Kua Loga Lahi Mahaki e Mahani Mitaki ha Iehova
“Kua loga lahi mahaki hau a mahani mitaki, ko e tau mena ne tanaki uho e koe ma lautolu kua matakutaku ki a koe!”—SALAMO 31:19, NW.
1, 2. (a) Ko e heigoa e gahua lahi mahaki ne taute e Iehova he taha vaha kua leva e mole ki tua? (e) Fakakite fefe e Iehova e fua he hana tau gahua tufugatia?
NE HA ha i ai he taha vaha ne kamata e Atua ke tufugatia e ‘lagi ke eke mo nofoaiki hana mo e lalolagi mo fakatuaga hui hana.’ (Isaia 66:1) Kua nakai fakakite he fakamauaga fakaatua ko e magaaho fe ne taute ai e mena nei. Kua talahau mai ni pehe: “Ne eke he Atua e lagi mo e lalolagi ke he kamataaga.” (Kenese 1:1) Ko e magaaho he tufugatiaaga, kua loga lahi ti nakai fakaai ke totou e tau miliona he tau fakaputuputuaga fetu kua taute ai, ti loga lahi ne ha ha i ai e tau afe miliona he tau fetu. Mai ke he kaukau i fafo he taha fakaputuputuaga fetu pihia, e fetu kikila ne takai fakalataha ai e tau tama palaneta pouli ikiiki. Ko e taha ia lautolu ia ne fakahigoa ai ko e lalolagi. Ke fakatatai atu ke he tau fetu lalahi mo e kikila, kua tote lahi e lalolagi. Ka e taha e mena, ko e mena ni a nei ne finagalo a Iehova ke eke mo fakatuaga hui hana.
2 Ko e mena haia ne fuluhi atu ai e Iehova hana a tau tufugatiaaga iloilo ke he palaneta ko e Lalolagi. “Ko e uluaki he tau mena oti kana kua eke” ne ha ha i ai a ia he tapa hana ke eke mo Iki he Gahua he magaaho ne hiki ai e putuputuaga pouli tote nei, he vaha he magaaho ia ko e ono e “aho” he loa he tufugatiaaga. Kua eke ia ke he vagahau fakatai, ko e fakatuaga kua lata tonu mo e tau hui he Atua. (Kolose 1:15; Esoto 20:11; Fakatai 8:30) Ko e mena hanei ne finagalo e Atua ke fakatu ai e mena moui fou he moui iloilo: ko e tau tagata. Ko e tau tagata tokoua fakamua, ne tufugatia mai he tau koloa he kelekele, ti tuku ke he tau takaiaga fulufuluola fakaparataiso. (Kenese 1:26, 27; 2:7, 8) Kua mitaki katoatoa, kua fulufuluola, e fua fakahiku he gahua mahino nei he tufugatiaaga tuga ne fakakite mai he Tohi Tapu e tau manatu he Atua he magaaho pogipogi ia—ko e vala fakahiku—he aho ke ono aki he tufugatiaaga: “Ti kitekite e Atua ke he tau mena oti ne eke e ia, kitiala, kua mitaki lahi ni.”—Kenese 1:31.
Ko e Mahani Mitaki he Atua
3. Ko e heigoa e fua maali he Atua ne fakakite he tufugatiaaga?
3 Ko e afe e tau tau fakamui, ne liu kitekite ki tua e huli ne tupu mai he tau tagata tokoua fakamua ke he magaaho he tufugatiaaga mo e tohia: ‘Ha ko e tau mena he Atua kua nakai kitia, tali mai he vaha ne eke e lalolagi, kua kitia ia he manamanatu e tau mena ne eke, ko e hana mana haia kua tukulagi, mo e hana Atua.’ (Roma 1:20) E, ko e homo ue atu e mitaki lahi he lalolagi mo e hana tau mena momoui ne ha ha i ai ko e fakakiteaga fulufuluola he tau fua nakai kitia he Atua—nakai ko e mena fakateaga a nei mai he mahani mitaki kua loga lahi mahaki he Atua. Ko e felauaki tonu ha a ia mogoia, ha kua talahau he Atua e tau mena oti hana ne taute kua mitaki!—Salamo 31:19.
4, 5. Ko e heigoa e mahani mitaki?
4 Ko e totonu ko e fua ke ono aki he tau fua he agaga he Atua ne fakamaama he aposetolo ko Paulo he Kalatia 5:22. Ko e tau fakaakoaga fakamua he mekasini Kolo Toko ne fakatutala ke he tau fua lima fakamua he agaga, kua fakakite mai e aoga lahi he tau mena nei ke taute fakamitaki ke katoatoa e mahani fakatagata he Kerisiano.a Kua aoga lahi ni, ke nakai nimo ia tautolu e mahani mitaki! Ti kua lata tonu, a tautolu mogonei ke onoono fakalahi ke he fua nei.
5 Ko e heigoa e mahani mitaki? Ko e fua po ke tuaga he aga he mitaki. Ko e mahani ne homo ue atu e mitaki, mahani mea. Ko e mena ia, ko e fua mitaki kua fakakiteaki e ia a ia he tauteaga he mitaki mo e tau gahua aoga lahi atu ke he falu. Maeke fefe ia tautolu ke fakakite e fua fakahelehele nei? Kua matapatu ni, ke fakafifitaki a Iehova. Ko e mena ia, fakamua to fakatutala atu foki ko e maeke fefe a tautolu ko e tau Kerisiano takitokotaha ke fakakite e mahani mitaki, o mai la a tautolu ke kumikumi atu ke he mahani mitaki ne fakakite mai he ha tautolu a Atua fakaalofa, ko Iehova, ne fakakite he hana foaki mai, mo e fakafehagaiaga mo e magafaoa he tagata.
Fakakite e Mahani Mitaki he Tufugatiaaga
6. Ko e heigoa ne fakaohoohoaki a Iehova ke tufugatia e falu he tau mena momoui iloilo?
6 Ko e heigoa ne fakaohoohoaki fakamua ha tautolu a Matua he lagi he kamataaga ke fakalataha hana fiafia he moui mo e tau mena momoui iloilo? Kua tali he aposetolo ko Ioane e huhu ia he pehe mai a ia: “Ko e Atua ko e fakaalofa.” (1 Ioane 4:8) E, ne fakalagalaga he fakaalofa nakai fulukovi e Punaaga lahi mahaki he moui ke tufugatia e falu he tau mena momoui, mo e foaki age ke he falu e kaina he lagi mo e falu ke he kaina he lalolagi. Moli, kua tote e tau mena ne iloa e tautolu ko e fefe e lagi po ke tuga e heigoa e tau mena momoui he lagi. Ko e tau agaga a lautolu—nakai maeke ke kitia he tau mata he tagata—mo e ko e kaina ha lautolu kua ha ha he kautu agaga. Ka e onoono viko la a koe ke he kaina he lalolagi ne tauteute e Iehova ma e hana fanau ko e tau tagata. Mo e manamanatu ki a ia ko e tagata. To kamata ia koe ke kitia ni he hau a tau mata e fakakiteaga malolo lahi moli he mahani mitaki he Atua.
7-9. Kitia fefe e mahani mitaki he Atua he puhala ne tufugatia e ia e lalolagi mo e tagata ne ha ha i ai?
7 Ne age e Iehova e moui ke he tau mamatua fakamua ha tautolu. Lafi atu ke he mena ia, ne fakahagahaga mitaki e ia e moui ke tu tokoluga e fulufuluola mo e fiafia lahi. Ke kamata mai he tau mena oti ne tufugatia e ia ha lautolu a kaina, ko e lalolagi, mo e hana matagi tavilivili viko, ko e fuafuaaga he vevela mo e momoko, mo e fuafuaaga he vaha agiagi hahau kua lata tonu. Ne fakatoka mai e ia e tau vai, e naitorotene, mo e vikoaga he okesetene ne gahua mitaki katoatoa ma e aoga mo e hagahaga mitaki he tau tagata. Ne faliki aki e ia e fuga he lalolagi mo e tau afe he tau vahega akau, ko e falu mo mena kai he tagata mo e falu mo fakafulufuluola pauaki aki e tau mata. Ne fakapuke aki e ia e tau manu e pulagi ne kua foaki mai e fiafia ha ko e ha lautolu a tau lanu mo e ha lautolu a tau lologo. Ne fakapuke e ia e tau tahi ke he tau fuifui ika mo e fuga kelekele ke he tau manu huifa loga kehekehe, kua vale e falu ka ko e falu kua maeke ke totonu. Ko e fakamokoi lahi ha a ia! Mo e ko e fakamoli ha a ia he mahani mitaki he loto he Atua!—Salamo 104:24.
8 Ono la mogonei, ke he puhala ne taute aki he Atua e tagata. Ko e hana tau lima, tau hui, mo e tau alolima kua lata lahi ke maeke a ia ke tumau hana a lago tatai mo e mukamuka ke fulufuluhi fano. Ko e mena ia, mai he tau koloa loga he lalolagi ne takai ia ia, kua maeke a ia ke moua e tau mena kai mo e falu a mena aoga foki mana. Ne foaki mai foki e Iehova e tau fahi tino ke kamata ke ua eke e kai mo e inu ke tuga e tau gahua he masini ne fakagahua ke moua e malolo tino—tuga e tutaki he kave uaea hila ke he matapatu hila he vaha nei. Nakai, ko e kai mo e inu kua talaga ke moua mai e fiafia lahi, ha kua nakai ko e fakapuke ni a lautolu he manava ka e fakafiafia foki e fahi tino ke kamata. Ne age foki e Iehova ke he tagata e tau teliga mo e tuku takai ia ia e tau leo kehekehe ke fakafiafiaaki e tau teliga. Ko e fulufuluola ha a ia he fanogonogo ke he go fanafana mitaki he tafe he tama vaitafe, ko e kukuu he kukukulu, po ke kata fakatekiteki he tama mukemuke! E, fakaaue ke he mahani mitaki he Atua, pete ni kua kitia e tau mena kelea oti ne tutupu tali mai he tufugatiaaga, ko e fiafia lahi agaia ni ke moui.
9 Ono la foki ke he falu logonaaga he tau fahi tino. Ko e fiha e tau faga kehekehe, tau lanu fulufuluola ne ha ha i ai ke fakafiafiaaki ha tautolu a tau mata! Ko e hohofi ha a ia ke hohogi e manogi mahofi he fiti lakau! Ti kua nakai ofo ai he vagahau hopo ofo mai e he salamo ki a Iehova: “Kua fakaaue au kia koe, ha ko e mena eke au kia matakutakuina mo e ofo ki ai; ko e tau mena ne eke e koe ko e tau mena ke ofomate ki ai haia”!—Salamo 139:14.
Ko e To he Tagata mo e Fakahao
10. Fefe e tauteaga he laulahi he tau tagata ke he mahani mitaki he Atua, ka e taha e mena tumau fefe a lautolu ke he aoga mai he mena ia?
10 Kua momoko lahi, ha ko e vaha, ne fakakite he tau mamatua uluaki ha tautolu e loto nakai fakaaue ma e tau mahani mitaki oti he Atua ki a laua. Ne fakakite e laua e mena nei he magaaho ne nakai omaoma a laua ke he tau fakatufono a Iehova mo e taute pulenoa a laua ke he taha puipuiaga taha maka ne tuku age e ia. Ko e fua, ne moua e laua mo e ha laua a tau huli e momoko, mamahi, mo e mate. (Kenese 2:16, 17; 3:16-19; Roma 5:12) He tau afe tau kua mole atu talimai he taute e mahani nakai omaoma, kua tokologa e tau tagata ne fakakite atu e mahani nakai fia iloa, po ke nakai fai fakaaueaga ma e mahani mitaki he Atua. Ha kua kitia e mena nei, pete he nakai fakatulou mo e nakai loto fakaaue ka e moua lagomatai agaia ni e tau tagata mai he mahani mitaki he Atua. He puhala fe? Ne fakamaama he aposetolo ko Paulo ke he tau tagata Luseta he Fahi Uta: “Ne nakai toka noa [he Atua] ni ke nakai fai fakamoli kua taute e ia e tau mena mitaki, he foaki atu ki a mutolu mai he lagi e tau uha mo e tau vaha fua loga, kua fakapuke katoa ha mutolu a tau loto ke he tau mena kai mo e loto fiafia mitaki.”—Gahua 14:17, NW.
11. Ko e heigoa e puhala ne mamao atu e mahani mitaki he Atua he foaki mai e kaina fulufuluola ma e tagata?
11 Ka ko e mahani mitaki he Atua kua nakai fakakaupa ke foaki tumau mai e tau mena fakafiafia, tau foakiaga kai ke fakatumau e moui ne fakapuke aki e lalolagi. Nakai, ne fano mamao atu a ia. Ne fakakite e Iehova a ia kua amanaki ke fakamagalo e tau hala he tau huli ha Atamu mo e tumau ke feaki e fakafetuiaga mo lautolu e tau tagata ne fakamoli. Ko e vala nei he mahani mitaki he Atua ne fakakite atu ki a Mose he magaaho ne mavehe age a Iehova ‘ke fakafano atu e ia hana mitaki oti kana ki mua he fofoga ha [Mose].’ Ne logona e Mose e fakailoaga: “Ko Iehova, ko Iehova, ko e Atua fakaalofa hofihofi, mo e fakaalofa noa; kua fakatuai hana ita, to lahi e fakaalofa, to fakamoli; Kua tumau hana fakaalofa to hoko ke he afe he tau hau; kua fakamagalo foki e ia e mahani hepehepe, mo e holifono, mo e hala.”—Esoto 33:19; 34:6, 7.
12. Ko e heigoa e tau foakiaga ne fakakiteaki he Matafakatufono ha Mose e mahani mitaki ha Iehova?
12 Ko e vaha a Mose, ne fakatu e Iehova e fakatokaaga fakamau ke he matafakatufono ma e motu fou ha Isaraela ko e mena ka moua ai he tau tagata ne nakai hala pauaki e tuaga fakaku po ke mena fakataiaga, ke he fakamagaloaga he agahala. Puhala mai he maveheaga he Matafakatufono ne hulalo ai e Mose, kua eke e tau Isaraela mo motu pauaki he Atua mo e kua fakaako ke foaki e tau poa manu huifa kehekehe ki a Iehova ke ufiufi aki ha lautolu a tau hala mo e tau gahua nakai mea. Ko e taha e mena, ha kua kitia ha lautolu a nakai mitaki katoatoa, kua maeke e tau Isaraela ne tokihala ke o atu tumau he talia a Iehova mo e iloa ko e ha lautolu a tapuakiaga kua fakafiafia ki a ia. Ko e patuiki ko Tavita, ko ia taha he motu ia i lalo he Matafakatufono, ne fakakite e ia hana maamaaga ke he mahani mitaki he Atua hagaao ke he mena nei: “Ua manatu e koe ke he haku a tau hala ke he vaha ne fuata ai au, mo e haku a tau holifono; ka e lata mo e hau a fakaalofa kia manatu mai a koe kia au, Iehova na e, ha ko e hāu a mahani mitaki.”—Salamo 25:7.
13. Foaki mai fefe e Iehova e puhala ne lauia mitaki mai he tau poa manu ma e fakamagaloaga he tau hala?
13 Ti hoko ai e magaaho ne omoi he mahani mitaki ha Iehova a ia ke foaki e mena ne lauia mitaki lahi mo e puhala mau tumau ke fakamagalo e tau hala. Kua puhala mai e mena nei he poa ha Iesu, ko ia ko e huli mai he Patuiki ko Tavita. (Mataio 1:6-16; Luka 3:23-31) Ne nakai hala a Iesu. Ko e mena ia, he magaaho ne mate ai a ia, ko e moui hana ne foaki mo poa ne uho lahi mahaki, mo e talia he Atua mo lukutoto ke ufiufi aki oti e agahala he fanau ha Atamu. Ne tohia he aposetolo ko Paulo: “Nukua hala e tau tagata oti kana, to nakai hoko ke he fakahekeaga mai he Atua; Kua talahaua tututonu noa ke he hana fakaalofa noa, ha ko e lukutoto a Keriso Iesu; Ko ia ne tuku mai i mua he Atua mo poa ke fakalotomafola ai ke he tua, ke he hana toto.”—Roma 3:23-26.
14. Ko e heigoa e amaamanakiaga fulufuluola ne taute ke lata mo e tau tagata mai he poa lukutoto?
14 Ko e tua ke he poa lukutoto ha Iesu kua loga e tau mena ne taute ma e tau Kerisiano, mua atu e loga mai he tau poa manu huifa ia ne taute i lalo hifo he maveheaga he Matafakatufono ma e tau Isaraela. Ne takitaki atu ke tokofiha ni e numela he tau Kerisiano ne talahaua tututonu mo e hiki he agaga he Atua ke eke mo tau tama hana. Ko e mena ia ne eke ai a lautolu mo tau matakainaga ha Iesu mo e moua e amaamanakiaga he liliu tutu mai ke he tau mena momoui agaga ke fakalataha mo ia he Kautu he lagi. (Luka 22:29, 30; Roma 8:14-17) Manamanatu la ke he mena ia kua hafagi he Atua e tau amaamanakiaga pihia he lagi ke he tau mena momoui ne nonofo he palaneta tote nei, ko e lalolagi! Ko e matakau tote ne takiofa e amaamanakiaga nei ne momoui agaia a lautolu. Ka e ma e miliona e falu he tau Kerisiano, ko e fakagahuagahuaga he tua ke he lukutoto kua hafagi e puhala ke moua e fiafia ke he mena ne fakagalo e Atamu mo Eva—ko e moui tukulagi ke he parataiso, ko e lalolagi tuga e katene. Ko e maveheaga he Matafakatufono ni hokoia ne maeke ke nakai tamai e tau amaamanakiaga he vaha i mua ke he lagi po ke lalolagi ma e tau tagata ne tapiki ki a ia.
15. Ko e heigoa ne lafi ke he tala mitaki?
15 Ko e felauaki tonu ha a ia ha ko e fekau he tau fakatokatokaaga fou ne puhala mai he Atua ia Iesu Keriso ne fakahigoa ko e “vagahau mitaki,” ha kua fakakite mai he mena ia e mahani mitaki he Atua. (2 Timoteo 1:9, 10) I loto he Tohi Tapu, ne fakahigoa e vagahau mitaki he falu a magaaho ko e “tala mitaki . . . he kautu.” He vaha nei kua fakauho ke he kupu moli kua fita he fakatu e Kautu i lalo he pule ha Iesu kua liu tu mai. (Mataio 24:14; Fakakiteaga 11:15; 14:6, 7) Ka e taha e mena, lahi e tau mena ne putoia he tala mitaki. Tuga he fakakite he tau kupu ha Paulo ki a Timoteo ne fatiaki mai he magaaho e kua mole, kua lafi atu ki ai e lotomatala ko e poa lukutoto ne foaki e Iesu ke hukui aki a tautolu. Ka nakai fai poa ia, ko e fakafetuiaga ha tautolu mo e Atua, ha tautolu a fakamouiaga ni—nakai ke totoku e Kautu a Iesu mo e 144,000 he tau ekepoa mo e tau patuiki ne moua mai he lalolagi—kua nakai maeke ke moua. Ko e fulufuluola ha a ia he fakakiteaga he mahani mitaki he Atua e lukutoto ia!
Mahani Mitaki he Atua he Vaha Nei
16, 17. Fakamoli fefe a Hosea 3:5 (a) he tau 537 F.V.N.? (e) he tau 1919 V.N.?
16 Ko e onoonoaga ki mua ke he “tau aho fakamui,” ne hataki mai e aposetolo ko Paulo: ‘Ko e tau tagata . . . to nakai loto ke he mahani mitaki.’ (2 Timoteo 3:1-3) Pete ni ko e fakakiteaga he mahani mitaki ne fa mahani ki ai foki, tuga e fakamokoi, mo e fekapitigaaki, kua nakai fai loto fakaaue ki ai. Ti ko e fakamalolo ha a ia mogoia, e perofetaaga loto mafanatia he Hosea 3:5: “To liliu mai e fanau a Isaraela, mo e kumi e lautolu a Iehova ha lautolu a Atua, mo Tavita e patuiki ha lautolu; to o mai mo e matakutaku foki a lautolu kia Iehova mo e hana mahani mitaki ke he tau aho ke fakahiku ai.”
17 Ko e perofetaaga nei ne fakamoli fakamua ai he tau 537 F.V.N. he magaaho ne liliu mai e tau Iuta mai he paeaaga i Papelonia ke he Motu he Maveheaga. He vaha fou nei, ne kamata ke fakamoli ai he tau 1919 he magaaho ne o kehe ai e tau Isaraela fakaagaga fakamoli ne toe, mai he fakatokatokaaga ha Satani mo e kamata ke kumi fakamakutu a Iehova mo e hana mahani mitaki. Ne moua e lautolu a “Tavita e patuiki ha lautolu” kua pule tuai mo e malolo i luga he lagi he peresona ko Iesu Keriso tali mai he tau 1914. I lalo he hana takitakiaga mai he lagi, ne talia e lautolu mo e loto fakamakutu e kotofaaga ke fakapuloa e vagahau mitaki nei ke he tau motu. Ko e mena ia ne kamata ai a lautolu ke fakamoli e poakiaga ne tohi ia Mataio 24:14: “To fakamatala atu foki e tala mitaki nai he kautu [ne fakatu] ke he lalolagi oti, ke eke mo talahau ke he tau atu motu oti; ti hoko mai ai e fakaotiaga.”
18. Ko hai ne fakalataha ki a Isaraela fakaagaga fakamoli ne toe ke fakailoa e tala mitaki?
18 Ko e vaha nei, ko lautolu kua fakauku ne toe kua lafi atu ki ai e “moto tagata tokologa,” ne fakaheke atu foki ke he mahani mitaki ha Iehova. (Fakakiteaga 7:9) He mogonei, kua molea e fa e miliona ne fakataogo e leo he agelu ne kitia he aposetolo ko Ioane he fakakiteaga kua fakapuloa e lautolu ke he tau motu oti: “Kia matakutaku a mutolu ke he Atua, mo e ta age kia ia e fakahekeaga, ha kua hoko mai e magaaho he hana fakafiliaga; kia hufeilo foki a mutolu kia ia ne eke e lagi, mo e lalolagi, mo e tahi, mo e tau vai puna.”—Fakakiteaga 14:7.
19. Fakahigaa taha he tau fakamoliaga mua ue atu he mahani mitaki he Atua.
19 Ko e taha he tau fakamoliaga mua ue atu he mahani mitaki he Atua ha kua fakaata e ia a tautolu ke eke mo tau tagata gahua fakalataha hana he gahua fakaave nei. Ko e monuina ha a ia ne tuku mai ke leveki e tautolu e “lilifu lahi he tala mitaki he Atua fiafia”! (1 Timoteo 1:11, NW) Ha ko e ha tautolu a fakamatala mo e fakaako he mena nei ke he falu, kua fakakite e tautolu e tuaga tokoluga he fua aoga lahi ia he agaga he Atua, ko e mahani mitaki. Ko e mena ia, ne ha ha ia tautolu e manamanatuaga he fekafekau he Atua ko Tavita, ne pehe: “To talahau atu e lautolu e fakamanatuaga he hāu a mahani mitaki lahi; to kalaga fiafia foki a lautolu ha ko e hāu a tututonu.”—Salamo 145:7.
20. Ko e heigoa foki falu fakailoaaga hagaao ke he mahani mitaki ka fakatutala ki ai he vala tala ka hau?
20 Ka e taha e mena, ko e fakalataha kia ke he gahua fakamatala he tala mitaki, ko e puhala ni a ia ke fakakiteaki e mahani mitaki ke he tau momoui ha tautolu? Kua nakai pihia! Kua fakamalolo mai ki a tautolu ke “fifitaki . . . ke he Atua tuga e tau fanau fakahelehele.” (Efeso 5:1) Kua fakakite mai e mahani mitaki he Atua he tau puhala kehekehe. Ko e mena ia, ko e mahani mitaki foki ha tautolu kua lata ke lauia ai e tau mena loga he tau momoui ha tautolu. Ko e falu he tau mena nei to manamanatu ki ai he vala tala ka mui mai.
[Tau Matahui Tala]
a Ko e tau fua takitaha he agaga ko e fakaalofa, fiafia, mafola, fakauka, totonu, mahani mitaki, tua, mahani molu, mo e mahani fakalatalata.
Maeke Nakai ia Koe ke Tali?
◻ Ko e heigoa e puhala ne fakakiteaki he tufugatiaaga e mahani mitaki he Atua?
◻ Ko e heigoa e tau tauteuteaga ne taute e Iehova ke fakamagaloaki e tau hala he tau tagata ne tokihala?
◻ He fakamoliaga he Hosea 3:5, ko e magaaho fe ne o mai ai e tau fekafekau fakauku ne toe ki a Iehova mo e hana mahani mitaki, mo e ko e heigoa ne takitaki e mena nei ki ai?
◻ Ko e heigoa e taha he tau fakamoliaga mua ue atu he mahani mitaki he Atua he vaha nei?
[Fakatino he lau 9]
Kua tamai he tufugatiaaga e fakamoliaga ke he mahani mitaki lahi mahaki he Atua
[Fakatino he lau 10]
Ko e fakaataaga ha tautolu ke kau fakalataha ke he gahua fakamatala ko e fakamoliaga maali he mahani mitaki he Atua