyu naakhulo naphaama variyari va mithukumano.
16. (a) Atokweene eni emutakiherye hai Nehemiya? (b) Anna ni arokora yookhavihenryeni hai?
16 Nnikhaviheryo na Yehova, Nehemiya ni Ayuta yaalipiha mata aya. Awo yaamaliha isiri sa Yerusalemu mu mahiku makhumi mathanu napiili! (Nehemiya 2:18; 6:15, 16) Nehemiya tahi wi aamoona waavarerya akina epharaka muteko. Owo aakhaviherya otekiwa wanaawiili isiri sa Yerusalemu. (Nehemiya 5:16) Moolikana, atokweene ancipale annamutakiherya Nehemiya vaavaa anakhaviheryaaya muteko wa oteka naari orehererya Empa ya Omwene. Alopwana tho yaala oosivela annaalipiha anna ni arokora yaawo anakhala ooteteiwa moorweela wa waaxekurya ni olapa vamoha mmuteko woolaleerya.—Mwaalakhanye Isaiya 35:3, 4.
“OHEEMERERYE WI MATATA AA EVOLOLE”
17, 18. Tiheeni nnaphwanelaahu ororomela wakhala wi ninnakumanano makacamiho ni oteteiwa?
17 Vaavaa nnalapaahu vamoha ni anna ni arokora ahu, ninnalipiha waataana wahu. Eyo tho ennanikhaviherya oteka onthamwene woohimala ni olipiha nroromelo nahu ntakhara mareeliho a Yehova. Nave mareeliho awo moohilekela anahaala ophiya orweela wa Omwene wa Muluku. Vaavaa nnalipihaahu mata a akina, ninnaakhaviherya ovilela mikhalelo soovila ni otitelela okhalano ewehereryo yaphaama yoomwaahiyu. Mwa waaceererya, vaavaa nnaakhaviheryaahu akina, ninnalipiha mata ahu ni okhaviherya otikitherya moonelo ahu woomwaahiyu.
18 Vaavaa nnuupuwelaahu mukhalelo Yehova aakhavihenryeiye ni waakhapelela akapuro awe oororomeleya akhalai, nroromelo nahu mwa yoowo ninnalipa. Vanonto, wakhala wi munnakumanano makacamiho ni oteteiwa, ‘muheemererye wi matata anyu evolole’! Munaphwanela ororomela wi mwamveka Yehova wi ookhaviheryeeni, ntata nawe noowerya nnahaala woolipihaani ni woohoolelaani wi mwaakhele mareeliho a Omwene, omwaahiyu.—Salumu 73:23, 24.
[Yooleeliherya va epaaxina 5]
Ti wookhweleyaxa oveka munepa wa Muluku wi niwerye owaniha ni Satana vamoha ni elapo awe yoonanara
[Yooleeliherya va epaaxina 8]
Nehemiya tahi wi aamoona pahi waavarerya akina epharaka muteko. Owo aakhaviherya otekiwa wanaawiili isiri sa Yerusalemu
[Ekaaxa va epaaxina 8]
MASU ATHARIHIWE
Mpiipiliyani, nsu nawi “ntata” nnalociwa ntakhara ichu soohiyana hiyana. Masu awi “ntata na Yehova” wiiliwiili enaahiwa owerya wawe. Yehova onnapharihela owerya wawe wi aakhaviherye akapuro awe ni waavootha amwiicani awe