Jonge mensen vragen . . .

„Eer uw vader en uw moeder” — Maar waarom?

„JE BENT zo eigenzinnig dat ik niets met je kan beginnen”, zei Veda’s vader kwaad. „Je toont geen respect voor me. Je vráágt om moeilijkheden.” Veda ging uit met een jongen die drugs gebruikte en te veel dronk. Tot in de kleine uurtjes was zij in disco’s te vinden. Hoewel haar vader haar handelwijze sterk afkeurde, trok Veda zich daar niets van aan.

„Ik vond dat hij te streng was”, vertelde Veda. „Ik was toen achttien jaar en ik dacht dat ik volwassen was en het allemaal wel wist. Ik vond dat mijn vader gemeen was en gewoon niet wilde dat ik plezier had en dus ging ik uit en deed ik wat ik wilde.”

Een ander meisje, Gina, schreef: „Mijn vader dronk zo veel, en ik kon niet slapen omdat mijn ouders vaak ruzie hadden en schreeuwden. Ik lag dan maar in bed te huilen. Ik kon hun niet zeggen hoe ik erover dacht want dan zou mijn moeder me waarschijnlijk geslagen hebben. De bijbel zegt dat je je vader moet eren, maar ik kan het niet.”

Misschien vind jij het net als Veda en Gina moeilijk je ouders te eren. Het kan zijn dat zij naar jouw mening onredelijke eisen stellen of in hun gedrag een slecht voorbeeld geven. Toch gebiedt de bijbel duidelijk: „Eer uw vader en uw moeder” (Efeziërs 6:2). Wat is daar precies bij betrokken? En zijn er goede redenen voor dat gebod, zelfs als ouders het moeilijk maken hen te eren?

Wat betekent „eren”?

„Eren” houdt het erkennen van het bevoegd gezag in. Zo wordt christenen geboden: „Eert de koning” (1 Petrus 2:17). Hoewel je het misschien niet altijd met een nationale heerser eens bent, moet toch zijn positie of ambt gerespecteerd worden. In de gezinskring heeft God ouders als zijn vertegenwoordigers met een zeker gezag bekleed. Daarom moeten godvruchtige kinderen dat gezag eren. Maar kinderen moeten meer dan slechts formeel respect tonen.

Het oorspronkelijke Griekse werkwoord dat in de bijbel met „eren” is weergegeven, heeft als basisbetekenis iemand van grote waarde achten. Een ouder dient dus hooggeacht te worden en moet je heel dierbaar zijn. Dit houdt in dat je warme, dankbare gevoelens voor hen koestert. ’Maar hoe kan ik er zo over denken als ze het me zo moeilijk maken?’ vraag je je misschien af.

Waarom moet je je ouders eren?

Onder meer om wat Spreuken 23:22 zegt: „Luister naar uw vader, die uw geboorte veroorzaakt heeft, en veracht uw moeder niet.” Elk jaar worden er naar schatting 55 miljoen abortussen verricht. Het feit alleen al dat je ouders je geboren hebben laten worden, is één reden om hen te eren. Gregory, die een periode had waarin het hem totaal aan respect ontbrak, ging dit beseffen. „Ik begon te begrijpen wat mijn moeder allemaal voor me gedaan had”, bekent hij. „Ik ben Jehovah God dankbaar dat ze zich niet heeft laten aborteren toen ze van mij in verwachting was of me als baby in een vuilnisvat heeft gedumpt. Zij stond er alleen voor en ze had zes kinderen. Ik weet dat het een hele opgaaf voor haar was.”

Kinderen grootbrengen is echter niet alleen „een hele opgaaf” maar ook een dure kwestie. Een Canadees rapport onthulde dat voor een tweeoudergezin met slechts één kind de kosten van het grootbrengen van het kind totdat het achttien jaar is minstens $66.400 bedragen! Bedenk eens wat je ouders zich ontzegd hebben om jou te voeden en te kleden. „Op een keer was het enige wat we nog te eten hadden een blik maïs en wat gort”, verklaart Gregory. „Mijn moeder maakte het voor ons, kinderen, klaar, maar zelf at ze niet. Ik ging verzadigd naar bed, maar ik vroeg me wel steeds af waarom Moeder niet at. Nu ik zelf een gezin heb, besef ik dat ze zich voor ons wegcijferde. Ik vraag me af of ik mijn eten voor mijn kind zou kunnen laten staan. Ik snap niet hoe ze het heeft gekund.”

Ongetwijfeld hebben je ouders ook veel slapeloze nachten doorgebracht met je te verzorgen als je ziek was. Er waren honderden luiers te verschonen en hopen vuile kleren te wassen. Aan ruim 200.000 Amerikanen werd gevraagd hoeveel kinderen zij wilden hebben als zij hun leven over konden doen. ’Wij zouden er weer net zoveel willen hebben’, verklaarde 54 procent van de ouders! Slechts 6 procent zei: „Geen.”

Je ouders hebben je dus het leven gegeven en voor je gezorgd. Zij verdienen je respect of eer beslist.

Probleemouders

Maar stel nu eens dat je ouders een slecht voorbeeld geven, misschien driftig zijn, of dronkaards, of immoreel? Het is begrijpelijk dat je daaronder lijdt. Hoe kun je zulke ouders eren?a

Omdat je ouders onvolmaakt zijn, kunnen zij ernstige problemen of karakterfouten hebben (Prediker 7:20). Maar ondanks hun tekortkomingen heeft God hun een bepaalde mate van zeggenschap over je leven gegeven. Hij verlangt toch van je dat je hun gezag respecteert. Bedenk dat God heeft gezegd dat zelfs regeerders gepaste eer betoond moet worden (Romeinen 13:7). Daarvoor is het nodig dat wij verder kijken dan hun gedrag en stilstaan bij hun ambt of positie. Word dus niet oneerbiedig als je vindt dat een ouder zijn gezag misbruikt, maar probeer kalm te blijven. (Vergelijk Prediker 10:4.) Laat de zaak aan God over, want „wie onrecht doet, zal stellig terugontvangen wat hij aan onrecht deed, en er is geen partijdigheid”. — Kolossenzen 3:25.

Je moet het feit onder de ogen zien dat zo lang je ouders voor je zorgen, zij voor het gezin verantwoordelijk zijn. Prediker 8:3, 4 zegt: „Want al wat hem [de persoon met autoriteit] behaagt te doen, zal hij doen, want het woord van de koning is de heersende macht.” Als je in opstand komt, ben je al bij voorbaat verslagen.

Hoe vermijd je het echter wrok te gaan koesteren? Probeer te begrijpen waarom je ouders op die manier handelen. Herinner jezelf ook aan de goede dingen die zij je verschaffen. Dody bijvoorbeeld, die een hardvochtige moeder en een alcoholische stiefvader had, schreef: „Misschien heeft mijn moeder ons nooit liefde gegeven omdat haar dat als misbruikt kind nooit geleerd was. Mijn stiefvader toonde belangstelling voor wat wij deden als hij nuchter was, maar dat kwam niet zo vaak voor. Toch hadden mijn zus en ik altijd een dak boven ons hoofd en eten in de koelkast.” Dody heeft dan ook een zuiver geweten, want zij weet dat zij gedaan heeft wat zij kon om haar ouders te eren.

Iemand respecteren, wil niet noodzakelijkerwijs zeggen dat je het met hem eens bent. „Houd u aan het bevèl van de koning [of ouder], en dat uit eerbied voor de eed van God”, raadt Prediker 8:2 aan. Zolang het bevel niet in strijd is met Gods wetten, kun je liefde voor God tonen door je eraan te houden. „Weest uw ouders gehoorzaam in alles, want dit is de Heer welgevallig.” — Kolossenzen 3:20.

Concludeer bovendien niet, dat zelfs indien een ouder een slecht voorbeeld geeft, alles wat hij of zij je zegt verkeerd is. In de dagen van Jezus Christus werden de religieuze leiders die de autoriteit hadden Gods Woord te onderwijzen heel corrupt. Toch zei Jezus tegen het volk: „Doet en onderhoudt . . . alles wat zij u zeggen, maar doet niet naar hun daden” (Matthéüs 23:1-3, 25, 26). Als het volk de uit Gods Woord gegeven raad zou respecteren, zou het door God gezegend worden. Dit kan ook voor jou gelden als je de godvruchtige raad van je ouders opvolgt.

’Wat mijn vader had gezegd, was waar’

Ten slotte veranderde Veda haar houding tegenover haar ouders. Maar zij had een harde leerschool gehad. Toen zij met haar vriend, die onder de invloed van marihuana en bier was, in de auto zat, raakte hij de macht over het stuur kwijt. De auto reed met een snelheid van bijna 100 kilometer per uur tegen een lantaarnpaal en was total loss. Veda had een diepe snijwond in haar voorhoofd. Haar vriend maakte zich uit de voeten en is nooit bij het ziekenhuis komen opdagen om haar te helpen.

„Toen mijn ouders in het ziekenhuis arriveerden,” bekende Veda, „zei ik hun dat alles wat mijn vader had gezegd waar was en dat ik al lang geleden had moeten luisteren.” Vanaf dat moment was Veda vastbesloten haar ouders te eren. „Het was niet gemakkelijk,” gaf zij toe, „omdat ik nog steeds graag naar disco’s wilde en me thuis verschrikkelijk verveelde. Maar ik wilde God behagen. Ik had een grote fout gemaakt, die me bijna het leven had gekost, dus bad ik tot Jehovah mij te helpen mijn instelling te veranderen.”

Veda leerde een uiterst belangrijke les — heb respect voor het bevoegd gezag. Velen hebben dit niet geleerd, wat hun belet heeft hun school met goed gevolg te doorlopen, hun baan te houden of een gelukkig huwelijk te hebben. „Dat ik heb geleerd mijn vader te respecteren, ook al was het niet gemakkelijk, heeft mij beslist geholpen mij aan mijn man te onderwerpen”, onthulde Veda, die nu gelukkig getrouwd is. Ja, zowel aangename betrekkingen met anderen als een goed geweten tegenover God zijn je beloning als je leert je ouders te eren.

[Voetnoten]

[Illustratie op blz. 23]

Als je stilstaat bij alles wat je ouders in de loop van de jaren voor je hebben gedaan, zul je je ertoe bewogen voelen hen te eren