Hebt u een godvruchtige kijk op alcoholische dranken?

EEN jaar of twintig geleden hebben archeologen in de buurt van de stad Oermia (Iran) een oud lemen gebouw opgegraven. Zij vonden daarin een aarden kruik die volgens wetenschappers duizenden jaren oud is en afkomstig uit de tijd dat er enige zeer vroege menselijke nederzettingen ontstonden. Onlangs is de nieuwste technologie toegepast om de kruik te onderzoeken. Tot hun verrassing ontdekten wetenschappers in de kruik de oudste chemische sporen van wijnbereiding.

Ook uit de bijbel blijkt duidelijk dat er sinds oude tijden wijn, bier en andere alcoholische dranken zijn geconsumeerd (Genesis 27:25; Prediker 9:7; Nahum 1:10). Net als met andere voedingsmiddelen laat Jehovah ons ieder afzonderlijk de keus — om al dan niet alcoholische dranken te gebruiken. Jezus dronk vaak wijn bij zijn maaltijden. Johannes de Doper onthield zich van alcohol. — Mattheüs 11:18, 19.

De bijbel verbiedt overmatig drinken. Dronkenschap is een zonde tegen God (1 Korinthiërs 6:9-11). In overeenstemming hiermee staan Jehovah’s Getuigen iemand die een onberouwvolle dronkaard wordt niet toe in de christelijke gemeente te blijven. Degenen in de gemeente die ervoor kiezen alcoholische dranken te drinken, moeten dat met mate doen. — Titus 2:2, 3.

Een ongodvruchtige kijk

Veel mensen in deze tijd hebben geen godvruchtige kijk op alcoholische dranken. Het is gemakkelijk te zien dat Satan het misbruik van dit oude produkt stimuleert. Op sommige eilanden in de Stille Zuidzee is het bijvoorbeeld de gewoonte dat de mannen bij elkaar komen om grote hoeveelheden van een zelfgemaakte gegiste drank te consumeren. Deze bijeenkomsten kunnen verscheidene uren duren en worden veelvuldig gehouden — veel mannen doen er dagelijks aan mee. Sommigen vinden dat het gewoon bij de cultuur hoort. Soms wordt er ook bier en sterke drank in plaats van — of naast — de zelfgemaakte plaatselijke drank gebruikt. Dikwijls draait het uit op dronkenschap.

Op een ander eiland in de Stille Oceaan is matig alcoholgebruik door mannen vrijwel onbekend. Als regel wordt er gedronken om dronken te worden. Een typerend beeld is een groep mannen die op betaaldag bijeenkomen en verscheidene kratten bier inslaan, van 24 flessen elk. Zij houden pas op met drinken als het bier op is. Het gevolg is dat openbare dronkenschap een heel alledaags verschijnsel is.

In Afrikaanse landen is het traditie gegiste dranken zoals palmwijn en andere plaatselijke brouwsels te drinken. In sommige gemeenschappen schrijft de traditie voor dat gasten alcohol wordt aangeboden. De gulle gastheer offreert gewoonlijk meer dan zijn bezoeker aankan. In een bepaalde streek is het de gewoonte iedere bezoeker twaalf flessen bier voor te zetten.

Veel Japanse bedrijven organiseren bustochten voor hun werknemers. Er worden grote hoeveelheden alcoholische dranken meegenomen, en dronkenschap wordt door de vingers gezien. Sommige van deze bedrijfsuitstapjes duren twee of drie dagen. Volgens het tijdschrift Asiaweek is in Japan „van rijstboeren tot rijke politici de maatstaf voor mannelijkheid per traditie de hoeveelheid drank die hij achterover weet te slaan”. Soortgelijke tendensen zijn in andere Aziatische landen waar te nemen. Asiaweek verklaart dat de „Zuidkoreanen nu per persoon meer alcohol gebruiken dan drinkers waar ook ter wereld”.

„Doorzakken” is op de campussen van universiteiten in de Verenigde Staten een wijdverbreide gewoonte geworden. Volgens The Journal of the American Medical Association „beschouwen de meeste habituele doorzakkers zichzelf niet als probleemdrinkers”.a Dit hoeft geen verbazing te wekken, want in veel landen prijzen de media het drinken aan als een avontuurlijke, eigentijdse en gedistingeerde bezigheid. Dikwijls richt deze propaganda zich specifiek op jongeren.

In Groot-Brittannië is het bierverbruik in twintig jaar verdubbeld, en de consumptie van sterke drank is verdrievoudigd. Drinkers beginnen nu jonger, en er drinken meer vrouwen. Soortgelijke tendensen worden waargenomen in Oosteuropese en Latijnsamerikaanse landen. Dit wordt onderstreept door de evenredig stijgende cijfers van alcoholisme en met alcohol verband houdende dodelijke verkeersongevallen. Er is wereldwijd een duidelijke toename in alcoholmisbruik.

Hoeveel is te veel?

De bijbelse kijk op alcoholische dranken is evenwichtig. Aan de ene kant zegt de Schrift dat wijn een geschenk van Jehovah God is dat „het hart van de sterfelijke mens verheugt” (Psalm 104:1, 15). Anderzijds veroordeelt de bijbel onmatigheid en gebruikt daarbij de uitdrukkingen „overmatig drinken”, „overdaad van wijn, brasserijen, drinkpartijen”, „zich . . . overgevend aan veel wijn” en „verslaafd aan veel wijn” (Lukas 21:34; 1 Petrus 4:3; 1 Timotheüs 3:8; Titus 2:3). Maar hoeveel is „veel wijn”? Hoe kan een christen vaststellen wat een godvruchtige kijk op alcoholische dranken is?

Dronkenschap is niet moeilijk te herkennen. De gevolgen ervan worden in de bijbel in de volgende bewoordingen beschreven: „Wie heeft wee? Wie heeft ongemak? Wie heeft twisten? Wie heeft bezorgdheid? Wie heeft wonden zonder reden? Wie heeft dofheid van ogen? Zij die lange tijd bij de wijn verblijven, zij die binnenkomen om gemengde wijn uit te zoeken. . . . Uw eigen ogen zullen vreemde dingen zien, en uw eigen hart zal verkeerde dingen spreken.” — Spreuken 23:29-33.

Te veel alcohol kan aanleiding geven tot verwardheid, hallucinaties, bewusteloosheid en andere stoornissen van geest en lichaam. Onder invloed van alcohol kan iemand de beheersing over zijn gedrag verliezen en daardoor zichzelf of anderen schade berokkenen. Het is bekend dat dronkaards zich dikwijls belachelijk, aanstootgevend of immoreel gedragen.

Drinken tot er dronkenschap op volgt, met de bovenvermelde gevolgen, is beslist te veel drinken. Maar iemand kan een gebrek aan matigheid tentoonspreiden zonder alle typische tekenen van dronkenschap te vertonen. Daardoor is de vraag of iemand te veel gedronken heeft dikwijls onderwerp van discussie. Waar ligt de grens tussen matigheid en onmatigheid?

Beveilig uw denkvermogen

De bijbel geeft geen grenzen aan door percentages voor de alcoholconcentratie in het bloed of een andere meeteenheid te noemen. De een verdraagt nu eenmaal meer alcohol dan de ander. Toch zijn de bijbelse beginselen van toepassing op alle christenen en kunnen ze ons helpen een godvruchtige kijk op alcoholische dranken te ontwikkelen.

Het eerste gebod, zo zei Jezus, is „Jehovah, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand” (Mattheüs 22:37, 38). Alcohol heeft een rechtstreekse uitwerking op het verstand, en onmatigheid zal uw gehoorzaamheid aan dit grootste van alle geboden in de weg staan. Het kan ernstig afbreuk doen aan een goed oordeel, het vermogen problemen op te lossen, het oefenen van zelfbeheersing en andere belangrijke functies van het verstand. De bijbel vermaant ons: „Beveilig praktische wijsheid en denkvermogen, en ze zullen leven voor uw ziel blijken te zijn en een bekoring voor uw hals.” — Spreuken 3:21, 22.

De apostel Paulus doet christenen het dringende verzoek: „[Biedt] uw lichaam aan . . . als een slachtoffer dat levend, heilig en God welgevallig is, een heilige dienst met uw denkvermogen” (Romeinen 12:1). Zou een christen „God welgevallig” zijn als hij zoveel alcohol drinkt dat hij zijn „denkvermogen” prijsgeeft? Gewoonlijk zal een onmatige drinker geleidelijk steeds meer alcohol gaan verdragen. Hij zal misschien vinden dat zijn stevige drinken — voor hem — onder de grens van dronkenschap blijft. Toch is het heel goed mogelijk dat hij een ongezonde afhankelijkheid van alcohol aan het ontwikkelen is. Zou zo iemand zijn lichaam kunnen aanbieden als „een slachtoffer dat levend, heilig” is?

Iedere hoeveelheid alcohol die afbreuk doet aan uw „praktische wijsheid en denkvermogen” als christen, is in uw geval te veel alcohol.

Waardoor wordt uw kijk op alcohol gevormd?

Een christen dient te overwegen of zijn houding ten aanzien van drinken beïnvloed is door huidige tendensen of tradities. Als het op alcoholische dranken aankomt, zult u stellig uw keuzes niet willen baseren op culturele tendensen of propaganda van de media. Als u uw eigen houding onder de loep neemt, vraag u dan af: ’Wordt ze beïnvloed door wat in de gemeenschap aanvaardbaar is? Of wordt mijn drinken door bijbelse beginselen geregeerd?’

Hoewel Jehovah’s Getuigen niet cultuurvijandig zijn, beseffen zij dat Jehovah heel wat praktijken haat die tegenwoordig wijd en zijd aanvaard worden. Sommige gemeenschappen vergoelijken abortus, bloedtransfusies, homoseksualiteit of polygamie. Maar christenen handelen in overeenstemming met Gods zienswijze ten aanzien van deze dingen. Ja, een godvruchtige kijk zal een christen ertoe motiveren zulke praktijken te haten, ongeacht of ze al dan niet voor zijn cultuur aanvaardbaar zijn. — Psalm 97:10.

De bijbel spreekt over „de wil van de natiën”, waartoe „overdaad van wijn” en „drinkpartijen” behoren. De term „drinkpartijen” draagt de gedachte over aan bijeenkomsten die werden georganiseerd met het uitgesproken doel grote hoeveelheden alcohol te drinken. Het schijnt dat in bijbelse tijden sommige mensen die er prat op gingen dat zij zogenaamd goed tegen drank konden, probeerden anderen onder de tafel te drinken, of zij deden wie het meeste kon drinken. De apostel Petrus duidt dit soort gedrag aan als een „lage poel van liederlijkheid”, waaraan berouwvolle christenen zich niet langer overgeven. — 1 Petrus 4:3, 4.

Zou het voor een christen redelijk zijn de zienswijze te huldigen dat zolang hij maar niet dronken wordt, het er eigenlijk niet toe doet waar, wanneer of hoeveel hij drinkt? Wij kunnen vragen: Is dat een godvruchtige zienswijze? De bijbel zegt: „Hetzij gij . . . eet of drinkt of iets anders doet, doet alle dingen tot Gods heerlijkheid” (1 Korinthiërs 10:31). Mannen die er met een groep voor gaan zitten om in het openbaar grote hoeveelheden alcohol te drinken, worden misschien niet allemaal dronken, maar zou hun gedrag Jehovah heerlijkheid schenken? De bijbel vermaant: „Wordt niet langer naar dit samenstel van dingen gevormd, maar wordt veranderd door uw geest te hervormen, opdat gij u ervan kunt vergewissen wat de goede en welgevallige en volmaakte wil van God is.” — Romeinen 12:2.

Vermijd het anderen tot struikelen te brengen

Het is interessant dat men heel vaak juist in de culturen die onmatigheid vergoelijken, de wenkbrauwen fronst als een zware drinker beweert een godvruchtig mens te zijn. In een kleine gemeenschap in de Stille Zuidzee zei een waarnemer: „Ik bewonder jullie. Jullie prediken de waarheid. Maar het probleem dat wij zien, is dat jullie mannen te veel grog drinken.” Volgens de berichten werden die personen niet dronken, maar dat detail was voor velen in de gemeenschap niet zo duidelijk. Buitenstaanders konden gemakkelijk tot de slotsom komen dat net als de meeste andere mannen die aan drinkpartijen meedoen, de Getuigen ook dronken worden. Zou een christelijke bedienaar die meedoet aan langdurige drinkpartijen een goede reputatie kunnen behouden en zijn openbare bediening met vrijmoedigheid van spreken kunnen volbrengen? — Handelingen 28:31.

Een bericht uit een Europees land geeft te kennen dat er soms broeders en zusters in de Koninkrijkszaal aankomen met een adem die sterk naar alcohol ruikt. Dit heeft het geweten van anderen verontrust. De bijbel vermaant: „Het is goed geen vlees te eten noch wijn te drinken noch iets te doen waarover uw broeder struikelt” (Romeinen 14:21). Een godvruchtige kijk op alcoholische dranken zal een rijpe christen ertoe aanzetten gevoelig te zijn voor het geweten van anderen, zelfs als het betekent onder bepaalde omstandigheden af te zien van alcohol.

Christenen zijn onmiskenbaar anders

Helaas heeft deze wereld Jehovah in grote mate gegriefd door misbruik te maken van de goede dingen die hij de mensheid heeft gegeven, met inbegrip van alcoholische dranken. Iedere opgedragen christen dient ernaar te streven de heersende ongodvruchtige zienswijzen te vermijden. Dan zullen de mensen in staat zijn „het onderscheid [te] zien tussen een rechtvaardige en een goddeloze, tussen iemand die God dient en iemand die hem niet heeft gediend”. — Maleachi 3:18.

Als het op alcoholische dranken aankomt, behoort het „onderscheid” tussen Jehovah’s Getuigen en de wereld onmiskenbaar te zijn. Alcohol drinken staat niet centraal in het leven van ware christenen. Zij experimenteren niet met de grenzen van de hoeveelheid alcohol die zij kunnen verdragen, waardoor zij gevaarlijk dicht in de buurt van dronkenschap komen; ook laten zij niet toe dat alcoholische dranken op een of andere manier belemmeren dat zij hun dienst voor God met geheel hun ziel en met een helder verstand verrichten.

Jehovah’s Getuigen als groep hebben een godvruchtige kijk op alcoholische dranken. Hoe staat het met u? Ieder van ons mag rekenen op Jehovah’s zegeningen als wij ons houden aan het bijbelse gebod dat wij „goddeloosheid en wereldse begeerten moeten afwijzen en met gezond verstand en rechtvaardigheid en godvruchtige toewijding te midden van dit tegenwoordige samenstel van dingen moeten leven”. — Titus 2:12.

[Voetnoot]

[Kader/Illustratie op blz. 28]

Luister naar hen die u dierbaar zijn

Een onmatige drinker is dikwijls de laatste om te beseffen dat hij een probleem heeft. Verwanten, vrienden en christelijke ouderlingen dienen niet te aarzelen om dierbaren die tekortschieten in matigheid hun hulp aan te bieden. Anderzijds, als dierbaren hun onbehagen uiten over uw gewoontes op het gebied van alcohol, hebben zij daar vermoedelijk goede redenen voor. Schenk aandacht aan wat zij zeggen. — Spreuken 19:20; 27:6.