Wees verstandig — leef niet boven uw inkomsten
HET gaat over een jong, gelukkig getrouwd paar; zij hebben nog geen kinderen en wonen in een van de betere wijken van New York. Zij kochten een huis, daar zij van mening waren dat het afbetalen van een hypotheek verstandiger was dan het betalen van huur. Het is duidelijk dat zij ook meubels nodig hadden; tevens schaften zij zich een auto aan, die zij net als de meubels op afbetaling kochten. Toen lieten zij zich verleiden een grote stereofonische geluidsinstallatie met bandrecorder, radio en kleurentelevisie te kopen. Hoewel beiden werkten en de man twee banen had, waren zij niet in staat aan alle betalingen te voldoen.
Zij wendden zich tot een goede vriend om raad, en er werd hun getoond hoe zij konden bezuinigen zodat zij niet meer boven hun inkomen zouden leven. Zij waren gaarne bereid de hun gegeven raad toe te passen. Zij deden dit niet alleen wegens de financiële problemen, zij vonden namelijk ook dat zij, als christenen, het te druk hadden en te vermoeid waren om hun christelijke verplichtingen op juiste wijze na te komen.
Steeds meer gezinnen leggen zichzelf, net als dit echtpaar, te zware lasten op. Zo is in de Verenigde Staten gedurende de afgelopen tien jaar het aantal persoonlijke gevallen van faillissement verdubbeld, namelijk van 97.750 tot bijna 183.000 per jaar. Hoewel het faillissement in enkele van deze gevallen ongetwijfeld aan „tijd en onvoorziene gebeurtenissen” (zoals ziekte, ongevallen, of werkeloosheid) toegeschreven kon worden, was, naar ons werd verteld, de oorzaak in verreweg de meeste gevallen het „overmatig kopen op krediet” (Pred. 9:11). Eén curator in een faillissement bracht het als volgt onder woorden: „Achter dit alles schuilt als oorzaak het afbetalingskrediet. Kooplieden en geldschieters hebben de mensen overladen met krediet en zijn zodoende grote concurrenten geworden van de kredietmaatschappijen.” — U.S. News & World Report, 19 juli 1971.
Slagzinnen als „Vlieg nu — betaal later” zijn er de oorzaak van dat mensen geld uitgeven boven hun inkomen. Een betere slagzin zou zijn: „Spaar nu — vlieg later.” Dit is beslist een goede raad. Contante betaling is bij het kopen de voordeligste handelwijze, ook omdat er dan geen hoge rentebedragen betaald hoeven te worden, die vaak oplopen tot 18 percent per jaar.
Hoe komt het dat gezinnen het slachtoffer worden van de druk die door verkopers wordt uitgeoefend? Een van de factoren is vaak de wens „gelijke tred te houden met de Jansens”. Moeten wij echter een nieuwe auto of een zwembad in de tuin kopen omdat onze buurman dat doet? Men kan zo redeneren. Een dergelijke handelwijze kan echter dwaas zijn als de buurman het misschien wel kan bekostigen maar wij niet.
Het probleem kan ook zijn dat men verlangt naar statussymbolen. Veel gezinnen hebben zichzelf zware afbetalingslasten opgelegd doordat zij een mooie auto hebben gekocht, enkel omdat deze hun een bepaalde status in de gemeenschap geeft. Is zo’n statussymbool, als men het niet kan bekostigen, echter geen valse façade?
Ook dient natuurlijk het hedonistische of genotzoekende element niet over het hoofd te worden gezien. Zonder twijfel is het, afgezien van de trots over wat anderen ervan zullen denken, een genoegen bepaalde mooie dingen te bezitten. Ook is het bijzonder aangenaam heerlijk voedsel te nuttigen; en dit genoegen is er bij niet weinigen de oorzaak van dat zij boven hun inkomen leven.
Al deze en andere oorzaken die kunnen worden opgesomd, brengen de woorden van de wijze koning Salomo in herinnering, die zei: „Alles [is] ijdelheid en een najagen van wind” (Pred. 1:14). IJdelheid? Ja, omdat de extra genoegens niet opwegen tegen de extra bezorgdheden, zorgen, kwellingen en angsten. Jezus zei: „Weest dus nooit bezorgd voor de volgende dag”; hij die echter boven zijn inkomen blijft leven, heeft goede reden om wel bezorgd te zijn voor de volgende dag! — Matth. 6:34.
Leer dus objectief te zijn en u te laten leiden door uw verstand, en niet louter door neigingen, gevoelens of sentimenten. Leer een onderscheid te maken tussen de dingen die u werkelijk nodig hebt en de luxe die u zich misschien wenst, maar waar u buiten kunt. Begin niet de behoefte naar luxe te ontwikkelen en te voeden, want na slechts korte tijd zal blijken dat luxe dingen in onze geest „noodzakelijkheden” zijn geworden. De grondoorzaak van dit alles is de overgeërfde menselijke zwakheid; onze neigingen hellen van onze jeugd af in de richting van zelfzucht en dienen daarom gecorrigeerd te worden.
In deze kwestie geeft de bijbel, evenals in het geval van andere levensproblemen, goede raad. Daarin wordt gewaarschuwd dat een materialistisch streven de wortel is van allerlei schadelijke dingen. De bijbel geeft ook de raad tevreden te zijn, en zegt: „Wij hebben niets in de wereld meegebracht en kunnen er ook niets uit meenemen. Wanneer wij daarom voedsel en kleding hebben, zullen wij daarmee tevreden zijn” (1 Tim. 6:7, 8). De apostel Paulus prédikte tegen zijn vriend Timótheüs niet alleen over tevredenheid, maar bracht deze hoedanigheid ook zelf in praktijk. Hij gaf hierin een voortreffelijk voorbeeld, waardoor hij kon schrijven: „Ik heb geleerd om in welke omstandigheden ik ook verkeer, genoegen te nemen met wat ik heb. Ik weet inderdaad wat het zeggen wil weinig te hebben, ik weet inderdaad wat het zeggen wil overvloed te hebben.” — Fil. 4:11, 12.
Waardoor was de apostel Paulus in staat genoegen te nemen met wat hij had, en tevreden te zijn, of hij nu veel of weinig bezat? Omdat hij iets in het leven bezat dat belangrijker was dan materiële dingen, iets dat belangrijker was dan goed eten, mooie kleding of andere aangename stoffelijke bezittingen. Wat dan wel? Hij bezat godvruchtige toewijding of godsvrucht, waarover hij ook aan zijn vriend Timótheüs schreef: „Nu brengt inderdaad de godsvrucht grote winst, (indien zij gepaard gaat) met tevredenheid” (1 Tim. 6:6, NBG). Ja, geestelijke schatten zijn een grote hulp bij het genoegen nemen met wat men heeft en het tevreden zijn met bescheiden dingen, dingen die wij nodig hebben.
De mens was niet bestemd om alleen van brood of alleen voor materiële dingen te leven (Matth. 4:4). Hij heeft geestelijk voedsel en geestelijke bezittingen nodig. Neem er daarom de tijd voor om deze aan te kweken en te verwerven. Houd Jezus’ woorden in gedachten, die zei: „Blijft dan eerst [Gods] koninkrijk en Zijn rechtvaardigheid zoeken, en al deze andere dingen zullen u worden toegevoegd.” Dat betekent dat men de tijd moet nemen voor het lezen en bestuderen van Gods Woord, dat men de tijd moet nemen om met God in gebed te spreken en om met anderen om te gaan die eveneens geïnteresseerd zijn in geestelijke aangelegenheden. Zorg dat u op alles een evenwichtige kijk krijgt; dan zult u er niet toe verleid worden boven uw inkomen te leven. — Matth. 6:33.