Vier dingen die u over echtscheiding moet weten

IS DAT ook de situatie in uw huwelijk? Misschien bent u door uw partner bedrogen of bent u niet meer gelukkig in uw relatie door steeds terugkerende ruzies. Misschien denkt u bij uzelf: ’We houden niet meer van elkaar’, of ’We passen gewoon niet bij elkaar’, of ’We wisten niet wat we deden toen we trouwden.’ Het kan zelfs zijn dat u denkt: ’Misschien moeten we maar uit elkaar gaan.’

Maar denk nog eens na voordat u snel besluit een eind aan uw huwelijk te maken. Een scheiding maakt niet altijd een eind aan de zorgen. Vaak ruilen mensen hun problemen gewoon in voor nieuwe problemen. Dr. Brad Sachs waarschuwt: „Stellen die gaan scheiden fantaseren vaak over de perfecte echtscheiding — plotseling komt er voorgoed een eind aan een aanhoudend en stormachtig conflict en is er het koele, verfrissende briesje van serene rust en harmonie. Maar die toestand is net zo moeilijk te bereiken als het perfecte huwelijk.” Het is dus belangrijk om goed geïnformeerd te zijn en het onderwerp echtscheiding realistisch te benaderen.

De Bijbel en echtscheiding

In de Bijbel wordt echtscheiding ernstig opgevat. Er staat in dat Jehovah God het verraderlijk en verachtelijk vindt als iemand zijn of haar partner makkelijk afdankt, misschien met het motief een andere relatie aan te gaan (Maleachi 2:13-16). Het huwelijk is een permanente verbintenis (Mattheüs 19:6). Veel huwelijken die om onbelangrijke redenen zijn ontbonden, hadden gered kunnen worden als de partners vergevensgezinder waren geweest (Mattheüs 18:21, 22).

Maar er is één grond waarop de Bijbel echtscheiding en hertrouwen toestaat: seks buiten het huwelijk (Mattheüs 19:9). Als u erachter komt dat uw partner vreemd is gegaan, hebt u dus het recht uw huwelijk te beëindigen. Anderen mogen u niet hun mening opdringen, en het is ook niet de bedoeling van dit artikel om u te vertellen wat u moet doen. Uiteindelijk zult u zelf met de consequenties moeten leven, dus u moet ook zelf de beslissing nemen (Galaten 6:5).

Toch zegt de Bijbel: „Wie verstandig is, let op elke stap” (Spreuken 14:15, De Nieuwe Bijbelvertaling). Zelfs als er Bijbels gezien een grond is voor echtscheiding, is het daarom verstandig serieus na te denken over wat dat met zich brengt (1 Korinthiërs 6:12). Davida uit Groot-Brittannië zegt: „Sommigen denken misschien dat ze snel een beslissing moeten nemen. Maar ik ben zelf gescheiden, en uit ervaring kan ik zeggen dat het tijd kost om alles op een rijtje te zetten.”

Er komen nu vier belangrijke punten aan bod die overdacht moeten worden. Merk op dat geen van de hier geciteerde gescheiden personen vindt dat hij of zij de verkeerde beslissing heeft genomen. Maar hun opmerkingen laten wel uitkomen welke problemen er vaak ontstaan in de maanden en zelfs de jaren na een echtscheiding.

1 Financiële problemen

De Italiaanse Daniella ontdekte na twaalf jaar huwelijk dat haar man een affaire met een collega had. Ze vertelt: „Tegen de tijd dat ik erachter kwam, was de vrouw zes maanden zwanger.”

Na een tijdje apart te hebben gewoond, besloot Daniella te scheiden. Ze zegt: „Ik heb geprobeerd mijn huwelijk te redden, maar mijn man bleef ontrouw.” Ze vindt dat ze de juiste keus heeft gemaakt. Toch vertelt ze: „Toen we uit elkaar gingen, kwam ik financieel zwaar in de problemen. Soms had ik niet eens een warme maaltijd en dronk ik alleen een glas melk.”

Maria, die in Spanje woont, kreeg met net zo’n situatie te maken. „Mijn ex geeft ons geen financiële steun, en ik moet heel hard werken om zijn schulden af te betalen. En ik moest van een comfortabel huis naar een klein flatje in een onveilige wijk verhuizen.”

Zoals uit hun ervaring blijkt, komen vrouwen door een echtscheiding vaak financieel in de problemen. Uit een zeven jaar durend Europees onderzoek bleek dat het inkomen van mannen na een echtscheiding met 11 procent steeg, terwijl het inkomen van vrouwen met 17 procent afnam. Mieke Jansen, die het onderzoek leidde, zegt: „Voor sommige vrouwen is het heel zwaar, omdat ze voor de kinderen moeten zorgen, een baan moeten zoeken en het emotionele trauma van de scheiding moeten verwerken.” De Londense Daily Telegraph berichtte dat sommige advocaten merken dat zulke factoren „mensen ertoe dwingen nog eens goed na te denken over uit elkaar gaan”.

Wat er kan gebeuren: Als u scheidt, kan uw inkomen teruglopen. En misschien moet u verhuizen. Als u het ouderlijk gezag krijgt, kan het moeilijk zijn rond te komen en goed voor uw kinderen te zorgen (1 Timotheüs 5:8).

2 Ouderschap

„De ontrouw van mijn man was een grote schok voor me”, zegt Jane, die in Groot-Brittannië woont. „En ik was er kapot van dat hij de keus maakte ons te verlaten.” Jane scheidde van haar man. Ze vindt nog steeds dat ze de juiste beslissing heeft genomen, maar ze geeft toe: „Ik vond het heel lastig om de rol van zowel moeder als vader te spelen. Ik moest alle beslissingen alleen nemen.”

Graciela, een gescheiden moeder in Spanje, zat in een vergelijkbare situatie: „Ik kreeg het volledige ouderlijk gezag over mijn zoon van zestien. Maar de puberteit is een moeilijke periode, en ik was er niet op voorbereid mijn zoon in m’n eentje op te voeden. Soms huilde ik dag en nacht. Ik vond mezelf een waardeloze moeder.”

Als het ouderlijk gezag met de ex-partner gedeeld wordt, kan er een ander probleem opdoemen: onderhandelingen met de ex over netelige onderwerpen als bezoekregelingen, alimentatie en de opvoeding. Christine, een gescheiden moeder in de VS, vertelt: „Het is niet makkelijk goede afspraken met je ex te maken. Er zijn zo veel emoties in het spel, en als je niet oppast kun je je kind gaan gebruiken om de situatie te manipuleren.”

Wat er kan gebeuren: Misschien vallen de regelingen voor ouderlijk gezag die de rechter oplegt, anders uit dan u zou willen. En als u het ouderlijk gezag deelt, is uw ex misschien niet erg redelijk als het gaat om zaken als bezoekregelingen en alimentatie.

3 De uitwerking op uzelf

Mark uit Groot-Brittannië werd meerdere keren door zijn vrouw bedrogen. „De tweede keer kon ik niet meer leven met het idee dat het weer kon gebeuren.” Mark scheidde van zijn vrouw, maar hij merkte dat hij nog steeds van haar hield. „Mensen denken dat ze me helpen als ze negatieve dingen over haar zeggen, maar dat is niet zo. Liefde is echt niet zo maar over.”

David was net zo van slag toen hij erachter kwam dat zijn vrouw een verhouding met een andere man had. „Ik was totaal verbijsterd. Ik had echt elke dag van mijn leven met haar en onze kinderen willen doorbrengen.” Hij koos voor een echtscheiding, maar zit nu wel met twijfels over zijn toekomst. „Ik vraag me af of iemand wel echt van me kan houden en of dit opnieuw kan gebeuren. Ik ben mijn vertrouwen in mezelf en anderen kwijt.”

Als u scheidt, is het te verwachten dat er allerlei emoties op u afkomen. Aan de ene kant houdt u misschien nog steeds van de persoon met wie u zo’n hechte relatie hebt gehad (Genesis 2:24). Aan de andere kant bent u misschien boos over wat er is gebeurd. Graciela vertelt: „Zelfs een aantal jaren later voel je je nog verward, vernederd en hulpeloos. Je denkt terug aan gelukkige momenten uit je huwelijk en vraagt je af: Hij zei altijd dat hij niet zonder me kon. Heeft hij al die tijd gelogen? Hoe kon dit gebeuren?”

Wat er kan gebeuren: Het kan zijn dat u lang boos blijft en wrok voelt over de manier waarop u door uw partner behandeld bent. De eenzaamheid kan u soms aanvliegen (Spreuken 14:29; 18:1).

4 De uitwerking op de kinderen

„Het was afschuwelijk”, vertelt José, een gescheiden vader in Spanje. „Het ergste moment was toen ik ontdekte dat ze iets had met de man van mijn zus. Ik wilde alleen nog maar dood.” José merkte dat zijn zoontjes van twee en vier ook de gevolgen ondervonden van wat hun moeder deed. „Ze konden niet aan de situatie wennen. Ze begrepen niet waarom hun moeder nu bij hun oom woonde en waarom ik samen met hen bij mijn zus en moeder woonde. Als ik ergens heen moest, vroegen ze: ’Wanneer kom je terug?’ of ze zeiden: ’Papa, ga niet weg!’”

Op het slagveld van een echtscheiding zijn kinderen vaak de slachtoffers die over het hoofd worden gezien. Maar als de ouders nu gewoon niet met elkaar kunnen opschieten? Is scheiden dan echt ’beter voor de kinderen’? De laatste tijd is dat idee onder vuur komen te liggen — vooral wanneer de huwelijksproblemen niet heel ernstig zijn. In een boek over echtscheiding staat: „Veel volwassenen die heel ongelukkig in hun huwelijk zijn, zouden verbaasd zijn te weten dat hun kinderen redelijk tevreden zijn. Ze vinden het niet erg dat mama en papa apart slapen, zolang het gezin maar samen is” (The Unexpected Legacy of Divorce).

Het is waar dat kinderen het vaak merken als hun ouders ruzie hebben, en spanningen in het huwelijk kunnen hun tol van de kinderen eisen. Maar het is niet altijd zo dat een echtscheiding automatisch het beste voor hen is. „De structuur die het huwelijk biedt, lijkt ouders te helpen de consequente, redelijke opvoeding te geven waar kinderen goed op reageren, ook al is hun huwelijk niet al te best”, schrijven Linda J. Waite en Maggie Gallagher in hun boek The Case for Marriage.

Wat er kan gebeuren: De scheiding kan een verwoestende uitwerking op uw kinderen hebben, vooral wanneer u geen moeite doet hen aan te moedigen een gezonde relatie met uw ex te hebben. (Zie het kader „Tussen twee vuren”.)

In dit artikel zijn vier factoren aan bod gekomen waar u rekening mee moet houden als u een echtscheiding overweegt. Als uw partner vreemd is gegaan, is de keus zoals gezegd aan u. Welke keus u ook maakt, het is belangrijk dat u zich bewust bent van de consequenties. Weet voor welke problemen u zult komen te staan, en wees erop voorbereid.

Misschien denkt u nu dat het beter is om aan uw huwelijk te werken. Maar is dat een reële mogelijkheid?