OPENBARING AAN JOHANNES, EEN

In de meeste vertalingen het laatste boek van de bijbel, hoewel het niet als laatste geschreven is. Het wordt ook „de Apocalyps van Johannes” genoemd.

De schrijver, en wanneer en waar het werd geschreven. De apostel Johannes duidt zichzelf als de schrijver van het boek aan en noemt het eiland Patmos, waar hij destijds in ballingschap vertoefde omdat hij een prediker van Gods Woord en een getuige van Jezus Christus was, als de plaats waar het geschreven werd (Opb 1:1, 9). Mogelijk werd het omstreeks 96 G.T. opgetekend.

Schrijfstijl; passende afsluiting van de bijbel. Het boek is in briefvorm opgesteld en beschrijft nauwkeurig een in juiste volgorde gerangschikte reeks visioenen, die ten slotte in het laatste visioen tot een climax komen. Het boek vormt een passend besluit van de gehele bijbel.

Het getal zeven schijnt in het boek een belangrijke rol te spelen. Het openen van zeven zegels leidt tot het blazen op zeven trompetten en daarna tot zeven plagen. Er zijn zeven lampestandaarden, zeven sterren, zeven donderslagen en vele andere dingen in groepen van zeven, klaarblijkelijk omdat het getal zeven hier volledigheid symboliseert en het boek over de voltooiing van het heilige geheim van God handelt. — Opb 10:7; zie HEILIG GEHEIM.

Auteur en kanaal. Jehovah God, de Almachtige, is de auteur van het boek, en het communicatiekanaal is Jezus Christus, die de inlichtingen via zijn engel aan Johannes deed toekomen (Opb 1:1). De geest van God wordt als zevenvoudig afgebeeld, dat wil zeggen, als volledig werkzaam om deze onthulling over te brengen. God gebood Johannes te schrijven. — 1:4, 11.

Doel. Hoewel sommige van de dingen die Johannes in het visioen zag angstaanjagend mogen schijnen — de beesten, de weeën, de plagen — werd het boek niet geschreven om de gelovige lezer angst aan te jagen, maar om hem te vertroosten en aan te moedigen. Het kan zegeningen voor hem tot gevolg hebben. Ja, de schrijver van het boek verklaart aan het begin: „Gelukkig [„gezegend”, KJ] is hij die de woorden van deze profetie hardop leest en zijn zij die ze horen en die onderhouden al wat daarin geschreven staat” (Opb 1:3). Johannes zegt ook dat het boek ten doel heeft aan Gods slaven de dingen te tonen die „binnenkort gebeuren moeten”. — 1:1, 2.

Legt getuigenis af van Jezus. Volgens Openbaring 19:10 zegt de engel tot Johannes: „Het is het getuigenis afleggen omtrent Jezus dat tot profeteren inspireert [lett.: „is de geest der profetie”].” Dat wil zeggen dat het oogmerk en de bedoeling van alle profetieën is de aandacht te vestigen op Jezus Christus. Dit betekent niet dat Jehovah God gepasseerd of genegeerd wordt. Eerder in vers 10 had de engel aan Johannes, die voor hem neerviel, gezegd: „Aanbid God”, en de apostel Paulus had het volgende gezegd: „God [heeft Christus] . . . tot een superieure positie verhoogd en hem goedgunstig de naam gegeven die boven elke andere naam is, zodat in de naam van Jezus elke knie zich zou buigen van hen die in de hemel en die op aarde en die onder de grond zijn, en iedere tong openlijk zou erkennen dat Jezus Christus Heer is tot heerlijkheid van God, de Vader.” Wie derhalve Jezus Christus verheerlijkt en de kennis omtrent hem verwerft, leert God en Zijn voornemens beter kennen, waardoor hij bovenal God de heerlijkheid geeft. — Fil 2:9-11; zie PROFETIE.

De profetieën leggen getuigenis af omtrent Jezus omdat hij degene is door bemiddeling van wie God zijn voornemens verwezenlijkt, namelijk zijn naam te heiligen, goddeloosheid te vernietigen en de mensheid te zegenen. „Zorgvuldig verborgen in hem [Christus] zijn alle schatten van wijsheid en van kennis” (Kol 2:3). Hij is het Zaad der belofte, Degene in wie het heilige geheim geopenbaard wordt. Vanaf het allereerste begin dat God zich na de opstand van Adam met de mensheid heeft beziggehouden, heeft hij ervoor gezorgd dat Christus voorzegd en voorschaduwd werd en dat de aandacht van de mensen werd gericht op het koninkrijk Gods in handen van zijn Zoon. — Ge 3:15; 22:18; Ga 3:16; 2Sa 7:12-16; Ps 2:6-12; 110:1-7; Ez 21:27; Han 2:29, 36; 3:19-26; 1Ti 3:16.

Wat is, in eenvoudige taal uitgedrukt, de strekking van de „Openbaring”?

In het eerste hoofdstuk van het laatste bijbelboek wordt Degene aan ons voorgesteld die boven allen staat: de Oorsprong van de boodschap in de Openbaring, Jehovah God, de Almachtige, „de Alfa en de Omega”. Het bevat een visioen van het Communicatiekanaal, Jezus Christus, die ons getoond wordt als degene die gestorven is maar nu weer leeft en in de hemel met grote macht bekleed is. Vervolgens komen degenen die met hem deel hebben aan zijn verdrukking en aan het Koninkrijk in het beeld, en Christus’ belangstelling voor hen en de liefderijke goedheid die hij jegens hen tentoonspreidt, komen tot uiting in zijn boodschappen aan „de engelen” van de zeven gemeenten. — Opb 1–3.

Daarna wordt Johannes door de geest van inspiratie de hemel binnengeleid, waar hij ’de dingen die moeten geschieden’ te zien krijgt. Hij ontvangt een visioen van de troon van God en wat zich eromheen bevindt, en hij beschrijft Degene die erop zit als luisterrijk, oppermachtig, tronend in volmaakte sereniteit en kalmte. — Opb 4.

„Het Lam” Gods, Jezus Christus, wordt afgebeeld in de luisterrijke positie waarin hij niemand boven zich heeft dan alleen Jehovah God, terwijl hij de enige in de hemel en op aarde is die de bevoegdheid heeft tot God te naderen teneinde de boekrol te openen die de openbaring van Gods voornemen bevat. De aandacht wordt gevestigd op een krijgsman-koning (klaarblijkelijk ook Jezus), die er op uit rijdt, „overwinnend en om zijn overwinning te voltooien”. Er wordt getoond wat het gevolg is voor de aarde, vooral voor Gods vijanden, wanneer deze koning met zijn rit begint. Ook wordt onthuld dat het Gods voornemen is het bloed van zijn volk op zijn vijanden te wreken. — Opb hfdst. 5, 6.

Hoe God zijn aardse dienstknechten beziet die door hem zijn uitgekozen om mederegeerders in het hemelse koninkrijk te zijn, blijkt uit het feit dat hij de ontketening van vernietigende krachten tegenhoudt totdat deze dienstknechten „aan hun voorhoofd verzegeld” zijn. Het volledige aantal van de verzegelden wordt onthuld: 144.000. Vervolgens zijn anderen te zien, die niet verzegeld zijn en wier aantal onbeperkt is. Zij worden dienstknechten van God en ontkomen aan de verwoestende uitwerking van „de grote verdrukking”. Gods oordelen gericht tegen diverse groepen van zijn vijanden op aarde, alsmede de strijd die deze vijanden tegen zijn volk voeren, worden beschreven. Dit leidt tot de pogingen van de aartsvijand, de draak, Satan de Duivel, om Gods voornemen „een zoon [voort te brengen], een mannelijk kind, dat alle natiën zal weiden met een ijzeren staf”, te verijdelen. Vervolgens zijn er wilde beesten te zien, die de werktuigen symboliseren waarvan deze aartsvijand zich bedient om strijd te voeren tegen de overgeblevenen van het zaad van de vrouw en te voorkomen dat het verzegelingswerk tot een succesvol einde wordt gebracht. — Opb 7–13; zie BEESTEN, SYMBOLISCHE.

Al deze pogingen van Satan mislukken volledig. In het visioen zijn de 144.000 te zien, die samen met het Lam als overwinnaars op de berg Sion staan, met de naam van de Vader en van het Lam op hun voorhoofd geschreven, en zij zingen als het ware een nieuw lied voor degenen die zich in de hemel bevinden. Wanneer de 144.000 en een „grote schare” aardse metgezellen allen binnengehaald zijn in „de oogst van de aarde”, is de tijd aangebroken om de enorme „wijnstok der aarde” in de wijnpers te treden. — Opb 14.

Gods laatste oordelen worden op een andere symbolische manier afgebeeld. Aan zeven engelen worden zeven schalen van Gods toorn gegeven. Zij trekken er op uit om dit laatste werk te volbrengen. Een van de voornaamste vijanden van God en van de „bruid” van Christus, krijgt nu aandacht, namelijk „Babylon de Grote, de moeder van de hoeren”, „de grote stad, die een koninkrijk over de koningen der aarde heeft”. Haar bondgenootschap met het zevenkoppige beest valt uiteen, het beest wordt woedend op haar, eet haar vlees op en verbrandt haar met vuur. De rouw van degenen die zich door hun handelsbetrekkingen met haar hebben verrijkt, is groot, maar in de hemel heerst vreugde. — Opb 15–18.

Babylon de Grote, „de moeder van de hoeren”, heeft logischerwijs alles in het werk gesteld om de „bruid” van Christus ertoe te verlokken ontrouw te worden aan haar toekomstige echtgenoot (2Kor 11:2, 3; Ef 5:25-27), teneinde haar eveneens tot een hoer te maken. Maar de pogingen van Babylon de Grote om haar te verderven, hebben gefaald, en daarom is de vreugde in de hemel buitengewoon groot. De grote hoer is nu uit de weg geruimd, en de bruid heeft de overwinning behaald. Zij heeft zich gereedgemaakt voor haar Verloofde. Bijgevolg is nu de tijd aangebroken voor de bruiloft van het Lam. Allen die voor de bruiloft zijn uitgenodigd, verheugen zich. Jehovah begint nu een nieuw tijdperk in zijn heerschappij, want de grote hoer, de rivale van de zuivere aanbidding, is verdwenen. — Opb 19:1-10.

Maar ook aan de andere vijanden van God moet het oordeel voltrokken worden. De Bruidegom trekt er op uit om zijn overwinning te voltooien en de aarde van alle politieke en andere vijanden te bevrijden. De vernietiging is grondig. Ten slotte wordt de Duivel, nadat hij heeft gezien hoe al zijn handlangers en werktuigen het onderspit hebben gedolven, zelf gedurende de duizend jaar van Christus’ heerschappij gebonden. Het visioen maakt nu even een sprong in de tijd om een gedetailleerd beeld te geven van het oordeel dat aan het einde van de duizend jaar zal plaatsvinden; de Duivel wordt voor een korte tijd losgelaten, maar dan wordt hij samen met allen die zich bij hem aansluiten in zijn aanval op „de legerplaats van de heiligen en de geliefde stad”, volledig vernietigd. — Opb 19:11–20:10.

Terugkerend tot een beschrijving van de gebeurtenissen tijdens de duizend jaar, toont het visioen de opstanding en het oordeel dat zal plaatsvinden onder de heerschappij van Christus en zijn bruid, het Nieuwe Jeruzalem. De schoonheid en adembenemende heerlijkheid van deze hemelse „stad” wordt beschreven, en er wordt getoond dat ze de mensheid heilzame, levengevende voordelen zal doen toekomen. — Opb 20:11–22:5.

Tot besluit zegt Jehovah God ’dat hij vlug komt en een ieder zal vergelden naar zijn werk’. Als „de getrouwe en waarachtige getuige” legt Jezus er getuigenis van af dat het heilige geheim betreffende het Koninkrijk tot een einde is gebracht, door te zeggen: „Ik ben de wortel en de nakomeling van David, en de heldere morgenster.” Hij is Davids blijvende erfgenaam, de eeuwige in het Koninkrijksverbond en degene die in Numeri 24:17 werd voorzegd. Alle pogingen van Satan, het wilde beest en Babylon de Grote (Opb 12:1-10; 17:3-14) hebben dus niet kunnen verhinderen dat deze ’ster’ uit het huis van David is opgegaan om voor eeuwig op de troon in de hemel te zitten. — Opb 22:6-16.

De geest — de werkzame kracht van God — en „de bruid” richten tot allen die horen, de uitnodiging van het water des levens te nemen om niet. Jezus besluit de Openbaring met een laatste waarschuwing om niets toe te voegen aan of af te nemen van de woorden van de profetie, terwijl hij tevens zegt dat zijn komst nabij is. Daarop antwoordt Johannes met de woorden: „Amen! Kom, Heer Jezus.” — Opb 22:17-21.

Het boek Openbaring is van grote betekenis omdat het Gods volk geestelijke kracht en inzicht geeft. Het doet duidelijk uitkomen hoezeer God geïnteresseerd is in de gemeenten van zijn volk en met hoeveel liefde Jezus Christus, de Voortreffelijke Herder, voor de gemeenten zorgt. Jezus is heel goed op de hoogte van de bestaande toestanden en weet wat er gedaan moet worden. Dit komt vooral in de eerste drie hoofdstukken van het boek tot uiting.

Sommige mensen vinden dat het boek Openbaring zo hoogsymbolisch is dat het niet begrepen kan worden, of zij beschouwen het als onpraktisch. Maar Jehovah God wil dat zijn volk het begrijpt, en hij heeft de bijbel laten schrijven om begrepen te worden en hun tot richtsnoer te dienen. De sleutel tot het begrip van de Openbaring is dezelfde als de sleutel tot het begrip van andere bijbelgedeelten. De apostel Paulus geeft te kennen wat die sleutel is. Na uitgelegd te hebben dat God de verborgen wijsheid door middel van zijn geest openbaart, zegt hij: „Deze dingen spreken wij ook, niet met woorden die door menselijke wijsheid worden geleerd, maar met woorden die door de geest worden geleerd, daar wij geestelijke zaken met geestelijke woorden combineren” (1Kor 2:8-13). Als wij de Schrift (en soms ook de gewoonten en gebruiken van die tijd) onderzoeken, vinden wij daarin veel terug van de dingen die in de Openbaring als symbolen worden gebruikt. Een vergelijking met deze schriftplaatsen kan ons vaak helpen de symbolische taal van de Openbaring te begrijpen. Wel dient echter opgemerkt te worden dat een woord of een uitdrukking al naar gelang de context verschillende dingen kan betekenen of symboliseren.

[Kader op blz. 510-511]

HOOFDPUNTEN UIT DE OPENBARING

Een onthulling van Gods zienswijze omtrent bestaande toestanden alsmede een blik vooruit op datgene wat onder zijn toelating geschiedt en wat hij in „de dag des Heren” door bemiddeling van Christus zal doen

Een reeks visioenen die omstreeks 96 G.T. door de apostel Johannes werden opgetekend

De verheerlijkte Christus geeft liefdevolle raad aan zijn medeërfgenamen van het Koninkrijk (1:1–3:22)

De gemeente in Efeze heeft volhard, maar heeft haar eerste liefde verlaten

De geestelijk rijke gemeente in Smyrna wordt aangemoedigd om ondanks verdrukking getrouw te blijven

De gemeente in Pergamum heeft onder vervolging aan Christus’ naam vastgehouden, maar heeft sektarisme toegelaten

De gemeente in Thyatira heeft haar activiteit verhoogd, maar ze heeft een Izebel-invloed getolereerd

De gemeente in Sardes is geestelijk dood; ze moet ontwaken

De gemeente in Filadelfia, die Christus’ woord heeft bewaard, wordt aangespoord vast te houden wat ze heeft

De gemeente in Laodicea is lauw; ze moet datgene van Christus verwerven wat nodig is om geestelijk te genezen

Een visioen van Jehovah’s tegenwoordigheid in de hemel (4:1–5:14)

Jehovah wordt in ontzag inboezemende heerlijkheid op zijn troon gezien, omringd door 24 ouderlingen en vier levende schepselen; hij heeft een met zeven zegels verzegelde boekrol in zijn hand

Het Lam wordt waardig verklaard de boekrol te nemen en die te openen

Het Lam opent zes zegels van de boekrol (6:1-17)

Wanneer hij het eerste zegel opent, ontvangt een ruiter op een wit paard een kroon en trekt er op uit, overwinnend en om zijn overwinning te voltooien

Bij het openen van de volgende drie zegels komen er nog drie ruiters te voorschijn, die oorlog, hongersnood en de dood over de mensheid brengen

Het vijfde zegel wordt geopend; degenen die voor Christus de marteldood hebben ondergaan, roepen om het wreken van hun bloed; aan een ieder van hen wordt een lang wit gewaad gegeven

Bij het openen van het zesde zegel kondigt een grote aardbeving de dag van de gramschap van God en van het Lam aan

De vier winden van de aarde worden tegengehouden (7:1-17)

Johannes hoort dat de vier winden tegengehouden zullen worden totdat de slaven van God verzegeld zijn; het aantal verzegelden bedraagt 144.000

Vervolgens ziet Johannes een grote, qua aantal onbepaalde schare uit alle natiën; zij komen uit de grote verdrukking

Het zevende zegel wordt geopend (8:1–11:14)

Er is een half uur stilte; vuur van het altaar wordt naar de aarde geslingerd; zeven engelen maken zich gereed om op hun trompetten te blazen

De eerste vier trompetstoten kondigen plagen aan over de aarde, de zee en de zoetwaterbronnen, alsook over de zon, de maan en de sterren

De vijfde trompetstoot veroorzaakt een sprinkhanenplaag, en de zesde ontketent een schrikaanjagende aanval van de ruiterij

Johannes eet een kleine boekrol op en hem wordt gezegd dat hij nog verder moet profeteren

Hij meet het heiligdom; twee getuigen profeteren in zakken gehuld, worden gedood en weer tot leven gebracht

De zevende trompet: het Koninkrijk is geboren (11:15–12:17)

De zevende trompet weerklinkt en het koninkrijk van Jehovah en de autoriteit van zijn Christus worden aangekondigd

Een vrouw in de hemel baart een mannelijk kind

De draak probeert het kind te verslinden; er breekt oorlog uit in de hemel; Michaël slingert de draak en zijn engelen naar beneden, naar de aarde

De draak voert oorlog tegen het overblijfsel van het zaad van de vrouw

Het wilde beest uit de zee (13:1-18)

Een wild beest met zeven koppen en tien horens stijgt uit de zee op

De draak geeft het beest zijn autoriteit, en een beest met twee horens gelijk een lam maakt een beeld voor het beest; velen worden gedwongen het wilde beest te aanbidden en zijn merkteken te aanvaarden

Jehovah’s getrouwe dienstknechten in actie (14:1-20)

De 144.000 op de berg Sion zingen een nieuw lied

Engelen die in het midden van de hemel vliegen, maken belangrijke boodschappen bekend

Iemand gelijk een mensenzoon haalt de oogst van de aarde binnen

De wijnstok van de aarde wordt in de wijnpers van God getreden, waarbij veel bloed vergoten wordt

Vanuit zijn hemelse heiligdom gebiedt Jehovah zeven engelen de zeven schalen van zijn toorn uit te gieten (15:1–16:21)

De eerste zes schalen worden op de aarde, de zee en de zoetwaterbronnen uitgegoten, alsook op de zon, de troon van het wilde beest en de Eufraat

Gods dienstknechten moeten wakker blijven, terwijl aardse koningen door demonische propaganda tot Har–Magedon vergaderd worden

De zevende schaal wordt op de lucht uitgegoten, met verwoestende gevolgen

Visioenen van het einde van Babylon de Grote (17:1–18:24)

Babylon de Grote, dronken van het bloed van de heiligen, zit op een scharlakengekleurd beest met zeven koppen en tien horens; de tien horens keren zich tegen haar en verwoesten haar

Haar val wordt aangekondigd; Gods volk moet uit haar gaan

Velen op aarde rouwen om haar definitieve vernietiging

Het huwelijk van het Lam (19:1-10)

Stemmen in de hemel loven Jah voor de vernietiging van Babylon

Een machtig koor kondigt in een loflied het huwelijk van het Lam aan

De Koning der koningen zegeviert over de natiën (19:11-21)

Het Woord van God voert oorlog tegen de natiën; het wilde beest en de valse profeet worden in het meer van vuur geslingerd; al Gods vijanden worden gedood; dieren eten hun vleesdelen op

Satan gaat in de afgrond; Christus regeert gedurende 1000 jaar (20:1–21:8)

Satan wordt voor 1000 jaar in de afgrond opgesloten

Jezus’ mederegeerders fungeren samen met hem 1000 jaar als rechters, waarna Satan wordt losgelaten; hij probeert de mensheid wederom te misleiden, maar ten slotte worden hij en allen die hem volgen, vernietigd

Allen die zich in de dood, Hades en de zee bevinden, worden opgewekt en voor het aangezicht van Degene die op de grote witte troon zit, geoordeeld; de dood en Hades worden in het meer van vuur geslingerd

Johannes ziet een nieuwe hemel en een nieuwe aarde

Het Nieuwe Jeruzalem (21:9–22:21)

Het glorierijke Nieuwe Jeruzalem daalt uit de hemel neer en verlicht de natiën; een rivier van water des levens stroomt door de stad en aan de oevers ervan staan bomen die tot genezing dienen

De Openbaring eindigt met slotboodschappen van Jehovah en Jezus; de geest en de bruid nodigen een ieder die dorst heeft ertoe uit het water des levens te nemen om niet