Zich in de positie van een ander verplaatsen

DOOR grove nalatigheid brak er op een reusachtig Amerikaans vliegdekschip, dat in aanbouw was, brand uit. Dit kostte de regering wel 50 miljoen dollar terwijl tientallen personen om het leven kwamen. Vol bezorgdheid hoorde de vrouw van een van de slachtoffers over de radio het nieuws over de brand en toen haar man niet op de normale tijd thuiskwam, vreesde zij het ergste. Daar ging de bel, en natuurlijk haastte zij zich onmiddellijk naar de deur! Zij deed open en zag twee politieagenten staan. De vriendelijke uitdrukking van sympathie op hun gezicht sprak boekdelen. Ja, haar man was een van degenen die bij de brand waren omgekomen.

Die politieagenten wisten heel goed hoe die vrouw zich voelde, want zij konden zich gemakkelijk voorstellen hoe hun eigen vrouw zich in zo’n geval zou voelen. Bij dergelijke gelegenheden zijn een vriendelijke gelaatsuitdrukking, een gebaar of een paar woorden die van een warm begrip getuigen, al voldoende om te tonen dat wij begrijpen, dat wij ons in de positie van een ander kunnen verplaatsen.

De bijbel wijst op de noodzaak hiervan, want daarin lezen wij: „Weest blijde met de blijden, weent met de wenenden.” Op een andere plaats wordt erin aangetoond dat het eenvoudig niet op zijn plaats is dat ’iemand bij een treurig hart liedjes zingt’, en dat er een tijd is „om te wenen en een tijd om te lachen, een tijd om te rouwklagen en een tijd om te dansen”. Indien wij ons in de positie van een ander kunnen verplaatsen, zullen wij weten wanneer het er de tijd voor is om te wenen en te rouwklagen, en wanneer om te lachen en te dansen. — Rom. 12:15; Spr. 25:20; Pred. 3:4.

Dat wij ons in de positie van een ander moeten verplaatsen, geldt voor al onze betrekkingen met anderen, en wel speciaal in de gezinskring. Hoeveel beter zouden ouders en kinderen met elkaar kunnen opschieten indien zij zich in een ander zouden kunnen verplaatsen! Dit betekent niet dat ouders afstand moeten doen van hun autoriteit, maar wel dat begrip uitermate belangrijk is. En hoeveel spanning bestaat er vaak niet tussen gehuwde personen doordat zij elkaar niet begrijpen! Dit beginsel is zelfs van toepassing op zulke onbelangrijke dingen als het kijken naar de televisie of het luisteren naar de radio wanneer een ander het graag stil zou hebben om te rusten of te studeren. Het betekent eveneens dat men op tijd moet zijn voor de maaltijden en op een afgesproken tijd klaar moet staan om uit te gaan.

Hebt u ooit geld geleend en daarna verzuimd dit terug te betalen, terwijl u toch had gezegd dat u dit zou doen? Beschouwde u uw onachtzaamheid als iets onbeduidends? Maar hoe staat het met de ander? Hij gaat zich misschien wel afvragen of u het totaal bent vergeten. Zou u, indien u de belofte hebt gedaan om een geldbedrag op een bepaalde datum terug te betalen en u hier niet toe in staat bent, er niet op zijn minst een verklaring voor kunnen geven waarom u uw belofte niet kunt houden, in plaats dat u de zaak negeert alsof er in het geheel geen verplichting op u rust? Uw schuldeiser zal u, zolang u maar niet het idee krijgt dat de lening een gift was, graag wat meer tijd willen geven! Het is beslist niet eerlijk, vindt u wel, om eerst een lening te sluiten, en de schuldeiser er dan op die manier toe te brengen er een gift van te maken?

Hoeveel strijd, verwarring en nodeloos lijden bestaat er niet in de industriële wereld doordat de mensen zich niet in de positie van een ander verplaatsen! Doordat werknemers of werkgevers of beiden hierin te kort schieten, wordt er soms weken of maanden gestaakt. Bovendien zou er in het geheel geen discriminatie op het gebied van ras of godsdienst bestaan indien de mensen zich in de positie van degenen die in dit opzicht van hen verschillen, zouden kunnen verplaatsen.

Of u nu een verzoek moet doen of iemand ergens voor moet berispen, u zult veel betere resultaten boeken als u zich in een ander kunt verplaatsen. Hoe goed kon Jezus dit! Daarom gaf hij Petrus geen uitbrander nadat deze hem drie maal had verloochend. Hij hoefde alleen maar naar hem te kijken: „En de Here keerde Zich om en zag Petrus aan. En Petrus herinnerde zich het woord des Heren” over zijn verraad. Toen ’ging hij naar buiten en weende bitter’. Ja, soms zal een terechtwijzende blik, een overredende toon — hoe vaak heeft Jehovah God niet smekend ergens bij zijn volk op aangedrongen! — of een vriendelijk redeneren met iemand die op een dwaalweg is, meer goed doen dan dat u hem de volle lading geeft. — Luk. 22:60-62; Gal. 6:1.

De apostel Paulus bootste zijn Meester ook in dit opzicht na. Hij wist dat wanneer hij zich niet voor de manier waarop anderen dachten en voelden, interesseerde, hij hen nodeloos zou krenken, want het is heel gemakkelijk ervan uit te gaan dat het anderen van wie u gelooft dat zij het bij het verkeerde eind hebben, aan oprechtheid of verstand ontbreekt. Hij maakte zichzelf „allen dienstbaar”, opdat hij zoveel mogelijk personen zou winnen. Daarom, zo zei hij, „ben [ik] den Joden geworden als een Jood, om Joden te winnen; . . . Ik ben den zwakken zwak geworden, om de zwakken te winnen; voor allen ben ik alles geweest, om in elk geval enigen te redden.” Het staat onomstotelijk vast dat de apostel Paulus wist hoe hij zich in de positie van een ander moest verplaatsen. — 1 Kor. 9:19-22.

Wanneer u zich in een ander kunt verplaatsen, weerhoudt dit u er niet alleen van anderen onnodig te kwetsen, maar beschermt het u ook tegen grove zelfzuchtigheid of zonden. Een van de voornaamste oorzaken van immoraliteit en misdadigheid is in begerigheid gelegen, dat wil zeggen, in het hebzuchtig begeren van iets wat een ander toebehoort. Verplaatst u zich echter in een ander, dan zult u eenvoudig niet zijn auto, betrekking, vrouw of iets anders wat van hem is, begeren. Indien u dit alles zelf zou hebben, zou u het toch ook niet willen verliezen? — Deut. 5:21.

Dat u zich in de positie van een ander moet verplaatsen, betekent natuurlijk niet dat u zich in uw omgang met anderen al te veel door uw gevoelens moet laten leiden wanneer zij dit niet verdienen. Ook betekent het niet dat u, indien het uw plicht en het in het belang van de betrokkene is, moet nalaten iemand soms streng te berispen. U dient net als voor uzelf, ook voor een ander het beste op het oog te hebben.

Kortom, het zich in de positie van een ander verplaatsen, kan o zo veel bijdragen tot een vriendschappelijke verhouding tot anderen, terwijl het u tevens helpt om een goede handelwijze te volgen. Dat was het nu precies wat Jezus bedoelde toen hij zei: „Alles nu wat gij wilt, dat u de mensen doen, doet gij hun ook aldus: want dit is de wet en de profeten.” — Matth. 7:12.