Jonge mensen vragen . . .
„Hoe kan ik ooit volwassen worden als ik thuis blijf wonen?”
NET als de meeste jongeren, zie jij waarschijnlijk uit naar de tijd dat je de vrijheid (en de verantwoordelijkheden!) van een volwassene zult hebben. Maar sommigen denken dat de beste manier om deze onafhankelijkheid te verwerven is op jezelf te gaan wonen en het leven uit de eerste hand te ervaren.
Toegegeven, de uitdagingen van het ’op eigen benen staan’ hebben sommige jongeren geholpen snel volwassen te worden. Maar moet je nu echt het huis uit gaan om volwassen te worden? Kun je alleen als je ’op eigen benen staat’ volwassen beslissingen nemen of verantwoordelijkheidsgevoel aan de dag leggen? Beslist niet. Het boek Adolescence merkt op: „Eenvoudig het ouderlijk huis verlaten, biedt geen garantie voor een geslaagde overgang [naar de volwassenheid]. Evenmin betekent thuis blijven wonen dat men dan niet volwassen wordt.” (Wij cursiveren.) Voor veel jongeren die uit huis gaan om onafhankelijk te zijn, draait het er in werkelijkheid op uit dat zij zowel financieel als emotioneel afhankelijk worden van hun ouders. Anderzijds ontwikkelen velen die verkiezen thuis te blijven zich tot evenwichtige volwassenen met verantwoordelijkheidsbesef. ’Maar hoe kun je volwassen worden als je niet op jezelf gaat wonen?’ vragen sommigen.
Volwassen worden — wat houdt dat in?
Voor sommige jongeren betekent volwassen worden dat zij zelf geld, een baan en een woning hebben. Maar de bijbel zegt iets anders. Over de opgroeiende Samuël staat er bijvoorbeeld: „Al die tijd werd Samuël steeds groter en steeds meer geliefd, zowel van Jehovah’s standpunt als van dat der mensen uit bezien” (1 Samuël 2:26). Hierin wordt een heleboel over opgroeien gezegd. Om te beginnen moet Samuëls gedrag onberispelijk zijn geweest, wilde hij „geliefd” zijn bij God (Psalm 15:1, 2). Hij moet regelmatig gebeden hebben en zich in Gods wetten hebben ’verlustigd’ (Psalm 119:16). Merk ook op dat hij „geliefd” was bij de mensen. Hij wist met mensen om te gaan. Hoewel Samuël nog maar een jonge knaap was, bleek hij in veel opzichten al volwassen.
Maar een volwassene moet ook zelfstandig beslissingen nemen. Salomo heeft het boek Spreuken geschreven „om aan de onervarenen schranderheid te geven, aan een jonge man kennis en denkvermogen” (Spreuken 1:4). Veel jongeren ontbreekt het aan dit „denkvermogen”, ook al staan zij op eigen benen. Zij nemen beslissingen die hun in emotioneel en geestelijk opzicht schade berokkenen. Maar Salomo zegt: „Wanneer wijsheid haar intrede doet in uw hart en de kennis zelf aangenaam wordt voor uw zíel, zal het denkvermogen zelf de wacht over u houden, het onderscheidingsvermogen zelf zal u beveiligen, om u te bevrijden van de slechte weg.” — Spreuken 2:10-12.
Het bezitten van deze „wijsheid” en dit „denkvermogen” is dus nog een kenmerk van volwassenheid. En dikwijls naar de aanwijzingen van je ouders luisteren en ze gehoorzamen is de beste manier om je die hoedanigheden eigen te maken. Want de bijbel zegt: „De wijsheid van boven is allereerst zuiver, vervolgens vredelievend, redelijk, bereid tot gehoorzamen” (Jakobus 3:17). Maar als je thuis nu steeds moeilijkheden hebt? Kun je dan toch nog volwassen worden als je daar blijft wonen?
’Het juk dragen in zijn jeugd’
Om het leven aan te kunnen, moet men moeilijkheden moedig onder de ogen zien en proberen ze op te lossen of zich erop in te stellen. Wij bereiken niets door weg te lopen uit situaties die ons niet bevallen. Toch is uit huis gaan voor veel jongeren niet meer dan een vlucht voor ouders met wie zij niet goed kunnen opschieten of die zij te streng vinden. De profeet Jeremia heeft echter eens gezegd: „Goed is het voor een fysiek sterke man, dat hij het juk drage in zijn jeugd.” — Klaagliederen 3:27.
Mac, nu 42 jaar oud, herinnert zich hoe moeilijk hij het had toen hij nog thuis woonde: „Pa werkte in een bouwploeg en was het grootste deel van de dag weg. Dit betekende dat wij altijd op de boerderij aan het werk gezet werden zodra wij uit school thuiskwamen. Als de zomervakantie aanbrak, nam Pa ons altijd de hele dag mee naar het werk. Ik vond hem de gemeenste man van de hele wereld omdat hij ons niet liet spelen en plezier maken. Dikwijls dacht ik: ’Ik wou dat ik hier weg kon en op mezelf kon gaan wonen!’” Maar bleek het „goed” voor Mac ’het juk te dragen’? Hij zegt nu: „Wat Pa voor mij gedaan heeft, is niet genoeg te waarderen. Hij heeft mij geleerd hard te werken en ontberingen te verduren. Ik heb sedertdien wel met ergere problemen te kampen gehad, maar ik weet hoe ik ze recht onder de ogen moet zien.”
Luilekkerland
Eenvoudig thuis blijven wonen is echter nog geen garantie dat je volwassen zult worden. Horst, die op zijn zeventiende het huis uit gegaan is, herinnert zich: „Bij mijn ouders thuis wonen was net luilekkerland. Zij deden alles voor mij. Ik hoefde niets in de huishouding te doen. Maar toen ik uit huis ging, moest ik mijn eigen was gaan doen. Dikwijls kwamen mijn kleren er verbleekt of doorgelopen uit.”
Bij het volwassen worden hoort dat je leert dingen zelf te doen. Helaas zien veel jongeren er gewoon het nut niet van in hun handen uit de mouwen te steken en thuis een handje te helpen. O zeker, de vuilnisbak buiten zetten of de was doen is lang niet zo leuk als je lievelingsplaten draaien. Maar wat kan het resultaat zijn als je deze dingen nooit leert doen? Dan kun je een hulpeloze volwassene worden, en volledig van je ouders afhankelijk blijven. Dr. Richard Robertiello geeft jongeren daarom de raad volop mee te helpen in de huishouding, omdat dit ’een activiteit is waardoor de ontwikkeling van een zelfstandige, onafhankelijke persoonlijkheid wordt bevorderd’.
Bereid jij je (of je nu een jonge man of een jonge vrouw bent) voor op je uiteindelijke onafhankelijkheid door te leren koken, schoonmaken, strijken of klusjes in huis op te knappen? Misschien zul je daarvoor zelf het initiatief moeten nemen, vooral als je ouders van het soort zijn dat graag veel voor je wil doen. Maar Timo, een jongeman die zijn ouders vroeg hem een taak in het huishouden te geven, vertelt dat hij „verbaasd” was over hun positieve reactie! Misschien reageren jouw ouders net zo.
Financiële onafhankelijkheid
De twaalfjarige Lucy zegt: „Ik vind het heel vaak niet eerlijk dat je van je ouders niet zelf mag weten wat je met je eigen geld doet.” Dikwijls vinden jongeren het prettiger hun geld zelf te verdienen en te beheren dan zakgeld te krijgen, en een baantje kan een waardevolle ervaring zijn.
Maar even belangrijk als geld verdienen is ermee omgaan! Dr. Jerald Bachman van het Institute for Social Research (Instituut voor maatschappelijk onderzoek) merkt op dat jongeren hun geld dikwijls uitgeven aan luxe-artikelen. Zij die echter geld als water hebben, komen dikwijls tot de conclusie dat het gemakkelijk is om aan geld te komen en nog gemakkelijker om het uit te geven. Wat een wreed ontwaken staat hun te wachten als zij op eigen benen gaan staan! Horst (die wij al eerder genoemd hebben) herinnert zich: „Aan het eind van de maand waren zowel mijn portefeuille als mijn provisiekast leeg.”
Leer dus met geld omgaan terwijl je nog thuis woont. Je ouders zouden wel eens uitstekende leermeesters kunnen zijn. Zij hebben er al jaren ervaring mee en kunnen je dikwijls laten zien hoe je veel valstrikken kunt vermijden. Nu vertellen zij je misschien liever niet hoeveel zij verdienen, maar waarschijnlijk zullen zij je met alle genoegen vertellen hoeveel zij moeten uitgeven. Het boek Pulling Up Roots geeft de suggestie hen vragen te stellen zoals: ’Wat zijn de maandelijkse kosten voor elektriciteit? Verwarming? Water? Telefoon? Wat voor belasting betalen wij? Hoeveel zijn wij kwijt aan huur?’ Misschien schokt het je te horen dat werkende jongeren dikwijls meer zakgeld hebben dan hun ouders! Als jij dus een baan hebt, bied dan aan een redelijke bijdrage te leveren in de kosten van levensonderhoud voor het gezin.
Leer voordat je weggaat
Nee, je hoeft niet uit huis te gaan om volwassen te worden. Maar zolang je nog thuis bent, moet je er hard aan werken je onderscheidingsvermogen en gezonde verstand te ontwikkelen. Ook ’vriendelijkheid, goedheid, zachtaardigheid en zelfbeheersing’ zullen je bij God en de mensen geliefd maken (Galáten 5:22, 23). Maar je moet er tijd voor uittrekken om de bijbel en bijbelse publikaties te bestuderen. Leer ook met anderen om te gaan. Bewijs dat je opgewassen bent tegen kritiek, mislukkingen of teleurstellingen. Deze eigenschappen vormen de ware kenmerken van een volwassen christelijke man of vrouw.
Mettertijd zul je door omstandigheden wel uit huis gaan — misschien trouw je of doet zich de gelegenheid voor dat je je dienst voor God kunt vergroten. Maar als je werkelijk volwassen geworden bent, zul je je niet in het ongeluk hoeven storten door het huis uit te gaan. Wat je daar geleerd hebt, zal een degelijk fundament voor verdere groei blijken. En hoewel de banden van afhankelijkheid misschien nog verder verbroken worden wanneer je het huis uit gaat, zullen de banden van liefde en genegenheid tussen jou en je ouders voorgoed standhouden.
[Illustratie op blz. 26]
Het kan thuis een luilekkerland zijn als je geen moeite doet om in huis een handje te helpen
[Illustratie op blz. 27]
Onze ouders hebben jarenlang ervaring opgedaan in het omgaan met geld en kunnen ons dikwijls heel wat leren