Hoe beziet u armoede?

CARMEN is moeder van zestien kinderen. Haar man was een alcoholist. Toen hij stierf, liet hij haar achter met negen kinderen die nog niet op eigen benen konden staan en zonder enige bron van inkomsten. Hoeveel kans zou u zeggen dat zij had om iets van haar leven te maken en vrede des geestes te vinden?

Toch wist Carmen ondanks haar armoede een gelukkig leven voor zichzelf en haar kinderen op te bouwen. Hoe zij dat deed en wat haar de kracht daartoe gaf, is een bemoedigend voorbeeld voor wie armoede moeten verduren. Maar laten wij, voordat wij Carmens ervaring bespreken, eerst eens afspreken waarover wij het hebben. Wat verstaat u onder „armoede”?

Kan men armoede herkennen?

„Armoede” wordt gedefinieerd als „gebrek aan geld of materiële middelen”. Maar dat is niet altijd gemakkelijk te herkennen. De oude Simon Goldstein maakte een arme indruk. Hij „was altijd vuil en leefde als een bedelaar”, volgens een krantebericht. Bij zijn dood vond de politie echter overal in de van oude rommel uitpuilende woning enorme hoeveelheden geld. Ze gaven het tellen op toen ze de 500.000 dollar bereikten!

Natuurlijk was deze oude man geen doorsneegeval. Maar het is een feit dat velen van de bedelaars op de trottoirs van de wereldsteden meer geld hebben dan degenen die aalmoezen aan hen geven. Aan de andere kant verbergen sommigen die werkelijk arm zijn, hun armoede uit trots of schaamte. Koning Salomo uit de oudheid toonde zijn inzicht in de menselijke natuur, toen hij zei: „Er bestaat er een die voorwendt rijk te zijn en toch heeft hij helemaal niets; er is er een die voorwendt over weinig middelen te beschikken en toch heeft hij veel waardevolle dingen.” — Spr. 13:7.

Zij worden zich ervan bewust dat zij arm zijn

Neemt u eens een landelijk dorp in gedachten, waar de meeste mensen op kleine boerderijen, wonen. Hun boerderijtjes leveren hun voldoende te eten op, maar niet veel meer. Maar anderzijds hebben zij ook weinig behoeften en zijn zij tevreden met wat zij hebben.

Dan vertrekken sommigen uit het dorp naar de grote stad. Zij verdienen geld en kopen dingen die vroeger thuis onbereikbaar waren. Na verloop van tijd komen zij terug met modieuze kleren aan, geven geld uit en vertellen over het goede leven in de stad.

Nu krijgen de dorpelingen het gevoel dat zij iets missen. In hun situatie is niets veranderd, maar in hun houding wel. Zij zijn hun tevredenheid kwijt en nu voelen zij zich arm. Iets dergelijks heeft zich in veel landen van de wereld afgespeeld.

Rijker dan zij denken

Armoede kan ook relatief zijn, en wel in die mate dat iemand die in het ene land arm is in het andere land als rijk zou worden beschouwd. Toch is hij arm vergeleken met anderen in zijn eigen land.

In het armste district van de armste staat in de Verenigde Staten bijvoorbeeld leven acht van de tien gezinnen in armoede. Toch bezitten velen van hen een televisietoestel, een wasmachine en zelfs een auto. Ongetwijfeld voelen veel van deze gezinnen zich ongelukkig wanneer zij zichzelf vergelijken met hun rijkere landgenoten. Maar misschien zouden zij zich beter voelen indien zij wisten hoe Tony eraan toe is.

Tony is vader van zeven kinderen en woont in Zuidoost-Azië. Hij woont in een huis dat acht kamers heeft. Zeven andere gezinnen delen dat huis met hem één gezin per kamer. Om in zijn levensonderhoud te voorzien werkt Tony als taxichauffeur, in perioden van 24 uur achtereen. Slapen doet hij tussen zijn ritten in, als hij de kans krijgt. Maar zijn leven is gerieflijker dan dat van Mohan.

Wie is Mohan? Een jongetje van zes jaar in Zuid-Azië. Zijn buikje is opgezwollen en hij is nachtblind ten gevolge van ondervoeding. Het water dat hij drinkt, is vervuild. Waarschijnlijk heeft hij in heel zijn korte leventje nog nooit genoeg te eten gehad. Hij heeft geen stukje kleding om zijn kleine lijfje mee te bedekken en hij heeft nog nooit een dokter, een w.c., een stuk zeep of een elektrische lamp gezien.

Hoe helpt ons dit?

Deze analyse van armoede belicht minstens twee waardevolle dingen die vele armen kunnen helpen te leven met hun armoede. Het eerste is de kwestie van tevredenheid. Iemand die tevreden is met wat hij heeft, is gelukkiger en evenwichtiger dan iemand die voortdurend dingen najaagt die voor het ogenblik nog buiten zijn bereik liggen.

Ten tweede is er de aanmoediging om onze zegeningen te tellen. Als wij onszelf vergelijken met degenen die het slechter hebben dan wij, dan zullen wij ontdekken dat er veel dingen zijn om dankbaar voor te zijn.

En hebt u er wel eens bij stilgestaan dat veel rijke mensen slechter af zijn dan veel armen?

Waaraan zou u de voorkeur geven?

Wat zou nu erger kunnen zijn dan armoede? Beschouw eens even de ouders van Anna. Haar vader is een rijke zakenman, en het gezin heeft een prachtig huis in een van de mooiste streken van Europa. Maar toen Anna 15 jaar oud was, begon zij drugs te gebruiken. Nu, op haar drieëntwintigste jaar, is haar geest verwoest. Een donkere wolk van droefheid en onzekerheid hangt boven dit rijke gezin.

Hun ervaring is geen uitzondering. Talloze jonge mensen, van wie velen uit rijke families, worden te gronde gericht door drugs en alcohol. Misschien nog triester zijn de tienerzelfmoorden. Probeer u te verplaatsen in de gevoelens van de ouders van een 17-jarige, populaire jongen, een goede leerling, die men op een dag dood aan een boom in de tuin vond hangen — zelfmoord. In de Verenigde Staten staat zelfmoord op de tweede plaats als doodsoorzaak onder jongeren, en velen van hen komen uit rijke families. Denk eens aan de geestelijke kwelling die deze jonge mensen ondergaan waardoor zij tot een dergelijke daad worden gedreven — een kwelling waaraan al het geld van hun ouders niets kan verhelpen.

Voeg daaraan toe het gruwzame beeld dat sociologen schilderen van geweld in het gezin; voeg daaraan toe het tragisch wijdverbreid voorkomen van bloedschennig misbruik van meisjes en jongens, dat geestelijke littekens veroorzaakt die heel moeilijk uit te wissen zijn; en voeg daaraan toe de astronomisch gestegen cijfers van echtscheiding en abortus. Er zijn naast armoede nog vele dingen die lijden veroorzaken in de wereld van vandaag.

Het is waar, deze problemen komen ook voor in arme gezinnen. Maar wat zou u liever zijn — een rijk man met hartverscheurende gezinsproblemen of een arm man wiens vrouw van hem houdt en wiens kinderen hem respecteren en gehoorzamen? Terwijl wij het rijk of arm zijn dikwijls niet in onze macht hebben, is er veel dat wij kunnen doen — of wij nu rijk zijn of arm — om geluk en liefde aan te kweken in ons gezin. Een arm man die daarin slaagt, bezit een zeldzame, kostbare soort van rijkdom.

Niettemin blijft armoede een moeilijk probleem. Bestaat er een manier waarop een arme de ongemakken van de situatie waarvoor hij zich geplaatst ziet, kan verlichten?

„Beter is een schotel groente waar liefde is, dan een aan de kribbe gevoederde stier en haat daarbij.” — Spr. 15:17.

[Inzet op blz. 4]

Iemand die tevreden is met wat hij heeft, is gelukkiger dan iemand die voortdurend dingen najaagt die voor het ogenblik nog buiten zijn bereik liggen

[Inzet op blz. 4]

Als wij onszelf vergelijken met degenen die het slechter hebben dan wij, zullen wij ontdekken dat er veel dingen zijn om dankbaar voor te zijn