Gedetailleerde geschiedenis die van tevoren werd geschreven
KUNT u zich voorstellen dat er iemand is die van tevoren een gedetailleerde beschrijving kan geven van geschiedkundige gebeurtenissen? Als iemand dat zou doen, kunnen we nauwelijks verwachten dat zijn verhaal met de werkelijkheid zal kloppen. Maar als nu de Allerhoogste God mensen zou inspireren om eeuwen van tevoren gebeurtenissen te voorspellen? In dat geval kan het niet anders of alles vindt precies zo plaats als is voorzegd. Is dit met betrekking tot de bijbelprofetieën het geval?
Ja, gezien in het licht van hun vervulling zijn de details die in deze profetieën worden verschaft, in één woord verbazingwekkend. Ze verschaffen ons het overtuigende bewijs dat de bijbel het Woord van God is.
In het elfde hoofdstuk van Daniël vinden we een opmerkelijk voorbeeld van vooruit opgetekende geschiedenis. De inlichtingen in dit hoofdstuk werden onthuld aan Daniël „in het eerste jaar van Daríus de Meder”, omstreeks het jaar 538 v.G.T. (Dan. 11:1). Maar de vervulling van hetgeen hem toen werd bekendgemaakt, omspant een periode van vele eeuwen. Laten we eens het gedeelte beschouwen dat zijn vervulling vond binnen een periode van ongeveer 300 jaar.
Daniël werd gezegd: „Zie! Nog drie koningen zullen er voor Perzië opstaan, en de vierde zal grotere rijkdom vergaren dan alle anderen. En zodra hij sterk is geworden in zijn rijkdom, zal hij alles in beweging brengen tegen het koninkrijk van Griekenland” (Dan. 11:2). Merk op dat hier geen melding wordt gemaakt over het einde van het Medo-Perzische rijk. De profetie kijkt eenvoudig vooruit naar de „alles of niets”-poging die de vierde koning tegen Griekenland zou ondernemen. Wie waren die vier Perzische koningen?
De eerste koning was Kores de Grote, de tweede Cambyses (II) en de derde Daríus I (Hystaspes). Aangezien Gaumata zich wederrechtelijk de troon toeëigende door zich valselijk uit te geven voor Smerdis (Bardja), de broer van Cambyses, wordt zijn korte regering begrijpelijkerwijs niet in de beschouwing van de profetie opgenomen. De vierde koning was Xerxes I, kennelijk de Ahasveros die in Esther 1:1 wordt genoemd.
Xerxes I bracht inderdaad „alles in beweging tegen het koninkrijk van Griekenland”, dat wil zeggen, tegen de gezamenlijke Griekse staten. De Griekse geschiedschrijver Herodotus, die leefde in de vijfde eeuw vóór de gewone tijdrekening, schrijft dat „alle andere expedities met deze vergeleken in het niet verzinken” (Boek VII, par. 20). In zijn geschiedschrijving vermeldt hij dat de zeestrijdkrachten „in totaal 517.610 man telden. Het aantal infanteristen bedroeg 1.700.000, en het aantal ruiters 80.000, nog ongerekend de Arabieren op kamelen en de Libiërs die in wagens streden, welke ik reken op 20.000. Het volledige aantal daarom, van de land- en zeestrijdkrachten bij elkaar, komt neer op een totaal van 2.317.610 man” (Boek VII, par. 184). Maar ondanks deze reusachtige oorlogsmachine leed Xerxes I de nederlaag.
Alexander de Grote en de verdeling van zijn rijk
Vervolgens richt de profetie de aandacht op Griekenland. Wij lezen: „Een machtige koning [Alexander, de eerste zoon van Philippus (de koning van Macedonië), volgens de weergave van de Syrische Pesjitta-vertaling] zal stellig opstaan en heersen met omvangrijke heerschappij en doen naar zijn wil. En wanneer hij opgestaan zal zijn, zal zijn koninkrijk verbroken worden en naar de vier windstreken van de hemel verdeeld worden, maar niet aan zijn nakomelingschap en niet naar zijn heerschappij waarmee hij geheerst had.” — Dan. 11:3, 4.
In vervulling van deze woorden werd Alexander (III) de Grote de onbetwiste heerser over een reusachtig gebied, dat zich uitstrekte van de Adriatische Zee in het westen tot aan India in het oosten. Na zijn dood slaagden zijn nakomelingen er echter niet in het koningschap voor zichzelf te handhaven. Zowel zijn wettige zoon Alexander n als zijn onwettige zoon Herakles werden binnen een periode van ongeveer veertien jaar na hun vaders dood vermoord. Spoedig ging het rijk dat Alexander (III) had opgebouwd, over in de handen van vier van zijn generaals: (1) Seleukos (I) Nikator, (2) Cassander, (3) Ptolemaeus Lagi (Ptolemaeus I Soter) en (4) Lysimachos. Op die manier werd het „naar de vier windstreken van de hemel verdeeld”.
Ptolemaeus I en Seleukos I
De dynastieën die door twee van deze generaals, Seleukos I en Ptolemaeus I, werden gesticht, hadden een grotere invloed op het land van Daniëls volk dan de andere twee. Kennelijk om die reden concentreert de profetie zich verder op de ontwikkeling van deze twee rijken. Het verslag vervolgt: „De koning van het zuiden zal sterk worden, ja, een van zijn vorsten; en hij [Seleukos I] zal de overhand over hem [Ptolemaeus I] hebben en zal stellig met omvangrijke heerschappij heersen, groter dan diens heersende macht.” — Dan. 11:5.
Na de dood van Alexander de Grote ontving Ptolemaeus I Egypte en andere naburige landen. Aangezien Egypte ten zuiden van het land van Daniëls volk lag, vervulde Ptolemaeus de rol van de „koning van het zuiden”. Daarvóór was hij een van de „vorsten”, een van de bekwaamste generaals, van Alexander de Grote geweest. Toch zou de „koning van het noorden”, Seleukos I, met een omvangrijke heerschappij heersen, groter dan Ptolemaeus’ „heersende macht”.
Aan de andere kant kan de oorspronkelijke Hebreeuwse tekst ook zo worden begrepen dat Seleukos I een „vorst” was van de „koning van het zuiden”. Dat komt bijzonder treffend overeen met de feiten van de geschiedenis. Na de dood van Alexander de Grote diende Seleukos als eerste onderbevelhebber van Perdikkas, die later Egypte trachtte binnen te vallen. Toen werd Seleukos de leider van een opstand tegen zijn superieur en Perdikkas werd vermoord. Als beloning voor zijn aandeel aan het ten val brengen van Perdikkas werd Seleukos verheven tot satraap van Babylon. Daarna streed hij met Antigonus I tegen Eumenes. Antigonus vertrouwde Seleukos echter niet en zette hem daarom onder druk. Seleukos vluchtte toen naar Egypte en fungeerde in het daarna volgende conflict met Antigonus als opperbevelhebber van de Egyptische vlooteskaders. De nederlaag van de zoon van Antigonus te Gaza in 312 baande voor Seleukos de weg om naar Babylon terug te keren. Na verloop van tijd breidde Seleukos zijn rijk zo uit dat het groter werd dan dat van Ptolemaeus. Zo werd degene die als militaire bevelhebber onder Ptolemaeus diende, groter dan zijn superieur.
Berenice en haar wreker
„En na verloop van enige jaren”, zo vervolgt de profetie, „zullen zij zich met elkaar verbinden, en zelfs zal de dochter van de koning van het zuiden tot de koning van het noorden komen ten einde een billijke overeenkomst aan te gaan. Maar zij zal de kracht van haar arm niet behouden; en hij zal niet standhouden, noch zijn arm; en zij zal worden prijsgegeven, zijzelf en degenen die haar brachten, en hij die haar geboorte veroorzaakte, en degene die haar in die tijden sterk maakte.” — Dan. 11:6.
Dat deel van de profetie begon in vervulling te gaan toen Ptolemaeus II als „koning van het zuiden” regeerde en Antiochus II als „koning van het noorden”. Dit blijkt duidelijk uit een vergelijking van de profetie met de geschiedenis. The Encyclopædia Britannica (11e editie, Deel XXIV, blz. 604) schrijft: „Omstreeks 250 werd er vrede gesloten tussen Antiochus en Ptolemaeus II, waarbij Antiochus zijn vrouw Laódice verstootte en Ptolemaeus’ dochter Berenice trouwde, maar tegen 246 had Antiochus Berenice en haar jonge zoontje in Antiochië achtergelaten om opnieuw met Laódice in Klein-Azië te gaan wonen. Laódice vergiftigde hem en riep haar zoon SELEUKOS II KALLINIKOS (die van 246-227 regeerde) tot koning uit, terwijl haar partizanen in Antiochië Berenice en haar zoon uit de weg ruimden.”
Zoals de profetie had aangegeven, werd er een huwelijksverbond gesloten, waarbij Berenice, de „dochter van de koning van het zuiden”, de vrouw werd van de „koning van het noorden”. Haar vader, Ptolemaeus II, stierf echter, waardoor zij van haar steun, de „kracht van haar arm”, werd beroofd. Zij moest het afleggen tegen haar rivale Laódice. En zelfs haar echtgenoot, Antiochus II, hield geen stand, maar kwam door vergiftiging om het leven. Op die manier ’hield’ ook „zijn arm” of macht ’geen stand’. Later werd Berenice „prijsgegeven” of ter dood gebracht, evenals haar zoontje en kennelijk ook haar bedienden die haar vanuit Egypte vergezeld hadden toen ze als een bruid naar de „koning van het noorden” werd gebracht.
Wie zou de dood van Berenice en haar zoon wreken? De profetie antwoordt: „Een uit de spruit van haar wortels [haar ouders] zal stellig in zijn positie opstaan, en hij zal tot de krijgsmacht komen en tegen de vesting van de koning van het noorden komen en zal stellig handelend tegen hen optreden en zegevieren” (Dan. 11:7). Die „spruit” bleek Ptolemaeus III te zijn, de broer van Berenice, die een succesvolle veldtocht tegen Seleukos II, de opvolger van Antiochus II, ondernam.
Ja, de werkelijk wonderbaarlijke wijze waarop deze profetieën in vervulling zijn gegaan, bevestigt dat ze van goddelijke oorsprong zijn. Zij vormen een deel van het overvloedige bewijsmateriaal dat aantoont dat de bijbel het Woord van God is. Bovendien geven deze profetieën ons de verzekering dat geen deel van de geïnspireerde Schrift onvervuld zal blijven. Dit zal ons stellig aanmoedigen alle bijbelprofetieën te onderzoeken om ons ervan te vergewissen of we inderdaad in overeenstemming leven met Gods wil, ten einde te mogen delen in de zegeningen die zijn profetische Woord ons belooft.
[Illustratie op blz. 14]
Alexander de Grote
[Illustratie op blz. 15]
Seleukos I