Doen wat we kunnen om het beste van het leven te maken
DE MEDISCHE pogingen om het leven te verlengen mogen dan maar weinig succes hebben gehad, toch betekent dit nog niet dat ieder mens afzonderlijk niet dient te doen wat hij kan om zeventig jaar of zelfs nog ouder te worden, en vooral ook om het beste van het leven te maken. Dit laatste is natuurlijk vanzelfsprekend, want wat iemand ook mag doen om zijn levensduur te verlengen, dat zal hem weinig genoegen schenken wanneer zijn leven niet redelijk gelukkig is en ook een bepaalde waarde heeft voor anderen.
Tal van ideeën worden thans gepropageerd voor het bereiken van een langere levensduur — „gezondheidsvoeding”, dieet houden en lichamelijk en geestelijk actief blijven. Het is thans een heel gewoon gezicht gezondheidszoekers langs stadswegen en door bossen te zien „trimmen”, terwijl ook gezondheidstijdschriften en winkels met gezondheidsvoeding niet meer zijn weg te denken; er zijn volgelingen van diverse vormen van meditatie, en milieu-ijveraars strijden voor vermindering van de vervuiling die thans de gezondheid in alle landen bedreigd.
Bezorgdheid met betrekking tot onze gezondheid, en redelijke voorzorgsmaatregelen om schadelijke invloeden te vermijden zijn beslist goed, evenals een verstandige voeding, een redelijke hoeveelheid lichaamsbeweging en waakzaamheid ten aanzien van vervuiling. Het is bovendien duidelijk dat allerlei vormen van uitspattingen ons leven kunnen bekorten. En in deze categorie vallen natuurlijk alcoholisme, verslaving aan drugs en overvoeding.
Maatregelen die men redelijkerwijs kan nemen
Ook oplettend en zorgvuldig te werk gaan, kan een plotselinge beëindiging van onze levensduur voorkomen. Grote voorzichtigheid bij het besturen van een auto of het oversteken van straten zou het verlies van tienduizenden mensenlevens kunnen voorkomen. Oudere mensen kunnen het vermijden zich overmatig in te spannen en te vermoeien met het ruimen van sneeuw of een andere inspannende bezigheid. En iedereen, zowel jong als oud, kan ernstige schade aan zijn gezondheid voorkomen door spanningen te vermijden en zich er niet overmatig bezorgd over te maken gelijke tred met het zakelijke en sociale leven van deze wereld te houden. Overspannenheid, voor een groot deel veroorzaakt door de moderne levenswijze is een van de grootste doodsoorzaken van onze tijd.
Belangrijk voor een lange levensduur is ook dat kinderen in hun eerste levensjaren een juiste verzorging ontvangen. Farmaceut L. Stambovsky schrijft:
„Wanneer dient men met voorzorgsmaatregelen te beginnen om de zogenaamde ouderdomsziekten te voorkomen? Zo vroeg mogelijk, bij het moment van de bevruchting al. Wij kunnen geen sterke machine bouwen wanneer de bouwmaterialen van de moeder in kwantitatief of kwalitatief opzicht onvoldoende zijn. Met dieetversterking tijdens de zwangerschap zijn opmerkelijke resultaten geboekt. Nauwkeurige onderzoekingen hebben in verband met deze extra voeding opzienbarende resultaten aan het licht gebracht; het nageslacht was in elk opzicht superieur en ook de moeder had er baat bij, gezien de minder moeilijke bevalling en het geringere aantal complicaties daarna. Ervan uitgaand dat er een normaal kind ter wereld is gekomen, zijn er vanaf dat moment voldoende bouw- en beschermstoffen nodig wanneer we wensen te streven naar een leven vrij van ziekten. . . . Van veel, zo niet de meeste waargenomen ziekten tijdens de ’gouden jaren’, bleek het zaad al tijdens de kinderjaren en eerste puberteitsjaren te zijn gezaaid.”
Deze zelfde autoriteit maakte bij zijn bespreking van de oorzaken van zwaarlijvigheid, ook een bekende bedreiging voor een lang leven, de volgende interessante opmerking:
„De derde oorzaak van zwaarlijvigheid begint tijdens de baby- en kinderjaren. Overvoeding tijdens die periode zal tot een abnormale hoeveelheid vetcellen leiden die nooit volledig zullen verdwijnen. . . . Deze mensen blijven dik, zelfs na een drastische beperking van hun voedselgebruik, en ze zullen dat misschien hun hele leven blijven.”
Een betere weg
Wie weet echter, met alles wat er op gezondheidsgebied wordt gezegd en gedaan, wat nu precies goed is voor het menselijk lichaam? Iedereen zal voor een groot deel zelf moeten ontdekken wat voor soort van voedsel, lichaamsbeweging, enzovoort, praktisch en bevorderlijk is voor zijn gezondheid. En zelfs dan is het nog vrijwel onmogelijk alle noodzakelijke vitamines, mineralen, eiwitten en andere voedingsstoffen in de juiste verhoudingen en combinaties tot ons te nemen, terwijl het bovendien vanwege de grote hoeveelheid ’veredelde’ en bewerkte voedingsmiddelen waarvan we gebruik moeten maken, de vervuiling van het water, de lucht, en zelfs onze groenten, ons vlees en ons fruit, niet meer haalbaar is alles te vermijden wat schadelijk is voor onze gezondheid.
Het is daarom passend ernstig aandacht te schenken aan de bijbelse verklaring: „Lichamelijke oefening is nuttig voor weinig, maar godvruchtige toewijding is nuttig voor alle dingen, daar ze een belofte inhoudt voor het tegenwoordige en het toekomende leven.” Met het oog op dit feit wordt ons de raad gegeven: „Oefen u . . . met godvruchtige toewijding als uw doel.” — 1 Tim. 4:7, 8.
Wat wordt er echter bedoeld met „godvruchtige toewijding”? Wel, de bijbel beschrijft het eenvoudig als doen wat volgens de Schepper goed is. God zei tot degenen die hem beleden te dienen: „Hij heeft u verteld, o aardse mens, wat goed is. En wat vraagt Jehovah van u terug dan gerechtigheid te oefenen en goedheid lief te hebben en bescheiden te wandelen met uw God?” — Micha 6:8.
In welke opzichten zal het nastreven van godvruchtige toewijding voor ons het wenselijkst en het heilzaamst blijken? Wel, ten eerste zal een betrouwbare en eerlijke handelwijze veel moeilijkheden in uw gezin, in uw vriendenkring en met uw zakenrelaties voorkomen. U zult niet worden gekweld door een slecht geweten. En anderen zullen vertrouwen in u gaan stellen. Ja, al zou uw eerlijkheid u soms financieel verlies bezorgen, omdat u weigert op een oneerlijke regeling in te gaan of te liegen om iets voor elkaar te krijgen, op de lange duur zult u, zelfs in een oneerlijke wereld, de vruchten van eerlijkheid oogsten; dat hebben al velen ontdekt.
Om echter in alle dingen volledig betrouwbaar en eerlijk te kunnen zijn, heeft iemand een gids nodig. De bijbel is de meest betrouwbare gids. Een krachtige aansporing tot eerlijkheid vormt bovendien de wetenschap dat niet alleen mensen uw levenswandel zien, maar dat ook de Schepper die waarneemt en u daarvoor zal belonen op een wijze die voor u de grootste zegeningen zal afwerpen. Jezus Christus zei over de reactie van mensen op een volledig eerlijke en edelmoedige handelwijze: „Beoefent het geven, en u zal gegeven worden. Een ruime, aangestampte, geschudde en overlopende maat zal men in uw schoot storten. Want met de maat waarmee gij meet, zal men ook u meten.” — Luk. 6:38.
En wat betreft Gods bezorgdheid voor de persoon die het juiste doet omdat hij liefde heeft voor zijn Schepper, voor de waarheid en voor rechtvaardigheid, daarover verklaart de bijbel: „Wat Jehovah aangaat, zijn ogen gaan de gehele aarde rond om zijn sterkte te tonen ten behoeve van hen wier hart onverdeeld is jegens hem.” — 2 Kron. 16:9; Ps. 34:15.
De voordelen van een betrouwbaar en eerlijk gedrag
Zal een eerlijke, betrouwbare levenswandel werkelijk praktisch blijken? Er zijn tal van voorbeelden aan te halen die hier een bevestigend antwoord op geven. Trouwens dit zult u ongetwijfeld zelf hebben ontdekt. Jehovah’s Getuigen zeer zeker. Veel mensen erkennen dat de Getuigen nauwgezet leven volgens datgene wat zij schriftuurlijk juist achten. Hun achtergronden lopen wijd uiteen, maar ze hebben allemaal hun vroegere levenswijze veranderd en hun leven zo goed zij kunnen met schriftuurlijke beginselen in overeenstemming gebracht. Enkele ervaringen die we kort willen vertellen, zullen aantonen dat betrouwbaarheid en eerlijkheid niet alleen bijdragen tot een goed geweten, maar ook bevorderlijk zijn voor een betere verstandhouding met anderen, en ze degenen die aan juiste beginselen vasthouden, tot voordeel strekken.
In Zweden, waar werkloosheid een toenemend probleem is, moest een van Jehovah’s Getuigen, die naar een betrekking had gesolliciteerd, een hele reeks vragen van de bedrijfsleider en diens medewerkers beantwoorden. Na een korte pauze vroeg de bedrijfsleider: „Behoort u tot een religieuze organisatie?” Na het antwoord van de Getuige te hebben vernomen: „Ja, ik ben een van Jehovah’s Getuigen”, antwoordde de man: „Geweldig. We hebben hier op dit bedrijf reeds drie Getuigen en zijn erg tevreden over ze. Jullie handhaven wel een zeer hoge gedragscode, is ’t niet?” Het bleek dat de bedrijfsleider in het verleden in opleiding was geweest bij een bedrijf in de Verenigde Staten waar Getuigen werkten. De Getuige vertelde nog in verband met zijn ervaring: „Het was een bewijs van de waarheid van Jezus’ woorden toen hij over de materiële levensbehoeften sprak, en zei: ’Blijft dan eerst het koninkrijk [van God] en Zijn rechtvaardigheid zoeken, en al deze andere dingen zullen u worden toegevoegd.’” — Matth. 6:33.
Een pompbediende in Spanje voorzag een klant van benzine, maar voordat hij had afgerekend, hielp zijn medewerker onoplettend reeds een andere klant uit dezelfde pomp, zodat de aangegeven hoeveelheid en het bedrag verdween. De man bleek zeer verstoord toen hij bemerkte wat er was gebeurd en eiste bewijzen. Hij merkte op: „Alleen wanneer u een van Jehovah’s Getuigen zou zijn, zou ik u op uw woord geloven.” De pompbediende kon toen naar waarheid zeggen: „Maar ik ben een Getuige.” „Dan genoeg gepraat. Wanneer u zegt veertig liter dan was het veertig liter. Ik ben inspecteur van politie in Granada en ik weet genoeg van de Getuigen om er zeker van te zijn dat ze niet zullen liegen.” En hij betaalde de benzine.
Veel leed kan worden voorkomen
Bovendien kan men, door aan een juiste moraal vast te houden, veel leed, gekwetste gevoelens en zelfs ziekten voorkomen, zowel bij onszelf als bij anderen. Een juiste moraal is de voornaamste basis voor een gelukkig gezinsleven. Zij die dit beginsel hebben genegeerd, hebben ontdekt dat overspel, ook indien dit openlijk en met medeweten van de andere huwelijkspartner beoefend wordt, tot een breuk in het huwelijk kan leiden. Zelfs zij die misschien alleen maar in een „losse” verhouding samenwonen, blijken bij ontrouw van de andere partner dezelfde emotionele problemen en jaloerse gevoelens te ervaren als wettig gehuwde personen. Daarnaast heeft losbandigheid van de zijde van de ouders een buitengewoon demoraliserende uitwerking op de kinderen.
Alle problemen die voortvloeien uit oneerlijkheid, ontrouw, en een immorele levenswijze leiden tot frustraties, verwarring en geestelijke angst, om nog maar niet te spreken van een slecht geweten. Verlies van vreugde is hier het gevolg van en vaak ook geestelijke en lichamelijke ziekten.
Het is een vaststaand feit dat er een wisselwerking bestaat tussen lichaam en geest. De dingen die van invloed zijn op onze lichamelijke gezondheid zijn van invloed op onze geestelijke gesteldheid en omgekeerd. Wanneer u zich ongelukkig of ontevreden voelt, voelt u zich ook lichamelijk niet content. Een gevoel van onbehagen leidt tot spanningen, ontmoediging, depressiviteit en neerslachtigheid, vaak ook angst en zelfmedelijden of een minderwaardigheidscomplex. En die gevoelens op hun beurt kunnen weer de ergste ziekten tot gevolg hebben.
Verloren geluk kan hervonden worden
Misschien leeft iemand op een wijze die niet juist is en hem geen geluk brengt. Het is echter nooit te laat om te zoeken naar een verbetering van onze levenssituatie, in de hoop dat we een groot deel van ons geluk zullen mogen hervinden. Neem bijvoorbeeld wat een man in Niger, in Afrika, overkwam. Hij had de reputatie een dronkaard en verkwister te zijn, iemand die zich weinig om de leden van zijn gezin bekommerde en slecht voor hen zorgde. Zijn vrouw had hem verlaten en had een goedbetaalde betrekking als schoolonderwijzeres in een ander land (Togo) gekregen. In zijn ongelukkige omstandigheden zocht de man hulp uit de bijbel. En niet lang nadat hij een serieuze studie van de Schrift was gaan maken, begon hij veranderingen aan te brengen in zijn gewoonten. Hij hield ermee op buitensporige hoeveelheden wijn te drinken en begon zijn geld te besteden ten behoeve van zijn gezin. Hij zond zelfs elke maand de helft van zijn salaris naar zijn vrouw. Zijn vrouw zocht hem uiteindelijk op en was verbaasd over de veranderingen die hij in zijn leven had aangebracht. Ze besloot haar betrekking in Togo op te geven en weer bij haar man te blijven, ten einde samen met hem de bijbel te kunnen bestuderen. Hoe gelukkig was dit gezin over hun hereniging!
Werkelijk, wie kan zeggen dat het niet praktisch is te doen wat goed en heilzaam is, zelfs in een zelfzuchtige wereld? Dat zal het leven thans stellig veel waardevoller maken. Maar is dat alles? Bestaat er meer dan een tijdelijke beloning?
[Illustratie op blz. 6]
Onverschillig rijden kan de levensduur drastisch bekorten
[Illustratie op blz. 7]
Eerlijkheid en betrouwbaarheid worden door anderen gewaardeerd
[Illustratie op blz. 8]
De bijbel is de enige betrouwbare gids voor de beste levenswijze
[Illustratie op blz. 9]
Onbetrouwbaarheid en oneerlijkheid kunnen huwelijksbanden verbreken