Genieten van muziek — Wat is de sleutel?
IN DE oudheid beoefende men grove immoraliteit en afgoderij. De apostel Paulus achtte het derhalve noodzakelijk zeer krachtige raad te geven over christelijk gedrag. Hij schreef aan de gemeente in Éfeze: „Dit zeg ik daarom en leg daarvan getuigenis af in de Heer, dat gij niet langer moet blijven wandelen zoals ook de natiën wandelen in de vruchteloosheid van hun denken, verduisterd als zij zijn in hun verstand en vervreemd van het leven dat God toebehoort, wegens de onwetendheid die in hen is, wegens de ongevoeligheid van hun hart.” — Efeziërs 4:17, 18.
Vormt dat ook geen goede beschrijving van de huidige situatie? Hiertoe behoort ook het terrein van de muziek. Veel moderne muziek weerspiegelt een stijl die ’vervreemd is van een godvruchtig leven’. Vaak verraden de teksten een ’ongevoelig hart’, zonder goedheid of mededogen.
Maar Paulus ging met zijn raad nog een stapje verder door te zeggen: „Nu hun gevoel voor goed en kwaad eenmaal is afgestompt, geven zij zich over aan seksualiteit en volgen zij begerig een loopbaan die gekenmerkt wordt door allerlei vormen van onfatsoenlijkheid.” — Efeziërs 4:19, The Jerusalem Bible.
Dit ’begerig volgen van een onfatsoenlijke loopbaan’ wordt in veel van de hedendaagse muziek weerspiegeld. De teksten en de muzikale opzet spelen in op de verlangens van een generatie die geheel en al opgaat in seks, gewelddaad, drugs en genoegens. Hoe dienen christenen zulke ondeugden te bezien? Let op Paulus’ woorden: „Dat is toch beslist niet de weg die u van Christus geleerd hebt, tenzij u in gebreke bent gebleven goed naar hem te luisteren toen u werd geleerd wat de waarheid in Jezus is.” — Efeziërs 4:20, 21, JB.
„Een geestelijke revolutie” noodzakelijk
Hoe kunnen wij deze vermaning toepassen in het geval van muziek die de geest van de wereld weerspiegelt? Welnu, als wij „de zin van Christus” hebben, dat wil zeggen, als wij zijn geestesgesteldheid hebben, zullen wij niet naar muziek willen luisteren die „aards, dierlijk, demonisch” is. — 1 Korinthiërs 2:16; Jakobus 3:15.
Maar u zou de vraag kunnen stellen: ’Hoe kan ik mijn muzikale smaak veranderen?’ Opnieuw helpt Paulus, want hij zegt: „U moet uw oude levenswijze opgeven; u moet u ontdoen van uw oude zelf, dat verdorven wordt door bedrieglijke verlangens te volgen. Uw geest moet vernieuwd worden door een geestelijke revolutie.” — Efeziërs 4:22, 23, JB.
Daar is het antwoord, een vernieuwing van de geest door een geestelijke revolutie. Hier is veel meer bij betrokken dan onze muzikale smaak. Er is een heropvoeding voor nodig, een verhoging van maatstaven en waarden. Het betekent verandering te brengen in onze denkwijze, andere criteria te hanteren. En het houdt in de dingen vanuit het standpunt van God en Christus te bezien. Zoals Paulus het zo duidelijk onder woorden bracht: „Hetzij gij . . . eet of drinkt of iets anders doet, doet alle dingen tot Gods heerlijkheid.” — 1 Korinthiërs 10:31.
Veel van de moderne muziek schenkt geen heerlijkheid aan God. Integendeel, ze verwerpt de waarden die christenen hoog houden en waarvoor velen bereid zijn geweest in gevangenissen en concentratiekampen te sterven. Waarom zouden wij het dan als een offer beschouwen wanneer wij verandering moeten brengen in onze muzikale smaak teneinde niet ’de wereld lief te hebben of de dingen die in de wereld zijn’? — 1 Johannes 2:15-17.
Goede muziek — Wat is de sleutel?
Als wij, uit achting voor schriftuurlijke beginselen, verderfelijke muziek verwerpen, waardoor kunnen wij deze dan vervangen? Welnu, waarom zouden wij geen nieuwe muzikale wegen gaan verkennen? Ze zouden wel eens veel aangenamer en opbouwender kunnen zijn dan die waaraan wij in het verleden de voorkeur hebben gegeven. Een vroegere rockmuzikant zei bijvoorbeeld het volgende over de veranderingen die hij aanbracht:
„Het kostte me moeite om van het gemakkelijk in het gehoor liggende rockgeluid over te stappen op een aanvaardbaarder populair muziekgenre en moeilijker te vatten klassieke muziek. Maar toen ik besefte dat ze meer inhoud bezaten en dat ik mij niet langer met de geest van de meeste moderne muziek kon vereenzelvigen, werd de overgang gemakkelijker en schonk ze me meer voldoening. Ze was plotseling heilzaam. Ik besefte wat ik door mijn vroegere vooroordeel tegen alternatieve muziekgenres had gemist.”
Er is een breed scala van klassieke muziek, alsook volksmuziek en bepaalde moderne muziek, die een goede melodische lijn en zuivere teksten heeft en geen filosofie tot uitdrukking brengt welke in strijd is met bijbelse beginselen. De sleutel is muziek te vinden die geen verkeerde invloed uitoefent op ons denkvermogen, van muziek te genieten die ’rechtvaardig en eerbaar is, waarover gunstig wordt gesproken en die deugdzaam en lofwaardig is’. — Filippenzen 4:8.
De plaats van muziek in het leven van een christen
Sommigen genieten graag van goede muziek door te zingen of te leren een instrument te bespelen. Het kan bijzonder plezierig zijn om in de gezinskring of bij vrienden hetzij als solist of gezamenlijk te musiceren. Maar zoals met alle dingen, is evenwicht noodzakelijk. Ontspanning of tijdverdrijf dient nooit een obsessie te worden in het leven van een christen. Zou dat gebeuren, dan zou zelfs heilzame muziek, wegens overmaat, een ongezonde uitwerking hebben. Dan zou een christen gevaar lopen „meer liefde voor genoegens dan liefde voor God” te ontwikkelen. — 2 Timótheüs 3:4.
Muziek is ook een integrerend onderdeel van onze aanbidding van Jehovah. In het Israël uit de oudheid zongen Asaf en zijn broeders: „Dankt Jehovah; roept zijn naam aan, maakt zijn daden bekend onder de volken! Zingt hem toe, speelt melodieën voor hem, houdt u intens bezig met al zijn wonderdaden.” Ja, muziek kan God verheerlijken en hem behagen. — 1 Kronieken 16:8, 9.
De Koninkrijksliederen die Jehovah’s Getuigen in hun Koninkrijkszalen gebruiken, zijn gebaseerd op bijbelteksten, psalmen, gebeden en leerstellingen. Kunnen wij ook niet intens van deze geestelijke muziek genieten? En dienen wij niet van onze vreugde blijk te geven door deze liederen met gevoel en enthousiasme te zingen? Kunnen wij ons leven niet zelfs bij andere gelegenheden dan de christelijke vergaderingen opvrolijken met de schitterende arrangementen van deze liederen, Koninkrijksmelodieën genaamd?
In deze orkestrale bewerkingen zijn alle musici Jehovah’s Getuigen. Sommigen zijn professionele musici, die in symfonieorkesten spelen. Anderen, onder wie de hierboven genoemde voormalige rockmuzikant, zijn talentvolle jonge mensen die van veel soorten fatsoenlijke muziek genieten. Zij hebben niet het gevoel dat zij iets missen omdat zij zich afzijdig houden van muziek die aardse, demonische houdingen weerspiegelt. Hun voortreffelijke voorbeeld toont aan dat ook wij, als wij toelaten dat onze keuze door bijbelse beginselen wordt beheerst, gezonde vreugde kunnen putten uit zowel wereldse als geestelijke muziek. — Efeziërs 5:18-20.
[Kader op blz. 28]
„Rockmuziek appelleert slechts aan één neiging, een onbeschaafde neiging, tot seksuele begeerte — geen liefde, geen eros, maar primitieve en ongebreidelde seksuele begeerte. . . . Jonge mensen weten dat rock het ritme van geslachtsgemeenschap heeft.” — The Closing of the American Mind, door Allan Bloom.