Echtgenoten, leg zelfopofferende liefde aan de dag
„Mannen, blijft uw vrouw liefhebben, evenals ook de Christus de gemeente heeft liefgehad en zich voor haar heeft overgeleverd.” — EFEZIËRS 5:25.
1. Waarom is het voor een christelijke echtgenoot niet alleen veeleisend maar ook lonend om gezag als hoofd uit te oefenen?
„HET huwelijk! Niets ter wereld vergt zoveel van een man!” Zo schreef de Noorse dichter Ibsen. Gezien het bijbelse gezagsbeginsel, zult u het hier van harte mee eens zijn. Maar wanneer het christelijke gezag als hoofd op juiste wijze wordt uitgeoefend, kan het ook een huiselijk leven scheppen dat een veilige haven van wederzijdse liefde en wederzijds respect vormt waar uw hart rust geniet. Maar uw door God geschonken positie als hoofd brengt wel een grotere verantwoordelijkheid ten opzichte van God met zich. — Luk. 12:48.
2. Is het uitsluitend de taak van de man om ervoor te zorgen dat er een gelukkige sfeer in het huisgezin is?
2 Betekent dit dat alleen u als echtgenoot er verantwoordelijk voor bent dat er een gelukkige sfeer in uw huisgezin is? Neen, zowel u als uw vrouw moeten er moeite voor doen de sfeer die daar heerst, te verbeteren (Spr. 14:1). Dat veel van wat in dit artikel volgt, van toepassing is op de echtgenoot, betekent niet dat echtgenotes minder onvolmaakt zijn. De bedoeling ervan is echter gehuwde mannen te helpen overeenkomstig de vereisten van de christelijke gezagsuitoefening als hoofd te leven. Hoe moet het gezag als hoofd eigenlijk worden uitgeoefend? Dit is een aangelegenheid waarvan alle christenen — zelfs de ongehuwden — op de hoogte moeten zijn.
Heb lief zoals Christus de gemeente liefhad
3. Hoe beschrijft Efeziërs 5:25 de juiste uitoefening van gezag als hoofd, en wat betekent dit?
3 „Mannen, blijft uw vrouw liefhebben, evenals ook de Christus de gemeente heeft liefgehad en zich voor haar heeft overgeleverd”, schreef de apostel Paulus (Ef. 5:25). Aangezien echtgenoten het schriftuurlijke recht hebben om definitieve beslissingen in het gezin te nemen, zou het gemakkelijk kunnen gebeuren dat u zelfzucht laat binnensluipen. Het is nu eenmaal zo dat beslissingen in het gezin in de meeste gevallen kwesties betreffen waarin persoonlijke voorkeur een grote rol speelt. Heeft uw eigen voorliefde altijd de overhand wanneer er geen bijbels beginsel bij betrokken is? Merk op dat een echtgenoot Jezus’ zelfopofferende liefde moet navolgen. Hij heeft zichzelf voor zijn discipelen overgegeven. „Christus heeft zichzelf niet behaagd” (Rom. 15:3). Zelfopoffering betekent dat men ten behoeve van iemand anders enig genoegen opgeeft of wat moeite of ongemak doorstaat.
4. Op welke manier gaf Jezus van zijn bezorgdheid voor zijn discipelen blijk?
4 Jezus’ belangstelling ging er volledig naar uit zijn discipelen in geestelijk opzicht te helpen. Hoewel hij een krachtig standpunt innam voor rechtvaardigheid, was hij nooit scherp en hard wanneer zijn discipelen een verkeerde zienswijze tot uitdrukking brachten of wanneer zij arrogant, impulsief of lafhartig waren (Matth. 18:1-3; Luk. 22:24-26, 47-51, 59-62). ’Door middel van het Woord van God’ en door zijn voorbeeld hielp hij zijn discipelen om ernstige zwakheden te overwinnen, opdat zij als groep ’heilig en zonder smet zouden zijn’. — Ef. 5:26, 27.
5, 6. Hoe kan een echtgenoot Jezus’ zelfopofferende liefde navolgen, en wanneer is dit speciaal moeilijk?
5 Legt u zo’n zelfopofferende liefde aan de dag? Sommige mannen zijn van mening dat hun offer al groot genoeg is wanneer zij in materieel opzicht voor hun vrouw zorgen. Het is waar dat deze taak moeilijk is en ten zeerste moet worden gewaardeerd. Toch toont Jezus’ voorbeeld aan dat afgezien van zijn zorg voor de fysieke behoeften van zijn discipelen, zijn inspanningen er vooral op gericht waren zorg te dragen voor hun geestelijke en emotionele behoeften. Het is misschien begrijpelijk dat veel mannen na alle wereldse beslommeringen om in materieel opzicht voor hun gezin te zorgen, niet graag willen dat er thuis ook nog een mentale inspanning van hen wordt gevergd. Hoewel deze houding gewoon is in gezinnen die niet proberen overeenkomstig de bijbel te leven, moest zelfs een christelijke vrouw helaas in vertrouwen zeggen: „Mijn man heeft mij nooit enige leiding geschonken. Wanneer ik af en toe mijn hart uitstortte om in bepaalde kwesties leiding te ontvangen, waren zijn gedachten gewoon ergens anders.”
6 Zelfopofferende liefde is het antwoord. In plaats dat u uw vrouw, wanneer zij met een frustrerend probleem tobt, door middel van een woord of gelaatsuitdrukking afscheept, zal deze liefde u ertoe bewegen geduldig over de kwestie met haar te redeneren. U zult heel bezorgd zijn voor haar geestelijke gezindheid, en dit zal u ertoe bewegen de bijbel met haar te bestuderen en samen met haar aan heilige dienst deel te nemen. U zult het vermijden haar zware beslissingen te laten nemen die terecht uw verantwoordelijkheid zijn. U zult er ook op toezien dat zij de gelegenheid heeft zich te ontspannen en wat uit te rusten (Mark. 6:31). Een dergelijk initiatief schenkt een vrouw zelfrespect en werkelijke zekerheid.
Nederig van hart
7. Welke eigenschap is nodig om op evenwichtige wijze gezag als hoofd uit te oefenen?
7 Mannen hebben er vaak moeite mee evenwicht te vinden in de uitoefening van hun gezag als hoofd. Soms voelen mannen zich zelfs bedreigd wanneer hun echtgenote een suggestie doet of wat kritisch is. Jezus, het model voor christelijke gezinshoofden, zei: „Ik ben zachtaardig en ootmoedig van hart” (Matth. 11:29). Zijn nederigheid was niet oppervlakkig, en verdween dus niet zodra iemand met hem van mening verschilde.
8, 9. (a) Wat verweet Sara Abraham, en waarom? (b) Waarom kleineerde Abraham haar niet of gaf hij geen hard antwoord?
8 Abraham was ook een voorbeeld van nederigheid. Zijn vrouw Sara werd door haar slavin Hagar met minachting bejegend. Het kan zijn dat Abraham deze hooghartige houding niet had opgemerkt, hoewel hij ook in gebreke kan zijn gebleven snel handelend op te treden. „Het mij aangedane geweld zij op u”, zei Sara. „Ikzelf heb mijn dienstmaagd aan uw boezem overgegeven, en zij bemerkte dat zij zwanger was, en ik werd verachtelijk in haar ogen. Moge Jehovah oordelen tussen mij en u.” — Gen. 16:5.
9 Wat zullen die woorden hard zijn aangekomen! Abraham hield namelijk zielsveel van Sara en zou nooit willen dat haar geweld werd aangedaan. Hoewel Sara reden gehad kan hebben om Abraham de schuld te geven voor haar ellendige situatie, kan zij te sterk hebben gereageerd, want zij deed zelfs een beroep op God, alsof Abraham niet rechtvaardig zou zijn. Welnu, begon Abraham ter verdediging van zijn positie als hoofd tegen Sara uit te varen? Vond hij dat zij niet aan hem onderworpen was? Hij wist dat Sara vanwege zijn gunstige reactie op Gods leiding een gerieflijk huis in Ur had achtergelaten en ruim tien jaar in tenten had gewoond. Dat was onderworpenheid! Door de van onderworpenheid getuigende en onzelfzuchtige steun die zij hem had gegeven, had hij haar innig lief gekregen (1 Petr. 3:5, 6). „Zie! Uw dienstmaagd is tot uw beschikking”, was zijn milde antwoord. „Doe met haar wat goed is in uw ogen” (Gen. 16:6). Abraham was nederig van hart. Wat een man!
10. (a) Hoe kan een echtgenoot Abraham navolgen? (b) Zal dit altijd succes hebben?
10 Als uw vrouw u de schuld geeft voor een bepaald probleem, probeer dan net als Abraham te reageren. Het is niet altijd gemakkelijk. U zult af en toe te kort schieten. Maar luister en probeer datgene wat zij zegt, te begrijpen en naar de juiste waarde te beoordelen. In een emotionele uitbarsting gebruikt een echtgenote misschien niet altijd de juiste woorden. Evenals Sara zou zij te sterk kunnen reageren. Probeer te weten te komen hoe u beiden de kwestie tot een oplossing kunt brengen.
11. Waarom dient een echtgenoot zijn vrouw niet als een „tweederangs”-persoon te beschouwen?
11 Het is waar dat een echtgenoot verschillende regels voor het huisgezin kan vaststellen (Rom. 7:2). Maar uw vrouw is geen kind of „tweederangs”-persoon. Jehovah heeft gezegd: „Ik zal een hulp voor [de man] maken, als zijn tegenhanger [letterlijk: „Iemand net als hij”]” (Gen. 2:18). Eva zou Adams intelligentiepeil hebben; ze zou zijn tegenhanger zijn en werkelijk in staat zijn hem te helpen zich van zijn goddelijke toewijzing te kwijten.
12. (a) Wat werd er tot stand gebracht toen een echtgenoot leerde bescheiden van hart te worden? (b) Hoe draagt bescheidenheid bij tot geluk in het huwelijk?
12 De bekwame echtgenote die in Spreuken 31 wordt beschreven, werd door haar echtgenoot vertrouwd. Zij kocht eigendommen en plantte zelfs een wijngaard „van de vrucht van haar handen” — geen kleine taak! Was haar echtgenoot hier gebelgd over, in de mening verkerend dat zijn positie als hoofd gevaar liep? Neen, hij roemde haar! (De verzen 31:10, 11, 16, 28) Een overeenkomstige houding kan u helpen onnodige woordentwisten te vermijden. Een echtpaar maakte bijvoorbeeld voortdurend ruzie met elkaar. Het valt niet te ontkennen dat hij zijn gezag als hoofd op een „bazige” manier uitoefende, maar na een gebedsvol zelfonderzoek overwon hij deze onjuiste trots. Hij begon haar suggesties op hun waarde te beoordelen. Uiteindelijk liet hij zelfs enkele geldzaken aan haar over. Hij zegt nu: „Het is geweldig wat zij presteert!” De vrouw voegt hieraan toe: „Ik wilde alleen het gevoel hebben dat ik werd vertrouwd. Het is goed innerlijk te voelen dat je man vertrouwen in je stelt.” In Spreuken 13:10 staat dan ook de waarschuwing: „Door overmoed veroorzaakt men slechts strijd, maar bij hen die te zamen beraadslagen, is wijsheid.” Een echtgenoot die bescheiden is en zich bewust is van zijn beperkingen, verheugt zich over de vaardigheden van zijn vrouw, waardoor hij toont bescheiden van hart te zijn. — Spr. 11:2.
Ken eer toe aan het ’zwakkere vat’
13. (a) Wat moet een echtgenoot volgens 1 Petrus 3:7 doen? (b) Welke emotionele behoefte maakt een vrouw tot het ’zwakkere vat’?
13 „Gij mannen”, schreef de apostel Petrus, „blijft insgelijks bij [uw vrouw] wonen overeenkomstig kennis, haar eer toekennend als aan een zwakker vat, het vrouwelijke” (1 Petr. 3:7). U moet kennis bezitten van de emotionele aard van uw vrouw, aangezien die er in werkelijkheid verantwoordelijk voor is waarom zij als het zwakkere vat wordt beschouwd. Een echtgenote moet voelen dat haar man haar liefheeft en dierbaar acht. Ook al heeft zij nog zoveel materiële goederen, toch zal zij zich zonder dit ene bestanddeel onvolwaardig voelen. Zij moet ervan overtuigd zijn dat haar man er net zo over denkt als de echtgenoot uit de oudheid die tot zijn vrouw zei: „Er zijn vele dochters die zich bekwaam hebben betoond, maar gij — gij zijt boven hen allen uit gestegen.” — Spr. 31:28, 29.
14. Wat schenkt een vrouw emotionele zekerheid?
14 ’Mijn vrouw moet weten dat ik van haar houd. Ik ben toch met haar getrouwd, niet waar?’ zouden sommige mannen kunnen denken. Vrouwen gedijen echter op tot uitdrukking gebrachte genegenheid. De getrouwe man Isaäk reageerde gevoelig op deze behoefte. Toen hij 35 jaar getrouwd was, kon een waarnemer zien dat hij genegenheid voor zijn vrouw tot uitdrukking bracht (Gen. 26:8). Doe dit eveneens. Laat haar, door de aandacht die u haar geeft, weten dat uw hart bij haar is en dat zij in uw ogen ’boven alle vrouwen uit stijgt’.
15. Waarover moeten echtgenoten — om attent te zijn voor hun vrouw — op hun hoede zijn, en waarom is dit zo belangrijk?
15 Het kost tijd en overleg om zo attent te zijn. Sommige echtgenoten vinden het gemakkelijker om attent te zijn jegens iemand die nieuw en opwindend lijkt. Dit gebeurde in Israël gedurende de tijd van Maleachi. Jehovah zei tot die egocentrische mannen, die verraderlijk handelden jegens hun vrouw: „Gij moet u hoeden met betrekking tot uw geest” (Mal. 2:13-16). Ja, deze mannen moesten zich hoeden of moesten waakzaam zijn met betrekking tot hun gevoelens. Omdat wij op ons werk of waar wij wonen misschien nauw met andere vrouwen in contact komen, moeten wíj dit eveneens doen. Er zijn bewuste krachtsinspanningen en zelfdiscipline voor nodig om te voorkomen dat egotisme, verveling of nieuwsgierigheid verandering brengen in uw geest of uw innerlijke gevoelens jegens uw vrouw. — Matth. 5:27-30.
Wat de echtgenote „toekomt”
16. Op welk terrein van het huwelijk doen zich veel problemen voor, en hoe wordt onzelfzuchtigheid te kennen gegeven in 1 Korinthiërs 7:3, 4?
16 Uw zelfopoffering is vooral noodzakelijk met betrekking tot het nakomen van de huwelijksplicht of het geven van wat de andere huwelijkspartner „toekomt”. „Laat de man zijn vrouw geven wat haar toekomt, maar laat ook de vrouw hetzelfde doen ten opzichte van haar man. De vrouw oefent geen autoriteit over haar eigen lichaam, maar haar man; evenzo oefent ook de man geen autoriteit over zijn eigen lichaam, maar zijn vrouw” (1 Kor. 7:3, 4). Op het gebied van deze gevoelige verhouding zijn de problemen legio. Sommige onderzoekingen hebben aangetoond dat de helft van alle echtparen te eniger tijd gedurende hun huwelijk een ernstig seksueel probleem zal meemaken.
17. (a) Wat moet bij het geven van wat de echtgenote in het huwelijk toekomt, inbegrepen zijn? (b) Wat verklaart één onderzoeker over de behoeften van een gehuwde vrouw?
17 Veel echtgenoten gaan er vaak van uit dat de behoeften van hun vrouw met betrekking tot wat haar in seksueel opzicht „toekomt”, overeenkomen met die van hem. Op een geheel ander terrein toonde Paulus aan dat niet alles wat anderen „toekomt” gelijk is aan elkaar. Volgens Romeinen 13:7 komt sommige regeringsfunctionarissen belasting toe, anderen schatting en weer anderen eer. Datgene wat hun verschuldigd is, hangt af van de specifieke behoefte of het verzoek van de desbetreffende persoon. Met betrekking tot de huwelijksplicht die u ten aanzien van uw vrouw hebt, is er meer dan een fysieke eenwording noodzakelijk. In The Family, Society, and the Individual (Het gezin, de maatschappij en de persoon), vermeldt de onderzoeker William M. Kephart: „De essentie van de vrouwelijke seksualiteit kan derhalve het best beschreven worden in termen van liefde en genegenheid. . . . Tijdens seksuele activiteiten bekommert de gemiddelde vrouw zich misschien evenzeer om amoureus gedrag — dat zij wordt omarmd, gestreeld, gekust . . . het schijnt in de aard van vrouwen te liggen om over seks te denken in termen van tederheid en liefde in plaats van als een geïsoleerde fysieke uiting van hartstochtelijke gevoelens.”
18. Wat kan een egocentrische houding veroorzaken?
18 De emotionele aard van uw vrouw, als het „zwakkere vat”, vereist dat u zelfopofferend bent en u niet louter bekommert om uw eigen bevrediging. Wanneer u uw geest bovendien met materiaal voedt waarin seks een belangrijke plaats inneemt, kan dit een ongepaste „seksuele begeerte” doen ontstaan en tot een egocentrische houding leiden, waardoor datgene wat heel mooi behoort te zijn, alledaags en grof wordt. Schuw dergelijk materiaal als een verderfelijke plaag! (Kol. 3:5) Schenk uw vrouw echter geduldig, door middel van uitingen van tedere liefde, wat haar ten volle toekomt. — 1 Kor. 10:24.
Zelfopoffering raakt het hart
19. Dient een christelijke echtgenote, wanneer haar man een zelfopofferende liefde aan de dag legt, hier misbruik van te maken?
19 Aangezien er zo’n nadruk op de zelfopoffering van de echtgenoot wordt gelegd, zou de gedachte bij u kunnen opkomen: ’Zullen echtgenotes hier geen misbruik van maken door er altijd op te staan dat hun zin wordt gedaan?’ Dat dient niet het geval te zijn! Christelijke echtgenotes dienen net zo te reageren als de gemeente op Jezus’ zelfopofferende liefde reageerde. Paulus schrijft: „De liefde die de Christus heeft, dringt ons . . . en hij is voor allen gestorven, opdat zij die leven, niet langer voor zichzelf zouden leven” (2 Kor. 5:14, 15). Zo dient ook uw vrouw onzelfzuchtig te reageren. Een gelukkige christelijke vrouw zei in dit verband: „Ik werk me een ongeluk voor mijn man opdat wij in een verschrikkelijk moeilijke theocratische toewijzing kunnen blijven dienen, omdat ik weet dat hij om me geeft.”
20. (a) Hoe blijkt uit Genesis 3:16, wanneer wij over deze tekst nadenken, dat zowel echtgenoten als echtgenotes onevenwichtig kunnen worden? (b) Waarom moeten echtgenotes er niet vlug bij zijn naar de fouten van hun man te wijzen?
20 Ja, echtgenotes, het is nodig dat u van uw zijde een onzelfzuchtige houding aan de dag legt. Evenals een man zijn positie als hoofd kan misbruiken door zijn vrouw op zelfzuchtige wijze te domineren, kan ook een echtgenote op buitensporige wijze de aandacht van haar man opeisen (Gen. 3:16). Evenwicht is niet gemakkelijk. Met het oog op de vele dingen die beslag leggen op de tijd van uw man, met inbegrip van zware gemeentelijke verplichtingen, zal het af en toe beslist voorkomen dat hij niet aan al uw emotionele behoeften zal kunnen voldoen. „Indien gij op dwalingen zoudt letten, o Jah, o Jehovah, wie zou stand kunnen houden?” beleed de psalmist. Niemand van ons immers! (Ps. 130:3) Evenals uw man rekenschap zal moeten afleggen aan Jehovah, zult ook u dat moeten doen. Maar op het ogenblik zullen uw uitingen van waardering voor het goede dat hij doet, gepaard aan barmhartigheid van uw zijde, niet alleen door de ogen van uw man worden waargenomen, maar ook zijn hart raken.
Hulp van boven
21. Welke hulp schenkt God? Illustreer dit.
21 Natuurlijk zullen al deze verantwoordelijkheden overweldigend kunnen lijken. Maar God zal u helpen ’machtig te worden gemaakt naar de mens [man of vrouw] die gij innerlijk zijt, met kracht door middel van zijn geest’. Deze innerlijke kracht kan u in staat stellen elke last te dragen, want Jehovah kan door zijn kracht „overvloedig veel meer . . . doen dan alles wat wij vragen of waarvan wij ons een denkbeeld kunnen vormen” (Ef. 3:16, 20). Een christelijk echtpaar ging wegens problemen uiteen. Na enige tijd gingen zij er samen voor zitten om over een mogelijke verzoening te spreken. Zij begonnen weer tegen elkaar te schreeuwen. Toen stelde de echtgenoot voor dat zij samen gingen bidden. Zij kalmeerden. „Dat bleek het werkelijke probleem in ons huwelijk te zijn”, gaf de man in een vertrouwelijk gesprek toe. „Wij hadden altijd geprobeerd onze problemen op onze eigen manier op te lossen in plaats dat wij Jehovah erin kenden. En niets lukte ooit.” Na ruim vijf jaar herenigd te zijn, zei de vrouw: „Het gaat steeds beter. Hoe meer wij de waarheid van de bijbel toepassen, des te gelukkiger worden wij. Nu proberen wij Jehovah bij elk aspect van ons huwelijk te betrekken. Wij genieten er toch zo van in het predikingswerk met elkaar samen te werken.”
22, 23. (a) Wat dient in een christelijk huwelijk centraal te staan? (b) Waarom behoren veel echtgenotes van harte geprezen te worden?
22 Ja, in het huwelijk van een christen dient zijn verhouding tot God en niet alleen maar het behagen van zijn partner centraal te staan. Paulus schreef hierover: „Laten . . . zij die een vrouw hebben, zijn als hadden zij er geen” (1 Kor. 7:29). Paulus gebood echtgenoten natuurlijk niet dat zij hun vrouw moesten verwaarlozen. Het is alleen maar juist dat een gehuwde man graag „de goedkeuring van zijn vrouw [wil] verwerven” (1 Kor. 7:33). Maar wanneer een man in geestelijk opzicht vorderingen maakt en de eigenschappen van een goede echtgenoot aan de dag legt, zal hij naar alle waarschijnlijkheid aangesteld worden om dienstvoorrechten in de gemeente te behartigen. Dat zal wat van de tijd opslokken die hij vroeger met zijn vrouw doorbracht, hoewel hij niet onevenwichtig mag worden. Maar toch zal het af en toe voorkomen dat zij het zonder zijn volledige aandacht moet stellen.
23 En echtgenotes, velen van u hebben bij verschillende gelegenheden onzelfzuchtig een behoorlijke tijd moeten wachten terwijl uw man noodzakelijke gemeentelijke aangelegenheden moest afhandelen. Dit is werkelijk zeer prijzenswaardig! Uw geduldige ondersteuning wordt zowel door uw man als door Jehovah bijzonder gewaardeerd. U bent precies wat de bijbel zegt — „een kroon” voor uw man en iemand die ’goede wil van Jehovah verkrijgt’! — Spr. 12:4; 18:22.
24. Wat moeten zowel de echtgenoot als de echtgenote individueel trachten te doen?
24 Dus, echtgenoten, blijft een zelfopofferende liefde aan de dag leggen. Echtgenotes, blijft met onzelfzuchtige ondersteuning reageren. Bouwt uw huwelijk rondom uw verhouding tot God op. En moge onze liefhebbende Vader uw krachtsinspanningen rijkelijk zegenen!
Kunt u zich dit herinneren?
□ Hoe ’heeft een man zijn vrouw lief evenals Christus de gemeente heeft liefgehad’?
□ Hoe kan een echtgenoot Abrahams nederigheid van hart navolgen?
□ Hoe kent een man zijn vrouw eer toe als een zwakker vat?
□ Hoe dienen echtgenotes op een dergelijke zelfopoffering te reageren?
[Illustraties op blz. 20]
EEN ECHTGENOOT DIENT DE LEIDING TE NEMEN
in de velddienst
bij ontspanning
in het behandelen van gezinsaangelegenheden