Vertroosting voor de verdrukten
IS HET u opgevallen dat u uw leven lang bepaalde woorden in de krantekoppen steeds weer tegenkomt? Hebt u er genoeg van woorden te lezen als oorlog, misdaad, ramp, honger en lijden? Maar één woord schittert altijd door afwezigheid in de nieuwsberichten. Toch is het een woord voor iets waaraan de mensheid grote behoefte heeft. Dat woord is „vertroosting”.
„Vertroosten” betekent „sterkte en hoop geven aan” en iemands „verdriet of leed verzachten”. Met alle beroering die de wereld in de twintigste eeuw heeft doorgemaakt, is er een schrijnende behoefte aan hoop en verzachting van verdriet. Het is waar, voor sommigen van ons in deze tijd is het tot op zekere hoogte een troost ten minste de beschikking te hebben over meer materieel gerief dan onze voorouders ooit voor mogelijk hadden gehouden. Dit is grotendeels te danken aan de wetenschappelijke vooruitgang. Maar wetenschap en technologie hebben ons lot niet verzacht in de zin dat ze de mensheid van alle oorzaken van lijden hebben bevrijd. Wat zijn die oorzaken?
Vele eeuwen geleden sprak de wijze man Salomo over één fundamentele oorzaak van lijden toen hij zei dat „de ene mens over de andere mens heeft geheerst tot diens nadeel” (Prediker 8:9). Wetenschap en technologie hebben geen verandering kunnen brengen in de neiging van de mens om zijn medemens te willen overheersen. In de twintigste eeuw heeft dit geleid tot onderdrukkende dictaturen in een aantal landen en tot gruwelijke oorlogen tussen landen.
Sinds 1914 zijn meer dan honderd miljoen mensen als gevolg van oorlog om het leven gekomen. Denk eens aan het menselijk leed dat dit cijfer vertegenwoordigt — miljoenen rouwende gezinnen, die behoefte hebben aan vertroosting. En oorlogen leiden tot nog andere vormen van lijden dan een gewelddadige dood. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog waren er meer dan twaalf miljoen vluchtelingen in Europa. In een nog nabijer verleden zijn meer dan anderhalf miljoen mensen de oorlogsgebieden in Zuidoost-Azië ontvlucht. Oorlog in de Balkanlanden heeft meer dan twee miljoen mensen gedwongen hun huis te ontvluchten — in veel gevallen om aan „etnische zuivering” te ontkomen.
Vluchtelingen hebben beslist vertroosting nodig, vooral degenen die hun huis moeten verlaten met niet meer bezittingen dan zij kunnen dragen, niet wetend waar zij naar toe moeten of wat de toekomst voor hen en hun gezin in petto heeft. Zulke mensen behoren tot de meest beklagenswaardige slachtoffers van verdrukking; zij hebben vertroosting nodig.
In vrediger delen van de aarde leven miljoenen mensen nagenoeg in slavernij aan het economische stelsel van de wereld. Zeker, sommigen hebben een overvloed aan materiële goederen. Maar de meerderheid ziet zich geconfronteerd met een dagelijkse strijd om het bestaan. Velen zijn op zoek naar een menswaardige behuizing. Steeds meer mensen zijn werkloos. „De wereld”, zo voorspelt een Afrikaanse krant, „stevent af op een weergaloze werkgelegenheidscrisis, met tegen het jaar 2020 nog eens ruim 1,3 miljard mensen méér die op jacht zijn naar een baan.” De economisch verdrukten hebben beslist behoefte aan „sterkte en hoop” — aan vertroosting.
Sommigen reageren op wanhopige omstandigheden door zich tot een leven van misdaad te keren. Natuurlijk levert dit alleen maar moeilijkheden voor hun slachtoffers op, en hoge misdaadcijfers vergroten het gevoel van verdrukking. Een recente kop in The Star, een krant die in Johannesburg (Zuid-Afrika) verschijnt, luidde: „Een dag in het leven van ’het moorddadigste land ter wereld’”. Het artikel beschreef een typische dag in en rond Johannesburg. Op die ene dag werden vier mensen vermoord en werd van acht anderen de auto gestolen. In één voorstad waar de middenklasse woont werden zeventien inbraken gemeld. Bovendien vond er een aantal gewapende berovingen plaats. Volgens de krant beschreef de politie dit als een „betrekkelijk rustige” dag. Begrijpelijkerwijs ervaren verwanten van vermoorde personen en degenen die het slachtoffer zijn van inbraak en autodiefstal, hun verdrukking als schrijnend. Zij hebben behoefte aan zekerheid en hoop — aan vertroosting.
In sommige landen zijn er ouders die hun kinderen verkopen als prostituée. In een Aziatisch land waar drommen „sekstoeristen” naar toe reizen, zijn naar verluidt twee miljoen prostituées, waarvan er velen als kind zijn gekocht of ontvoerd. Zijn er erger verdrukte mensen denkbaar dan deze beklagenswaardige slachtoffers? In een bespreking van deze smerige handel bracht het tijdschrift Time verslag uit over een in 1991 gehouden conferentie van Zuidoostaziatische vrouwenorganisaties. Daar werd geschat dat „sinds het midden van de jaren ’70 wereldwijd 30 miljoen vrouwen waren verkocht”.
Om slachtoffer te worden, hoeven kinderen natuurlijk niet als prostituée verkocht te worden. Een groeiend aantal wordt in hun eigen huis door ouders en verwanten lichamelijk mishandeld of zelfs verkracht. Zulke kinderen kunnen nog lang emotionele littekens dragen. Als tragische slachtoffers van verdrukking hebben zij beslist behoefte aan vertroosting.
Een onderzoeker van verdrukking uit de oudheid
Koning Salomo was ontzet over de omvang van menselijke onderdrukking. Hij schreef: „Ik voor mij wendde mij om alle daden van onderdrukking te kunnen zien die onder de zon worden bedreven, en zie! de tranen der onderdrukten, maar zij hadden geen trooster; en aan de zijde van hun onderdrukkers was macht, zodat zij geen trooster hadden.” — Prediker 4:1.
Als de wijze koning 3000 jaar geleden al besefte dat de onderdrukten wanhopig behoefte hadden aan een trooster, wat zou hij dan in deze tijd wel niet zeggen? Niettemin wist Salomo dat geen enkel onvolmaakt mens, met inbegrip van hemzelf, de vertroosting kon verschaffen die de mensheid nodig had. Er is iemand die groter is nodig om de macht van de onderdrukkers te breken. Bestaat er zo iemand?
Psalm 72, in de bijbel, spreekt over een grootse vertrooster voor alle mensen. De psalm is geschreven door Salomo’s vader, koning David. Het opschrift luidt: „Betreffende Salomo.” Klaarblijkelijk werd ze door de bejaarde koning David geschreven met betrekking tot Iemand die zijn troon zou erven. Deze zou volgens de psalm blijvende verlichting van verdrukking brengen. „In zijn dagen zal de rechtvaardige uitspruiten, en overvloed van vrede, totdat de maan niet meer is. En hij zal onderdanen hebben van zee tot zee en . . . tot de einden der aarde.” — Psalm 72:7, 8.
Waarschijnlijk had David toen hij deze woorden schreef zijn zoon Salomo in gedachten. Maar Salomo besefte dat het zijn macht te boven ging de mensheid op de in de psalm beschreven manier te dienen. Hij kon de woorden van de psalm alleen maar in het klein en ten behoeve van de natie Israël vervullen, niet tot heil van heel de aarde. Klaarblijkelijk wees deze geïnspireerde profetische psalm op iemand die veel groter was dan Salomo. Wie was dat? Het zou alleen maar Jezus Christus kunnen zijn.
Toen een engel Jezus’ geboorte aankondigde, zei hij: „Jehovah God zal hem de troon van zijn vader David geven” (Lukas 1:32). Bovendien duidde Jezus zichzelf aan als „méér dan Salomo” (Lukas 11:31). Sinds Jezus uit de dood is opgewekt om aan Gods rechterhand te gaan zitten, bevindt hij zich in de hemel, in de plaats van waar uit hij de woorden van Psalm 72 kan vervullen. Bovendien heeft hij van God de kracht en de autoriteit ontvangen om het juk van menselijke onderdrukkers te verbreken (Psalm 2:7-9; Daniël 2:44). Jezus is dus degene die de woorden van Psalm 72 zal vervullen.
Verdrukking binnenkort ten einde
Wat betekent dit? Het betekent dat bevrijding van alle vormen van menselijke verdrukking binnenkort werkelijkheid zal zijn. Het weergaloze lijden en de onderdrukking waarvan deze twintigste eeuw getuige is geweest, werden door Jezus voorzegd als onderdeel van het teken dat „het besluit van het samenstel van dingen” zou kenmerken (Mattheüs 24:3). Hij voorzei onder andere: „Natie zal tegen natie opstaan en koninkrijk tegen koninkrijk” (Mattheüs 24:7). De vervulling van dat onderdeel van de profetie is begonnen omstreeks de tijd dat in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak. „Wegens het toenemen der wetteloosheid”, voegde Jezus eraan toe, „zal de liefde van de meesten verkoelen” (Mattheüs 24:12). Wetteloosheid en liefdeloosheid hebben een goddeloos, onderdrukkend geslacht voortgebracht. Daarom moet de tijd nabij zijn dat Jezus Christus als de nieuwe Koning van de aarde zal ingrijpen (Mattheüs 24:32-34). Wat zal dat betekenen voor onderdrukte mensen die geloof stellen in Jezus Christus en die naar hem opzien als de door God aangestelde Vertrooster van de mensheid?
Laten wij voor een antwoord op die vraag nog enkele woorden uit Psalm 72 lezen die in Christus Jezus in vervulling gaan. „Hij zal de arme die om hulp schreeuwt, bevrijden, ook de ellendige en al wie geen helper heeft. Hij zal deernis hebben met de geringe en de arme, en de zielen van de armen zal hij redden. Van onderdrukking en van geweld zal hij hun ziel verlossen, en hun bloed zal kostbaar zijn in zijn ogen” (Psalm 72:12-14). Gods aangestelde Koning, Jezus Christus, zal er dus op toezien dat niemand van onderdrukking te lijden heeft. Hij bezit de macht om aan alle vormen van onrecht een einde te maken.
’Dat klinkt prachtig’, zou iemand kunnen zeggen, ’maar wat hebben wij daar nu, op dit moment, aan? Welke vertroosting is er voor de mensen die nu lijden ondergaan?’ Er bestaat inderdaad vertroosting voor de verdrukten. De volgende twee artikelen in dit tijdschrift zullen laten zien hoe miljoenen mensen reeds vertroosting ondervinden door een hechte band met de ware God, Jehovah, en met zijn geliefde Zoon, Jezus Christus, aan te kweken. Zo’n band kan ons in deze tijden van verdrukking vertroosten en kan iemand leiden tot eeuwig leven, dat vrij van verdrukking zal zijn. Jezus zei in gebed tot God: „Dit betekent eeuwig leven, dat zij voortdurend kennis in zich opnemen van u, de enige ware God, en van hem die gij hebt uitgezonden, Jezus Christus.” — Johannes 17:3.
[Illustratie op blz. 4, 5]
In Gods nieuwe wereld zal geen enkel mens een ander onderdrukken