Kua uka lahi e falu ke fakaalofa ke he Atua. Ki a lautolu, kua tuga nakai fakaai ke iloa a ia, mamao ligo, po ke favale. Manamanatu la ke he tau talahauaga ne mui mai:

• “Ne liogi au ke he Atua ma e lagomatai, ka e he magaaho ia foki ne logona hifo e au kua mamao ligo a ia, teitei ke nakai hoko ki ai. Ki a au, ko e Atua kua tuga ko e mena moui ne nakai fai logonaaga.”​​​—Marco, Italia.

• “Pete he manako mooli au ke fekafekau ke he Atua, ne tuga kua mamao ligo a ia. Manatu au ko ia ko e Atua vale mo e fakahala hokoia ni a tautolu. Nakai talitonu au na fakaalofa hofihofi noa a ia.”​​​—Rosa, Kuatemala.

• “He tote au, ne talitonu au na kumi e Atua ke he tau hepehepe ha tautolu, ti mautali ke fakahala a tautolu ka lata ai. He mogo fakamui, ne mailoga e au kua tu tokoluga lahi a ia. Ko e Atua kua tuga e takitaki he motu ne leveki e tau fekau he tau tagata ne takitaki e ia​​​—ka e nakai manamanatu mooli ki a lautolu.”​​​—Raymonde, Kanatā.

Ko e heigoa e manatu haau? Maeke nakai a tautolu ke fakaalofa ke he Atua? Ne kua leva e talahau he tau Kerisiano e hūhū ia. He tau 500 ke he kavi 1500 V.N., laulahi he tau tagata ha Kerisitenitome foki ne nakai liogi ke he Atua Malolō Ue Atu. Ko e ha? Ha kua matakutakuina e tau tagata ki a ia. Ko e tagata fakamau tala tuai ko Will Durant ne pehē: “Maeke fēfē e tagata agahala ke liogi atu ke he nofoaiki ne fakalialia mo e mamao ligo?”

Ko e ha ko e onoono ke he Atua kua “fakalialia mo e mamao ligo”? Ko e heigoa ne fakaako mooli he Tohi Tapu hagaao ke he Atua? Maeke nakai he fakaako ke he kupu mooli ke he Atua ke lagomatai a koe ke fakaalofa ki a ia?

KO E TAOFIAGA HE TOKOLOGA

“Nakai talia a mautolu na maeke nakai ke talahau ‘e higoa he Atua’ ti ka pihia, ko e higoa la e higoa ia.”​​​—Ko e Porofesa ko David Cunningham, Theological Studies.

KO E KUPU MOOLI MAI HE TOHI TAPU

Ne pehē e Atua: “Ko au ko Iehova. Ko e haku a higoa haia.” (Isaia 42:8) Ko e higoa faka-Heperu a Iehova ne kakano “Ko Ia ne Taute ke Tupu Mooli.”​​​—Kenese 2:4, kikite e matahui tala NW.

Manako a Iehova ki a tautolu ke fakaaoga haana higoa. “Ui atu a mutolu ke he hana higoa,” he tohi he Tohi Tapu.“Kia fakailoa atu e mutolu ke he tau motu hana tau gahua. Kia talahau atu e mutolu, kua lilifu hana higoa.”​​​—Isaia 12:4.

Ne fakaaoga e Iesu e higoa he Atua. He liogi, ne talaage a Iesu ki a Iehova: “Ne fakailoa atu foki e au hau a higoa kia lautolu [tau tutaki ha Iesu], to fakailoa atu ai foki e au.” Ko e ha ne fakailoa e Iesu e higoa he Atua ke he tau tutaki haana? Ne matutaki e ia: “Kia nofo i loto kia lautolu e fakaalofa ne fakaalofa mai ai a koe [Atua] kia au, ko au foki ha i loto ia lautolu.”​​​—Ioane 17:26.

KAKANO KUA AOGA AI

“Ko e tagata kua nakai iloa e higoa he Atua kua nakai iloa mooli a ia,” he tohi he taha akoako ko Walter Lowrie, “nakai maeke a ia ke fakaalofa ke he Atua, kaeke ke iloa ni e ia a Ia ko e malolō ne nakai fai logonaaga.”

Ko e tagata ne higoa ko Victor ne fano tumau he tapu he tau faahi tapu oti, ka e nakai fai logonaaga a ia na iloa e ia e Atua. “He iloa e au ko e higoa he Atua ko Iehova, ti tuga ko e fakakiteaga fakamooli ki a ia,” he talahau e ia. “Logona e au ko e feleveia laia au mo Ia ka kua leva e fa logona tumau ki a ia. Ne kitia e au a Ia ko e Atua mooli mo e feaki e fekapitigaaki mo ia.”

Fakatata foki a Iehova mogoia ke he tau tagata ne fakaaoga haana higoa. Hagaao ki a “lautolu ne . . . manamanatu ai ke he hana higoa,” ne mavehe he Atua: “To fakaalofa foki au kia lautolu, tuga he fakaalofa e tagata ke he hana tama tane kua fekafekau kia ia.” (Malaki 3:16, 17) Ne taui foki he Atua a lautolu ne ui atu ke he haana higoa. Talahau he Tohi Tapu: “Ha ko e mena fakamomoui a lautolu oti kana kua ui ke he higoa he Iki.”​​​—Roma 10:13.

KO E TAOFIAGA HE TOKOLOGA

Ko e lotu Kerisiano “ke he fakaveaga ne tolu he Roman Catholicism, Eastern Orthodoxy, mo e Protestantism ne talahau ai ko e taha e Atua he tolu e Mena Moui: Atua ko e Matua, Atua ko e Tama, mo e Atua ko e Agaaga Tapu. Hagaao ke he tau taofiaga faka-Kerisiano, ko e maamaaga nei nakai ke he tolu e atua ka ko e tau mena tolu nei ko e taha ni.”​​—The New Encyclopædia Britannica.

KO E KUPU MOOLI MAI HE TOHI TAPU

Ko Iesu, ko e Tama he Atua, ne nakai talahau kua tatai a ia mo e haana Matua. Ka e, pehē a ia: “To fano au ke he Matua; ha ko e mena mua haku a Matua ia au.” (Ioane 14:28) Ne talaage foki e ia ke he taha he haana tau tutaki: “To hake au ke he haku a Matua mo e Matua ha mutolu, ke he haku a Atua mo e ha mutolu Atua.”​​—Ioane 20:17.

Ko e agaaga tapu nakai ko e mena moui. Ko e tau Kerisiano fakamua “ne fakapuke . . . he Agaga Tapu,” ti pehē a Iehova: “To liligi hifo ai e au haku a Agaga ki luga he tau tagata oti kana.” (Gahua 2:1-4, 17) Ko e agaaga tapu nakai ko e vala a ia he Tolu Taha. Ko e malolō gahuahua a ia he Atua.

KAKANO KUA AOGA AI

Ko e Tolu Taha, ne fakamaama he tau pulotu Katolika ko Karl Rahner mo Herbet Vorgrimler, “kua nakai ni iloa ka noa mo e fakakiteaga, ti pete ni he oti e fakakiteaga kua nakai iloa katoatoa.” Maeke nakai a koe ke fakaalofa mooli ke he taha ne nakai maeke ke iloa po ke maama? Ko e fakaakoaga he Tolu Taha, kua eke mo mena fakalavelave ke iloa mo e fakaalofa ke he Atua.

Ko Marco, ne talahau he vala tala fakamua, ne kitia e Tolu Taha ko e mena fakalavelave. “Manatu au kua ufiufi he Atua e fakamailoga mooli haana mai ia au,” he ui e ia, “ati eke fakalahi a ia mo mena kua mamao, fakagalogalo, mo e nakai manako ke ō atu ki ai.” Pete ia “ko e Atua nakai ko e Atua ha i ai e fakaagitau.” (1 Korinito 14:33). Nakai kua ufiufi e ia haana fakamailoga mai ia tautolu. Manako a Ia ke iloa e tautolu a Ia. Pehē a Iesu: “Kua tapuaki a mautolu mo e iloa.”​​​—Ioane 4:22.

“Magaaho ne fakaako au kua nakai fai vala e Atua ke he Tolu Taha,” he talahau e Marco, “kua maeke ia au ke feaki e fakafetuiaga fakatagata mo ia.” Ka onoono atu a tautolu ki a Iehova ko e Atua mooli ka e nakai ko e mena fakagalogalo, to mukamuka lahi ke fakaalofa ki a ia. “Ko e tagata kua nakai fakaalofa, kua nakai iloa e ia e Atua,” ne talahau he Tohi Tapu, “ha ko e Atua ko e fakaalofa a ia.”​​​—1 Ioane 4:8.

KO E TAOFIAGA HE TOKOLOGA

“Ka mamate e tau tagata agahala ti o hifo e tau agaaga ha lautolu ke he matakavi fakakikiveka, ha i ai e matematekelea he matakavi ia, ‘ko e afi tukulagi.’” (Catechism of the Catholic Church) Falu takitaki lotu ne talahau ko e matakavi fakakikiveka ko e tuaga ne fakatoka kehe katoatoa mo e vevehe kehe mai he Atua.

KO E KUPU MOOLI MAI HE TOHI TAPU

“Ko e tagata kua hala to mate a ia.” (Esekielu 18:4) Ko lautolu ne mamate “nakai iloa e lautolu ha mena.” (Fakamatalaaga 9:5) Kaeke ke mate e tagata ti nakai iloa ha mena, maeke fēfē ke matematekelea he “afi tukulagi” po ke mamahi ha ko e vevehe kehe tukulagi mai he Atua?

I loto he Tohi Tapu, ko e tau kupu Heperu mo e Heleni kua fa fakaliliu “tukuaga” kua hagaao ke he tukuaga he tau tagata. Ma e fakatai, he mogo ne matematekelea a Iopu he gagao mamahi lahi, ne liogi a ia: “Ane fufu e koe au i Seoli [tukuaga].” (Iopu 14:13) Manako a Iopu ke okioki, nakai ke he taha matakavi fakakikiveka po ke vevehe kehe mai he Atua, ka e he tukuaga.

KAKANO KUA AOGA AI

Ko e mahani favale kua nakai fakatata a tautolu ke he Atua, ka e fakamamao ia mo tautolu. “Mai he vahā mukemuke ne fakaako ki a au e fakaakoaga he afi tote,” he talahau e Rocío, ne nofo i Mesikō. “Matakutaku lahi au ti manamanatu na ai fai fua mitaki e Atua. Ne manatu au kua favale a ia ti nakai fakamanavalahi.”

Ko e tau talahauaga mahino mai he Tohi Tapu hagaao ke he fakafiliaga he Atua mo e tuaga he mate ne hiki e puhala ne onoono ki ai a Rocío hagaao ke he Atua. “Ne logona e au e tokanoaaga​​—ko e logonaaga mamafa lahi ia ne utakehe mai ia au,” he talahau e ia. “Ne kamata au ke falanaki ko e mena manako e Atua ke moua e tautolu e tau mena mitaki, ti fakaalofa a ia ki a tautolu, mo e maeke ia au ke fakaalofa ki a ia. Tuga e matua taane a ia ne takitaki haana fanau he lima mo e manako ke he mena mitaki ma lautolu.”​​​—Isaia 41:13.

Tokologa ne kua eketaha ke mahani fakalotu ha ko e matakutaku ke he afi fakakikiveka, ka e nakai manako e Atua ke fekafekau a koe ki a ia ha ko e matakutaku ki a ia. Pete ia, pehē a Iesu: “Kia fakaalofa atu foki a koe ke he Iki [Iehova] hāu a Atua.” (Mareko 12:29, 30) Mua atu, ka mailoga e tautolu ne nakai mahani hepehepe e Atua he vahā nei, maeke foki a tautolu ke falanaki ke he haana tau fakafiliaga he vahā anoiha. Ke tuga e kapitiga ha Iopu ko Elihu, to mauokafua a tautolu he pehē: “Kia mamao mo e Atua ke mahani kelea ai a ia, mo Ia hana e malolo oti kana ke mahani hepehepe a ia.”​​​—Iopu 34:10.

He taha aho i Ierusalema, ne tutala a Iesu hagaao ke he haana Matua, ko Iehova, mo e fakatapakupaku e tau takitaki lotu fakavai he vahā haana. (Ioane 8:12-30) Ko e talahauaga haana he magaaho ia kua fakaako ki a tautolu e puhala ke kumikumi hifo ke he tau taofiaga mahani mau hagaao ke he Atua he vahā nei. Pehē a Iesu: “Kaeke ke tumau fakaoti a mutolu ke he haku a kupu, ko e tau tutaki moli haku a mutolu. To iloa foki e mutolu e mena moli, ko e mena moli foki ke toka noa ai a mutolu.”​​​—Ioane 8:31, 32.

“Ke tumau fakaoti a mutolu ke he haku a kupu.” Kua fakatoka ai e Iesu e tuaga ke kumikumi kua fakaako nakai he tau lotu e “mena moli.” Ka logona e koe e taha talahauaga hagaao ke he Atua, hūhū hifo ki a koe, ‘Felauaki nakai e mena nei mo e tau kupu ha Iesu mo e tau Tohiaga Tapu katoa?’ Fifitaki e tau tagata ne logona e aposetolo ko Paulo mo e “kumikumi ke he tau Tohi ke he taha aho mo e taha aho, po ke moli e tau mena ia [kua fakaako a lautolu ki ai].”​​​—Gahua 17:11.

Ko Marco, Rosa, mo Raymonde, ne fatiaki he vala tala fakamua he tau vala tala nei, ne kumikumi fakamakutu ke he tau mena ne talitonu a lautolu ki ai he fakaako e Tohi Tapu mo e Tau Fakamoli a Iehova. Ko e heigoa ha lautolu ne fakaako?

Marco: “Ne fakaaoga he faiaoga Tohi Tapu ha maua e tau Tohiaga Tapu ke tali e tau hūhū oti haaku mo e hoana haaku. Ne kamata e fakaalofa ha maua ma Iehova ke tupu, ti fetataaki lahi a maua ko e taane mo e hoana!”

Rosa: “He mogo fakamua, ne manatu au ko e Tohi Tapu ko e tohi pulotu hokoia ne lali ke fakamaama e iloaaga he tagata hagaao ke he Atua. Ka e fano fakahaga ni ti moua e au e tau tali he Tohi Tapu ke he tau hūhū haaku. He mogonei, kua moolioli a Iehova ki a au. Ko Ia kua maeke au ke falanaki ki ai.”

Raymonde: “Ne liogi au ke he Atua ke moua e lagomatai ke iloa a ia. Nakai leva, ti kamata au mo e taane haaku ke fakaako e Tohi Tapu. Fakahiku ai, ne iloa e maua e mena mooli hagaao ki a Iehova! Ne fiafia lahi mahaki a maua ke iloa ko e Atua fēfē a ia.”

Ne fakatapakupaku he Tohi Tapu e tau pikopiko hagaao ke he Atua; ti fakakite foki e mena mooli hagaao ke he tau mahani lilifu haana. Ko e Kupu omoomoi haana a ia, ti lagomatai a tautolu ke “iloa ai e tautolu e tau mena kua foaki noa mai he Atua kia tautolu.” (1 Korinito 2:12) He ha he kumikumi ni e koe ke kitia e puhala ka tali he Tohi Tapu e tau hūhū aoga lahi hagaao ke he Atua, haana finagalo, mo e vahā i mua ha tautolu? Totou e tau tali ke he falu hūhū nei faka-Peritania i lalo he “Bible Teachings > Bible Questions Answered” he www.pr2711.com. Maeke foki ia koe ke ole ma e fakaako Tohi Tapu ke he faahi Kupega Hila ia po ke he taha he Tau Fakamoli a Iehova. Kua mauokafua a mautolu ka taute pihia e koe, to iloa e koe to mukamuka ke fakaalofa ke he Atua ke he mena ne manatu e koe.