Het laatste nieuws over tandplak

De suiker die u eet, doet in uw mond twee dingen — beide schadelijk voor uw tanden en kiezen. Ten eerste voedt hij de bacteriën in uw mond, en deze produceren een zuur dat uw gebit aantast. En ten tweede helpt hij de bacteriën een kleverige substantie te produceren, de zogenoemde tandplak, die bacteriën en zuur lekker knus tegen uw tanden houdt, waar ze een maximum aan schade kunnen aanrichten. Recent onderzoek heeft echter enkele verrassende feiten aan het licht gebracht die er op z’n minst toe kunnen bijdragen tandplak te beperken, en misschien zelfs uit te roeien. Hier volgen enkele van de laatste ontdekkingen.

● Bepalend is hoe vaak u eet, en niet hoe veel. Uw mond is in staat om het na uw maaltijd door de bacteriën gevormde zuur geleidelijk ook weer te neutraliseren. In enkele uren is de verwoestende werking ervan een halt toegeroepen. Maar houdt u ervan de hele dag door iets te snoepen, dan blijft het zuur aanwezig. Het is dus beter om uw hele portie snoepgoed achter elkaar op te eten als u het niet zonder kunt stellen.

● Hoe meer suiker, hoe meer tandbederf? Niet noodzakelijkerwijs. Boven een bepaald minimum schijnen alle suikerhoudende voedingsartikelen even schadelijk voor uw tanden te zijn. Onderzoekers ontdekten bijvoorbeeld dat een graanprodukt (zoals crispies, cornflakes, enz.) met één procent suiker erg weinig gaatjes veroorzaakte, maar dat een zelfde soort produkt met 8 procent suiker evenveel gaatjes veroorzaakte als een produkt dat 60 procent suiker bevatte. Maar het blijft een feit: geen suiker, geen tandbederf.

● Sommige voedingsmiddelen waren een verrassing. Cheddar-kaas bijvoorbeeld heeft een vertragende uitwerking op tandbederf als hij tegelijk met of direct na suiker wordt gegeten. De reden is nog onbekend. Pinda’s zijn onschadelijk voor uw tanden. Neem u daarentegen in acht voor chips — ze zijn erger dan chocoladerepen en karamels.

● Preventieve toevoeging: Dicalciumfosfaat is een veel gebruikt voedseladditief, dat ook in tandpasta’s wordt aangetroffen. De schadelijke kracht van snoep kan erdoor gehalveerd worden. „Wellicht kunt u de nadelige invloed van veel snoepgoed en nagerechten verkleinen”, aldus onderzoeker Dr. William Bowen, „door dit fosfaat eraan toe te voegen en aldus de schade die ze aanrichten, te beperken.”

Zoals te verwachten is, schenkt men tegenwoordig erg veel aandacht aan tandheelkundig onderzoek. Er worden vele nieuwe ideeën beproefd en nieuwe wegen ingeslagen. Onder andere op de volgende terreinen hopen onderzoekers spoedig iets te bereiken.

● De kiespijn minder pijnlijk te maken. De zenuwen van tanden en kiezen zijn uniek — ze voelen uitsluitend pijn. En ze zitten zo dicht opeen dat een beetje pijn in één zenuw gemakkelijk de omliggende zenuwen kan aansteken waardoor de pijn vermenigvuldigd wordt. Men is bezig met een chemische stof die de zenuwen kan „ontkoppelen” — en aldus de pijn vermindert. Maar hoeveel beter is het de oorzaak van de pijn te vermijden!

● Een vaccin tegen cariës. De gedachte is niet nieuw. Het immuniteitssysteem van het lichaam kan worden aangezet tot de produktie van antilichamen die een aanval van bacteriën kunnen pareren. Verscheidene vaccins zijn uitgeprobeerd op dieren, tot dusver met positieve resultaten. Er wordt nog een ander soort vaccin onderzocht dat de vorming van tandplak op tanden en kiezen voorkomt. Geen tandplak, geen bederf.

● Het „alles is bezet”-principe. Geleerden bestuderen variëteiten, of mutanten, van de mondbacterie die het cariësveroorzakende zuur niet produceren. Als deze onschadelijke mutanten vroeg genoeg in de mond worden gebracht, kunnen ze misschien de schadelijke verdringen. Ook aan bacteriën die parodontale aandoeningen — verval van het weefsel dat de tand omgeeft — verhinderen, wordt onderzoek verricht.

Terwijl deze en andere ideeën worden bestudeerd, en er allerlei veelbelovende berichten verschijnen, geldt natuurlijk altijd nog de beproefde remedie: gewoon na iedere maaltijd uw tanden poetsen.