wolfraamcarbide blok wordt geperst. De grafiet wordt dan op een lengte van ongeveer 18 centimeter afgesneden, gedroogd en in een oven verhit tot een temperatuur van 1038 tot 1093° Celsius, en vervolgens geïmpregneerd met een wasachtige of vettig zure vloeistof om mijn schrijfkwaliteiten nog verder te verbeteren. Het werkelijke voordeel van de bovenbeschreven fabricage boven het gebruik van pure grafiet, is dat men met de hardheid kan manipuleren en die verschillende graden kan geven, van de zachte 6B, via HB en F, tot de zeer harde 9H-graad, door meer of minder klei toe te voegen. Hoe meer klei, hoe harder het grafiet. De zachte „B”-graden vinden hoofdzakelijk toepassing bij tekenwerk, voor het maken van schetsen en dergelijke.

Vanwege hun zachtheid verliezen „B”-potloden gauw hun scherpe punt en zijn ze uitstekend geschikt om in een tekening schaduw en dieptewerking weer te geven. De hardere „H”-potloden vinden toepassing in de architectuur en de techniek, waar scherpe en nauwkeurige lijnen nodig zijn. Het harde „lood” behoudt langer een scherpe punt.

De middensoort, de HB- en F-potloden zijn voor algemeen gebruik, en verenigen in zich zowel de zachte als de harde kwaliteiten. Daarnaast zijn er nog tal van potloden voor speciaal gebruik ontstaan, de hele dunne bijvoorbeeld die passen in de rug van een agenda of dagboek, en het dikke timmermanspotlood met zijn harde, rechthoekige stift voor het tekenen op ruw hout.

Het omhulsel van mijn hart

Dat was dus mijn hart, erg belangrijk, maar het hout waarin het is vervat is even belangrijk. Het hout moet zacht genoeg zijn om het te kunnen slijpen, sterk genoeg om de brosse punt stevigheid te geven en stabiel genoeg om niet te gaan buigen of krom te trekken. Het hout van de Virginische ceder voldoet aan al deze eisen en heeft tevens een rijke, natuurlijke kleur en een aangenaam aroma wanneer het wordt geslepen. Tot op dit moment is het het beste hout voor de potloodfabricage gebleken. De schaarsheid ervan heeft echter de noodzaak geschapen naar andere houtsoorten om te zien: populiere-, elze- en berkehout.

Het hout wordt eerst tot dunne planken gezaagd van ongeveer 18 centimeter lang en vijf centimeter breed, of, wat men ook zou kunnen zeggen, van zes potloden breed en een half potlood dik. Vervolgens worden er in de lengterichting zes halfronde groeven gegutst, waarin de grafietpijpjes komen. Daarna lijmt men twee van deze plankjes op elkaar, met de grafietstaafjes ertussen, in de groeven. Nadat de lijm hard is geworden, wordt op een machine eerst aan één kant de vorm van zes halve potloden gefreesd, waarna aan de andere kant hetzelfde gebeurt en er zes afzonderlijke potloden vrijkomen, die nog op precieze lengte moeten worden afgezaagd. Het verven volgt daarna, hetgeen bij wat duurdere kameraden van mij wel kan neerkomen op de aanbrenging van tien laklagen.

Nu ben ik bijna klaar om de fabriek te verlaten. Eerst wordt nog mijn naam, identificatie en hardheidsgraad op de zijkant gedrukt, vervolgens ga ik naar de automatische slijpmachine, passeer de controleur die zijn laatste fiat geeft, en duik dan naar de verpakkingsafdeling om verzonden te worden. Honderdvijfentwintig afzonderlijke operaties zijn nodig geweest om me te maken tot wat ik nu ben, uw potlood.

Ja, ik sta u al lange tijd ten dienste. En bedenk, wanneer u me de volgende maal weer opneemt: „Beter een goede dienaar van hout dan een slecht geheugen van vlees en bloed.”

’Onder een schaduw komen’

Een schaduw die door een rots, wolk, gebouw, boom of ander voorwerp geworpen wordt, kan welkome bescherming bieden tegen bijvoorbeeld de hete zon. Vandaar dat de bijbelse uitdrukking ’onder de schaduw van iets komen’, betekent in een plaats van bescherming, veiligheid of toevlucht te komen. Lot zei bijvoorbeeld betreffende zijn gasten (engelen) tot de mannen van Sodom: „Doet deze mannen alleen niets, want juist daarom zijn zij onder de schaduw van mijn dak gekomen” (Gen. 19:8). Zie ook Jesaja 32:1, 2.