Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w15 3/15 lau 15-lau 16 para. 8
  • Tau Hūhū he Tau Tagata Totou

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Tau Hūhū he Tau Tagata Totou
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2015
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • “Ko e Hau a Finagalo Ni Haia”
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2015
  • Talahaua ke Lata mo e Kautu
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2008
  • ‘To O a Mautolu mo Mutolu’
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova (Fakaako)—2016
  • Fakamoli Mai e Agaga Ia Ni ke he Tau Agaga ha Tautolu
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova (Fakaako)—2016
Kitia Foki
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2015
w15 3/15 lau 15-lau 16 para. 8

TAU HŪHŪ HE TAU TAGATA TOTOU

He vahā fakamua, ne fa hagaao e tau tohi ha tautolu ke he tau fakataiaga mo e tau fakamooliaga. Ka e he tau tau e kua mole, kua lavea ke taute pihia. Ko e ha?

He The Watchtower ia Sepetema 15, 1950, ne fakamaama e kakano he “fakatai” (type) mo e “fakamooliaga” (antitype). Kua fakamaama ai ko e fakatai ko e tagata, mena ne tupu, po ke koloa ne hukui e taha tagata po ke mena ne mua ue atu anoiha. Ko e fakamooliaga ko e tagata, mena ne tupu, po ke koloa ne hukui he fakatai. Ne fakahigoa foki e fakatai ko e ata, ti ko e fakamooli ko e mena mooli.

He vahā fakamua, talahau he tau tohi ha tautolu ko e tau tagata taane mo e fifine tua fakamooli tuga a Taporā, Elihu, Iefeta, Iopu, Raava, Repeka, mo e tokologa foki ko e tau fakatai ne kua hukui a lautolu ne fakauku po ke “moto tagata tokologa.” (Fakakiteaga 7:9) Ma e fakatai, ne talahau e tautolu ko Iefeta, Iopu, mo Repeka ne hukui a lautolu ne fakauku ti ko Taporā mo Raava ne hukui e moto tagata tokologa. Ka e he tau tau e kua mole, kua nakai taute pihia e tautolu. Ko e ha?

Tau tagata ne nonofo agaagai he laulau mo e punua mamoe he paseka he loto uho

FAKATAI

Ko e paseka ne poa i Isaraela i tuai ko e fakatai.​—Numera 9:2

Iesu he akau fakatautau

FAKAMOOLIAGA

Talahau e Paulo ko Keriso “ko e paseka haia ha tautolu.”​—1 Korinito 5:7

Fakakite he tau Tohiaga Tapu ko e falu tagata i loto he Tohi Tapu ko e tau fakatai ne hukui e taha tagata po ke mena mua ue atu anoiha. Ma e fakatai, ia Kalatia 4:21-31, ne hagaao e aposetolo ko Paulo ke he “tau mena fakatai” ne putoia ai ua e fifine. Ko e fifine fakamua ko Hakara, ko e fifine fakatupa ha Aperahamo. Fakamaama e Paulo ne hukui he fifine ia e motu ha Isaraela, ne tukulele ki a Iehova he Fakatufono Faka-Mose. Ko e fifine ke uaaki, ko e “patu fifine he kaina,” ko Sara, ko e hoana ha Aperahamo. Hukui e Sara e hoana he Atua, ko e vala he fakatokatokaaga he Atua i luga he lagi. Totoku foki e Paulo e tau tataiaga he vahāloto he patuiki-ekepoa ko Mekisateko mo Iesu. (Heperu 6:20; 7:1-3) Lafi ki ai, fakatatai e Paulo e perofeta ko Isaia mo e tau tama taane haana ki a Iesu mo e tau Kerisiano fakauku. (Heperu 2:13, 14) Omoi e Iehova a Paulo ke taute e tau fakatataiaga oti nei, ke mauokafua a tautolu kua tonu e tau fakataiaga mo e tau fakamooliaga nai.

Pete ne fakakite he Tohi Tapu ko e fakatai e tagata, kua nakai lata ia tautolu ke manatu noa ko e tau matafeiga po ke tau mena ne tupu he moui he tagata ia ne hukui aki e taha mena kua mua ue atu anoiha. Ma e fakatai, ne fakamaama e Paulo kua hukui e Mekisateko a Iesu. Ka e, nakai talahau e Paulo e magaaho ne uta e Mekisateko e areto mo e uaina ma Aperahamo he mole e kautūaga haana ke he tau patuiki tokofā. Ti nakai fai kakano mai he Tohi Tapu ke kumi e kakano galo ke he mena ia ne tupu.​—Kenese 14:1, 18.

Falu tagata tohia he tau senetenari he mole e mate ha Keriso ne taute e mena kua hepe lahi. Ne taute e lautolu e laulahi he tau tala Tohi Tapu ko e mena fakatai. I loto he The International Standard Bible Encyclopaedia ne talahau e tau fakaakoaga ha Origen, Ambrose, mo Jerome, ne fakamaama: “Ne kumi a lautolu ke he tau fakatai, ti moua ai e lautolu he tau mena tutupu mo e tau magaaho takitaha pete ne nakai aoga, kua fakamau he Tohi Tapu. Pihia foki he tau tuaga mukamuka mo e fa mahani ne ufiufi ai e tau kupu mooli [halahū] . . . , ke he numera foki he tau ika ne moua he tau tutaki he pō ne tu mai e Fakamoui ki a lautolu​—tokologa ne lali ke moua e kakano ke he numera 153!”

Talahau he taha tagata tohia foki ko Augustine ha Hippo, ko e tala he Tohi Tapu ne fagai e Iesu e tau tagata toko 5,000 aki e lima e areto karite mo e ua e ika ne ha ha ai e kakano fakatai. Pehē a ia ko e lima e areto karite kua hukui e tau tohi ne lima fakamua he Tohi Tapu. Ha kua manatu ai kua nakai aoga e karite ke he saito, kua kakano e mena nei kua nakai aoga e “Maveheaga Tuai” ke he “Maveheaga Fou.” Fakamaama foki e ia ko e ua e ika kua hukui e patuiki mo e ekepoa. Taha pulotu foki ne fakamaama na fakafua e Iakopo e tufaaga he uluaki ha Esau aki e polu atasemo kula ne hukui a Iesu ne fakafua aki e toto kula haana e amaamanakiaga he lagi ma e tau tagata!

Ka uka ke talitonu e tau fakamaamaaga ia, maeke ia koe ke maama e lekua. Nakai maeke he tau tagata ke iloa ko e tau tala fe he Tohi Tapu kua hukui e taha mena ne mua atu mo e tala fe ne nakai. Ti ko e heigoa e mena pulotu ke taute? Ka fakaako he tau Tohiaga Tapu kua hukui he tagata, mena ne tupu, po ke koloa e taha mena ne mua ue atu anoiha, talia e tautolu e fakamaamaaga ia. Ka e, nakai lata ia tautolu ke foaki e kakano fakatai ke he tala he Tohi Tapu ka nakai fai kakano faka-Tohi Tapu ke taute pihia.

Maeke fēfē mogoia a tautolu ke aoga mai he tau tala matafeiga mo e tau fakamauaga ne totou e tautolu he Tohi Tapu? Tohi he aposetolo ko Paulo: “Ko e tau mena oti ne tohi mai i tuai, ne tohi ia, ke fakaako ai a tautolu; kia moua ai e tautolu e amaamanaki ha ko e fakauka mo e fakamafanatia mai he tau Tohi.” (Roma 15:4) Kua tohi a Paulo ke he tau Kerisiano fakauku he senetenari fakamua, he tala age ki a lautolu e puhala ka aoga a lautolu mai he tau tala Tohi Tapu. Ka e tali mai he mogoia, ko e tau Kerisiano oti, putoia e ‘tau mamoe kehe,’ kua aoga mai he tau fakaakoaga ne moua he Tohi Tapu.​—Ioane 10:16; 2 Timoteo 3:1.

Laulahi he tau tala Tohi Tapu ne nakai hagaao ni ki a lautolu ne fakauku, ‘tau mamoe kehe,’ po ke tau Kerisiano he taha magahala pauaki he vahā fakamua. Ka e laulahi he tau tala Tohi Tapu kua aoga ke he tau fekafekau oti he Atua, he vahā i tuai mo e mogonei. Ma e fakatai, ne nakai ni hukui he matematekelea ha Iopu e matematekelea ha lautolu ne fakauku he magahala he Felakutaki I he Lalolagi. Tokologa e tagata he Atua, tau tagata taane mo e tau fifine, ne fakauku mo e ko e ‘tau mamoe kehe,’ kua matematekelea tuga a Iopu ti kua aoga mai he fakaako e tala ia. “Kua iloa foki e [la]utolu e fakahikuaga ha he Iki, kua fakaalofa fakalahi mai e Iki mo e hofihofi noa.”​—Iakopo 5:11.

He tau fakapotopotoaga ha tautolu he vahā nei, moua e tautolu e tau fifine motua ne mahani fakamooli tuga a Taporā, pihia foki mo e tau leveki fuata ne pulotu tuga a Elihu. Moua foki e tautolu e tau paionia ne fakamakutu mo e loto malolō tuga a Iefeta, pihia mo e tau tagata mahani fakamooli ne fakauka tuga a Iopu. Loto fakaaue lahi a tautolu ha kua eketaha a Iehova ke foaki mai e “tau mena oti ne tohi mai i tuai” ma tautolu he vahā nei, ke “moua ai e tautolu e amaamanaki ha ko e . . . fakamafanatia mai he tau Tohi”!

Ha ko e tau kakano nei mogoia, nakai lali a tautolu ke moua e kakano fakatai po ke fakamooliaga anoiha ke he tau tala oti he Tohi Tapu. Ka e hagaaki e tau tohi ha tautolu mogonei ke fakaako fakalahi ke he tau fakaakoaga uho mai he Tohi Tapu.

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa