te doen uit . . . egotisme, maar met ootmoedigheid des geestes de anderen superieur aan uzelf te achten’. Indien wij deze nederige geesteshouding bezitten, zal het ons weinig moeite kosten om geduldig met anderen te zijn. — Fil. 2:3.

Welke richting is de moderne katholieke bijbelwetenschap ingeslagen?

TERECHT hoort men wel eens zeggen: ’Er bestaat geen stilstand. De dingen gaan vooruit of ze gaan achteruit. Ze worden beter of slechter.’ Het is daarom niet ongepast de vraag te stellen welke richting de rooms-katholieke bijbelwetenschap is ingeslagen — vooruit of achteruit?

Dat de moderne katholieke bijbelwetenschap aan het veranderen is, zal voor iedere oplettende waarnemer duidelijk zijn. De veranderingen die ze ondergaat, zijn zelfs de oorzaak geworden van een crisis in de Rooms-Katholieke Kerk. Enerzijds zijn er degenen die al zulke veranderingen krampachtig proberen tegen te houden, en anderzijds zijn er degenen die ongeduldig wachten op nog grotere en snellere veranderingen. Met het oog op deze situatie is het geen wonder dat de jezuïtische publikatie America (9 mei 1970a) zich gedwongen voelde op te merken: „De katholieken die zijn opgegroeid in de Kerk van gisteren, ademen, bidden en worstelen nu in een religieuze situatie die wordt gekenmerkt door onzekerheid, tweedracht en beroering.”

In de rooms-katholieke bijbelwetenschap heerst er in het bijzonder een tendens om af te zien van geloof in de geïnspireerdheid en authenticiteit van de Schrift. En dit, zo moge worden opgemerkt, vormt het ernstigste aspect van de huidige ommezwaai; het dient alle praktizerende katholieken die nog vasthouden aan de geïnspireerdheid van de bijbel, met ernstige bezorgdheid te vervullen.

Schreef Mozes de Pentateuch?

Met de term „Pentateuch” worden de eerste vijf boeken van de bijbel aangeduid: Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium. Wie heeft deze boeken geschreven? Niet alleen heeft de Pentateuch zelf, en ook eeuwenlang de joodse traditie, deze boeken aan Mozes toegeschreven, maar dit kan ook van de andere boeken van de Hebreeuwse Geschriften gezegd worden, alsook van Jezus en zijn apostelen. Zo lezen wij in Exodus 17:14, Numeri 33:2 en Deuteronomium 31:9 dat Mozes schreef, of het gebod kreeg om te schrijven. Andere gedeelten van de Hebreeuwse Geschriften waarin Mozes wordt genoemd als de doorgever van de in de Pentateuch vervatte wet zijn Jozua 1:7, 8, Rechters 3:4 en 1 Koningen 2:3. Dat Jezus ervan overtuigd was dat Mozes deze boeken van de bijbel had geschreven, blijkt heel duidelijk uit zijn opmerkingen tegen zijn joodse tegenstanders: „Indien gij trouwens Mozes hadt geloofd, zoudt gij mij geloven, want hij heeft over mij geschreven” (Joh. 5:46). En wij bemerken dat de leden van het besturende lichaam van de eerste christenen, die in Jeruzalem bijeenkwamen om vraagstukken als de besnijdenis te bespreken, eveneens Mozes als de auteur beschouwden, want in een officieel schrijven verklaarden zij: „Want van oudsher heeft Mozes in stad na stad mensen gehad die hem prediken, omdat hij elke sabbat in de synagogen wordt voorgelezen.” — Hand. 15:21.

Er is een tijd geweest dat katholieke geleerden het met bovenstaande eens waren. Zo staat er in de New Catholic Dictionary (1929): „De eerste vijf boeken van de bijbel” zijn „ongeveer 1400 v.Chr. geschreven . . . Een doorlopende, zowel joodse als christelijke traditie heeft altijd het Mozaïsche auteurschap van deze vijf boeken verdedigd . . . Men is echter volkomen gerechtigd aan te nemen dat Mozes gebruik heeft gemaakt van reeds vóór zijn tijd bestaande documenten,