Kia Toka e “Mafola he Atua” ke Puipui Hau a Loto
“Kia haga hake e Iehova hana fofoga ki a koe mo e kotofa e mafola ki a koe.”—NUMERA 6:26, “NW.”
1. Nakai leva to hoko hana mate, ko e heigoa ne tohi e Paulo ki a Timoteo, ti kua fakakiteaga ai e heigoa?
I LOTO he tau 65 V.N., ko e pagota e aposetolo ko Paulo i Roma. Pete ni kua nakai leva to mate a ia ke he puhala vale lahi he tau lima he tagata kelitagata, kua ha ha i a Paulo e mafola. Kua kitia mai moli e mena nei he tau kupu ne tohia e ia ke he hana kapitiga fuata ko Timoteo, he magaaho ne pehe a ia: “Kua tau tuai au ke he tau mitaki, kua fakahiku e au e poitufi, kua taofi au ke he tua. Hanai, kua fakatoka tuai māku e foufou he tututonu, ke foaki mai kia au ke he aho ia he Iki ko e fakafili tututonu.”—2 Timoteo 4:7, 8.
2. Ko e heigoa ne puipui e loto ha Paulo ke he tau vaha katoa he moui muhu mena tutupu hana, ti hoko atu ke he hana mate?
2 Kua maeke fefe ia Paulo ke milino lahi ka e fehagai mo e mate? Pihia ni ha ko e “mafola he Atua ne fakahomo ue atu oti e tau manatu” kua puipui hana loto. (Filipi 4:7, NW) Ko e mafola taha nei ni ne puipui a ia mai he tau tau ne matolu e tau mena ne tutupu, talimai he liliuaga hana fakamua ke he puhala Kerisiano. Ne lagomatai mai a ia he tau moto tagata vale, he tuku he fale puipui, tau fahi fakamamahi lahi, mo e pini maka. Ne fakamalolo a ia ke he tau ke totoko atu ki a lautolu ne tiaki e taofiaga mo e ke he malolo hufia he lotu faka-Iutaia. Mo e kua lagomatai a ia ke taufetului mo e tau gahuahuaaga malolo nakai kitia, he tau temoni. Ti kua kitia moli, ne fakamalolo a ia ti hoko atu ke he fakaotiaga.—2 Korinito 10:4, 5; 11:21-27; Efeso 6:11, 12.
3. Ko e heigoa e tau huhu ne malagaki hake hagaao ke he mafola he Atua?
3 Liga ko e gahuahuaaga malolo lahi ni e mafola nei ne moua e Paulo! Kua maeke nakai ia tautolu he vaha nei ke iloa ko e heigoa e mena ia? To lagomatai nakai ke puipui ha tautolu a tau loto mo e fakamalolo a tautolu he “tau ke he tau mitaki kua lata mo e tua” he vaha uka lahi nei, he “tau aho uka”?—1 Timoteo 6:12; 2 Timoteo 3:1.
Mafola mo e Atua—Ne Galo Fefe
4. Ko e heigoa e falu kakano he kupu “mafola” i loto he Tohi Tapu?
4 I loto he Tohi Tapu ko e kupu “mafola” kua loga e tau kakano. Kua muitua mai e falu, tuga ne tohia i loto he The New International Dictionary of New Testament Theology: “I loto he V[eveheaga] T[uai] [sha·lohmʹ] (mafola) ne lauia katoa e toto mitaki i loto he laulahi he kakano he kupu (Fakafili 19:20); monuina (Salamo 73:3), pihia foki he hagaao ke he tau tagata kolokolovao; ke he malolo he tino (Isaia 57:18[, 19]; Salamo 38:3); loto mamakona lahi . . . (Kenese 15:15 mo e falu foki); ko e vaha loto mitaki he tau motu mo e tau tagata ( . . . Fakafili 4:17; 1 Nofoaga he Tau Patuiki 12:17, 18); fakamouiaga ( . . Ieremia 29:11; kikite Ieremia 14:13).” Kua mua atu e aoga lahi he vaha loto mafola lahi mo Iehova, ka noa mai ni falu he mafola mitaki, ko e mena ku ni hokoia mo e fai fakakaupaaga.—2 Korinito 13:11.
5. Ne kamata fefe fakamua e mafola he tau mena tufugatia he Atua ke mavehevehe?
5 Fakamua he kamataaga, ne katoatoa e mafola he tau mena tufugatia oti kana mo Iehova. Ti kua mitaki e kakano, ti pehe mai e Atua kua mitaki lahi e tau gahua tufugatia oti kana hana. Kua moli lahi, ne tui kalaga e tau agelu i luga he lagi he fakakiteaga e fiafia fakaaue he kitia e tau mena ia. (Kenese 1:31; Iopu 38:4-7) Ka e nakai fiafia ai, he nakai tumau e mafola he lalolagi katoa. Ne malipilipi ai he magaaho ne fakataki mai he mena moui fakaagaga kua iloa ai he mogonei ko Satani, e taha mena moui iloilo fou he Atua, ko Eva, ke tiaki e omaoma ke he Atua. Ko e tane ha Eva ko Atamu, ne muitua ki a ia, mo e kua atanoa e kau totoko tokololu, kua ha ha i ai ke he lalolagi katoatoa e nakai fetataiaki.—Kenese 3:1-6.
6. Ko e heigoa ne tupu mai ke he tau tagata he galo e mafola mo e Atua?
6 Ko e mena kelea lahi ma Atamu mo Eva he galo e mafola mo e Atua, ha ko e he mogonei kua kamata ha laua a tau tino ke kelea hifo fakaeneene ti fakaoti ke he ha laua a mamateaga. Kua lata ke olioli lahi ke he mafola i loto he Parataiso, ka e kua taufetului a Atamu mo e kelekele talutalu i fafo i Etena ke fagai aki hana magafaoa tupu hake. Kua lata ke fanau mai mo e loto fiafia e tau tagata mitaki katoatoa, kua fanau mai ni e Eva e tau fanau nakai mitaki katoatoa ke he mamahi mo e matematekelea. Ne takitaki atu he galo e mafola mo e Atua ke he mahekeheke mo e mahani vale lahi, e vaha loto he tau tagata. Ne keli e Kaino hana tehina ko Apelu, mo e he magaaho he Fakapuke, kua puke e lalolagi katoa ke he mahani vale lahi. (Kenese 3:7-4:16; 5:5; 6:11, 12) He magaaho ne mamate ha tautolu a tau mamatua fakamua, kua moli ai ni ko e nakai o a laua ke he ha laua a tau tukuaga mo e mamakona, he “mafola,” tuga a Aparahamo ke he loga e tau teau he tau tau fakamui.—Kenese 15:15.
7. (a) Ko e heigoa e perofetaaga ne talahau he Atua ne tuhi atu ke he liuakimaiaga he mafola katoatoa? (e) Kua hufia lahi fefe e fi he Atua ko Satani?
7 He mole mai he galo e mafola ha Atamu mo Eva, kua moua ai e tautolu e talahauaga fakamua ke he faitaua i loto he Tohi Tapu. Ne vagahau e Atua ki a Satani mo e pehe: “To fakatupu e au e faitaua kia mua mo e fifine, ko e hau a fanau foki mo e hana fanau; to tatuki e ia hau a ulu, ka e tatuki ni e koe hana muihui.” (Kenese 3:15) He mole mai e tau magaaho, ne tupu e hufiaaga ha Satani ti hoko atu ke he mena kua maeke ai e aposetolo ko Ioane ke pehe: “Ka ko e lalolagi oti ha he pule hana kua mahani kelea.” (1 Ioane 5:19) Ko e lalolagi ne ha ha i lalo ia Satani kua moli lahi kua nakai mafola mo e Atua. Ti kua hako tuai, he mogoia, e aposetolo ko Iakopo ke hataki atu ke he tau Kerisiano: “Kua iloa nakai e mutolu ko e kapitiga mo e lalolagi ko e faitaua haia ke he Atua?”—Iakopo 4:4.
Ko e Mafola i Loto he Lalolagi Favale
8, 9. He mole mai e agahala ha Atamu, kua maeke fefe he tau tagata ke moua e mafola mo e Atua?
8 I tuai i Etena, ke he magaaho ne talahau fakamua he Atua e kupu “faitaua,” kua talahau foki e ia ko e maeke fefe e mafola katoatoa ke liuaki mai ke he tau mena tufugatia. Ko e tega he maveheaga he fifine he Atua ka fakaunoko e ulu hana ko e moumou mafola he kamataaga. Kamata mai i Etena, ko lautolu ne fakagahuahua e tua ke he maveheaga ia ne moua e vaha loto mafola lahi mo e Atua. Ki a Aperahamo, ne tupu atu e mena nei ke he fekapitigaaki.—2 Nofoaga he Tau Patuiki 20:7; Iakopo 2:23.
9 Ke he vaha ha Mose, ne taute e Iehova e tau fanau ha Isaraela, ko e tama tane he tama tane ha Aperahamo, ke eke mo motu. Ne foaki atu e ia hana mafola ke he motu nei, tuga kua kitia i loto ke he fakamonuinaaga ne talahau e Alona ko e ekepoa ne mua ki luga ia lautolu: “Kia fakamonuina e Iehova a koe mo e toka a koe. Kia taute e Iehova hana fofoga ke kikila atu ki a koe, mo e kia fiafia pauaki a ia ki a koe. Kia haga hake e Iehova hana fofoga ki a koe mo e kotofa e mafola ki a koe.” (Numera 6:24-26 NW) Kua maeke he mafola ha Iehova ke tamai e tau taui uho, ka e foaki mai ni mo e fai tutuaga.
10, 11. Ma Isaraela, ke he heigoa e mafola mo e Atua ne fai tutuaga, mo e ko e heigoa e taui ka moua mai?
10 Ne talaage e Iehova ke he motu: “Kaeke ke o a mutolu mo e haku tau fakatufono, ti taofi e mutolu haku a tau poaki, mo e eke ai ni; Ti ta atu ai e au e uha kia mutolu ke he vaha ke lata ai, to fua mai ai foki e kelekele hana tau fua, ko e tau akau foki he fonua to fua mai ai ha lautolu a tau fua. To foaki atu foki e au e mafola ke he motu, ke tatakoto foki a mutolu ti nakai fakamatakutaku atu e taha kia mutolu, to fakaotioti foki e au e tau manu favale ke he motu, to nakai hoko atu foki e pelu ke he motu ha mutolu. To o fano foki au mo mutolu, ti eke au mo Atua ha mutolu, to eke foki a mutolu mo motu haku.” (Levitika 26:3, 4, 6, 12) Kua maeke ai ia Isaraela ke moua e olioli he mafola ha kua moua e lautolu e maluaga mai he ha lautolu a tau fi, mo e loga lahi e tau koloa he tino, mo e tata e vaha loto mo Iehova. Ka kua lago ni e mena nei ke he ha lautolu a tapikiaga ke he tau Matafakatufono ha Iehova.—Salamo 119:165.
11 Ke he tau vaha tuai oti he motu, ko e tau Isaraela ne lali fakamoli ke taute tumau e tau matafakatufono ha Iehova ne moua e olioli he mafola mo ia, mo e fa mahani ke tamai tumau he mena ia falu a tau monuina loga. He vaha he tau tau fakamua he pule e Patuiki ko Solomona, ko e mafola mo e Atua ne tamai e monuina koloa fakatino ti pihia foki e okioki mai he felakutaki mo e tau katofia ha Isaraela. Kua fakamaama mai ke he vaha ia, ne pehe e Tohi Tapu: “Ti nonofo mo e mafola a Iuta mo Isaraela; ko e takitaha mo e nofo ki lalo hana vine, mo e nofo ki lalo hana mati, ke kamata mai i Tano ke hoko ki Peresepa ke he tau aho oti a Solomona.” (1 Tau Patuiki 4:25) Pihia foki ni ka mavete mai e favale lahi ke he vaha loto mo e tau motu ne katofia ki ai, kua tumau agaia e mafola ne mua atu e aoga he tau Isaraela fakamoli, ko e mafola mo e Atua. Ti ne tohia e Tavita, ko e toa tau talahaua: “To takoto au, ti mohe foki au mo e mafola; ha ko koe, Iehova na e, hoko koe ni kua nofo ai au mo e nakai haofia.”—Salamo 4:8.
Ko e Fakaveaga Mitaki ma e Mafola
12. Nakai talia fefe e Isaraela e mafola mo e Atua he magaaho fakamui?
12 Ati hoko ai, ko e Tega ka liuaki mai e mafola katoatoa ne hoko mai i loto he tagata ko Iesu, mo e he hana a fanauaga ne lologo e tau agelu: “Ko e fakahekeaga, ke he Atua ni ke he tau mena i luga muatua; mo e mafola ke he lalolagi, ko e finagalo fakaalofa ke he tau tagata.” (Luka 2:14) Ne hoko mai a Iesu ki Isaraela, ka e pete ni kua ha ha i lalo he maveheaga he Atua, ko e motu katoa ne nakai talia a ia mo e tuku atu a ia ke he tau tagata Roma ke tamate. Nakai leva to hoko hana mate, ne tagi a Iesu ki luga ha Ierusalema, kua pehe: “Ane mai iloa a koe, ko koe ni, ke he hau a aho nai, ko e tau mena ke mafola ai a koe! Ka ko e ainei kua galo kia koe.” (Luka 19:42; Ioane 1:11) Ha kua nakai talia a Iesu, ne galo katoatoa e Isaraela hana mafola mo e Atua.
13. Ko e heigoa e puhala fou ne fakatu e Iehova ma e tagata ke moua e mafola mo Ia?
13 Ka e pete ni, kua nakai kaumahala e finagalo he Atua. Ne fakaliu tumai a Iesu he mate, mo e ne foaki atu e ia ki a Iehova e fuafuaaga uho he hana a moui mitaki katoatoa ke lukutoto e tau tagata loto hako moli. (Heperu 9:11-14) Kua taute ai e poa ha Iesu mo puhala fou mo e mitaki lahi ma e tau faoa—tokoua ko e tau Isaraela he tino mo e tau Motu Kehe—ke moua e mafola mo e Atua. Ne pehe a Paulo i loto he hana a tohi ke he tau Kerisiano i Roma: “Ka ko e tau fi a tautolu, ti nakai kia fakamomoui he ha a tautolu ke he moui hana, ka kua fakafeilo tuai a tautolu mo ia.” (Roma 5:10) I loto he senetenari fakamua, ko lautolu ne taute e mafola ke he puhala nei ne fakauku mo e agaga tapu ke taute mo tau tama tane hiki he Atua mo e taha he matakau he motu fakaagaga fou ne fakahigoa ko e “Isaraela he Atua.”—Kalatia 6:16; Ioane 1:12, 13; 2 Korinito 1:21, 22; 1 Peteru 2:9.
14, 15. Fakakite e “mafola he Atua,” mo e fakamaama ko e puipui fefe he mena ia e tau Kerisiano ti pihia foki ka foli atu ki a lautolu e favale lahi ha Satani.
14 Ko lautolu ia ko e tau Isaraela fakaagaga kua maeke ai ke foli ki a lautolu e favale lahi ha Satani mo e hana lalolagi. (Ioane 17:14) Ka e pete ni kua maeke a lautolu ke moua e “mafola mai he Atua [ko e] Matua mo e Keriso ko Iesu ha tautolu a Iki.” (2 Timoteo 1:2, NW) Ne talaage a Iesu ki a lautolu: “Ne talahau ai e au e tau mena nei ki a mutolu ha ko au ni kia maeke ai ia mutolu ke moua e mafola. I loto he lalolagi kua ha ha ki a mutolu e matematekelea lahi, ka e kia loto fakamalolo! Kua kautu a au ke he lalolagi.”—Ioane 16:33, NW.
15 Ne lagomatai he mafola nei a Paulo mo e hana tau faoa Kerisiano ke fakauka ke he tau mena uka oti ne fehagai mo lautolu. Kua ataata mai e milino lahi, he vaha loto kau fakalataha mo e Atua ha kua maeke ai ni ha ko e poa a Iesu. Kua tuku atu ke he tagata ne moua e loto mafola nakai fakaagitau, he iloa e ia ko e manamanatu mai a Iehova ki a ia. Kua tuga foki pihia e logonaaga mafola he tama ne fakapukupuku he tau lima fakaalofa he hana matua tane, kua nakai taumaleku moli kua fakaalofa ki a ia e tagata ne leveki a ia. Ne fakamalolo atu a Paulo ke he tau tagata Filipi: “Kia nakai fakaatukehe ke he ha mena, ka ko e tau mena oti kia liogi mo e olelalo fakalataha mo e foakiaga fakaaue kia taute hau a tau ole ke fakailoa atu ke he Atua; mo e ko e mafola he Atua ka fakamahomo ue atu oti e tau manatu ka puipui ha mutolu a tau loto mo e ha mutolu a tau malolo he tau loto manamanatu ha ko Keriso ko Iesu.”—Filipi 4:6, 7, NW.
16. Kua lauia fefe he mafola mo e Atua e vaha loto he taha ke he taha he tau Kerisiano he senetenari fakamua?
16 Taha taui he galo e mafola he tagata mo e Atua, e vihiatia mo e nakai felauaki. Ma e tau Kerisiano he senetenari fakamua, he moua e mafola mo e Atua ne taui ke he fahi kehe: ko e mafola mo e kaufakalataha e tau vaha loto ha lautolu, ko e mena ne fakahigoa e Paulo ko e “pipiaga he mafola.” (Efeso 4:3) Ne ‘fetataiaki, e tau manamanatu mo e ne moui mo e ke he mafola, mo e kua fakalataha e Atua fakaalofa mo e mafola mo lautolu.’ Ke lafi ki ai, ne fakamatala e lautolu e “tala mitaki he mafola,” ko e mena kua aoga lahi, ha ko e tala mitaki he fakamouiaga ma e ‘tau kapitiga he mafola,’ ko lautolu ne fai tauteaga ke he tala mitaki.—2 Korinito 13:11; Gahua 10:36, NW; Luka 10:5, 6.
Ko e Maveheaga he Mafola
17. Ko e heigoa ne taute he Atua mo e hana tau tagata ke he ha tautolu a vaha?
17 Kua maeke nakai e mafola pihia ke moua he vaha nei? E, kua maeke. Talimai he fakatu hake e Kautu he Atua i lalo ia Iesu Keriso ne lilifu he tau 1914, ne fakamaopoopo e Iehova a lautolu ha Isaraela he Atua ne toe, mai he lalolagi nei mo e taute e maveheaga he mafola mo lautolu. Ti kua fakamoli katoa e ia hana maveheaga ne puhala mai he perofeta ko Esekielu: “To fakatu e au mo lautolu e maveheaga he mafola; ko e maveheaga tumau tukumuitea e mena ka hoko ki a lautolu. Mo e to fakatu e au a lautolu mo e fakatokologa a lautolu mo e fakatu haku a faituga he vaha loto ha lautolu ke he tau vaha tukulagi.” (Esekielu 37:26, NW) Ne taute e Iehova e maveheaga nei mo e tau Kerisiano ne fakauku ko lautolu, tuga ha lautolu a tau matakainaga he senetenari fakamua, ne fakagahuahua e tua ke he poa a Iesu. Ne fakamea mai he tau kiva fakaagaga, ne tukulele atu e lautolu a lautolu ni ke he ha lautolu a Matua he lagi mo e fakamalolo ke muitua ke he hana tau poaki, mua atu he fakamataulu e gahua fakamatala he tala mitaki ke he fakatuhakeaga he Kautu he Atua.—Mataio 24:14.
18. Ne taute fefe he falu ne ha ha he tau motu, he magaaho ne iloa e lautolu kua toka i luga ia Isaraela he Atua e higoa he Atua?
18 Ne matutaki atu e perofeta: “Mo e to toka moli haku a faituga i luga ia lautolu, mo e to taute moli a au mo Atua ha lautolu, mo e ko lautolu ni ka taute mo tau tagata haku. Mo e kua lata e tau motu ke iloa ko au, ko Iehova, ko au ne fakatapu a Isaraela.” (Esekielu 37:27, 28, NW) Ke fakatatai mo e mena nei, ko e tau teau he tau afe, e, tau miliona, ne o mai “he tau motu kehe” ne kitia kua toka i luga ia Isaraela he Atua e higoa ha Iehova. (Sakaria 8:23) Mai he tau motu oti, kua fakamaopoopo atu a lautolu ke fekafekau ki a Iehova mo e motu fakaagaga ia, kua taute ai e “moto tagata tokologa” kua fakakiteaga tuai ia Fakakiteaga. Ha kua “kua unu foki ha lautolu a tau tapulu, mo e fakahina ha lautolu a tau tapulu ke he toto he Punua mamoe,” to hao mai a lautolu he matematekelea lahi ke hoko atu ke he lalolagi mafola lahi fou.—Fakakiteaga 7:9, 14.
19. Ko e heigoa e mafola kua olioli ki ai e tau tagata he Atua he vaha nei?
19 Kua fakalataha, a Isaraela he Atua mo e moto tagata tokologa he moua e mafola fakaagaga kua fakatatai ke he mafola ne moua e Isaraela i lalo he Patuiki ko Solomona. Hagaao ki a lautolu, ne perofeta a Mika: “Ti tukituki e lautolu e tau pelu ha lautolu ke eke mo tau koho, ko e tau tao foki ha lautolu ke eke mo tau titipi ke taute aki e tau vine; to nakai nikiti atu he taha motu e pelu ke he taha motu, to nakai liu ako tau foki a lautolu. To takitokotaha a lautolu mo e nofo i lalo hana vine, mo lalo foki he hana mati; to nakai ha i ai foki taha ke fakamatakutaku ki ai.” (Mika 4:3, 4; Isaia 2:2-4) Ke fakatatai mo e mena nei, ne fuluhi e lautolu ha lautolu a tau tua ke he felakutaki mo e taufetoko, kua tukituki fakatai ha lautolu a tau pelu ke he tau koho mo e ha lautolu a tau tao ke he tau titipi halahala akau. Ti kua moua e lautolu e mafola lahi he matakau fakamatakainaga katoa he ha lautolu a fakalatahaaga he lalolagi katoa, pete ni ko e heigoa ha lautolu a motu, vagahau, lanu, poke tutuaga he fakalatahaaga. Mo e kolikoli he iloa tonu e puipuiaga he leveki fakaalofa ha Iehova ki luga ia lautolu. ‘Nakai fakamatakutaku he taha a lautolu.’ Kua moli lahi, ‘kua foaki mai e Iehova e malolo ke he hana tau tagata, ne fakamonuina e Iehova hana tau tagata aki e mafola.’—Salamo 29:11.
20, 21. (a) Ko e ha, kua lata a tautolu ke gahua ke taofi mau ha tautolu a mafola mo e Atua? (e) Ko e heigoa kua maeke a tautolu ke talahau hagaao ke he tau laliaga ha Satani ke lipilipi e mafola he tau tagata he Atua?
20 Tuga he senetenari fakamua he V.N. ha ko e mena nei ko e mafola he tau fekafekau he Atua ne fakalagalaga e favale lahi ha Satani. Ha kua tolo kehe mai he lagi he mole mai e fakatuaga he Kautu he Atua he tau 1914, talimai he tau ia ne tau atu a Satani “ke he tau fanau [he fifine] kua toe.” (Fakakiteaga 12:17) Pihia foki ni he hana a vaha, ne hataki mai a Paulo: “Ha ko e mena nakai tau a tautolu ke he tau tagata, ka ko e . . . tau agaga kelea ke he tau mena ha he lagi.” (Efeso 6:12) Ha kua putoia a Satani he mogonei ke he vahaloto he lalolagi, kua mafiti lahi e fakailoaaga ia.
21 Ne fakaaoga e Satani e tau lagatau oti kua moua e ia he lali a ia ke moumou e mafola he tau tagata he Atua ka e ne kaumahala na ia. I tua he tau 1919, ne nakai ha ha ai foki ke 10,000 kua fakamalolo ke fekafekau fakamoli ke he Atua. He vaha nei, kua molea atu he fa e miliona ne kautu atu ke he lalolagi ke he tua ha lautolu. (1 Ioane 5:4) Ma lautolu nei, ko e mena moli lahi e mafola mo e Atua mo e mafola e taha ke he taha, pihia foki ni he fakauka a lautolu ke he favale lahi ha Satani mo e hana a tega. Ka e, he kitia e favale lahi nei, mo e manamanatu foki ke he ha tautolu a nakai mitaki katoatoa mo e “tau aho uka” kua momoui ki ai a tautolu, kua lata a tautolu ke gahua fakamalolo ke taofi mau ha tautolu a mafola. (2 Timoteo 3:1) I loto he tala ka muitua mai, to kitia e tautolu kua putoia ke he heigoa e mena nei.
Maeke Nakai Ia Koe ke Fakamaama?
◻ Ko e ha he kamataaga ne galo ke he tagata hana mafola mo e Atua?
◻ Ma e tau Isaraela, ke he heigoa kua fai tutuaga e mafola mo e Atua?
◻ Fakave ke he heigoa e mafola mo e Atua he vaha nei?
◻ Ko e heigoa e “mafola mo e Atua” kua puipui ha tautolu a tau loto?
◻ Ko e heigoa e falu monuina ka moua e tautolu kaeke kua ha ha ia tautolu e mafola mo e Atua?