’Faʼohahau Dödö moroi khö Lowalangi, Sabölö moroi ba Gera-era Niha Fefu’
’Ba irorogö dödömi, awö gera-erami faʼohahau dödö moroi khö Lowalangi, sabölö moroi ba gera-era niha fefu.’—FILIFI 4:7.
1, 2. Hadia zalua khö Waulo hegöi Sila ba Wilifi? (Faigi gambara ba wamobörö wamahaʼö.)
KHALAIGÖ zalua andre. Ba zi talu mbongi, darua utusan injil sotöi Faulo hegöi Sila, labeʼe ira ba gurunga tanö bakha ba zogömi-gömi ba mbanua Wilifi. Tebai lafaliwa ira börö me no lakalo gahera ba afökhö döla hulura börö me no laböbözi ira. (Halöwö Zinenge 16:23, 24) Ba zi laluo, niha sato si so ba daʼö ladöni Waulo hegöi Sila bakha ba fasa khö ndra samatörö. Laʼanemaiʼö lahuku ira. Lasika mbaru ba laböbözi ira faoma eu. (Halöwö Zinenge 16:16-22) Lafalua khöra zi lö atulö! Faulo andre niha Romawi, ba no sinangea itema wanguhuku si tefaudu.a—Faigi nisura ba gahe zura.
2 Me so Waulo ba gurunga, te iʼangeraigö hadia zalua ba zi maʼökhö andrö hegöi sanandrösa ba niha si toröi ba Wilifi. Lö hadöi sinagoga ba daʼö, tenga simane ba mbanua böʼö si no irai iʼondrasi Faulo. Daʼö mbörö wa baero ba mbawa göli ba zinga nidanö lafalua wamosumange ira niha Yahudi. (Halöwö Zinenge 16:13, 14) Hadia alua daʼö börö me lö ikhamö dafulu niha Yahudi si toröi ba mbanua daʼö, si tobali dane-dane ba wangokhögö sambua sinagoga? Niha si toröi ba Wilifi omuso sibai dödöra tobali niha Romawi. (Halöwö Zinenge 16:21) Te daʼö mbörö wa lö tumbu ba wangera-ngera wa Faulo hegöi Sila tola tobali ira ono mbanua Romawi hewaʼae yaʼira andre niha Yahudi. Lö taʼila sibai zindruhunia, hizaʼi taʼila wa lö atulö wameʼera bakha ba gurunga Waulo hegöi Sila.
3. Hana wa manofu-nofu dödö Waulo me labeʼe ia ba gurunga, hizaʼi hadia mbua-bua niʼokhögönia?
3 Te iʼangeraigö göi Faulo hewisa wa tola ofeta ia ba Wilifi. Ba zi hauga waŵa silalö, toröi Waulo ba zinga Nasi Aegea ba Asia Kecil. Me so ia ba daʼö, no hauga kali lö ifatenge ia eheha niʼamoniʼö ba wanuriaigö ba zi hauga mbanua si so ba daʼö. Hulö ifarou ia eheha niʼamoniʼö weʼamöi ba mbanua böʼö. (Halöwö Zinenge 16:6, 7) Hizaʼi, hezoso? Me so ia ba Deroa, itema gangilata Faulo sangumaʼö khönia, ”Ae si yefo, ba Makedonia.” Ba daʼa oroma hadia zomasi Yehowa! Andrö wa lö itaha-taha ia Faulo ba weʼamöi ba Makedonia. (Baso Halöwö Zinenge 16:8-10.) Hizaʼi, hadia zalua aefa daʼö? Lö ara me no aefa irugi Makedonia, labeʼe ia ba gurunga! Hana wa itehegö alua daʼö Yehowa khö Waulo? Hawaʼarania bakha ba gurunga? Hewaʼae na manofu-nofu Waulo ba zalua andre, lö mamalö aro wamatinia ba owua-wua dödönia. ”Mangandrö Waulo, awö Zila, lasuno Lowalangi.” (Halöwö Zinenge 16:25) Faʼohahau dödö moroi khö Lowalangi zameʼe khöra faʼahono dödö hegöi faʼohahau wangera-ngera.
4, 5. (a) Hewisa wa tola fagölö zalua khöda simane salua khö Waulo? (b) Hewisa zalua khö Waulo tola tebulö ba zi lö mudöna-döna?
4 Hadia no irai örasoi simane nirasoi Waulo? Te no irai öʼandrö khö Lowalangi ba wanolo yaʼugö ba wangai angetula, ba wamaigimö no öʼoʼö fefu wanuturu lala moroi ba geheha niʼamoniʼö. Hizaʼi, oya wanandraigö salua khömö mazui moguna öfalua wombulöʼö sebua ba lala waʼaurimö. (Zangombakha 9:11) Iadaʼa, ba ginötö öʼangeraigö zalua andre, te manofu-nofu ndraʼugö hana wa itehegö alua daʼö Yehowa. Hadia zanolo yaʼugö enaʼö tola anau gölömö ba tola öfaduhusi tödö Yehowa? Tola taʼila wanema linia moroi ba zalua khö Waulo hegöi Sila aefa daʼö.
5 Me manunö Waulo hegöi Sila, oya zalua si lö mudöna-döna. Si oföna, alua ndruru danö sabölö-bölö. Iʼanemaiʼö teboka mbawandruhö gurunga. Alulu fefu rate nifasa ba niha gurunga. Aefa daʼö, itaha safi gurunga andrö Faulo sedöna mamunu yaʼia samösa. Buania, tebayagö ia idanö hegöi ösi nomonia. Ba zihulö wongi aefa daʼö, lafatenge zohalöwö ira samatörö ba wolohe Faulo hegöi Sila baero ba gurunga ba laʼandrö khöra enaʼö laröi mbanua daʼö si fao faʼowua-wua dödö. Me laʼila ira samatörö wa Faulo hegöi Sila no ono mbanua Romawi, aboto ba dödöra wa no lafalua zala sebua ba möi ira lafasao baero Waulo hegöi Sila. Hizaʼi, fatua lö laröi mbanua andrö, möi Waulo hegöi Sila ba wangondrasi Lidia, talifusöra alawe sawena mubayagö idanö. Ba laʼogunaʼö ginötö daʼö ba wangaroʼö ndra talifusö tanö böʼö ba Wilifi. (Halöwö Zinenge 16:26-40) Alio sibai tebulö zalua!
”SABÖLÖ MOROI BA GERA-ERANIHA FEFU”
6. Hadia nitutunöda ba wamahaʼö daʼa?
6 Hadia wamahaʼö khöda ba zalua andre? Tola ifalua hadia zi lö tadöna-döna Yehowa, andrö wa lö moguna abu sibai dödöda na tataögö wanandraigö. Taʼila wa tebai iʼolifugö wamahaʼö daʼö Faulo. Oroma daʼö ba zura nibeʼenia khö ndra talifusöda ba Wilifi sanandrösa ba waʼaombö-aombö dödö hegöi faʼohahau dödö moroi khö Lowalangi. Ba wamahaʼö daʼa, tatutunö wehede Waulo si so ba Filifi 4:6, 7. (Baso.) Aefa daʼö, tafaigi göi duma-duma moroi ba Zura Niʼamoniʼö sangoromaʼö wa ifalua Yehowa hadia zi lö mudöna-döna. Safuria, tatutunö hewisa ’waʼohahau dödö moroi khö Lowalangi’ möi fanolo enaʼö anau gölöda ba wanaögö fanandraigö si fao faʼafaduhu dödö khö Yehowa.
Tola ifalua hadia zi lötadöna-döna Yehowa, andrö wa lö moguna abu sibai dödöda na tataögö wanandraigö
7. Hadia wamahaʼö nibeʼe Waulo me isura zurania khö ndra talifusöda ba Wilifi, ba hadia wamahaʼö khöda?
7 Me labaso zura Waulo ira talifusöda si so ba Wilifi, hadia zi so ba wangera-ngerara? Ato ba gotaluara, ifuli itörö tödöra hadia zalua khö Waulo hegöi Sila ba hadia lala si lö mudöna-döna nifalua Yehowa ba wanolo yaʼira. Hadia wamahaʼö nibeʼe Waulo ba zurania? Famahaʼönia: Böi busi tödö. Angandrö ba tema ’waʼohahau dödö moroi khö Lowalangi sabölö moroi ba gera-era niha fefu’. Hadia geluahania? Iwaʼö Faulo wa ’faʼohahau dödö moroi khö Lowalangi’ abölö sökhi ia moroi ba nikhalaigöda. Itaria lö taʼila hewisa wangasiwaisi gabula dödöda, hizaʼi tola ifalua daʼö Yehowa. Ba tola ifalua ngawalö zi lö tadöna-döna.—Baso II Fetero 2:9.
8, 9. (a) Hewaʼae itaögö walöʼatulö Faulo ba Wilifi, hadia mbua si sökhi börö zalua andrö? (b) Hana wa faduhu sibai dödö ndra talifusöda si so ba Wilifi ba wehede Waulo?
8 Teʼaroʼö ndra talifusöda ba Wilifi ba zura nibeʼe Waulo na laʼangeraigö hewisa wanolo Yehowa yaʼira ba zi fulu fakhe silalö. Hewaʼae itehegö Yehowa khö Waulo hegöi Sila ba wanaögö falöʼatulö, hizaʼi salua andre tobali ’famaduhuʼö turia somuso dödö, ba ba wangaʼaroʼö yaʼia’. (Filifi 1:7) Ira samatörö ba mbanua Wilifi, ataʼu ira saʼae ba wolohi mbanua niha Keriso si bohou. Te börö me no iwaʼö Faulo wa yaʼia andre niha Romawi, andrö wa lö mofanö Luka ba Wilifi hewaʼae no mofanö Waulo hegöi Sila. Oya wanolo nibeʼe Luka ba niha Keriso si bohou ba Wilifi.
9 Me labaso zura nibeʼe Waulo ira talifusöda ba Wilifi, laʼila wa fehede daʼa tenga ha bua gera-era zi samösa niha. No göna fanandraigö sabölö-bölö Waulo. No lakuru ia ba nomonia ba Roma me isura zurania khö ndra talifusöda. Hizaʼi, lö mamalö iforomaʼö wa irasoi ’waʼohahau dödö moroi khö Lowalangi’.—Filifi 1:12-14; 4:7, 11, 22.
”BÖI MIBUSI TÖDÖ HADIA IA”
10, 11. Hadia zinangea tafalua na so khöda waʼaombö-aombö dödö börö gabula dödö, ba hadia nitötönada?
10 Hadia zanolo yaʼita enaʼö lö talafo ’tabusi tödö hadia ia’, hizaʼi taʼokhögö ’waʼohahau dödö moroi khö Lowalangi’? Fehede Waulo ba niha Filifi mangoromaʼö wa ba ginötö tarasoi waʼaombö-aombö dödö ba gabula dödöda, dalu-dalunia yaʼia daʼö fangandrö. Andrö, ba ginötö tarasoi waʼaombö-aombö dödö, moguna tatouʼö daʼö ba wangandrö. (Baso I Fetero 5:6, 7.) Ba ginötö mangandrö ndraʼugö khö Yehowa, faduhusi tödö wa hasambalö irorogö ndraʼugö. Böi mamalö andrö saohagölö ba ngawalö howu-howu nitemamö. Böi irai olifuʼö wa tola ifalua fefu hadia ia Yehowa ”italuʼi niʼandröda, awö zi faböbö ba gera-erada”.—Efeso 3:20.
11 Simane Faulo hegöi Sila, te tokea ita ba nifalua Yehowa ba wanolo yaʼita. Hewaʼae tenga sahöli-höli dödöda daʼö, hizaʼi hasambalö tefaudu ba zoguna khöda. (I Korindro 10:13) Tenga daʼö geluahania wa ibönö na ha modadao manö ita, lö tafalua hadia ia, ba tabaloi manö wa iʼasiwaisi zalua mazui abula dödöda andrö Yehowa. Hizaʼi, moguna tafaudugö nifaluada simane fangandröda. (Roma 12:11) Moroi ba nifaluada oroma wa soroi ba dödö tabeʼe gofu hadia ia khö Yehowa enaʼö ifahowuʼö ita. Böi olifu ita wa tola ifalua gofu hadia ia Yehowa töra moroi ba niʼandröda mazui nitötönada. Itaria ifalua zi lö ikhamö fangera-ngerada irege tola manö tokea ita. Andrö, dataʼangeraigö duma-duma si tola mangaʼaroʼö waʼafaduhu dödöda ba waʼabölö Yehowa ba wamalua ngawalö zi lö tadöna-döna.
DUMA-DUMA SI LÖ MUDÖNA-DÖNA NIFALUA YEHOWA
12. (a) Hadia nifalua Razo Hizikia me ifetaʼu ia Razo Saneribi? (b) Hadia wamahaʼö nihalöda moroi ba lala nifalua Yehowa ba wangasiwaisi abula dödö?
12 Ba Zura niʼamoniʼö, oya taʼila duma-duma nifalua Yehowa ba zi lö mudöna-döna. Duma-dumania, me mamatörö Razo Hizikia ba Yehuda, tohare razo Asiria sotöi Saneribi ba wanuwö Yehuda. No ladudugö fefu mbanua tanö böʼö, hatö Yeruzalema zi lö mududugöra. (II Razo 18:1-3, 13) Aefa daʼö, möi isuwö Yeruzalema Saneribi. Hadia nifalua Razo Hizikia? Si oföna, ilau mangandrö khö Yehowa, ba iʼandrö wanuturu lala moroi khö zamaʼeleʼö Yehowa sotöi Yesaya. (II Razo 19:5, 15-20) Aefa daʼö, iforomaʼö waʼatua-tua Hizikia me ibeʼe hadia niʼandrö Zaneribi. (II Razo 18:14, 15) Safuria, ifaʼanö mbanuania Hizikia börö me ara ginötö ba wamasui nifalua ndrawa Asiria. (II Ngaʼötö 32:2-4) Hewisa lua-luania zalua andrö? Ifatenge malaʼikania Yehowa ba wamunu 185.000 zaradadu Zaneribi ba zi sara wongi. Lö irai tumbu ba wangera-ngera Hizikia wa alua daʼa!—II Razo 19:35.
Hadia wamahaʼö khöda ba zalua khö Yosefo?—I Moze 41:42 (Faigi ngenoli si-13)
13. (a) Hadia wamahaʼö khöda ba zalua khö Yosefo? (b) Hadia zi lö mudöna-döna salua khö Sara?
13 Angeraigö hadia zalua khö ndra matua si bohou ebua sotöi Yosefo. Me so ia ba gurunga ba danö Miserai, lö irai ikhalaigö Yosefo wa tobali ia samatörö numero dua ba Miserai mazui iʼogunaʼö ia Yehowa ba wangorifi ösi nomonia moroi ba mbaŵa lofo sabölö-bölö. (I Moze 40:15; 41:39-43; 50:20) Fefu nifalua Yehowa töra moroi ba nitötöna Yosefo. Angeraigö göi sanandrösa khö nene Yosefo sotöi Sara. Hadia manötöna Sara ba waʼatuania wa ibeʼe khönia nono matua Yehowa, tenga ha ono zawuyunia ira alawe? Sindruhu-ndruhu lö irai ikhalaigö Sara waʼatumbu Gizaʼaki.—I Moze 21:1-3, 6, 7.
14. Hadia zi tola tafaduhusi tödö khö Yehowa?
14 Lö manötöna ita wa ifalua Yehowa dandra sahöli-höli dödö ba wangasiwai fefu gabula dödöda fatua lö tohare gulidanö si bohou. Ba lö taʼandrö khö Yehowa ba wamalua ngawalö zahöli-höli dödö ba waʼaurida. Hizaʼi, taʼila wa no itolo nono mbanuania si lö faröi ba götö föna Yehowa ba lala sahöli-höli dödö. Ba lö si tebulö ia. (Baso Yesaya 43:10-13.) Daʼa zameʼe faʼafaduhu dödö khöda wa tola ibeʼe khöda waʼabölö niʼogunaʼöda ba wamalua somasi ia. (II Korindro 4:7-9) Hadia wamahaʼö nihalöda moroi ba duma-duma Hizikia, Yosefo hegöi Sara? Na lö faröi ita khö Yehowa, tola itolo ita hewaʼae ba ginötö si basaki.
Na lö faröi ita khöYehowa, tola itoloita hewaʼae baginötö si basaki
15. Hadia zanolo yaʼita ba wangokhögö ’faʼohahau dödö moroi khö Lowalangi’ hewaʼae na so gabula dödöda, ba hewisa wa tola alua daʼö?
15 Hewisa enaʼö tola taʼokhögö ’waʼohahau dödö moroi khö Lowalangi’ hewaʼae na so gabula dödöda? Moguna tarorogö enaʼö lö mamalö aro wahuwusada khö Yehowa. Alua wahuwusa simane daʼö börö höli nibeʼe Yesu Keriso. Höli no sambua mbuala sahöli-höli dödö nibeʼe Yehowa. Börö höli, tola iʼefaʼö horöda, tola taʼokhögö dödö side-ide si lö sinegu ba tola ahatö ita khönia.—Yohane 14:6; Yakobo 4:8; I Fetero 3:21.
IROROGÖ DÖDÖ HEGÖI FANGERA-NGERADA
16. Hadia zalua na tatema ’waʼohahau dödö moroi khö Lowalangi’? Beʼe duma-duma.
16 Hadia zalua ba ginötö tatema ’waʼohahau dödö moroi khö Lowalangi, sabölö moroi ba gera-era niha fefu’? Imane Sura Niʼamoniʼö wa ”irorogö” dödö hegöi fangera-ngerada. (Filifi 4:7) Ngawua wehede ”irorogö” moʼamakhaita ia ba ngawawa ndra saradadu solumöʼö zi sambua soi. Ba mbanua Wilifi, so sambua ngawawa zolumöʼö niha si toröi ba daʼö. Ohahau dödöra wemörö ba zi bongi börö me laʼila wa so zolumöʼö mbanuara. Simanö göi, na so khöda ’waʼohahau dödö moroi khö Lowalangi’, lö khöda faʼaombö dödö ba tola ahono dödö hegöi fangera-ngerada. Taʼila wa irorogö ita Yehowa ba omasi ia na mofozu waʼaurida. (I Fetero 5:10) Daʼa göi zolumöʼö yaʼita enaʼö lö marase ita börö waʼaombö-aombö dödö mazui faʼafatö dödö.
17. Hadia zanolo yaʼita enaʼö lö mamalö tafaduhusi tödö Yehowa sagötö alua wamakao sabölö-bölö?
17 Lö aratö tohare wamakao sabölö-bölö ba niha gulidanö. (Mataiʼo 24:21, 22) Lö taʼila hadia zalua khöda zamösana. Hizaʼi, lö moguna talafo aombö dödöda ba zalua andrö. Hewaʼae lö taʼila hadia manö nifalua Yehowa, hizaʼi aboto ba dödöda Lowalangida. Taʼila hadia zi no ifalua ba niha samosumange yaʼia si lö faröi ba götö föna. Taʼila wa gofu hadia zalua, hasambalö ifalua hadia gohitö dödönia Yehowa. Ba tola ifalua hadia manö ba lala si lö mudöna-döna! Börö daʼö, ero na so nifalua Yehowa khöda, daʼö ginötö ba worasoi ’faʼohahau dödö moroi khö Lowalangi, sabölö moroi ba gera-era niha fefu’.
a Te niha Romawi göi Sila.—Halöwö Zinenge 16:37.