Jonge mensen vragen . . .

Hoe houd ik me staande na het uiteengaan van mijn ouders?

„Nadat mijn ouders uit elkaar waren gegaan, moesten wij verhuizen. Wij hadden geen auto meer, dus moest Ma de bus nemen om ons bij een oppas af te zetten. Daarna konden wij veranderingen in huis waarnemen. Pa werd geacht voor de kinderen te betalen, maar vaak deed hij dat niet, en dan moest Ma maar zien rond te komen. Ten slotte betaalde hij helemaal niet meer.” — Anne.a

NA 14 jaar zijn Anne’s ouders nog steeds uit elkaar maar niet gescheiden. Als je zelf de trieste ervaring hebt meegemaakt dat je ouders uit elkaar zijn gegaan, weet je waarschijnlijk hoe zij zich voelt. Het kan je weken, maanden of jaren hebben gekost voordat je de eerste schrik wat te boven was. Maar soms vraag je je misschien af hoe je op deze manier verder kunt leven. Er is nog altijd geen officiële echtscheiding en ook geen verzoening; onzekerheid werpt nog steeds een schaduw op je leven.

Ook eenzaamheid kan zich doen gelden. Nadat Brads ouders uit elkaar waren gegaan, nam zijn moeder twee banen en ging naar school om een vak te leren. Brad miste haar heel erg. Hij vertelt: „Op een avond kroop ik stiekem in de auto om met haar mee te gaan naar haar werk. Maar toen ik daar eenmaal was, was ik alleen maar tot last. Iemand moest me naar huis brengen.” Ja, veel kinderen van gescheiden levende ouders hebben het gevoel dat de scheiding hun niet één, maar beide ouders heeft gekost. Een andere jongere, Mike, zei het zo: „Wij verloren mijn vader aan een andere vrouw, en daarna verloren we mijn moeder aan haar werk.”

Eenzaamheid, onzekerheid, een veranderde financiële situatie — als je ouders uit elkaar zijn gegaan, moet je aan zulke problemen het hoofd zien te bieden. Hoe kun je de kwestie positief benaderen?

Concentreer je op andere dingen

Deze strijd begint, zoals zo vele, in je eigen geest en hart. Misschien ben je geneigd over de scheiding van je ouders te blijven piekeren, wordt hun uiteengaan een obsessie voor je en kom je zelfs in een vicieuze cirkel van zelfmedelijden terecht waaruit je moeilijk kunt ontsnappen. Je kunt echter voorkomen dat je door zorgen wordt overmand.

In ons vorige artikel in deze serie vergeleken wij het goed doorstaan van het uiteengaan van je ouders met het doorstaan van een storm in je leven.b Het is interessant dat de bijbel vertelt dat de apostel Petrus eens op zee door een letterlijke storm werd overvallen. Op het hoogtepunt van de storm zag hij Jezus Christus ongedeerd op het wateroppervlak lopen! Jezus nodigde Petrus zelfs uit lopend over de zee naar hem toe te komen. Maar Petrus was nog niet ver of hij begon al te zinken. Waarom?

Mattheüs 14:30 vertelt: „Toen [Petrus] echter naar de storm keek, werd hij bevreesd, en . . . hij begon te zinken.” Wat Petrus nodig had, was geloof, geen vrees. Maar toen hij zich op de storm concentreerde, met zijn door de wind opgezweepte, beukende golven, werd hij bang. Zijn blik was niet langer op Jezus gericht, degene die hem ervoor kon behoeden te zinken. Hetzelfde kan voor jou gelden. Hoe meer je bij je problemen stilstaat, hoe zorgwekkender ze je zullen toeschijnen. Blijf daarentegen denken aan de oplossingen.

Meg, wier ouders uit elkaar zijn, zegt het zo: „Concentreer je niet te veel op de situatie van het moment. Je kunt er toch niets aan veranderen.” Randy heeft dezelfde gedachte: „Als je negatief denkt, zink je alleen maar dieper weg in het moeras, terwijl je gedachten maar steeds in hetzelfde kringetje gaan, als de doorslippende wielen van een vrachtwagen die vastzit in de modder.” Hoe raak je weer los?

Zoek steun bij anderen

Meg zegt: „Praat erover met iemand die levenservaring heeft en echt geestelijk rijp is, iemand die je kan helpen de dingen in het juiste licht te bezien.” Zo’n vriend kan je helpen je gedachten op positievere dingen te richten. Zoals Spreuken 17:17 zegt: „Vrienden tonen hun liefde altijd. Broeders zijn er immers om moeilijkheden te delen?” (Today’s English Version) Als je dus worstelt met het uiteengaan van je ouders, en vooral met de eenzaamheid die daaruit voortvloeit, zul je waarschijnlijk steun moeten zoeken bij je vrienden en je meer dan ooit op hen moeten verlaten.

Een waarschuwend woord is echter op zijn plaats. Niet alle vrienden zullen je eroverheen helpen. Sommigen zullen je alleen maar meer problemen bezorgen. Mike vertelt: „Nadat mijn ouders uit elkaar waren gegaan, was ik op een haast abnormale wijze aan mijn vrienden verknocht. Wij hadden samen plezier, maar meestal kwamen we samen in de problemen — drugs en vechtpartijen en zo. Een tijdlang dacht ik dat als ik mijn vrienden kwijtraakte, ik alles kwijt was. Dat was een illusie, merkte ik later, omdat ze niet echt loyaal waren. Zij keerden zich tegen me. Een van hen gaf zich zelfs voor mij uit toen de politie hem betrapte bij het aanrichten van vernielingen aan het schoolgebouw.”

Nee, niet alle vrienden zijn echte vrienden. Zoals Spreuken 18:24 zegt: „Er zijn makkers, die iemand in het ongeluk storten; maar ook vrienden, die aanhankelijker zijn dan een broer” (Petrus-Canisiusvertaling). Gelukkig vond Mike later de juiste soort van vrienden. Hij herinnert zich er één in het bijzonder: „Hij was als een grote broer voor me. Hij bestudeerde de bijbel met me, en we deden ook andere dingen samen. Hij nam me zelfs mee naar zijn werk. En hij gaf me nooit het gevoel dat hij het vervelend vond. Ik ben er tot op de dag van vandaag zeker van dat dit mijn leven beïnvloed heeft. Ik weet niet wat er van mij was geworden als ik hem niet had ontmoet.”

Waar kun je dergelijke vrienden vinden? Jezus beloofde dat de christelijke gemeente in veel „broers en zusters en moeders en kinderen” zou voorzien voor wie er geen hadden (Markus 10:30). Mike vond derhalve vrienden op de vergaderingen van Jehovah’s Getuigen.

Datzelfde geldt voor Tom. Hij vertelt: „Eén broeder in de gemeente nam mij bij zich in huis alsof ik zijn oudste zoon was. En een oudere zuster werd als een grootmoeder voor ons. De gemeente gaf altijd echt om ons, en het is verbazingwekkend hoeveel dat voor je betekent.” Tom zegt dan ook: „Als je geen vader hebt, zoek er een in de gemeente. Stel ondertussen de familieverhoudingen die je wél hebt, veilig en kweek een hechte onderlinge band aan.” Broers, zusters, grootouders en andere familieleden kunnen allemaal trouwe vrienden voor je zijn. — Spreuken 13:20.

Maar de beste vriendschap die je ooit kunt aankweken, is die met je Schepper, Jehovah. Als je ouders uit elkaar gaan, is de belofte in Jakobus 4:8 bijzonder vertroostend: „Nadert tot God en hij zal tot u naderen.”

Volg een vast geestelijk patroon

Regelmatig naar christelijke vergaderingen gaan, zal je helpen tot God te naderen, doordat je kennis over hem verwerft. Vergaderingen zullen je ook helpen nieuwe vrienden te vinden (Hebreeën 10:24, 25). Maar vergaderingen en andere christelijke activiteiten kunnen tevens structuur en regelmaat aan je leven geven. Dat is vooral belangrijk als jullie gezinsroutine door het uiteengaan van je ouders volledig in de war is gestuurd, waardoor je dagen met onzekerheid gevuld zijn.

Het is waar dat je juist nu een gevaarlijke drang kunt voelen om tegen alle vaste regels in te gaan. Vooral de school kan een last lijken. Mike herinnert zich: „Ik maakte ’het kan me niets schelen’ tot mijn motto. Ik gooide er met m’n pet naar op school en ik dacht: ’Als mijn vader en moeder geen moeite doen om het gezin bij elkaar te houden, doe ik ook geen moeite.’ Hun breuk werd voor mij een reden om mijn best niet te doen.”

Maar maak niet de fout het uiteengaan van je ouders als een excuus te gebruiken om juist die dingen na te laten die je het meest zullen helpen. Het boek Surviving the Breakup zegt dat voor kinderen van gescheiden ouders „de school nu juist zo nuttig was omdat deze structuur gaf . . . Het was duidelijk dat veel kinderen in dit fundamentele opzicht door de school geholpen werden, ongeacht hun leerprestaties en de wijze waarop zij in hun klas functioneerden.”

De school kan je ook helpen eigenschappen en vaardigheden te ontwikkelen en vakken te leren waar je je hele verdere leven wat aan hebt — die zelfs je kans op een baan vergroten. Als jullie gezin, zoals zo veel gezinnen, financieel onder de scheiding te lijden heeft gehad, zie je er waarschijnlijk het voordeel van in je nu voor te bereiden om in de toekomst een baan te krijgen die je zal helpen in je behoeften te voorzien.

Aan je toekomst kun je per slot van rekening wel wat doen. Je kunt het uiteengaan van je ouders te boven komen. Je bent ervoor toegerust. Onderzoekers op het gebied van echtscheidingen hebben opgemerkt dat veel jongeren de breuk tussen hun ouders ongeschonden doorstaan. Velen leren zelfs van de fouten van hun ouders en worden dus in zeker opzicht door de ervaring van hun ouders gelouterd.c

Je toekomst hoeft niet onzeker te zijn. Ze hoeft niet eenzaam te zijn. Als je steun zoekt bij de juiste soort van vrienden, je aan een vast geestelijk patroon houdt en weigert je probleem tot een obsessie te laten worden, kan je toekomst heel zeker zijn. Beslist, ze kan lang en gelukkig zijn. — Spreuken 3:1, 2.

[Voetnoten]

[Illustratie op blz. 18]

Als je ouders uit elkaar gaan, heb je waarschijnlijk meer dan ooit behoefte aan vrienden. Waar kun je de juiste soort van vrienden vinden?