Zonder u niet af
IN DE meeste situaties is afzondering onnatuurlijk. Hardnekkig volgehouden afzondering is onchristelijk. Hoewel Jehovah God volledig is in zichzelf en geen gezelschap nodig heeft, achtte hij het passend zich met myriaden geestenzonen te omringen (Job 38:4-7; Dan. 7:10). Dit was een actieve uiting van zijn liefde. Door dezelfde liefde aangedreven, bracht hij later een aardse zoon, Adam, voort. Zowel de hemelse als de aardse zonen werden uitgerust met het wonderbaarlijke vermogen om onderling gedachten uit te wisselen (1 Kor. 13:1). Deze met verstand begiftigde wezens werden door God niet louter voortgebracht om te ontvangen, maar veeleer om te geven. Hij schepte behagen in zulke zonen, en zij vonden het aangenaam met hem en met elkaar verbonden te zijn. — Vergelijk Spreuken 8:30, 31.
De Allerhoogste besloot ook dat het voor Adam niet goed zou zijn om alleen te blijven, en daarom gaf hij hem een partner (Gen. 2:18). Het tenuitvoerbrengen van Jehovah’s gebod aan het eerste mensenpaar om de aarde te vullen, had ten doel een wereldomvattende mensenfamilie voort te brengen die onderlinge communicatie zou onderhouden (Gen. 1:28). Hoe duidelijk is het dat het niet de bedoeling was dat mensen van de slechte gevolgen van isolement te lijden zouden hebben!
Het is dan ook geen wonder dat de meeste bijbelse verwijzingen naar vormen van afzondering in verband gebracht worden met negatieve aspecten (Ps. 25:16; 102:7). Kaïns verbanning wegens de moord op zijn broer hield in dat hij van de rest van het mensdom werd afgezonderd. Hij beschouwde dit als een straf, iets wat moeilijk te dragen was. — Gen. 4:11-14.
Het geneesmiddel
Maar wat kan iemand doen die zich alleen en onbemind of ongewenst voelt? In plaats dat hij zich overgeeft aan zelfbeklag en wacht totdat anderen iets doen, in de verwachting te ontvangen, dient hij het initiatief te nemen door in navolging van God en Christus actief liefde jegens anderen tot uitdrukking te brengen. Door zich af te zonderen, hetzij opzettelijk of onopzettelijk, handelt men in strijd met het goddelijke voornemen voor de mensheid. Geen wonder dat afzondering problemen met zich brengt! Het geneesmiddel is dus datgene te doen wat de Schepper voor ons in gedachten had. Hij wilde dat wij van het gezelschap van medemensen zouden genieten. Een vrouw die vroeger eenzaam was, begon dit punt te beseffen. Ze zei: ’Eindelijk begon het tot mij door te dringen. Ik stond dus op en hield ermee op over mijzelf te denken en begon hard te werken. Ik ben sindsdien hard blijven werken.’
Wat kunnen wij uit deze ervaring leren? Iemand hoeft niet eenzaam te zijn. Hij kan in verband hiermee iets positiefs doen. Hij kan datgene gaan beoefenen waar het christendom feitelijk op neerkomt. Kan iemand eigenlijk wel tegelijkertijd een christen en een kluizenaar zijn? Neen, want liefde voor onze naaste houdt in dat wij goed doen jegens onze medemensen en de Schepper actief navolgen (Matth. 22:37-39; 7:12). En barmhartig geven aan behoeftige personen schenkt vreugde. Dit geven verdrijft het ongelukkige gevoel waardoor een eenzaam leven vaak wordt gekenmerkt.
Voorkomen
Er zijn vanzelfsprekend krachtsinspanningen voor nodig om actief mededeelzaam te zijn jegens anderen en niet toe te laten dat wij ontmoedigd worden omdat wij ons ongeschikt voelen. Aangezien het niet gemakkelijk is eenzaamheid te overwinnen, doen wij er goed aan het te vermijden een slachtoffer van deze ziekte te worden. Wij moeten er derhalve voor op onze hoede zijn dat wij ons niet van mensen terugtrekken, ook al zouden anderen ons teleurstellen. De bijbel zegt: „Niemand van ons [leeft] alleen met betrekking tot zichzelf” (Rom. 14:7). Wanneer iemand zich eenmaal heeft afgezonderd, verkeert hij in gevaar onverstandig en zelfs dwaas te denken, wat schadelijk voor hem zou zijn. Een bijbelse spreuk brengt het als volgt onder woorden: „Wie zich afzondert, zal zijn eigen zelfzuchtige verlangen zoeken; tegen alle praktische wijsheid zal hij losbarsten.” — Spr. 18:1.
Neem bijvoorbeeld het geval van een jonge vrouw die eraan verslaafd raakte naar nachtelijke pornografische films op de tv te kijken. Doordat zij aan deze ongezonde invloed blootstond, hield zij al gauw op met bidden, de Schrift te lezen en christelijke vergaderingen te bezoeken. Het duurde niet lang of zij vond dat haar man niet voldeed en begon zich te beklagen. Zij begon een levenswijze te volgen die zij maanden voordien snel als dwaas zou hebben afgewezen. Door haar verkeerde begeerten meegetrokken, liet zij haar man en dochtertje in de steek om met een andere man samen te wonen. Vond zij werkelijk geluk? Neen. Zij gaf later tegenover een vriendin toe dat haar nieuwe mannelijke partner haar sloeg en dat zij zich ellendig voelde zonder haar kind. Deze vrouw had zichzelf, haar man, haar kind en haar medechristenen geschaad en had veel smaad op de Schepper geworpen — en dit alles omdat zij zich had afgezonderd.
Afzondering is onchristelijk
Afzondering is werkelijk onchristelijk. Ze brengt verdeeldheid, zet een domper op ijverige christelijke werken en beperkt de communicatie. Afgesneden van anderen kan de persoon gedeprimeerd raken en toegeven aan twijfel met betrekking tot betrouwbare personen, zelfs met betrekking tot God en de Schrift. De discipel Judas toont aan dat sommigen in zijn tijd in gebreke bleven te beseffen dat zelfs engelen zich schaadden toen zij de omgang met God en getrouwe engelen lieten varen om zich aan hun verkeerde begeerten over te geven. — Jud. 6, 8, 10, 20-22.
De gehele geest van de bijbel druist in tegen afzondering en de onwenselijke gevolgen ervan — inactiviteit, gebrek aan communicatie en het verzuim om liefde tot uitdrukking te brengen. De Schrift onderwijst en stimuleert een positieve handelwijze en gebruikt veel actiewoorden om hiertoe aan te moedigen. Wij worden ertoe aangespoord dingen ’voor anderen te doen’, ’discipelen te maken’, te ’vragen en het zal ons gegeven worden’, te ’blijven kloppen’ om een gunstige reactie, ’onze naaste lief te hebben’, ’met andere christenen te vergaderen’ en ’de weg der gastvrijheid te bewandelen’. Dit zijn alle uitstekende geneesmiddelen tegen lethargie, zelfbeklag en het gevoel ongewenst of nutteloos te zijn. Het christendom verlangt van ons dat wij mededogen tonen door medelijden te hebben met anderen, waardoor wij ons gewenst en nuttig voelen in plaats dat wij ons waardeloos vinden. Als wij van ganser harte geven, kunnen wij er verzekerd van zijn in overvloedige mate van onze hemelse Vader te zullen ontvangen (Matth. 6:1-4). Door te geven, maken wij ons dierbaar bij anderen, waardoor gevoelens van eenzaamheid worden verdreven.
Er zijn natuurlijk tijden dat wij er behoefte aan hebben alleen te zijn. Zelfs Jezus Christus, die er altijd druk mee bezig was anderen te helpen, maakte tijd vrij om alleen te zijn. Toen hij het nieuws over de dood van Johannes de Doper hoorde, ging hij „naar een eenzame plaats om alleen te zijn” (Matth. 14:13). Voor personen die gewoonlijk in het gezelschap van anderen verkeren, kan afzondering een verfrissende verandering zijn en een uitstekende gelegenheid verschaffen om na te denken. De Zoon van God zei eens tot zijn discipelen: „’Komt, gij alleen, naar een eenzame plaats en rust wat uit.’ Want er waren er velen die kwamen en gingen, en zij hadden zelfs geen gelegenheid om een maaltijd te nuttigen” (Mark. 6:31; 3:20). Eenzaamheid was precies wat zij toen nodig hadden.
Als wij periodes van alleenzijn aan zinvolle meditatie besteden, kunnen wij ons geloof versterken. Zulk mediteren kan ons dichter tot God brengen. Het kan ons ertoe aanzetten ons waarderend te uiten in gebed, waardoor wij onze persoonlijke verhouding tot de Almachtige verbeteren. Dit zijn echter voorbijgaande gelegenheden. Wij zouden ons nooit dermate mogen afzonderen dat wij als een kluizenaar gaan leven. — Vergelijk Johannes 17:15.
Wij hebben er beslist gezonde redenen voor om een leven van afzondering te mijden. Het is werkelijk schadelijk. Afzondering kan een nadelige uitwerking hebben op christelijke activiteiten, omgang en communicatie. Trek daarom volledig voordeel van Gods geestelijke voorzieningen. Lees zijn Woord dagelijks. Veronachtzaam het gebed niet. Houd uw geest gevuld met gezonde gedachten. Blijf geregeld omgaan met degenen die hetzelfde kostbare geloof bezitten. Blijf druk bezig met het waardevolle werk dat erin bestaat Gods Woord te onderwijzen en reageer ook anderszins gunstig op de behoeften van medemensen. Wanneer wij dicht bij Jehovah en zijn Woord blijven en ons openstellen voor de invloed van zijn geest, zal dit ons „beletten hetzij inactief of onvruchtbaar te zijn met betrekking tot de nauwkeurige kennis van onze Heer Jezus Christus” (2 Petr. 1:5-8). Zonder u dus niet af.