Het overwinnen van de verslaving aan genotmiddelen
HET breken met een verslaving is als het verhuizen uit het huis waarin u bent opgegroeid. Zelfs als het huis oud en vervallen is, is het moeilijk eruit te trekken. U voelde u er thuis.
Als u verslaafd bent, is de verslaving waarschijnlijk uw emotionele thuis geweest. Hoewel het er ongetwijfeld chaotisch toeging, is het vertrouwd. „De roes is voor mij normaal. Nuchter zijn is abnormaal”, zegt Charles, een herstellend alcoholist. Het zal moeilijk zijn met uw verslaving te breken, maar het is de moeite waard.
De eerste stap is onthouding van verslavende stoffen.a Stel het niet uit en beloof niet slechts het te gaan afbouwen. Ontdoe u onmiddellijk van alle voorraden en wat u er verder voor nodig hebt. Er zal een korte ontwenningsperiode volgen, die soms het beste door te komen is onder medische begeleiding. Dat is het begin van levenslange onthouding. Maar denk niet dat het onmogelijk is. Begin met het stellen van een doel dat bereikbaar is: een maand, een week, of zelfs een dag onthouding. Hernieuw aan het einde van elke periode, zonder terug te vallen, uw besluit.
Dit is nog maar het begin van een verandering in verslavingsgedrag. De bijbel geeft ons de dringende raad ons te „reinigen van elke verontreiniging van vlees en geest” (2 Korinthiërs 7:1). Verslaving is meer dan een verontreiniging van het vlees. De geest of mentale geneigdheid is er ook bij betrokken. Wat kan u helpen te genezen, zowel lichamelijk als geestelijk?
Voortdurende inspanningen noodzakelijk
„Verslaving is een aandoening van het hele ik”, zegt dr. Robert L. DuPont. Vandaar dat het overwinnen van een verslaving op de hele mens gericht moet zijn. Het moet uw hele waardenstelsel veranderen. Dat kost tijd, maar een kortere weg is er niet. Elk beloofde vlugge herstel zal slechts tot een vlugge terugval leiden.
De strijd om het goede te doen blijft. De christelijke apostel Paulus schreef: „In mijn leden zie ik een andere wet, die strijd voert tegen [„voortdurend in conflict is met”, Phillips] de wet van mijn verstand” (Romeinen 7:23). Hij schreef eveneens dat christenen ’heiligheid moeten vervolmaken’ (2 Korinthiërs 7:1). In het boek Word Pictures in the New Testament wordt opgemerkt dat het woord „vervolmaken” hier niet duidt op „een plotseling bereiken van totale heiligheid, maar op een voortdurend proces”. Het overwinnen van een verslaving gebeurt dan ook geleidelijk.
Ga na wat de oorzaak is
Bij velen is verslaving een poging om pijnlijke gebeurtenissen uit het verleden te begraven. „Boulimie [een eetstoornis] leidde mij af van de herinneringen”, zegt Janis. „Het werd mijn overlevingstechniek.” Janis’ verslaving werd gewoon in stand gehouden door het negeren van het verleden. Toen Janis de redenen voor haar gedrag begreep, hielp dat haar verandering te brengen in haar verslavingsgedrag.
Sommigen veranderen hun vroegere gewoonten en redden zich goed zonder het verleden onder de loep te nemen. Anderen merken dat de in hun vroegere milieu wortelende gevoelens de hunkering naar verslavende middelen blijven voeden. Zij voelen zich misschien net als de psalmist David, die schreef: „Doorvors mij, o God, en ken mijn hart. Onderzoek mij, en ken mijn verontrustende gedachten, en zie of er in mij soms een smartelijke weg is, en leid mij op de weg der onbepaalde tijd.” — Psalm 139:23, 24.
Hoe met gevoelens om te gaan
Bent u ooit uit een donker gebouw in het felle zonlicht gestapt? U deinst terug voor het plotseling op u afkomende licht. Zo ook zult u wanneer u verslavingen te lijf begint te gaan, misschien merken dat u plotseling en pijnlijk bestookt wordt door een hele reeks gevoelens. Liefde, boosheid, trots, jaloezie, angst, wrok en andere emoties die lang gemaskeerd zijn geweest, laaien nu in alle hevigheid op.
Angstgevoelens zullen u misschien voorschrijven u terug te trekken in de vertrouwde duisternis van de verslaving. Maar u hoeft niet weg te lopen voor uw gevoelens. Ze kunnen een nuttige bron van informatie voor u zijn. Gevoelens zijn vaak slechts een teken dat iets aandacht behoeft. Denk dus zo nodig goed over uw gevoelens na. Wat zeggen ze u? Neem als de boodschap onduidelijk is of als gevoelens overweldigend lijken, een rijpe vriend of vriendin in vertrouwen (Job 7:11). U hoeft uw gevoelens niet alleen te verwerken. — Vergelijk Spreuken 12:25.
Bedenk dat gevoelens niet per se uw vijanden zijn. Jehovah God zelf heeft intense gevoelens en de mens — naar Gods beeld geschapen — ervaart hetzelfde (Genesis 1:26; Psalm 78:21, 40, 41; 1 Johannes 4:8). Net als het plotselinge verblindende licht van de zon kunnen gevoelens aanvankelijk pijnlijk zijn. Maar mettertijd zullen ze ook, net als het zonlicht, een bron van leiding en warmte zijn.
Het oplossen van problemen
Koorddansen is iets waarbij iemand die hoogtevrees heeft, zal verstijven van angst. Voor de verslaafde die de weg naar herstel inslaat, kan het leven net een schrikaanjagende wandeling op het slappe koord lijken. De verheven verantwoordelijkheden van het nuchter-zijn kunnen hem als het ware hoogtevrees bezorgen. De verwachting dat het op een mislukking zal uitlopen, kan hem doen redeneren: ’Ik val toch terug. Waarom dan maar niet meteen?’
Bedenk echter dat problemen geen persoonlijke aanvallen zijn. Het zijn slechts situaties waaraan iets gedaan moet worden. Raak dus niet in paniek. Pak uw problemen één voor één aan. Dat zal u helpen ze in het juiste daglicht te plaatsen. — 1 Korinthiërs 10:13.
Een gevoel van eigenwaarde
Marion, een herstellend alcoholiste, moest iets doen aan haar geringe gevoel van eigenwaarde. „Innerlijk”, zegt zij, „had ik altijd het idee dat als ik me werkelijk gaf, [de mensen] me niet zouden mogen.”
Voor het verbreken van de greep van de verslaving is het nodig dat u — misschien voor de eerste keer — nagaat wat u als mens waard bent. Dat is moeilijk als uw leven door verslaving ontwricht is. Wat helpt daarbij?
De bijbel is een boek dat de neerslachtigen troost verschaft. Het kan u helpen een gezond zelfrespect op te bouwen (Psalm 94:19). Zo schreef de psalmist David dat mensen ’met heerlijkheid en pracht gekroond zijn’. Hij zei ook: ’Ik ben op een vrees inboezemende wijze wonderbaar gemaakt’ (Psalm 8:5; 139:14). Wat een schitterende uitingen van een gezond gevoel van eigenwaarde!
Heb waardering voor uw lichaam en u zult het verzorgen in de geest van de schriftplaats: „Niemand heeft ooit zijn eigen vlees gehaat, maar hij voedt en koestert het” (Efeziërs 5:29). Ja, u kunt de uitdaging een verslaving te overwinnen aan.b
Er zijn echter meer soorten verslaving. Activiteiten kunnen met dezelfde gedrevenheid en met hetzelfde doel worden nagejaagd als waarmee drugs, alcohol en voedsel worden gebruikt. Enkele van deze activiteiten zullen nu worden beschouwd.
[Voetnoten]
a Natuurlijk kunnen mensen met eetstoornissen — die wij ook in dit kader bespreken — zich niet van voedsel onthouden. Zij kunnen echter stoppen met het gebruiken van voedsel als stemmingsveranderend middel. Het patroon van te veel eten, niet eten, geforceerd braken of purgeren, en obsessief aan voedsel denken, kan plaats maken voor redelijke eetgewoonten.
b Met het oog op blijvende onthouding en een voortschrijdend herstel hebben sommigen gekozen voor een rehabilitatieprogramma. Er zijn veel behandelcentra, ziekenhuizen en andere instellingen die zulke programma’s bieden. Ontwaakt! spreekt zich niet voor een bepaalde therapie uit. Degenen die graag volgens bijbelse beginselen leven, moeten wel oppassen dat zij niet betrokken raken bij activiteiten die tegen schriftuurlijke beginselen indruisen.
[Inzet op blz. 6]
„Herstel is meer een kwestie van het veranderen van [je] hele waardenstelsel.” — Dr. Robert L. DuPont.
[Illustratie op blz. 7]
De eerste stap is onthouding van verslavende stoffen
[Illustratie op blz. 8]
Stort uw hart bij iemand uit als u door gevoelens wordt overweldigd