PERPUSTAKAAN ONLINE Manuriaigö
PERPUSTAKAAN ONLINE
Manuriaigö
Nias
ö
  • ö
  • Ö
  • ŵ
  • Ŵ
  • ʼ
  • SURA NI'AMONI'Ӧ
  • PUBLIKASI
  • ANGOWULOA
  • ia faza 22 nga’örö 188-195
  • Lö Faröi Ia ba Wanaögö Ngawalö Wanandraigö

Lö nihenaigö video nifili

Bologö dödöu, so zi fasala irege tebai teboka video

  • Lö Faröi Ia ba Wanaögö Ngawalö Wanandraigö
  • Miʼohiaʼö Wamatira
  • Tuho sigide-ide
  • Tuho si Fagölö
  • Lö Faröi Ia Hewaʼae Faröi Danö Böʼö
  • Lo Faröi Me Laʼamenesi
  • Mutema Mbua Waʼalöfaröi
  • Ifahaʼö Ia khö Zoʼaya ba Wangefaʼö Sala
    Miʼohiaʼö Wamatira
  • Iforege Wolawa Faʼataʼu ba Fangiwa Dödö
    Miʼohiaʼö Wamatira
  • Oʼö Wetero, Böi Awuwu Ndraʼugö
    Manuriaigö Famatörö Yehowa (Famahaʼö)—2023
  • ”Niha si Toʼölö Manö ba si Lö Sekola”
    ’Haogö Wamaduhuʼö Sanandrösa ba Wamatörö Lowalangi’
Faigi Danö Bö'önia
Miʼohiaʼö Wamatira
ia faza 22 nga’örö 188-195
Fetero samösa sinenge

FAZA DUA WULU A RUA

Lö Faröi Ia ba Wanaögö Ngawalö Wanandraigö

1, 2. Hadia nitötöna Wetero me fahuhuo Yesu ba Gafanauma, ba hadia zalua?

ABU dödö Wetero wamaigi niha samondrongo Yesu samasui yaʼia. Ba sinagoga ba Gafanauma so ira. Ba daʼa toröi Wetero. Fagai ia tanö yöu ba Nasi Galilaia. Ba daʼa ilau mangalui kefe. Ato zi fahuwu, talifusö, hegöi awönia si fagai si toröi ba daʼö. Omasi Wetero enaʼö simane famaiginia Yesu, simanö göi ba wamaigi niha sato, ba larasoi waʼomuso dödö simane nirasoinia börö me ifahaʼö ia sanandrösa ba Mbanua Lowalangi moroi khö zamahaʼö sebua andrö si no irai so. Hizaʼi, te lö alua daʼö sakali daʼa.

2 Ato niha si lö omasi mamondrongo saʼae. So zikökö-kökö, lö fao dödöra ba nifaʼema Yesu. Hizaʼi, sabu dödö Wetero yaʼia daʼö salua ba gotalua ndra nifahaʼö Yesu. Lö omuso dödöra wanemaʼö faʼaboto ba dödö, me no lasöndra zi bohou, ba me no lafahaʼö ira ba zindruhu. Iadaʼa, abao dödöra ba mofönu ira. So zi hede, imane wa si tokea ita nifaʼema Yesu. Börö me lö omasi saʼae ira wamondro-ndrongo, laröi sinagoga ba lö laʼoʼö saʼae Yesu.​—Baso Yohane 6:60, 66.

3. Hadia nifalua Wetero ba zi hauga kali börö me mamati ia?

3 Daʼö ginötö sabua khö Wetero hegöi khö ndra sinenge tanö böʼö. Lö aboto sibai ba dödö Wetero hadia niwaʼö Yesu me luo daʼö. Tatu aboto ba dödönia hana wa tobali sogoro niha wehede Yesu na mufoʼeluaha ia moloʼö ngawua wehede. Hadia nifalua Wetero? Tenga zawena tetandraigö waʼalöfaröinia khö Zamahaʼö, ba tenga göi safuria daʼö. Datafaigi hewisa wamati Wetero möi fanolonia ba wanaögö ngawalö wanaisi simane daʼö ba lö faröi ia.

Lö Faröi Ia Hewaʼae Faröi Danö Böʼö

4, 5. Hewisa nifalua Yesu faböʼö moroi ba nidöna-döna niha sato?

4 Asese tehasu Wetero börö Yesu. No hauga kali faböʼö nifalua Zamahaʼö yaʼia hegöi niwaʼönia moroi ba zi no latötöna niha. Ha sahari gotaluara me ifalua dandra sahöli-höli dödö Yesu me ibeʼe gö niha si ngahönö faʼato. Lua-luania, edöna labaliʼö ia razo. Hizaʼi, ahöli-höli dödö niha ibeʼe börö me iwuwu ia furi ba ifaso ndra nifahaʼönia möi yawa ba dundraha numalö ba Gafanauma. Me mangalukha ndra nifahaʼö bongi daʼö, ifuli mowaö-waö Yesu ba dete Nasi Galilaia sobade ba tohafa ira. Ba daʼö itema wamahaʼö si sökhi Fetero sanandrösa ba wamati.

5 Mahemolu sihulö wonginia, awena laʼila wa ato zoloʼö-loʼö yaʼira ba zi tambai nidanö. Tobali, lafalua daʼö tenga börö me olofo ira ba wamati, hizaʼi börö me omasi ira na ifalua zui dandra sahöli-höli dödö Yesu ba wameʼe göra. Itegu ira Yesu börö me ha tana khöra manö niʼera-erara. (Yoh. 6:25-27) Nifadunö-dunöra andrö latohugö ba Gafanauma me ifalua Yesu zi faböʼö moroi ba nidöna-dönara, yaʼia me edöna ifahaʼö ira ba zindruhu, hizaʼi abua.

6. Hadia duma-duma nibeʼe Yesu ba hadia nifalua niha sato?

6 Omasi Yesu na lafaigi ia niha andrö, tenga tobali umbu zoguna khöra ba mboto, hizaʼi umbu gö wamati moroi khö Lowalangi, börö me faʼauri ba faʼamatenia ba waʼaniha daʼö zi tola manolo niha gulidanö ba wanöndra faʼauri si lö aetu. Börö daʼö, ifaʼema sambua duma-duma, ifagölösi ia simane mana, roti moroi ba zorugo me götö Moze. Me so zi lö fao tödö, iʼogunaʼö duma-duma si tefaudu ba wanutunö wa moguna ba zi samösa niha laʼa mboto ba labadu ndronia enaʼö lasöndra waʼauri. Andrö wa itugu mofönu ira. So zangumaʼö, ”Huhuo sabeʼe daʼö, haniha zanaha mamondrongo daʼö?” Ira nifahaʼö Yesu manö ato zondröi yaʼia.a—Yoh. 6:48-60, 66.

7, 8. (a) Hadia zi lö aboto ba dödö Wetero sanandrösa ba halöwö Yesu? (b) Hewisa Wetero wanema li Yesu me manofu ia khö ndra sinengenia?

7 Hadia nifalua Wetero? Ambö aboto ba dödönia göi wehede Yesu. Lö iʼila wa lö tola lö mate Yesu enaʼö alua gohitö dödö Lowalangi. Hizaʼi, hadia adöni dödö Wetero wondröi Yesu simane ira nifahaʼö tanö böʼö si lö tatu fangera-ngera me luo daʼö? Löʼö; so zamaehuni Fetero moroi khöra. Hadia daʼö?

8 Ifaigi ndra sinengenia Yesu ba imane, ”Hadia, sofanö göi ami?” (Yoh. 6:67) Fahuhuo ia khö ndra sinengenia si felendrua, ba Fetero zotema linia. Asese alua daʼö. Te Fetero andre zalawa döfi ba gotaluara. Ba, na muhede ia iwaö-waö manö. Lö itaha-taha zi so ba gera-erania. Ba zalua andre, si so ba gera-erania yaʼia daʼö fehede si sökhi ba si tebai laʼolifugö, ”He Tua, ba haʼökhö möiga? So khöu daromali fangorifi, ba waʼauri si lö aetu.”​—Yoh. 6:68.

9. Hewisa wangoromaʼö Wetero faʼalöfaröi khö Yesu?

9 Hadia lö fagöna ba dödöu wehede daʼö? Famati Wetero khö Yesu zanolo yaʼia ba wangokhögö amuata si sökhi sibai yaʼia daʼö falöfaröi. Aboto ba dödö Wetero wa ha Yesu Zangorifi ba no ibeʼe wangorifi andrö ba wehedenia yaʼia daʼö famahaʼönia sanandrösa ba Mbanua Lowalangi. Iʼila Fetero, hewaʼae na so zambö aboto ba dödönia, lö nahia böʼö si tola iʼondrasi na edöna itema waʼomasi Lowalangi hegöi howu-howu faʼauri si lö aetu.

Böi faröi ita ba wamahaʼö Yesu, hewaʼae na itaria tehasu ita börö me faböʼö moroi ba nidöna-dönada mazui nifilida

10. Hewisa enaʼö tola taʼoʼö waʼalöfaröi Wetero ba ginötö andre?

10 Hadia simane daʼö göi dödöu? Alimagö sibai, ato niha iadaʼa lafaduhuʼö wa laʼomasiʼö Yesu. Hizaʼi, faröi ira na so wanandraigö. Na lö omasi ita faröi khö Keriso, moguna so khöda wangera-ngera si fagölö simane Fetero sanandrösa ba wamahaʼö Yesu. Moguna tafahaʼö ita, tabotokhi ba dödöda geluahania ba taʼoʼaurifagö ia—hewaʼae na itaria tehasu ita börö me faböʼö moroi ba nidöna-dönada mazui nifilida. Na lö faröi ita, tola tatötöna waʼauri si lö aetu somasi Yesu enaʼö tasöndra.​—Baso Zinunö 97:10.

Lo Faröi Me Laʼamenesi

11. Hezo iʼohe zoloʼö khönia Yesu? (Faigi göi nisura ba gahe zura.)

11 Lö ara me no awai halöwöra soya sibai andrö, iʼohe ndra sinengenia Yesu ba so mato hadauga ndra nifahaʼönia tanö böʼö numalö miyöu. Itaria oroma Nasi Galilaia sobalau moroi yawa ba dete Hili Heremono si no afönu salju gamaudu nola tanö yöu Danö Amabuʼula. Itugu ara itugu alawa hili andrö me no ahatö larugi ba latörö lala si numalö ba mbanua sahatö ba Kaizarea Filifi.b Moroi ba nahia si baga famaigi andre, oroma ösa Danö Amabuʼula moroi raya, ba daʼa ibeʼe wanofu sabölö moguna Yesu ba zoloʼö khönia.

12, 13. (a) Hana wa manofu Yesu hadia niwaʼö niha sato sanandrösa khönia? (b) Ba wehedenia khö Yesu, hewisa Wetero wangoromaʼö famati sindruhu?

12 Manofu Yesu, ”Ha lawaʼö niha sato, haniha ndraʼodo?” Tola takhalaigö hewisa Wetero me ihaogö wamaigi Yesu ba ifuli irasoi waʼasökhi dödö Zamahaʼö yaʼia hegöi faʼatua-tuania si no toʼele ba sahöli-höli dödö. Adöni dödö Yesu ba rahu-rahu nifaʼema niha samondrongo yaʼia moroi ba zi no laʼila hegöi ba zi no larongo. Latema li ira nifahaʼö Yesu, latötöi zi sala niwaʼö niha sanandrösa khö Yesu. Hizaʼi, omasi iʼila Yesu danö böʼö. Hadia fasala göi wangera-ngera niha soloʼö khönia? Andrö manofu ia, ”Ba yaʼami, ha miwaʼö, haniha ndraʼo?”​—Luk. 9:18-20.

13 Iʼanemai itema li Fetero. Fao fehede safönu faʼafaduhu dödö ba salio muʼila eluaha, iʼombakhaʼö rahu-rahu si so ba dödö niha sato ba daʼö. Imane, ”Keriso ndraʼugö, Ono Lowalangi sauri andrö.” Tola takhalaigö me isuno Wetero Yesu ba iboho mbawa tandra wa omasi ia. Ifasugi ba dödönia Yesu wa Lowalangi Yehowa mbörö wa toʼele zindruhu andre ba niha sangokhögö famati saro, tenga börö niha gulidanö. Tebeʼe ginötö khö Wetero enaʼö iʼila zindruhu si lö niʼombakhaʼö Yehowa yaʼia daʼö haniha Mesia mazui Keriso si no ara tefabuʼu!​—Baso Mataiʼo 16:16, 17.

14. Hadia manö halöwö si sökhi nibeʼe Yesu khö Wetero?

14 Kara nitimbagö zotomo nifaʼeleʼö me götö föna yaʼia daʼö Keriso. (Zin. 118:22; Luk. 20:17) Moloʼö si no mufaʼeleʼö andrö, iʼombakhaʼö Yesu wa ifasindro mbanua niha Keriso Yehowa ba dete gara mazui kara nasi, simane niwaʼö Wetero. Aefa daʼö, ibeʼe halöwö si sökhi khö Wetero ba mbanua niha Keriso. Ba dödönia, lö tohude Wetero moroi ba zinenge böʼö simane niwaʼö-waʼö niha. Hizaʼi, oya halöwö nibeʼe khönia. Ibeʼe khö Wetero ’nono kusi mbanua zorugo’. (Mat. 16:19) Tebeʼe göi halöwö si sökhi khö Wetero ba wamokai lala weʼamöi ba Mbanua Lowalangi ba zi tölu ngawawa niha gulidanö si faböʼö—si oföna ba niha Yahudi, aefa daʼö ba niha Zamaria, ba safuria ba zi tenga niha Yahudi.

15. Hadia niwaʼö Wetero khö Yesu ba hadia mbörö?

15 Ba gafuriata, iwaʼö Yesu haʼökhö zoya labeʼe, oya göi lasugi khönia, ba sindruhu no alua wehede daʼa khö Wetero. (Luk. 12:48) Lö aetu iʼombakhaʼö zindruhu Yesu sanandrösa khö Mesia, hegöi famakao ba faʼamate si lö aratö alua khönia ba Yeruzalema. Abu dödö Wetero me irongo daʼa. Iʼohe ba ngainia Yesu ba itegu ia imane, ”Yamutimba khöu Lowalangi, Tua! Böi göna ndraʼugö simanö.”​—Mat. 16:21, 22.

16. Hewisa Yesu woʼamenesi Fetero, ba hadia mene-mene si tefaudu nisöndrada moroi ba wehede Yesu?

16 Börö waʼasökhi dödö Wetero wa iwaʼö wehede daʼö. Hizaʼi, tokea ia ba wanema li nibeʼe Yesu. Iʼerogö ia Yesu ba ifaigi ndra nifahaʼö tanö böʼö, te börö me fagölö wangera-ngerara. Imane, ”Ae furigu, Satana! Fangalagu ndraʼugö; me lö öfatou-tou zomasi Lowalangi, ha somasi niha öfatou-tou.” (Mat. 16:23; Mrk. 8:32, 33) Fehede Yesu andrö tobali mene-mene si tefaudu khöda fefu. Aoha khöda wangofönaiʼö fangera-ngera ba waʼaniha moroi ba wangera-ngera Lowalangi. Na tafalua daʼö, hewaʼae fanolo tawaʼö, no amaedola tatuhini gohitö dödö Zatana tenga ohitö dödö Lowalangi. Tobali, hewisa dödö Wetero?

17. Hadia geluaha wehede Yesu me iwaʼö khö Wetero ”ae furigu”?

17 Tatu aboto ba dödö Wetero geluaha wehede Yesu tenga sindruhu-ndruhu ibaliʼö ia Afökha Satana. Faböʼö wehede Yesu khö Wetero moroi ba wehedenia khö Zatana. Imane Yesu khö Zatana, ”Betaʼögö”; me muhede ia khö Wetero imane, ”Ae furigu.” (Mat. 4:10) Lö itimbagö Yesu zinengenia andre börö me oya waʼasökhi dödö si no iʼila khö Wetero. Hizaʼi, ha asala iʼatulöʼö wangera-ngera Wetero si fasala. Aboto ba dödöda wa tebai iʼagö föna Zamahaʼö yaʼia Fetero si tobali fangala, hizaʼi ifuli iʼagö furi ba woloʼö Yesu.

Lö tebulö ahatö ita khö Yesu Keriso hegöi khö Namania, Lowalangi Yehowa na tatema wotu si fao fangide-ngideʼö ba tatema wamahaʼö moroi khönia

18. Hewisa Wetero wangoromaʼö faʼalöfaröi, ba hewisa enaʼö tola taʼoʼö ia?

18 Hadia fabuʼa Wetero, mofönu, mazui abao dödönia? Löʼö; itema mene-mene si fao fangide-ngideʼö. Ifuli iforomaʼö waʼalöfaröinia. Fefu zoloʼö khö Keriso moguna khöra mene-mene sagötö faʼara. Lö tebulö ahatö ita khö Yesu Keriso hegöi khö Namania, Lowalangi Yehowa na tatema wotu si fao fangide-ngideʼö ba tafahaʼö ita khönia.​—Baso Gamaedola 4:13.

I’erogö Fetero Yesu

Iforomaʼö waʼalöfaröinia Fetero hewaʼae labeʼe khönia mene-mene

Mutema Mbua Waʼalöfaröi

19. Hadia wehede Yesu si tokea dödö, ba hadia niʼera-era Wetero?

19 Lö ara aefa daʼö, so wehede tanö böʼö niwaʼö Yesu si tokea ira, ”Sindruhu niwaʼögu khömi, so ösa, zi so ba daʼe, si lö mate, irege no laʼila so Nono niha ba mbanuania andrö.” (Mat. 16:28) Tatu adöni dödö Wetero ba wehede andrö. Hadia geluaha niwaʼö Yesu? Te manofu-nofu Wetero alai na lö itema halöwö si sökhi andrö börö me bohou itema degu-degu.

20, 21. (a) Tutunö gangilata niʼila Wetero. (b) Hewisa wa teʼatulöʼö wangera-ngera Wetero moroi ba wahuhuosa niha niʼilania ba gangilata andrö?

20 Kira-kira samigu aefa daʼö, iʼohe ndra Yakobo, Yohane, Fetero ba ”hili salawa” Yesu—te ba Hili Heremono, so mato hauga kilometer waʼaröu. Me luo daʼö te alawa mbongi saʼae, börö me ira matua si datölu andrö laforege wolawa fanuköu. Hizaʼi me mangandrö Yesu, so zalua irege teboka höröra.​—Mat. 17:1; Luk. 9:28, 29, 32.

21 Izumaigö faböʼö Yesu ba höröra. Mohaga mbawania, takile, tara hulö haga luo. Afusi mbarunia ba takile. Aefa daʼö, so darua zangagö ngai Yesu, si samösa hulö Moze ba si samösa hulö Gelia. Fahuo-huo ira khönia sanandrösa ba ”lua-lua lalania, nifaluania dania ba Yeruzalema”—yaʼia daʼö faʼamate ba fanusuginia. Sindruhu fasala Wetero me iwaʼö lö itörö wamakao simane daʼö Yesu!​—Luk. 9:30, 31.

22, 23. (a) Hezo oroma wa tefarou dödö Wetero? (b) Hadia mbua tanö böʼö nitema Wetero, Yakobo, hegöi Yohane me bongi daʼö?

22 Gofu hewisa lalania, omasi fao Wetero ba gangilata sahöli-höli dödö andrö. Ba wamaiginia, hulö fabali Yesu khö Moze faoma Elia. Börö daʼö fahuhuo Wetero, ”He Samahaʼö, ba daʼe zi sökhi nahada, ba damafazökhi nose, tölu, sambua khöu, sambua khö Moze, ba sambua göi khö Gelia.” Tatu manö, börö me ba gangilata, lö moguna nose khö genoni Yehowa si darua andre si no ara mate. Lö iʼangeraigö sakali huhuonia Fetero. Hizaʼi, hadia lö adöni dödöu khö ndra matua si sökhi tödö andre?​—Luk. 9:33.

Fetero, Yakobo hegöi Yohane sagötö wa’alua gangilata

Tebeʼe mbuala khö Wetero hegöi khö Yakobo ba Yohane ba gangilata sahöli-höli dödö

23 So mbua tanö böʼö nitema Wetero, Yakobo, hegöi Yohane me bongi daʼö. So lawuo yawara si no tefangamöi ba solumöʼö yaʼira ba hili andrö. Moroi ba lawuo andrö terongo li Lowalangi Yehowa! Imane, ”Onogu daʼö, nituyugu, mifondro-ndrongo khönia.” Aefa daʼö awai saʼae gangilata andrö, ba hatö yaʼira faoma Yesu zi so ba daʼö.​—Luk. 9:34-36.

24. (a) Hadia mbua nitema Wetero moroi ba gangilata andrö? (b) Hewisa enaʼö tola tatema mbua ba ginötö andre moroi ba gangilata daʼö?

24 No sambua buala gangilata andrö khö Wetero hegöi khöda! Hauga wulu fakhe aefa daʼö, isura halöwö si sökhi nitemania me bongi daʼö, yaʼia me iʼila ba wamobörö khala-khala Yesu na tobali ia Razo solakhömi ba zorugo ba samösa ia ’zi no anehe faʼasalawania’. Angilata andre zamaduhuʼö ngawalö wamaʼeleʼö si so ba Daromali Lowalangi ba möi fangaro wamati Wetero ba wanaögö fanandraigö ba zi so föna. (Baso II Fetero 1:16-19.) Tola tatema zimane daʼö na lö faröi ita khö Zamahaʼö si no ifataro Yehowa, tafahaʼö ita khönia, tatema wotu hegöi mene-menenia ba taʼoʼö ia ero maʼökhö si fao fangide-ngideʼö simane nifalua Wetero.

a Lö tatu wangera-ngera niha sato ba sinagoga andrö. Oroma daʼa na taʼangeraigö hewisa wanemaʼöra fehede Yesu moroi ba wehedera sahari fatua lö alua daʼa, me lafotöi ia tobali samaʼeleʼö khö Lowalangi.​—Yoh. 6:14.

b Moroi ba gawu Nasi Galilaia, latörö tanö 50 kilometer waʼaröu kira-kira 210 meter waʼadogo-dogo moroi ba nasi irugi 350 meter waʼalawa ba dete nasi, oya mutörö mbanua si baga famaigi.

SINANGEA MUʼANGERAIGÖ . . .

  • Hewisa wamati Wetero möi famarou dödönia wangoromaʼö faʼalöfaröi me ato zondröi Yesu?

  • Hewisa wamati hegöi faʼalöfaröi Wetero möi fanolonia ba wanemaʼö mene-mene?

  • Hewisa gangilata niʼila Wetero möi fangaro wamatinia?

  • Hewisa lala woloʼöu famati Wetero?

    Publikasi ba Li Nias (2013-2025)
    Log Out
    Log In
    • Nias
    • Fa'ema Misa
    • Pengaturan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Lala Wangoguna'ö
    • Si Tebai La'ila Niha Bö'ö
    • Pengaturan si Tebai La'ila Niha Bö'ö
    • JW.ORG
    • Log In
    Fa'ema Misa