Houd uw huwelijk eerbaar
„Het huwelijk zij eerbaar onder allen.” — HEBREEËN 13:4.
1. Welke vraag stelde een rubriekschrijver, en wat antwoordde een gehuwde man?
„ALS u het zou moeten overdoen, zou u dan met de persoon trouwen met wie u nu getrouwd bent?” vroeg een populaire rubriekschrijver. Ruim de helft van de 50.000 personen die aan dit opinieonderzoek deelnamen, antwoordde „Ja”. Wat zou u hebben geantwoord? Een christelijke man, die al 33 jaar gehuwd was, kreeg deze vraag van zijn vrouw te horen. „Nou en of!” zei hij stralend. „Wanneer ik terugkijk, weet ik dat er moeilijke periodes zijn geweest — wij hadden onze problemen. Maar ons huwelijk is de moeite die wij ervoor hebben gedaan, beslist waard. Wij bezitten iets heel erg kostbaars!”
2. Wat betekent „eerbaar” in Hebreeën 13:4?
2 Aangezien God het huwelijk heeft ingesteld, kan deze verbintenis ware voldoening en vreugde schenken. Toch is de verhouding in veel huwelijken — in een aantal gevallen zelfs onder opgedragen christenen — tot het uiterste gespannen. Daarom gaf de apostel Paulus de aansporing: „Het huwelijk zij eerbaar [„van grote waarde . . . kostbaar, . . . dierbaar”a] onder allen” (Hebr. 13:4). Omdat het huwelijk ’verdrukking in het vlees’ met zich brengt, is het een uitdaging uw huwelijk eerbaar te houden (1 Kor. 7:28). Maar hoe krijgt u dit voor elkaar? In de eerste plaats moet u beseffen wat een van de belangrijkste problemen is.
Gebrek aan persoonlijke communicatie
3, 4. (a) Wat vormt een van de grootste problemen in het huwelijk? (b) Wat wil het onder meer zeggen dat een echtpaar „één vlees” is?
3 Een christelijk echtpaar was al bijna twintig jaar getrouwd. Plotseling viel hun huwelijk door overspel uiteen. Hoe kwam dat nu? „Toen ik naging wat er in de loop der jaren was gebeurd”, zei de vrouw, „besefte ik dat wij met elkaar over huishoudelijke aangelegenheden spraken en zelfs over onze dienst voor God. Maar communicatie op het persoonlijke vlak was niet aanwezig.” Dat er geen hechte emotionele band tussen hen bestond, droeg er geleidelijk toe bij dat de huwelijkstrouw verzwakte en haar man overspel bedreef. Een dergelijke afbrokkeling van zinvolle communicatie wordt in onderzoekingen op het gebied van huwelijksproblemen als een van de belangrijkste oorzaken genoemd van hetzij echtscheiding of „huwelijken zonder liefde”.
4 Toch heeft Jehovah gezegd: „Een man [zal] zijn vader en zijn moeder verlaten en hij moet zich hechten aan zijn vrouw en zij moeten één vlees worden” (Gen. 2:24). Het huwelijk dient dus de intiemste van alle menselijke verhoudingen te zijn. Het verenigt twee verschillende persoonlijkheden — beslist geen gemakkelijke taak! Een dergelijke verbintenis kan alleen een succes zijn wanneer beide partners eerlijk met elkaar praten en elk zijn of haar gevoelens blootlegt.
5. (a) Wat vormt een belemmering voor persoonlijke communicatie? (b) Hoe kunnen anderen het huwelijk respecteren?
5 Wat vormt een belemmering voor een dergelijke persoonlijke communicatie? Soms is het in een land de gewoonte om gereserveerd te zijn. Sommigen zijn gesloten van aard en te bedeesd om zich te uiten. Weer anderen worden helemaal in beslag genomen door onze op ontspanning gerichte en materialistische wereld. Zij krijgen meer belangstelling voor dingen dan voor hun huwelijk. Uw intimiteit kan ook belemmerd worden wanneer er te veel mensen in uw huwelijk zijn of wanneer er een te sterke band met de ouders bestaat. Anderen dienen beslist te respecteren dat een echtpaar behoefte heeft aan privacy, en zij dienen zich geen ongepaste vrijheden te veroorloven en ook niet de aandacht te zoeken die terecht aan de partner geschonken behoort te worden. — Spr. 25:17.
6. (a) Hoe kan een huwelijkspartner als een „sterke stad” worden en hoe kunnen „twisten” als de „grendel” van een vesting worden? (b) Welke vragen in bijgaand kader vormen een hulp om te weten hoe het met uw communicatie staat?
6 Maar de meest algemeen voorkomende oorzaak van gebrek aan persoonlijke communicatie is misschien wel datgene wat in Spreuken 18:19 wordt genoemd: „Een broeder tegen wie een overtreding is begaan, is meer dan een sterke stad; en er zijn twisten die als de grendel van een woontoren zijn.” Een vrouw kan haar man bijvoorbeeld iets toevertrouwen. Maar als haar gevoelens nu eens worden genegeerd of gekleineerd en bij een andere gelegenheid misschien zelfs tegen haar worden gebruikt? Zij zou kunnen reageren door een sterke muur van gereserveerdheid op te trekken ten einde verdere emotionele schade te vermijden, waardoor zij als een ’versterkte stad’ wordt. Er zou een oorlog van trots kunnen volgen, waarbij elk weigert een stap terug te doen. Dergelijke nodeloze twisten kunnen persoonlijke communicatie en verzoening buitensluiten alsof beide partners door de ijzeren grendels van een vesting van elkaar waren gescheiden! Maar wat kunt u doen om de communicatie te verbeteren?
Persoonlijke communicatie aankweken
7. Hoe laat Filippenzen 2:4 zien wat ervoor nodig is om persoonlijke communicatie aan te kweken?
7 U moet „persoonlijk belang” blijven stellen in datgene wat uw echtgenoot of echtgenote aangaat (Fil. 2:4). Dit betekent dat u er de tijd voor moet nemen om samen over persoonlijke aangelegenheden te spreken. Eén christelijk echtpaar heeft er bijvoorbeeld tijd voor ingeruimd om onmiddellijk nadat de man van zijn werk thuiskomt, samen een kop thee te drinken en met elkaar te praten. Minstens een kwartier lang verheugen zij zich in het uitwisselen van gedachten en ervaringen voordat zij met de avondwerkzaamheden beginnen. Al 27 jaar lang doen zij dit op een geregelde basis!
8. Waarom is het zo belangrijk aandachtig te luisteren?
8 Er is echter meer nodig dan alleen maar te praten. Toen aan een christelijke vrouw werd gevraagd wat zij het meest in haar man waardeerde, antwoordde zij: „Hij luistert naar mij. Hij is mijn beste vriend.” Door aandachtig te luisteren, in plaats van alleen maar te horen wat er wordt gezegd, zegt u in feite tegen uw partner: ’Jij bent erg belangrijk voor mij. Ik wil weten wat er in je omgaat en wat je voelt, en ik wil graag je ervaringen delen — zelfs de onplezierige.’ Een goede luisteraar zijn, is een kunst van het hart. Hiervoor is „medegevoel” nodig, zoals Petrus het noemde (letterlijk: „lijden met”), te zamen met ’tedere genegenheid’ en ’nederigheid’ (1 Petr. 3:8). Vertrouw uw gedachten derhalve aan elkaar toe. Bespreek zelfs onbelangrijke kwesties. Zet uw gedachten en gevoelens in woorden om.
9, 10. Hoe kunnen huwelijkspartners de manier navolgen waarop Isaäk, Manoah’s vrouw en Elkana hun partner bejegenden?
9 Denk u eens in hoe intiem de band was tussen Isaäk en Rebekka. Toen zij met een probleem tobde, kon zij haar hart bij haar man uitstorten. „Ik heb een afschuw gekregen van mijn leven”, klaagde zij bij een zekere gelegenheid. Liet Isaäk haar weten dat zij zich voor deze gevoelens moest schamen? Neen, hij luisterde vol medegevoel en deed stappen om haar angsten te verminderen (Gen. 27:46–28:5). De vrouw van Manoah merkte de bezorgdheid van haar man op en sprak vertroostende woorden tot hem. — Recht. 13:22, 23.
10 Elkana reageerde gevoelig op de innerlijke gemoedstoestand van zijn vrouw. Toen hij de neerslachtigheid van zijn vrouw opmerkte, deed hij er moeite voor de bedoelingen van haar hart ’naar boven te halen’ door vriendelijke vragen te stellen, zoals: „Hanna, waarom weent gij, en waarom eet gij niet, en waarom is uw hart slecht gestemd?” (1 Sam. 1:8) Hoe staat het met u? Bent u er snel bij om de gevoelens van uw partner te peilen? Staat u uw partner toe zich vrijelijk te uiten zonder hem of haar het gevoel te geven zich veroordeeld te moeten voelen? Soms is een welwillend oor nodig in plaats dat men meteen klaarstaat met raad. — Spr. 20:5; 21:13.
Bespreek netelige kwesties
11-13. (a) Wanneer is persoonlijke communicatie vooral moeilijk? (b) Waarom was Sara erg van streek? (c) Wat had zij kunnen doen, maar wat deed zij?
11 Hoe te handelen als uw partner iets doet of toelaat wat u pijn doet of wat zelfs schadelijk zou kunnen zijn voor uw huwelijk? Hoe kunt u in dergelijke periodes met elkaar van gedachten wisselen? Een episode in het leven van Abraham en Sara verschaft nuttig inzicht.
12 Op de dag dat haar zoon Isaäk werd gespeend, merkte Sara op dat Ismaël, Abrahams zoon bij de slavin Hagar, „de spot dreef” met Isaäk.b Ongetwijfeld beschimpte de tiener Ismaël zijn vijfjarige halfbroer, die er nu toe was bestemd hem als de door God aangestelde erfgenaam van Abraham te vervangen. Sara was erg verontrust over deze dreigende taal. Wat zou er gebeuren wanneer haar man plotseling stierf? Zou Hagar anderen er misschien van kunnen overtuigen dat haar zoon, en niet Isaäk, de erfgenaam van de belofte was? — Gen. 17:19; 21:8, 9.
13 Sara had bevreesd kunnen zijn voor Abrahams misnoegen en had haar mening voor zich kunnen houden, want zij wist dat hij Ismaël erg liefhad. Zij zal misschien geen punt hebben gemaakt van andere kwesties en hebben toegelaten dat die door haar liefde werden bedekt. Zij stond bekend als een vrouw die ’Abraham gehoorzaamde en hem „Heer” noemde’ (1 Petr. 3:6). Maar dit was een kritieke situatie. Zij zou natuurlijk mokkend het stilzwijgen tegenover Abraham hebben kunnen bewaren, in de hoop dat hij het zou opmerken en te weten zou zien te komen wat haar dwars zat. Maar neen, Sara uitte zich! „Verjaag deze slavin en haar zoon”, zei ze, „want de zoon van deze slavin zal geen erfgenaam zijn met mijn zoon, met Isaäk!” — Gen. 21:10.
14. Wat deed Abraham en waarom?
14 Abraham was helemaal niet ingenomen met deze eis; op zijn minst tijdelijk liet hij zijn denkwijze door zijn genegenheid voor Ismaël vertroebelen. Maar antwoordde Abraham vinnig: ’Hoe durf je zo tegen mij te spreken! Wie is het hoofd van dit gezin?’ Neen. God zei zelfs tegen hem: „Laat niets van wat Sara tot u blijft zeggen u onaangenaam zijn omtrent de jongen en omtrent uw slavin. Luister naar haar stem.” De volgende ochtend deed Abraham dat inderdaad. Hierdoor werd de vrede bewaard en werd Gods voornemen verwezenlijkt — hoewel het Abraham heel erg pijn deed. — Gen. 21:11-14.
15, 16. (a) Noem enkele problemen die in een huwelijk spanning kunnen veroorzaken. (b) Hoe kunnen echtparen Abraham en Sara navolgen, en met welke resultaten? Geef een voorbeeld.
15 Veel problemen in deze tijd kunnen spanning veroorzaken in uw huwelijk. U zou bijvoorbeeld van mening kunnen zijn dat uw partner te veel aandacht schenkt aan een ander. Onderzoekingen op het gebied van huwelijksproblemen, alsook talloze werkelijke ervaringen, tonen aan dat wanneer een echtgenoot of echtgenote te veel aandacht schenkt aan een persoonlijke vriend of vriendin, vooral van het andere geslacht, dit behoorlijk veel spanning in een huwelijk kan veroorzaken. Of misschien gaat uw huwelijkspartner helemaal op in zijn werk of is hij verzot op een hobby of een of andere vorm van ontspanning. Dit kan allemaal een schadelijke uitwerking op uw huwelijk hebben. Misschien is uw partner wel ongevoelig geworden voor wat er in u omgaat. Bespreekt u, net als Sara, zulke netelige kwesties, waardoor u misschien voorkomt dat er verdere schade wordt aangericht? En mocht uw partner inderdaad iets te berde brengen wat u pijn doet, zou u dan net zo reageren als Abraham en ernstig Gods leiding in aanmerking nemen? Zou een dergelijke reactie niet tot een goede communicatie aanmoedigen? — Spr. 27:5.
16 Natuurlijk „bedekt liefde een menigte van zonden” (1 Petr. 4:8). Maak dus geen punt van alle verschillen en menselijke tekortkomingen. Maar sommigen hebben zich er bevreesd van weerhouden ernstige problemen te bespreken; of als zij ze wel bespraken, werden deze problemen door hun partner gebagatelliseerd. Droevig genoeg worden er aldus gedragspatronen gevormd die vaak tot grote narigheid in het huwelijk leiden. Een christelijke vrouw was een tijdlang erg overstuur omdat haar man tijdens de seksuele intimiteit onvoldoende aandacht schonk aan haar emotionele behoeften. Zij had het gevoel dat zij voor de bevrediging van zijn verlangens werd „gebruikt”. Zij dacht erover hem te verlaten. Toch had zij dit nog niet eens met haar man besproken, omdat zij bang was dat hij dit niet zou begrijpen. De raad opvolgend van een rijpe christen legde zij ten slotte haar opgekropte gevoelens bloot. Hij had niet beseft welke uitwerking zijn handelwijze op haar had! Hij bracht de nodige veranderingen aan en nu bederft dat probleem niet langer hun geluk. Bewaar de eerbaarheid van uw huwelijk door persoonlijke communicatie aan te kweken.
De wet van liefderijke goedheid op de tong
17. Welke „wet” dient op de tong van een echtpaar te zijn? Illustreer dit.
17 Maar vormt de noodzaak van persoonlijke communicatie een vrijbrief voor onbezonnen spraak? „Er bestaat er een die onbezonnen spreekt als met de steken van een zwaard, maar de tong van de wijzen is genezing” (Spr. 12:18). Ja, ook al hebt u gelijk en hebt u de beste bedoelingen, toch kan een onbezonnen opmerking nog altijd als een ’dolksteek’ aankomen. Zeer terecht wordt over een bekwame echtgenote gezegd dat zij „de wet der liefderijke goedheid” op haar tong heeft (Spr. 31:26). Haar vriendelijke spraak is zo consequent dat deze een wet wordt genoemd. Wanneer een man op een of andere wijze te kort schiet, hoe waardeert hij het dan wanneer deze wet op de tong van zijn vrouw is! Een christelijke man was vreselijk in de put omdat hij een zakelijk verlies had geleden. „Je hebt het op zijn minst geprobeerd”, zei zijn attente vrouw. „Het zal de volgende keer beter lukken.” Wat knapte hij hier van op!
18. Hoe ging één echtgenote in een vollediger mate overeenkomstig deze „wet” handelen?
18 Vooral tijdens een meningsverschil is vriendelijke spraak nodig. De sarcastische spraak van een twistzieke vrouw kan haar man wegjagen en hem doen verkiezen in een onvruchtbare wildernis te wonen (Spr. 19:13; 21:19). Omdat er in haar huwelijk vaak ruzie werd gemaakt, besloot een christelijke vrouw in een vollediger mate overeenkomstig deze wet te handelen. Hoe dan wel? „Als iets mij dwars zit, flap ik het er gewoon niet meer uit zoals ik altijd deed”, legde zij uit. „Ik probeer te wachten totdat de beste tijd is aangebroken wanneer wij alleen zijn. Ik beheers zelfs mijn gelaatsuitdrukking en ik verneder mijn man niet waar de kinderen bij zijn. Het maakt beslist een groot verschil!” Natuurlijk moeten man en vrouw beiden beschouwen welke uitwerking hun woorden kunnen hebben op het gevoel van eigenwaarde van de ander. — Spr. 25:11; Gal. 5:15.
19, 20. (a) Wat is bij het hebben van „inzicht” betrokken? (b) Hoe leidde inzicht ertoe dat de kwaadheid van één echtgenote tot bedaren werd gebracht, en met welk resultaat? (c) Wat zijn enkele onthullende vragen?
19 Maar wat is er nodig wanneer de gemoederen verhit raken? Inzicht! „Het hart van de wijze maakt dat zijn mond blijk geeft van inzicht, en aan zijn lippen voegt het overredingskracht toe” (Spr. 16:23). Inzicht houdt in dat men verder kijkt dan wat aan de oppervlakte treedt. In Nehemía 8:8 wordt het Hebreeuwse woord met „betekenis” weergegeven. Hoe bewerkt inzicht dat er een eind komt aan een woordentwist? Toen een echtgenoot zijn huis binnenstapte, trof hij zijn vrouw aan terwijl zij woedend tafelzilver in de kamer rondsmeet. „Je geeft niet om mij!” flapte zij er in tranen uit. „Je komt thuis en brengt je tijd in de tuin door. Ik heb hulp nodig!” Maar wat de echtgenote in werkelijkheid dwars zat, was fysieke en emotionele frustratie. Zij had net een baby gehad en was opnieuw in verwachting. Zij voelde zich thuis opgesloten. Haar man had inzicht. Hij zag haar onchristelijke uitbarsting over het hoofd en begreep wat de eraan ten grondslag liggende frustratie was. Zijn antwoord? „Het spijt me, lieveling. Ik had hier moeten zijn om je te helpen.” Zij kalmeerde al gauw. „Mijn respect voor hem vloog omhoog”, onthulde zij later.
20 Hoe waar zijn de woorden van Spreuken 19:11: „Het inzicht van een mens vertraagt stellig zijn toorn, en het is luister van zijn kant, de overtreding voorbij te gaan”! Legt u zo’n inzicht aan de dag? Kijkt u naar datgene wat achter de woorden schuilt? Bent u in staat om zo’n persoonlijke overtreding door de vingers te zien? Inzicht kan ook overredingskracht toevoegen aan elk eventuele verzoek dat u aan de ander doet. Ja, een huwelijkspartner die verstandig en tactvol is en inzicht bezit, is een gave van Jehovah en draagt bij tot een goed huwelijk. — Spr. 19:14.
Neem onvolmaaktheid en verschillen in opvatting in aanmerking
21. Hoe kan uw huwelijk van grote waarde blijven doordat u verschillen in opvatting accepteert?
21 Al doen huwelijkspartners nog zo hun best, toch zullen zij het nooit in alles met elkaar eens zijn. Er zullen verschillen in opvatting blijven bestaan. Een reizende christelijke opziener, die ruim 25 jaar getrouwd is, merkte op: „Sommige echtparen zeggen: ’Wij verschillen zo van elkaar!’ Vervolgens concentreren zij zich op deze verschillen en dan duurt het niet lang meer of zij kunnen het niet meer bij elkaar uithouden. Mijn vrouw en ik hebben in sommige opzichten beslist een verschillende smaak, maar wij hebben ook een heleboel gemeen. Door ons te concentreren op wat wij gemeen hebben, krijgt ons huwelijk elke dag grotere waarde voor ons.” Bent u net zo bereid u aan te passen en verschillen in uw huwelijk in aanmerking te nemen?
22. (a) Wat kan huwelijkspartners helpen voldoening uit het huwelijk te putten? (b) Wat is de krachtigste aansporing om uw huwelijk eerbaar te houden?
22 Een volmaakte partner bestaat niet. Voldoening kan worden verkregen door te leren verschillen in opvatting te accepteren en kleinere zwakheden door de vingers te zien (Kol. 3:13). In werkelijkheid is onze verhouding tot God — de wens dat hij onze Vriend blijft — de krachtigste aansporing om ons huwelijk eerbaar te houden. De handelwijze van christenen die er uit achting voor hun verhouding tot Jehovah naar streven hun huwelijk tot een succes te maken, is beslist prijzenswaardig.
23. Hoe kunnen wij ons huwelijk tot iets heel erg kostbaars maken?
23 Elk huwelijk dat wordt veronachtzaamd, zal achteruit gaan en zijn glans verliezen. Toch kunt u de luister herstellen door een oprechte krachtsinspanning in het werk te stellen om (1) persoonlijke communicatie te ontwikkelen, (2) de wet van liefderijke goedheid op uw tong te houden en (3) onvolmaaktheid en verschillen in opvatting in aanmerking te nemen. Dit, te zamen met Gods zegen, zal uw huwelijk tot iets heel erg kostbaars maken, niet alleen voor u maar ook voor de Grootse Insteller ervan.
[Voetnoten]
a Beknopt Grieks-Nederlands woordenboek door Dr. Fred. Muller en Dr. J. H. Thiel. Hetzelfde woord wordt gebruikt om het ’kostbare bloed’ van Christus te beschrijven. — 1 Petr. 1:19.
b De bijbel onthult dat dit meer was dan kinderspel. Het was ’vervolging’. — Gal. 4:29, 30.
Kunt u zich dit herinneren?
□ Waarom is persoonlijke communicatie zo belangrijk?
□ Hoe zal het navolgen van het voorbeeld van Abraham en Sara de communicatie verbeteren?
□ Hoe toont iemand dat „de wet der liefderijke goedheid” op zijn/haar tong is?
□ Hoe draagt inzicht tot een eerbaar huwelijk bij?
[Kader op blz. 13]
Hoe staat het met uw communicatie?
(1) Hoeveel tijd brengt u samen door om gewoon wat te praten?
(2) Hoeveel van uw gesprekken zijn alleen maar zakelijk (huishoudelijke aangelegenheden, de kinderen, bezittingen, enzovoort), in plaats dat u gedachten en gevoelens met elkaar deelt?
(3) Zijn er bepaalde kwesties of gevoelens waarmee u tobt maar die u niet met uw partner durft te bespreken?
(4) Hoelang is het geleden sinds een van u de ander louter uit genegenheid een geschenk gaf?
(5) Hoe vaak houdt u elkaars hand vast of raakt u elkaar aan behalve gedurende seksuele betrekkingen?
[Illustratie op blz. 15]
Een vrouw die „de wet der liefderijke goedheid” op haar tong heeft, wordt zeer gewaardeerd, vooral in tijden van stress