Jonge mensen vragen . . .
Een dubbel leven leiden — Waarom niet?
„Ik leidde een dubbel leven — een met mijn christelijke vrienden en een met mijn schoolvrienden.”
De situatie van de jonge vrouw die hierboven wordt aangehaald, is beslist niet uniek. Maar wat wordt er bedoeld met „een dubbel leven leiden”? Ruth Bell, schrijfster van het boek Een ander lijf, een ander leven, definieerde het als „alles wat je niet aan je ouders vertelt”.
Deze schrijfster heeft tientallen jonge mensen geïnterviewd en meldde: „Veel tieners vertelden dat er zaken in hun leven waren waarover zij niet met hun ouders konden spreken. De meest voorkomende onderwerpen waarover geheimhouding betracht werd waren sex, drugs en alcoholgebruik, maar hetzelfde gold ook voor zaken zoals laat thuiskomen, de omgang met vreemden, spijbelen, vechtpartijen en het omgaan met vrienden op wie de ouders niet gesteld waren.”
Droevig genoeg zijn er zelfs enkele jongeren die door christelijke ouders worden opgevoed, die voor hun ouders en anderen verbergen wat zij zijn.a (Vergelijk Psalm 26:4.) In de buurt van ouders en geloofsgenoten lijken deze jongeren oprecht en godvrezend. Maar uit het zicht van die ’controle’ gedragen zij zich als totaal andere mensen.
Wat beweegt een jongere er eigenlijk toe een dubbel leven te leiden?
De aantrekkingskracht van zelfstandigheid
De bijbel zegt dat een man uiteindelijk ’zijn vader en zijn moeder zal verlaten’ (Genesis 2:24). Het is dus alleen maar natuurlijk dat je volwassen wilt worden, zelf wilt denken en zelf beslissingen wilt nemen. Het probleem is dat je wellicht nog niet toe bent aan volwassenheid. Omdat je levenservaring mist, heb je nog steeds de steun van godvruchtige ouders nodig. — Spreuken 1:8.
Veel jongeren weigeren dit te aanvaarden. Volgens het boek How to Survive Your Child’s Rebellious Teens willen veel jongeren „als het ware hun zich ontwikkelende spieren spannen, hun pasverworven krachten uitproberen, en hun zelfstandigheid bewijzen”. Wanneer ouders weigeren toestemming te geven voor dingen die zij onverstandig — of onjuist — vinden, komen sommige jongeren in opstand. En zij hebben misschien nauwelijks wroeging over dit verraad. Een tienermeisje zegt: „In zekere zin vind ik het wel prettig om dingen te doen buiten hun medeweten, omdat het me het gevoel geeft belangrijk te zijn. Ik heb een eigen leven los van hen en ik denk dat zij daar geen idee van hebben. . . . Zij zouden de helft van wat ik doe niet voor mogelijk houden.”
’Mijn ouders zijn te streng’
Maar waarom houden zelfs enkele jongeren die een goede christelijke opvoeding krijgen, zich in het geheim met kwaaddoen bezig? Toen Ontwaakt! deze vraag aan een groep jongeren stelde, antwoordde één tienermeisje: „Zij zijn kwaad op hun ouders. Zij willen het hun betaald zetten dat zij zo strak worden gehouden.” Het christendom is ongetwijfeld een levenswijze die beperkingen oplegt. Jezus zei: „Nauw is de poort en smal de weg die naar het leven voert” (Mattheüs 7:14). Als je Gods gave van eeuwig leven wilt ontvangen, kun je je eenvoudig niet bezighouden met enkele van de zogenaamd leuke dingen die andere jongeren wel doen. Wilde feestjes, drinkwedstrijden, voorechtelijke seks, losbandig gedrag, zijn bijvoorbeeld stuk voor stuk dingen die in de bijbel worden veroordeeld. — Galaten 5:19-21.
Dan is er nog het feit dat sommige ouders misschien overdreven streng schijnen te zijn. „Wij mogen bijna nooit naar een film kijken”, klaagde een jong meisje, Kim genaamd. „Ik ben ook al heel wat minder naar muziek gaan luisteren, en ik heb geprobeerd selectief te zijn. Maar mijn vader heeft ons bijna alle muziek verboden! Wij mogen alleen naar klassieke platen en jazzplaten luisteren.” Geconfronteerd met wat zij als onredelijke beperkingen zien, beginnen sommige jongeren jaloers te worden op de vrijheid die hun leeftijdgenoten hebben.
Het verlangen erbij te horen
Een jonge vrouw, Tammy genaamd, herinnert zich: „Eerst begon ik grove taal te gebruiken op school. Dit gaf me het gevoel dat ik er meer bij hoorde. Later ging ik roken. Ik werd ook vaak dronken. Toen begon ik met vriendjes — in het geheim, want mijn ouders waren streng en ik mocht geen afspraakjes maken.”
Een tienerjongen, Pete genaamd, had net zo’n ervaring: „Ik ben als een van Jehovah’s Getuigen opgevoed. Maar ik was erg bang om geplaagd te worden, dus ik deed altijd mijn best om erbij te horen. Ik wilde populair zijn. Ik loog en verzon excuses waarom ik op religieuze feestdagen geen cadeaus kreeg.”b Toen Pete eenmaal kleine compromissen begon te sluiten, duurde het niet lang of hij hield zich met ernstiger wangedrag bezig.
„Slechte omgang” — Waar?
Zulke ervaringen onderstrepen de waarheid van wat de christelijke apostel Paulus zei: „Slechte omgang bederft nuttige gewoonten” (1 Korinthiërs 15:33). Als je dus omgaat met jongeren die jouw op de bijbel gebaseerde waarden en moraal niet respecteren, kun je gemakkelijk tot hun levensstijl overgehaald worden. Het is echter interessant dat de apostel niet specifiek over omgang met ongelovigen sprak toen hij die waarschuwing gaf. Hij waarschuwde voor omgang met mensen binnen de christelijke gemeente die zich niet aan de christelijke leer hielden (1 Korinthiërs 15:12). Zo kunnen er ook in deze tijd jongeren met de gemeente verbonden zijn die geen juist christelijk leven leiden of je daar niet toe zullen aanmoedigen. Zij kunnen subtiele druk op je uitoefenen om een dubbel leven te leiden.
Denk nog eens aan Tammy, die toegeeft dat haar ouders „heel liefdevol” zijn. Zij beschrijft haar vader als „bijna overlopend van ijver, er altijd over sprekend hoeveel Jehovah om ons geeft”. Hij dient zelfs als ouderling in de gemeente. Hoe werd zij dan misleid? „Slechte omgang binnen de gemeente”, zegt zij. „Anderen vertelden mij hoeveel plezier zij op allerlei feestjes hadden en wat zij allemaal dronken. Of zij spraken over hun vriendjes en dat zij na de gemeentevergadering gingen dansen.”
Rampspoed weren
Verontschuldig een dergelijk wangedrag van jongeren niet door te redeneren: ’Het hoort gewoon bij het volwassen worden’, of: ’Alle kinderen verzwijgen wel eens iets voor hun ouders’. Let op de waarschuwing die God jonge mensen geeft in Prediker 11:9, 10: „Verheug u, jonge man, in uw jeugd, en laat uw hart u goed doen in uw jongelingsdagen, en wandel in de wegen van uw hart en naar de dingen die uw ogen zien. Maar weet dat de ware God u wegens dit alles in het gericht zal brengen. Verwijder daarom kommer uit uw hart, en weer rampspoed van uw vlees.”
Een dubbel leven leiden kan leuk lijken. Maar uiteindelijk is het een dodelijke valstrik. (Vergelijk Psalm 9:16.) Ongehoorzame daden leiden onvermijdelijk tot ernstiger kwaaddoen. De jonge Pete bijvoorbeeld hield zich al bezig met seksueel wangedrag toen hij op zeventienjarige leeftijd het huis verliet. Tegen de tijd dat hij achttien was, zat hij in de gevangenis wegens het plegen van een gewapende roofoverval.
Het lijkt vaak alsof veel jongeren ongestraft blijven voor hun wangedrag. Je kunt je gemakkelijk net zo gaan voelen als de bijbelschrijver Asaf, die toegaf: „Ik was jaloers . . . Ik zag dat het de goddelozen goed gaat. Zij lijden geen pijn; zij zijn sterk en gezond. Zij lijden niet zoals andere mensen.” Maar de schijnbare zekerheid van de goddelozen bleek een wrede illusie te zijn. Asaf kwam tot de conclusie: „[God] zal hen op glibberige plaatsen zetten en hen in het verderf storten!” (Psalm 73:3-5, 18, Today’s English Version) Niet voor niets waarschuwt de bijbel dus: „Laat uw hart niet afgunstig zijn op zondaars, maar wees in de vrees voor Jehovah, de gehele dag.” — Spreuken 23:17.
Wat valt er te zeggen over de gedachte dat ongehoorzaamheid aan ouders een jongere helpt volwassen en zelfstandig te worden? Dit gaat lijnrecht in tegen de bijbelse raad om naar je ouders te luisteren (Spreuken 23:22). In werkelijkheid zou je emotionele en geestelijke ontwikkeling alleen maar belemmerd worden door dwaas of onverantwoordelijk gedrag. Juist door bijbelse beginselen toe te passen, word je „een volwassen man” met „de mate van wasdom die tot de volheid van de Christus behoort”. — Efeziërs 4:13.
Het is waar dat sommige ouders misschien onredelijk streng schijnen te zijn. Maar is dat niet omdat zij heel veel van je houden en je willen beschermen? Dus als je vindt dat je ouders je wat meer vrijheid moeten geven, waarom spreek je er dan niet met hen over — in plaats van stiekem opstandig te zijn?c Dit laatste zou je veel leed berokkenen, en het zou je ouders, en bovenal Jehovah God zelf, veel verdriet doen. — Spreuken 10:1; 27:11.
Maar wat te doen als je er al mee begonnen bent een dubbel leven te leiden? Is er een manier om ermee te breken? Deze vragen zullen in toekomstige artikelen worden besproken.
[Voetnoten]
a Zie het artikel „Jongeren — Hoed je voor het leiden van een dubbel leven”, in De Wachttoren van 1 augustus 1988.
b Zie voor een bespreking van het standpunt van Jehovah’s Getuigen ten aanzien van religieuze feestdagen de brochure Jehovah’s Getuigen en de school, uitgegeven door de Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
c Zie hoofdstuk 3 van het boek Wat jonge mensen vragen — Praktische antwoorden, uitgegeven door de Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Illustraties op blz. 26]
Leid jij een dubbel leven?